ISSN 1640-9566 kwiecień 2007 Pogodnych i szczęśliwych Świąt Wielkanocnych wszystkim członkom i sympatykom Związku życzy
Pracownicy mają równe prawa z tytułu wypełniania tych samych obowiązków (art. 11 2 k.p.) Pracodawca ma obowiązek stosować się do zasad równego traktowania w warunkach zatrudniania i jednakowego wynagradzania za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości (art. 18 3a i art. 18 3c k. p.). Za taką pracę pracownicy powinni otrzymywać jednakowe wynagrodzenie i dotyczy to wszystkich składników, bez względu na ich nazwę i charakter, oraz innych świadczeń związanych z pracą, przyznawanych pracownikom w formie pieniężnej lub niepieniężnej (art. 18 3c 2 k.p.). Kodeks pracy nie zawiera ścisłej definicji jednakowej pracy i dlatego należy przyjąć, że przy jednakowej pracy decydujące znaczenie ma jej rodzaj. Chodzi więc o pracę na takich RÓWNE WYNAGRADZANIE samych stanowiskach, identycznej nazwie i z takim samym zakresem obowiązków. Decydujące znaczenie ma zakres obowiązków a to oznacza, że pracownicy faktycznie wykonujący te same czynności, powinni mieć jednakową płacę, nawet jeśli ich stanowiska są inaczej nazywane. Według art. 18 3c 3 k.p. pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych: - kwalifikacji zawodowych potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym - zakresów odpowiedzialności - wysiłku Jest to katalog zamknięty i w konsekwencji aby określić czy dwóm pracownikom należy się jednakowe wynagrodzenie, trzeba porównać, czy NOWE ZASADY ZATRUDNIENIA I PŁACY W MZA s p e ł n i a j ą oni w równej mierze wszystkie wymienione warunki. Pracodawca ustalając wynagrodzenie pracowników, musi brać pod uwagę cztery przesłanki zawarte w art.78 k.p. Są to: - rodzaj wykonywanej pracy - kwalifikacje wymagane do świadczenia danego rodzaju pracy - ilość wykonywanej pracy - jakość pracy Pracodawca może wprowadzić jeszcze inne kryteria, które wpływają na wysokość wynagrodzeń ale muszą one mieć charakter obiektywny. Jednym z nich jest staż pracy, który różnicując wysokość wynagrodzenia, nie narusza zasady równego traktowania w zatrudnieniu (art.18 3b 4 k.p.) Zarząd MZA Sp. z o. o. podejmując uchwały Nr 2 z dn. 25 stycznia 2007 r. i Nr 7 z dnia 20 lutego 2007 r. wprowadził nowe zasady wynagradzania dla nowozatrudnionych pracowników na stanowisku kierowcy autobusu, które przewidują, że: 1. Pierwsza umowa o pracę na okres próbny: - Kierowcy nie posiadający doświadczenia zawodowego - stawka zaszeregowania 11,80 zł brutto + dodatek za prowadzenie autobusów wielkopojemnych 0,50 zł - Kierowcy z doświadczeniem w pracy w komunikacji miejskiej - stawka zaszeregowania 12,60 zł brutto + dodatek za prowadzenie autobusów wielkopojemnych 0,50 zł 2. Druga umowa o pracę - podwyższe- Pisać każdy może Zespół redakcyjny, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych czytelników, postanowił stworzyć w naszej gazecie dział łączności z czytelnikami. Oczekujemy na ciekawe wiadomości - dobre i złe - z życia zakładów oraz na propozycje innych tematów. Nasz adres: NASZA SYRENKA Biuletyn NSZZ Solidarność MZA i TW 01-106 Warszawa, ul. Redutowa 27 tel./fax 837 93 51 e-mail: yuma@mkzs.neostrada.pl 2 nie stawki zaszeregowania. Stawka zaszeregowania zróżnicowana w zależności od doświadczenia zawodowego: - Kierowcy nie posiadający doświadczenia zawodowego - stawka zaszeregowania 12,60 zł brutto + dodatek za prowadzenie autobusów wielkopojemnych 0,50 zł - Kierowcy z doświadczeniem w pracy w komunikacji miejskiej - l3,40 zł brutto + dodatek za prowadzenie autobusów wielkopojemnych 0,50 zł Wprowadzenie nowych zasad wynagradzania odbyło się bez konsultacji i uzgodnień z organizacjami związkowymi działającymi w MZA. Jest to kolejny przykład na lekceważenie partnerów społecznych, jakimi z mocy ustawy są Związki Zawodowe. Zarząd Spółki do tej pory nie podjął negocjacji w celu zawarcia Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy czy też regulaminu wynagradzania. Dalsze trwanie w tak nieuregulowanej systemowo w sprawach najważniejszych dla pracowników i ich reprezentantów, jakimi są związki zawodowe jest niedopuszczalne i zmusza NSZZ Solidarność do rozpatrzenia możliwości wejścia w spór zbiorowy z pracodawcą. Nasza organizacja związkowa musi upomnieć się o już zatrudnionych kierowców, których wprowadzone rozwiązanie płacowe nie obejmuje. Czy będą zmuszeni rozwiązać umowy o pracę, aby mogli skorzystać z nowych warunków płacowych? Zupełny brak dialogu Zarządu spółki z organizacjami reprezentującymi pracowników w Spółce, która przechodzi przez trudny i mało skuteczny proces restrukturyzacji jest dalece nieodpowiedzialny i grozi wybuchem o tragicznych i trudnych do oszacowania skutkach społecznych. Odpowiedzialność za taki stan ponoszą ludzie Zarządu winni kilkuletniemu, nieudolnemu zarządzaniu, które doprowadziło do sytuacji mocno kryzysowej. NSZZ Solidarność w MZA i TW sama, a jeżeli inni zechcą, to wspólnie, zdecydowała podjąć kroki wynikające z prawa pracy i uprawnień związków zawodowych, które powinny doprowadzić do wprowadzenia jednakowego dla wszystkich pracowników systemu wynagradzania. Chcemy, aby pracodawca poważnie potraktował propozycję rozpoczęcia prac nad Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy i innymi dokumentami regulującymi stosunki pracy w spółce.
