ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ, 315216 O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 30.06.2012 Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: przedmiotowy... 4 2. RODZAJ ROGRAMU: liniowy... 4 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 4 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 4 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 5 6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM... 6 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 6 8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ... 7 9. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ... 7 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Z INNYMI ZAWODAMI... 7 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ... 7 12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ... 9 13. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW... 13 1. Nautyka...14 2. Budowa i wyposażenie pokładowe statku....24 3. Siłownie okrętowe i urządzenia pomocnicze...32 4. Techniczne podstawy zawodu...42 5. Organizowanie transportu wodnego...45 6. Eksploatacja maszyn i urządzeń okrętowych...54 7. Język angielski dla mechaników...59 8. Język niemiecki dla marynarzy...64 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
9. Eksploatacja wyposażenia pokładowego statku...69 10. raktyki zawodowe...73 ZAŁĄZNIKI... 80 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
TY SZKOŁY: technikum 1. TY ROGRAMU: przedmiotowy 2. RODZAJ ROGRAMU: liniowy 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: inż. Grzegorz Nadolny, mgr inż. Grzegorz Nadolski Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Teresa Jaszczyk 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu technik żeglugi śródlądowej opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012r. poz. 7) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 184) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 204) Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) Rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487) Rozporządzeniem MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) Rozporządzeniem MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626) Rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 4 lutego 2005 r z późn. zm. w sprawie wyszkolenia i kwalifikacji zawodowych marynarzy rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 21 czerwca 2005 r z późn. zm. w sprawie uznania, potwierdzania uznania oraz nadzorowania szkół morskich i ośrodków szkoleniowych Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 13 lipca 2005 r w sprawie programów szkoleń i wymagań egzaminacyjnych w zakresie kwalifikacji zawodowych marynarzy Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2008 r w sprawie świadectw operatora urządzeń radiowych. 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik żeglugi śródlądowej uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: geografia i matematyka, których nauka odbywać się będzie na poziomie rozszerzonym. 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik żeglugi śródlądowej uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym, języku angielskim i innym języku obcym; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik żeglugi śródlądowej uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka i geografia, a także podstawy przedsiębiorczości i edukacja dla bezpieczeństwa. Kształcenie umiejętności objętych przedmiotem podstawy działalności gospodarczej bazuje na treściach i umiejętnościach zawartych w podstawach przedsiębiorczości, a w szczególności w takich obszarach jak: sporządzanie biznesplanu, zakładanie działalności gospodarczej Rozpoznawanie zagrożeń dla życia i zdrowia występujące w związku z procesami transportowymi w żegludze śródlądowej, udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach i zdarzeniach w związku z pracą na statkach, rozpoznawanie i reagowanie na sygnały alarmowe bazują na wiedzy i umiejętnościach zawartych w treściach kształcenia i nauczania w przedmiocie edukacja dla bezpieczeństwa. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Technik żeglugi śródlądowej jest przygotowany do pełnienia służby na statkach zgodnie z Konwencją STW 78/95 na poziomie pomocniczym marynarza - motorzysty. W trakcie czteroletniej nauki w technikum kształcenie realizowane jest zgodnie z Konwencją STW w oparciu o rogram szkolenia i wymagania egzaminacyjne na świadectwo marynarza - motorzysty. rzed odbyciem praktyk zawodowych w klasie II uczeń otrzymuje świadectwo przeszkolenia w zakresie bezpieczeństwa, które jest niezbędne do zamustrowania na statku. Świadectwo to potwierdza przeszkolenia w zakresie: indywidualnych technik ratunkowych; ochrony przeciwpożarowej; elementarnych zasad udzielania pierwszej pomocy medycznej; bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej. o ukończeniu szkoły absolwenci mogą podejmować pracę na statkach śródlądowych i morskich na stanowisku marynarza - motorzysty. 9. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ W największych rozwijających się gospodarkach współczesnej Europy udział transportu wodnego stanowi kilkanaście procent wszystkich przewozów. olityka europejska w zakresie transportu zmierza do proporcjonalnego rozdziału go na wszystkie jego środki. oraz szerszy rozwój logistyki i spedycji zmierza do tworzenia nowych centrów logistycznych, które są przygotowywane do transportu intermodalnego realizującego przewóz ładunków z wykorzystaniem więcej niż jednej gałęzi transportu. Kształcenie w zawodzie technik żeglugi śródlądowej daje możliwość pracy na statkach żeglugi śródlądowej i morskiej oraz we większości służb administracyjnych obsługujących transport i szlaki wodne. Bardzo gwałtownie wzrasta również rozwój przemysłu turystyki wodnej, gdzie zdobyte umiejętności dają duży wachlarz możliwości zarobkowania. dlatego kształcenie w zawodzie technik dróg i mostów kolejowych jest koniecznością 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Zawód technik żeglugi śródlądowej nie ma wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami. osiada wspólne efekty kształcenia stanowiące podbudowę dla zawodów KZ(A.r): technik nawigator morski, technik żeglugi śródlądowej, technik rybołówstwa morskiego. 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik żeglugi śródlądowej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
1) planowania i wykonywania prac związanych z prowadzeniem bezpiecznej żeglugi; 2) obsługiwania maszyn i urządzeń na statku. Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno-usługowego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie zawodów technik nawigator morski, technik żeglugi śródlądowej, technik rybołówstwa morskiego KZ(A.r); efekty kształcenia właściwe kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie technik żeglugi śródlądowej: A.37. lanowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych, A.38. Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w 4-letnim technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik żeglugi śródlądowej minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: na kształcenie w ramach kwalifikacji A.37. lanowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych przeznaczono minimalnie 300 godzin, na kształcenie w ramach kwalifikacji A.38. Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych przeznaczono minimalnie 440 godzin. na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimalnie 290 godzin. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej Lp Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Klasa I II III IV I II I II I II I II Liczba godzin w okresie nauczania tygodniowo łącznie Kształcenie zawodowe teoretyczne 1. Nautyka 1 1 5 5 6 180 2. Budowa i wyposażenie pokładowe statku 1 1 2 2 3 90 3. Siłownie okrętowe i urządzenia pomocnicze 8 8 4 10 300 4. Techniczne podstawy zawodu 1 1 2 2 3 90 5. Organizowanie transportu wodnego 1 1 1 2 2,5 75 Łączna liczba godzin 4 4 10 11 8 8 4 0 24,5 735 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
Kształcenie zawodowe praktyczne** 6. Eksploatacja maszyn i urządzeń okrętowych 3 4 2 4,5 135 7. Język angielski dla mechaników 2 1 1 2 60 8. Język niemiecki dla marynarzy 2 2 2 60 9. Eksploatacja wyposażenia pokładowego statku 6 6 6 180 10. raktyki zawodowe*** 5 5 10 10 320 Łączna liczba godzin 6 6 7 6 6 6 12 0 24,5 755 Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego 10 10 17 17 14 14 16 0 49 1490 raktyki zawodowe*** 4 tyg. 4 tyg.*** - 4 tyg.*** 480 **zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy ***w przypadku praktyk realizowanych w wymiarze ponad 4 tygodnie Wymiar praktyk zawodowych tyg. godz. kl. I - zgodnie z podstawą programową 4 160 kl. II - zgodnie z podstawą programową 4 160 kl. III - zgodnie z podstawą programową 0 0 kl. IV - zgodnie z podstawą programową 4 160 raktyki zawodowe powinny odbywać się według następującego planu: Razem 12 480 4 tygodnie w systemie wachtowym na statku szkolnym w klasie pierwszej, 4 tygodnie w systemie wachtowym na statku szkolnym lub na statku żeglugi śródlądowej lub na statku morskim, 4 tygodnie na statku żeglugi śródlądowej lub na statku morskim. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (A.37.) odbywa się pod koniec klasy drugiej. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (A.38.) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
