Oddział Terenowy w Bydgoszczy Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Bydgoszczy 1
Oddział Terenowy Agencji Rynku Rolnego w Bydgoszczy działa na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego. Województwo jest położone w środkowo-północnej części Polski i obejmuje powierzchnię 17 970 km 2, co stanowi 5,75% powierzchni kraju. Kujawsko-Pomorskie zamieszkuje 2,1 mln osób, z czego 836 tys. (39,8%) mieszka na wsi. Administracyjnie województwo podzielone jest na 4 powiaty grodzkie, 19 ziemskich i 144 gminy (17 miejskich, 34 miejsko-wiejskich i 93 wiejskie). Powierzchnia użytków rolnych regionu wynosi ok. 1 mln ha. Produkcja rolna prowadzona jest w 6,5 tys. gospodarstw rolnych. Uprawy polowe obejmują obszar prawie 904 tys. ha, w tym zboża 470 tys. ha, rzepak ok. 106 tys ha, a buraki cukrowe 37 tys. ha. Od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w 2004 r. ARR funkcjonuje jako akredytowana agencja płatnicza i administruje mechanizmami wspólnej polityki rolnej i krajowymi. Kwotowanie produkcji mleka i skrobi, interwencyjny zakup i sprzedaż zbóż, interwencja na rynku produktów mleczarskich oraz wsparcie rynku produktów pszczelich, a także mechanizmy dopłat do materiału siewnego i programy: Owoce i warzywa w szkole Mleko w szkole to podstawowe zadania Oddziału. Obecnie ważnym elementem działalności OT jest promocja rodzimych produktów rolnych z wykorzystaniem funduszy promocji produktów rolno-spożywczych oraz wspieranie działań promocyjno-informacyjnych. Na koniec 2014 r. w Centralnym Rejestrze Przedsiębiorców ARR zarejestrowanych było 39 116 przedsiębiorców z województwa kujawsko-pomorskiego. W roku 2014 do OT ARR w Bydgoszczy wpłynęło 26,3 tys. dokumentów. Zarejestrowano także ponad 1,2 tys. nowych przedsiębiorców. Siedziba OT ARR w Bydgoszczy
Oddział Terenowy w Bydgoszczy Kwotowanie produkcji mleka Województwo kujawsko-pomorskie zajmowało 6. miejsce w Polsce zarówno pod względem liczby zarejestrowanych dostawców hurtowych, jak i przysługujących im kwot. Liczba dostawców hurtowych na dzień 31.03.2015 r. wynosiła 7527, natomiast kwota będąca w ich posiadaniu ok. 744,9 mln kg mleka. Dostawców bezpośrednich, którzy dysponowali kwotą ok. 1,9 mln kg, było 371. Średnia kwota przypadająca na gospodarstwo wzrosła z ok. 35 tys. kg mleka w 2004 r. do ok. 99 tys. kg w 2015 r. Największą liczbę dostawców hurtowych w województwie kujawsko- -pomorskim odnotowano w powiatach: lipnowskim 930, rypińskim 894, radziejowskim 661 oraz brodnickim 593. W roku kwotowym 2014/2015 Dyrektor OT ARR w Bydgoszczy zatwierdził blisko 2 tys. transakcji obrotu kwotami. Na mocy decyzji Parlamentu Europejskiego od 1 kwietnia 2015 roku nas- tąpiło zniesienie systemu kwotowania produkcji mleka. Reguły, które mają obowiązywać na rynku mleka, Rada UE zawarła w rozporządzeniu, zwanym pakietem mlecznym, i zobowiązała państwa członkowskie do uwzględnienia ich w prawodawstwie poszczególnych krajów. Pakiet mleczny ma: wprowadzić mechanizmy osłonowe dla gospodarstw po likwidacji kwotowania produkcji mleka w UE, zwiększyć siłę przetargową producentów mleka tak, aby zapewnić im właściwe ceny za surowe mleko w zgodzie z przepisami o konkurencji oraz wspomóc ich po wygaśnięciu kwot mlecznych w 2015 r., podbudować pozycję producentów mleka