Newsletter / 8 marca 2016 r. Str. 2 Str. 4 Zmiany w ochronie znaków towarowych zarejestrowanych w OHIM do 22 czerwca 2012 r. Uwaga kontrola PIP bez uprzedzenia Str. 6 Potwierdzenie warunków zatrudnienia przed dopuszczeniem do pracy projekt zmian Str. 7 DIS potwierdza: obrót BTC bez VAT również w Polsce
Zmiany w ochronie znaków towarowych zarejestrowanych w OHIM do 22 czerwca 2012 r. 23 marca 2016 r. wchodzą w życie zmiany Rozporządzenia w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (207/2009 WE). Nowelizacja m.in. modyfikuje wysokość opłat pobieranych przez OHIM, upraszcza walkę z tranzytem podrobionych towarów oraz wprowadza nowe nazewnictwo - zmianie ulegnie nazwa Urzędu Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) na European Union Intellectual Property Office (EUIPO). Zmienione zostanie również nazewnictwo znaków towarowych obecne wspólnotowe znaki towarowe (Community trademark CTM) nazywane będą znakami towarowymi Unii Europejskiej (European Union trademark EUTM). W nowelizacji wprowadzono także istotną zmianę wpływającą na zakres ochrony znaków towarowych zarejestrowanych do 22 czerwca 2012 r. z wykorzystaniem tzw. nagłówków. Rejestrowany znak towarowy jest co do zasady chroniony wyłącznie dla towarów wskazanych w tzw. klasach, które muszą być zgodne z międzynarodową systematyką Klasyfikacji Nicejskiej. Klasyfikacja ta obejmuje towary i usługi, szeregując je na różnych poziomach szczegółowości. Najbardziej ogólne określenia towarów w ramach Klasyfikacji to właśnie nagłówki. Pierwotnie powszechna była praktyka polegająca na rejestrowaniu znaków towarowych dla towarów w klasach określonych jedynie poprzez takie nagłówki. Uznawano, że przy określeniu klasy poprzez nagłówek, ochrona gwarantowana przez znak towarowy rozciągała się na wszelkie towary (usługi) w danej klasie. Praktyka taka została zakwestionowana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-307/10, którego stanowisko przyczyniło się do wskazanej nowelizacji. W wyniku orzeczenia Trybunału, dla znaków rejestrowanych po 22 czerwca 2012 r. (data publikacji orzeczenia) wskazywanie nagłówka celem objęcia ochroną wszystkich towarów w danej klasie, co do zasady nie jest dopuszczalne. Ewentualne wykorzystanie nagłówków pozwala jedynie na uzyskanie ochrony dla towarów wyraźnie, dosłownie w takich nagłówkach wskazanych. Znaki zarejestrowane z wykorzystaniem nagłówków klas do 22 czerwca 2012 r. wciąż korzystają z ochrony w dotychczasowym zakresie, tak by uprawnieni nie byli z dnia na dzień pozbawieni przysługujących im praw. Rozporządzenie uszczegóławia, że ten okres przejściowy trwa do 24 września 2016 r. 2
Zmiany w ochronie znaków towarowych zarejestrowanych w OHIM do 22 czerwca 2012 r. Aby umożliwić uprawnionym utrzymanie swych praw, Rozporządzenie dopuszcza złożenie pomiędzy 23 marca a 24 września 2016 r. specjalnej deklaracji. Nie gwarantuje ona zapewnienia ochrony na dotychczasowym poziomie, pozwala jednak na maksymalne zbliżenie się do jej pierwotnego zakresu i zachowanie w możliwie najszerszym obszarze przysługujących praw do znaków towarowych. Jeżeli uprawniony, który do 22 czerwca 2012 r. zarejestrował znak towarowy określając klasy towarów poprzez nagłówki nie złoży powyższej deklaracji, ochrona jego znaku zostanie ograniczona jedynie dla towarów wyraźnie wynikających z literalnego brzmienia wskazanej klasy towarów. Przykładowo, jeżeli znak towarowy był zarejestrowany dla Instrumentów muzycznych, dla znaków zarejestrowanych do 22 czerwca 2012 r. prawo ochronne obejmowało także np. stroiki, kamertony, struny, klawisze. Dla znaków rejestrowanych po tej dacie, określenie Instrumenty muzyczne jako interpretowane dosłownie nie obejmuje ww. akcesoriów. Interpretacja taka będzie również stosowana wobec uprawnionych do znaków zarejestrowanych do 22 czerwca 2012 r., którzy we wskazanym terminie nie złożą ww. deklaracji. Więcej informacji: Andrzej Boboli, tel. 22 12 35 235 3
