Organizacja zajęć: Zajęcia z pediatrii obejmują wykłady, seminaria i ćwiczenia, które odbywają się na według planu dydaktycznego, ustalonego na początku roku akademickiego. Studenci zobowiązani są do uczestnictwa na wszystkich wykładach, seminariach i ćwiczeniach. Seminaria trwają od godz. 7.30 do 8.15, ćwiczenia od godz. 8.15 do 11.30, natomiast wykłady od godz. 12.00 do 13.30 (15 wykładów w semestrze zimowym). Ćwiczenia, podczas których grupa studencka dzielona jest na 3 podgrupy (A, B i C), trwają 3 tygodnie. Obecność na seminariach i ćwiczeniach sprawdzana jest codziennie przed rozpoczęciem zajęć dydaktycznych i potwierdzana przez prowadzącego asystenta w ksiąŝeczce ćwiczeń studenta po zakończeniu tych zajęć. W przypadku nieobecności asystent wyznacza termin zaliczenia danego materiału lub student moŝe odrobić zajęcia z inną grupą w terminie uprzednio ustalonym z osobą odpowiedzialną za dydaktykę. Dwa spóźnienia do 15 min. są równoznaczne z jedną nieobecnością i student odrabia dodatkowo 1 dzień ćwiczeń wyznaczony mu przez asystenta. Spóźnienie powyŝej 15 minut równoznaczne jest z nieobecnością i wymaga odrobienia danych zajęć. Dokładną organizację roku akademickiego 2009/2010 ustala Zarządzenie JM Rektora UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu Nr 16/2009 z dnia 13 marca 2009 r., które określa terminy zajęć dydaktycznych z podziałem na semestr zimowy i letni, przerw w zajęciach (wakacje zimowe i letnie, przerwa międzysemestralna) oraz dni rektorskie. Program nauczania: Wymagania wstępne Umiejętność zbierania wywiadu i przedmiotowego badania dziecka; znajomość fizycznego i psychomotorycznego rozwoju dziecka; znajomość norm laboratoryjnych z uwzględnieniem odrębności charakterystycznych dla wieku rozwojowego ze szczególnym uwzględnieniem norm dotyczących układu krwiotwórczego, układu hemostazy, układu oddechowego, układu gruczołów wydzielania wewnętrznego, norm biochemicznych związanych z funkcją wątroby i nerek oraz gospodarką wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową; Wymagania podczas zajęć Znajomość objawów oraz badań pracownianych stosowanych w diagnostyce i prognozowaniu chorób nowotworowych, niedokrwistości, zaburzeń układu hemostazy, chorób układu oddechowego, chorób układu gruczołów wydzielania wewnętrznego, chorób
tkanki łącznej, chorób zakaźnych oraz chorób uszu, nosa, gardła i krtani u dzieci i młodzieŝy, a takŝe zasad leczenia ww. chorób. Znajomość powikłań leczenia onkologicznego oraz leczenia wspomagającego u dzieci z chorobą nowotworową. Znajomość techniki i wskazań do biopsji aspiracyjnej szpiku, nakłucia lędźwiowego oraz nakłucia i drenaŝu jamy opłucnowej. Wymagania końcowe Opanowanie, w odniesieniu do chorób dzieci będących przedmiotem nauczania studentów IV roku Wydziału Lekarskiego, umiejętności oceny stanu dziecka w aspekcie właściwej kwalifikacji dziecka do diagnostyki i leczenia ambulatoryjnego lub szpitalnego, planowania postępowania diagnostycznego, interpretacji wyników podstawowych i specjalistycznych badań pracownianych, diagnostyki róŝnicowej oraz