INTEGRACJA EUROPEJSKA IMPLIKACJE DLA POLSKI Praca zbiorowa pod redakcją Jacka Czaputowicza Wydawnictwo WAM Kraków 1999
SPIS TREŚCI Nota o Autorach 11 Wprowadzenie 15 Część I POLSKA POLITYKA INTEGRACYJNA Jacek Czaputowicz 1. SYSTEMOWE IMPLIKACJE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ ZNACZENIE DLA POLSKI 21 Istota podziału zimnowojennego.' 22 Europa rozrzedzająca się (Besancona) 24 Europa podzielona kulturowo (Huntingtona) 25 Europa biegunem przyciągania (Braudela) 27 Źródła integracji europejskiej 29 Suwerenność a ponadnarodowość 31 Implikacje dla Polski 38 Krzysztof Szczerski 2. W POSZUKIWANIU POLSKIEJ DOKTRYNY INTEGRACYJNEJ 43 Słabość debaty integracyjnej 44 Budowa doktryny europejskiej 49
6 Spis treści Unia Europejska a interes Polski 51 Możliwe scenariusze wydarzeń 54 Atuty i zagrożenia 61 Ryszard Czarnecki 3. NEGOCJACJE Z UNIĄ EUROPEJSKĄ POLSKIE PRIORYTETY 67 Wspólne wartości 69 Działania przygotowawcze 70 Zakres negocjacji 71 Wdrażanie prawnego dorobku Unii 78 Działania przystosowawcze 80 Cele Polski 82 Robert Kostro 4. W STRONĘ DOKTRYNY INTEGRACJI 85 Zagrożenie suwerenności 87 Alternatywne scenariusze 88 Specyfika negocjacji akcesyjnych 90 Szybkość procesu integracyjnego 91 Obawy i szansę 93 Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz 5. ROLA PAŃSTWA WOBEC INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ OPINIE I WYOBRAŻENIA MŁODYCH POLITYKÓW :... 95 Zapewnienie bezpieczeństwa 98 Suwerenność a członkostwo Polski w Unii Europejskiej 105 Tożsamość narodowa, moralność, obyczajowość, patriotyzm 109 Konkluzje 116
Spis treści Część II EKONOMIA, REGIONALIZM, POLITYKA ROLNA Mateusz Morawiecki 6. MAKROEKONOMICZNE IMPLIKACJE PRZYSTĄPIENIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ. 123 Makropolityczne znaczenie integracji 124 Inflacja 127 Stopy procentowe 137 Polityka kursów walutowych 143 Wpływ reform budżetowych w Unii w okresie przed i po akcesji 147 Tradables & non-tradables 161 Integraqa a transformacja gospodarcza 164 Konkluzje 171 Renata Żak 7. UNIA GOSPODARCZO-WALUTOWA ASPEKTY TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE 175 Teoretyczne przesłanki integracji walutowej 178 Nowe" podejście do procesu integracji monetarnej.. 191 Uwarunkowania tworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej 202 Realizacja polityki monetarnej i fiskalnej w ramach EMU 208 EMU implikacje dla międzynarodowego systemu monetarnego 215 Implikaqe dla Polski 218 Dagmir Długosz 8. REGIONY WOBEC INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Doświadczenia unijne i polskie perspektywy 227 Wpływ integracji europejskiej na władze lokalne i regionalne 228 Modele organizacji terytorialnej państw 237
Spis treści Reprezentacja interesów regionów na poziomie Unii Europejskiej 244 Komitet Regionów instytucja reprezentacji czy instytucja współdecydująca? 249 Rada Europejskich Gmin i Regionów 255 Wnioski dla zregionalizowanej Polski 259 Podstawy prawne międzynarodowej aktywności województw 265 Cezary Lusiński 9. POLITYKA REGIONALNA - FINANSOWE I ORGANIZACYJNE IMPLIKACJE DLA POLSKI 269 Cele polityki regionalnej 270 Perspektywa korzystania z finansowych instrumentów polityki regionalnej UE 274 Polska polityka regionalna 278 Barbara Styczeń 10. PROCES DECYZYJNY W DZIEDZINIE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ WNIOSKI DLA POLSKI 283 Geneza Wspólnej Polityki Rolnej 287 Interesy narodowe 290 Proces decyzyjny we Wspólnej Polityce Rolnej 292 Wprowadzenie w życie Wspólnej Polityki Rolnej... 302 Koordynacja międzyresortowa w dziedzinie Wspólnej Polityki Rolnej we Francji... 305 Rola grup interesu w tworzeniu polityki rolnej Unii Europejskiej 310 Wnioski dla Polski 316
Spis treści 9 Część III POLITYKA ZAGRANICZNA I BEZPIECZEŃSTWO Przemysław Żurawski vel Grajewski 11. WSPÓLNA POLITYKA ZAGRANICZNA I BEZPIECZEŃSTWA UNII EUROPEJSKIEJ A POLSKA Cele, zadania i przeznaczenie WPZiB 323 Interesy państw członkowskich 333 Mechanizm decyzyjny 339 Potęga ekonomiczna jako narzędzie WPZiB 342 Znaczenie WPZiB dla bezpieczeństwa Polski 345 Joanna Wijaszka 12. WSPÓŁPRACA POLITYCZNA A PROCES ROZSZERZANIA Geneza współpracy politycznej 351 Instytucjonalizacja Europejskiej Współpracy Polityczne 54 Współpraca polityczna a przyjmowanie nowych państw 357 Utworzenie Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa 365 Dialog polityczny Polska UE w Układzie Europejskim369 Wojciech Flera 13. EWOLUCJA UNII ZACHODNIOEUROPEJSKIEJ... 375 Narodziny. 376 Dzieciństwo 378 Dojrzewanie 379 Członkostwo 382 Kryteria i perspektywy członkostwa 386 Unia Zachodnioeuropejska a NATO 388 Unia Zachodnioeuropejska a Unia Europejska 390 Perspektywy 392 Aneks Struktura Unii Zachodnioeuropejskiej... 395
10 Spis treści Robert Kupiecki 14. EUROPEJSKA TOŻSAMOŚĆ I AMERYKAŃSKIE PRZYWÓDZTWO Stosunki transatlantyckie nowy początek i stare problemy 405 NATO i europejska polityka bezpieczeństwa USA.. 410 Unia Zachodnioeuropejska nowy partner na Kontynencie 418 Trzecia droga"? Połączone Siły Wielonarodowe do Zadań Specjalnych (CJTF) 424 Andrzej Koprowski SJ 15. JEDNOŚĆ EUROPY, CHRZEŚCIJAŃSKIE KORZENIE 439 Początki idei integracyjnej 441 Zmiana relacji Kościół Bruksela po Maastricht... 446 Rola Kościołów lokalnych w jednoczeniu Europy... 450 INDEKS OSÓB 461