ZWIĄZKOWA INICJATYWA NSZZ Solidarność w MZA i TW, ZZ PKM w Warszawie i NZZ Kierowców działając na podstawie art. 241 24 k.p. - wystąpiły z inicjatywą zawarcia Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników MZA Sp. z o.o. Inicjatywa zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy wynika głównie z braku w Spółce dokumentu regulującego zasady wynagradzania wszystkich grup pracowniczych MZA Sp. z o.o. Fakt ten jest przyczyną nieuzasadnionych dysproporcji płacowych oraz braku zainteresowania pracą w Miejskich Zakładach Autobusowych - szczególnie kierowców autobusów, dla których obecne zasady wynagradzania są nie do zaakceptowania. Z uwagi na pilną potrzebę wprowadzenia w życie wspomnianego wcześniej dokumentu - wzywamy pracodawcę oraz pozostałe organizacje związkowe do przystąpienia do rokowań w sprawie zawarcia Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników MZA Sp. z o.o. Podpisali: Robert Duda Niezależny Związek Zwodowy kierowców Artur Mierczewski MKZ NSZZ Solidarność w MZA i TW Bogdan Bucholc Związek Zawodowy Pracowników Komunikacji Miejskiej w Warszawie Do wiadomości: Wszystkie organizacje związkowe działające w MZA Sp. z o.o. Członek Zarządu Dyrektor ds. Techniczno-Eksploatacyjnych Pan Janusz Bosakirski przekazał informację dotyczącą wyposażenia nowozakupywanych autobusów w 2007 roku (50 szt. pojedynczych i 100 szt. przegubowych). (Skrót od redakcji) 1. W celu wyeliminowania możliwości przesłaniania przez pasażera widoczności kierowcy, dokonano zmiany ustawienia uchylnych poręczy pomiędzy kabiną kierowcy a poręczą, powierzchnia podłogi, w którym nie powinien znajdować się pasażer oznaczona będzie jaskrawo żółtym kolorem. Realizując zadania przewozowe (nowo zakupionym w 2007 roku taborem), których organizatorem jest miasto, musimy stosować się do stawianych nam wymogów, m. in. wymagana możliwość korzystania z pełnej szerokości otwartych pierwszych drzwi pasażerskich. 2. W nowoczesnych autobusach, które kupowane są od co najmniej 10 lat wszystkie metalowe przewody układu chłodzenia i ogrzewania są izolowane termicznie. Problem z mniejszym przepływem ciepła do kabiny kierowcy i na przednia szybę w 80 szt. autobusów SOLARIS U18 spowodowany był zbyt dużą ilością ciepła kierowaną do przestrzeni pasażerskiej. W przedmiotowych autobusach wprowadzono jesienią 2006 inne nastawy regulacyjne w sterowniku ogrzewania i klimatyzacji, które powinny poprawić sytuację. W kolejnych autobusach SOLARIS, które będą dostarczone w 2007 roku, również będzie wprowadzona inna koncepcja sterowania rozdziałem ciepła, co uzgodniono ze służbami konstrukcyjnymi producenta autobusów. 3. Oklejanie przedniej szyby folią przeciwsłoneczną będzie wykonane przez producenta we wszystkich 150 sztukach nowych autobusach w podobny sposób jak w autobusach SO- LARIS U15 dostarczonych w 2001 roku. 4. Nowe dostarczane autobusy SO- LARIS będą wyposażone w fotele kierowcy nowej generacji marki ISRI typ 6860, które to są wyposażone standardowo w pneumatyczne poduszki podparcia miejsca lędźwiowego pleców. Funkcję tę posiadają fotele zamontowane w autobusach SOLARIS U15 - ISRI t ypu 6500/517. 5. We wszystkich 150 sztukach nowych autobusach zastosowane zostało zamykane okienko służące do sprzedaży biletów, przez co wyeliminowane zostanie zjawisko powstawania przeciągów. Ewentualne szczegóły, wg występujących potrzeb, będą omówione podczas najbliższego posiedzenia Komisji BHP. JAKIE MOGĄ BYĆ SKUTKI NIEUZASADNIONEGO RÓŻNICOWANIA WYNAGRODZEŃ 1. Konieczność wyrównania pensji Pracownik, który uzna, że bezzasadnie ma zaniżoną pensję w stosunku do innych osób wykonujących taka samą pracą lub pracę o jednakowej wartości, może domagać się jej wyrównania na podstawie art. 18 3c k.p. Jeśli szef dobrowolnie nie przystanie na jego żądania, sprawa znajdzie się w sądzie. A w nim to pracodawca będzie musiał wykazać, że różnicując warunki wynagradzania, nie dyskryminował pracownika. W sprawach o złamanie zakazu dyskryminacji w stosunkach pracy ciężar dowodu spoczywa bowiem na pracodawcy (art. 4 dyrektywy z 15 grudnia 1997 r. 97/80/EWG dotyczącej ciężaru dowodu w sprawach dyskryminacji). 2. Obowiązek zapłaty odszkodowania Naruszenie zasady równego traktowania w warunkach wynagradzania (jako jednym z elementów zatrudnienia) powoduje, że pracownik może żądać od pracodawcy odszkodowania. O jego przyznaniu i wysokości orzeka sąd. Jeśli je przyzna, pracodawca musi się spodziewać, że nie będzie niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W 2007 r. wynosi ono 936 zł, ale oczywiście może być wyższe (art. 18 3d k.p.). Wprawdzie kodeks pracy określa na takim właśnie poziomie minimalny poziom odszkodowania, ale nie wprowadza jego górnego limitu. 3. Zakaz zwalniania pracownika Pracodawcy nie wolno zwolnić pracownika, jeśli ten skorzystał ze swoich uprawnień przysługujących mu w razie naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Oznacza to, że z tej właśnie przyczyny szef nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę lub rozwiązać jej bez wypowiedzenia (art. 18 3e k.p.). 3