planowania postępowania terapeutycznego (z uwzględnieniem wskazań do transplantacji komórek krwiotwórczych) i kontaktowania się z chorym dzieckiem i jego rodzicami, a w odniesieniu do dzieci z chorobą nowotworową takŝe opanowania umiejętności diagnostyki, profilaktyki i leczenia powikłań związanych z terapią chorób nowotworowych oraz zasad walki z bólem nowotworowym. Cele i treści merytoryczne przedmiotu Cele nauczania Przekazanie wiedzy dotyczącej epidemiologii, patogenezy, diagnostyki oraz profilaktyki i leczenia chorób nowotworowych i chorób układu krwiotwórczego, a takŝe wybranych chorób układu oddechowego, chorób układu gruczołów wydzielania wewnętrznego, chorób tkanki łącznej, chorób zakaźnych i neuroinfekcji oraz chorób uszu, nosa, gardła i krtani u dzieci i młodzieŝy. Treści merytoryczne Onkologia i hematologia dziecięca Niedokrwistości spowodowane zaburzeniami syntezy hemoglobiny i/lub wytwarzania krwinek czerwonych; niedokrwistości hemolityczne wrodzone i nabyte; niedokrwistości o złoŝonej etiologii; niedokrwistości pokrwotoczne; skazy krwotoczne płytkowe, osoczowe i naczyniowe; choroby rozrostowe układu krwiotwórczego (białaczki, zespół mielodysplastyczny, chłoniaki nieziarniczne i choroba Hodgkina, histiocytozy); nowotworowe guzy lite u dzieci (guzy OUN, zwojak zarodkowy, nerczak zarodkowy, mięsaki tkanek miękkich, guzy z komórek
germinalnych, guzy kości, guzy wątroby, siatkówczak); podstawy i wskazania do transplantacji komórek krwiotwórczych u dzieci; zapobieganie, monitorowanie i leczenie wczesnych i późnych następstw leczenia chorób nowotworowych u dzieci; wsparcie psychologiczne dziecka i rodziny w chorobie nowotworowej; walka z bólem i opieka paliatywna dzieci w fazie terminalnej choroby nowotworowej; Pneumonologia dziecięca Zapalenia płuc u dzieci; choroby obturacyjne dolnych dróg oddechowych u niemowląt i małych dzieci; astma oskrzelowa; mukowiscydoza; nawracające i przewlekłe choroby układu oddechowego; niewydolność oddechowa u dzieci; choroby alergiczne; Endokrynologia dziecięca Zaburzenia rozwoju układu płciowego; stany hipoglikemiczne; zaburzenia wodnoelektrolitowe uwarunkowane hormonalnie; Reumatologia dziecięca gorączka reumatyczna i inne choroby tkanki łącznej u dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem roli ogniska zakaŝenia; Choroby zakaźne wieku dziecięcego Podstawy rozpoznawania i leczenia chorób zakaźnych wieku dziecięcego; neuroinfekcje u dzieci; Otolaryngologia dziecięca Choroby uszu, nosa, gardła i krtani charakterystyczne dla wieku dziecięcego; Tematyka wykładów, seminariów i ćwiczeń: W y k ł a d y (15 wykładów w semestrze zimowym): 1. Nowotwory u dzieci epidemiologia, podstawy diagnostyki i terapii, organizacja opieki nad dzieckiem z chorobą nowotworową w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem roli lekarza rodzinnego. 2. Choroby rozrostowe układu krwiotwórczego u dzieci białaczki i zespół mielodysplastyczny (cz.i). 3. Choroby rozrostowe układu krwiotwórczego u dzieci histiocytoza komórek Langerhansa, chłoniaki nieziarnicze i ziarnica złośliwa (cz.ii).
