Dokumentacja geotechniczna do projektu obiektów drogowego przejścia granicznego w Gronowie, gm. Braniewo Opracował mgr Marek Winskiewicz upr. geol. 070964 Dobre Miasto, 20.11.2004
- 2 SPIS TREŚCI A. CZĘŚĆ TEKSTOWA I. Wstęp II. Charakterystyka terenu badań III. Charakterystyka warunków gruntowo-wodnych IV. Wnioski B. CZĘŚĆ GRAFICZNA 1. Mapa dokumentacyjna 2. Objaśnienia symboli i znaków użytych na przekrojach 3. Legenda do przekrojów 4-9. Przekroje geotechniczne 10. Karta odkrywki fundamentu
- 3 I. WSTĘP Dokumentację wykonano na zlecenie Pracowni Projektowej "AKON" z Olsztyna. Celem przeprowadzonych badań było rozpoznanie warunków gruntowowodnych w podłożu projektowanych obiektów drogowego przejścia granicznego w Gronowie. Ma to być budynek Urzędu Celnego, budynek ubezpieczeń, budynek kontroli szczegółowej na wyjeździe, budynek kontroli szczegółowej na wjeździe, budynek garażowo-warsztatowy oraz parking. Wymienione budynki mają być parterowe, niepodpiwniczone. Ponadto istniejący budynek główny kontroli granicznej ma być nadbudowany jedną kondygnacją. Podstawą do opracowania opinii były wyniki wizji lokalnej i wyniki prac polowych przeprowadzonych w listopadzie 2004 roku. Jako podkład geodezyjny wykorzystano mapę sytuacyjno-wysokościową w skali 1:1000 dostarczoną przez Zleceniodawcę. W ramach prac polowych wykonano 21 wierceń, w tym jedno w wykonanej odkrywce fundamentowej. Miejsca wierceń wytyczono w dowiązaniu do pobliskich budynków i uzbrojenia terenu. Ciągi niwelacji technicznej dowiązano do pokryw studzienek kolektorów, których wysokości czytano z w/w mapy i sprawdzono wg siebie. Niniejsze opracowanie wykonano w 6-ciu egzemplarzach: 5 z przeznaczeniem dla Zleceniodawcy, jeden do celów archiwalnych. II. CHARAKTERYSTYKA TERENU BADAŃ Tereny badań to obszar przejścia granicznego w Gronowie, pow. Braniewo. Pod względem geomorfologicznym znajduje się on w obrębie wysoczyzny lodowcowej stadiału pomorskiego, zlodowacenia bałtyckiego. Pierwotna powierzchnia terenu jest prawie płaska. Deniwelacje stanowią tylko nadsypania wokół niektórych obiektów, tworząc niewielkie (do 1 m) skarpy. Powierzchnia terenu znajduje się na wysokości 13.5-15.1 m npm. Pierwotna powierzchnia terenu znajdowała się na wysokości 13.5-14.1 m npm. Nisko położone, nie nadsypane fragmenty terenu, zatrzymują na powierzchni wody opadowe, przez co część trawników jest podmokła. Generalnie okoliczny teren sprawia wrażenie podmokłego. Około 12 m na N od projektowanego budynku ubezpieczeń przebiega ciek wodny, stanowiący granicę państwa. Ponieważ znajduje się on na samej granicy państwa, pomiar wysokości lustra wody powierzchniowej był moż-
- 4 - liwy tylko w rejonie wierceń nr 19 i 20. Dnia 11.11.2004 lustro wody na wschód od wiercenia nr 20 znajdowało się na wysokości 13.22 m npm. W miejscu projektowanego budynku Urzędu Celnego znajduje się parterowy barak z pomieszczeniami socjalnymi, który ma być rozebrany. Styka się on z murowanym budynkiem warsztatowym, który ma być zachowany. Poziom posadzki w budynku warsztatowym znajduje się na wysokości 14.76 m npm. W odkrywce fundamentowej (zał. nr 10) pod głównym budynkiem kontroli granicznej odkopano fundament (ławę) o odsadzce szerokości 21 cm i wysokości 46 cm, posadowioną na głębokości 1.66 m ppt, czyli na rzędnej 13.31 m npm. Posadowiono ją na nawodnionych, rozluźnionych piaskach warstwy III. Ławę oddzielono od ściany fundamentowej warstwą papy. Z zewnątrz, fundament i ściana są pomalowane izolacją bitumiczną. Zwierciadło wody gruntowej po krótkiej stabilizacji (odkrywka musiała być szybko zasypana) znalazło się na głębokości 1.42 m ppt, czyli na rzędnej 13.55 m npm, tzn., powyżej poziomu posadowienia fundamentu. Pod względem wykorzystania powierzchnia badanego terenu to jezdnie, chodniki i trawniki. Uzbrojenie terenu to podziemne linie energetyczne, telefoniczne, wodociągowe oraz sieć kanalizacji deszczowej i sanitarnej. Miejscami uzbrojenie podziemne będzie kolidowało z projektowanymi obiektami. III. