FUNDACJA PROGRAMÓW POMOCY DLA ROLNICTWA (FAPA) ZESPÓŁ MONITORINGU ZAGRANICZNYCH RYNKÓW ROLNYCH (FAMMU) ul. Wspólna 30, pokój 336 00-930 Warszawa tel. 022 623 19 70, faks 022 623 19 09, fammu@fapa.org.pl RYNEK CUKRU tys. t Wartość i wolumen subsydiowanego eksportu cukru mln z Polski w latach 2006-08 140 35 120 30 100 25 80 20 60 15 40 10 20 5 0 0 2006 2007 2008 wolumen (tys. t) wartość dopłat (mln ) BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r.
FAPA Autor opracowania: Łukasz Chmielewski SPIS TREŚCI Spis treści... 2 Podstawowe dane o regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej... 4 1. Funkcjonowanie instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej wymienionych w budŝecie... 5 1.1. BudŜet... 5 1.2. Zniesienie dopłat do eksportu cukru... 5 2. Funkcjonowanie pozostałych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej... 6 2.1. Cena reprezentatywna i cło dodatkowe na import cukru i syropów... 6 2.2. Cena reprezentatywna i cło dodatkowe na import melasy... 6 2.3. Zmiany przepisów w sektorze cukru... 7 2.4. Kwoty importowe i eksportowe na cukier... 8 2.5. Preferencyjny import z AKP i Indii... 9 2.6. nadmierne zapasy cukru w krajach przystępujących do UE... 10 2.7. Cła, refundacje eksportowe i pozostałe mechanizmy regulacji rynku... 11 2.8. Poszerzenie UE... 12 2.9. Zmiany uregulowań handlowych... 13 2.10. Bezcłowe kontyngenty importowe w UE... 15 2.11. Interwencyjny skup cukru... 16 3. Informacje z wybranych krajów Europy... 19 3.1. Kraje członkowskie... 19 4. Biopaliwa... 21 5. ZałoŜenia budŝetu rolnego UE na rok 2008 na tle lat poprzednich... 22 FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 2
Streszczenie W projekcie budŝetu na WPR na 2009 r. przewidziano na sektor cukru w sumie 182 mln EUR. We wstępnej propozycji planowane wydatki na rynek cukru były o 79 mln EUR mniejsze. Nie oszacowano jeszcze środków na fundusz restrukturyzacyjny. W porównaniu do 2008 r. (407,7 mln EUR) wydatki będą o 55% mniejsze. Zmniejszenie środków na sektor cukru to przede wszystkim efekt zniesienia refundacji eksportowych od sezonu 2008/09 (październik/wrzesień) nie będą stosowane dopłaty do eksportu cukru i nie będą organizowane przetargi eksportowe. Zgodnie z oczekiwaniami Komisja Europejska zdecydowała się takŝe zawiesić refundacje eksportowe do syropów i innych cukrów oraz refundacje do eksportu białego i surowego cukru w stanie nieprzetworzonym. W przypadku refundacji do cukru zawartego w towarach nieobjętych Załącznikiem I do Traktatu (Non- Annex I) wysokość stawki ustalono na 0 EUR (bez zawieszenia). W sezonie 2008/09 obowiązuje za to kwota eksportowa w wysokości 650 tys. ton na cukier i 50 tys. ton na izoglukozę, które zostały wyprodukowane poza kwotą produkcyjną. W ramach tego kontyngentu nie będą przydzielane jednak Ŝadne subsydia. W sezonie 2008/09 została wprowadzona takŝe bezcłowa kwota na import 400 tys. ton cukru do wykorzystania w przemyśle farmaceutycznym i fermentacyjnym. Zgodnie z załoŝeniami reformy, w sezonie 2008/09 zmniejszeniu uległa równieŝ cena reprezentatywna na cukier biały do 541,5 /t, a cena minimalna na buraki cukrowe spadła do 27,83 /t. Zredukowana do 448,8 /t została zaś cena reprezentatywna na surowy cukier z krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku. Po roku stałej stawki podniesione zostało zaś cło na melasę (o 8% na trzcinową i o 30% na buraczaną). Komisja i Rada UE opublikowały równieŝ szereg aktów prawnych zmieniających prawo w sektorze cukru zarówno w odniesieniu do przepisów regulujących rynek wewnętrzny, jak i handel. Na uwagę zasługuje zwłaszcza zniesienie cła na melasę z AKP, podpisanie szeregu Porozumień o Partnerstwie Gospodarczym z krajami AKP i LDC (najsłabiej rozwinięte). Szczegóły dotyczące zmian prawnych w raporcie. Komisja Europejska nie stwierdziła nadmiernych zapasów cukru ani w Bułgarii, ani w Rumunii. Znacząco spadły zaś zapasy interwencyjne. Uzgodniono równieŝ ostateczny kształt propozycji zmian w sektorze energetycznym (10% próg blendingu dla biopaliw byłby obowiązkowy od 2020 r.). Nowe propozycje zostały uznane za wystarczająco zachęcające do produkcji biopaliw i dlatego teŝ zniesione zostaną dopłaty do upraw roślin energetycznych od 2010 r. FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 3
PODSTAWOWE DANE O REGULACJI RYNKU CUKRU W UNII EUROPEJSKIEJ Zreformowany system regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej funkcjonuje od pierwszego lipca 2006 roku i wygaśnie z dniem 30 września 2015 r. Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 318/2006 z 20 lutego 2006 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków w sektorze cukru, podstawowe elementy tej organizacji to: kwota produkcji cukru, cena referencyjna cukru i cena minimalna buraków cukrowych, a takŝe w zredukowanej formie skup interwencyjny, dopłaty do eksportu cukru i syropów cukrowych oraz cukru zawartego w towarach przetworzonych, refundacja produkcji oraz instrumenty ochrony rynku wewnętrznego (m.in. wspólna taryfa celna i licencje). Ustanowiony został takŝe fundusz restrukturyzacyjny i płatności bezpośrednie dla plantatorów buraków cukrowych. Kwota produkcyjna Dotychczasowe kwoty produkcyjne A i B zostały zastąpione jednolitą kwota produkcyjną (wyprodukowany cukier, izoglukoza i syrop inulinowy będą klasyfikowane jako kwotowe lub pozakwotowe), której wysokość została podana w załączniku III do rozporządzenia 318/06. Nowa, ujednolicona kwota produkcyjna będzie sumą kwot A i B obowiązujących w sezonie 2005/06 dla cukru białego w UE-25 wyniosła nieco ponad 17,4 mln ton w przypadku Polski 1 671 926 ton; dla izoglukozy w UE-25 nieco ponad 506,7 tys. ton (w tym 26 781 ton dla Polski) i 320,7 tys. ton syropu inulinowego (Polska nie jest jego producentem). Za sprawą dalszej sprzedaŝy kwot produkcyjnych jej wysokość w UE-27 w sezonie 2008/09 została ustalona na 13 468 847,2 ton cukru i 819 524,6 ton izoglukozy. W przypadku Polski kwota produkcyjna wynosi 1 405 608,1 ton dla cukru i 767 tys. ton dla izoglukozy. Redukcja w skali całej wspólnoty wyniosła blisko 19%, dla Polski zaś prawie 21%. Zarówno UE jak i Polska od sezonu 2008/09 będą importerami netto cukru. KaŜda ilość wyprodukowana poza przyznany poziom kwoty moŝe być uŝyta jako cukier przemysłowy, przeniesiona na poczet produkcji w kolejnym roku lub wyeksportowana w ramach uzgodnionych limitów. Ceny Cena gwarantowana