w łańcuchu dostaw i utrzymać równowagę całego sektora, przy jednoczesnym zwiększeniu orientacji prorynkowej. Dopłaty do materiału siewnego Od 2007 r. Agencja Rynku Rolnego realizuje dopłaty do zużytego do siewu i sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny i kwalifikowany. Oddziały Terenowe ARR przyjmują wnioski od 15 stycznia do 25 czerwca danego roku. Największą liczbę wniosków i udzielonych dopłat w latach 2007 oraz 2011 2014 odnotowano w powiatach woj. kujawsko-pomorskiego: żnińskim, włocławskim, inowrocławskim i świeckim. Są to obszary o najlepszych warunkach glebowo-klimatycznych oraz wysokotowarowej produkcji rolnej. Dynamicznie rośnie obszar gruntów obsianych elitarnym lub kwalifikowanym materiałem siewnym z ok. 40 tys. ha w 2007 r. do ponad 124 tys. ha w roku 2014. 1
Liczba złożonych wniosków o dopłaty do materiału siewnego i kwoty wypłaconych środków w latach 2007 2014 w woj. kujawsko-pomorskim W 2014 r. udzielono dopłat do zakupu: zbóż 111,4 tys. ha, roślin strączkowych 2,3 tys. ha, ziemniaków 3,5 tys. ha, mieszanek zbożowych 5,2 tys. ha, mieszanek pastewnych 2,6 tys. ha. Zainteresowanie producentów rolnych tą formą wsparcia systematycznie rośnie. Do 22 kwietnia 2015 r. wpłynęło do OT ARR w Bydgoszczy ponad 5,3 tys. wniosków. Mleko w szkole Od 2004 r. Agencja Rynku Rolnego realizuje program Mleko w szkole, którego celem jest kształtowanie wśród dzieci i młodzieży właściwych nawyków żywieniowych poprzez promowanie spożycia mleka i przetworów mlecznych. Największy przyrost placówek oświatowych i uczniów uczestniczących w programie odnotowano w roku szkolnym 2007/2008. Uruchomiono wówczas dopłatę krajową, dzięki której uczniowie szkół podstawowych mogą spożywać mleko nieodpłatnie. 2
Oddział Terenowy w Bydgoszczy Na terenie woj. kujawsko-pomorskiego program Mleko w szkole jest obsługiwany przez 18 dostawców, z czego 6 rozlicza OT ARR Bydgoszcz. W latach 2004 2014 w Oddziale Terenowym ARR w Bydgoszczy przeznaczono na realizację ww. programu ok. 58 mln zł. Środki te pochodziły z budżetu UE, krajowego oraz Funduszu Promocji Mleka. W okresie realizacji programu do placówek oświatowych w naszym województwie dostarczono ponad 105 mln szklanek mleka. Liczba uczniów i placówek oświatowych uczestniczących w programie Mleko w szkole w woj. kujawsko-pomorskim Owoce i warzywa w szkole Program Owoce i warzywa w szkole skierowany jest do dzieci uczęszczających do szkół podstawowych, tj. realizujących obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, oraz dzieci klas I III. Świeże owoce i warzywa dostarczają do placówek oświatowych zatwierdzeni przez ARR dostawcy, którzy podpisują umowy ze zgłoszonymi szkołami. Obecnie jest ich jedenastu, z czego czterech zarejestrowanych przez OT w Bydgoszczy. 3
Liczba dzieci i szkół podstawowych uczestniczących w programie Owoce i warzywa w szkole w woj. kujawsko-pomorskim W woj. kujawsko-pomorskim uczestniczy w programie ponad 58 tys. dzieci (w 2009 r. ponad 12 tys.) i 623 szkoły (początkowo 93). Celem programu,,owoce i warzywa w szkole jest trwała zmiana nawyków żywieniowych dzieci poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw w codziennej diecie oraz propagowanie zdrowego odżywiania poprzez działania towarzyszące o charakterze edukacyjnym realizowane