Rozwój infrastruktury elektroenergetycznej w aspekcie bezpieczeństwa ekologicznego w świetle unijnych regulacji prawnych

Rozwój infrastruktury elektroenergetycznej w aspekcie bezpieczeństwa ekologicznego w świetle unijnych regulacji prawnych Autor: Waldemar Dołęga - Instytut Energoelektryki, 50 370 Wrocław, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, Politechnika Wrocławska, email: waldemar.dolega@pwr.edu.pl ("Energetyka" - nr 7/2014) Streszczenie W artykule przedstawiono analizę i ocenę obowiązujących regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa ekologicznego w kontekście rozwoju infrastruktury elektroenergetycznej. Regulacje prawne dotyczące bezpieczeństwa ekologicznego zawarte są na poziomie unijnym w różnorodnych: dyrektywach, politykach, strategiach, komunikatach i decyzjach. Mają charakter wielopłaszczyznowy i dotyczą m.in. przedsiębiorstw energetycznych. Słowa kluczowe infrastruktura elektroenergetyczna, rozwój, bezpieczeństwo ekologiczne, prawo 1. Wybrane unijne regulacje prawne Problematyka bezpieczeństwa ekologicznego znajduje się w centrum zainteresowań Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej. Fundamentalne znaczenie w tym obszarze mają: różnorodne strategie i polityki [16,18,26,27,28], dyrektywy [1,2,3,4,5,7,8], komunikaty i decyzje [15,19,23,24,25]. Sfera energetyczna jest w nich ściśle powiązana z problemami środowiskowymi i zharmonizowana z polityką zrównoważonego rozwoju. Strategia Europa 2020 na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu [16] jest obecnie najważniejszym dokumentem programowym. W jej ramach określono priorytety działań Unii Europejskiej (UE). W obszarze inteligentnego rozwoju jest to rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji, natomiast w obszarze zrównoważonego rozwoju jest to wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej. Realizacja celu środowiskowego zmierza do: ograniczenia emisji CO 2 o co najmniej 20% w porównaniu z poziomem z 1990 r., lub nawet o 30%, jeśli to możliwe; zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w całkowitym zużyciu do 20% oraz zwiększenia efektywności wykorzystania energii o 20% [16]. Zapisy te są potwierdzeniem zapisów Pakietu Energetyczno-Klimatycznego przyjętego przez Unię Europejską w 2008 r. Na strategię [16] składa się siedem inicjatyw przewodnich, a jedną z nich jest inicjatywa dotycząca efektywnego korzystania z zasobów. Inicjatywa ta ma na celu stworzenie ram strategicznych, wspierających zmiany prowadzące do przejścia na niskoemisyjną gospodarkę opartą na efektywnym korzystaniu z zasobów środowiska. Zmiany te powinny pozwalać na: poprawę wyniku ekonomicznego przy jednoczesnym ograniczeniu wykorzystania zasobów, określenie i stworzenie nowych możliwości wzrostu gospodarczego i szerszej działalności innowacyjnej oraz zwiększenie konkurencyjności UE,

zapewnienie bezpieczeństwa dostaw podstawowych zasobów, przeciwdziałanie zmianie klimatu i ograniczenie wpływu korzystania z zasobów na środowisko. Dokument [16] zastąpił realizowaną od 2000 r. Strategię Lizbońską. W komunikacie Komisji Europejskiej [25] określono pakiet działań i priorytetów na rzecz konkurencyjnej, zrównoważonej i bezpiecznej energii do roku 2020. Do priorytetów zaliczono m.in.: oszczędność energii, ogólnoeuropejski zintegrowany rynek energii wraz z infrastrukturą, przywództwo Europy w dziedzinie technologii energetycznych i innowacji, bezpieczną, pewną i niedrogą energię dzięki aktywnym konsumentom. W komunikatach i stanowiskach Komisji dominuje dążenie do lepszego wykorzystania potencjału UE w zakresie efektywności energetycznej i energii odnawialnej [23,24]. Dominuje pogląd, że wydajność energetyczna, energooszczędność i rozwój odnawialnych źródeł energii powinny być kluczowymi