na cukier biały została zastąpiona ceną referencyjną, która będzie wynosić: 631,9 EUR/t w sezonach 2006/07 i 2007/08, 541,5 EUR/t w sezonie 2008/09 i 404,4 EUR/t od sezonu sezonie 2009/10. Podobnie cena gwarantowana na import cukru surowego z krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) została zastąpiona ceną referencyjną, która będzie wynosić: 496,8 EUR/t w sezonach 2006/07 i 2007/08, 448,8 EUR/t w sezonie 2008/09 i 335,2 EUR/t od sezonu 2009/10; Cena referencyjna nie jest gwarancją ceny, a jedynie jej szacunkowym poziomem. W przypadku buraków cukrowych kwotowych (uŝytych do produkcji cukru kwotowego) utrzymano mechanizm ceny minimalnej. W sezonie 2006/07 cena minimalna za buraki cukrowe wyniesie 32,86 EUR/t, 29,78 EUR/t w sezonie 2007/08, 27,83 EUR/t w sezonie 2008/09 i 26,29 EUR/t od sezonu 2009/10. Cena minimalna oznacza gwarancję zbytu i ceny. Opłaty Opłata produkcyjna została ustalona na 12 EUR/t dla cukru i na 6 EUR/t dla izoglukozy, za nadwyŝki produkcyjne zostanie naliczona specjalna opłata przez Komitet Zarządzający ds. Cukru. FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 4
1. FUNKCJONOWANIE INSTRUMENTÓW WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ WYMIENIONYCH W BUDśECIE 1.1. BUDśET Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (skrót angielski: EAGGF, francuski: FEOGA), stanowi część unijnego budŝetu i jest podstawowym instrumentem finansowania Wspólnej Polityki Rolnej. Składa się on z dwóch sekcji: Sekcji Gwarancji i Sekcji Orientacji. Z Sekcji Gwarancji finansowane są działania związane z polityką rynkową. Na wydatki w sektorze rolniczym przewidziano w 2008 r. 54,4 mld EUR wobec 52,4 mld EUR rok wcześniej. Na sektor cukru przeznaczono blisko 407,7 mln EUR, czyli o 26,2% więcej niŝ w 2007 r., kiedy to na wydatki zarezerwowano 323 mln EUR. W stosunku do wydatków w 2006 roku jest to jednak spadek aŝ o 72%. W załoŝeniu budŝetowym w sektorze cukru na 2008 r. najwięcej przeznaczono na refundacje eksportowe (406,7 mln EUR). Koszty z tytułu składowania cukru mają wynieść zaś nieco ponad 900 tys. EUR. Natomiast na dopłaty do towarów nieobjętych Załącznikiem I do Traktatu (Non-Anex I) przewidziano ponad 183 mln EUR w porównaniu do 299 mln EUR w 2007 r. (w tym dla cukru i innych towarów ogółem). Wydatki Sekcji Gwarancji w części dotyczącej cukru (w euro) Wydatki Wydatki BudŜet Wyszczególnienie wstępny szacunek załoŝenia 2006 2007 2008 Refundacje eksportowe do cukru i izoglukozy 1 116 914 098,88 419 000 000 406 741 000 Refundacja produkcji w przemyśle chemicznym 215 037 755,85 33 000 000 p.m. Składowanie cukru 134 464 382,36-129 000 000 924 000 Inne wydatki na cukier 54 322 320,27 p.m. p.m. Razem 1 520 738 557,36 323 000 000 407 665 000 p.m. - do poźniejszego rozwaŝenia Opracowanie własne na podst. Dz. U. UE W 2008 roku w sektorze cukru przewidziano takŝe 232 mln EUR w ramach pomocy bezpośredniej. Wydatki Wydatki BudŜet Wyszczególnienie wstępny szacunek załoŝenia 2006 2007 2008 Odzielna płatność z tytułu cukru - 167 000 000 202 000 000 Kwota dodatkowa dla producentów buraków cukrowych i trzciny cukrowej - 20 000 000 30 000 000 Razem 0,00 187 000 000 232 000 000 Opracowanie własne na podst. Dz. U. UE W projekcie budŝetu na WPR na 2009 r. przewidziano na sektor cukru w sumie 182 mln EUR. We wstępnej propozycji planowane wydatki na rynek cukru były o 79 mln EUR mniejsze. Nie oszacowano jeszcze środków na fundusz restrukturyzacyjny. W porównaniu do 2008 r. (407,7 mln EUR) wydatki będą o 55% mniejsze. Zmniejszenie środków na sektor cukru to przede wszystkim efekt zniesienia refundacji eksportowych. 1.2. ZNIESIENIE DOPŁAT DO EKSPORTU CUKRU W sezonie 2008/09 (październik/wrzesień) nie będą stosowane dopłaty do eksportu cukru i nie będą organizowane przetargi eksportowe. Zgodnie z oczekiwaniami Komisja Europejska zdecydowała się takŝe zawiesić refundacje eksportowe do syropów i innych cukrów oraz refundacje do eksportu białego i surowego cukru w stanie nieprzetworzonym. W przypadku refundacji do cukru zawartego w towarach nieobjętych Załącznikiem I do Traktatu (Non- Annex I) wysokość stawki ustalono na 0 EUR (bez zawieszenia). Zerowe stawki obowiązują od 26 września 2008 r. FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 5
W sezonie 2008/09 została wprowadzona kwota eksportowa w wysokości 650 tys. ton na cukier i 50 tys. ton na izoglukozę. W ramach tej kwoty nie będą przydzielane jednak Ŝadne subsydia. W sezonie 2008/09 obowiązuje takŝe bezcłowa kwota na import 400 tys. ton cukru do wykorzystania w przemyśle farmaceutycznym i fermentacyjnym (szczegóły w osobnym paragrafie). W sezonie 2007/08 dopłaty do eksportu cukru w ramach stałego przetargu przekroczyły 463,4 mln EUR. A wolumen wyniósł 1358,6 tys. ton. Szczegóły, dotyczące wolumenu i wartości subsydiowanego eksportu cukru w UE w ostatnich pięciu sezonach, przedstawia poniŝszy wykres. Ilość i wartość subsydiowanego eksportu w UE 3 000 2 564,1 2 655,2 2 500 1 836,5 2 000 1358,6 1 500 935,6 1 104,9 955,0 903,4 1 000 500 303,6 463,4 0 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 wolumen (tys. t) wartość dopłat (mln EUR) W sezonie 2008/09 subsydia eksportowe mogą być przyznawane jedynie dla cukru z zapasów interwencyjnych. 2. FUNKCJONOWANIE POZOSTAŁYCH INSTRUMENTÓW WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ UNII EUROPEJSKIEJ 2.1. CENA REPREZENTATYWNA I CŁO DODATKOWE NA IMPORT CUKRU I SYROPÓW Cena reprezentatywna Kod PCN Wyszczególnienie euro/100kg netto 2008-11-06 2008-11-08 2008-11-15 2008-11-20 2008-12-05 2008-12-06 1701 11 10 cukier surowy trzcinowy do rafinacji 24,58 24,58 24,58 24,58 23,24 23,24 1701 11 90 cukier surowy trzcin. oprócz do rafinacji 24,58 24,58 24,58 24,58 23,24 23,24 1701 12 10 cukier surowy buraczany do rafinacji 24,58 24,58 24,58 24,58 23,24 23,24 1701 12 90 cukier surowy buracz. oprócz do rafinacji 24,58 24,58 24,58 24,58 23,24 23,24 1701 91 00 cukier inny niŝ sur., zaw. dod. aromat. i barw. 27,44 25,74 24,40 25,79 25,79 24,46 1701 99 10 cukier biały, bez dodatków aromat. i barwiących 27,44 25,74 24,40 25,79 25,79 24,46 1701 99 90 pozostały cukier, bez dodatków aromat. i barw. 27,44 25,74 24,40 25,79 25,79 24,46 1702 90 99 cukier inwertowany i inne cukry 0,27 0,26 0,24 0,26 0,26 0,24 Źródło: FAMMU, opracowanie własne na podstawie Dziennika Urzędowego UE Cło dodatkowe Kod PCN Wyszczególnienie euro/100kg netto 2008-11-06 2008-11-08 2008-11-15 2008-11-20 2008-12-05 2008-12-06 1701 11 10 cukier surowy trzcinowy do rafinacji 4,01 4,01 4,01 4,01 4,68 4,68 1701 11 90 cukier surowy trzcin. oprócz do rafinacji 9,24 9,24 9,24 9,24 9,91 9,91 1701 12 10 cukier surowy buraczany do rafinacji 3,82 3,82 3,82 3,82 4,49 4,49 1701 12 90 cukier surowy buracz. oprócz do rafinacji 8,81 8,81 8,81 8,81 9,48 9,48 1701 91 00 cukier inny niŝ sur., zaw. dod. aromat. i barw. 11,51 12,39 13,33 12,35 12,35 13,28 1701 99 10 cukier biały, bez dodatków aromat. i barwiących 6,99 7,84 8,51 7,82 7,82 8,48 1701 99 90 pozostały cukier, bez dodatków aromat. i barw. 6,99 7,84 8,51 7,82 7,82 8,48 1702 90 99 cukier inwertowany i inne cukry 0,38 0,39 0,40 0,39 0,39 0,40 Źródło: FAMMU, opracowanie własne na podstawie Dziennika Urzędowego UE 2.2. CENA REPREZENTATYWNA I CŁO DODATKOWE NA IMPORT MELASY FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 6
