Portal PL-LAB Instrukcja obsługi dla Użytkowników Wersja: 0.91 Praca współfinansowana przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Europejskich Funduszy Strukturalnych, nr umowy POIG.02.03.01-00-104/13 (Projekt PL-LAB2020) oraz nr umowy POIG.01.01.02-00-045/09, (Projekt Inżynieria Internetu Przyszłości).
1 Spis treści 1 Spis treści... 2 2 Infrastruktura PL-LAB2020 i Portal PL-LAB... 3 3 Rejestracja użytkownika w Portalu PL-LAB... 4 4 Organizacja Portalu PL-LAB... 6 5 Perspektywa Status PL-LAB... 7 6 Perspektywa Użytkownik PL-LAB... 8 6.1 Zgłoszenie nowego eksperymentu... 9 6.2 Edycja specyfikacji zgłaszanego eksperymentu... 10 6.2.1 Podstawowe informacje... 11 6.2.2 Uczestnicy eksperymentu... 11 6.2.3 Topologia... 11 6.3 Zapis i przekazanie eksperymentu do konfiguracji... 14 6.4 Dostęp do skonfigurowanego eksperymentu... 14 6.5 Monitorowanie infrastruktury eksperymentu... 15 6.6 Zgłoszenie etykiety problemowej... 16 6.7 Wiadomości w systemie PL-LAB... 17 6.8 Dane użytkownika... 18-2 -
2 Infrastruktura PL-LAB2020 i Portal PL-LAB Sieć PL-LAB2020 jest rozproszonym środowiskiem testowym zbudowanym w celu umożliwienia realizacji eksperymentów z zakresu technologii Internetu Przyszłości. Sieć umożliwia jednoczesne prowadzenie badań w izolowanych środowiskach sieciowych. Dla celów zarządzania siecią oraz udostępniania jej zasobów naukowcom stworzono system Zdalnego Dostępu do PL-LAB. System składa się z wielu elementów, które w całości mają dostarczyć informacji o zasobach, umożliwić zgłoszenie i konfigurację eksperymentów, jak również zapewnić dostęp do środowiska badawczego. Z punktu widzenia użytkowników sieci PL-LAB2020 najważniejszym elementem systemu Zdalnego Dostępu do PL-LAB jest Portal PL-LAB, który można znaleźć pod adresem http://portal.pllab.pl Głównym zadaniem wyżej wymienionego serwisu jest dostarczenie niezbędnych narzędzi i informacji do zarządzania siecią PL-LAB2020 oraz do konfiguracji i użytkowania tworzonych środowisk eksperymentalnych. Zgodnie z polityką bezpieczeństwa PL-LAB2020 większość funkcji dostępna jest dopiero po rejestracji i zalogowaniu. Taki wymóg ma na celu zabezpieczenie środowiska PL-LAB2020 przed niepowołanym dostępem do infrastruktury. Użytkownik niezalogowany ma dostęp do ogólnych informacji o infrastrukturze PL-LAB2020 pod adresem http://portal.pllab.pl/app/about Niniejszy dokument jest podręcznikiem obsługi Portalu PL-LAB. - 3 -
3 Rejestracja użytkownika w Portalu PL-LAB Zgodnie z regulaminem użytkowania PL-LAB2020 dostęp do infrastruktury i narzędzi nią zarządzających dostępny jest wyłącznie dla osób zarejestrowanych. Pierwszym krokiem jaki powinien wykonać potencjalny użytkownik PL-LAB2020 w celu rejestracji w systemie jest wypełnienie formularza rejestracyjnego. Formularz jest dostępny pod adresem: http://portal.pllab.pl/app/user/account/registration Przed przejściem do formularza użytkownik musi się zapoznać z regulaminem użytkowania infrastruktury PL- LAB2020 i akceptować jego postanowienia. Aktualny regulamin użytkowania PL-LAB2020 jest dostępny pod adresem: http://portal.pllab.pl/app/about/termsofuse W formularzu należy wprowadzić wszystkie niezbędne dane, w szczególności te oznaczone symbolem *. Do weryfikacji wykorzystywany jest tekst znajdujący się na obrazku w dolnej części formularza. Wybór węzła nie jest wymagany ale wysoce rekomendowany. Za opiekę nad użytkownikiem odpowiedzialne są dedykowane osoby z węzła, który użytkownik wybrał w momencie rejestracji, lub dedykowany zespół w przypadku gdy na etapie rejestracji węzeł nie został określony. Po poprawnie przeprowadzonej rejestracji, nowe konto użytkownika będzie oczekiwać na weryfikację i akceptację ze strony opiekuna użytkowników węzła lub administratora systemu PL-LAB. O akceptacji lub odrzuceniu zgłoszenia użytkownik zostanie powiadomiony przez Portal PL-LAB wiadomością przesłaną na konto mailowe podane w trakcie rejestracji. Użytkownik po akceptacji konta będzie miał możliwość zalogowania się do sekcji prywatnej Portalu PL-LAB, zyskując w ten sposób dostęp do wszystkich niezbędnych funkcji umożliwiających: - 4 -
