Wnioski z wdrażania komponentu regionalnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w latach 2007-2013 w kontekście nowej perspektywy finansowej Opracowano: Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Wojewódzki Urząd Pracy w Zielonej Górze
Komponent regionalny POKL: Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich Priorytet VII Promocja Integracji społecznej Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Departament Europejskiego Funduszu Społecznego UMWL (IP 1) Wojewódzki Urząd Pracy (IP 2)
Wartość alokacji na lata 2007-2013 188 661 739 euro = 802 717 967,10 zł zgodnie z kursem na dzień 2 IX 2013 r., 1 euro = 4,2548 zł (na podstawie Porozumienia w sprawie realizacji Komponentu Regionalnego w ramach PO KL nr KL/LK/2007/1 z dnia 22.06.2007 r.) W okresie od 2007 roku do września 2013 roku w ramach Priorytetów wdrażanych przez Departament EFS oraz WUP ogłoszono 120 konkursów na dofinansowanie projektów 3
Zawarte umowy/bez rozwiązanych (krajowe środki publiczne): 732 066 443,57 zł (91,20 % dostępnych środków) na dzień 2 IX 2013 r. zgodnie z kursem na dzień 02 IX 2013 r., 1 euro = 4,2548 zł Wydatki przeznaczone do certyfikacji: 554 821 907,08 zł (69,12 % dostępnych środków) na dzień 2 IX 2013 r. zgodnie z kursem na dzień 02 IX 2013 r., 1 euro = 4,2548 zł 4
W ramach realizowanych projektów w obszarach rynku pracy, edukacji, integracji społecznej i przedsiębiorczości m.in.: wsparcie uzyskało 117 ośrodków wychowania przedszkolnego 382 szkoły i placówki, w tym 118 kształcenia zawodowego wdrożyły programy rozwojowe 1428 przedsiębiorstw zostało objętych wsparciem w zakresie projektów szkoleniowych 8904 klientów instytucji pomocy społecznej objętych zostało kontraktami socjalnymi w ramach realizowanych projektów 81 doktorantom przyznano stypendia naukowe.
W ramach PO KL w woj. lubuskim do końca roku 2012 udział w projektach rozpoczęło 126 830 osób (73 146 kobiet i 53 684 mężczyzn), w tym: 35 806 osób bezrobotnych 34 727 osób zatrudnionych 50 654 osoby z terenów wiejskich 50 734 osoby młode (15-24 lata) i 6 542 osoby w wieku 55-64 lata 55 413 osób z wykształceniem podstawowym, gimnazjalnym i niższym, 37 250 osób z wykształceniem ponadgimnazjalnym, 11 236 osób z wykształceniem pomaturalnym i 22 931 osób z wykształceniem wyższym
System wdrażania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w latach 2007-2013: ciągłe modyfikacje, duża częstotliwość zmian powodująca obniżenie sprawności działania, początkowo niski potencjał kadrowy IP, który powodował znaczne przeciążenie pracowników obowiązkami obniżając ich sprawność działania, nieprecyzyjne wytyczne i instrukcje powodowały ciągłe zmiany przepisów. Nabyta wiedza i doświadczenie podczas realizacji PO KL w okresie 5 lat sprawiła, iż system zarządzania Programem spowodował skuteczniejszą i efektywniejszą jego realizację. 7