EUR/100kg 14 13 12 11 10 9 8 7 6 sty 05 sty 05 Cena reprezentatywna na melasę w Unii Europejskiej w okresie I.2005-XII.2008 lut 05 kwi 05 cze 05 sie 05 z trzciny cukr. z buraków cukr. paź 05 gru 05 lut 06 kwi 06 maj 06 cze 06 cze 06 paź 07 paź 08 W celu wyeliminowania wpływu wahań cen melasy na rynku światowym na unijny rynek, ceny reprezentatywne melasy trzcinowej i buraczanej w imporcie do Wspólnoty, ustalane są na bazie C.I.F. Amsterdam i w zaleŝności od poziomu tych cen nakładane jest takŝe cło dodatkowe. Po ponad rocznej przerwie Komisja Europejska zdecydowała się w październiku 2008 r. znacznie podnieść cenę reprezentatywną melasy. W przypadku melasy trzcinowej ustalono ją na poziomie 9 euro i blisko 13,5 euro w odniesieniu do importu melasy buraczanej. Od tamtej podwyŝki cena reprezentatywna nie uległa zmianie. Zarówno w przypadku importu melasy buraczanej jak i trzcinowej nie stosowano cła dodatkowego. 2.3. ZMIANY PRZEPISÓW W SEKTORZE CUKRU Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 707/2008 (L 197/4), zmieniające rozporządzenie (WE) nr 952/2006 ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) 318/2006 w odniesieniu do zarządzania rynkiem wewnętrznym cukru i system kwot produkcyjnych. NajwaŜniejszymi zmianami są: 1) wyłączenie cukru białego wytworzonego z cukru białego o innym standardzie jakościowym przez to samo przedsiębiorstwo z ewidencjonowania produkcji w celu uniknięcia podwójnego liczenia tego samego cukru (ale o innej jakości); 2) ustalenie metod wyliczania zawartości cukru w syropach; 3) w przypadku zlecenia produkcji na zewnątrz, ewentualne wycofanie prewencyjne cukru będzie odnosić się nie do sumy kwot przedsiębiorstwa zlecającego i wykonującego produkcję, ale do sumy progów wycofań prewencyjnych; 4) wprowadzenie obowiązku informowania do 15. kaŝdego miesiąca o cenach i ilościach importu z krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz Najsłabiej Rozwiniętych Państw (LDC) import z tego kierunku ma do 2012 r. pokryć ok. 25% zapotrzebowania w UE; 5) zmieniono załącznik II do rozporządzenia 318/2006 (od pierwszego października zastąpione przez rozporządzenie nr 1234/2007 o wspólnej organizacji rynków rolnych) o warunkach zakupu buraków cukrowych; 6) usprawniono sprawozdawczość dotyczącą zapasów cukru; 7) wprowadzono szczegółowe zasady prywatnego przechowywania cukru: dopłata do prywatnego przechowywania cukru będzie ustalana w ramach przetargu; moŝliwe będzie uzyskanie dopłaty do prywatnego składowania; 8) zmieniono załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 952/2006, w którym podano maksymalną ilość cukru, jaka moŝe trafić do skupu interwencyjnego w 2007/08. Aktualnie są to następujące ilości: a) 31 615 ton w Belgii; b) 170 ton w Bułgarii; c) 13 346 ton w Czechach; d) 16 213 ton w Danii; e) 130 985 ton w Niemczech; f) 5 687 ton w Grecji; g) 31 790 ton w Hiszpanii; h) 130 447 ton we Francji; i) 17 208 ton w ZDF*; j) 27 012 ton we Włoszech; k) 4 013 ton na Litwie; l) 10 699 ton na Węgrzech; FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 7
m) 33 376 ton w Holandii; n) 14 541 ton w Austrii; o) 63 513 ton w Polsce; p) 537 ton w Portugalii; r) 357 ton na Azorach**; s) 3 912 ton w Rumunii; t) 5 278 ton na Słowacji; u) 3 225 ton w Finlandii; w) 12 306 ton w Szwecji; x) 43 769 ton w Wielkiej Brytanii. * Zamorskie Departamenty Francji, ** portugalskie W Dzienniku Urzędowym UE opublikowano rozporządzenie Komisji (WE) nr 858/2008 (L 235/7), zmieniające rozporządzenie (WE) nr 967/2006 o szczegółowych zasadach stosowania rozporządzenie Rady (WE) nr 318/2006 (podstawowy akt prawny w sektorze cukru). Komisja Europejska ujednoliciła przepisy dotyczące przekazywania informacji o ilości surowca przemysłowego do przetworzenia, określiła szczegółowo kody nomenklatury celnej dla syropów do smarowania i syropów do produkcji Rinse Appelstroop oraz poszerzyła załącznik do rozporządzenia 967/2006, dodając do niego niektóre woski do depilacji i środki do zmiękczania tkanin (ze względu na przepisy o wykorzystaniu cukru przemysłowego w sektorze farmaceutycznym i chemicznym). Szczegóły w rozporządzeniu. W Dzienniku Urzędowym UE pojawiło się takŝe sprostowanie (L 303/26) do rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/2007, zmieniającego rozporządzeni Rady (WE) nr 318/2006 o organizacji rynku cukru. Tytuł załącznika IX do rozporządzenia 1260/2007 powinien brzmieć obliczanie współczynnika mającego zastosowanie do przedsiębiorstw zgodnie z art. 10 ust. 2 akapit drugi (a nie zgodnie z art. 10 ust. 2 akapit trzeci). 2.4. KWOTY IMPORTOWE I EKSPORTOWE NA CUKIER Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 924/2008 (L 252/7), ustalające limity eksportu dla cukru i izoglukozy w sezonie 2008/09 (październik/wrzesień). Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami Komisja Europejska wprowadziła kontyngent eksportowy dla: 1) pozakwotowego cukru objętego kodem PCN 1701 99 w wysokości 650 tys. ton; 2) pozakwotowej izoglukozy wysokości 50 tys. ton. Dotyczy to produktów objętych następującymi kodami PCN: 1702 40 10, 1702 60 10 i 1702 90 30. Cukier i izoglukoza muszą być wyeksportowane bez Ŝadnych dopłat. Jak do tej pory, w ramach ww. kontyngentów wyeksportowano w sumie blisko 50 tys. ton, co stanowi 7% łącznego limitu. Szczegóły w poniŝszym zestawieniu. produkt limit* sprzedany do sprzedania cukier 650 000 44 324,7 605 675,3 izoglukoza 50 000 4 851,0 45 149,0 Razem 700 000 49 175,7 650 824,3 * rozporządzenia (WE) nr 924/2008 Stan na 12 grudnia 2008 r., dane w tonach FAPA/FAMMU na podst. Dz.U. UE, F. O. Licht Komisja Europejska opublikowała takŝe rozporządzenie (WE) nr 901/2008 (L 248/18), zawieszające cło importowe dla cukru przemysłowego. Decyzja była oczekiwana i jest konsekwencją cenowego sporu pomiędzy producentami cukru a przemysłem farmaceutycznym i fermentacyjnym w UE. Na pomocy ww. rozporządzenia zostaje wprowadzony bezcłowy kontyngent importowy na 400 tys. ton cukru do wykorzystania w przemyśle w sezonie 2008/09 (październik/wrzesień). Numer porządkowy kontyngentu to 09.4390. Wolumen bezcłowego kontyngentu odpowiada połowie zapotrzebowania na cukier przemysłowy w UE. FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 8