BILET NIE BILET NADZÓR MZA DO ZARZĄDU TRANSPORTU MIEJSKIEGO Miejskie Zakłady Autobusowe Sp. z o. o. zwracają się z prośbą o spowodowanie wprowadzenia oznaczenia liniami krawędziowymi ciągłymi (P-7b) na długości około 100 m odcinka ul. Augustówka, jak również ustawienie znaku zakaz zatrzymywania się (B-36) po obu stronach w/w odcinka ulicy. Brak wymienionych znaków drogowych na ulicy o szerokości 6 m, przy zaparkowanych pojazdach samochodowych po obu stronach, utrudnia przejazd autobusom komunikacji miejskiej. Pozostawione pojazdy zawężają na opisanym odcinku użytkową część jezdni do 5 m. Na ulicy tej odbywa się duży ruch samochodów ciężarowych i przy tak małej szerokości jezdni próba wymijania może zakończyć się czołowym zderzeniem. Niezależnie od tej sytuacji, wzdłuż jezdni (brak chodników) poruszają się właściciele oraz pasażerowie zaparkowanych pojazdów. Prosimy również o ustawienie znaku (B-36) na ul. Wiertniczej około 50 m przed skrzyżowaniem z ul. Augustówka. Parkujące na tym odcinku pojazdy praktycznie wyłączają prawy pas ruchu do skrętu w prawo jak i do jazdy na wprost. 4 Motorniczy i kierowca komunikacji miejskiej w Warszawie jest zobowiązany do sprzedaży biletów jednorazowych, ale tylko podczas postoju na przystanku. Obsługa pojazdów sprzedaje bilety specjalnie oznaczone o cenie podwyższonej o opłatę manipulacyjną. W przypadku opóźnienia pojazdu o więcej niż trzy minuty w stosunku do rozkładu jazdy obsługa może odmówić sprzedaży biletów. Pasażer powinien przygotować odliczoną kwotę, bez potrzeby wydawania reszty przez prowadzącego pojazd. Zdarza się, że pasażer kupionego biletu nie może skasować i zwraca się do motorniczego lub kierowcy o wymianę albo zwrot pieniędzy. Jeżeli robi to normalnie czyli spokojnie, to można również spokojnie poinformować go, że bilet którego na skutek problemów technicznych nie można skasować, można zwrócić w hali sprzedaży biletów ul. Senatorska 37 wejście E. Bywają jednak sytuacje, w których opisane problemy z biletem wywołują zupełnie nienormalne zachowania. Agresja i karczemne awantury stają się wtedy nieszczęściem, które dotyka bezpośrednio prowadzących pojazdy. Moje blisko 30-letnie doświadczenie kierowcy autobusu komunikacji miejskiej podpowiada, aby zachować spokój i poinformować o miejscu składania reklamacji i pod żadnym pozorem nie zamieniać biletu, a tym bardziej nie zwracać pieniędzy. Dlaczego? Dlatego, że nikt nie zwróci kasy za bilet i z problemem zostaniecie sami, a bilet możecie oprawić sobie w ramki. ŚWIATŁA PRZY R-4? W związku z licznymi postulatami pracowników Zakładu Eksploatacji Tramwajów R-4 Żoliborz, Prezydium MKZ NSZZ Solidarność w Miejskich Zakładach Autobusowych Sp. z o.o. i Tramwajach Warszawskich Sp. z o.o. zwraciło się do Dyrekcji Zarządu Dróg Miejskich z prośbą o zainstalowanie sygnalizacji świetlnej przed ww. zakładem. Otwarcie Centrum Handlowego Makro Cash & Carry i istotne zwiększenie natężenia ruchu samochodowego na ul. Zgrupowania AK Kampinos znacznie utrudniło zjazdy i wyjazdy tramwajów oraz poruszanie się pracowników w/w zajezdni. W naszej ocenie, skuteczne rozwiązanie problemów komunikacyjnych wynikających z powyższego stanu może nastąpić poprzez instalację sygnalizacji świetlnej, która ureguluje płynność poruszania się zarówno pojazdów drogowych, jak i pieszych oraz znacznie poprawi bezpieczeństwo wszystkich użytkowników drogi w obszarze wyjazdu z Zajezdni Żoliborz. Liczymy na pełne zrozumienie naszych intencji i pozytywne rozwiązanie zgłoszonego problemu. W NOCY DUŻO ZMIAN Podobno skargi mieszkańców spowodowały, że ZTM pod koniec kwietnia zmieni numery linii nocnych. Likwidacji ma ulec sytuacja, w której spod Dworca Centralnego w dwóch różnych kierunkach ruszają dwa autobusy tej samej linii. Warszawa ma być podzielona na siedem stref. Nowe oznakowanie zaczynać się będzie od N (jak nocny), następna cyfra lub litera wskaże jeden z siedmiu rejonów miasta, a kolejna