Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego 4 lipca 2008 r. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Europejski Bank Centralny podniósł podstawową stopę procentową o 25 pkt. do poziomu 4,25 proc. Zakłady Azotowe Tarnów pozyskały ok. 300 mln PLN - kurs akcji, które sprzedawano w ofercie publicznej po 19,5 PLN wyniósł w piątek 15 PLN. Enea przełożyła giełdowy debiut na jesień. RYNEK WALUTOWY kursy NBP kupno sprzedaż USD/PLN 2,0985 2,1409 EUR/PLN 3,3075 3,3743 CHF/PLN 2,0525 2,0939 Tabela obowiązująca od dnia 04.07.2008 r. Polski złoty wyraźnie zyskał w tym tygodniu na wartości wobec najważniejszych walut: euro, dolara i franka szwajcarskiego. Inwestorzy faworyzują naszą walutę w stosunku do innych krajów regionu, ponieważ są przekonani, że różnica w oprocentowaniu lokat w Polsce i strefie euro będzie się nadal powiększać. Halina Wasilewska-Trenkner z Rady Polityki Pieniężnej stwierdziła, że czwartkowa decyzja ECB daje polskim władzom monetarnych większe pole do manewru, ale RPP nie będzie się spieszyć z podwyżkami. W piątek o godz. 17 euro kosztowało 3,310 PLN, dolar 2,109 PLN, a frank szwajcarski 2,059 PLN. Mijający tydzień na rynku walutowym możemy podzielić na dwie części - do czwartkowej decyzji o podwyżce stopy procentowej przez ECB (do 4,25 proc.) oraz od momentu poznania jej uzasadnienia przez inwestorów. Początkowo euro mocno zyskiwało na wartości wobec dolara i pokonało nawet silny techniczny opór z okolic 1,58 USD, ponieważ rynek spodziewał się podtrzymania jastrzębiego kierunku polityki pieniężnej przez Europejski Bank Centralny i rozpoczęcia serii podwyżek kosztu kredytu. W czwartek rozczarowani stwierdzeniem Jean Claude Trichet'a, że stopa procentowa na poziomie 4,25 proc. powinna zdławić inflację w strefie euro, inwestorzy sprzedawali wspólną walutę i dolar odzyskiwał wcześniejsze straty (także wobec jena). W piątek po południu za euro płacono 1,568 USD. 1
RYNEK OBLIGACJI W czwartek po najważniejszym wydarzeniu tygodnia, jakim było uzasadnienie podwyżki stóp procentowych w strefie euro, rentowność polskich obligacji gwałtownie ruszyła w górę - dwulatki dawały pierwszy raz od listopada 2004r. ponad 7 proc. Pod koniec tygodnia, kiedy Amerykanie mieli dzień wolny od pracy wyraźnie spadła płynność na krajowym rynku długu, a wraz z nią lekko obniżyła się rentowność obligacji. W piątek obligacje dwuletnie miały rentowność o 15 pkt. wyższą niż przed tygodniem, tj. 6,93 proc., dziesięciolatki przynosiły 6,70 proc. (wzrost o 27 pkt.). Trzymiesięczna stopa międzybankowa WIBOR, która decyduje o wysokości oprocentowania kredytów hipotecznych wzrosła o 2 pkt. w porównaniu do poziomu sprzed tygodnia do 6,66 proc. Najwyższa inflacja w strefie euro od 16 lat skłoniła ECB do podwyżki stóp procentowych o 25 pkt. do 4,25 proc., ale z wypowiedzi wynika, że powinny one wystarczyć do sprowadzenia cen poniżej celu inflacyjnego banku wynoszącego 2 proc. Przed decyzją banku centralnego rentowność europejskich dwulatek bardzo dynamicznie rosła, ale zimny prysznic w postaci wypowiedzi Trichet'a, który stwierdził, że na razie nie przewiduje dalszych podwyżek, doprowadził do równie dynamicznej wyprzedaży obligacji. Rentowność dwuletnich obligacji wynosiła w piątek 4,41 proc. i była o 1 pkt. niższa niż przed tygodniem, a dziesięciolatki dawały tyle samo, co w ubiegły piątek, czyli 4,51 proc. Amerykańskie obligacje zapadające w 2010 r. dawały 2,53 proc. (spadek z 2,63 proc.), a dziesięcioletnie były o 4 pkt. mniej rentowne niż przed tygodniem i przynosiły 3,98 proc. (wobec 4,02 w ubiegły piątek). RYNKI AKCJI Na warszawskiej giełdzie nie chętnych do kupowania akcji i chociaż na rynku nie widać paniki indeksy systematycznie osuwają się coraz niżej. Aktywność podaży nie nasila się, ale problem leży po drugiej stronie - popyt zszedł zupełnie do podziemia, co