w szkołach podstawowych. W 2014 r. 392 szkoły zorganizowały, więcej niż dwa zajęcia w semestrze. Tematyka prowadzonych działań dotyczyła: prawidłowych nawyków żywieniowych (603 działań), zdrowego stylu życia, w tym aktywności fizycznej i diety (577 działań), przedstawienia roli witamin w życiu człowieka (533 działania), omówienia skutków złego odżywiania (525 działań). Zajęcia edukacyjne realizowane były w formie zabaw kulinarnych, wycieczek edukacyjnych (np. do sadu, gospodarstwa rolnego, zakładu przetwórstwa owoców i warzyw) oraz pracy w ogrodzie. 4
Oddział Terenowy w Bydgoszczy Wsparcie rynku produktów pszczelich Unia Europejska od 1997 r. dofinansowuje działania państw członkowskich Wspólnoty mające na celu poprawę warunków produkcji, jakości i zbytu produktów pszczelich. Wsparcie finansowe unijnej branży pszczelarskiej sprzyja m.in.: rozwojowi terenów wiejskich, utrzymaniu równowagi ekologicznej, łagodzeniu problemów związanych z rozprzestrzenianiem się i zwalczaniem warrozy, zapobieganiu rozdrobnieniu produkcji miodu i handlu produktami pszczelimi oraz równoważeniu popytu na miód z jego podażą. Na działania w sektorze pszczelarskim przyznano Polsce 5 522 tys. EUR do rozdysponowania w sezonie 2013/2014, przy czym współfinansowanie programu pszczelarskiego z budżetu UE nie mogło przekroczyć 50% wydatkowanych środków. Refundacji podlegały całkowite lub częściowe (w zależności od kierunku wsparcia) koszty netto poniesione na realizację działań określonych w decyzji wykonawczej KE przez podmioty uprawnione, tj. związki, stowarzyszenia, zrzeszenia i spółdzielnie pszczelarskie, grupy producenckie pszczelarzy oraz jednostki badawczo- -rozwojowe zajmujące się problematyką pszczelarską. W województwie kujawsko-pomorskim realizowanych było 16 projektów, a otrzymana kwota wsparcia wyniosła ponad 953 tys. zł. Nadzwyczajne wsparcie producentów owoców i warzyw Wprowadzenie przez Federację Rosyjską zakazu importu niektórych produktów unijnych wywołało perturbacje na rynku owoców i warzyw. W celu złagodzenia skutków nagłego spadku cen Agencja Rynku Rolnego udziela nadzwy- czajnego wsparcia producentom owoców i warzyw poszkodowanym w wyniku wprowadzenia embarga. W ramach powyższego zadania Agencja realizuje następujące mechanizmy: Tymczasowe nadzwyczajne wsparcie producentów 5
owoców i warzyw oraz Dalsze tymczasowe wsparcie producentów owoców i warzyw. W ramach Tymczasowego wsparcia producentów owoców i warzyw do OT ARR w Bydgoszczy wpłynęło 46 wniosków, a wypłacona kwota wyniosła 412,4 tys. euro. Działania w ramach tego mechanizmu dotyczyły: wycofania z rynku, niezbierania oraz zielone zbiory owoców i warzyw. W wyniku wycofania z rynku przeznaczono do bezpłatnej dystrybucji: 37 ton marchwi, 73 tony kapusty, 24 tony ogórków, 397 tony jabłek oraz tonę śliwek. W ramach Dalszego tymczasowego wsparcia producentów owoców i warzyw do OT ARR w Bydgoszczy wpłynęło 28 wniosków, a wypłacona kwota wyniosła 195,4 tys. euro. Działania w ramach tego mechanizmu dotyczyły: wycofania z rynku oraz niezbierania. W wyniku wycofania z rynku przeznaczono do bezpłatnej dystrybucji: 187 ton marchwi i 307 ton jabłek. W okresie od 16 lutego do 30 czerwca 2015 r. złożono 31 powiadomień, na podstawie których producenci owoców i warzyw mogą wycofać