konkretną pętlę, do której zmierza autobus. Większość autobusów nocnych będzie kończyła trasę na Dworcu Centralnym. Planowane wydłużenie linii nocnych do podwarszawskich gmin ma nastąpić po majowym weekendzie. Większość gmin już opowiedziała się za propozycją ZTM i jest gotowa płacić za przejazd autobusu od pierwszego przystanku na terenie gminy do pierwszego poza jej granicą. Wydłużenie linii 602 do Józefowa, Otwocka i Karczewa ma kosztować 195 tys. zł rocznie. Zgodę na uruchomienie komunikacji nocnej wyraziły już gminy: Jabłonna, Legionowo, Konstancin-Jeziorna, Ożarów Mazowiecki, Piastów, Pruszków, Marki, Ząbki i Zielonka. W połowie roku ZTM planuje wprowadzić wspólny bilet z prywatnymi przewoźnikami. Zamontowanie kasowników miejskich, autobusy o określonych wymaganiach technicznych i koordynacja rozkładów to warunki, jakie muszą wypełnić prywatni przewoźnicy. Wstępną zgodę wyrazili już przewoźnicy z Otwocka i Karczewa. Trwają rozmowy z przewoźnikami z Piaseczna, Wołomina, Pruszkowa i Legionowa. ZTM myśli również o czyszczeniu autobusów komunikacji miejskiej na pętlach i dlatego zamierza ogłosić przetarg na taką usługę.
NOWE AUTOBUSY W MIEŚCIE Pod koniec 2006 r. rozstrzygnięte zostały dwa przetargi ogłoszone przez Zarząd Transportu Miejskiego na świadczenie usług przewozowych w sieci komunikacyjnej organizowanej i nadzorowanej przez ZTM. Usługi te będą realizowane przez firmy, które już współpracują z ZTM w ramach poprzednio wygranych przetargów: 1. Mobilis Sp. z o.o., który będzie obsługiwał północną część Warszawy i przyległą strefę podmiejską, 2. Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Grodzisku Mazowieckim Sp. z o.o., które będzie obsługiwało południową część Warszawy i przyległą strefę podmiejską. Przetargi te pozwalają na wprowadzenie do ruchu łącznie 100 nowych autobusów (partiami po 10-20 wozów miesięcznie, począwszy od czerwca 2007 r.). Wszystkie autobusy będą nowe, niskopodłogowe i klimatyzowane, wyposażone w łączność radiową kierowcy z dyspozytorem oraz w system monitoringu. Około 20 pojazdów będzie wyposażonych w system liczenia pasażerów. Umowa na świadczenie usług przewozowych będzie obowiązywała do 31.12.2016 r. Pierwsze 10 autobusów Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Grodzisku Mazowieckim Sp. z o.o. pojedzie ulicami stolicy 1 czerwca br. Pozostałe 40 autobusów pojawi się w Warszawie 1 lipca oraz 1 września w partiach po 20 pojazdów. Pierwsza partia autobusów Mobilis Sp. z o.o. (10 pojazdów) zacznie jeździć ulicami Warszawy 1 lipca br. Kolejne partie - również po 10 pojazdów - będą włączane do ruchu co miesiąc, aż do listopada (1 sierpnia, 1 września, 1 października oraz 1 listopada). W sumie 50 autobusów tej spółki. Przewoźnicy będą wykonywali w sumie 4 mln wozokilometrów rocznie. Wstępnie założono, że w pierwszej kolejności powyżsi przewoźnicy przejmą w części lub całości obsługę linii: 103, 106, 110, 166, 180. Kolejne linie będą przekazywane w zależności od bieżących potrzeb i aktualnego układu liniowego, który podlega stałym modyfikacjom. Z tego względu podana lista linii może również ulec zmianie. W najbliższym czasie Zarząd Transportu Miejskiego planuje zorganizować kolejne dwa przetargi (łącznie 100 autobusów), z których wozy będą mogły obsługiwać linie w całej sieci układu komunikacyjnego organizowanego i nadzorowanego przez ZTM. Do przetargów przyjęto następujące założenia: 1. Do ruchu w każdej grupie skierowanych będzie po 50 wozów (razem 100 wozów). - Grupa Midi: 50 szt. do przewozu 50-70 osób (długość 10 m, tzw. midiwozy), - Grupa Mega: 50 szt. do przewozu więcej niż 150 osób (długość 18 m, tzw. megawozy), 2. Wszystkie wozy będą niskopodłogowe, klimatyzowane i wyposażone w monitoring kamerowy. 3. Wprowadzanie wozów do ruchu nastąpi etapami (np. po 10 wozów w każdej grupie co miesiąc lub w innych uzgodnionych transzach) począwszy od ok. 1.10.2007r. 4. W każdej grupie zakłada się przebieg 4 mln wozokm rocznie ±10% (przy 50 wozach w ruchu) - w 2007 r. i w ostatnim roku proporcjonalnie mniej (w 2007 r. po ok. 450 tys. wozokm). 