priorytetami każdej przyszłej strategii, ponieważ są one opłacalnym sposobem zmniejszenia zależności energetycznej UE i zwalczania zmiany klimatu, przyczyniającym się do tworzenia nowych miejsc pracy. Ważnym akcentem jest również zwrócenie uwagi na aktywne wspieranie wspólnych działań na rzecz odnawialnych źródeł energii, które stanowić będą o konkurencyjności unijnej gospodarki. Zielona Księga - Strategia na rzecz zrównoważonej, konkurencyjnej i bezpiecznej energii [21] wyznacza następujące główne cele: trwałość i zrównoważenie rozwoju oraz zachowanie zasobów środowiska poprzez ograniczanie popytu na energię w Europie, uruchamianie nowych źródeł energii odnawialnej oraz wzrost wykorzystania źródeł i nośników energii niskoemisyjnej, konkurencyjność gospodarki energetycznej poprzez zapewnienie korzystnego dla konsumentów poziomu cen i wpływu na efektywność całej gospodarki, głównie dzięki otwarciu rynku energii i dostępu do działalności w sferze gospodarki energetycznej, rozwój technologii racjonalizujących wykorzystywanie energii i jej koszty, bezpieczeństwo zaopatrzenia poprzez zapewnienie niezawodności dostaw w tym zmniejszenie zależności UE od dostaw nośników energii z krajów trzecich oraz dywersyfikację źródeł energii i systemów (sieci) dystrybucji. Zielona Księga w sprawie racjonalizacji zużycia energii Zrobić więcej za mniej [17,22] wskazuje na potrzebę i uzasadnienie innowacji technicznych, technologicznych i organizacyjnych w sferze efektywności energetycznej. Efektem proponowanych zmian użytkowania energii po stronie popytu skutkujących zmniejszeniem zapotrzebowania na pierwotne i wtórne nośniki energetyczne ma być zmniejszenie presji energetyki na środowisko oraz obniżenie kosztów użytkowania energii. VI Program Działań Wspólnoty Europejskiej w zakresie środowiska naturalnego zawiera priorytety działań w obszarze ochrony środowiska przyrodniczego. Obejmują one m.in. zmiany klimatyczne, przyrodę i zróżnicowanie biologiczne, środowisko przyrodnicze w relacjach: zdrowie - jakość życia i zasoby naturalne - odpady. Dokumenty te wpisane są w Zintegrowane wytyczne na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia (odnowiona Strategia

Lizbońska) [20] dla których głównym narzędziem jest polityka spójności, określająca jako priorytetowe: inwestycje w wiedzę i innowacje, potencjał działalności gospodarczej, zatrudnienie i politykę energetyczną. Wśród niezwykle ważnych dyrektyw unijnych dotyczących ochrony środowiska jest grupa dotycząca zagadnień emisji zanieczyszczeń do środowiska. Należą do nich: Dyrektywa Rady 96/61/WE z 24 września 1996 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (tzw. dyrektywa IPPC) [1], Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/80/WE z 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych źródeł spalania paliw (tzw. dyrektywa LCP) [4], Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/81/WE z 23 października 2001 r. w sprawie krajowych limitów emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza (tzw. dyrektywa NEC) [5], Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/87/WE z 13 października 2003 r. w sprawie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa EU- ETS) [6]. W dyrektywach tych jest wiele istotnych zapisów (ustaleń) dla sektora elektroenergetycznego. W dyrektywie IPPC zwraca się szczególną uwagę na konieczność stosowania najlepszej dostępnej techniki BAT. W przypadku niestosowania techniki BAT parametry środowiskowe (emisje zanieczyszczeń) muszą być przyjmowane jak dla aktualnie najlepszych technologii. Wymusza to na producentach i inwestorach konieczność stosowania najbardziej sprawnych i czystych technologii. Dyrektywa LCP narzuca od 2008 r. standardy emisji dla poszczególnych (indywidualnych) źródeł