Od edukacji do akceptacji II. Dorosłość osób z niepełnosprawnością w ujęciu społecznym

Transkrypt

1 Od edukacji do akceptacji II Dorosłość osób z niepełnosprawnością w ujęciu społecznym

2 Pomorska Fundacja Aktywności Społecznej MY w roku 2014 zrealizowała projekt Od edukacji do akceptacji. W ramach działań zrealizowano 24 szkolenia pt. Jednostki chorobowe, które współwystępują z niepełnosprawnością u dzieci. Spotkania wykładowe odbyły się w 12 szkołach na terenie Miasta Gdańsk, łącznie wzięło w nich udział: 387 nauczycieli i 164 opiekunów. W roku 2015 Fundacja pozyskała środki na kontynuację projektu w ramach, którego odbędzie się 16 spotkań wykładowych na temat Dorosłości osób z niepełnosprawnością w ujęciu społecznym. Projekt Od edukacji do akceptacji II jest współfinansowany z przekazanych przez Miasto Gdańsk środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

3 Wybrane obszary funkcjonowania dorosłej osoby z niepełnosprawnością w życiu społecznym Rodzina Grupa społeczna Praca Mieszkanie Wsparcie w procesie usamodzielniania

4 Autonomia i jakość życia Samostanowienie Niezależność Podnoszenie jakości życia

5 Specyfika potrzeb osób z niepełnosprawnością Indywidualna diagnoza potrzeb Dorosła osoba z niepełnosprawnością ma swoje potrzeby które w procesie wsparcia powinny być diagnozowane, uwzględniane i wspierane

6 Dotychczasowa definicja Osoba niepełnosprawna to taka, u której uszkodzenie i obniżony stan sprawności organizmu spowodował utrudnienie, ograniczenie lub uniemożliwienie wykonywania zadań życiowych i zawodowych oraz wypełniania ról społecznych, biorąc pod uwagę jej wiek, płeć, stan, czynniki środowiskowe, społeczne i kulturowe. (T.Majewski, 1995).

7 Definicja w Konwencji o prawach Osób Niepełnosprawnych Niepełnosprawność... jest wynikiem interakcji pomiędzy osobami z dysfunkcjami a barierami środowiskowymi będącymi przeszkodą dla pełnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, na równych zasadach z innymi obywatelami.

8 Specyfika niepełnosprawności w dorosłości - orzekanie Wyróżnia się 3 stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany lekki

9 Znaczny stopień niepełnosprawności Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawność organizmu: niezdolną do podjęcia zatrudnienia, zdolną do wykonywania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej albo w zakładzie aktywności zawodowej, wymagającą niezbędnej pomocy w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby, w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

10 Umiarkowany stopień niepełnosprawności Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu: zdolną do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy innej osoby, w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

11 Lekki stopień niepełnosprawności Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu: zdolną do wykonywania zatrudnienia, niewymagającą pomocy innej osoby, w celu pełnienia ról społecznych.

12 Przyczyny niepełnosprawności 01 U - upośledzenie umysłowe 02 P - choroby psychiczne 03 L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 04 O - choroby narządu wzroku 05 R - upośledzenie narządu ruchu 06 E - epilepsja 07 S - choroby układu oddechowego i krążenia 08 T - choroby układu pokarmowego 09 M - choroby układu moczowo-płciowego 10 N - choroby neurologiczne 11 I - inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego 12 C - całościowe zaburzenia rozwojowe np. autyzm lub zespół Aspergera

13 Podstawowe formy wsparcia i rehabilitacji w środowisku Środowiskowy Dom Samopomocy (ŚDS) Warsztat Terapii Zajęciowej (WTZ)

14 Rodzaje świadczonego wsparcia ŚDS Nacisk na rehabilitację społeczną WTZ Nacisk na rehabilitację zawodową Usamodzielnienie (praca, mieszkanie) Wsparcie w samodzielności: kluby M i e s z k a l n i c t w o w s p o m a g a n e Mieszkania chronione Mieszkania treningowe Lokal w dyspozycji ON ze wsparciem (socjalny, komunalny, najem, własność) W s p a r c i e k l u b o w e Kluby samopomocy