5. Obszarem realizacji przewozów będzie cała sieć układu komunikacyjnego organizowanego i nadzorowanego przez ZTM. 6. Okres ważności umów: 10 lat (zakończenie przewozów nastąpiłoby ok. 1.10.2017 r.). Zakłada się, że autobusy z tych przetargów zostaną wykorzystane m.in. do: - przejęcia z MZA części zadań w związku z wycofywaniem z ruchu wyeksploatowanego taboru, - wprowadzenie obsługi linii peryferyjnych (o obecnie niskiej częstotliwości i obsłudze autobusami 100- miejscowymi) taborem o mniejszej pojemności z równoczesnym poprawieniem częstotliwości (np. linie: 152 w Białołęce, 173 w Starej Miłosnej, 305 w Wawrze), - poprawienie częstotliwości (np. linii 319 na Ursynowie, 163 i 164 w Wilanowie, 161 w Radości, 197 na Woli), - uruchomienie komunikacji w rejonach o układzie drogowym nie przystosowanym do gabarytów dotychczas eksploatowanych autobusów, - w zależności od potrzeb do zmiany charakteru linii (wprowadzenie kursowania w dni wolne obecnych linii okresowych, np. 407 w Białołęce). JAK PRAWIDŁOWO USTALIĆ CZAS PRACY? Przy ustalaniu czasu pracy na dany okres rozliczeniowy należy stosować zasady wynikające z art. 130 kp. Wyliczmy zatem prawidłowo wymiar czasu pracy. KROK 1. Oblicz normę Pracodawca mnoży 40 godzin (norma średniotygodniowa) przez liczbę pełnych tygodni w okresie rozliczeniowym, a następnie do otrzymanej liczby godzin dodaje iloczyn 8 godzin (norma dobowa) i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. dni wystających). KROK 2. Ustal święta Jeżeli w okresie rozliczeniowym święto wypada w innym dniu niż niedziela, to pracodawca obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Uwaga! Obecnie wymiar czasu pracy ujmuje się z tytułu każdego święta. Przed ostatnią nowelizacją kodeksu pracy trzeba było go zmniejszać tylko o 8 godzin bez względu na ilość występujących w jednym tygodniu świąt. KROK 3. Odejmij nieobecności Jeżeli w okresie rozliczeniowym pracownik ma nieobecność usprawiedliwioną, to szef obniża wymiar jego czasu pracy o liczbę godzin tej nieobecności w firmie, o ile godziny te, zgodnie z rozkładem czasu pracy, przypadały do przepracowania w czasie tej absencji. Uwaga! Ten krok dotyczy nie tyle samego planowania czasu pracy, ile jego rozliczania. 5
CZARNA SEKTA NA POLSKICH DROGACH Mieszkają wśród nas. W dzień niby normalni, starają się nie zwracać na siebie niczyjej uwagi. Ale gdy słońce zachodzi, wypełzają ze swoich jam i ruszają na łowy. Polują na kierowców... Gdy zmierzch zapada, na boczne drogi w Polsce, bez względu na porę roku, wyruszają falangi rowerzystów. Czarnych lub szarych, usuwających pracowicie z ubrań elementy odblaskowe, malujących rowery na kolor bombowca B-2, demontujących resztki fabrycznego oświetlenia. To czarna sekta rowerowa, wyznawcy bogini Kali, którzy chcą w spektakularny sposób popełnić rytualne samobójstwo i złożyć swe ciała w ofierze okrutnemu bóstwu. Bo jak to inaczej wytłumaczyć? Jadę sobie wieczorem do domu (mieszkam na wsi pod Warszawą i zjawisko występuje tu powszechnie), na długiej równej prostej zabieram się do wyprzedzania zestawu ciągnik siodłowy-naczepa cysterna. W połowie długości naczepy z przerażeniem zauważam, że z przeciwka nadjeżdża dwójka nieoświetlonych i ciemnych rowerzystów, którzy jadą obok siebie (!), zajmując cały pas ruchu. Gestykulują, więc pewnie jadą, kretyni, obok siebie, aby porozmawiać. I co dalej? No cóż, ja ich nie zabiłem. Czyli rytualne samobójstwo tym razem się nie powiodło. Kiedyś owe czarne duchy reprezentowały tylko jeden typ socjologiczny. Pijany w trupa rolnik na rowerze Ukraina, ubrany w czarne od brudu paletko. Tacy potrafią w mojej okolicy nawet zimą jeździć po ciemku, po lodzie, pod prąd, oczywiście bez śladu choćby odblasku. Kiedyś właśnie takiego samobójcę ocaliłem, unieszczęśliwiając go zapewne, gdy na drodze E67 zobaczyłem go po mojej stronie pasa zieleni, po mojej LEWEJ, Przez cały rok kierowcy będą jeździć z włączonymi światłami mijania. Nowe zasady mogą już obowiązywać w kwietniu. Jeśli prezydent podpisze nowelizację prawa o ruchu drogowym, to ponownie zapalimy światła mijania w ciągu dnia. Teraz taki obowiązek istnieje w okresie od l października do końca lutego. Nowela wprowadza także regulacje dotyczące jazdy w tunelach. W tunelu dłuższym niż 500 metrów 6 jadącego w przeciwnym kierunku. Gatunek jest endemiczny, na polskich drogach czuje się znakomicie. Ale pojawił się nowy gatunek, nowy typ wyznawców srogiej bogini. To ludzie, którzy próbują zginąć nie z biedy, nie z desperacji i nie z powodu alkoholizmu. Mają supernowoczesne górskie rowery za kilka tysięcy złotych każdy, supernowoczesne rowerowe ciuchy (oczywiście w ciemnych kolorach) i nie wydają nawet dziesięciu złotych na lampki do tych swoich rowerów. To oczywiste, że nie czynią tak z biedy. Świateł w rowerach unikają z powodów ideologicznych. Ich ideologia, zapożyczona od weteranów cyklistycznego seppuku, jest na dodatek pełna hipokryzji - przypuszczam, że przychylnie myślą o tzw. rowerowych masach krytycznych w Warszawie i uważają, że kierowcy samochodów to wrogowie, oczywiście myślą tak tylko wówczas, gdy akurat nie zasiadają za kierownicami swoich służbowych wehikułów. Ich też nie zatrzymuje policja, załogi radiowozów udają, że rowerzystów nie widzą. Czemu? Bo to kłopot. Może trzeba będzie pijanemu rower zabrać, nie będzie miał dokumentów, kupa nudnej roboty. Lepiej udawać, że ich nie ma. Słusznie, czarnych rowerowych duchów w ogóle nie ma. Ale czy na pewno chcą, abyśmy my, kierowcy, jeździli tak, jakby ich nie było? Hm... to jednak zły pomysł. Przecież oni chcą zginąć - a nie mam zamiaru ich uszczęśliwiać. Uważajmy zatem po ciemku na bocznych drogach: czarna sekta czuwa. Piotr R. Frankowski onet.pl JAZDA NA ŚWIATŁACH PRZEZ CAŁY ROK kierowca samochodu o wadze do 3,5 tony lub autobusu powinien u t r z y m y w a ć c o n a j m n i e j 50-metrowy dystans do poprzedzającego go samochodu. Dla samochodów o wadze powyżej 3,5 tony dystans ten ma wynosić 80 metrów. Przepisy te wejdą w życie 14 dni od opublikowania noweli w Dzienniku Ustaw. ZDANIEM INSPEKCJI PRACY W przedostatnim numerze Naszej Syrenki pisaliśmy o godzinach nadliczbowych, a w tym numerze, zgodnie z zapowiedzią, prezentujemy inne zagadnienia dotyczące rozliczenia czasu pracy, wyrażone przez Departament Prawny Głównego Inspektoratu Pracy. (...) Jeżeli pracownik nie wykorzystał dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w niedzielę, to przysługuje mu dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego, a w razie nieudzielenia dnia wolnego w tym terminie - dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100 proc. stawki godzinowej, wynikającej z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, za każdą godzinę pracy w niedzielę. (...) Jeżeli jednak brak takiej rekompensaty spowoduje również przekroczenie przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, to pracownikowi przysługuje kolejny 100 proc. dodatek (art. 1511 2 k.p.). A jeżeli dodatkowo wykonując pracę w niedziele lub święta, pracownik przekroczy dobową normę czasu pracy, to należy mu wypłacić dodatek w wysokości 50 proc. stawki godzinowej wynikającej z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną (art. 1511 l pkt 2 k.p.). Powyższe przepisy stanowią dwa niezależne od siebie tytuły do otrzymania dodatku do wynagrodzenia. Oznacza to, że w takim wypadku pracownikowi powinno być wypłacone, poza normalnym wynagrodzeniem, łącznie odpowiednio 200 lub 150 proc. wynagrodzenia, wynikającego z jego osobistego zaszeregowania z tytułu wyżej wymienionych dwóch autonomicznych dodatków.
KU PRZESTRODZE O złośliwym naruszaniu praw pracownika mówi się wówczas, gdy osoba wykonująca czynności z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych wbrew oczywistemu obowiązkowi prawnemu załatwia sprawę na niekorzyść pracownika w okolicznościach, z których wynika, że dzieje się tak nie z powodów merytorycznych, ale z powodu osobistego negatywnego nastawienia tej osoby do pracownika, nacechowanego niechęcią, uprzedzeniem lub animozją. Sprawca łamie prawa pracownika po to, aby mu dokuczyć, zaszkodzić. Trzeba jednak podkreślić, że jeśli sprawca przestępstwa z art. 218 1 k.k. złośliwie popełnia takie czyny po to, aby pracownikowi zaszkodzić lub wyrządzić mu konkretną wymierną szkodę - to do popełnienia przestępstwa dochodzi już w momencie złośliwego naruszenia prawa pracownika bez względu na to kiedy i czy w ogóle szkoda po stronie pracownika wystąpiła. WYWIAD Z KIEROWCĄ MZA Red. Od kiedy pracujesz w MZA? - Od marca 2002 r. Red. Jaką posiadasz stawkę zaszeregowania? - 12.60 zł/godz., załapałem się jeszcze na stare warunki, chociaż jeszcze mi wysługa nie przysługuje - dopiero po pięciu latach. Red. Umowa twoja zawarta jest na czas nieokreślony na pełny etat jak rozumiem? - Tak, w związku z tym mój pełny zarobek przy nominale miesięcznym kształtowałby się na poziomie 1500-1600 netto, gdybym nie jeździł godzin nadliczbowych. Nadgodziny jeżdżę w MZA, jeśli jest taka możliwość, chociaż zdarza się, że w pewnych miesiącach odmawia mi się ze względu na brak takich potrzeb. Wtedy, żeby dorobić zasilam u konkurencji. Red. A jak ci się pracowało u konkurencji? - Bezstresowo, na nowych autobusach zaopatrzonych w radio-łączność co w razie kłopotów natychmiast likwiduje ewentualne straty czy zagrożenia. Red. Czy występują problemy finansowe? - Nie, wypłata jest regularna. Zatrudniam W przypadku złośliwego