Audyty Pomocy Technicznej w IP POKL Województwa Lubuskiego DPC A. Danylczenko i Spółka Sp.J. audyt 2011, 2012 zespół audytorski na podstawie przeprowadzonych badań zaświadcza, że w badanych okresach RPD PT PO KL we wszystkich istotnych aspektach realizowany był zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie, a wydatki poniesione na jego realizację były celowe i właściwie zakwalifikowane do współfinansowania w ramach PO KL. Ernst & Young Business Advisory sp. z o.o. i Ernst & YoungAudit sp. z o.o. KONTROLA 2012 zespół stwierdził, że zadania realizowane są zgodnie z założeniami przyjętymi w RPD PT PO KL, w tym z harmonogramem realizacji działań. Ocena ogólna: kategoria nr 1 wzorowa. Grupa Gumułka Audyt spółka z o.o. audyt 2013 zespół audytujący nie stwierdził przypadków nieefektywnego wydatkowania środków publicznych, działania realizowane w ramach audytowanego RPD PT PO KL były zgodne z zapisami Zasad realizacji Pomocy Technicznej w ramach Pomocy Technicznej PO KL. 8
Pełnienie roli Instytucji Zarządzającej przez Zarząd Województwa Lubuskiego w nowej perspektywie na lata 2014-2020 z pewnością usprawni działania z uwagi na: możliwość podejmowania samodzielnych decyzji, dysponowanie środkami, powodujące sprawniejsze przepływy finansowe, posiadanie opracowanego obiegu dokumentów, posiadanie wzorów dokumentów finansowych, posiadanie doświadczonej kadry. 9
Instytucja Pośrednicząca (IP) PO KL przy planowaniu działań na poszczególne lata bierze pod uwagę wyniki i rekomendacje płynące z przeprowadzonych ewaluacji. Równie ważne dla IP PO KL będzie wdrożenie zaproponowanych w ramach badań rozwiązań w kolejnej perspektywie finansowej na lata 2014-2020. 10
I. Analiza wpływu wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL na sytuację osób bezrobotnych 45+ i osób niepełnosprawnych na rynku pracy (termin realizacji: 13.10.2011 r.-28.12.2011 r.) Wybrane wyniki i rekomendacje: respondenci z grupy osób bezrobotnych 45+ i osób niepełnosprawnych pytani o sposoby ulepszenia oferowanego w ramach realizowanych projektów wsparcia wskazywali przede wszystkim na gwarantowane zatrudnienie, zwiększenie nacisku na kształcenie i zwiększenie kontaktów z rynkiem pracy (na przykład poprzez organizowanie spotkań z pracodawcami); ważne jest zatem, by zachęcać projektodawców do większego angażowania pracodawców w projekty, na przykład poprzez określanie jakich pracowników i o jakich kompetencjach potrzebują lub będą potrzebować w ciągu najbliższego roku/dwóch lat; zarówno w przypadku osób niepełnosprawnych, jak i bezrobotnych 45+, najskuteczniejsze są te formy pomocy, które łączą w sobie: wsparcie psychologiczne, kształtowanie kompetencji poprzez kursy, szkolenia i warsztaty, łączenie nabytych umiejętności z możliwością praktycznego ich wykorzystywania, doradztwem zawodowym i pośrednictwem pracy, a także uwzględnianie potrzeb materialnych uczestników projektów poprzez wsparcie materialne, takie jak zwrot kosztów podróży na szkolenie/staż, stypendia, zasiłki; należy zatem zachęcać projektodawców do konstruowania jak najbardziej kompleksowych projektów, uwzględniających różnorodne potrzeby uczestników projektów. 11
Oś priorytetowa 8 Zwiększenie dostępu do zatrudnienia i mobilności zawodowej pracowników Wspieranie osób młodych (15-24 lata) w wejściu na rynek pracy, Poprawa efektywności instytucji rynku pracy, Poprawa mobilności zawodowej i terytorialnej pracowników, Działania wspierające zatrudnienie i utrzymanie się na rynku pracy osób niepełnosprawnych, Podnoszenie kwalifikacji i kompetencji zawodowych w oparciu o popytowy system szkoleń i doradztwa dla przedsiębiorstw i ich pracowników, Wspieranie przedsiębiorczości i samozatrudnienia, Wprowadzenie rozwiązań zapewniających szerszy dostęp do opieki nad osobami zależnymi, Wspieranie działań dotyczących ochrony zdrowia.