Wykaz działów programowych dla zawodu TEHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział 1. Nautyka (180 godz.) 1.1. odstawy żeglugi śródlądowej 26 1.2. Locja dróg wodnych 30 1.3. Nawigacja śródlądowa i przybrzeżna morska 80 1.4. Urządzenia techniczne stosowane w prowadzeniu nawigacji 32 1.5. Manewrowanie statkiem 12 2. Budowa i wyposażenie pokładowe statku. (90 godz.) 2.1. Budowa i typy statków 19 2.2. ływalność, stateczność, niezatapialność 10 2.3. Wiedza okrętowa 45 2.4. Ochrona przeciwpożarowa statku 8 2.5. Ochrona środowiska 8 3. Siłownie okrętowe i urządzenia pomocnicze(300 godz.) 3.1. Silniki okrętowe 70 3.2. Siłownie okrętowe 60 3.3. Statkowe urządzenia pomocnicze 90 3.4. Kotły okrętowe 20 3.5. Symulator siłowni okrętowej 60 4. Techniczne podstawy zawodu (90 godz.) 4.1. Rysunek techniczny 60 4.2. Geometria kadłuba 30 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
5. Organizowanie transportu wodnego (75 godz.) 5.1. ojęcie i zakres ładunkoznawstwa. Klasyfikacja ładunków. 20 5.2. Technologia przewozów ładunków. 40 5.3. rzewóz pasażerów 15 6. Eksploatacja maszyn i urządzeń okrętowych (135 godz.) 6.1. Obsługa siłowni okrętowej 50 6.2. Obsługa urządzeń pomocniczych 6.3. Obsługa kotłów okrętowych 7. Język angielski dla mechaników (60 godz.) 7.1. osługiwanie się językiem obcym w określaniu konstrukcji i 55 30 30 wyposażenia pokładowego statku 8. Język niemiecki dla marynarzy (60 godz.) 7.2. Komunikacja w służbie pokładowej i maszynowej 8.1. osługiwanie się językiem obcym w określaniu konstrukcji i wyposażenia pokładowego statku 8.2. Komunikacja w służbie pokładowej i maszynowej 30 30 30 9.1. rowadzenie nawigacji 82 9. Eksploatacja wyposażenia pokładowego statku (180 godz.) 9.2. Nawigacja techniczna i łączność 80 9.3. Manewrowanie łodzią. 18 10. raktyki zawodowe (480 godz.) 10.1. race bosmańskie 10.2. Służba pokładowa 10.3. Służba maszynowa 160 160 160 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
13. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu technik transportu drogowego zastosowano taksonomię celów AB B. Niemierko. 1. Nautyka 180 godz. 2. Budowa i wyposażenie pokładowe statku. 90 godz. 3. Siłownie okrętowe i urządzenia pomocnicze 300 godz. 4. Techniczne podstawy zawodu 90 godz. 5. Organizowanie transportu wodnego 75 godz. 6. Eksploatacja maszyn i urządzeń okrętowych 135 godz. 7. Język angielski dla mechaników 60 godz. 8. Język niemiecki dla marynarzy 60 godz. 9. Eksploatacja wyposażenia pokładowego statku 180 godz. 10. raktyki zawodowe 480 godz. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
1. Nautyka 1.1. odstawy żeglugi śródlądowej 1.2. Locja dróg wodnych 1.3. Nawigacja śródlądowa i przybrzeżna morska 1.4. Urządzenia techniczne stosowane w prowadzeniu nawigacji 1.5. Manewrowanie statkiem 1.1. odstawy żeglugi śródlądowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.37.1.(5)1. scharakteryzować poszczególne zjawiska meteorologiczne, B Woda w atmosferze. Wody powierzchniowe. Siły wywołujące poziomy i pionowy ruch A.37.1.(5)2. scharakteryzować podstawowe przyrządy meteorologiczne, B powietrza. omiary parametrów wiatru. Wiatr rzeczywisty i pozorny. Skala Beauforta. A.37.1.(5)3. dokonać obserwacji stanów wód powierzchniowych, B rognozowanie pogody. A.37.1.(5)4. określić siłę wiatru i stan akwenu według skali Beauforta, B omiary opadów. Wielkość i rozkład przepływu w korytach otwartych. A.37.1.(5)5. scharakteryzować elementy hydrologii rzecznej, A Erozja, ruch rumowiska i formacje denne. Zalodzenie. A.37.1.(5)6. określić przyczyny i rodzaje erozji, ruch rumowiska i formacje Komunikaty meteorologiczne. denne w rzekach, A Regulacja i kanalizacja rzek. A.37.1.(5)7. scharakteryzować zjawisko zlodzenia rzek i jezior, Budowle hydrotechniczne. Wyznaczanie i oznakowanie szlaku żeglownego. A.37.1.(5)8. wykorzystać komunikaty i prognozy pogody radiowe i Oznakowanie morskich torów wodnych. Znaki telewizyjne do przewidywania zmian w pogodzie i sytuacji stanu wód na kardynalne YALA. Opory ruchu statków. rzekach, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
A.37.1.(1)1.określić zasady regulacji rzek, B Kwalifikacje i obowiązki załogi statku. Dokumenty załogi i statku. A.37.1.(1)2.scharakteryzować budowle hydrotechniczne, A.37.1.(1)3.opisać budowę kanałów żeglownych, A.37.1.(2)1.scharakteryzować szlak żeglowny, A.37.1.(2)2.wykonać pomiary głębokości szlaku żeglownego, A.37.1.(3)1.wyznaczyć szlak żeglowny, A.37.1.(3)2.rozpoznać znaki żeglugowe określające przebieg szlaku żeglownego, A.37.1.(3)3.scharakteryzować oznakowanie morskich torów wodnych, B A.37.1.(3)4.scharakteryzować system kardynalny oznakowania przeszkód podwodnych, A.37.1.(2)3.wskazać czynniki wpływające na ruch statku, A.37.3.(2)2. określić obowiązki kierownika statku i załogi, A B B KS(1)1. stosować zasady kultury osobistej KS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej lanowane zadania Oznakowanie przebiegu szlaku żeglownego. Na akwenie otwartym znajduje się miejsce płytkie, niebezpieczne dla żeglugi. Wykonaj oznakowanie szlaku żeglownego z uwzględnieniem obejścia tego miejsca od strony zachodniej. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni nawigacji i locji, której wyposażenie powinno składać się między innymi z stanowiska ćwiczeniowego obejmującego materiały poglądowe z hydrologii rzecznej, modele znaków żeglugowych. Środki dydaktyczne Tablica, rzutnik, komputer i projektor multimedialny ekran, prezentacje multimedialne, plansze budowy koryta rzeki. Modele znaków żeglugowych. Znaki kardynalne. Symulator rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