Analizę stanu sieci PL-LAB2020 i dostępnych urządzeń, Zarządzanie swoim kontem i pozyskiwanie certyfikatu dla sieci PL-LAB2020 VPN, Zgłaszanie i zarządzanie eksperymentami, Kontakt z innymi użytkownikami, jak również zespołem obsługi systemu PL-LAB, Zgłaszania etykiet problemowych związanych z eksperymentem lub infrastrukturą PL-LAB2020. W celu rozszerzenia podstawowych uprawnień nadanych przy tworzeniu nowego konta, użytkownik powinien kontaktować się bezpośrednio z Opiekunem Użytkownika w swoim węźle. Rola Administratora jest zastrzeżona i może być nadana wyłącznie przez innego administratora systemu. Logowanie w portalu odbywa się z użyciem przycisku Logowanie umieszczonego w prawym górnym rogu strony. - 5 -
4 Organizacja Portalu PL-LAB Portal PL-LAB został podzielony na perspektywy funkcjonalne, a dostęp do każdej z nich limitowany jest poziomem odpowiednich uprawnień przyznawanych użytkownikom. Na niżej zamieszczonym obrazku widoczne są zakładki, które symbolizują i aktywują dostępne perspektywy w serwisie. Każda aktywna perspektywa zmienia zestaw dostępnych funkcji wyszczególnionych w lewej części okna Portalu. Poniżej zestawiono opis dostępnych perspektyw wraz z wymaganym poziomem uprawnień. Status PL-LAB dostęp dla wszystkich zalogowanych użytkowników perspektywa umożliwia przegląd stanu infrastruktury PL-LAB2020, w tym informacji o węzłach wchodzących w skład infrastruktury, dostępnych urządzeniach eksperymentalnych w ramach poszczególnych laboratoriów, urządzeniach infrastruktury operacyjnej PL-LAB2020 czy informacji o wszystkich prowadzonych eksperymentach. Użytkownik PL-LAB dostęp dla wszystkich zalogowanych użytkowników perspektywa dostarcza funkcje ułatwiające proces zgłoszenia eksperymentu, śledzenia procesu jego konfiguracji, użytkowanie infrastruktury eksperymentalnej oraz sygnalizowanie problemów z jej użytkowaniem. Opiekun węzła dostęp limitowany dla użytkowników posiadających uprawnienia Opiekuna Węzła perspektywa dostarcza funkcji ułatwiających zbieranie i zarządzanie informacjami o konfiguracji węzła sieci PL-LAB2020. Opiekun eksperymentu dostęp limitowany dla użytkowników posiadających uprawnienia Opiekuna Eksperymentów perspektywa dostarcza funkcji ułatwiających proces konfiguracji sieci eksperymentalnych zgłaszanych przez użytkowników. Opiekun użytkowników dostęp limitowany dla użytkowników posiadających uprawnienia Opiekuna Użytkowników oraz Opiekuna Użytkowników Bez Węzła perspektywa dostarcza funkcje ułatwiające zarządzanie kontami użytkowników w PL-LAB2020, w tym zatwierdzanie rejestrowanych kont, blokowanie istniejących, nadawanie/redukcja uprawnień oraz ustawianie limitów dotyczących rezerwacji. Administrator dostęp limitowany dla użytkowników o najwyższym poziomie uprawnień perspektywa dostarcza funkcje ułatwiające zarządzanie informacjami o wszystkich węzłach PL-LAB2020, o urządzeniach zainstalowanych w sieci, wszystkimi kontami użytkowników, itp. Perspektywa Zalogowany użytkownik Opiekun węzła Rola Opiekun eksperymentu Opiekun użytkowników (w tym bez węzła) Administrator PL-LAB Status Użytkownik Opiekun węzła Opiekun eksperymentu Opiekun użytkowników Administrator - 6 -
