ZASADY OGÓLNE SKALA PODATKOWA - art. 27 ust. 1 updof podstawowa forma opodatkowania z mocy ustawy (art. 9a ust. 1 updof), podatek obliczany jest od dochodu wg skali podatkowej (stawki 18% i 32%). Wybór opodatkowania wg skali podatkowej Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej z mocy ustawy jest opodatkowany wg skali podatkowej. Nie ma obowiązku zawiadamiania o wyborze tej formy opodatkowania (art. 27 ust. 1 updof). Podatnik kontynuujący prowadzenie działalności gospodarczej, opodatkowany w poprzednim roku inną formą, ma możliwość zmiany formy opodatkowania informując o tym naczelnika US do dnia 20 stycznia roku podatkowego (art. 9 ust. 1, art. 9a ust. 4 updof, art. 29 ust. 1 uzpdof). W razie braku zawiadomienia przyjmuje się, że działalność opodatkowana jest w tej samej formie. Podstawa obliczenia podatku - art. 26 ust. 1 updof Podstawę opodatkowania stanowi dochód tj. przychód - koszt uzyskania przychodu, z uwzględnieniem straty ze źródła przychodów, po odliczeniu kwot: składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących (art. 26 ust. 1 pkt 2 updof) (interpretacja ogólna MF PB2/MK-044-315/2000), składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż RP państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 13a-13c (art. 26 ust. 1 pkt 2a updof), wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (art. 26 ust. 1 pkt 2b updof), dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń (art. 26 ust. 1 pkt 5 updof), wydatków na cele rehabilitacyjne (art. 26 ust. 1 pkt. 6 updof), wydatków z tytułu użytkowania sieci Internet (art. 26 ust. 1 pkt 6a), darowizn (art. 26 ust. 1 pkt 9 updof), wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowych technologii (art. 26c updof). Zasady odliczania straty, składek na ubezpieczenie społeczne, wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, wydatków na cele rehabilitacyjne, wydatków z tytułu korzystania z sieci Internet, darowizn oraz wydatków na nabycie
nowych technologii szczegółowo omówiono w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. Podatnicy mogą dokonywać odliczeń już na etapie ustalania zaliczek w ciągu roku, za wyjątkiem odliczenia dot. wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, które można odliczyć tylko w zeznaniu rocznym (art. 26 ust. 6g updof). Obliczenie podatku - art. 27 ust. 1 updof Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi Ponad do 85.528 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr 85.528 14.839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85.528 zł Odliczenia od podatku - art. 27b, art. 27f, art. 27g updof Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27, ulega obniżeniu o kwotę: składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.) w pierwszej kolejności (art. 27b updof), składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 4, ulgi prorodzinnej (art. 27f updof), ulgi abolicyjnej (art. 27g updof). Zasady odliczania od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne, ulgi prorodzinnej zostały szczegółowo omówione w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia, zaś ulgi abolicyjnej - w cz. II Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Dochody zagraniczne. Rozliczenie roczne - art. 45 ust. 1, 1b updof
zeznanie PIT - 36 z załącznikiem PIT/B, inne załączniki (np. PIT/O, PIT/ZG, PIT/M), w zależności od dokonywanych odliczeń lub stanowiące informacje o dochodach, termin - do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1 updof), miejsce złożenia zeznania urząd skarbowy właściwy wg miejsca zamieszkania w ostatnim dniu roku podatkowego (art. 45 ust. 1b updof). Rozstrzygnięcia najczęstszych problemów 1) Przy wpłacie zaliczek na podatek dochodowy nie składamy żadnych deklaracji. 2) Jak obliczyć wysokość należnej zaliczki na pdof za grudzień (ostatni kwartał) 2012 r.? Czy przy wyliczaniu zaliczki należy brać pod uwagę remanent końcowy sporządzany na dzień 31 grudnia? Od 1 stycznia 2012 r. zmienił się termin wpłaty ostatniej w roku zaliczki na podatek dochodowy. Zgodnie z obowiązującym obecnie art. 44 ust updof, zaliczki miesięczne od dochodów wymienionych w ust. 1 (czyli między innymi z działalności gospodarczej) wpłaca się w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczki kwartalne podatnicy wpłacają w terminie do 20 dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczkę za ostatni miesiąc lub ostatni kwartał roku podatkowego wpłacane są w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Podatnicy nie wpłacają zaliczek za ostatni miesiąc lub odpowiednio kwartał, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złożą zeznanie i dokonają zapłaty podatku na zasadach określonych w art. 45 updof. Dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki (art. 44 ust. 2 updof) u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się według zasad określonych w art. 24 ust. 2 updof. Z powyższej regulacji nie wynika, ażeby podatnik miał obowiązek uwzględnienia wartości remanentu końcowego na potrzeby obliczenia zaliczki za miesiąc grudzień. Zatem fakt, że 27 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475, z późn. zm.) określa, iż podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury m.in. na koniec każdego roku podatkowego, nie powoduje po stronie podatnika obowiązku uwzględniania tego spisu w ostatniej, w roku podatkowym, zaliczce na podatek dochodowy. Powyższe dotyczy również podatnika opodatkowanego podatkiem liniowym. 3) Jaką kwotę zmniejszającą podatek odejmujemy od podatku na etapie wyliczania zaliczek w ciągu roku, roczną 556,02 zł czy miesięczną 46,33zł?
