Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Lekarski I Medycyna stacjonarne Polski SYLABUS MIKROBIOLOGIA Rodzaj przedmiotu obowiązkowy X fakultatywny Rok studiów/semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu I II X III IV V VI 1 2 3 X 4 5 6 7 8 9 10 11 12 60, w tym: 20 - wykłady, 40 ćwiczenia Klasyfikacja drobnoustrojów. Ogólna charakterystyka bakterii, wirusów i grzybów. Formy i mechanizmy wzajemnego oddziaływania w układzie drobnoustrójgospodarz. Mikroflora fizjologiczna. Etiopatogeneza i epidemiologia. Diagnostyka mikrobiologiczna. Terapia empiryczna i celowana. Dezynfekcja, sterylizacja i postępowanie aseptyczne zakażenia szpitalne. Symbol efektów kształcenia zgodnie ze standardami C.W01 C.W11 C.W12 C.W13 OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) zna podstawowe pojęcia z zakresu genetyki zna genetyczne mechanizmy nabywania lekooporności przez drobnoustroje i komórki nowotworowe klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem chorobotwórczych i obecnych we florze fizjologicznej zna epidemiologię zarażeń wirusami, bakteriami oraz zakażeń grzybami i pasożytami, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
C.W14 C.W15 C.W16 C.W17 C.W18 C.W19 C.W20 C.W26 C.W27 C.W34 C.W39 zna wpływ abiotycznych i biotycznych (wirusy, bakterie) czynników środowiska na organizm człowieka i popu lację ludzi oraz drogi ich wnikania do organizmu człowieka; opisuje konsekwencje narażenia organizmu czło wieka na różne czynniki chemiczne i biologiczne oraz zasady profilaktyki zna inwazyjne dla człowieka formy lub stadia rozwojowe wybranych pasożytniczych grzybów, pierwotniaków, helmintów i stawonogów, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania omawia zasadę funkcjonowania układu pasożyt - żywiciel oraz zna podstawowe objawy chorobowe wywoływane przez pasożyty zna objawy zakażeń jatrogennych, drogi ich rozprzestrzeniania się oraz patogeny wywołujące zmiany w poszczególnych narządach zna i rozumie podstawy diagnostyki mikrobiologicznej i parazytologicznej zna podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postępowania aseptycznego zna podstawy rozwoju oraz mechanizmy działania układu odpornościowego, w tym swoiste i nieswoiste mecha nizmy odporności humoralnej i komórkowej zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia komórek i tkanek określa przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych oraz opisuje procesy regeneracji tkanek i narządów charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności wielolekowej C.U07 UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty człowieka na podstawie ich budowy, cykli życiowych oraz objawów chorobowych
C.U08 C.U09 C.U10 C.U15 posługuje się reakcją antygen - przeciwciało w aktualnych modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i nowotworowych; przygotowuje preparat i rozpoznaje patogeny pod mikroskopem interpretuje wyniki badań mikrobiologicznych projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakażeń, empirycznej i celowanej KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Opisu właściwości biologicznych i klasyfikacji drobnoustrojów. Rozpoznawania czynników etiologicznych i mechanizmów patogenezy zakażeń wywoływanych przez drobnoustroje. Doboru badań diagnostycznych w zależności od rodzaju schorzenia i przesyłanie materiału do badań. Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych i serologicznych. Prognozowanie racjonalnej antybiotykoterapii. Przeprowadzania dezynsekcji i sterylizacji w oparciu o znajomość podstaw epidemiologii chorób zakaźnych szczególnie w sytuacji zakażeń wewnątrzszpitalnych. PUNKTY ECTS 5 TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU: Tematyka Wprowadzenie do przedmiotu. Charakterystyka biologiczna drobnoustrojów. Systematyka mikroorganizmów patogennych dla człowieka. Struktura i metabolizm bakterii. Genetyka bakterii. Sporulacja i germinacja. Kolonizacja, zakażenie i choroba zakaźna. Chorobotwórczość drobnoustrojów i ich czynniki zjadliwości. Odporność przeciwdrobnoustrojowa: wrodzona i nabyta. Szczepionki i surowice lecznicze. Antybiotyki i chemioterapeutyki. Zakażenia szpitalne. Charakterystyka biologiczna wirusów i prionów. Wirusy człowieka - replikacja i taksonomia wirusów. Forma (wykłady,seminariu,, ćwiczenia, zaj.fakultatywne, itp )