znaków żeglugowych. rzepisy żeglugowe. Zalecane metody dydaktyczne Wykład informacyjny, pokaz z użyciem komputera oraz ćwiczenia praktyczne na planszach. Formy organizacyjne odstawowa forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: zbiorowa jednolita Ćwiczenia powinny odbywać się w grupach, których liczebność powinna wynosić od 5 do 8 uczniów. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: indywidualna zróżnicowana ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego obejmującego oznakowanie szlaku żeglownego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.2. Nawigacja śródlądowa i przybrzeżna morska Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna A.37.3.(2)1. określić przepisy prawne regulujące ruch na drogach i torach wodnych, A.37.3.(3)1. scharakteryzować znaki żeglugowe, A.37.3.(3)2. scharakteryzować wzrokową sygnalizację statków, A.37.3.(3)3. rozpoznać sygnały dźwiękowe nadawane przez statki, A.37.3.(2)3.określić zasady ruchu statków, zestawów pchanych, holowanych i sprzężonych, A.37.3.(2)4.analizuje lokalne przepisy żeglugowe, D Materiał nauczania rzepisy żeglugowe regulujące ruch na drogach wodnych i przybrzeżnych morskich. Znaki żeglugowe. Sygnalizacja wzrokowa i dźwiękowa statków. Zasady ruchu żeglugowego. odstawy nawigacji morskiej. Jednostki miary stosowane w nawigacji morskiej. Kierunki na morzu. Deklinacja magnetyczna i dewiacja kompasu. Określanie pozycji. Ustalanie kursu statku z uwzględnieniem poprawki na prąd i rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
A.37.3.(2)5.analizuje międzynarodowe przepisy o zapobieganiu zderzeniom na morzu, D A.37.3.(2)6. zastosować przepisy portowe, KZ(A.r)(1)1.sklasyfikować mapy i wydawnictwa nawigacyjne KZ(A.r)(1)2.posługiwać się mapami nawigacyjnymi KZ(A.r)(1)3.posługiwać się wydawnictwami nawigacyjnymi D A.37.1.(4)1. rozpoznaje znaki i skróty stosowane na mapach i planach nawigacyjnych, A.37.1.(4)2. określić rodzaje kierunków, kursów i namiarów stosowanych w nawigacji morskiej, A.37.1.(4)3. odczytać kierunki na mapach nawigacyjnych, A.37.1.(4)4. określić pozycję statku na podstawie obliczeń, z uwzględnieniem prądu wody i wiatru, D A.37.1.(4)7. zaplanować podróż na wodach przybrzeżnych morskich, D A.37.1.(4)8. scharakteryzować przypływy i odpływy morskie, D A.37.1.(4)5. określić pozycję statku z zastosowaniem radaru, A.37.1.(4)6. określić pozycję statku z wykorzystaniem urządzeń satelitarnych, D wiatr. Mapy morskie. omoce i wydawnictwa nawigacyjne. Znaki i skróty stosowane na mapach morskich. lanowanie podróży na mapie morskiej. Międzynarodowe prawo drogi morskiej. rzepisy portowe. Systemy radionawigacyjne. Systemy nawigacji satelitarnej. ływy i prądy pływowe. KS(2)1. zaproponować sposoby rozwiązywania problemów KS(2)2. dążyć wytrwale do celu KS(2)3. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
lanowane zadania Wykonaj oznakowanie nocne zestawu pchanego z 4 barkami łączonymi po dwie burta w burtę. Wykonaj oznakowanie wzrokowe statku przewożącego ładunki niebezpieczne wybuchowe w nocy. Nadaj sygnał dźwiękowy statku przecinającego drogę wodną. raca na mapie nawigacyjnej: Mając dane współrzędne punktu A i B nanieść na mapę nawigacyjną te dwie pozycje statku. Określ odległość między nimi w Mm i Km. Odczytaj kurs kompasowy z punktu A do punktu B. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni nawigacji i locji, której wyposażenie powinno składać się między innymi z stanowiska ćwiczeniowego obejmującego komplet znaków żeglugowych regulujących ruch na drogach wodnych, symulator świateł nawigacyjnych, symulator oznakowania wzrokowego statków, symulator sygnałów dźwiękowych. Stół nawigacyjny z kompletem map przybrzeżnych morskich, schematów i planów, przyborów nawigacyjnych i wydawnictw nawigacyjnych. Symulator nawigacyjno radarowy. Środki dydaktyczne Tablica, rzutnik, komputer i projektor multimedialny, ekran, prezentacje multimedialne. Modele znaków żeglugowych. Symulator świateł nawigacyjnych. Mapy przybrzeżne morskie ołudniowego Bałtyku i Morza ółnocnego. lany portów. rzyrządy i przybory nawigacyjne. Wydawnictwa nawigacyjne Zalecane metody dydaktyczne Wykład informacyjny, pokaz z użyciem komputera oraz ćwiczenia praktyczne na symulatorze i mapie. Formy organizacyjne odstawowa forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: zbiorowa jednolita Ćwiczenia powinny odbywać się w grupach, których liczebność powinna wynosić od 4 do 6 uczniów. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: indywidualna zróżnicowana ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego obejmującego znajomość znaków żeglownych, oznakowania wzrokowego statków, sygnalizacji dźwiękowej, praca z mapą. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