5 Perspektywa Status PL-LAB Perspektywa Status PL-LAB ma charakter wyłączenie przeglądowy a dostępne funkcje nie modyfikują konfiguracji systemu PL-LAB. Dostęp do tej perspektywy mają wszyscy zalogowani użytkownicy systemu. Aktywacja perspektywy odbywa się poprzez wybranie zakładki Status PL-LAB. Umożliwia ona szczegółowy przegląd stanu infrastruktury PL-LAB2020, w tym informacji o: Węzłach wchodzących w skład infrastruktury PL-LAB2020, Urządzeniach infrastruktury operacyjnej, Dostępnych urządzeniach eksperymentalnych w ramach Laboratoriów PL-LAB2020, Prowadzonych eksperymentach. Poniżej przedstawiono listę dostępnych funkcji wraz z objaśnieniem ich działania: Węzły PL-LAB2020 o Lista funkcja umożliwia przejrzenie listy węzłów wchodzących w skład infrastruktury PL- LAB2020 oraz zapoznanie się ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi każdego z nich. o Mapa funkcja umożliwia zapoznanie się z geograficznym położeniem poszczególnych węzłów. o Status funkcja umożliwia zapoznanie się ze statusem dostępności urządzeń zainstalowanych w wybranym węźle. o Diagram funkcja umożliwia przejrzenie logicznej organizacji infrastruktury PL-LAB2020, w tym: węzłów ją tworzących, urządzeń utrzymania systemu i urządzeń eksperymentalnych. Urządzenia PL-LAB2020 o Infrastruktura operacyjna funkcja umożliwia zapoznanie się z listą i szczegółami konfiguracji urządzeń utrzymania infrastruktury PL-LAB2020. o Laboratoria funkcja umożliwia zapoznanie się z listą i szczegółami konfiguracji urządzeń dostępnych w eksperymentach w ramach 7 laboratoriów badawczych PL-LAB2020. Eksperymenty o Trwające eksperymenty funkcja umożliwia wylistowanie wszystkich eksperymentów obecnie realizowanych w sieci PL-LAB2020. - 7 -
6 Perspektywa Użytkownik PL-LAB Perspektywa Użytkownik PL-LAB jest główną sekcją operacyjną dla użytkowników PL-LAB, którzy zgłaszają chęć przeprowadzenia lub przeprowadzają eksperymenty w sieci PL-LAB2020. Aktywuje się ją wybierając zakładkę Użytkownik PL-LAB. Perspektywa dostępna jest dla wszystkich zalogowanych użytkowników systemu. Dostarcza ona wszystkich niezbędnych funkcji, które umożliwiają następującą interakcję użytkownika z systemem PL-LAB: Zgłaszania w systemie nowych eksperymentów Pozyskiwania informacji o konfiguracji zgłoszonych eksperymentów Zgłaszania problemów z działaniem eksperymentu Modyfikację swoich danych kontaktowych i hasła do Portalu PL-LAB Pozyskiwanie certyfikatu oraz ustawień dostępowych do sieci PL-LAB2020 VPN Możliwość kontaktu z obsługą techniczną i pozostałymi użytkownikami systemu. Poniżej przedstawiono listę dostępnych funkcji podczas aktywnego użytkowania perspektywy Użytkownik PL- LAB wraz z objaśnieniem ich działania. Moje eksperymenty o Nowy funkcja aktywuje formularz zgłoszeniowy dla nowego eksperymentu. Szczegółowy opis zgłoszenia eksperymentu znajduje się w dalszej części rozdziału. o Lista funkcja umożliwia przegląd listy eksperymentów związanych z użytkownikiem w tym: Eksperymentów znajdujących się w fazie specyfikowania pełen dostęp do modyfikacji, Eksperymentów zgłoszonych przez użytkownika osobiście dostęp do modyfikacji wybranych informacji (lista użytkowników, opis rezultatów), Eksperymentów, w których użytkownik bierze udział dostęp wyłącznie do informacji o konfiguracji i specyfikacji. Wszystkie eksperymenty funkcja umożliwia przegląd wszystkich eksperymentów zgłoszonych w systemie PL-LAB, również tych, w których użytkownik nie bierze udziału. Wiadomości - 8 -