lub nakazuje stworzenie Krajowego Planu Redukcji dla źródeł istniejących. Według tej dyrektywy zaostrzeniu podlegają wymagania dla źródeł najnowszych. Pierwsza część opisanych wymagań ma szczególne znaczenie dla krajowych źródeł wytwórczych. Przyjęcie indywidualnych wymagań dla instalacji wytwórczych związanych z produkcją energii elektrycznej może skutkować wyłączeniem około 5000 MW mocy zainstalowanej, które nie spełniają stawianych w dyrektywie wymagań [30]. Drugim wariantem wprowadzenia dyrektywy LCP w życie jest wprowadzenie Krajowego Planu Redukcji. Wariant ten jest o wiele korzystniejszy, niemniej jednak wiążą się z nim pewne problemy, gdyż cele unijne są bardzo restrykcyjne. Dyrektywa NEC ma na celu określenie limitów łącznych emisji zarówno CO 2 jak i SO 2 oraz NO x dla wszystkich instalacji krajowych objętych jednolitym systemem. Limity określane są dla wszystkich instalacji razem (dla całego kraju) natomiast wewnątrz kraju podział tych limitów pomiędzy poszczególne instalacje jest wykonywany wg zasad krajowych. Wielkości tych limitów mają znaczący wpływ na funkcjonowanie sektora elektroenergetycznego. Ważne jest w związku z tym odpowiednie kształtowanie polityki krajowej zarówno w zakresie podziału tych limitów jak i prowadzenie polityki promującej niektóre technologie, które emitują mniejsze ilości substancji szkodliwych.

Dyrektywa EU-ETS określa ramy tego handlu. Na jej bazie powstał europejski rynek handlu emisjami, który odbywa się na zasadach giełdowych. Handel emisjami CO 2 prowadzony jest m.in. na giełdach Powernext, Nord Pool, EEX, ECX. 2. Pakiet Klimatyczno-Energetyczny Pakiet Klimatyczno-Energetyczny jest zbiorem aktów prawnych, z których część ma charakter obligatoryjny, za pomocą których Unia Europejska w 2009 r. ustanowiła wiążące zobowiązania proklimatyczne (i proekologiczne) w postaci wyznaczenia na rok 2020 konkretnych celów ilościowych, które łącznie mają zostać osiągnięte przez wszystkie państwa członkowskie UE. W skład pakietu wchodzą następujące dokumenty: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/81/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. nowa dyrektywa EU- ETS) [10], Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/ WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/17/WE oraz 2003/30/WE [8], Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/331/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego Rady 2000/60/WE, 2001/SD/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE, 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 [11], Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 443/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. określające normy emisji dla nowych samochodów osobowych w ramach zintegrowanego podejścia Wspólnoty na rzecz zmniejszenia emisji CO 2 z lekkich pojazdów dostawczych [13], Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/30/WE z dnia 23 kwietnia 2009 zmieniająca dyrektywę 98/10/WE odnoszącą się do specyfikacji benzyny i olejów napędowych oraz wprowadzającą mechanizm monitorowania i ograniczania emisji gazów cieplarnianych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 1999/32/WE odnoszącą się do specyfikacji paliw wykorzystywanych przez statki żeglugi śródlądowej oraz uchylająca dyrektywę 93/12/EWG [12], Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych [14]. Cele Pakietu Klimatyczno-Energetycznego dotyczą odpowiednio redukcji emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie finalnym oraz zmniejszenia zużycia energii (tzw. cele 3 x 20%). Zakładają podjęcie działań, które doprowadzą do roku 2020 do: wzrostu efektywności energetycznej o 20%, zmniejszenia emisji CO 2 o 20%, uzyskania 20% udziału energii z odnawialnych źródeł w bilansie energetycznym [29].