naruszenia praw pracownika wystarczy już tylko jedno naruszenie, aby mogło dojść do popełnienia przestępstwa z art. 218 1 k.k. Kolejne takie zachowanie może stanowić odrębne przestępstwo lub zachowanie składające się na czyn ciągły (art. 218 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.). Na przykład, jeżeli pracodawca rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia, naruszając w sposób rażący przepisy prawa pracy, to popełnia wykroczenie z art. 281 3 k.p., ale jeżeli czyni tak dlatego, że z jakichkolwiek powodów osobistych zamierza zaszkodzić pracownikowi, to nie popełnia rzeczonego wykroczenia, lecz przestępstwo z art. 218 1 k.k. Dla przypisania sprawcy złośliwego naruszenia praw pracowniczych nie jest konieczne, aby negatywne nastawienie osoby wykonującej czynności do pracownika było wyłączną przyczyną naruszenia prawa pra- się na umowę-zlecenie, co na rękę daje 9.50 zł/godz. Red. Atmosfera i organizacja pracy u konkurencji? - Przyjeżdżam, biorę dokumenty i wyjeżdżam przygotowanym wozem. Czystym, nie interesuje mnie olej, borygo, tankowanie. Nie płacą mi za żadne OC, to nie należy do kierowcy. Red. Czy miały miejsce jakieś awarie, czy miałeś kłopoty techniczne i jak to jest załatwiane? - W mojej dwuletniej karierze miałem tylko jedną awarię i szybko podmieniono mi wóz. Red. Czy oferowano Ci umowę stałą u konkurencji i na jakich warunkach? - Tak, jedna z firm zaoferowała mi pełny etat od ręki: 11 zł/godz. brutto plus premia do tego. (do około 20%), uzależniona od postawy pracownika, dyscypliny. Red. A stan i organizacja taboru? - Tabor jest dużo lepszy, ciągle wchodzą na rynek z nowym sprzętem, gdzie jest trzyosobowa obsada na każdy wóz. W tej chwili oferują to nowym pracownikom i nie ma możliwości zasilania oprócz osób, które to robią stale od dłuższego czasu. Mają cownika; wystarczy, aby determinowało takie, a nie inne zachowanie, będące naruszeniem prawa pracownika. Ustawodawca nie zawęził sytuacji skutkujących popełnieniem przestępstwa do tych, w których wyłączną przyczyną naruszenia praw pracownika jest złośliwość osoby wykonującej czynności z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych. O ile jednak wykazanie złośliwości w zachowaniu takiej osoby i obalenie (w tym zakresie) zasady domniemania niewinności obowiązującej w procesie karnym jest niełatwe, o tyle jeszcze trudniejsze staje się w sytuacji, gdy złośliwość nie jest wyłączną przyczyną naruszenia prawa pracownika, ale czynnikiem decydującym o zaistnieniu tego naruszenia. Właśnie ze względów dowodowych wiele spraw związanych z naruszeniem praw pracownika kończy się złożeniem wniosku o ukaranie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, a nie aktem oskarżenia w postępowaniu karnym. Sebastian Kowalski Sąd Rejonowy w Wałbrzychu również własny ośrodek szkolenia. Gdybym był młodym pracownikiem, to oferta konkurencji w tej chwili jest bardziej korzystna niż naszej firmy. Nowe wozy, mniejszy stres, mniejszy wysiłek. Oprócz biletu wolnej jazdy, którego nie zapewniają, oferują umundurowanie i świadczenie urlopowe. Red. A rodzaj umowy? - Najpierw umowa na okres próbny, a po trzech miesiącach umowa na okres obowiązywania kontraktu firmy na świadczenie usług przewozowych. Red. Czy szukasz innego zatrudnienia? -Tak, składam papiery w innej firmie. Posiadam wykształcenie wyższe - logistyka transportu, Politechnika Warszawska. Red. A co by cię interesowało w MZA oprócz pracy za kółkiem? - Praca dyspozytora lub w nadzorze ruchu. Red. Jaka suma wynagrodzenia za pracę kierowcy autobusu jest w stanie zatrzymać Cię w MZA? A może jest inny czynnik? - Myślę, że w granicach 2500 zł netto, przy nominale miesięcznym. Red. Dziękuję za rozmowę i życzę realizacji zamierzeń zawodowych. Rozmawiał Włodzimierz Markowicz 7
SKARGI A WIZERUNEK FIRMY Jednym z elementów rzutujących na wizerunek firmy są uwagi i skargi napływające od usługobiorców i innych podmiotów stykających się z jej działalnością. Odpowiednio segregowane i analizowane mogą posłużyć do likwidacji niedociągnięć i wprowadzenia korzystnych zmian jakościowych w przedsiębiorstwie. Nie można jednak przyjąć zasady, że każda wpływająca skarga czy uwaga wymaga automatycznej odpowiedzi i uruchomienia procesu wyjaśnień. Mam wrażenie, że niestety tak się dzieje w MZA. Pracownicy oddziałów ruchu zasypywani są często różnego rodzaju wymysłami chorej wyobraźni i hipotetycznych zdarzeń, na które muszą pisemnie odpowiadać. Pozostawiam oczywiście poza nawiasem powyższego