z rynku, w ramach bezpłatnej dystrybucji ok. 1,9 tys. ton jabłek i 1,2 tys. ton marchwi. Fundusze promocji produktów rolno-spożywczych Fundusze promocji mają na celu wspieranie marketingu rolnego oraz k sz tał towanie w zrostu spoż ycia produktów rolno-spożywczych poprzez prowadzenie kampanii informacyjnych i promocyjnych. W OT ARR w Bydgoszczy jest zarejestrowanych 743 przedsiębiorców, którzy będąc płatnikami podatku VAT, deklarują wpłaty na poszczególne fundusze promocji żywności. Wpłaty na Fundusz Promocji Mleka przyjmuje Centrala ARR w Warszawie (podmioty skupujące są zobowiązane do wpłat na Fundusz Promocji Mleka w wysokości 0,001 zł od każdego skupionego kilograma mleka). Wpływy z województwa kujawsko-pomorskiego przeznaczone na Fundusz Promocji Mleka wynosiły odpowiednio: w roku 2012 ok. 749 tys. zł, w roku 2013 ok. 756 tys. zł, a w roku 2014 ok. 800 tys. zł. Wpłaty na fundusze promocji w latach 2012 2014 w województwie kujawsko-pomorskim ogółem OT Bydgoszcz 2012 390 229 zł 6 601 zł 2 022 zł 0 zł 393 764 zł 268 969 zł 530 620 zł 3 318 zł 1 595 523 zł 2013 340 943 zł 5 601 zł 1 199 zł 0 zł 311 319 zł 296 120 zł 553 945 zł 2 947 zł 1 512 074 zł 2014 299 664 zł 5 867 zł 0 zł 0 zł 276 391 zł 279 451 zł 613 508 zł 2 477 zł 1 477 358 zł 6
Oddział Terenowy w Bydgoszczy Działania kontrolne OT W 2014 r. Sekcja Kontroli Technicznych OT ARR w Bydgoszczy przeprowadziła 945 kontroli, z których najwięcej dotyczyło odbioru i przetwórstwa surowca tytoniowego, dopłat do zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany oraz tymczasowego nadzwyczajnego wsparcia producentów owoców i warzyw. Szczegółowy wykaz przeprowadzonych kontroli przez Sekcję Kontroli Technicznych OT ARR w Bydgoszczy Lp MECHANIZM Ilość 1. Dopłaty do materiału siewnego 215 2. Odbiór i przetwórstwo surowca tytoniowego 241 3. Kwotowanie produkcji mleka 130 4. Administrowanie potencjałem produkcyjnym winorośli i wina 1 5. Dostarczenie nadwyżek żywności 10 6. Monitorowanie produkcji oraz opłat na rynku cukru 45 7. Obsługa funduszy promocji produktów rolno-spożywczych 17 8. 9. Dopłaty do spożycia masła i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych Dofinansowanie z Funduszu Promocji Mleka do spożycia mleka i przetworów mlecznych w przedszkolach i gimnazjach 29 13 10. Wsparcie rynku produktów pszczelich 5 11. Dopłata krajowa do spożycia mleka i przetworów mlecznych w szkołach podstawowych 26 12. Tymczasowe nadzwyczajne wsparcie producentów owoców i warzyw 162 13. Owoce w szkole 28 14. Interwencyjny zakup i sprzedaż masła oraz odtłuszczonego mleka w proszku 7 15. Dalsze tymczasowe wsparcie producentów owoców i warzyw 6 16. Pomoc do plantacji trwałych 4 17. Monitorowanie produkcji biogazu rolniczego 1 18. Monitorowanie rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych 6 OGÓŁEM 945 7