15 Podstawowe formy wsparcia i rehabilitacji w środowisku WTZ ŚDS Nacisk na rehabilitację społeczną i zawodową Nacisk na rehabilitację społeczną

16 Kwalifikacja- rozwiązanie lokalne Przy Dziale ds. Osób Niepełnosprawnych MOPR (ul. Dyrekcyjna 5, piętro 2) funkcjonuje Zespół ds. kwalifikowania kandydatów do WTZ i ŚDS. W skład zespołu wchodzą wymiennie po jednym przedstawicielu WTZ, ŚDS i MOPR.

17 Kwalifikacja-rozwiązanie lokalne Wszystkie osoby niepełnosprawne chcące uzyskać wsparcie w jakiejkolwiek palcówce dziennej powinny złożyć w Dziale formularz dot. uczestnictwa w placówce. Zespół wspólnie z kandydatem ustala jego oczekiwania i możliwości w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz przedstawia ofertę placówek.

18 Kwalifikacja-rozwiązanie lokalne Kandydaci kierowani są przez specjalistów do placówek zapewniających dla konkretnych osób optymalne wsparcie. Kwalifikacja do zajęć w danej placówce (WTZ, ŚDS), dokonywana jest na podstawie dokumentacji (wniosek, orzeczenie, opinia psychologiczno-pedagogiczna, formularz dot. funkcjonowania osoby niepełnosprawnej) i rozmowy z kandydatem na uczestnika lub opiekunem podczas spotkań Zespołu.

19 Specyfika funkcjonowania Środowiskowego Domu Samopomocy

20 Jaki cel?

21 Środowiskowy Dom Samopomocy Wsparcie świadczone w ŚDS polega na udzielaniu pomocy do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, w szczególności w celu zwiększania zaradności i samodzielności życiowej, a także integracji społecznej osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz z zaburzeniami psychicznymi

22 Rehabilitacja społeczna

23 Dla kogo?

24 Środowiskowy Dom Samopomocy Domy, w zależności od kategorii osób, dla których są przeznaczone, dzielą się na następujące typy: typ A dla osób przewlekle psychicznie chorych; typ B dla osób niepełnosprawnych intelektualnie typ C dla osób wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych.

25 Jaki to typ placówki?

26 Środowiskowy Dom Samopomocy ŚDS jest placówką pobytu dziennego.

27 W jakich ramach czasowych funkcjonuje ŚDS?

28 Środowiskowy Dom Samopomocy Dom działa co najmniej 5 dni w tygodniu po 8 godzin dziennie, w tym co najmniej przez 6 godzin dziennie są prowadzone zajęcia z uczestnikami.

29 Kto prowadzi ŚDS?

30 Środowiskowy Dom Samopomocy Środowiskowy Dom Samopomocy jest jednostką organizacyjną resortu pomocy społecznej działającą na zasadach zadania zleconego samorządom, fundacjom, stowarzyszeniom.

31 Jaka jest specyfika wsparcia w Środowiskowym Domu Samopomocy?

32 Środowiskowy Dom Samopomocy Wsparcie świadczone jest w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym.

33 Środowiskowy Dom Samopomocy Treningi świadczone w ŚDS: 1) trening funkcjonowania w codziennym życiu, 2) trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, 3) trening umiejętności spędzania czasu wolnego, 4) poradnictwo psychologiczne; 5) pomoc w załatwianiu spraw urzędowych; 6) pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, 7) niezbędną opiekę; 8) terapię ruchową, w tym: zajęcia sportowe, turystykę i rekreację; 9) trening kulinarny; 10) inne formy postępowania przygotowujące do uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej lub podjęcia zatrudnienia, w tym w warunkach pracy chronionej na przystosowanym stanowisku pracy.