II. Wpływ EFS na skuteczność działań podejmowanych w ramach systemu integracji społecznej w Województwie Lubuskim (termin realizacji: 08.11.2012 r. 27.12.2012 r.) Wybrane wyniki i rekomendacje: uczestnicy szkoleń nie są dostatecznie przygotowani pod względem praktycznym do podjęcia pracy; w kolejnej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 należy położyć nacisk na realizację projektów w obszarze integracji społecznej, w ramach których uruchomione będą zajęcia praktyczne i staże w celu nabycia przez uczestników doświadczenia; częstotliwość monitorowania potrzeb uczestników jest obecnie niewystarczająca; Projektodawcy winni zatem jest częściej pytać uczestników o satysfakcję z udziału w projekcie, o elementy do poprawy, o propozycje zmian. 13
Oś priorytetowa 9 Promocja włączenia społecznego i zwalczanie ubóstwa Poszerzanie i lepsze dopasowanie oferty wsparcia do osób wykluczonych, Działania dotyczące aktywizacji zawodowej, Działania profilaktyczne skierowane do rodzin w trudnej sytuacji, Zmiana lub podnoszenie kwalifikacji oraz przystosowanie miejsc pracy i rozwój usług, Poprawa współpracy służb publicznych, Wsparcie sektora ekonomii społecznej, Zwiększanie jakości i dostępu do usług publicznychspołecznych.
III. Ocena efektów współpracy przedsiębiorstw ze szkołami i placówkami kształcenia zawodowego oraz promocji przedsiębiorczości dzięki realizacji projektów w ramach komponentu regionalnego PO KL w województwie lubuskim (termin realizacji: 07.05.2012 r. 10.08.2012 r.) Wybrane wyniki i rekomendacje: beneficjenci wskazywali na bardzo dużą skuteczność i użyteczność praktyk i staży u pracodawcy; wskazane jest zatem zwiększenie udziału uczestników projektów w ramach Działania 9.2 PO KL w praktykach lub stażach u pracodawcy; za instrumenty wsparcia charakteryzujące się największą trwałością uznane zostały inwestycje w infrastrukturę, doskonalenie nauczycieli oraz działania nakierowane na trwałą modyfikację kształcenia i dostosowanie go do potrzeb rynku pracy; wskazane jest zatem wspieranie w ramach środków EFS działań nastawionych na trwałą i skoordynowaną modyfikację oferty nauczania w celu dostosowania jej do potrzeb rynku pracy zasadne byłoby wdrożenie systemowego wsparcia dla placówek kształcenia zawodowego, które umożliwiłoby bardziej kompleksowe działanie dostosowane do potrzeb rynku pracy. 15
IV. Ocena wpływu projektów zrealizowanych w ramach Poddziałania 9.1.2 PO KL, Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych, na wzrost jakości edukacji w województwie lubuskim (termin realizacji: 02.04.2013 r. 11.07.2013 r.) Wybrane wyniki i rekomendacje: wyniki badania jednoznacznie pokazują, że programy rozwojowe w województwie lubuskim powinny być z całą stanowczością realizowane w kolejnej perspektywie finansowej na lata 2014-2020; należy położyć nacisk na realizację w ramach projektów takich działań jak: organizacja zajęć przydatnych z punktu widzenia oczekiwań ze strony rynku pracy, z uwagi na trudności ze znalezieniem zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych (m.in. poradnictwo zawodowe), zwiększenie elastyczności zajęć szkolnych, działania nakierowane na włączenie w proces kształcenia podmiotów zewnętrznych (m in. rodziców, przedsiębiorców), realizacja działań pokazujących uczniom jak efektywnie się uczyć, przyswajać wiedzę (zajęcia ogólnorozwojowe obejmujące metody szybkiego i efektywnego uczenia). 16
Oś priorytetowa 10 Inwestowanie w edukację i umiejętności oraz uczenie się przez całe życie Lepsze dopasowanie kształcenia do potrzeb gospodarki, Poprawa jakości pracy szkół, uczelni i innych instytucji edukacyjnych, Doposażenie szkół w nowoczesny sprzęt, Poprawa kompetencji nauczycieli, Poprawa jakości i promocja kształcenia zawodowego we współpracy z pracodawcami i szkołami wyższymi Tworzenie warunków do podwyższania lub zmiany kompetencji wśród osób dorosłych.
1. Alokacja EFS na 2014-2020 wynosi 11,376 mld EUR 2. Poziom krajowy - 3,197 mld EUR (28%) 3. Poziom regionalny - 8,179 mld EUR(72%) 4. Przybliżona alokacja EFS w województwie lubuskim 234 mln EUR(29%)
Dziękuję za uwagę Marek Kamiński Dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego ul. Podgórna 7, 65-057 Zielona Góra