DECYZJA Nr 16 / ŻG / 2013

Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 19.03.2013 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.414.2012 DECYZJA Nr 16 / ŻG / 2013 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013, poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Jolancie Pachowskiej wykonującej działalność gospodarczą w sklepie rybnym Karaś zlokalizowanym w Brzezinach przy ul. Lasockich 10 karę pieniężną w kwocie 2.000,00 zł (dwa tysiące złotych) w tym: 1.500,00 zł (słownie: jeden tysiąc pięćset złotych) z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego jednej partii zafałszowanych, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) filetów rybnych wartości 82,84 zł, dla których w miejscu sprzedaży (na wywieszce cenowej) podano niezgodne z prawdą dane dotyczące nazwy wyrobu tj. sola filet zamiast filet z limandy żółtopłetwej bez skóry, mrożony, glazurowany, co stanowiło naruszenie art. 46 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) przywołanego w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.). Ponadto dla przedmiotowych filetów nie podano w miejscu sprzedaży informacji dotyczącej ilościowej zawartości glazury, wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 z późn. zm.); 500,00 zł (słownie: pięćset złotych ) z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego 2 partii filetów rybnych bez opakowań (filet z pangi bez skóry, mrożony, glazurowany i filet z mintaja 1

mrożony, glazurowany) wartości łącznej 98,25 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na: niepodanie, w miejscu sprzedaży, informacji dotyczącej ilościowej zawartości glazury, wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 z późn. zm.); podanie, w miejscu sprzedaży, niepełnej nazwy środka spożywczego tj. mintaj filet i panga filet zamiast odpowiednio filet z pangi bez skóry, mrożony, glazurowany i filet z mintaja mrożony, glazurowany wbrew postanowieniom zawartym w art. 47 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 nr 136, poz. 914 ze zm.) przywołanym w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.). Uzasadnienie W dniach od 10 do 12 grudnia 2012 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej nr ŻG.8361.414.2012 z dnia 10.12.2012 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w sklepie rybnym Karaś zlokalizowanym w Brzezinach przy ul. Lasockich 10, należącym do Jolanty Pachowskiej. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1,2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.) w obecności właścicielki Jolanty Pachowskiej. W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że w obrocie handlowym znajdowały się 3 partie ryb bez opakowań łącznej wartości 181,09 zł, w tym: 1 partia deklarowana jako sola filet w ilości 3,80 kg w cenie 21,80 zł/kg wartości 82,84 zł. W prowadzonym postępowaniu kontrolnym ustalono, że importerem przedmiotowych filetów była firma Animex Fish sp. z o.o. ul. Felczaka 20B, 71 417 Szczecin, która na etykiecie dołączonej do opakowania zbiorczego zamieściła m.in. nazwę filety z limandy żółtopłetwej bez skóry i informację dotyczącą ilościowej zawartości glazury glazura 25%. Również w dokumencie przychodowym faktura VAT nr 19770/12 z dnia 08 grudnia 2012r. wystawionym przez TRANS MER sp. j. Arkadiusz i Sławomir Kaczmarek Glinnik, Al. Bukowa 55, 95 002 Smardzew dostawca produkt ten zaewidencjonował jako filety z limandy żółtopłetwej 25%. W związku z powyższym zastosowanie w miejscu sprzedaży dla tego produktu nazwy sola filet zamiast filet limanda żółtopłetwa bez skóry mrożona glazurowana wprowadzało konsumenta w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, składu i stanowiło 2

naruszenie art. 46 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia, przywołanego w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o jakości. Ponadto dla przedmiotowych filetów nie podano w miejscu sprzedaży informacji dotyczącej ilościowej zawartości glazury, wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 z późn. zm.) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych. Stwierdzona nieprawidłowość w zakresie oznakowania, polegająca na podaniu na wywieszce cenowej nazwy niezgodnej z prawdą świadczyła o jego zafałszowaniu w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy o jakości. 2 partie ryb bez opakowań wartości 98,25 zł deklarowane jako panga filet w ilości 4,70 kg w cenie 13,50 zł/kg oraz mintaj filet w ilości 3,00 kg w cenie 11,60 zł/kg. W prowadzonym postępowaniu kontrolnym ustalono, że były to ryby mrożone glazurowane. Na dołączonych do opakowań zbiorczych etykietach importerzy, Abramczyk sp. z o.o., ul. Witebska 63, 85 778 Bydgoszcz oraz DNHS Poland sp. z o.o., ul. Celna 1, 71 417 Szczecin, zamieścili informacje dotyczące ilościowej zawartości glazury bądź masy ryby bez glazury (odpowiednio panga 20%, mintaj masa netto 10 kg, masa ryby 8,0 kg, glazura 2,0 kg). Zatem przedmiotowe ryby zostały wprowadzone do obrotu handlowego z naruszeniem przepisów prawa żywnościowego. Dla powyższych produktów, w miejscu sprzedaży: nie podano informacji dotyczącej ilościowej zawartości glazury wbrew obowiązkowi wynikającemu z 17 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych, podano niepełne nazwy tj. mintaj filet i panga filet zamiast odpowiednio filet z pangi bez skóry, mrożony, glazurowany i filet z mintaja mrożony, glazurowany z naruszeniem art. 47 ust. 1 i 4 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia przywołanego w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o jakości Powyższe nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokóle kontroli z dnia 10 grudnia 2012 r. (numer akt ŻG.8361.414.2012), zestawieniu artykułów żywnościowych skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach wykonanych w trakcie kontroli. W dniu 20 lutego 2013 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o jakości w związku z wprowadzeniem do obrotu zafałszowanego środka spożywczego oraz ryb nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu za rok 2012. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 25 lutego 2013 r. W dniu 04 marca 2013r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość przychodów za rok 2012. 3

Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Wprowadzane do obrotu artykuły rolno spożywcze, jak wynika z art. 6 ust. 1 ustawy o jakości są oznakowane, co oznacza, że muszą być spełnione w tym zakresie wszystkie wymagania dotyczące oznakowania, uregulowane w przepisach prawa. Do znakowania środków spożywczych stosuje się w szczególności rozdział 11 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o jakości wskazuje, że nazwa powinna odpowiadać wymaganiom określonym w art. 47 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Przywołany art. 47 podaje w ust. 1, że nazwa środka spożywczego powinna odpowiadać nazwie ustalonej dla danego rodzaju środków spożywczych w przepisach prawa żywnościowego, a w przypadku braku takich przepisów powinna być nazwą zwyczajową środka spożywczego lub składać się z opisu tego środka spożywczego lub sposobu jego użycia, tak aby umożliwić konsumentowi rozpoznanie rodzaju i właściwości środka spożywczego oraz odróżnienie go od innych produktów, zaś w ust. 4, że nazwie powinny towarzyszyć informacje dotyczące postaci środka spożywczego lub procesów technologicznych stosowanych w produkcji, w szczególności określające, czy jest to środek spożywczy sproszkowany, liofilizowany, głęboko mrożony, 4

zagęszczony, wędzony w przypadku gdy brak tej informacji może wprowadzać nabywcę w błąd. Ponadto wymagania w zakresie oznakowania produktów rybnych oferowanych bez opakowań zostały określone w rozporządzeniu w sprawie znakowania środków spożywczych. Przepis 17 ust. 1 pkt 3 tego rozporządzenia stanowi, że w miejscu sprzedaży środków spożywczych bez opakowań lub pakowanych przy sprzedaży, oprócz nazwy środka spożywczego na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego podaje się w przypadku mrożonych glazurowanych produktów rybołówstwa, dodatkowo informację dotyczącą ilościowej zawartości glazury lub ryby w tych produktach. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktu zafałszowanego oraz 2 partii ryb nieodpowiadających jakości handlowej. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1) wysoki stopień szkodliwości czynu w odniesieniu do produktu zafałszowanego, gdyż uwidocznienie w miejscu sprzedaży nieprawdziwej nazwy produktu wprowadzało konsumentów w błąd i naruszało ich interesy. Konsument w istocie nabywał inny gatunek ryby, a tym samym otrzymywał produkt niezgodny z jego oczekiwaniami, średni stopień szkodliwości czynu w odniesieniu do mrożonych glazurowanych filetów z mintaja i pangi, ponieważ brak w miejscu sprzedaży tych produktów informacji o ilościowej zawartości glazury lub ryby przy jednoczesnym podaniu niepełnej ich nazwy w znacznym stopniu naruszał interes konsumentów, w związku z ograniczeniem ich prawa do rzetelnej informacji o produkcie, a tym samym uniemożliwieniem im dokonania świadomego wyboru, zgodnego z oczekiwaniami; 5

2) wysoki stopień zawinienia, gdyż wina za niedopełnienie obowiązku wynikającego z przepisów prawa żywnościowego leżała wyłącznie po stronie kontrolowanego przedsiębiorcy. To strona uwidoczniła w miejscu sprzedaży nierzetelną informację co do nazwy produktu bądź podała niepełną nazwę, a także wyłożyła do sprzedaży produkty bez zamieszczenia w miejscu ich sprzedaży obowiązkowej informacji dla konsumentów o ilościowej zawartości glazury. Strona miała możliwość zweryfikowania oznakowania (etykiety dołączone przez importerów, dowód dostawy), a mimo to nie zapobiegła stwierdzonym nieprawidłowościom, a jako profesjonalistka prowadząca sklep rybny od kilku lat ma obowiązek znajomości przepisów prawa związanych z wykonywaną przez nią działalnością; 3) wysoki zakres naruszenia w odniesieniu filetów z limandy żółtopłetwej, bowiem wprowadzenie do obrotu zafałszowanego co do nazwy środka spożywczego stanowi istotne z punktu widzenia jego właściwości naruszenie wymagań. Podanie w oznakowaniu nierzetelnej, nieprawdziwej informacji co do nazwy, a tym samym co do właściwości wyrobu narusza przepisy mające na celu ochronę konsumentów, średni zakres naruszenia, w odniesieniu do filetów z mintaja i pangi, bowiem brak w miejscu sprzedaży ryb bez opakowań informacji o ilościowej zawartości glazury oraz podanie niepełnej nazwy narusza przepisy mające na celu ochronę konsumentów. Stwierdzone nieprawidłowości naruszały wymagania w zakresie oznakowania i były istotne z punktu widzenia właściwości tych produktów; 4) dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości; 5) niską wielkość obrotów, podaną przez stronę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści: art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze zafałszowane podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary (co w tym przypadku stanowiło kwotę zł) nie niższej jednak niż 1000,00 zł, art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu (co w tym przypadku stanowiło kwotę zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury 6

w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę pieniężną w wysokości 2.000,00 zł, w tym: 1.500,00 zł z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego jednej partii zafałszowanego środka spożywczego; 500,00 zł z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 2 partii filetów rybnych bez opakowań nieodpowiadających jakości handlowej. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 2.000,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Otrzymują: 1. Jolanta Pachowska 2. a/a ( ) Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 7