34 Środowiskowy Dom Samopomocy Indywidualny Plan Postępowania Wspierająco-Aktywizującego jest realizowany w porozumieniu z uczestnikiem lub jego opiekunem. Zespół Wspierająco-Aktywizujący zbiera się w zależności od potrzeb, jednak co najmniej raz na 6 miesięcy, celem omówienia realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizującego i osiągniętych rezultatów, a także ewentualnej możliwości ich modyfikacji.

35 Specyfika funkcjonowania Warsztatu Terapii Zajęciowej

36 Jaki cel?

37 Warsztat Terapii Zajęciowej WTZ jest miejscem, w którym stwarza się osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia przy zastosowaniu terapii zajęciowej.

38 Rehabilitacja zawodowa

39 Dla kogo?

40 Warsztat Terapii Zajęciowej Uczestnikami mogą być osoby niepełnosprawne, które: posiadają orzeczenie o niepełnosprawności (zwykle znaczny i umiarkowany stopień), w orzeczeniu mają wskazanie uczestnictwa w terapii zajęciowej.

41 Warsztat Terapii Zajęciowej Do Warsztatu Terapii Zajęciowej powinny być przyjmowane osoby, które rokują na rehabilitację zawodową a w przyszłości na podjęcie pracy zawodowej.

42 Jaki to typ placówki?

43 Warsztat Terapii Zajęciowej Warsztat jest placówką pobytu dziennego.

44 W jakich ramach czasowych funkcjonuje Warsztat?

45 Warsztat Terapii Zajęciowej. Czas trwania zajęć w warsztacie wynosi nie więcej niż 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo.

46 Kto prowadzi WTZ?

47 Warsztat Terapii Zajęciowej Warsztaty Terapii Zajęciowej mogą być tworzone przez fundacje, stowarzyszenia lub przez inne podmioty.

48 Warsztat Terapii Zajęciowej Warsztat nie jest placówką samodzielną, ale stanowi część większej struktury organizacyjnej wyposażone w osobowość prawną lub posiadającej zdolność do czynności prawnych.

49 Jaka jest specyfika rehabilitacji w Warsztacie Terapii Zajęciowej?

50 Warsztat Terapii Zajęciowej. Zajęcia w Warsztacie są prowadzone zgodnie z Indywidualnym Programem Rehabilitacji przygotowanym dla uczestnika Warsztatu przez Radę Programową.

51 Warsztat Terapii Zajęciowej Uczestnik warsztatu, w ramach Indywidualnego Programu Rehabilitacji może brać udział w treningu ekonomicznym. Wysokość środków finansowych oraz ich przeznaczenie indywidualnie dla każdego uczestnika ustala Rada Programowa warsztatu zgodnie z Indywidualnym Programem Rehabilitacji.

52 Warsztat Terapii Zajęciowej Co najmniej raz w roku Rada Programowa dokonuje okresowej oceny realizacji Indywidualnego Programu Rehabilitacji; nie rzadziej niż raz na pół roku Rada Programowa ocenia indywidualne efekty rehabilitacji przy udziale uczestnika warsztatu.

53 Warsztat Terapii Zajęciowej Kompleksowa (3-letnia) ocena realizacji Indywidualnego Programu Rehabilitacji jest dokonywana na podstawie oceny: 1) stopnia zdolności do samodzielnego wykonywania czynności życia codziennego; 2) umiejętności interpersonalnych, w tym komunikowania się oraz współpracy w grupie; 3) stopnia opanowania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia, z uwzględnieniem sprawności psychofizycznej, stopnia dojrzałości społecznej i zawodowej oraz sfery emocjonalnomotywacyjnej.

54 Wsparcie w pracy osoby niepełnosprawnej ON w rodzinie ON w mieszkaniu chronionym lub treningowym WTZ ZAZ Zakład pracy Zatrudnienie Spółdzielnia chronionej wspomagane Socjalna Otwarty rynek pracy

55 Mieszkanie chronione, treningowe W mieszkaniach świadczy się wsparcie w funkcjonowaniu w codziennym życiu oraz przygotowuje się osoby, pod opieką specjalistów, do prowadzenia samodzielnego życia.