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW GRUNTOWO-WODNYCH 1. Warunki gruntowe W podłożu, do głębokości maksymalnej 4.5 m ppt, występują utwory czwartorzędowe: holoceńskie i plejstoceńskie. Do holocenu zaliczono nasypy, glebę, wodne piaski oraz spoiste utwory deluwialne i wodne. Do plejstocenu zaliczono iły, muły i piaski wodne oraz gliny lodowcowe. Nawiercone grunty podzielono na 11 warstw geotechnicznych. Parametry geotechniczne gruntów przyjęto z normy PN-81/B-03020 w oparciu o stopień zagęszczenia (I D ) i stopień plastyczności (I L ), określonych na podstawie badań polowych. Wartości parametrów geotechnicznych gruntów zestawiono na załączniku nr 3. Charakterystyka wydzielonych warstw: warstwa I nasypy niebudowlane zbudowane głównie z piasków i gruntów próchnicznych oraz gruntów spoistych (różnego rodzaju glin i piasków gliniastych). W przewadze grunty nasypowe należy traktować jako wysadzinowe.
- 5 - warstwa II - gleba w postaci próchnicznych piasków i próchnicznych piasków gliniastych. Poza obszarem nadsypanym występuje ona na powierzchni terenu. Na obszarze zasypanym nasypami zachowała się ona tylko miejscami. Grunty glebowe są gruntami wysadzinowymi. warstwa III wodne piaski drobne, średnie i grube, miejscami zaglinione, głównie nawodnione, luźne (I D =0.3). Są to grunty generalnie niewysadzinowe. Zaglinione partie piasków należy traktować jako wątpliwe pod względem wysadzinowości. warstwa IVa, IVb deluwialne gliny i mułki wodne w postaci piasków gliniastych, glin piaszczystych i glin. Są to grunty głównie plastyczne, lokalnie twardoplastyczne. Podzielono je na dwie warstwy: warstwa IVa - o stopniu plastyczności I L =0.40 i warstwa IVb - o stopniu plastyczności I L =0.30. Pod względem stopnia konsolidacji grunty tych warstw zaliczono do grupy C. Grunty te w znacznej przewadze są wrażliwe na wstrząsy i drgania mechaniczne. Są one gruntami bardzo wysadzinowymi. warstwa Va - wodne iły w postaci iłów pylastych, iłów, glin pylastych zwięzłych, a lokalnie także glin pylastych i glin zwięzłych w stanie twardoplastycznym I L =0.20. Pod względem stopnia konsolidacji grunty tej warstwy zaliczono do grupy D. warstwa Vb - wodne muły w postaci glin pylastych, glin piaszczystych i glin piaszczystych zwięzłych w stanie plastycznym (I L =0.35). Grunty te są wrażliwe na wstrząsy i drgania mechaniczne. Pod względem stopnia konsolidacji grunty tej warstwy zaliczono do pogranicza grup B i C. warstwa VI wodne piaski średnie, nawodnione, średniozagęszczone (I D =0.4). warstwy VIIa, VIIb, VIIc lodowcowe gliny w postaci glin piaszczystych z pogranicza stanów miękkoplastycznego i plastycznego (I L =0.50) - warstwa VIIa, piasków gliniastych w stanie plastycznym (I L =0.35) - warstwa VIIb i piasków gliniastych w stanie twardoplastycznym (I L =0.15) - warstwa VIIc. Gliny te są przewarstwione bardzo dużą ilością nawodnionych piasków, a miejscami piaski gliniaste są zbliżone w składzie do piasków. Pod względem stopnia konsolidacji grunty warstw VIIa, VIIb, VIIc zaliczono do grupy B. Wydzielone warstwy pokazano na załącznikach nr 4-9. 2. Warunki wodne Wodę gruntową nawiercono w postaci sączeń z glin wszystkich warstw oraz w obrębie piasków warstw III, VI i w piaszczystych partiach nasypów. Zwierciadło wody jest z reguły napięte, rzadziej swobodne i stabilizuje się na głębokości 0.18 1.60 m ppt (13.22-14.16 m npm). Napływ wody gruntowej jest miejscami znaczny. Szczególnie silnie zawodnione są gliny warstw VIIa-c.