doskonale obrazuje nieudany debiut tarnowskich Zakładów Azotowych. Pierwsza duża oferta publiczna od dłuższego czasu nie spotkała się z zainteresowaniem funduszy inwestycyjnych i akcje udało się sprzedać dzięki państwowym spółkom, które objęły duże pakiety. Giełdową dekoniunkturę zamierzają przeczekać inne spółki - Enea przełożyła debiut na jesień, a część mniejszych firm zrezygnowała całkowicie z ubiegania się o kapitał inwestorów, ponieważ w obecnych warunkach musiałyby sprzedać udziały, po bardzo niskich cenach. W tym tygodniu akcje dwudziestu największych spółek potaniały o 2,9 proc., a indeks WIG obrazujący zachowanie szerokiego rynku stracił 4,3 proc. EUROPA europejskie akcje nadal nie mogą znaleźć wystarczającej liczby nabywców, która powstrzymałaby rynek od dalszych spadków. Chociaż łagodny ton wypowiedzi przewodniczącego ECB po podwyżce stóp procentowych oddalił perspektywę szybkiego wzrostu oprocentowania kredytów w strefie euro, był to zbyt słaby impuls do zakupów akcji. Inwestorów obserwują szybki wzrost kosztów producentów (inflacja PPI wzrosła do 7,1 proc. r/r) oraz kolejne rekordy cenowe ropy naftowej (baryłka kosztowała ok. 146 USD). USA w tym tygodniu z okazji Dnia Niepodległości inwestorzy za oceanem udali się w czwartek na długi weekend raczej w ponurych nastrojach, bo chociaż spadki wyhamowały w porównaniu z poprzednimi tygodniami, to dane z rynku pracy potwierdziły prognozy o rosnącym bezrobociu. W czerwcu amerykańska gospodarka straciła 62 tys. miejsca pracy, a stopa bezrobocia wyniosła 5,5 proc. Indeks 30 największy spółek notowanych na Wall Street spadł poniżej 20 proc. od ostatnich wierzchołków hossy, co interpretuje się jako wkroczenie w obszar bessy. 2
AZJA podobnie, jak przed tygodniem tokijski NIKKEI wszystkie sesje kończył w kolorze czerwonym i przedłużył negatywną serię do 12 spadkowych dni z rzędu, co jest najgorszym wynikiem od 1954 roku. Gospodarka japońska jest mocno nastawiona na eksport, a nikt już nie ma złudzeń, że warunki biznesowe firm pogorszyły się dramatycznie za sprawą zaciskania pasa przez konsumentów w USA i Europie (silnie spadła sprzedaż samochodów) oraz wysokich cen żywności i energii. Z drugiej strony na rynku produktów zaawansowanych technologicznie produktów konkuruje się ceną, dlatego marże w branży elektronicznej szybo się kurczą. EUROPA USA AZJA BUX -2,3% CAC40-3,0% FTSE100-2,1% DJIA -0,5% NASDAQ -3,0% S&P500-1,2% HANG SENG +2,8% B-SHARES SHANGHAI +0,4 % NIKKEI -2,3% Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 04.07.2008 r. (godz.16.00) RYNEK SUROWCÓW Nowe rekordy cenowe ropy naftowej, miedzi i soi dobrze oddają nastroje panujące na rynku surowców. Reakcje inwestorów mają obecnie mocno emocjonalne podłoże i każda informacja o zagrożeniu dostaw, spadku zapasów czy większym zapotrzebowaniu ze strony największych konsumentów przekłada się na podbijanie ceny o kilka dolarów. W tym tygodniu ropa naftowa osiągnęła 146 USD za baryłkę, na co niemały wpływ miała Międzynarodowa Agencja Energii stwierdzając, że kraje OPEC z powodu niewystarczających inwestycji w ciągu najbliższych będą miały poważne kłopoty z zaspokojeniem globalnego popytu. Osłabiający się w pierwszej połowie tygodnia amerykański dolar dodatkowo sprzyjał drożejącym surowcom, ale korekta na rynku walutowym już nie była dobrym argumentem do przeceny ropy, miedzi i złota. surowiec zmiana miedź +3,1% ropa naftowa +3,3% złoto +0,7% Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 04.07.2008 r. FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH tygodniowe wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 02.07.2008 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz* wynik akcji Skarbiec FIO subf. Akcji Skarbiec - Akcja -1,46% obligacji BPH FIO Parasolowy BPH subf. Skarbowy 0,08 rynku pieniężnego UniFundusze FIO subf. UniKorona Pieniężny 0,12% stabilnego wzrostu DWS Polska FIO Bezpiecznego Wzrostu Plus -0,43% zrównoważone Skarbiec FIO subf. Zrównoważony Skarbiec-Waga -1,08% akcji zagranicznych DWS Polska FIO Top 50 Europa (EUR) -0,24% obligacji zagranicznych SEB 6 - Euro Lokata FIZ -0,01% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, 7 dni 3
