Prasa internetowa 1 (1) przybliŝenie pojęcia, podstawa prawna



Podobne dokumenty
Dziennikarstwo online. Uregulowania prawne. Dr Wojciech Machała Uniwersytet Warszawski WPiA

Obowiązek rejestracji stron internetowych o tematyce sportowej

Adw. Kalina Kluza Cygan. Kraków 2010

zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o rozważenie możliwości kontynuowania prac legislacyjnych nad zmianą obowiązującego kształtu Prawa

Wytyczne w sprawie informacji i promocji dla

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego. Data wydania Akty prawne powołane w orzeczeniu TEZY

P O S T A N O W I E N I E

3. Wymagana większość głosów - zwykła; głosowanie jawne. PR /06

Treść uwagi Propozycja zmian zapisu Stanowisko MRR

I Internet II - III Telewizja II - III Radio 26-20

Organizacja działalności prasowej

PRAWO PRASOWE W STOSUNKACH BEZPIECZEŃSTWA

BROSZURA INFORMACYJNA ROZLICZANIE PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG PRZEZ WSPÓLNOTY MIESZKANIOWE

Warszawa, dnia kwietnia 2009 r. Trybunał Konstytucyjny Warszawa

PRASA INTERNETOWA. PROCES MIGRACJI MEDIÓW DO CYBERPRZESTRZENI

Aspekty upowszechniania informacji

SYLABUS PRZEDMIOTU PRAWO AUTORSKIE. dla studentów Wydziału Artystycznego. I. Informacje ogólne. 1. Nazwa przedmiotu Prawo Autorskie

Reprezentacja procesowa powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury

CZĘŚĆ I. PRAWO AUTORSKIE

3. Konkurs rozstrzygany będzie w następujących kategoriach:

1. Konieczność prowadzenia rozważań w kontekście swobody wypowiedzi

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU Rodzaje współczesnych mediów ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

PRZEPISY INTERTEMPORALNE

I. Przedstawienie zakresu projektu

L. dz. OZ/321/63/o/10 Lublin, dnia r.

5/19/2015 PODSTAWOWE DEFINICJE TEORIE MEDIÓW ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VIII KADENCJA. Warszawa, dnia 18 października 2012 r. Druk nr 219

WOA.I.ZZP/WPW/U /10

R E G U L U S. zapytanie Zleceniodawcy. ustawa z dnia Kodeks Pracy. Opinia prawna

URZĄD KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ

Najbardziej opiniotwórcze polskie media w grudniu 2018 roku

SERWER JAKO ZAGRANICZNY ZAKŁAD. Andrzej Kaznowski

Dla przytoczonego w niniejszym punkcie stanu faktycznego pozostaje aktualna uwaga z ostatniego akapitu punktu 1, dotycząca podatków dochodowych.

Wytyczne w zakresie promocji i informacji dla Beneficjenta w ramach Funduszu Wymiany Kulturalnej Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

POSTANOWIENIE Z DNIA 15 GRUDNIA 2010 R. III KK 250/10

Załącznik do uchwały Nr 6/218/17 Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 15 lutego 2017 r.

1. Definicja zamówienia tego samego rodzaju na gruncie prawa zamówień publicznych

POSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Henryk Pietrzkowski

Uchwała z dnia 29 października 2004 r., III CZP 58/04

Wyrok Sądu NajwyŜszego z dnia 21 grudnia 2004 r. I CK 405/04

I. 1) NAZWA I ADRES: Departament Administracyjny MON, Al. Niepodległości 218, Warszawa, woj.

PL Zjednoczona w różnorodności PL. Poprawka 194 Julia Reda w imieniu grupy Verts/ALE

Wyrok NSA z 23 marca br. daje podatnikom możliwość takiego nieodpłatnego przekazywania towarów bez obowiązku naliczania podatku VAT.

Uchwała z dnia 6 listopada 2002 r., III CZP 67/02

współczesnej PROGRAM NAUCZANIA NA KIERUNKU: DZIENNIKARSTWO I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA SPECJALNOŚĆ: dziennikarstwo muzyczne FORMA STUDIÓW : stacjonarne

uchwała SN III CZP 56/03 OSNC 2004/11/172

Rzeszów: Kampania promocyjna Numer ogłoszenia: ; data zamieszczenia: OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi

Reklama na kółkach a podatek od nieruchomości

Najbardziej opiniotwórcze polskie media dekady:

K W I E C I E Ń NAJBARDZIEJ OPINIOTWÓRCZE MEDIA W POLSCE

Jawność i przejrzystość prac Rady

Regulamin Konkursu Energia z natury

../2009/OBS/DB/AB. Warszawa, 6 stycznia 2010 r. Sygn. akt VII KA 437/ Uwagi wstępne

NIP: Regon: KRS:

Powiązania norm ISO z Krajowymi Ramami Interoperacyjności i kontrolą zarządczą

DYFERENCJACJE PRAWNE POJĘCIA MEDIA

1. [D]łuŜnik solidarny nie jest związany zapisem na sąd polubowny zawartym przez innego dłuŝnika solidarnego.