1.3. Locja dróg wodnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.37.1.(1)4.sklasyfikować śródlądowe drogi wodne olski, arametry klasyfikujące śródlądowe drogi wodne. odział dróg wodnych na klasy. A.37.1.(1)5.scharakteryzować europejską sieć dróg wodnych, Międzynarodowe drogi wodne. A.37.1.(1)6.scharakteryzować europejskie morskie wody wewnętrzne D Locja rzeki Odry. Locja Kanału Gliwickiego. Locja rzeki Wisły. Locja delty Wisły. Locja drogi A.37.1.(1)7. obliczyć kilometraż drogi wodnej, wodnej Wisła Odra. Locja drogi wodnej Kanał Bydgoski - rzeka Warta. Locja rzeki Narwi i jej A.37.1.(1)8.określić zadania administracji morskiej i gospodarki wodnej, dorzecza. Systemat jezior Warmińskich. Locja Zalewu Szczecińskiego. Locja Zalewu Wiślanego. A.37.1.(1)9.zaplanować podróż po śródlądowych drogach wodnych i ołączenie dróg wodnych olski z Europejską przybrzeżnych morskich, siecią dróg wodnych i ich kilometraż. Mapy i schematy sieci dróg wodnych Europy. Wody przybrzeżne morskie ołudniowego Bałtyku i Morza ółnocnego. KS(2)4. zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko Administracja dróg wodnych. Urzędy Morskie. pracy lanowane zadania Zaplanuj podróż statkiem z miejscowości A do miejscowości B. Oblicz odległość i czas podróży. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni nawigacji i locji, której wyposażenie powinno składać się między innymi z stanowiska ćwiczeniowego obejmującego: stół nawigacyjny z kompletem śródlądowych map, map przybrzeżnych morskich, schematów i planów, przyborów nawigacyjnych oraz informatorów śródlądowych dróg wodnych i wydawnictw nawigacyjnych. Środki dydaktyczne Tablica, rzutnik, komputer i projektor multimedialny, ekran, prezentacje multimedialne. Mapa śródlądowych dróg wodnych olski. Mapa europejskiej sieci dróg wodnych. Mapy rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
przybrzeżne morskie ołudniowego Bałtyku i Morza ółnocnego. lany portów, schematy dróg wodnych. Informatory śródlądowych dróg wodnych. Wydawnictwa nawigacyjne. Zalecane metody dydaktyczne Wykład informacyjny, pokaz z użyciem komputera oraz ćwiczenia praktyczne na mapie. Formy organizacyjne odstawowa forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: zbiorowa jednolita Ćwiczenia powinny odbywać się w grupach, których liczebność powinna wynosić od 5 do 8 uczniów. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: indywidualna zróżnicowana ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego obejmującego znajomość szlaków żeglownych śródlądowych dróg wodnych i morskich torów podejściowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.4. Urządzenia techniczne stosowane w prowadzeniu nawigacji Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.37.1.(6)1. scharakteryzować budowę i zasadę działania radaru nawigacyjnego, Budowa i zasada działania radaru. A.37.1.(6)2. dokonać analizy ruchu innego statku na podstawie przemieszczania Strojenie i obsługa radaru. D się echa, omiary odległości i kierunków za pomocą A.37.1.(6)3. poprowadzić statek na podstawie informacji radarowych, radaru. uwzględniając ograniczenia radaru, Identyfikacja echa na ekranie radarowym. A.37.1.(6)4. scharakteryzować elektroniczne mapy nawigacyjne, Analiza ruchu innego statku na podstawie przemieszczania jego echa na ekranie oraz A.37.1.(6)5.opisać budowę wskaźników kierunku, działania zapobiegające zderzeniom. A.37.1.(6)6. opisać budowę i zasadę działania wskaźników głębokości, Określanie pozycji statku. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20
A.37.1.(6)7. określić zasadę działania wskaźników prędkości, A.37.1.(6)8. posłużyć się urządzeniami łączności radiokomunikacyjnej i łączności wewnętrznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami komunikacji na statku, A.37.4.(2)1.wymienić systemy, podsystemy i urządzenia radiowe GMDSS, A.37.4.(2)2.określić regulaminy służby radiokomunikacyjnej morskiej, KZ(A.r)(4)1. posługiwać się statkowymi środkami łączności bezprzewodowej; KZ(A.r)(4)2. posługiwać się urządzeniami łączności przewodowej w korespondencji wewnątrz-statkowej D D Ćwiczenia w prowadzeniu i manewrowaniu statkiem na symulatorze radarowym lub radarze nawigacyjnym. Kompas. Żyrokompas. Echosonda. Logi. Łączność między statkami. Morskie systemy bezpieczeństwa i dla zapewnienia bezpieczeństwa. Systemy nawigacji satelitarnej. Urządzenia łączności wewnętrznej i radiokomunikacyjnej. lanowane zadania Uruchom radar i określ pozycję statku. Określ głębokość za pomocą echosondy. rzeprowadź rozmowę radiową VHF w sprawie wpłynięcia do portu. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Materiał nauczania powinien być realizowany w pracowni nawigacji i locji w grupach 15 osobowych z podziałem na zespoły 2 3 osobowe, szczególnie podczas ćwiczeń związanych z wykonywaniem pomiarów oraz obsługą urządzeń stosowanych w nawigacji. Środki dydaktyczne Tablice poglądowe. Radar nawigacyjny. Komputerowe programy symulacyjne. Echosonda. Logi. Żyrokompas. Radiotelefon VHF. Navtex. Urządzenia do odbioru satelitarnych sygnałów określających pozycje statku. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania - uczenia się należy stosować następujące metody nauczania: pokaz z objaśnieniem, pokaz z instruktażem, metodę tekstu przewodniego i ćwiczeń praktycznych. rzed przystąpieniem do ćwiczeń nauczyciel powinien przeprowadzić pokaz z objaśnieniem, wykorzystując pomoce i wydawnictwa nawigacyjne, programy symulacyjne, filmy dydaktyczne. Formy organizacyjne odstawowa forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: zbiorowa jednolita Ćwiczenia powinny odbywać się w grupach, których liczebność powinna być dostosowana do ilości stanowisk ćwiczeniowych przy symulatorze. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: indywidualna zróżnicowana ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia W trakcie realizacji programu jednostki należy oceniać osiągnięcia uczniów na podstawie: sprawdzianów ustnych, sprawdzianów pisemnych, testów wielokrotnego wyboru. odczas obserwacji pracy uczniów w trakcie wykonywania ćwiczeń szczególną uwagę należy zwracać na: posługiwanie się przyrządami i urządzeniami nawigacyjnymi, określanie rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21
pozycji, wyznaczanie kursu statku, prowadzenie nakresów, prowadzenie rozmów radiotelefonicznych zgodnie z procedurą, wykonywanie pomiarów prędkości przepływu i głębokości wody oraz przebytej odległości, Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.5. Manewrowanie statkiem Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.37.3.(1)1. określić komendy manewrowe, Budowa i zasada działania radaru. A.37.3.(1)2. określić komendy alarmowe, Strojenie i obsługa radaru. omiary odległości i kierunków za pomocą A.37.3.(1)3. wykonać procedury komend manewrowych, radaru. A.37.3.(1)4. wykonać procedury komend alarmowych, Identyfikacja echa na ekranie radarowym. Analiza ruchu innego statku na podstawie A.37.3.(4)1. określa sterowność, zwrotność i stateczność kursową, przemieszczania jego echa na ekranie oraz A.37.3.(4)2. rozróżnia systemy holowania i pchania, działania zapobiegające zderzeniom. Określanie pozycji statku. A.37.3.(5)1.określić cechy manewrowe statków i oddziaływanie czynników Ćwiczenia w prowadzeniu i manewrowaniu wewnętrznych i zewnętrznych na manewrowanie i prowadzenie statku, statkiem na symulatorze radarowym lub A.37.3.(5)2.scharakteryzować manewry statkiem w portach i na szlakach radarze nawigacyjnym. żeglugowych, Kompas. A.37.3.(8)1.zaplanować żeglugę statkiem z uwzględnieniem warunków D Żyrokompas. nawigacyjnych, Echosonda. A.37.3.(8)2.analizować warunki hydrologiczne i meteorologiczne D Logi. Łączność między statkami. Morskie systemy A.37.3.(8)3.analizować rejony pływania, D bezpieczeństwa i dla zapewnienia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22
A.37.4.(3)1.opisać manewry statkiem lub łodzią ratunkową podczas akcji ratowania ludzi i ratowania statków, A.37.4.(3)2.określić procedury akcji przeciwpowodziowych, lodołamania oraz ochrony czystości środowiska wodnego KS(3)1. analizować rezultaty działań D D bezpieczeństwa. Systemy nawigacji satelitarnej. Urządzenia łączności wewnętrznej i radiokomunikacyjnej. KS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań lanowane zadania rzedstaw manewr dochodzenia i odchodzenia statkiem dwuśrubowym do nabrzeża przy wietrze dopychającym. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni oraz na symulatorze umożliwiającym manewrowanie statkiem w różnych sytuacjach i warunkach hydrometeorologicznych. Zajęcia te powinny być prowadzone w formie pokazu z użyciem komputera. Środki dydaktyczne Tablica, rzutnik, komputer i projektor multimedialny ekran, prezentacje multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą będzie wykład informacyjny, pokaz z użyciem komputera oraz ćwiczenia praktyczne na symulatorze. Formy organizacyjne Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: zbiorowa jednolita. Zajęcia na symulatorze powinny odbywać się w grupach. Liczba uczniów uczestniczących w ćwiczeniach na symulatorze powinna być dostosowana do ilości stanowisk ćwiczeniowych, które posiada symulator. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: indywidualna zróżnicowana. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz wykonanie ćwiczenia praktycznego na symulatorze związanego ze wykonywaniem manewrów statkiem śródlądowym. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23