2.5. PREFERENCYJNY IMPORT Z AKP I INDII Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 1088/2008 (L 297/12), ustanawiające tymczasowe zobowiązania dostaw cukru trzcinowego dla krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) i Indii w sezonie 2009/10. Sezon dostaw dla AKP nie został zmieniony na październik/wrzesień (jak w przypadku rozliczeń unijnego rynku) i obowiązuje od lipca do czerwca. Od pierwszego października 2009 r. umowa o preferencyjnym dostępie do unijnego rynku cukru została jednak wymówiona krajom AKP i Indiom. To porozumienie jest sukcesywnie zastępowane przez Porozumienia o Partnerstwie Ekonomicznym, podpisywane z kaŝdym krajem osobno lub grupą państw. Nowe formy dostępu do unijnego rynku cukru dla tych państw reguluje rozporządzenie (WE) nr 892/2008. W sezonie 2009/10 okres dostaw będzie trwać zatem tylko trzy miesiące. Dlatego teŝ KE obliczyła odpowiednio zredukowane zobowiązanie dostaw surowego cukru trzcinowego na ten okres. W sumie od pierwszego lipca do 30 września zostanie sprowadzone prawie 326,2 ton cukru, z czego blisko 123 tys. ton będzie pochodzić z wyspy Mauritius, tradycyjnie największego dostawcy cukru na unijny rynek w ramach preferencyjnego dostępu. Szczegóły w poniŝszym zestawieniu. Państwa wolumen importu w 2009 Barbados 8 024,35 Belize 11 670,03 Kongo 2 546,53 FidŜi 41 337,08 Gujana 41 282,85 Indie 2 500,00 WybrzeŜe Kości Słoniowej 2 546,53 Jamajka 30 558,58 Kenia 1 250,00 Madagaskar 2 690,00 Malawi 5 206,10 Mauritius 122 757,63 Mozambik 1 500,00 Wyspy St. Kitts i Nevis 0,00 Surinam 0,00 Suazi 29 461,13 Tanzania 2 546,53 Trynidad i Tobago 10 937,75 Uganda 0,00 Zambia 1 803,75 Zimbabwe 7 556,20 Razem 326 175,04 Opracowanie własne na podst. rozp. 1088/2008 Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 910/2008 (L 251/13), zmieniające rozporządzenie (WE) nr 951/2006 w zakresie szczegółowych zasad eksportu pozakwotowego w sektorze cukru. Na mocy ww. aktu prawnego zlikwidowano bezcłowy kontyngent na import melasy z krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (600 tys. ton rocznie) i zniesiono cło na import melasy z tych państw. Oprócz tego zmieniono zapisy dotyczące metod określania zawartości cukru w syropach dla refundacji wywozowych, wprowadzono przepisy wykonawcze do zarządzania pozakwotowym eksportem i stworzono system kontroli zapobiegający naduŝyciom przy eksporcie, a takŝe ustalono sposoby sprawozdawczości i informowania Komisji Europejskiej. Szczegóły w rozporządzeniu. Komisja Europejska opublikowała równieŝ rozporządzenie (WE) nr 1169/2008 (L 316/3), wydłuŝające składanie licencji importowych na cukier w ramach niektórych kontyngentów taryfowych. Powodem zmiany jest ujednolicenie przepisów, wynikające z ustalenia nowych kontyngentów (o porozumieniu gospodarczym). Termin składania wniosków na wwóz został wydłuŝony do 12 grudnia br. na następującego kontyngenty o numerach: 1) od 09,4331 do 09,4351 (preferencyjny cukier z AKP i Indii); FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 9
2) od 09,4315 do 09,4320 (cukier dodatkowy i Koncesja CXL); 3) 09,4324 do 09,4328 (cukier bałkański); 4) 09,4365 i 09,4366 (cukier przejściowy dla Rumunii i Bułgarii); 5) 09,4380 i 09,4390 (cukier dodatkowy i przemysłowy); 6) od 09,4431 do 09,4437 (cukier dodatkowy w ramach Porozumienia o Partnerstwie Ekonomicznym aktualnie trwają takŝe negocjacje, których celem jest podpisanie kolejnych takich porozumień poniŝej szczegóły). Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 892/2008 (L 245/5), zmieniające rozporządzenie (WE) nr 950/2006 o szczegółowych zasadach importu i rafinacji produktów cukrowniczych i o zarządzaniu kontyngentami i umowami specjalnymi w sezonach 2006/07, 2007/08 i 2008/09. Zmiany są konieczne ze względu na: 1) wygaśnięcie umowy z Indiami i państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) o preferencyjnym dostępie do unijnego rynku cukru i rozpoczęciu negacji z nimi w sprawie nowych form partnerstwa; 2) podpisanie układów o stabilizacji i stowarzyszeniu z Albanią, Bośnią i Hercegowiną oraz wynikające z nich przepisy przejściowe. Zmienione zostały teŝ szczegółowe zapisy dotyczące terminów składania wniosków importowych dla AKP i Indii oraz system zarządzania tą formą importu, a takŝe ograniczono moŝliwość składania wniosków na przywóz cukru przemysłowego do przetwórców (wg art. 2 lit. D.) rozporządzenia (WE) nr 967/2006. Na mocy rozporządzenia (WE) 892/2008 zmieniono równieŝ w rozporządzeniu (WE) 950/2006 Załącznik I (o cukrze bałkańskim poszerzono o 180 tys. ton cukru z Serbii i Kosowa łącznie) i dodano do niego tabelę o kontyngentach importowych na cukier w ramach Umów o Partnerstwie, która ma następującą postać: 1) Komory, Madagaskar, Mauritius, Seszele i Zimbabwe Albania 75 tys. ton łącznie w ramach kontyngentu 09.4331; 2) Burundi, Kenia, Rwanda, Tanzania i Uganda 15 tys. ton łącznie w ramach kontyngentu 09.4432; 3) Suazi: 30 tys. ton (09.4433); 4) Mozambik: 20 tys. ton (09.4434); 5) Antigua i Barbuda, Bahamy, Barbados, Belize, Dominika, Dominikana, Grenada, Gujana, Haiti, Jamajka, Sant Kitts i Nevis, Saint Lucia, Sant Vincent i Grenadyny, Surinam oraz Trynidad i Tobago 30 tys. ton łącznie w ramach kontyngentu o numerze porządkowym 09.4435; Dominikana: 30 tys. ton (09.4436); 6) FidŜi, Papua Nowa Gwinea: 30 tys. ton w ramach kontyngentu 09.4437. Do rozporządzenia dołączony jest takŝe wzór świadectw przywozowych i wywozowych. W dzienniku Urzędowym UE opublikowane zostało takŝe rozporządzenie Komisji (WE) nr 499/2008 (L 146/9), zmieniające rozporządzenia nr 1501/1995 i 800/1999 w odniesieniu do warunków przyznawania refundacji eksportowych. W przypadku cukru nie stosuje się wymogu pochodzenia wspólnotowego dla uzyskania refundacji (w ten sposób reeksportowi moŝe być poddany cukier importowany w ramach preferencyjnego dostępu do unijnego rynku, jak z Krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku, czy Indii). 2.6. NADMIERNE ZAPASY CUKRU W KRAJACH PRZYSTĘPUJĄCYCH DO UE Komisja Europejska poinformowała, Ŝe na podstawie dokumentów dostarczonych przez Bułgarię i Rumunię nie stwierdziła nadmiernych zapasów cukru w tych krajach w związku z ich akcesją do UE. W 2004 r., kiedy to Polska razem z 9 innymi krajami wstępowała do UE, KE naliczyła w sumie blisko 77,5 mln EUR za prawie 155 tys. ton cukru sklasyfikowanego FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 10