Celem dodatkowym jest osiągnięcie 10% udziału energii z odnawialnych źródeł w transporcie. Od 2013 r. wszystkie działania UE, zmierzające do redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku o 20% w porównaniu z rokiem 1990, są podzielone między sektory objęte EU ETS i sektory nieobjęte tym systemem (tzw. non-ets) wg określonej formuły [31]. Dla sektorów objętych EU ETS jest to redukcja emisji na poziomie 21 % w porównaniu z poziomem w 2005 r., natomiast dla sektorów nieobjętych EU ETS jest to redukcja na poziomie 10% w porównaniu z poziomem w 2005 r. [31]. Do sektorów objętych EU ETS należą: elektrownie zawodowe, elektrociepłownie, ciepłownie zawodowe, koksownie, hutnictwo, cementownie, przemysł wapienniczy, przemysł papierniczy, przemysł cukrowniczy. Z nową dyrektywą EU ETS związane jest istotne uwarunkowanie dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) tzw. derogacja. Jest to ulga w zakresie obowiązku zakupu przez instalacje energetyczne, począwszy od roku 2013, wszystkich uprawnień do emisji gazów cieplarnianych w pełnym systemie aukcyjnym. Przejściowo bezpłatne uprawnienia przysługują instalacjom wytwarzającym energię elektryczną, które funkcjonowały przed 31.12.2008 r., lub instalacjom wytwarzającym energię elektryczną, w przypadku których proces inwestycyjny faktycznie wszczęto do tego dnia [31]. Dzięki przyznanej Polsce derogacji, instalacje istniejące wg stanu na 31.12.2008 r. będą nabywały na aukcjach jedynie część potrzebnych uprawnień. W 2013 r. było to 30% w stosunku do średniej emisji z okresu 2005-2007 która stanowi wielkość odniesienia, bądź w oparciu o wskaźniki emisji ważone rodzajem paliwa. W latach 2014-2019 pula darmowych uprawnień będzie stopniowo zmniejszana, tak by w 2020 r. osiągnąć pełny system aukcyjny. Z derogacją związana jest konieczność opracowania krajowego planu modernizacji i poprawy infrastruktury technicznej oraz rozwoju czystych technologii. Rolę planu w warunkach krajowych ma pełnić Narodowy Program Redukcji Emisji Gazów Cieplarnianych (w części inwestycyjnej tego programu) [31]. Pakiet Klimatyczno-Energetyczny ma kluczowe znaczenie dla sektora elektroenergetycznego. 3. Analiza strategicznych dokumentów unijnych Przeprowadzona analiza dokumentów unijnych wskazuje, że zawsze jednym z celów strategicznych jest poprawa funkcjonowania systemów infrastruktury technicznej. W strategiach unijnych przewiduje się działania zmierzające do: poprawy stanu infrastruktury technicznej, usprawnienia systemu zaopatrzenia w energię, zwiększania dostępności do zróżnicowanych nośników energii, efektywności ich wykorzystywania oraz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego [29]. W ramach przedstawionych dokumentów strategicznych długoterminowe kierunki działań obejmują w obszarze krajowej elektroenergetyki: w obszarze infrastruktury sieciowej: modernizację istniejących i budowę nowych sieci elektroenergetycznych, wymianę transformatorów w stacjach elektroenergetycznych oraz rozwój generacji rozproszonej,

w obszarze efektywności energetycznej gospodarki: zmniejszenie zużycia energii pierwotnej, zmniejszenie energochłonności wyrobów, zwiększenie sprawności wytwarzania energii (np. zwiększenie wytwarzania energii elektrycznej w skojarzeniu z produkcją ciepła), zmniejszenie energochłonności procesów przemysłowych, zmniejszenie strat energii w przesyle i dystrybucji (m.in. poprzez ograniczenie przesyłu energii liniami 110 kv na dalekie odległości), wdrażanie systemów zarządzania popytem na energię w celu zwiększenia efektywności wykorzystania energii, w obszarze odnawialnych źródeł energii: wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii, intensyfikacja wykorzystania OZE, utrzymanie stabilnych mechanizmów wsparcia dla OZE, w obszarze ochrony środowiska: dostosowanie źródeł energetycznego spalania do wymogów prawa w zakresie ochrony środowiska; zmianę struktury nośników energii, przez zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii; stosowanie czystych technologii węglowych; wprowadzenie mechanizmów umożliwiających ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza. Przeprowadzona analiza dokumentów strategicznych z obszaru bezpieczeństwa ekologicznego wskazuje, że zawsze wśród celów strategicznych znajduje się: zachowanie i poprawa stanu środowiska przyrodniczego oraz środowisko i energetyka przyjazna środowisku. W ramach pierwszego priorytetu przewidziano m.in. działania które służą zmniejszeniu poziomu zanieczyszczeń środowiska oraz ograniczeniu negatywnych oddziaływań na środowisko. W ramach drugiego priorytetu określono działania zmierzające m.in. do: wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, poprawy efektywności systemów wytwarzania i przesyłu energii elektrycznej, ograniczenia negatywnego wpływu energetyki na środowisko oraz zachowania i poprawy stanu środowiska [29]. 4. Wnioski Bezpieczeństwo ekologiczne jest jednym z najważniejszych priorytetów polityki zarówno na szczeblu unijnym jak i krajowym. Jego zapewnienie wymaga: zrównoważonego gospodarowania zasobami środowiska przyrodniczego, poprawy stanu środowiska przyrodniczego oraz poprawy infrastruktury technicznej i zapewnienia gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego zaopatrzenia w energię. Konieczne jest stosowanie rozwiązań które pozwalają kojarzyć efekty gospodarcze z efektami ekologicznymi. W sektorze elektroenergetycznym oznacza to m.in. konieczność: wdrażania niskoemisyjnych metod produkcji energii elektrycznej, poprawy stanu infrastruktury elektroenergetycznej, poprawy efektywności energetycznej, stosowanie odnawialnych źródeł energii, doskonalenie procesów planowania z uwzględnieniem ocen oddziaływania na środowisko. Rozwój infrastruktury elektroenergetycznej musi być ściśle skorelowany z krajową polityką rozwoju oraz celami i priorytetami różnych krajowych i unijnych dokumentów strategicznych, w tym również tych które dotyczą obszaru bezpieczeństwa ekologicznego. Wiedza ta jest niezbędna na każdym etapie procesu realizacji inwestycji elektroenergetycznej, a szczególnie na etapie planowania i procedur formalno-prawnych m.in. przy sporządzeniu raportu oceny oddziaływania na środowisko. Przedsięwzięcie musi być zgodne z celami, priorytetami i kierunkami działań określonymi w strategiach unijnych i krajowych.

Literatura [1] Dyrektywa Rady 96/61/WE z 24 września 1996 r w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz.U. UE L 257 z 10.10.1996). [2] Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 w sprawie ochrony dzikich ptaków (Dz.U.UE L 103 z dnia 25.04.1979 z późn.zm.). [3] Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory (Dz.U. UE L 206 z dnia 22.7.1992). [4] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/80/WE z 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych źródeł spalania paliw (Dz.Urz. WE L 309 z 27.11.2001). [5] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/81/WE z 23 października 2001 r. w sprawie krajowych limitów emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza (Dz.Urz. WE L 309 z 27.11.2001). [6] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/87/WE z 13 października 2003 r. w sprawie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz.Urz. WE L 275 z 25.10.2003). [7] Dyrektywa 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 5 kwietnia 2006 w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/76/EWG (Dz.U. UE L 114 z 27.04.2006). [8] Dyrektywa 2009/28/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dz.Urz. WE L 140 z 5.06.2009). [9] Dyrektywa 2009/72/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 lipca 2009 dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylająca dyrektywę 2003154/WE (Dz.U. UE L 211z 14.08.2009). [10] Dyrektywa 2009/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/81/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz.U. UE L 140 z 05.06.2009). [11] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/331/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego Rady 2000/60/WE, 2001/SD/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE, 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (Dz.U. UE L 140 z 05.06.2009).

