Predykcja niezawodności funkcjonowania układu człowiek-technika lotnicza-otoczenie poprzez ocenę stanu zdrowia personelu lotnictwa Poznań 26.08.2016
Agenda: Perspektywa diagnostyczna: wiedza merytoryczna, zapisy prawne. Perspektywa zawodnego działania
C-T-OT
Zdrowie Zdrowie fizyczne prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jego układów i narządów Zdrowie psychiczne: zdrowie emocjonalne- zdolność do rozpoznawania emocji, radzenie sobie ze stresem, lękiem, zdrowie umysłowe- zdolność logicznego myślenia, zdrowie społeczne- zdolność do nawiązywania, podtrzymywania i rozwijania relacji z innymi, https://www.google.p
Antonovsky Zdrowie polega na wykorzystaniu dostępnej człowiekowi energii do sprostania wymaganiom zewnętrznym i wewnętrznym bez chronicznego zakłócania procesu dynamicznej równowagi
Zespoły kryteriów zdrowia (M. Jahoda) z różnych koncepcji psychologicznych: Pozytywna postawa wobec JA Zdolność do rozwoju i samoregulacji Integracja Autonomia Realistyczne postrzeganie rzeczywistości Radzenie sobie z wymaganiami otoczenia
Człowiek to organizm biopsychospołeczny: odbiera, przechowuje, przetwarza, przypisuje znaczenie informacjom, co wywołuje reakcje emocjonalne, które z kolei wpływają na funkcjonowanie.
POJĘCIE ZDROWIA Pełen dobrostan psychiczny, fizyczny i społeczny. (bzdura) Poddająca się zmianom zdolność człowieka zarówno do osiągania pełni własnych, psychicznych, fizycznych i społecznych możliwości, jak i reagowania na wyzwania środowiska. Proces poszukiwania i utrzymywania równowagi w obliczu obciążeń, z którymi ma do czynienia organizm
Zdrowie = pozytywne rzeczy negatywne rzeczy
Modele doboru zawodowego I). Podejście teoretyczne: opis stanowiska, analiza czynności niezależnie od osobistych doświadczeń osób zatrudnionych, VS II). Podejście empiryczne: analiza indywidualnych doświadczeń osób zatrudnionych (stanowiska wykonawcze) III). Podejście holistyczne
Modele doboru zawodowego 1. Dobór do zawodów o niewysokich kwalifikacjach, 2. Dobór do zawodów o wysokich kwalifikacjach
Modele doboru zawodowego 1. Dobór do zawodów o niewysokich kwalifikacjach, 1.1). Model: select, try & hire (wybierz, wypróbuj i zatrudnij) /Badanie lekarza medycyny pracy/
Modele doboru zawodowego 1. Dobór do zawodów o niewysokich kwalifikacjach, 1.1). Model: select, try & hire /zalety/ oszczędność czasu i zaangażowania środków w proces realizacji rekrutacji, szkoleń ograniczający się do akceptacji rekomendowanych przez nas pracowników tymczasowych, dedykowanych do realizacji wskazanych zadań; wysoki stopień dopasowania kandydatów do oferowanego przez stanowiska dzięki dogłębnej diagnozie i analizie kompetencji zawodowych oraz predyspozycji osobowościowych przeprowadzonej przez naszych specjalistów; możliwość sprawdzenia kompetencji oraz przydatności przyszłego pracownika bezpośrednio w realiach firmy (instytucji) przed podjęciem decyzji o jego zatrudnieniu;
Modele doboru zawodowego 2.1). Model technocentryczny to klasyczne podejście do relacji człowiek-maszyna Układ ten działa na zasadzie behawiorystycznej czarnej skrzynki opisującej cały model wyłącznie na wejściu (input) i wyjściu (output), bez procesów pośredniczących (?), które z psychologicznego punktu widzenia najpełniej charakteryzują działalność operatorową człowieka Nie uwzględnia przestrzeni zewnętrznej (otoczenia fizycznego, społecznego, kulturowego i aktualnych stanów psychofizycznych)
Modele doboru zawodowego 2.1). Model technocentryczny Techniczna analiza pracy - inżynier - rozwiązania techniczne związane z konstrukcją maszyny; procesy percepcyjne- związanych z kontrolą wskaźników dostarczających informację o stanie maszyny oraz czynności motoryczne związanych ze sterowaniem Psychologiczna analiza pracy - psycholog - ocenia sprawności zmysłów (psychotechnika)
Modele doboru zawodowego 2.1.). Model technocentryczny klasyczny model człowiek - maszyna interakcja funkcjonalna między wskaźnikami poziomu funkcjonowania maszyny a procesami decyzyjnymi operatora, Dymensje człowieka: operatorskie procesy percepcyjne, analityczne, sterownicze (automatyczne, nawykowe)
Modele doboru zawodowego 2.2). Model antropocentryczny: operator -maszyna - wspomaganie komputerowe przystosowaniem konstrukcji maszyn oraz urządzeń technicznych do możliwości psychofizycznych odbioru i przetwarzania informacji, uwzględnienie potrzeb psychologicznych człowieka, wspomaganie i automatyzacją procesów: -percepcyjnych, -decyzyjnych, -sterowniczych.