o o o Nowa wiadomość funkcja umożliwia wysłanie nowej wiadomości do wybranych użytkowników lub obsługi technicznej systemu PL-LAB. Odebrane wiadomości funkcja umożliwia przegląd odebranych wiadomości wysłanych przez innych użytkowników PL-LAB lub obsługę techniczną PL-LAB. Wysłane wiadomości funkcja umożliwia przegląd wysłanych wiadomości przez system PL-LAB. System etykiet o Nowa etykieta funkcja umożliwia zgłoszenie nowej etykiety problemowej w systemie PL-LAB, w przypadku wystąpienia następujących zdarzeń: Konieczność zmian w konfiguracji węzła PL-LAB2020 Konieczność zmian w konfiguracji sieci PL-LAB2020 Problemy techniczne z użytkowaniem infrastruktury sieciowej eksperymentu Problemy techniczne z użytkowaniem infrastruktury sieciowej PL-LAB2020 Problemy techniczne w węzłach PL-LAB2020. o Wszystkie etykiety funkcja umożliwia przegląd zgłoszonych etykiet problemowych. Dane użytkownika o Moje dane funkcja umożliwia edycje danych kontaktowych użytkownika oraz uzupełnienie informacji dodatkowych tj. klucza SSH. o Zmiana hasła funkcja umożliwia edycję hasła do Portalu PL-LAB. 6.1 Zgłoszenie nowego eksperymentu Proces zgłoszenia eksperymentu w systemie PL-LAB rozpoczyna się od wybrania funkcji Nowy znajdującej się w menu gdy aktywna jest perspektywa Użytkownik PL-LAB. Po wybraniu tej funkcji użytkownik jest przenoszony do strony formularza zgłoszeniowego i poproszony o wprowadzenie niezbędnych informacji specyfikujących eksperyment, w tym o podanie: Nazwy eksperymentu (unikalnej w skali systemu PL-LAB; minimum 8 znaków), Ram czasowych eksperymentu (opcjonalnie), Węzła (opcjonalnie) eksperyment będzie zawierał wyłącznie urządzenia z jednego wybranego węzła PL- LAB2020, Opisu eksperymentu (opcjonalnie) informacja dla innych użytkowników, np. o zakresie planowanych badań. Informacje opcjonalne zostają wyświetlone po zaznaczeniu opcji Pola opcjonalne. Wybór opcji "Start/Koniec" umożliwia definiowanie ram czasowych dla eksperymentów, które muszą zostać skonfigurowane przez operatorów PL-LAB2020. W tym przypadku czas rozpoczęcia eksperymentu (pole Start) to co najmniej dwa dni od daty zgłoszenia. Koniec eksperymentu natomiast należy ustawić z uwzględnieniem, że eksperyment nie może być krótszy niż jeden dzień. Wybór opcji "Okres trwania" dotyczy rezerwacji, które mają zostać skonfigurowane automatycznie. W tym przypadku nie ma możliwości rezerwacji sieci z wyprzedzeniem. Należy zwrócić uwagę, że Opiekun Użytkowników ma możliwość ustawienia ograniczeń na długość eksperymentów zgłaszanych przez poszczególnych użytkowników. Jeśli w momencie zgłaszania eksperymentu, - 9 -
użytkownik zostanie poinformowany o przekroczeniu nałożonych limitów należy edytować i skrócić czas trwania eksperymentu lub skontaktować się z Opiekunem lub Administratorem. Więcej informacji o zgłoszeniu i konfiguracji zdefiniowanego eksperymentu znajduje się w sekcji 6.3. Aby kontynuować proces zgłoszenia eksperymentu użytkownik powinien wcisnąć przycisk Dalej. Po wybraniu tej opcji eksperyment zostanie zapisany w bazie danych, umożliwiając dalszą jego edycję. Przykładowy formularz zgłoszeniowy widać na obrazku poniżej: 6.2 Edycja specyfikacji zgłaszanego eksperymentu Do okna Edycja specyfikacji eksperymentu, użytkownik zostanie przekierowany automatycznie po wybraniu akcji Dalej w formularzu Nowy. Może również aktywować to okno wybierając akcję Edytuj przy liście eksperymentów znajdujących się w zakładce Tworzone w panelu dostępnym po wyborze funkcji Lista. Poszczególne dane specyfikacji eksperymentu zostały podzielone tematycznie na zakładki. Poniżej przedstawiony został ich szczegółowy opis. - 10 -
6.2.1 Podstawowe informacje W zakładce Podstawowe informacje znajdują się wszystkie informacje związane z opisem eksperymentu. Zostały one wprowadzone w formularzu Nowy eksperyment i mogą być modyfikowane w każdej chwili kiedy okno Edycja specyfikacji eksperymentu jest aktywne. 