Bakterie w otoczeniu człowieka. Diagnostyka mikrobiologiczna. Techniki wykonywania preparatów mikrobiologicznych. Metody hodowli bakterii. Sterylizacja i dezynfekcja. Antybiotyki - metody badania lekooporności. Ziarenkowce Gram dodatnie Staphylococcus. Ziarenkowce Gram dodatnie Streptococcus. Ziarenkowce Gram ujemne Neisseria, Moraxella. Pałeczki Gram dodatnie - rodzaje: Corynebacterium, Listeria, Lactobacillus. Bakterie kwasooporne: Mycobacterium tuberculosis, Mycobacterium leprae, inne prątki. Promieniowce. Pałeczki Gram ujemne: Haemophilus, Bordatella, Pseudomonas, Brucella, Franciscella, Pasteurella, Legionella, Bartonella. Pałeczki Gram ujemne: rodzina Enterobacteriaceae, Escherihia, Salmonella, Shigella, Klebisiella, Proteus, Serratia, Yersinia. Bakterie przetrwalnikujące tlenowe: Bacillus; beztlenowe: Clostridium. Nieprzetrwalnikujące bakterie beztlenowe: Bacteroides, Fusobacterium, Prevotella, Peptococcus, Peptostreptococcus, Veillonella, Propionibacterium. Bakterie spiralne: rząd Spirochaetales - rodzaje: Treponema, Leptospira, Borrelia. Pałeczki: Campylobacter, Helicobacter, Vibrio. Rodzaje: Chlamydia, Rickettsia. Rodzaj: Mycoplasma. Grzyby chorobotwórcze z rodzaju: Aspergillus, Candida, Cryptococcus. Wirusy człowieka: adenowirusy, pokswirusy, parwowirusy, togawirusy, koronawirusy, ortomyksowirusy, paramyksowirusy, rabdowirusy, filowirusy, arenawirusy, hantawirusy. Wirusy człowieka: papillomawirusy, herpeswirusy, pikornawirusy, hepewirusy, flawiwirusy, reowirusy, hepadnawirusy, retrowirusy. Etiologia i diagnostyka zakażeń układu oddechowego. Etiologia i diagnostyka zakażeń układu moczowo-płciowego. Etiologia i diagnostyka zakażeń układu pokarmowego. Etiologia i diagnostyka zakażeń układu nerwowego, zakażeń krwi i posocznicy. Zakażenia skóry, oka i ucha. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: Szkaradkiewicz A.: Mikrobiologia Lekarska. Repetytorium z Wirusologii. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 2014. Szkaradkiewicz A.: Mikrobiologia Lekarska. Repetytorium z Bakteriologii. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 2011. Przondo-Mordarska A., Martirosian G., Szkaradkiewicz A.: Mikrobiologia. Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2011. Kańtoch M.: Wirusologia Lekarska. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997. WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: REGULAMIN ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII DLA STUDENTÓW II ROKU MEDYCYNY WYDZIAŁU LEKARSKIEGO I UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO IM. K. MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU 1. Zajęcia z Mikrobiologii dla studentów II roku medycyny obejmują wykłady i ćwiczenia. Obecność na ćwiczeniach i wykładach jest obowiązkowa. w semestrze zimowym odbywają się jeden raz w tygodniu. 2. Student jest zobowiązany do prowadzenia zeszytu ćwiczeniowego w celu uzyskania zaliczenia z każdego ćwiczenia. Zaliczenie ćwiczenia, potwierdzone wpisem do zeszytu jest konieczne przed przystąpieniem do następnego ćwiczenia. 3. Student może opuścić dwa zajęcia bez obowiązku usprawiedliwiania tych nieobecności. Spóźnienie przekraczające 15 minut traktuje się jako nieobecność. Opuszczenie 3 ćwiczeń lub ich nie zaliczenie jest jednoznaczne z niezaliczeniem zajęć z Mikrobiologii. Nie jest możliwe odrabiania opuszczonych zajęć w danym roku akademickim.