4. Rozpoznawanie, prognozowanie i terapia nowotworowych guzów litych u dzieci. 5. Niedokrwistości wieku dziecięcego. 6. Zaburzenia hemostazy u dzieci. 7. Rola transplantacji komórek krwiotwórczych w onkologii i hematologii dziecięcej. Wczesne i późne powikłania leczenia chorób nowotworowych u dzieci zapobieganie, monitorowanie i leczenie. 8. Gorączka reumatyczna. 9. Inne choroby tkanki łącznej. 10. Ostre choroby układu oddechowego. Niewydolność oddechowa. 11. Przewlekłe choroby układu oddechowego. 12. Astma oskrzelowa i inne alergozy. 13. Mukowiscydoza i gruźlica. 14. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu u dzieci. 15. Intensywna terapia w aspekcie pediatrycznym. S e m i n a r i a (dla całej grupy): 1. Semiotyka chorób krwi. 2. Choroby nowotworowe (z wyłączeniem chorób krwi) 3. Najczęstsze choroby zakaźne u dzieci. 4. Niedokrwistości wieku dziecięcego. 5. Zaburzenia krzepnięcia u dzieci. 6. Zapalenie płuc typowe i atypowe. 7. Diagnostyka astmy oskrzelowej. 8. Zapalenie oskrzelików. 9. Choroby pierścienia limfatycznego u dzieci. Zapalenie uszu i krtani. 10. Przewlekłe i nawracające zapalenia oskrzeli definicja, przyczyny, objawy. 11. Ogniska infekcji u dzieci ich wykrywanie i znaczenie. 12. Choroby tkanki łącznej. 13. Zaburzenia wodno-elektrolitowe, uwarunkowane hormonalnie. 14. Zaburzenia rozwoju układy płciowego. 15. Stany hipoglikemiczne. Ć w i c z e n i a (rozłoŝone na 4 podgrupy w bloku 3-tygodniowym): 1. Choroby rozrostowe u dzieci młodszych. 2. Choroby rozrostowe u dzieci starszych.
3. Ocena cytologiczna rozmazów krwi obwodowej i szpiku oraz znaczenie badań cytofluorymetrycznych i molekularnych w diagnostyce, prognozowaniu i leczeniu chorób rozrostowych i nierozrostowych chorób układu krwiotwórczego u dzieci i młodzieŝy. 4. Leczenie ambulatoryjne chorób rozrostowych oraz monitorowanie dzieci po zakończonym leczeniu onkologicznym. 5. Transplantacja komórek krwiotwórczych w onkologii i hematologii dziecięcej. 6. Choroby zakaźne wieku dziecięcego. 7. Odrębności budowy i czynności układu oddechowego u niemowląt. Choroby układu oddechowego u niemowląt i małych dzieci. 8. Diagnostyka róŝnicowa stanów obturacji oskrzeli u dzieci. 9. Choroby alergiczne u dzieci ze szczególnym uwzględnieniem astmy oskrzelowej. 10. Rola czynników genetycznych w astmie. 11. Choroby układu oddechowego u dzieci starszych. Mukowiscydoza. 12. Nakłucia i drenaŝ jamy opłucnowej wskazania, technika. Diagnostyka róŝnicowa wysięku i przesięku. 13. Najczęstsze schorzenia laryngologiczne u dzieci. 14. Aerozoloterapia w chorobach układu oddechowego. 15. Rehabilitacja w chorobach układu oddechowego. 16. Diagnostyka róŝnicowa zapalenia stawów. Stany gorączkowe. 17. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów. Toczeń układowy. Spondyloartropatie. 18. Hormonalne uwarunkowanie homeostazy. Moczówka prosta. 19. Diagnostyka róŝnicowa przedwczesnego i opóźnionego dojrzewania. 20. Etiologia hipoglikemii. Diagnostyka, róŝnicowanie i leczenie stanów hipoglikemicznych. Zasady i forma oceny wyników nauczania i zaliczenia zajęć oraz przedmiotu: - Studenci IV roku Wydziału Lekarskiego odbywający zajęcia z pediatrii mają obowiązek zdać ustne kolokwium na koniec kaŝdego tygodnia ćwiczeń. W przypadku braku usprawiedliwienia, nieprzystąpienie studenta w tym terminie do kolokwium, jest równoznaczne z wpisaniem oceny niedostatecznej. - Zajęcia z pediatrii dla IV roku Wydziału Lekarskiego zaliczane są na podstawie ksiąŝeczki ćwiczeń z potwierdzeniem obecności na wszystkich seminariach i ćwiczeniach oraz pozytywnego wyniku kolokwium.