2. Budowa i wyposażenie pokładowe statku. 2.1. Budowa i typy statków 2.2. ływalność, stateczność, niezatapialność 2.3. Wiedza okrętowa 2.4. Ochrona przeciwpożarowa statku 2.5. Ochrona środowiska 2.1. Budowa i typy statków Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(A.r)(2)1. scharakteryzować różne rodzaje statków A.37.2.(1)1. scharakteryzować typy statków ze względu na rozplanowanie przestrzenne, A.37.2.(1)2. scharakteryzować konstrukcję kadłuba statku i jego geometrię, A.37.2.(1)3. rozróżnić typy wiązań kadłuba i elementy konstrukcji statku, B A.37.2.(1)4. rozpoznać materiały konstrukcyjne stosowane do budowy statku, A A.37.2.(1)5.scharakteryzować sposoby łączenia blach poszycia i usztywnień, A.37.2.(1)6. scharakteryzować znak wolnej burty oraz linii ładunkowych, A.37.2.(1)7. obliczyć wyporność, nośność i pojemność statku, A.37.2.(1)8. określić objętość ładowni i współczynniki załadowania, A.37.2.(1)9. scharakteryzować sterowność, zwrotność i stateczność kursową oraz rozkład sił na sterze, A.37.2.(1)10. scharakteryzować elementy i zespoły sterujące statkiem, Typy statków śródlądowych, wymiary główne i podstawowe charakterystyki eksploatacyjne statku. odstawowe elementy konstrukcyjne statku śródlądowego i ich nazewnictwo. Materiały do konstrukcji kadłubów okrętowych. odział kadłuba na przedziały wodoszczelne. Wytrzymałość kadłuba. Analiza planu ogólnego statku śródlądowego. Analiza przepisów instytucji klasyfikacyjnych w zakresie wymagań odnośnie wodoszczelności i strugoszczelności zamknięć. Stateczność kursowa. Układy sterowe. ędniki. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24
A.37.2.(1)11. sklasyfikować urządzenia sterowe i rodzaje sterów, A.37.2.(1)12. scharakteryzować rodzaje pędników lanowane zadania Wymień typy statków śródlądowych, podać ich wymiary główne, podstawowe charakterystyki eksploatacyjne i konstrukcyjne posługując się odpowiednim nazewnictwem. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni wiedzy okrętowej. Środki dydaktyczne Tablica tradycyjna, rzutnik, komputer i projektor multimedialny, ekran, prezentacje multimedialne, plany statków śródlądowych, materiały poglądowe obrazujące rozmieszczenie wręg statku śródlądowego, podstawowe materiały konstrukcyjne, rozmieszczenie przedziałów wodoszczelnych i grodzi. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą będzie wykład informacyjny, pokaz z użyciem komputera Formy organizacyjne Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: zbiorowa jednolita Ćwiczenia laboratoryjne powinny odbywać się w grupach, których liczebność została określona w rozporządzeniu. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: indywidualna zróżnicowana ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny uczniów należy dokonywać na podstawie: ustnych i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomości testów wielokrotnego wyboru, obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania zadań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 25
2.2. ływalność, stateczność, niezatapialność Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.37.2.(7)1. scharakteryzować pływalność, niezatapialność i stateczność Stateczność początkowa. początkową, Stateczność kształtu i ciężaru. A.37.2.(7)2. określić moment wychylający, róba przechyłów. Stateczność przy dużych kątach przechyłu. A.37.2.(7)3. określić moment prostujący, Kryteria stateczności statycznej RS. A.37.2.(7)4. scharakteryzować stateczność dynamiczną, Stateczność dynamiczna. Kryterium pogodowe RS. Stateczność wzdłużna. lanowane zadania Mając podane wymiary statku dokonaj obliczeń jego pływalności. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni wiedzy okrętowej. Środki dydaktyczne Tablica, rzutnik, komputer i projektor multimedialny, ekran, prezentacje multimedialne, plany statków śródlądowych, materiały poglądowe obrazujące rozmieszczenie wręg statku śródlądowego, plansze określające pływalność, stateczność i niezatapialność. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą będzie wykład informacyjny, pokaz z użyciem komputera Formy organizacyjne Zajęcia prowadzone w formie wykładów powinny odbywać się w pracowni z całością klasy. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: zbiorowa jednolita Ćwiczenia laboratoryjne powinny odbywać się w grupach, których liczebność została określona w rozporządzeniu. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów na tych zajęciach: indywidualna zróżnicowana. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny uczniów należy dokonywać na podstawie: ustnych i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomości testów wielokrotnego wyboru, obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania zadań. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 26
Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 2.3. Wiedza okrętowa Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.37.3.(6)1. opisać wyposażenie cumownicze statku, Wyposażenie cumownicze, kotwiczne i A.37.3.(6)2. opisać wyposażenie kotwiczne statku, sczepiające. A.37.3.(6)3. scharakteryzować wyposażenie sczepiające statków, Windy kotwiczne i kabestany elektryczne, A.37.3.(6)4. określić sposoby cumowania barek i statku, budowa i eksploatacja. Windy kotwiczne i kabestany hydrauliczne, A.37.3.(6)5.określić sposoby łączenia barek, budowa i eksploatacja. Budowa instalacji pokryw lukowych. A.37.3.(6)6.opisać sposoby holowania barek i statków, Eksploatacja instalacji sterowej. A.37.3.(7)1. określać urządzenia do przyjmowania i zdawania pilota, Windy ładunkowe, budowa, obsługa i A.37.3.(7)2. opisać mechaniczne wciągi pilota, eksploatacja. A.37.3.(9)1.opisać zasady wykładania urządzeń do kontaktów z lądem Dźwigi hydrauliczne, budowa i obsługa. A.37.3.(9)2. opisać zasady obsługi urządzeń cumowniczych, kotwicznych i Rodzaje stabilizatorów, zasada pracy sczepiających, stabilizatorów, eksploatacja stabilizatorów A.37.3.(9)3. sformułować zasady pracy ze sprzętem do przeładunku, A przechyłów. A.37.4.(4)1. scharakteryzować zagrożenia i awarie statkowe, Budowa i obsługa mechanizmów wind łodziowych. A.37.4.(4)2.opisać procedury postępowania w przypadku przebicia kadłuba Środki ratunkowe i ratownicze. statku, Wyposażenie awaryjne. A.37.4.(4)3. opisać procedury awaryjnego sterowania, Zbiorniki. A.37.4.(5)1.rozróżnia indywidualne i zbiorowe środki ratunkowe, B rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 27
A.37.4.(5)2. opisać wyposażenie zbiorowych środków ratunkowych, A.37.4.(6)1. scharakteryzować urządzenia do wodowania i podnoszenia łodzi i tratw ratunkowych, A.37.4.(6)2. opisać zasady konserwacji i przeglądów urządzeń do wodowania i podnoszenia łodzi i tratw ratunkowych, A.37.2.(11)1. rozpoznać zbiorniki usytuowane na statku, A A.37.2.(11)2. wyjaśnić zasady sondowania zbiorników, A.37.2.(11)3. przewidzieć zagrożenia występujące przy bunkrowaniu zbiorników, D lanowane zadania Na przykładzie pchacza Bizon dokonaj charakterystyki następujących urządzeń pokładowych statku: kotwicznych, cumowniczych i spinających. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni wiedzy okrętowej. Środki dydaktyczne Tablice poglądowe przedstawiające urządzenia pokładowe. Filmy dydaktyczne dotyczące obsługi wyposażenia pokładowego i awaryjnego statku. Liny stosowane na statkach, łańcuchy, klamry, ściągacze, haki, szekle, bloki, talie. Osprzęt stały i ruchomy statku, osprzęt cumowniczy i holowniczy. Kotwice i łańcuchy kotwiczne, urządzenia do łączenia zestawów pchanych, urządzenia do sygnalizacji dźwiękowej statków, różne rodzaje i typy statków śródlądowych modele. Trap. Łódź ratunkowa. Wyposażenie awaryjne i przeciwpożarowe statku, indywidualne środki ratunkowe. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania-uczenia się należy stosować następujące metody nauczania: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, pokaz z instruktażem Formy organizacyjne Ćwiczenia należy realizować w grupach 5-6 osobowych na statku szkolnym. Uczniowie powinni mieć możliwość wykonywania czynności związanych z obsługą urządzeń stanowiących wyposażenie statku. Należy również organizować wycieczki dydaktyczne do stoczni i na statki żeglugi śródlądowej oraz zapewnić uczniom dostęp do literatury zawodowej oraz Internetu. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny uczniów należy dokonywać na podstawie: ustnych i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomości oraz umiejętności, testów wielokrotnego wyboru, obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania zadań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 28
2.4. Ochrona przeciwpożarowa statku Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.37.4.(7)1.wymienić obszary zagrożenia pożarowego statku, A Obszary zagrożenia pożarowego. ożar. A.37.4.(7)2.określić przyczyny powstawania pożarów, Sprzęt przeciwpożarowy. A.37.4.(7)3.opisać proces palenia, Urządzenia i systemy gaśnicze. A.37.4.(7)4.scharakteryzować zabezpieczenie pożarowe statku, Metody gaszenia pożarów. A.37.4.(7)5.opisać organizację ochrony przeciwpożarowej na statku, rocedury alarmowe. A.37.4.(7)6. scharakteryzować metody gaszenia pożarów, A.37.4.(8)1. scharakteryzować wyposażenie statku w sprzęt przeciwpożarowy, A.37.4.(8)2. zastosować sprzęt i urządzenia gaśnicze do walki z pożarem, D A.37.4.(8)3. opisać procedury alarmu pożarowego, lanowane zadania Na przykładzie statku szkolnego dokonaj jego charakterystyki przeciwpożarowej. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Realizacja materiału kształcenia zawartego w tym dziale powinna odbywać się w pracowni wiedzy okrętowej i statku szkolnym. Środki dydaktyczne Tablice poglądowe przedstawiające schematy dróg ewakuacyjnych, rozmieszczenia środków przeciwpożarowych. Filmy dydaktyczne. Rozkłady alarmowe. Sprzęt i urządzenia gaśnicze. Statek szkolny. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania-uczenia się należy stosować następujące metody nauczania: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, pokaz z instruktażem Formy organizacyjne Zajęcia prowadzone w formie zbiorowej jednolitej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 29