Odp. Wyliczając kwotę zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku, od podatku zawsze odejmujemy pełną kwotę zmniejszającą podatek 556,02 zł. 4) Czy prowadząc działalność gospodarczą (indywidualnie bądź w formie spółki niemającej osobowości prawnej) opodatkowaną na zasadach ogólnych (skala podatkowa), podatnik ma możliwość rozliczyć się wspólnie z małżonkiem bądź jako rodzic samotnie wychowujący dziecko? Odp. Tak. Jeżeli są spełnione inne warunki przewidziane w art. 6 ust. 1 oraz ust. 4 updof, podatnik ma prawo skorzystać z preferencyjnego rozliczenia. : Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową, nie ma możliwości, aby rozliczył się wspólnie z małżonką, nawet jeśli poza przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskuje inne dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z pracy). W takiej sytuacji każde z małżonków składa odrębne zeznania podatkowe. 5) Podatnik prowadzi działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, w trakcie roku podatkowego obowiązany był do odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał dochód. Podatnik nie wpłacał zaliczek, w związku z czym część należnych kwot uiszczał wraz z odsetkami. W jaki sposób i w jakich wysokościach podatnik ma wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-36 zaliczki na podatek dochodowy? Odp. W polu Należna zaliczka, w tym zaliczka pobrana przez płatnika w części D, w wierszu dot. pozarolniczej działalności gospodarczej PIT-36, należy wpisać zaliczki, które powinny być odprowadzone do US w 2012 r. - czyli te, które były należne (obliczone zgodnie z art. 44 ust. 3, tj. po pomniejszeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne). Należy pamiętać, że suma należnych zaliczek za poszczególne miesiące, wykazywana w części N zeznania podatkowego, musi być tożsama z kwotą z poz. Należna zaliczka, w tym zaliczka pobrana przez płatnika. Natomiast w polu Suma wpłaconych zaliczek oraz pobranych przez płatników, podatnik uwzględni tylko te zaliczki, które rzeczywiście w roku podatkowym zapłacił. : W zeznaniu nie wykazujemy odsetek od należnych zaliczek. 6) Jakie zaliczki podatnik ma obowiązek wykazać w pozycji 55 należna zaliczka zeznania PIT- 36, jeżeli opłaca zaliczki w formie uproszczonej? Odp. Podatnik wykazuje zaliczki należne te wynikające z uproszczonej formy - pomniejszone o składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zaliczek tych nie wykazuje się w części N.
7) Czy podatnik, który cały rok podatkowy ma zawieszoną działalność gospodarczą lub nie osiągnął żadnych dochodów z działalności gospodarczej, ma obowiązek składać zerowe zeznanie roczne? Odp. Tak. Podatnik, który nie uzyskał dochodów (przychodów) z działalności gospodarczej z powodu jej zawieszenia lub braku obrotów ma otwarte źródło przychodów i obowiązek wykazania ich wielkości 0 w zeznaniu podatkowym. 8) Jeżeli podatnik osiągnął w roku podatkowym jednocześnie dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z najmu lub dzierżawy (opodatkowanych wg zasad ogólnych), w kolumnie f w części D PIT-36, wykazuje tylko raz łączną kwotę należnych zaliczek z tych źródeł. Kwotę tę podatnik może wykazać albo w wierszu 3 pozarolnicza działalność gospodarcza albo w wierszu 6 najem lub dzierżawa. Zasada ta nie dotyczy podatników, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek. 9) Czy podatnik ma obowiązek dołączyć do zeznania podatkowego sprawozdanie finansowe? Odp. Tak, podatnicy prowadzący księgi rachunkowe, którzy są obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego, dołączają do zeznania podatkowego sprawozdanie finansowe (art. 45 ust. 5 updof). Jeżeli podatnik prowadzi działalność w formie spółki niemającej osobowości prawnej właściwym do złożenia sprawozdania urzędem skarbowym jest: - urząd właściwy ze względu na adres siedziby spółki, jeżeli jest on właściwy przynajmniej dla jednego wspólnika, - urząd właściwy dla jednego ze wspólników wedle ich wyboru, jeżeli urząd skarbowy właściwy dla spółki nie jest właściwym dla żadnego ze wspólników, - jeżeli wspólnicy nie dokonali wyboru - urząd właściwy dla wspólnika wskazanego w pierwszej kolejności w umowie spółki ( 4 ust. 3 rozp. w sprawie właściwości organów podatkowych Dz. U. z 2005 r., Nr 165, poz. 1371 ze zm.). 10) Jak należy wykazać koszty uzyskania przychodów w PIT/B, w sytuacji gdy jeden ze wspólników spółki niemającej osobowości prawnej opłaca składki na Fundusz Pracy, a drugi wspólnik nie ponosi tych wydatków? Składka na Fundusz Pracy jest kosztem uzyskania przychodu tylko tego wspólnika, który ją opłaca. W formularzu PIT-B sporządzanym przez tego wspólnika, w części C.1.2 powinny być wykazane następujące kwoty: w poz. 26 - koszty uzyskania przychodów poniesione przez spółkę (tj. te, które dotyczą wszystkich wspólników), w poz. 27 koszty uzyskania przychodów poniesione przez spółkę, a przypadające na wspólnika (poz. 26 przemnożona przez poz. 20, tj. udział wspólnika w spółce) powiększone o opłacone przez wspólnika składki na Fundusz Pracy oraz inne koszty ponoszone wyłącznie przez tego wspólnika.