6.2.2 Uczestnicy eksperymentu Zakładka Uczestnicy eksperymentu umożliwia modyfikację listy osób, które będą miały dostęp do rezerwowanych w eksperymencie urządzeń PL-LAB2020. Lista ta będzie wykorzystywana przez serwery autoryzacji podczas użytkowania urządzeń. Użytkownicy będą logować się wykorzystując te same informacje dostępowe co używane przy logowaniu do Portalu PL-LAB lub korzystając z klucza SSH. 6.2.3 Topologia Każdy eksperyment w systemie PL-LAB składa się z zestawu wybranych urządzeń połączonych w dowolnej topologii sieciowej. Zakładka Topologia umożliwia wyspecyfikowanie dokładnych wymagań odnośnie konfiguracji eksperymentu. W skład konfiguracji wchodzą: lista wybranych i dostępnych w ramach czasowych eksperymentu urządzeń PL-LAB2020, specyfikacja połączeń miedzy elementami topologii. Proces tworzenia topologii, przebiega z użyciem dedykowanego edytora. Przykładowe okno edytora topologii zostało przedstawione poniżej, a dokładny opis dostępnych w nim funkcji został zamieszczony poniżej obrazka. Nowy element (węzeł) Funkcja Nowy element (węzeł) umożliwia wybór i dodanie urządzenia PL-LAB2020 do edytowanej topologii eksperymentu. Urządzenia dedykowane dla eksperymentów zostały pogrupowane w tym przypadku względem miejsca ich instalacji. Po wciśnięciu przycisku Nowy element (węzeł) pojawi się okno dialogowe, w którym należy wybrać odpowiedni węzeł PL-LAB2020 a następnie odpowiednie urządzenie. Po wyborze urządzenia aktywuje się sekcja ze szczegółami dotyczącymi konfiguracji urządzenia. Nowy element (typ) - 11 -
Funkcja Nowy element (typ) umożliwia wybór i dodanie urządzenia PL-LAB do edytowanej topologii eksperymentu. Urządzenia dedykowane dla eksperymentów zostały pogrupowane w tym przypadku względem swoich typów. Po wciśnięciu przycisku Nowy element (węzeł) pojawi się okno dialogowe, w którym należy wybrać odpowiednio typ, a następnie odpowiednie urządzenie. Przykładowe okna dialogowe zamieszono poniżej. Nowe połączenie Funkcja Nowe połączenie pozwala na dodanie połączenia między zaznaczonymi w edytorze dwoma elementami. W celu zaznaczenia drugiego elementu należy przytrzymać przycisk CTRL i kliknąć na ikonie obiektu. Po wciśnięciu przycisku Nowe połączenie pojawi się okno dialogowe, w którym należy wybrać odpowiednie porty z każdego urządzenia. W przypadku gdy dwa urządzenia są zainstalowane w różnych węzłach sieci PL-LAB lub są podłączone do różnych przełączników dostępowych w ramach jednego węzła z uwagi na ograniczony dostęp zasobów pasma istnieje konieczność wyspecyfikowania limitu pasma dla tworzonego połączenia, tj. żądanej szybkości bitowej w warstwie Ethernet L2. Przy wyborze limitu należy pamiętać, że dostępne pasmo wyjściowe z węzła lub między przełącznikami będzie dzielone między wszystkie definiowane połączenia/eksperymenty. System PL-LAB kontroluje poziom wykorzystania pasma na każdym połączeniu w ramach eksperymentu poprzez mechanizm policingu skonfigurowany na przełącznikach. Użytkownik musi zadbać we własnym zakresie aby ruch przez niego generowany na danym połączeniu nie przekraczał deklarowanej wartości. W przeciwnym wypadku jego pakiety mogą być odrzucane przez przełącznik w sieci PL-LAB2020. - 12 -
Edycja Funkcja Edycja staje się dostępna dopiero po zaznaczeniu połączenia w oknie edytora. Została ona dodana, aby umożliwić zmianę limitów pasma. Po wciśnięciu przycisku Edycja pojawi się odpowiednie okno dialogowe. Dodatkowa konfiguracja Funkcja Dodatkowa konfiguracja staje się dostępna dopiero po zaznaczeniu w edytorze elementów wybranych typów, które takowej wymagają, tj. sieci bezprzewodowych tworzonych ramach Laboratorium Sieci Bezprzewodowych oraz maszyn wirtualnych tworzonych w ramach Laboratorium Chmur Obliczeniowych. Dodatkowa konfiguracja sieci bezprzewodowej obejmuje: nazwę sieci, typ zabezpieczenia, hasło oraz listę punktów dostępowych. Na potrzeby utworzenia nowej maszyny wirtualnej należy podać: nazwę maszyny wirtualnej, obraz systemu operacyjnego, liczbę CPU, ilość pamięci RAM oraz ilość przestrzeni dyskowej. - 13 -