Zdrowie w lotnictwie /ocena holistyczna stanu psychofizycznego/
Orzecznictwo lotniczo lekarskie 1. Lotnictwo cywilne, 2. Lotnictwo Policji, 3. Lotnictwo wojskowe.
1) Aspekty prawne doboru zawodowego do lotnictwa cywilnego Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 października 2003 r. w sprawie badań lotniczo-lekarskich (Dz. U. Nr 187, poz.1829).
2) Aspekty prawne doboru zawodowego do Lotnictwa Policji Zarządzenie Komendanta Głównego Policji nr 1216 z dnia 2 listopada 2005 w sprawie metod i form wykonywania zadań przez służbę Lotnictwo Policji (Dziennik Urzędowy Komendy Głównej Policji z dnia 28 listopada 2005 nr 18).
3) Aspekty prawne doboru zawodowego do lotnictwa wojskowego Rozporządzenie MON z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. 2015 r. poz. 761 z dn. 5 czerwca)
Ocena stanu psychofizycznego: - lekarskie, - psychologiczne
Uwarunkowania psychologicznego doboru zawodowego sprawności intelektualnej, cech osobowości, sprawności psychomotorycznej, poziomu dojrzałości emocjonalnej i społecznej.
Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dziennik Ustaw RP z dn. 5.czerwca 2015, poz. 761). Budowa ciała (r. I), Skóra, tkanka podskórna, naczynia limfatyczne i węzły chłonne (r. II), Czaszka (r. III), Narząd wzroku (r. IV), Narząd słuchu (r. V), 1
Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dziennik Ustaw RP z dn. 5.czerwca 2015, poz. 761). Jama ustna (r. VI), Nos, gardło, krtań (r. VII), Szyja, klatka piersiowa, kręgosłup (r. VIII), Układ oddechowy (r. IX), 2
Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dziennik Ustaw RP z dn. 5.czerwca 2015, poz. 761). Układ krążenia (r. X), Układ trawienny ((r. XI), Układ moczowo płciowy (r. (XII), Gruczoły wydzielania wewnętrznego (r. XIII), Inne choroby wewnętrzne (r. XIV), Układ nerwowy (r. XV), Stan psychiczny (r. XVI), Kończyny (r. XVII), Nowotwory (r. XVIII), Narząd rodny (r. XIX). 3
Feedback (autorzy: Z. Drozdowski, R. Siewodnik, W. Wójcik, J. Zieliński)
Sztuczne horyzonty AGI-1 58 lps Dęblin AGD-1_17.II.1988r. (Dęblin- Ts-11 Iskra ) AGD-1
Wysokościomierze 7 plbr Powidz 31.05.1995 r. Powidz-Su-20 Su-22 cyfrowo-tarczowy wskaźnik wysokościomierza Błędne odczytanie wysokościomierza Su-22
26 plm OPK Zegrze Pomorskie Zegrze Pomorskie 7.09.1987 r. Ts-11 Iskra Samowolne i niezgodne z zadaniem obniżanie lotu do niebezpiecznie małej wysokości (euforia)
Podsumowanie Cudze błędy mamy przed oczyma, własne za plecami Seneka Ludzie mądrzy uczą się na swoich błędach, ludzie głupi w ogóle się nie uczą, ludzie sprytni uczą się na błędach innych.
Dziękuję za uwagę!!! zkobos@wiml.waw.pl