Uwaga kontrola PIP bez uprzedzenia W ostatnim czasie coraz częściej mówi się o potrzebie wprowadzenia zmian w funkcjonowaniu Państwowej Inspekcji Pracy. Coraz częściej pojawia się także propozycja zagwarantowania inspektorom pracy możliwości przeprowadzania wszystkich kontroli bez uprzedniego powiadomienia przedsiębiorcy. Konieczność zmian w tym zakresie już od pierwszych dni sprawowania funkcji podkreśla także Główny Inspektor Pracy Roman Giedrojć i zapowiada podjęcie działań w tym zakresie. W obecnym stanie prawnym, opinie co do dopuszczalności przeprowadzania kontroli na legitymację stanowią przedmiot sporu pomiędzy przedstawicielami doktryny. Różnice są widoczne także w orzeczeniach sądowych. Problematyczny jest w szczególności zakres podmiotów, u których taką kontrolę można przeprowadzić. Wątpliwości dot. przede wszystkim zastosowania do kontroli PIP ograniczeń z rozdziału V ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (są to m. in. ograniczenia ilościowe oraz obowiązek uprzedniego zawiadomienia pracodawcy przed przeprowadzeniem kontroli): Zwolennicy interpretacji korzystniejszej dla PIP uważają, że: kontrole inspekcji pracy nie są objęte ograniczeniami z rozdziału V ww. ustawy, ponieważ nie są kontrolą działalności gospodarczej, ale prawidłowości stosowania przepisów prawa pracy; o braku konieczności uprzedniego zawiadomienia przesądza art. 12 Konwencji nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy dot. inspekcji pracy w przemyśle i handlu, która stanowi, że inspekcja pracy ma prawo przeprowadzania kontroli bez uprzedzenia, o każdej porze dnia i nocy, w każdym zakładzie podlegającym kontroli inspekcji. Przeciwnicy powyższej koncepcji stoją na stanowisku, że: do kontroli PIP należy stosować te same ograniczenia co do kontroli prowadzonych przez inne organy; Konwencja nie wyłącza ww. ograniczeń, ponieważ ma ona zastosowanie wyłącznie do branż wskazanych wprost w jej nazwie (tj. wyłącznie do przemysłu i handlu). 4
Uwaga kontrola PIP bez uprzedzenia Do tej pory ostrożnie do problemu podchodziła sama inspekcja pracy, która z uwagi na pojawiające się wątpliwości rekomendowała wszczęcie kontroli najwcześniej po upływie 7 dni od dnia zawiadomienia. Sytuacja zmieniła się jednak z początkiem roku, kiedy ówczesna Główna Inspektor Pracy Iwona Hickiewicz ogłosiła, że zmianie ulega oficjalna interpretacja PIP dot. kontroli i od tej pory inspektorzy mogą je przeprowadzać u przedsiębiorców bez uprzedniego zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia. Sama ewolucja stanowiska GIP nie pozwoli uniknąć rozbieżności w doktrynie i orzecznictwie jednak z pewnością będzie oficjalną wytyczną dla inspektorów pracy, co najmniej do czasu podjęcia dalszych działań w tym zakresie, które zapowiedział już Roman Giedrojć. Przedsiębiorcy już dziś muszą się więc przygotować na niezapowiedziane kontrole PIP. Więcej informacji: Magdalena Bednarz, tel. 71 75 00 811 5