Usuń Funkcja Usuń pozwala z edytowanej topologii usunąć zaznaczony obiekt. Uporządkuj Funkcja Uporządkuj porządkuje elementy topologii, tak aby znalazły się na obrysie okręgu. Funkcja ta może w niektórych przypadkach zaburzyć znacznie lepiej wyglądający układ wykonany ręcznie. Prosimy o korzystanie z tej funkcji uważnie. 6.3 Zapis i przekazanie eksperymentu do konfiguracji Zapisanie eksperymentu, podczas jego edycji, nie jest tożsame ze zgłoszeniem eksperymentu w systemie PL-LAB, a jedynie pozwala zachować zmiany naniesione podczas edycji. Jeśli użytkownik będzie miał pewność, że stworzona przez niego specyfikacja eksperymentu jest kompleta, wówczas w oknie Lista, w zakładce Tworzone w akcjach dla eksperymentu musi wybrać jedną z opcji Wyślij do operatora lub Konfiguruj teraz. Po wybraniu opcji Wyślij do operatora system PL-LAB dokona weryfikacji czy specyfikacja eksperymentu jest możliwa do konfiguracji z użyciem dostępnych zasobów (w ramach czasowych określonych w specyfikacji) oraz czy dodatkowa konfiguracja dla wszystkich urządzeń jej wymagających została wprowadzona. W przypadku odrzucenia specyfikacji użytkownik zostanie poinformowany, które z elementów specyfikacji eksperymentu uniemożliwiają jego konfigurację. Użytkownik musi zmienić specyfikację i ponowić proces wysłania eksperymentu. Jeśli natomiast weryfikacja przebiegnie poprawnie wszystkie niezbędne zasoby zostaną zarezerwowane. Eksperyment będzie oczekiwał na konfigurację środowiska eksperymentalnego. Użytkownik zostanie poinformowany o zakończeniu procesu konfiguracji. Specyfikacja eksperymentu zostanie uzupełniona o informacje o przypisanych zasobach do eksperymentu, o dane dostępowe do urządzeń oraz dane dostępowe do systemu monitorującego urządzenia wchodzące w skład eksperymentu. Wybór opcji Konfiguruj teraz skutkuje uruchomieniem mechanizmów w pełni automatycznego zestawienia sieci eksperymentu. W tym przypadku nie ma konieczności oczekiwania na zestawienie eksperymentu przez operatora a sieć eksperymentu jest dostępna od razu. Należy zwrócić uwagę, że ten typ konfiguracji eksperymentu wymaga aby użytkownik podał ramy czasowe korzystając z opcji Okres trwania. Opcja w pełni automatycznej konfiguracji jest dostępna dla użytkowników posiadających odpowiednie uprawnienia nadawane przez Opiekuna Użytkowników. Na wielkość i czas trwania eksperymentu zestawianego za pomocą opcji automatycznej konfiguracji nałożony jest zestaw dodatkowych ograniczeń konfigurowanych przez Administratora systemu PL- LAB. 6.4 Dostęp do skonfigurowanego eksperymentu Po zakończeniu procesu konfiguracji środowiska eksperymentalnego zostaje ono udostępnione osobom, które znajdują się na liście dostępowej. Szczegółowe informacje dostępowe (adresy IP urządzeń) oraz konfiguracyjne znajdują się w opisie eksperymentu, który można pozyskać w oknie Lista w zakładce Właściciel (właściciel eksperymentu) lub na zakładce Uczestnik dla pozostałych uczestników eksperymentu wybierając akcję Szczegóły. Informacje dotyczące dostępu do poszczególnych elementów laboratorium widoczne są wyłącznie w czasie trwania eksperymentu i zamieszczone są w zakładce Dostęp. Podobnie informacje o uruchomionym systemie monitorowania urządzeń eksperymentu znajdują się w zakładce Monitorowanie infrastruktury. Uwierzytelnianie i autoryzacja użytkowników na urządzeniach eksperymentalnych odbywa się na dwa sposoby (autoryzacja z wykorzystaniem serwera LDAP lub statycznie skonfigurowanych kont użytkowników) w zależności od możliwości konfiguracji poszczególnych typów urządzeń. Tym niemniej proces ten jest dla użytkownika - 14 -