56 Wsparcie w mieszkaniu chronionym: 1) praca socjalna, 2) poradnictwo specjalistyczne, 3) nauka lub utrzymywanie posiadanego poziomu sprawności w zakresie: a) samoobsługi b) samodzielności życiowej, c) rozwijania kontaktów społecznych, d) pełnienia ról społecznych; 4) pomoc w: a) przemieszczaniu się, b) wykonywaniu czynności niezbędnych w życiu codziennym, c) realizacji kontaktów społecznych, d) zagospodarowaniu czasu wolnego, w tym z wykorzystaniem usług dostępnych w środowisku lokalnym, e) ubieganiu się o uzyskanie mieszkania.

57 Zakład Aktywizacji Zawodowej ZAZ tworzy się w celu zatrudniania osób niepełnosprawnych (głównie z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności) a także przygotowania ich do życia w otwartym środowisku oraz pomocy w realizacji pełnego, niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia na miarę ich indywidualnych możliwości.

58 Zakład Aktywizacji Zawodowej WTZ -> ZAZ -> OTWARTY RYNEK PRACY ZAZ zaprojektowany został jako element trzystopniowego systemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, w którym osoby niepełnosprawne, które przeszły przez Warsztaty Terapii Zajęciowej i są w stanie pracować, mogą podjąć zatrudnienie w ZAZ i tym samym uzyskać niezbędne umiejętności i doświadczenie przed wejściem na otwarty rynek pracy.

59 Zakład Aktywizacji Zawodowej W ZAZ mogą znaleźć zatrudnienie również osoby z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności które nie uczestniczyły w zajęciach WTZ, w szczególności te, które zostały skierowane do pracy przez powiatowe urzędy pracy.

60 Zakład pracy chronionej Zakład pracy chronionej jest przedsiębiorstwem przystosowanym do zatrudniania osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności(umiarkowany, znaczny). Do głównych celów jego funkcjonowania należy nie tylko wypracowanie zysku, jak w każdej firmie, ale także aktywizacja zawodowa osób, które nie poradziłyby sobie na otwartym rynku pracy. Jest to tak forma zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami, które ze względu na rodzaj ograniczeń i znacznie obniżoną zdolność do pracy, nie mogą być zatrudnione w zwykłych warunkach pracy.

61 Zatrudnienie wspomagane Zatrudnienie wspomagane jest to formuła zatrudniania: osób niepełnosprawnych ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, w zwykłych zakładach pracy, przy zapewnieniu im odpowiedniego wspomagania w początkowym okresie zatrudnienia przez specjalnie przygotowanego pracownika asystenta zawodowego (trenera pracy).

62 Zatrudnienie wspomagane Istotna rola przypada asystentowi zawodowemu, który: pomaga i wspiera pracownika niepełnosprawnego w adaptacji zawodowej służy jako doradca dla pracodawcy. Jego rola jest stopniowo redukowana w miarę uzyskiwania przez pracownika niepełnosprawnego samodzielności w zawodowym funkcjonowaniu w zakładzie pracy.

63 Rodzaje pracy w zatrudnieniu wspomaganym: Pomoc kuchenna Prace porządkowe w pomieszczeniach i przy większych obiektach Punkty ksero Wykładanie towarów w sklepach

64 Spółdzielnia Socjalna Spółdzielnia socjalna ma osobowość prawną. Jest to specyficzna forma spółdzielni pracy. Przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest przede wszystkim prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków w celach społecznej i zawodowej reintegracji jej członków. Spółdzielnia socjalna musi prowadzić działalność gospodarczą, ale zysk osiągany z tej działalności nie jest celem samym w sobie, a środkiem do realizacji celów statutowych.

65 Dziękuję z uwagę. Zapraszam na film i zachęcam do dyskusji.