Działania informacyjno-promocyjne OT ARR w Bydgoszczy stawiciele szkół biorących udział w turnieju otrzymali nagrody dla uczniów ufundowane przez ARR. W czerwcu z okazji Dnia Dziecka podczas Bajkowej Bydgoszczy OT ARR zorganizowało dla dzieci szereg bajkowych zabaw i ciekawych konkurencji. Bajkowa Bydgoszcz festyn rodzinny W roku 2014 Sekcja Informacji i Promocji przeprowadziła szereg działań promocyjnych związanych z programem Owoce i warzywa w szkole. W kwietniu w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy zorganizowano I Wojewódzki Przegląd Inscenizacji Teatralnych dla szkół podstawowych Antonówka. Spektakle Czerwone jabłuszko grupy z Inowrocławia, czy Kolorowe witaminki w wykonaniu Wystrzałowych dzieciaków świetnie obrazowały zdrowy styl życia i zostały znakomicie przyjęte przez młodych widzów. W przeglądzie udział wzięły grupy teatralne ze Szkoły Podstawowej nr 3 z Tucholi, SP nr 4 z Inowrocławia, SP z Bysławia, SP z Lubiewa, SP nr 2 z Nakła n. Notecią, SP nr 38 z Bydgoszczy, SP z Wojnowa, SP z Płowęża, SP nr 8 z Świecia n. Wisłą, SP w Słupie i SP w Boguszewie. W maju odbyło się Święto Kwitnącej Jabłoni w Zakładzie Sadowniczym we Wtelnie, w którym uczestniczyło 450 uczniów szkół podstawowych. Dzieci konkurowały między sobą w turnieju sportowym. Każdy z uczestników otrzymał pamiątkowe gadżety, a przed- W kolejnym tygodniu odbyła się konferencja nt. programu Owoce i warzywa w szkole pt. Misja zdrowie. Podczas spotkania uczestnicy usłyszeli o zdrowym odżywianiu i o walce z nadwagą. We wrześniu OT ARR kontynuował spotkania żywieniowe Gęś kujawska na 101 sposobów pokazy kulinarne w szkołach rolniczych 8
Oddział Terenowy w Bydgoszczy z Panem Zdrówko w szkołach podstawowych. Wzięło w nich udział 840 uczniów z 20 szkół podstawowych z województwa kujawsko-pomorskiego. Dzieci wraz z kucharzem i dietetykiem uczyły się o witaminach zawartych w owocach i warzywach oraz degustowały surówki warzywne i owocowe sałatki. Równolegle w 15 szkołach rolniczych o profilu gastronomicznym odbyły się warsztaty kulinarne z mistrzem kuchni pt. Kujawska gęś na 101 sposobów. Spotkanie z Panem Zdrówko zajęcia edukacyjne dla szkół podstawowych Gęś kujawska na 101 sposobów pokazy kulinarne w szkołach rolniczych Młodzi kucharze uczyli się od mistrzów, w jaki sposób przyrządzać gęś i jak ją zaserwować. Na temat gęsiny można było też posłuchać podczas konferencji przygotowanej przez OT pt. Cudze chwalicie swego nie znacie. Podczas konferencji serwowano przysmaki z kujawskiej gęsi owsianej. W roku 2015 OT ARR kontynuuje działania promocyjne i edukacyjne. Antonówka przegląd inscenizacji teatralnych dla szkół podstawowych
Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Bydgoszczy e-mail: bydgoszcz@arr.gov.pl Dyrektor Tadeusz Zaborowski tel. 52 584 92 15 Zastępca Dyrektora Aleksander Nowakowski tel. 52 584 92 16 Sekretariat: tel. 52 584 92 10 faks 52 584 15 03 Sekcje: Sekcja Finansowo-Księgowa tel. 52 584 92 40 Sekcja Administracji tel. 52 584 92 28 Sekcja Kontroli Technicznych tel. 52 584 92 60 Sekcja Interwencji tel. 52 584 92 20 Sekcja Kwotowania Produkcji Mleka tel. 52 584 92 30 Sekcja Informacji i Promocji tel. 52 584 92 27 Samodzielne Stanowisko ds. Obsługi Prawnej tel. 52 584 92 38 Centrala tel. 52 584 92 92 Agencja Rynku Rolnego Centrala ul. Nowy Świat 6/12 00-400 Warszawa ul. Kasztanowa 57 85-605 Bydgoszcz www.arr.gov.pl Telefoniczny Punkt Informacyjny 22 661 72 72 ARR kwiecień 2015 ISBN 978-83-64002-69-4 od lipca 2015 r. zmiana siedziby: ul. Karolkowa 30 01-207 Warszawa Broszura ma charakter wyłącznie informacyjny. ARR zastrzega, że publikacja ta nie stanowi oferty kierowanej 10 do beneficjentów ani nie jest zobowiązaniem ARR do działań mogących wynikać z treści broszury.