przeźroczysty. Użytkownik otrzymuje dostęp do urządzeń przez podanie nazwy użytkownika i hasła wykorzystywanego do logowania do Portalu lub podanie nazwy użytkownika i klucza SSH. Dostęp do wybranych w eksperymencie urządzeń PL-LAB2020 odbywa się z użyciem koncentratorów VPN rozlokowanych w poszczególnych węzłach sieci PL-LAB2020 (dedykowany koncentrator dla użytkowników każdego węzła). Wynika to z architektury sieci PL-LAB2020, w której skonfigurowano dedykowany VLAN dla portów zarządzania urządzeń, a do którego podłączony jest każdy z koncentratorów VPN zapewniając tym samym dostęp użytkownikom. Każdy z użytkowników aby uzyskać fizyczny dostęp do sieci PL-LAB2020 VPN musi pobrać i zainstalować najnowszą aplikację kliencką OpenVPN ze strony: http://openvpn.net/index.php/open-source/downloads.html Wymagane pliki konfiguracyjne dla aplikacji OpenVPN generowane i udostępniane są przez Portal PL-LAB na stronie Moje dane pod adresem. http://portal.pllab.pl/app/user/account/edit/data Po pobraniu skompresowanego pliku z konfiguracją (opcja Pobierz) należy wypakować jego zawartość do katalogu $OpenVPN/config ($OpenVPN katalog instalacyjny). Następnie z prawami administratora należy uruchomić aplikację OpenVPN GUI. Połączenie do sieci VPN powinno zostać zestawione automatycznie. Prawidłowo zestawione połączenie skutkować będzie przypisaniem adresu IP z puli zarezerwowanej dla koncentratora VPN (10.128.0.0/9). Od tego momentu użytkownik ma możliwość komunikacji z urządzeniami. 6.5 Monitorowanie infrastruktury eksperymentu System monitorowania eksperymentów został zbudowany w oparciu o oprogramowanie Zabbix v.2.4.7 (www.zabbix.com). Do jego podstawowych funkcji należy monitorowanie parametrów urządzeń (użycie pamięci RAM, HDD, zajętość procesora, ilość ruchu na interfejsach) oraz informowanie o wykrytych problemach. Monitorowane parametry przedstawiane są najczęściej jako wykres w funkcji czasu, co umożliwia śledzenie ich zmian. Parametry urządzeń mogą być monitorowane za pomocą protokołu SNMP lub przy użyciu Agenta programu Zabbix, którego należy zainstalować i skonfigurować na monitorowanym urządzeniu. System monitorowania jest dostępny pod adresem http://10.134.1.15/zabbix (dostępnym po podłączeniu do sieci wewnętrznej PL-LAB2020 VPN) i został zintegrowany z Portalem PL-LAB. W momencie konfigurowania eksperymentu w Portalu PL-LAB, do systemu monitorowania wysyłane jest żądanie utworzenia nowego użytkownika jego login składa się z nazwy użytkownika definiującego eksperyment oraz numeru eksperymentu np. jkowalski.exp-345 a hasłem jest jego hasło z Portalu PL LAB. Dane logowania można znaleźć w Portalu PL-LAB po wybraniu z opcji danego trwającego eksperymentu Szczegóły a następnie zakładki Monitorowanie infrastruktury. Po zalogowaniu do systemu monitorowania, w zakładce Monitoring / Screens znajdują się wykresy parametrów urządzeń i interfejsów używanych w eksperymencie (widok dla przykładowego urządzenia został przedstawiony na poniższym zdjęciu). Korzystając z opcji Configuration / Hosts / Create host, użytkownik może zdefiniować urządzenia, które chce monitorować (np. nowoutworzone maszyny wirtualne) i następnie korzystając z opcji Configuration / Screens / Create screens stworzyć podgląd interesujących go parametrów. - 15 -
6.6 Zgłoszenie etykiety problemowej System etykiet problemowych został w Portalu PL-LAB wprowadzony w celu usprawnienia prac konfiguracyjnych i nadzorczych wykonywanych przez obsługę techniczną systemu PL-LAB. Jego głównym przeznaczeniem jest możliwość zgłaszania problemów i akcji konfiguracyjnych i nie powinien być wykorzystywany do celów komunikacyjnych. W praktyce zastosowanie etykiet obejmuje jedną z poniższych akcji: Konieczność zmian w konfiguracji węzła PL-LAB2020, Konieczność zmian w konfiguracji sieci PL-LAB2020, Problemy techniczne z użytkowaniem infrastruktury sieciowej eksperymentu, Problemy techniczne z użytkowaniem infrastruktury sieciowej PL-LAB2020, Problemy techniczne w węzłach PL-LAB2020. Etykietę w systemie PL-LAB można zgłosić w dwojaki sposób: Z poziomu perspektywy Użytkownik PL-LAB wybierając funkcję Nowa etykieta, Z poziomu szczegółów eksperymentu wybierając zakładkę Etykiety problemowe Dodaj etykietę, wówczas etykieta zostanie automatycznie powiązana z konkretną rezerwacją. Przykładowy formularz oraz opis wymaganych informacji został przedstawiony poniżej obrazka. - 16 -