jako nadmierne zapasy. KE bada stan zapasów cukru w nowych krajach członkowskich w obawie przed ich spekulacyjnym nagromadzeniem. W UE ceny cukru ciągle są przynajmniej dwukrotnie wyŝsze niŝ na świecie i osoby, które skupiłyby tańszy cukier przed przystąpieniem do UE, mogłyby po akcesji czerpać finansowe korzyści z róŝnicy cen. 2.7. CŁA, REFUNDACJE EKSPORTOWE I POZOSTAŁE MECHANIZMY REGULACJI RYNKU Władze UE opublikowały szereg aktów prawnych, które bezpośrednio i pośrednio wpływają na regulacje na rynku cukru. NajwaŜniejszymi zmianami są: 1) w zakresie eksportu: A) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 514/2008 (L 150/7), zmieniające rozporządzenie K(WE) 376/2008 o szczegółowych zasadach stosowania licencji importowych i eksportowych i świadectw refundacyjnych. W przypadku importu cukru został ograniczony obowiązek przedłoŝenia pozwolenia przywozu do tego objętego preferencyjnymi stawkami bez uszczerbku dla importu w ramach kontyngentów taryfowych. Zmienione zostało tym samym rozporządzenie 591/2006 o handlu z państwami trzecimi cukrem. Konieczności nadzoru importu powinien podlegać takŝe import alkoholu etylowego rolniczego pochodzenia (zmiana rozporządzenia Komisji (WE) nr 2336/2003 dotyczącego rynku rolniczego alkoholu etylowego). W rozporządzeniu podane są takŝe szczegóły dotyczące wysokości zabezpieczeń i okresu waŝności dla pozwoleń wwozowych (w tym dla tych z sektora cukrowego na stronach 24 i 25 tego rozporządzenia). B) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 639/2008 (L 178/9), zmieniające rozporządzenie Komisji (WE) nr 1043/2005 o przepisach wykonawczych do rozporządzenia Rady (WE) nr 3448/1993, dotyczącego systemu refundacji wywozowych dla towarów nieobjętych załącznikiem I do Traktatu. Ze względu na zmiany systemu prawnego UE (reformy, w tym zawieszenie refundacji dla cukru) i cen na światowym rynku KE ułatwiła nieco wydawanie pozwoleń refundacyjnych, poniewaŝ UE nie grozi juŝ przekroczenie limitów eksportowych. C) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 904/2008 (L 249/9) ustanawiające metody analizy i inne przepisy techniczne niezbędne przy refundacjach wywozowych do towarów nieobjętych załącznikiem I do Traktatu. W celu ujednolicenia tych przepisów KE określiła sposoby wyliczania zawartości cukru. Wzory w rozporządzeniu. D) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 720/2008 (L 198/17), ustanawiające przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 o magazynowaniu i przepływie produktów ze skupu interwencyjnego. Dla ujednolicenia i uproszczenia przepisów licencje importowe i eksportowe nie będą wymagane w przypadku wywoŝenia z UE towarów skupionych interwencyjnie celu składowania w państwie trzecim, jak i w przypadku ich ponownego sprowadzenia do UE. 2) w przypadku importu: A) Rozporządzenie Rady (WE) nr 717/2008 (L 198/1) ustanawiające wspólnotową procedurę zarządzania kontyngentami ilościowymi. Ze względu na fakt, Ŝe rozporządzenie Rady (WE) nr 520/1994 o kontyngentach ilościowych było zmieniane wielokrotnie Rada zdecydowała się ujednolicić przepisy, w taki sposób, aby były one zgodne z duchem wewnątrzwspólnotowego, wolnego handlu. B) Rozporządzenie Rady (WE) nr 732/2008 (L 211/1, łącznie ze sprostowaniem L 285/23) wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych miedzy pierwszym stycznia 2009 roku a 31 grudnia 2011 r. Zgodnie z załącznikiem II jako wraŝliwe zostały uznane m. in.: chemicznie czysta fruktoza i maltoza (PCN 1702 50 00 i 1702 90 10), wyroby cukiernicze bez zawartości kakao (PCN 1704), kakao i jego przetwory (cały dział 18, czyli teŝ wyroby czekoladowe 1806) oraz nieskaŝony spirytus (PCN 2207). W przypadku tych produktów cło ad walorem w wspomnianym okresie będzie obniŝone o 3,5%. FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 11
Preferencje taryfowe dotyczą tych krajów, które nie zostały sklasyfikowane przez Bank Światowe jako państwa o wysokim dochodzie. Szczegółowy wykaz państw znajduje się załączniku I do ww. rozporządzenia. C) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 900/2008 (L 248/8) ustanawiające metody analizy i inne przepisy techniczne niezbędne do wydania pozwoleń importowych. W celu ujednolicenia tych przepisów KE określiła sposoby wyliczania zawartości skrobi i glukozy oraz sacharozy, cukru inwertowanego i izoglukozy, a takŝe podała metody i procedury stosowane przy wyliczeniach do celów klasyfikacji dla produktów objętych kodami PCN od 1704 10 11 do 1704 10 99 (niektóre słodycze bez kakao) i od 1806 10 10 do 1806 10 90 (niektóre słodycze z kakao). Wzory w rozporządzeniu. D) Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 1080/2008 (L 296/3) zmieniające rozporządzeni (WE) nr 1100/2006 o szczegółowych zasadach otwierania kontyngentów taryfowych na surowy cukier trzciny do rafinacji z krajów najsłabiej rozwiniętych. Ze względu na poszerzenie definicji wnioskodawcy (za sprawą rozporządzenia Rady 732/2008 o preferencjach taryfowych) KE zdecydowała się zastąpić wyraŝenie zobowiązanie zatwierdzonego podmiotu gospodarczego na zobowiązanie wnioskodawcy. W świetle nowych przepisów poprzedni zapis mógł być dyskryminujący. Zmiana dotyczy sezonów 2006/07, 2007/08 i 2008/09. E) Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 1220/2008 (L 330/5) zmieniające rozporządzenie (WE) 950/2008 o imporcie cukru w ramach kontyngentów taryfowych i umów preferencyjnych w sezonach 2006/07-2008/09. NaleŜy podkreślić, Ŝe rozporządzenie 950/2008 zostało zmienione wcześniej przez rozporządzenie 892/2008 i to w nim dostępne są wysokości importu w ramach Porozumień o Partnerstwie Gospodarczym (w Dzienniku Urzędowym UE nie publikuje się jednolitych tekstów rozporządzeń). W związku z zakończeniem rozmów o porozumienie gospodarczym z Zambią, KE dołączyła ten kraj do beneficjentów kontyngentu o nrze porządkowym 09,4431, nie zmieniając jednak jego limitu ilościowego w wysokości 75 tys. ton. 3) odnośnie cła: A) Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 1031/2008 (L I) określające stawki celne na 2009 r. W przypadku sektora cukrowniczego i cukierniczego cło nie uległo zmianom w stosunku do 2008 r. (na ten rok stawki zostały określone w rozporządzeniu K(WE) 1214/2007). W Dzienniku Urzędowym UE opublikowane zostało takŝe rozporządzenie Komisji (WE) nr 826/2008 (L 223/3) o zasadach przyznawania dopłat do prywatnego przechowywania. Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) 1234/2007 o organizacji rynków rolnych takŝe i dla cukru białego przewidziane są fakultatywnie dopłaty do prywatnego składowania. KE postanowiła uruchomić ten mechanizm w tych krajach, w których średnie ceny spadną poniŝej 85% ceny referencyjnej w danym sezonie, a prognozy będą zakładać, Ŝe taki poziom utrzyma się jeszcze przez przynajmniej 2 miesiące. Mechanizm ten moŝe być ograniczony do sytuacji, kiedy cena spada poniŝej 80% ceny referencyjnej. Dopłaty do prywatnego składowania przysługują tylko podmiotom z siedzibą w UE i płacącym tam podatki. W rozporządzeniu 826/2008 znajdują się takŝe szczegółowe przepisy dotyczące składania ofert, sprawozdawczości itd. 2.8. POSZERZENIE UE Zdaniem Komisji Europejskiej, z końcem 2009 r. Chorwacja powinna zakończyć negocjacje, dotyczące przystąpienia do UE. Choć Ŝaden termin przystąpienia nie został podany, to nieoficjalnie mówi się, Ŝe realną datą jest 2011 rok. W poprzednich sezonach w Chorwacji produkowano rocznie ok. 200 tys. ton cukru. W sezonie 2008/09 produkcja będzie najprawdopodobniej o ok. 50 tys. ton mniejsza. Ze FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 12
względu na przystąpienie do UE Bułgarii i Rumunii zmianie uległy uregulowania handlowe między tym bałkańskim krajem a Unią (szczegóły w paragrafie zmiany uregulowań handlowych ). 2.9. ZMIANY UREGULOWAŃ HANDLOWYCH Chorwacja Rada UE podjęła decyzję o podpisaniu i tymczasowym stosowaniu Protokołu do Układu o Stabilizacji i Stowarzyszeniu między Wspólnotą a Chorwacją ze względu na poszerzenie UE o Bułgarię i Rumunię. Do czasu wejścia w Ŝycie protokołu stosuje się go czasowo od pierwszego sierpnia 2007 r. W przypadku sektora cukrowniczego Rada zdecydowała znieść cło na import słodyczy (1704 i 1806) z Chorwacji. Z drugiej strony ten bałkański kraj zniósł cło na import chemicznie czystych fruktozy i maltozy (CN 1702 50 00 i 1702 90 10) oraz gum do Ŝycia (CN 1704 10). Ustanowiono takŝe następujące kontyngenty i stawki celne dla produktów z UE sprowadzanych do Chorwacji: 1) roczny kontyngent na 1 250 ton dla niektórych słodyczy bez kakao (CN 1704 90 10, 1704 90 30, 1704 90 51, 1704 90 55, 1704 90 61, 1704 90 65, 1704 90 71, 1704 90 75, 1704 90 81, 1704 90 99) oraz roczny kontyngent dla 2 410 ton słodyczy zawierających kakao (CN 1806). W obu przypadkach cło wynosi 0 (zero) w ramach kontyngentu, po przekroczeniu limitu ilościowego stosuje się stawkę w wysokości 40% KNU; 2) roczny kontyngent na 7 125 ton cukru (CN 1701), który będzie zwiększać kaŝdego następnego roku o 285 ton. W ramach kontyngentu import jest bezcłowy (kontyngent wszedł w Ŝycie z dniem 1 sierpnia 2007 r.); 3) 50% redukcje KNU dla glukozy (CN 1702 30 i 1702 40); 4) roczny kontyngent na 1 000 ton glukozy (CN 1702 40) po stawce celnej 5%; 5) roczny kontyngent dla 14 500 ton melasy (CN 1703 90 00). Bośnia i Hercegowina W dzienniku Urzędowym UE opublikowane zostało przejściowe porozumienie o handlu między UE a Bośnią i Hercegowiną (L 169/13, z poprawkami L 233/1). Na jego mocy ustanowiono: 1) na produkty pochodzenia wspólnotowego przywoŝone do Bośni i Hercegowiny: a) bezcłowy import dla CN 1702 20 10 i 1702 90 30 oraz 1703 (cukier klonowy oraz izoglukoza i melasa) od wejścia Ŝycie porozumienia; b) 50% redukcję cła od daty wejścia w Ŝycie porozumienia i zniesienia cła od 1 stycznia następnego roku od wejścia w Ŝycie porozumienia dla CN 1702 30 51, 1702 30 59, 1702 30 91, 1702 30 99, 1702 90 60, 1702 90 71, 1072 90 75, 1702 90 79, 1702 90 80; 2) na produktu pochodzące z Bośni i Hercegowiny przywoŝone do UE: a) bezcłowy import dla CN 1702 50 00 (chemicznie czysta fruktoza), 1702 90 10 (chemicznie czysta maltoza), 1704 (słodycze bez kakao) i 1806 (słodycze zawierające kakao) oraz nieskaŝonego spirytusu (CN 2207); b) redukcję cła (% KNU) w następującej wysokości: FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 13
KOD CN data wejścia* 1 stycznia 1 stycznia 1 stycznia 1 stycznia 1 stycznia następnego roku** 2 roku** 3 roku** 4 roku** 5 roku** 1720 50 00 0 0 0 0 0 0 1702 90 10 0 0 0 0 0 0 1704 10 75 50 25 0 0 0 1704 90 10 0 0 0 0 0 0 1704 90 30 75 50 25 0 0 0 1704 90 51 75 50 25 0 0 0 1704 90 55 75 50 25 0 0 0 1704 90 61 75 50 25 0 0 0 1704 90 65 75 50 25 0 0 0 1704 90 71 75 50 25 0 0 0 1704 90 75 75 50 25 0 0 0 1704 90 81 75 50 25 0 0 0 1704 90 99 75 50 25 0 0 0 1806 10 15 50 0 0 0 0 0 1806 10 20 50 0 0 0 0 0 1806 10 30 0 0 0 0 0 0 1806 10 90 0 0 0 0 0 0 1806 20 10 75 50 25 0 0 0 1806 20 30 75 50 25 0 0 0 1806 20 50 90 80 60 40 20 0 1806 20 70 90 80 60 40 20 0 1806 20 80 90 80 60 40 20 0 1806 20 95 90 80 60 40 20 0 1806 31 00 90 80 60 40 20 0 1806 32 10 90 80 60 40 20 0 1806 32 90 90 80 60 40 20 0 1806 90 11 90 80 60 40 20 0 1806 90 19 90 80 60 40 20 0 1806 90 31 90 80 60 40 20 0 1806 90 39 90 80 60 40 20 0 1806 90 50 90 80 60 40 20 0 1806 90 60 90 80 60 40 20 0 1806 90 70 90 80 60 40 20 0 1806 90 90 90 80 60 40 20 0 * stawka celna od daty wejscia w Ŝycie porozumienia, ** stawka celna od pierwszego stycznia kolejnego roku od wejścia w Ŝycie porozumienia opracowanie własne na podstawie Dz.U UE 3) z kumulacji (procedura pozwalająca określić, jakiego pochodzenia jest produkt końcowy, biorąc pod uwagę pochodzenie surowców uŝytych do jego produkcji) wyłączone są niektóre słodycze (CN 1704 90 99, 1806 10 30, 1806 10 90, 1806 20 95). Umowa będzie obowiązywać od dnia wejścia w Ŝycie Układu o Stabilizacji i Stowarzyszeniu. CARIFORUM UE podpisała Porozumienie o Partnerstwie Ekonomicznym z krajami CARIFORUM (L 289/I/3). NaleŜą do niego następujące państwa: Antigua i Barbuda, Bahamy, Barbados, Belize, Dominika, Dominikana, Grenada, Gujana, Haiti, Jamajka, Sant Kitts i Nevis, Sant Lucia, Sant Vincent i Grenadyny, Surinam oraz Trynidad i Tobago. Na mocy tego porozumienia zniesiona cła między UE a Cariforum. Liberalizacja nie obejmuje broni. Obie strony zobowiązały się równieŝ nie wprowadzać Ŝadnych nowych subsydiów, ani nie zwiększać istniejących, jeśli mogłoby to mieć wpływ na handel między nimi. W przypadku sektora cukrowniczego najwaŝniejszymi postanowieniami są: 1) zniesienie cła na cukier (CN 1701) od pierwszego października 2009 r. Dodatkowo w sezonie 2008/09 zostaje wprowadzony kontyngent na 60 tys. ton cukru z krajów Cariforum po zerowej stawce celnej. 