[12] Dyrektywa 2009/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 zmieniająca dyrektywę 98/10/WE odnoszącą się do specyfikacji benzyny i olejów napędowych oraz wprowadzającą mechanizm monitorowania i ograniczania emisji gazów cieplarnianych oraz zmieniającą dyrektywę Rady 1999/32/WE odnoszącą się do specyfikacji paliw wykorzystywanych przez statki żeglugi śródlądowej oraz uchylająca dyrektywę 93/12/EWG (Dz.U. UE L 140 z 05.06.2009). [13] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 443/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. określające normy emisji dla nowych samochodów osobowych w ramach zintegrowanego podejścia Wspólnoty na rzecz zmniejszenia emisji CO 2 z lekkich pojazdów dostawczych (Dz.U. UE L 140 z 05.06.2009). [14] Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (Dz.U. UE L 140 z 05.06.2009). [15] Decyzja Komisji 2010/778/UE z 15.12.2010 r. zmieniająca decyzję 2006/944/WE ustalająca odpowiednie poziomy emisji przyznane Wspólnocie i każdemu z jej państw członkowskich w ramach Protokołu z Kioto na mocy decyzji Rady 2002/358/WE (Dz.U UE L332 z 16.12.2010). [16] Komisja Europejska: EUROPA 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. KOM (2010) 02020, Bruksela, 03.03.2010. [17] Komisja Europejska: Zielona Księga w sprawie racjonalizacji zużycia energii Zrobić więcej za mniej. KOM (2005) 265, Bruksela, 22.06.2005. [18] Komisja Wspólnot Europejskich: Europejska polityka energetyczna. KOM (2007) 1, Bruksela, 10.01.2007. [19] Komisja Wspólnot Europejskich: Ograniczenie globalnego ocieplenia do 2 C w perspektywie roku 2020 i dalszej. KOM (2007) 2, Bruksela, 10.01.2007. [20] Komisja Wspólnot Europejskich: Wspólne działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Nowy początek strategii lizbońskiej. KOM (2005) 24, Bruksela, 02.02.2005. [21] Komisja Wspólnot Europejskich: Zielona Księga. Europejska strategia na rzecz zrównoważonej, konkurencyjnej i bezpiecznej energii KOM (2006) 105, Bruksela, 08.03.2006. [22] Komisja Wspólnot Europejskich: Zielona Księga. O efektywności energetycznej lub jak osiągnąć więcej zużywając mniej. KOM (2005) 265, Bruksela, 22.06.2005. [23] Komunikat Komisji Europejskiej z 19 października 2006 roku: Plan działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii: sposoby wykorzystania potencjału. [24] Komunikat Komisji Europejskiej z 10 stycznia 2007 roku: Mapa drogowa na rzecz energii odnawialnej.

[25] Komunikat Komisji Europejskiej z 10 listopada 2010 na rzecz konkurencyjnej, zrównoważonej i bezpiecznej energii do roku 2020. [26] Report on the Green Paper on Energy-Four years of European initiative. European Commission, Brussels 2005. [27] World energy, technology and climate policy outlook, WETO 2030, Report EUR 20366, European Commission, Brussels 2003. [28] ROADMAP2050 www.roadmap2050.eu [29] Dołęga W.: Planowanie rozwoju sieciowej infrastruktury elektroenergetycznej w aspekcie bezpieczeństwa dostaw energii i bezpieczeństwa ekologicznego. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2013. [30] Popczyk J. (red.): Bezpieczeństwo elektroenergetyczne w społeczeństwie postprzemysłowym na przykładzie Polski. Monografia. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2009. [31] Żmijewski K., Sokołowski M.: Rozwój sieci elektroenergetycznych w Polsce w kontekście uregulowań pakietu klimatyczno-energetycznego, Acta Energetica, nr 03/2010, str. 86-94. The electric power infrastructure development in aspect of environmental safety in light of national and union law regulations Key words electric power infrastructure, development, environmental safety, law Annotation In this paper, analysis and assessment of law regulations in force concerned environmental safety in context of electric power development infrastructure is shown. Law regulations concerned environmental safety are contained on The European Union level in different: directives, policies, strategies, announcements and decisions and on the national level in different: acts, ordinances, strategies and policies. They have multi-plane character and concern, among other things, energy enterprises.