Jeśli etykieta dotyczy konkretnego eksperymentu należy wybrać jego nazwę z listy, na której dostępne są jedynie eksperymenty użytkownika, tzn. te których jest właścicielem lub te w których brał lub bierze udział. Należy podać krótki, ale szczegółowy temat etykiety. Dokładnie opisać problem, którego etykieta dotyczy. Wybrać priorytet etykiety spośród Niski, Średni, Wysoki. Należy wskazać grupę odbiorców etykiety spośród: Wszyscy Użytkownicy, Administratorzy, Opiekunowie Użytkowników, Opiekunowie Eksperymentu lub Opiekunowie Węzła. Istnieje możliwość przypisania konkretnej osoby do etykiety poprzez zaznaczenie pola Przypisać osobę do etykiety i wybraniu osoby z listy. Po dodaniu etykiety do systemu użytkownik zostanie przeniesiony do panelu, w którym dostępne są wszystkie otwarte etykiety. Użytkownik może przejść do tej sekcji Portalu wybierając w perspektywie Użytkownik PL-LAB funkcję Wszystkie etykiety. Użytkownik nie ma możliwości usunięcia etykiety z systemu. Poprzez akcję Szczegóły użytkownik zostaje przekierowany do panelu ze szczegółowymi informacjami o etykiecie oraz zestawem akcji: Przypisz osobę: przypisanie osoby odpowiedzialnej za realizację zadania, którego dotyczy etykieta. Istnieje możliwość podania konkretnej osoby z systemu lub wybrania samego siebie. Akcja umożliwia również podanie / zmianę grupy odbiorców, których etykieta powinna dotyczyć. Dodaj komentarz: poprzez ten przycisk możemy dodać komentarz do bieżącej etykiety. Zamknij: przycisk ten wybieramy wówczas gdy zadanie zostało pomyślnie zakończone lub nie ma możliwości jego realizacji. W drugim przypadku należy dodać stosowny komentarz. Akcje: poprzez akcje możemy rozpocząć zadanie, zakończyć zadanie lub edytować etykietę. 6.7 Wiadomości w systemie PL-LAB Serwis PL-LAB Portal umożliwia przesyłanie szybkich wiadomości do dowolnego użytkownika systemu PL-LAB, grupy użytkowników lub użytkowników posiadających wybrane uprawnienia. Panel nowego powiadomienia można wyświetlić przez wybranie funkcji Nowa wiadomość w perspektywie Użytkownik PL-LAB. - 17 -
Wysyłana informacja standardowo zostanie przesłana do skrzynki odbiorczej dostępnej w Portalu PL-LAB. Istnieje również możliwość wysłania równolegle tej samej wiadomości drogą mailową poprzez zaznaczenie w formularzu opcji Wysłać email. Skrzynka odbiorcza wiadomości aktywowana jest poprzez funkcję Odebrane wiadomości w perspektywie Użytkownik PL-LAB. 6.8 Dane użytkownika W ramach funkcji Moje dane w perspektywy Użytkownik PL-LAB, Portal PL-LAB umożliwia edycję danych kontaktowych użytkownika podanych w czasie rejestracji możliwa jest zmiana pól numeru telefonu i adresu email. Reszta danych musi pozostać nie zmieniona z uwagi na identyfikację aktywności użytkowników w systemie PL-LAB. Ponadto użytkownik powinien ustawić typ oraz wartości swojego publicznego klucza SSH, który może zostać wykorzystany do konfiguracji dostępu użytkownika do urządzeń w ramach eksperymentu. Żądania związane z dodaniem lub usunięciem uprawnień użytkownik powinien kierować do Opiekunów Użytkownika. Użytkownik ma możliwość pozyskania ustawień dla aplikacji klienckiej OpenVPN, niezbędnej do korzystania z sieci PL-LAB2020 VPN (opcja Pobierz). W przypadku wystąpienia problemów z certyfikatem użytkownik ma możliwość wygenerowania nowego certyfikatu korzystając z opcji Wygeneruj nowy. - 18 -
- 19 -