* bez funduszy specjalistycznych roczne wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 02.07.2008 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz* wynik akcji Allianz FIO subf. Allianz Akcji -26,87% obligacji PKO/Credit Suisse Obligacji Długoterminowych - FIO 8,79% rynku pieniężnego Allianz FIO subf. Allianz Pieniężny 4,52% stabilnego wzrostu ING FIZ Stabilnego Wzrostu -6,69% zrównoważone Allianz FIO subf. Allianz Aktywnej Alokacji -16,48% akcji zagranicznych Investor Bułgaria i Rumunia FIZ -5,98% obligacji zagranicznych SEB 6 - Euro Lokata FIO -8,21% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, 12 miesięcy * bez funduszy specjalistycznych WAKACJE Z BANKAMI FINANSE OSOBISTE Sfinansowanie wyjazdu na urlop mogą ułatwić różne produkty oferowane przez banki. Najprostszym rozwiązaniem jest zapłacić za wakacje z własnej kieszeni. W związku z umocnieniem złotego jest to łatwiejsze niż rok temu, ale wciąż niedostępne dla większości Polaków. Można więc skorzystać z pomocy banków, które oferują: kredyt gotówkowy, kredyt w rachunku i kartę kredytową. To ostatnie rozwiązanie raczej nie powinno służyć do rozkładania całości wakacyjnych wydatków na raty, bo oprocentowanie kart w większości przypadków sięga, a nawet przekracza, 20 proc. Kartę kredytową można więc wykorzystać do płacenia na wakacjach, ale z myślą, że w następnym miesiącu trzeba będzie te rachunki zapłacić. W takiej sytuacji bank nie naliczy nam odsetek, a część wydatków przesuniemy na następny miesiąc, czyli już po wypłacie. Dość korzystnym rozwiązaniem może być kredyt w rachunku, czyli pożyczka związana z kontem. Ma ona tę zaletę, że jej efektywne oprocentowanie może być dość niskie. Każda kwota wpływająca na nasze konto powoduje zmniejszenie tego zadłużenia, a przecież odsetki nalicza się jedynie od wykorzystanego limitu. Zaciągając kredyt w rachunku trzeba sobie jednak zdawać sprawę, że jego udzielenie może w niektórych bankach potrwać nawet tydzień, a nawet dwa, możemy więc nie zdążyć z kupnem atrakcyjnej wycieczki z oferty last minute. Wiele zależy też od tego, w jakim banku mamy konto. Oprocentowanie kredytu w rachunku rzadko jest niższe niż 10 procent i najczęściej wynosi kilkanaście procent, ale są tez banki, które każą sobie płacić nawet 20 proc. Jeśli nasz bank należy do tych drogich, lepiej sobie darować kredyt w rachunku i poszukać korzystniejszej oferty kredytu gotówkowego. Banki nie oferują specjalnych kredytów wakacyjnych. Tę rolę spełnia tradycyjna oferta kredytów gotówkowych. Mają one tę zaletę, że banki upraszczają cały czas procedury ich przyznawania. Dość duża część banków akceptuje oświadczenie o dochodach, czyli naszą własną deklarację nie potwierdzoną przez zakład pracy. Już samo to znacznie przyspiesza proces uzyskania kredytu, a oprócz tego banki pracują nad skróceniem okresu potrzebnego na rozpatrzenie wniosku i wypłatę gotówki. Efekt tego jest taki, że w niektórych bankach pieniądze można dostać już w trakcie pierwszej wizyty w oddziale, a najpóźniej tego samego dnia. Jednak za szybkość i elastyczność trzeba płacić i kredyty gotówkowe do najtańszych nie należą. 4
TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO Wydarzenia, rynki walut, rynki obligacji, polski rynek akcji: Emil Szweda, Łukasz Mickiewicz, Open Finance Zagraniczne rynki akcji, rynek surowców: Łukasz Wróbel, Open Finance Finanse osobiste: Bernard Waszczyk, Open Finance Rynek funduszy inwestycyjnych: Dominika Pęcak; Wyniki na podstawie danych Analizy Online. 5