stwierdzenia zdarzenia logicznie wywiedzione i dotyczące konkretnej straty materialnej czy fizycznej. Doszliśmy jednak do absurdu, gdzie niektórzy pasażerowie wręcz grożą kierowcom w sposób, że pisząc skargę spowodują zwolnienie ich z pracy. Często zresztą sami w niewybredny sposób ubliżają. Ostatnio zdarzyło się mi np. usłyszeć epitet ty pijaku tylko dlatego, że pewnej pani nie spodobała się moja płynna i dość monotonna jazda z 3-minutowym opóźnieniem (w danym momencie). Takie osoby wypisują często banialuki, które trzeba weryfikować marnując czas i nerwy kierowników i pracowników. Są to nieraz te same tzw. persony non grata. Z różnych powodów pałają chorym uprzedzeniem do firmy i jej pracowników lub pragną zamanifestować swoją wybujałą ambicję, ważność. Efekt jest taki, że nad całym tym zjawiskiem unosi się przemożna chęć ukarania kierowcy. A jeśli nie, to chociaż wykazanie przeprowadzenia tzw. rozmowy dyscyplinującej. Wyobraźmy jednak to sobie: Rozmowa dyscyplinująca z 50-letnim facetem o 30-letnim stażu pracy za kierownicą miejskiego autobusu? Toż dla zachowania powagi takiego spektaklu potrzeba teatralnych umiejętności ze strony szefa, a jednocześnie wyrozumiałego przyjęcia formuły dramatu przez dyscyplinowanego przezeń pracownika. Przynajmniej na okres trwania takiej inscenizacji. I co dalej? Dalej dramat zastąpi groteska skarg w rodzaju: A jeden kierowca to cofał autobusem i wyprzedzał, a ja się bardzo bałem, jechał zbyt wolno, a ja się spieszyłem, jechał za szybko i znów się bałem. Drugi to mlaskał głośno podczas jazdy i dłubał w nosie. Trzeci był zbyt mały i wątły do prowadzenia 18-metrowego autobusu i... ja znów się bałem. W dodatku jego czerwony kinol wskazywał na zamiłowanie do alkoholu, a on głupkowato szczerzył zęby. My zaś podtrzymując ten spektakl odpowiemy z powagą: Przedstawiając drzewo genealogiczne stwierdzamy, że kinol to po dziadku szlachcicu, który pod Wiedniem Turczyna gonił, a że mały i chudy?... ale to byk mistrz w zapasach wagi muszej, a szczerzył się jedynie z zadowolenia, że umie jeździć takim fajnym dużym autobusem. Ten, który cofał? To z uprzejmości... bo pasażer zostawił parasol na przystanku, a że jechał zbyt wolno? Bo jezdnia dziurawa, natomiast później jechał szybko, bo wyprzedzał traktor. A ten co mlaskał?... Temu szczęka na wybojach wypadła i dla niepoznaki dotykał palcem do nosa, bo to ponoć jego twarzy wyrazu roztropnego zamyślenia przydaje. Roztropnego zamyślenia nad powyższym i w związku z powyższym życzy kierowca W. M. P.S. do skarg. Poskarżył się na kierowców MZA w jednej z gazet ważny Pan Policjant z drogówki i obiecał karać naszych szoferów okrutnie mandatami i punktami karnymi. Na dodatek będzie nam właził pod autobusy na terenie zajezdni. Od tego na pewno poprawi się bezpieczeństwo na ulicach Warszawy, wzrośnie płynność ruchu, skróci czas oczekiwania na przystankach oraz przybędzie zapaleńców do wstawania o 3.00 rano i prowadzenia miejskich autobusów. Zapomniał przy okazji, że również do policji należy wnioskowanie o podjęcie działań usprawniających bezpieczne poruszanie się po mieście środków komunikacji miejskiej, dbałość o prawidłowość i zmiany w oznakowaniu pasów ruchu czy sygnalizacji świetlnej, udrażnianie zapchanych ciągów komunikacyjnych i aktywna współpraca z największym przewoźnikiem miejskim stolicy. A co do zagrożeń ze strony autobusów i wypadkowości to zamiast straszyć ludzi za pomocą mało rzeczowych wypowiedzi, należy odnieść się do statystyk, gdzie ujęte są zdarzenia i wypadki (w tym śmiertelne) z udziałem MZA w stosunku do ilości przejechanych kilometrów, przewiezionych pasażerów i posiadanych wozów w ruchu w skali np. półrocza. To samo dotyczy np. wykrywania alkoholu u prowadzących. Ani gwizdanie, ani karanie czy dmuchanie nie rozwiąże problemów komunikacyjnych miasta. Wypadki zaś zdarzać się będą, a ograniczyć ich ilość i skutki może tylko współdziałanie służb drogowych, policji, planistów ruchu, właścicieli firm przewozowych i konstruktorów pojazdów. kwiecień 2007 roku Zespół redakcyjny: Marek Jurek (redaktor naczelny) Henryk Boetcher (sekretarz) Współpraca: Tomasz Zieliński, Włodzimierz Markowicz Jacek Dobrzyniecki (skład komputerowy) Adres: 01-106 W-wa, ul. Redutowa 27 (zakład R6) tel./fax (0-22) 837 93 51 Numer zamknięto - 26 marca 2007 roku nakład 2300 egz. Druk: Drukarnia TriGraf-Team S.C. Al.. Niepodległości 177, 02-555 Warszawa tel. 825-34-80 Biuletyn Informacyjny NSZZ Miejskich Zakładów Autobusowych i Tramwajów Warszawskich