30 tys. ton z tego wolumenu przypada Dominikanie. W ramach tego kontyngentu licencje importowe nie będą wydawane, jeśli cena nie będzie równa przynajmniej cenie gwarantowanej dla preferencyjnego importu z państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku; FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 14
2) w okresie od pierwszego października 2009 do 30 września 2015 r. UE moŝe nałoŝyć cło na cukier sprowadzany z krajów Cariforum jeśli: a) jeśli w danym roku gospodarczym import z AKP przekroczy 3,5 mln ton; b) jeśli w sezonie 2009/10 import z tych krajów AKP, które nie naleŝą do grupy Najsłabiej Rozwiniętych Państw (LDC), przekroczy 1,38 mln ton. W sezonie 20010/11 ten limit wzrośnie do 1,45 mln ton, a w kolejnych do 1,6 mln ton. 3) towary o kodach CN 1704 90 99, 1806 10 30, 1806 10 90 i 2106 90 59 oraz 2106 90 98 objęte zostają specjalnym nadzorem od pierwszego stycznia 2008 r. do 30 września 2015 r. Jeśli w ciągu kolejnych 12 miesięcy import tych produktów z Cariforum wzrośnie o 20% powyŝej średniej rocznej z poprzednich lat, to UE moŝe wprowadzić na nie cła lub ograniczenia ilościowe; 4) między pierwszym października 2009 a 30 września 2012 r. nie będą wydawane licencje importowe na cukier w ramach ww. kontyngentu, jeśli cena nie będzie wynosić przynajmniej 90% ceny referencyjnej w danym sezonie; 5) Gujana wprowadziła cło eksportowe w wysokości 1 USD/t na nierafinowany cukier trzcinowy i 1 USD/ 100 l dla melasy; 6) szczegóły redukcji cła na cukier, pozostałe cukry i słodycze w niektórych krajach Cariforum znajdują się na stronach 228-235 ww. aktu prawnego. Mołdawia Rada UE opublikowała rozporządzenie (WE) nr 1210/2008 (L 328/1) zmieniające rozporządzenie (WE) 55/2008 o preferencjach handlowych dla Mołdawii. W przypadku sektora cukru nie wprowadzono Ŝadnych zmian i dalej obowiązują bezcłowe kontyngenty na cukier (CN 1701 99 10) w następujących wysokościach: 15 tys. ton w 2008 r., 18 tys. ton w 2009 r., 22 tys. ton w 2010 r., 26 tys. ton w 2011 r. i 34 tys. ton w 2012 r. 2.10. BEZCŁOWE KONTYNGENTY IMPORTOWE W UE Szczegółowy wykaz towarów objętych poniŝej wymienionymi kontyngentami, wg kodów PCN * dotyczy: 1806200000 1806310000 1806320000 1806900000 *** dotyczy: 1704101100 1704101900 1704109100 1704109900 1704903000 1704905100 1704905500 1704906100 1704906500 1704907100 1704907500 1704908100 1704909900 **** dotyczy: 17049010 17049030 17049051 17049055 17049061 17049065 17049071 17049075 17049081 17049099 18063210 18063290 18069011 18069019 18069031 18069039 18069050 18069060 18069070 18069090 oraz niektórych towarów o kodzie PCN 1905 ^ dotyczy: 1704101100 1704101900 1704109100 1704109900 ^^ dotyczy: 1704903000 1704905100 1704905500 1704906100 1704906500 1704907100 1704907500 1704908100 1704909910 1704909991 ^^^ dotyczy: 1806102000 1806201000 1806203000 1806205000 1806207000 1806208000 1806209510 1806310000 1806320000 1806901100 1806901900 1806903100 1806903900 1806905000 1806906000 1806907000 1806909011 1806909091 Opracowanie własne na podst. danych UE FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 15
Kod PCN Nazwa towaru Stawka Kwota Wykorzystanie na dzień 12.12.2008 Lp. (Numer (kraj pochodzenia) celna w tonach pozostało % do termin kontyngentu) w tonach wykorzystania wygaśnięcia 1. 1703 00 00 Melasy z ekstrakcji (091729) lub rafinacji cukru bez cła 393 928,1 388 070,2 98,5% 31.12.2008 (Egipt) 2. 1704 00 00 Wyroby cukiernicze (091931) bez kakao bez cła 400 363,3 90,8% 31.12.2008 (Chile) 3. 1704 10 00 00 Guma do Ŝucia (091857) nawet pokryta bez cła 1 000 717,2 71,7% 30.06.2009 cukrem (Meksyk) 4. 1704 00 00 Wyroby cukiernicze (091773) bez kakao*** bez cła 1 000 943,5 94,4% 31.12.2008 (Egipt) 5. 1704 00 00 Wyroby cukiernicze 50% cła 1806 00 00 z kakao i bez**** nie więcej 500 499,5 99,9% 31.12.2008 (090799) (Islandia) niŝ 351,5 EUR/t 6. 1806 00 00 Wyroby cukiernicze (090764) z kakao * 351,5 EUR/t 5 500 3 045,2 55,4% 31.12.2008 (Norwegia) 7. 1704 90 30 00 Biała czekolada (091355) (Izrael) bez cła 100 100,0 100,0% 31.12.2008 8. 1806 00 00 Wyroby cukiernicze (090085) z kakao 43% 107 77,1 72,1% 31.12.2008 (kraje GATT) 9. 1704 00 00 Wyroby cukiernicze (090228) bez kakao ^ bez cła 5 000 2 536,3 50,7% 31.12.2008 (Turcja) 10. 1704 00 00 Wyroby cukiernicze (090229) bez kakao ^^ bez cła 10 000 1,3 0,0% 31.12.2008 (Turcja) 11. 1806 00 00 Wyroby cukiernicze (090230) z kakao ^^^ bez cła 5 000 0,0 0,0% 31.12.2008 (Turcja) Opracowanie własne na podstawie KE 2.11. INTERWENCYJNY SKUP CUKRU Ze względu na rozpoczęcie się nowego sezonu z początkiem października 2008 r. Komisja Europejska ponownie wystawiła do sprzedaŝy cukier z interwencji, który nie sprzedał się w sezonie 2007/08. W zapasach interwencyjnych pozostało jeszcze 345,5 tys. ton w siedmiu krajach członkowskich. Ten cukier w sezonie 2008/09 (październik/wrzesień) będzie mógł znaleźć nabywców na trzy sposoby. Na mocy rozporządzenia K(WE) nr 877/2008 (L 241/3) cukier będzie mógł być odsprzedany na rynku wewnętrznym, zgodnie z rozporządzeniem 878/2008 (L 241/8) będzie mógł zostać sprzedany na cele przemysłowe i na mocy rozporządzenia 879/2008 (241/13) moŝe zostać wyeksportowany. Przetargi potrwają od 15 października 2008 r. do 23 września 2009 r. Przy odsprzedaŝy cukru na rynku wewnętrznym minimalna ilość wynosi 250 ton, zaś dla cukru na cele przemysłowe 100 ton. Zabezpieczenie w przypadku eksportu wynosi 400 EUR/t, a licencje są waŝne przez 5 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym zostały wydane. Na sprzedaŝ z zapasów interwencyjnych wystawiono: FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 16