- 6 - Okoliczny teren jest drenowany przez pobliski ciek wodny. Wyrównana powierzchnia terenu, horyzontalny, naprzemianległy układ warstw utworów sypkich i spoistych utrudniają odpływ zarówno wód opadowych, jak i gruntowych. Woda gruntowa pojawia się tuż przy powierzchni pierwotnego terenu, a w miejscach podwyższonych nasypami występuje też lokalnie powyżej dawnej powierzchni. W niżej położonych miejscach, okresami, woda gruntowa może pojawiać się powyżej powierzchni terenu. Chemizmu wody gruntowej nie badano. IV. WNIOSKI 1. Budowa geologiczna badanego terenu jest złożona. W podłożu, pod nasypami i glebą, występują naprzemianlegle spoiste i sypkie utwory deluwialne i wodne, a głębiej lodowcowe. 2. Jako bezpośrednie podłoże dla posadowienia projektowanych obiektów można rozpatrzyć wszystkie grunty rodzime w oparciu o wartości ich parametrów geotechnicznych z załącznika nr 3. Z podłoża należy usunąć w całości nasypy niebudowlane (warstwa I) i glebę (warstwa II). Dotyczy to również projektowanych dróg i parkingów. Przy ocenie gruntów jako podłoża budowlanego należy wziąć pod uwagę, że w istniejących warunkach trudno będzie utrzymać parametry gruntów warstw IVa i IVb w stanie podanym na załączniku nr 3. Przy prowadzeniu prac ziemnych w warunkach dużego zawodnienia bardzo łatwo mogą się one uplastycznić. Dotyczy to również piasków warstwy III, które mogą się jeszcze bardziej rozluźnić. 3. Warunki wodne są bardzo niekorzystne dla etapu wykonawstwa i eksploatacji projektowanych obiektów. Woda gruntowa występuje bardzo blisko powierzchni terenu, z reguły w strefie przemarzania gruntów (strefa przemarzania w rejonie Gronowa wynosi 1.2 m ppt - PN-81/B-03020). Miejscami napływ wody gruntowej jest znaczny. Woda gruntowa utrudni wymianę gruntów. Przy usuwaniu nasypów i gleby może dojść do rozluźnienia piasków warstwy III i uplastycznienia glin warstw IVa i IVb. Konieczne będzie wcześniejsze odwodnienie. Należy być przygotowanym na użycie igłofiltrów lub na instalowanie studni odwodnieniowych. Odwodnienie wykopów będzie stanowiło główny problem podczas prowadzenia prac ziemnych i fundamentowych. Konieczne jest zastosowanie izolacji pionowej i poziomej projektowanego budynku. Zaleca się również zastosowanie drenażu opaskowego.
- 7-4. W związku z powyższymi warunkami gruntowymi i wodnymi zaleca się posadawiać budynki możliwie jak najwyżej. W miejsce usuniętych gruntów zaleca się używać podsypki stabilizowanej cementem. W trakcie prac ziemnych i fundamentowych należy bardzo ostrożnie obchodzić się z gruntami w dnie wykopu. Będą one ulegać wtórnemu uplastycznieniu pod wpływem wstrząsów. Należy również bardzo ostrożnie postępować z napotkanymi w wykopie nawodnionymi piaskami wybieranie ich bez uprzedniego odwodnienia może doprowadzić do ich rozluźnienia. Ze względu na zróżnicowany układ gruntów o różnej ściśliwości i możliwość lokalnego pogorszenia się parametrów niektórych gruntów zaleca się dodatkowe usztywnienie fundamentów Grunty w dnie wykopu należy chronić przed przemarzaniem. 5. Należy przełożyć uzbrojenie kolidujące z projektowanymi obiektami. Nasypy niebudowlane wypełniające wykopy należy zamienić na nasypy budowlane. 6. Wg PN-B-02479:1998 stwierdzone warunki gruntowo-wodne należy traktować jako złożone. 7. Zaleca się dodatkowe zbadanie gruntów w dnie wykopów przez uprawnioną osobę.