Opodatkowanie dochodów osób fizycznych w Hiszpanii Podatek dochodowy od osób fizycznych I.R.P.F. 1 (Impuesto sobre la Renta de las Personas Físicas) w Polsce znany jako PIT - jest podatkiem bezpośrednim, progresywnym, który rośnie wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania. Stawki podatku IRPF z przykładowym zastosowaniem stawki lokalnej dla Wspólnoty Madrytu przedstawia poniższa tabela: Wspólnoty Madrytu). Tabela 1. Stawki podatku IRPF i progi, dla których są stosowane (z przykładowym zastosowaniem stawki lokalnej dla Wysokość dochodów w euro od do Stawka ogólna Dodatkowa stawka podatkowa (lata 2012 2014) Stawka lokalna Zbiorcza stawka podatkowa 0 17 707,20 12,00% 0,75% 11,60% 24,35% 17 707,20 33 007,20 14,00% 2,00% 13,70% 29,70% 33 007,20 53 407,20 18,50% 3,00% 18,30% 39,80% 53 407,20 120 000,20 21,50% 4,00% 21,40% 46,90% 120 000,20 175 000,20 22,50% 5,00% 21,40% 48,90% 175 000,20 300 000,20 23,50% 6,00% 21,40% 50,90% 300 000,20 23,50% 7,00% 21,40% 51,90% Źródło: Opracowanie własne na podstawie http: www.agenciatributaria.es Podatek IRPF dotyczy całego obszaru Hiszpanii i obejmuje całość dochodów oraz powiększenie majątku uzyskane przez osoby fizyczne w ciągu roku kalendarzowego. Generalnie, rozliczenie podatku od osób fizycznych za rok 2013 odbywa się między 1 kwietnia a 30 czerwca 2014 roku, przy czym dla większości podatników (np. pracowników 1 Ustawa 35/2006, z dnia 28 listopada, o podatku dochodowym od osób fizycznych i o częściowej zmianie ustaw o podatku od spółek, o podatku dochodowym od osób niebędących rezydentami oraz o podatku majątkowym (Ley 35/2006, de 28 de noviembre, del Impuesto sobre la Renta de las Personas Físicas y de modificación parcial de las leyes de los Impuestos sobre Sociedades, sobre la Renta de no Residentes y sobre el Patrimonio). 1
zatrudnionych na podstawie umowy o pracę) część lub całość podatku została odprowadzona zaliczkowo na bieżąco przez płatników, tj. pracodawców. Niezłożenie zeznania podatkowego lub złożenie go po wyznaczonym terminie kiedy jest to wymagane - wiąże się z nałożeniem sankcji na podatnika. IRPF jest podatkiem, którego regulacja niektórych aspektów została częściowo przekazana poszczególnym Wspólnotom Autonomicznym Hiszpanii. W konsekwencji, wybrane regulacje prawne dotyczące IRPF, takie jak różnego rodzaju ulgi i odliczenia od podatku podlegają czasami odmiennym uregulowaniom poszczególnych Wspólnot Autonomicznych Hiszpanii. Ponadto, na podatek IRPF składa się nie tylko stawka ogólna, ale także lokalna, która jest uzależniona od miejsca zamieszkania podatnika. Przykład ulgi podatkowej stanowi odliczenie przysługujące ze względu na narodziny lub adoptowanie dziecka. Przykładowo, podatnicy, którzy w 2013 roku mieszkali we Wspólnocie Madrytu mogą odliczyć następujące kwoty za każde narodzone lub adoptowane dziecko w okresie, który jest rozliczany: 600 euro w przypadku pierwszego dziecka, 750 euro w przypadku drugiego dziecka, 900 euro w przypadku trzeciego lub każdego kolejnego dziecka. W przypadku porodu lub adopcji mnogiej powyższe kwoty zwiększają się o 600 euro za każde dziecko. Z przedstawionej ulgi skorzystać mogą jedynie rodzice zamieszkający z narodzonymi lub adoptowanymi dziećmi. Podatek dochodowy IRPF płacony jest zarówno przez obywateli hiszpańskich, jak i cudzoziemców, którzy mają status rezydenta, mieszkających w Hiszpanii czy uzyskujących dochody w tym kraju, z wyłączeniem dyplomatów oraz pracowników oddelegowanych do pracy w Hiszpanii. Corocznie osoby zobowiązane do płacenia tego podatku same rozliczają się z urzędem skarbowym, który ma prawo do weryfikacji rozliczenia przedstawionego przez podatnika. Do rozliczenia podatku zobowiązana jest każda osoba zatrudniona, której dochody brutto wyniosły ponad 22 000 EUR lub, gdy dana osoba fizyczna była zatrudniona przez więcej niż jednego pracodawcę w ciągu roku, a w kolejnym miejscu pracy jej pensja 2
przekraczała 1500 EUR. W hiszpańskim systemie podatkowym możliwe jest łączne rozliczanie się małżonków. Kraje członkowskie Unii Europejskiej i nie tylko te kraje - podpisały ze sobą fiskalne porozumienia bilateralne (tzw. umowy o podwójnym opodatkowaniu), które mają na celu uniknięcie podwójnego opodatkowania dochodów osób, które podróżują lub zamieszkują w różnych krajach Unii. W przypadku relacji polsko - hiszpańskich obowiązuje Umowa między Rządem Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana dnia 15 listopada 1979 r. ratyfikowana dnia 20 czerwca 1980 r. i opublikowana 15 czerwca 1982 r. 2 Nierezydentów przebywających w Hiszpanii (np. Polaków) obowiązuje ustawa o dochodach nierezydentów (tekst jednolity: Real Decreto Legislativo 5/2004, de 5 de marzo, por el que se aprueba el texto refundido de la Ley del Impuesto sobre la Renta de no Residentes). Nierezydenci mieszkający w Hiszpanii mają możliwość rozliczania się z urzędem skarbowym na dwa sposoby: 1. Na zasadach