1) 9 360 ton w Belgii; 2) 30 687 ton w Czechach; 3) 12 000 ton w Irlandii; 4) 225 014 ton we Włoszech; 5) 21 650 ton na Węgrzech; 6) 34 000 ton na Słowacji; 7) 12 762 w Szwecji. W Szwecji w skupie interwencyjnym znajduje się cukier surowy, w pozostałych krajach biały. Do rozporządzeń dołączone są wzory wniosków. SprzedaŜ poza granice celne UE ma być zrealizowana w ramach limitu subsydiowanego eksportu GATT w wysokości 1,273 mln ton. Od września 2008 r. KE nie przyznała Ŝadnej dopłaty eksportowej do cukru z zapasów interwencyjnych. Skupiony interwencyjnie cukier nie został takŝe sprzedany w czwartym kwartale na cele przemysłowe. Te dwa mechanizmy nie cieszyły się zainteresowaniem ze strony uczestników unijnego rynku cukru. W sezonie 2006/07 dopłacono 63,4 mln do eksportu 177,5 tys. ton z zapasów interwencyjnych, w sezonie 2007/08 wywóz był wyŝszy i wyniósł 223,5 tys. ton a łącza wartość subsydiów 95,8 mln. Na cele przemysłowe cukier skupiony w ramach interwencji trafił tylko w sezonie 2007/08 (w sumie 57 tys. ton, do których dopłacono 12,5 mln ). Eksport cukru z interwencji z dopłatami 250 200 150 100 50 0 2006/07 2007/08 wolumen (tys. t) wartość dopłat (mln ) SprzedaŜ cukru z interwencji na cele przemysłowe w sezonie 2007/08 50 40 30 20 10 0 cukier biały cukier surowy wolumen (tys. t) wartość dopłat (mln ) W sezonie 2007/08 r. zaledwie niespełna 2 tys. ton cukru surowego z interwencji znalazło nabywców na rynku wewnętrznym. Jednak w sezonie 2008/09 ten mechanizm ponownie zaczął cieszyć się zainteresowaniem i z piątej transzy sprzedano prawie 180 tys. ton. Szczegóły w poniŝszym zestawieniu. FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 17
SprzedaŜ cukru z interwencji na rynku wewnętrznym UE Kraj do sprzedania sprzedany pozostało do V transza* sprzedania Belgia 21 409 0 21 409 Szwecja 56 357 4 850 51 507 Węgry 100 462 6 902 93 560 Włochy 322 915 167 953 154 962 Irlandia 12 000 0 12 000 Hiszpania 24 084 0 24 084 Czechy 30 754 0 30 754 Słowacja 34 000 0 34 000 Razem 601 981 179 705 422 276 * rozporządzenia (WE) nr 1060/2007 z 14.09.07 Stan na 4 grudnia 2008 r., dane w tonach FAPA/FAMMU na podst. Dz. U. UE, Reuters, AgraFacts SprzedaŜ cukru z interwencji na rynku wewnętrznym w UE Szwecja 3% Węgry 4% Włochy 93% Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (WE) nr 983/2008 (L 268/3) o dostawach Ŝywności z zapasów interwencyjnych w 2009 r. dla najbardziej potrzebujących w UE. Na dystrybucję Ŝywności przeznaczono 496 mln EUR, z czego blisko 102,2 mln w Polsce. Oprócz zboŝa, ryŝu i odtłuszczonego mleka w proszku z zapasów interwencyjnych trafi do najbiedniejszych w UE takŝe i cukier. W 2009 r. z zapasów interwencyjnych zostanie wycofane prawie 120 tys. ton cukru, które trafią w ilościach nieprzekraczających niŝej podanych pułapów do poszczególnych państw: 1) 4 000 ton w Belgii; 2) 5 700 ton w Bułgarii; 3) 8 450 ton w Hiszpanii; 4) 4 995 ton we Francji; 5) 12 556 ton we Włoszech; 6) 5 614 ton na Litwie; 6) 5 000 ton na Węgrzech; 8) 571 ton na Malcie; 9) 49 554 ton w Polsce; 10) 2 158 ton w Portugali; 11) 20 000 ton w Portugalii; 12) 1 100 ton w Rumunii; 12) 1 100 ton w Słowenii. 49 554 ton, jakie trafią do Polski, stanowią 41% z całkowitego wolumenu 119 687 ton. Ze względu na fakt, Ŝe Polska nie posiada własnych zapasów interwencyjnych, to zostanie jej przekazany cukier z Czech (23 000 ton), ze Słowenii (14 000 ton) i z Włoch (12 544 ton). FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 18
3. INFORMACJE Z WYBRANYCH KRAJÓW EUROPY 3.1. KRAJE CZŁONKOWSKIE Amerykański Departament ds. Rolnictwa (USDA) prognozuje, Ŝe produkcja cukru w UE nie zmieni się i wyniesie 17,77 mln ton w sezonie 2008/09. Import został oszacowany na 3,99 mln ton o 9% więcej wobec 3,65 mln ton w sezonie 2007/08. Z kolei niemiecka firma analityczna F. O. Licht szacuje, Ŝe produkcja cukru w UE w sezonie 2008/09 produkcja cukru spadnie o 17,5% do 14,05 mln ton w przeliczeniu na cukier surowy. Dynamika spadku konsumpcji będzie znacznie mniejsza i wyniesie 1,6%. Wewnętrzny popyt na cukier w UE niemiecka firma oceniła na nieco ponad 18,5 mln ton. Import jest prognozowany na 9,2 mln ton (+16,5%), eksport zaś 4,9 mln ton (-23,5%). Warto nadmienić, Ŝe duński koncern cukrowniczy Danisco szacuje, Ŝe produkcja cukru w naleŝących do niego cukrowniach w pięciu unijnych krajach będzie zbliŝona do przysługującej koncernowi kwoty produkcyjnej w wysokości 922 tys. ton. Najlepsze wyniki osiągają plantatorzy z Danii i Szwecji. Najsłabsze z Finlandii. Tegoroczne plony buraków cukrowych są wyŝsze, mniejsza jest zaś średnia zawartość cukru w korzeniach. Plon technologiczny cukru jest na ogół wyŝszy. Szczegóły w poniŝszym zestawieniu. plony buraków zawartość cukru plon technologiczny kraj t/ha % t/ha 2007 2008 2007 2008 2007 2008 Dania 61,70 70,40 15,80 15,20 9,73 10,73 Szwecja 54,80 66,50 15,80 15,30 8,70 10,18 Niemcy 64,50 62,60 15,80 15,90 10,17 9,95 Finlandia 39,30 42,90 14,50 14,90 5,75 6,39 Litwa 52,00 57,30 14,10 16,10 7,38 9,20 Danisco sprzedało swój oddział zajmujący się produkcją cukru niemieckiemu koncernowi Nordzuecker. Przejecie czeka jeszcze na zatwierdzenie przez urząd ds. konkurencji. Francja Francuskie ministerstwo rolnictwa szacuje, Ŝe zbiory buraków cukrowych w 2008 r. będą o 14% mniejsze i wyniosą 28,6 mln ton wobec 33,2 mln ton rok wcześniej. W stosunku do średniej pięcioletniej jest to spadek o 7%. O 42 tys. ha zredukowany został takŝe obszar upraw. Mniejsze będą równieŝ plony. Wzrośnie zaś średnia zawartość cukru w korzeniach. Szczegóły w poniŝszym zestawieniu. Francuska kampania cukrownicza w 2008 r. Opis 2007 2008 % zmiana areał upraw (tys. ha) 393 351-10,7 plony (t/ha) 84,5 81,7-3,3 śr. zawartość cukru (%) 18,2 18,4 1,1 zbiory (mln t) 33 230 28 647-13,8 Podobne szacunki podaje takŝe francuski związek plantatorów buraka cukrowego CGB, wg którego na skutek 11% spadku areału upraw buraków cukrowych zbiory w 2008 r. będą mniejsze o 12% i wyniosą 29 mln ton. WyŜszy jest za to szacunek plonów, które związkowcy oczekująca poziomie 84 t/ha. Główną przyczyną zmniejszenia powierzchni upraw i zbiorów buraków cukrowych jest reforma unijnego rynku cukru i sprzedaŝ kwot produkcyjnych. Wg związku, 5 z 30 francuskich cukrowni zostało zamkniętych w 2008 r. CGB podkreśla jednak, Ŝe zasadnicza część procesu restrukturyzacji unijnego sektora cukru juŝ zakończyła się i w 2009 r. prawdopodobny jest wzrost zbiorów. FAMMU/FAPA BieŜące informacje i analizy funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej UE XII.2008 r. str. 19