11) Jak w zeznaniu rocznym odliczyć stratę z lat ubiegłych? Podatnik ma prawo do odliczenia straty od dochodu w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość takiego odliczenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty (np. jeżeli w roku 2008 podatnik poniósł stratę w wysokości 10.000 zł i nie rozliczył jej w poprzednich latach podatkowych, to w zeznaniu za rok 2012 r. może odliczyć nie więcej niż 5.000 zł) (art. 9 ust. 3 updof). W zeznaniu za 2012 r. podatnik może odliczyć stratę poniesioną w latach 2007-2011. Odliczenie straty przysługuje tylko od dochodu z tego samego źródła, które przyniosło stratę. Strata z działalności gospodarczej nie obniży dochodu z innych źródeł przychodów. Zasady odliczania strat szczegółowo omówiono w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. 12) Podatnik w 2012 r. osiągnął przychody ze stosunku pracy. Płatnik obliczając zaliczkę na podatek, za każdy miesiąc stosował kwotę zmniejszającą podatek 46,33 zł. Od czerwca 2012 r. podatnik dodatkowo rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej wybierając opodatkowanie wg skali podatkowej. Jaką kwotę zmniejszającą podatek podatnik ma zastosować przy obliczaniu zaliczki z działalności gospodarczej? Z uwzględnieniem kwot odliczonych przez płatnika, czy pełną kwotę zmniejszającą podatek? Podatnik rozpoczynając prowadzenie działalności gospodarczej jest zobowiązany poinformować o tym płatnika, który nie będzie odliczał od podatku 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Obliczając zaliczkę na podatek z działalności gospodarczej za czerwiec stosuje pełną kwotę tj. 556,02 zł. Nadwyżka odliczonych kwot przez płatnika będzie rozliczona w zeznaniu rocznym. 13) Podatnik do końca czerwca pozostawał w stosunku pracy uzyskując za ten okres dochody w wysokości 80.000 zł. Od 1 lipca rozpoczyna działalność gospodarczą opodatkowaną wg zasad ogólnych. Czy po przekroczeniu kwoty 85.528 zł (łącznie od początku roku z uwzględnieniem dochodów ze stosunku pracy) będzie zobowiązany opłacać podatek w wysokości 32%? Nie. Podatnik oblicza podatek dochodowy tylko od dochodów z działalności gospodarczej. Gdy dochód z działalności gospodarczej przekroczy kwotę 85.528 zł podatnik będzie zobowiązany opłacać podatek wg stawki 32%. Dopiero w zeznaniu rocznym łączy się wszystkie dochody opodatkowane skalą podatkową. 14) Czy podatnik może odliczyć od dochodu za 2012 r. zaległe za 2011 r. składki na własne ubezpieczenie społeczne zapłacone w 2012 r.? Tak. Odliczeniu od dochodu podlegają składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 137, poz. 887, z późn. zm). Przepis art. 26 ust. 1 pkt 2 updof nie zawiera żadnych ograniczeń dotyczących roku podatkowego, za który składki są należne. Odliczeniu podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku, niezależnie od tego, którego roku
dotyczą. Jeśli więc podatnik opłaci faktycznie dopiero w 2012 r. składki na ubezpieczenie społeczne za lata ubiegłe, będą one wówczas podlegać odliczeniu w roku ich poniesienia. 15) Czy podlegają odliczenie od dochodu składki na ubezpieczenie płacone przez rolnika prowadzącego działalność gospodarczą do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS)? Nie. Składki na ubezpieczenie wpłacone do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) nie podlegają odliczeniu od dochodu. Odliczeniu od dochodu podlegają tylko składki określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 26 ust.1 pkt.2 updof), zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących (art. 26 ust.1 pkt 2 lit. a). KRUS nie należy do podmiotów wymienionych w art. 3 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wykonujących zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych, a tym samym nie wykonuje zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych określonych w tej ustawie. Jednakże nadwyżka składki na ubezpieczenie społeczne rolników, opłacana do KRUS przez rolników prowadzących działalność gospodarczą może stanowić koszt uzyskania przychodu. 16) Czy podlegają odliczeniu od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne płacone przez rolnika prowadzącego działalność gospodarczą do KRUS? Tak. Składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru podlegają odliczeniu od podatku. Odliczeniu podlegają bowiem składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (art. 27b ust. 1 pkt 1 updof). KRUS zaś, w świetle ww. przepisów, wykonuje zadania z zakresu ubezpieczeń zdrowotnych.