stosowanych dla rezydentów (Hiszpanów): podatek od dochodów niezależnie od miejsca ich uzyskania odprowadzany jest w Hiszpanii (podatek uzyskany w innych krajach, np. w Polsce podlega odliczeniu); 2. Na zasadach stosowanych dla nierezydentów: rozliczając się w ten sposób nierezydenci odprowadzają podatek tylko od dochodów uzyskanych w Hiszpanii - według ogólnej stawki 24% (obecnie: 24,75% od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2014) od dochodów z wynagrodzenia oraz według stawki 21% od odchodów z depozytów bankowych, czy nieruchomości (dla dochodów z niektórych źródeł istnieją niższe stawki). W przypadku rozliczania się w ten sposób wymagane jest wcześniejsze uzyskanie dokumentu upoważniającego osobę fizyczną do rozliczania podatku na zasadach nierezydenta. 2 Odniesienie do wymienionej umowy znajduje się w języku polskim: http://www.finanse.mf.gov.pl/documents/766655/1153369/19791115_hiszpania_konwencja_tekst_pl.pdf oraz w języku hiszpańskim: http://www.boe.es/diario_boe/txt.php?id=boe-a-1982-14239 3
Osoba fizyczna jest uznawana za rezydenta Hiszpanii, kiedy spełnione jest jedno z następujących kryteriów: Gdy przebywa ponad 183 dni w roku kalendarzowym na terenie Hiszpanii. Celem ustalenia tego okresu przebywania na terenie Hiszpanii wliczane są sporadyczne wyjazdy za granice kraju, chyba, że podatnik udowodni posiadanie adresu podatkowego w innym kraju; Gdy główny ośrodek, podstawa działalności, czy jej centrum interesów gospodarczych znajduje się w formie bezpośredniej lub pośredniej w Hiszpanii; Gdy, jeżeli nie zostanie udowodnione inaczej, zamieszkują na stałe w Hiszpanii jej współmałżonek, nie będący z daną osobą fizyczną legalnie w separacji oraz nieletnie dzieci danej osoby fizycznej zależne od niej. Szczególne przepisy dotyczące kwestii opodatkowania dochodów odnoszą się do nierezydentów, którzy działają w Hiszpanii prowadząc zakład (establecimiento permanente). Definicja zakładu znajduje się w art. 13 ustawy o dochodach nierezydentów i normach podatkowych (oparta na definicji modelowej konwencji OECD). Także polsko hiszpańska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawiera pojęcie zakładu, który oznacza stałą placówkę, poprzez którą całkowicie lub częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa. Określenie zakład obejmuje w szczególności miejsce zarządu, filię, biuro, zakład fabryczny, warsztat, kopalnię, kamieniołom albo każde inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych, budowę oraz montaż, które trwają przez okres dłuższy niż 12 miesięcy. Osoba fizyczna prowadzi zatem działalność na terenie Hiszpanii poprzez zakład, kiedy dysponuje w formie ciągłej lub stałej obiektami lub miejscami pracy, w których realizuje część lub całość działalności albo prowadzi działalność poprzez pełnomocnika upoważnionego do zawierania umów w imieniu i na rzecz nierezydenta. Zyski osiągane przez taką formę działalności są opodatkowane w państwie, w którym jest on prowadzony, do takiej wysokości, w jakiej mogą być one przypisane temu zakładowi. Dotyczy to również podatku dochodowego od osób fizycznych. W przypadku, gdy 4
wynagrodzenia pracowników są ponoszone przez zakład znajdujący się na terenie Hiszpanii, to pracownicy winni być tam opodatkowani. W przypadku pracowników najemnych, wynagrodzenie polskiego pracownika oddelegowanego do Hiszpanii może być zwolnione tam z opodatkowania, gdy spełnione są łącznie trzy warunki : a) odbiorca przebywa w drugim Państwie łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas roku podatkowego i b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, oraz c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie 3. Podstawę opodatkowania zakładu regulują przepisy znajdujące się w ustawie o podatku od osób prawnych (Real Decreto Legislativo 4/2004, de 5 de marzo, por el que se aprueba el texto refundido de la Ley del Impuesto sobre Sociedades). Ogólna stawka podatkowa dla zakładu prowadzonego w Hiszpanii wynosi 30 % oraz 35% dla zakładu zajmującego się badaniem i wydobyciem węglowodorów. Niniejsze opracowanie ma charakter ogólno-wprowadzający i wyłącznie informacyjny, nie wyczerpując wszystkich kwestii poruszonych w nim zagadnień. Nie stanowi ono porady prawnej w ścisłym znaczeniu i nie jest podstawą do podjęcia poszczególnych decyzji. Kancelaria EJSI SERTRYC, SL, nie bierze odpowiedzialności za skutki działań podjętych na podstawie niniejszego opracowania. EJSI SERTRYC, SL, jest zwolnione z odpowiedzialności zakresie dotyczącym kompletności i dokładności niniejszego opracowania. W razie potrzeby wyjaśnienia konkretnego zagadnienia, radzimy zwrócić się o szczegółową poradę prawną do hiszpańskiego prawnika. www.serrano-int.com ul. Flory 9/6 00-586 Warszawa Tel. 0048 22 331 23 20 c/ Velázquez 53, 4º Izq. 28001 Madryt Tel. 0034 91 576 94 39 3 Na podstawie art. 15 polsko hiszpańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. 5