W przypadku pojedynczej usprawiedliwionej nieobecności, możliwość odrobienia zajęć będzie rozważana indywidualnie po złożeniu pisemnego wniosku przez studenta w Sekretariacie Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej. KRYTERIA ZALICZENIA ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII Wyjaśnia się, iż w stosowanym w Katedrze i Zakładzie systemie ocen, ten sam zakres materiału sprawdzany jest kilkukrotnie: na ćwiczeniach i sprawdzianach wiadomości z bloków tematycznych. Kryterium zaliczenia stanowi średnia wszystkich ocen, wyrażona w punktach. Punktowane są następujące elementy procesu dydaktycznego: 1. W ciągu całego cyklu ćwiczeń obowiązuje 6 cząstkowych sprawdzianów testowo-opisowych z bloków tematycznych (każdy punktowany 0-20 pkt.). Nie jest możliwe poprawianie w/w sprawdzianów testowo-opisowych oraz pisania ich w innym terminie. 2. Zajęcia z Mikrobiologii zaliczane są na podstawie uzyskania łącznie min. 72 pkt. z 6 sprawdzianów cząstkowych testowo-opisowych. 3. Student, który nie uzyskał min. 72 pkt., w celu uzyskania zaliczenia z Mikrobiologii może przystąpić do Sprawdzianu Poprawkowego testowo-opisowego. 4. Sprawdzian Poprawkowy obejmuje pytania testowo-opisowe z całości materiału ćwiczeniowego i punktowany jest od 0 do 40pkt.; do zaliczenia Sprawdzianu poprawkowego konieczne jest uzyskanie min. 24 pkt. 5. Student ma prawo do 1-krotnego poprawiania Sprawdzianu Poprawkowego. 6. Student, który nie uzyskał zaliczenia z Mikrobiologii może przystąpić do Komisyjnego Zaliczenia, po uprzednim złożeniu wniosku do Kierownika Katedry. Wynik Komisyjnego Zaliczenia jest ostateczny. 7. Do u z Mikrobiologii mogą przystąpić jedynie studenci, którzy uzyskali zaliczenie z Mikrobiologii. 8. W przypadku oceny negatywnej z u, student może przystąpić dwukrotnie do egzaminu poprawkowego, który zobowiązany jest zdać do 15 września 2016r. 9. Termin u wybiera student, zapisując się na jeden z proponowanych terminów. Nieusprawiedliwienie nieobecności na ie w ciągu 7 dni jest jednoznaczne z oceną niedostateczną. 10. obejmuje 85 pytań w dwóch częściach: Cześć I-Testowa, zawiera 80 pytań jednokrotnego wyboru; Część II- Opisowa, zawiera 5 pytań opisowych i odpowiedzi dotyczące tych pytań powinny koncentrować się jedynie na istocie problemu. Pytania testowe punktowane są następująco: 0 (odpowiedź nie prawidłowa) 1 (odpowiedź prawidłowa) Pytania problemowe punktowane są następująco: 0 (odpowiedź nie prawidłowa) 1 (odpowiedź prawidłowa niepełna - częściowa) 2 ( odpowiedź prawidłowa pełna) Maksymalnie można uzyskać 90 pkt. Kryteria oceny egzaminu ocena egzaminu jest ustalana na podstawie liczby uzyskanych pkt. 0 53 niedostateczny 54 60 dostateczny 61 67 dość dobry 68 75 dobry 76 82 ponad dobry 83 90 bardzo dobry 11. Studenta obowiązuje ponadto: - przestrzeganie ogólnie przyjętych norm zachowania - uporządkowanie stanowisk pracy po zakończeniu ćwiczeń - poszanowanie aparatury, sprzętu i wyposażenia sal dydaktycznych - przestrzeganie bieżących zarządzeń Kierownika Katedry i prowadzących zajęcia