Potwierdzenie warunków zatrudnienia przed dopuszczeniem do pracy projekt zmian Spośród szeregu projektów zmian w prawie pracy, które przygotowano w ostatnim czasie, na uwagę pracodawców zasługuje także projekt z dnia 14 grudnia 2015 r., który ma wprowadzić obowiązek zawarcia umowy o pracę, bądź potwierdzenia pracownikowi na piśmie ustaleń co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków jeszcze przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Jest to pozornie drobna zmiana, gdyż obowiązek potwierdzenia pracownikowi warunków zatrudnienia na piśmie został przewidziany także w obowiązującym stanie prawnym, jednak obecnie termin na udzielenie takich informacji jest dłuższy i upływa najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika. Skrócenie terminu wynika przede wszystkim z chęci zapobieżenia nadużyciom ze strony nieuczciwych pracodawców, którzy w sposób nielegalny zatrudniali pracowników na próbę tj. bez zawarcia jakiejkolwiek umowy, czy też zawierali umowę o pracę dopiero w dniu kontroli, który wg nich miał być pierwszym dniem pracy pracownika. Takie sytuacje często obnażały bezradność inspektorów PIP, którzy nawet domyślając się nieprawidłowości, nie mogli odpowiednio zareagować na łamanie praw pracownika. Nowa regulacja choć wymierzona w nieuczciwych pracodawców może jednak uderzyć także uczciwych przedsiębiorców, którzy często ze względów organizacyjnych wręczają pracownikom pisemne umowy już po rozpoczęciu przez nich wykonywania pracy. Tymczasem uchybienie obowiązkowi pisemnego potwierdzenia warunków pracy może być kosztowne, ponieważ podobnie jak inne przypadki naruszenia przepisów kodeksu pracy, będzie zagrożone karą od 1 000 do 30 000 zł. Obecnie wniesiono o objęcie projektu porządkiem obrad najbliższego posiedzenia Rady Ministrów - wszystko jest więc na najlepszej drodze do przyjęcia projektu ustawy w najbliższym czasie. Planowane zmiany mają wejść w życie w terminie 14 dni od jej ogłoszenia. Więcej informacji: Magdalena Bednarz, tel. 71 75 00 811 6
DIS potwierdza: obrót BTC bez VAT również w Polsce W październiku ubiegłego roku europejskie środowisko bitcoinowe odetchnęło z ulgą Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał odpłatną wymianę BTC za usługę zwolnioną z VAT jako usługa pośrednictwa dotycząca walut (sprawa C 264/14). W Polsce odetchnięcie było nieco cichsze, a ulga jakby ostrożniejsza zgodnie z dotychczasowym podejściem polskich organów podatkowych brzmienie przepisów polskiej ustawy o VAT pozwala na zwolnienie z VAT usług pośrednictwa dotyczących jedynie tych walut, banknotów i monet, które są używane jako prawny środek płatniczy. Jednocześnie organy te uznawały, że kryptowaluty prawnymi środkami płatniczymi nie są i opowiadały się w interpretacjach podatkowych za uznaniem transakcji wymiany BTC na waluty tradycyjne za dostawę usług opodatkowaną 23% VAT. W dniu 15 lutego 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w pierwszej interpretacji wydanej po ww. wyroku Trybunału dotyczącej opodatkowania VAT obrotu kryptowalutami (sygn. IPP3/4512-1005/15-2/RD) przełamał dotychczasową negatywną linię interpretacyjną. Uznawszy, że jednostki Bitcoin dla celów VAT będą wpisywać się w formę prawnego środka płatniczego, potwierdził on zwolnienie z VAT takich transakcji również na gruncie polskich przepisów. Z dużą dozą prawdopodobieństwa można uznać tę interpretację za początek nowej, korzystnej linii interpretacyjnej. Niestety w świetle nowego stanowiska Fiskusa, pośrednicy BTC, którzy dla uniknięcia negatywnych konsekwencji w VAT decydowali się dotychczas na naliczanie VAT na prowizjach od wymiany kryptowalut, powinni teraz zweryfikować swoje rozliczenia. Więcej informacji: Katarzyna Czekajło-Zajkowska, tel. 71 75 00 720 7
Jeśli są Państwo zainteresowani uzyskaniem szerszych informacji, prosimy o kontakt z doradcami Kancelarii, z których porad zazwyczaj Państwo korzystają lub kontakt z wyżej wskazanymi autorami tekstów. Niniejszy Newsletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii. Olesiński & Wspólnicy KANCELARIA ADWOKACKA, Adwokat Rafał Olesiński ul. Powstańców Śląskich 2-4, Tel. +48 (71) 75 00 700 53-333 Wrocław Fax: +48 (71) 75 00 789 www.olesinski.com kancelaria@olesinski.com 8