POSTANOWIENIE z dnia 26 kwietnia 2010r. Przewodniczący:

Raport z konsultacji społecznych. projektu Regulaminu Budżetu Obywatelskiego Miasta. Krakowa.

Podstawowe informacje o obsłudze pliku z uprawnieniami licencja.txt

CY NA WYKONYWANIE PRAWA GŁOSU PRZEZ PEŁNOMOCNIKA

STANOWISKO KONWENTU MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW RP

Nasza Szkoła Twój Wybór

Adw. Łukasz Chmielniak. Chmielniak, Witkowski, Kubisa, Hayder Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych

Omówienie normy PN-ISO Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części

REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG ON-LINE

Na podstawie posiadanych przez Inspektorat dokumentów w odniesieniu do okresu październik 2008 do październik 2009, prosimy o odpowiedzi:

Informacje dot. sposobu przygotowywania i przekazywania do ogłoszenia aktów prawnych zgodnie z wymaganiami powszechnie obowiązujących przepisów.

? URZĄD MIASTA OLSZTYNA

PROCEDURA PROWADZENIA POLITYKI INFORMACYJNEJ

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2014 r. w sprawie obwodów łowieckich.

Plan pracy kółka dziennikarskiego. rok szkolny 2007/2008. opiekun mgr Urszula Warmuz

Warszawa, 31 lipca 2006 r. ZBIGNIEW CIEŚLAK

POSTANOWIENIE z dnia 9 czerwca 2010 r.

ZAWIADOMIENIE o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

REGULAMIN REKRUTACJI I UCZESTNICTWA W PROJEKCIE

Czasopismo Naukowe Kultura i Historia

REGULAMIN PROGRAMU. Kubusiowi Przyjaciele Natury. Edycja 2012/2013

Raportów o Stanie Kultury

ANKIETA. Przeprowadzana w ramach przygotowywanego projektu pt. Program rozwoju turystyki na obszarach wiejskich w Polsce

REGULAMIN KORZYSTANIA Z ARTYKUŁÓW PRASOWYCH Rzeczpospolitej i Parkietu Gazety Giełdy

POSTANOWIENIE. SSN Roman Trzaskowski

Prof. dr hab. Leonard Etel Uniwersytet w Białymstoku. Glosa do wyroku NSA z dnia 12 października 2011 r. (sygn. akt II FSK 335/11)

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Karol Weitz. Protokolant Katarzyna Bartczak

Techniki informacji i komunikacji 2017/2018

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU Podstawy prawne funkcjonowania środków masowego przekazu w Polsce

PrawoprasowewdziałalnościRzeczników PrasowychidziałówPublicRelations

(WZÓR UMOWY nie załączać do oferty) UMOWA nr 5/BM/PN/2012

UCHWAŁA Nr /16 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 18 stycznia 2016 roku

ZAKRESY ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN LICENCJACKI OBOWIĄZUJĄCE W INSTYTUCIE DZIENNIKARSTWA I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

Regulamin Konkursu 70.URODZINY

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: bip.um.wroc.pl

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 czerwca 2012 r. V ACz 450/12

UCHWAŁA Nr /16 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 18 stycznia 2016 roku

POSTANOWIENIE z dnia 21 listopada 2012 r.

USTAWA z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe. Rozdział 1 Przepisy ogólne

Prasa. dr Magdalena Szpunar.

Internet medium, prasa czy

Powrót Drukuj Wyszukiwarka. interpretacja indywidualna IPPP /09-4/BS Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Transkrypt:

Prasa internetowa 1 (1) przybliŝenie pojęcia, podstawa prawna dr Justyna Balcarczyk 2 Od kilku lat obserwując kaŝdego pracownika rozpoczynającego dzień moŝna zauwaŝyć, iŝ pierwszą wykonywaną przez niego czynnością jest uruchomienie komputera, połączenie się z siecią i otwarcie witryny internetowej z aktualnymi wydarzeniami. W ten sposób, bez konieczności brania do ręki aktualnego wydania dziennika moŝna dowiedzieć się tego, o czym mowa była we wczorajszych wieczornych wiadomościach, co analizują dzisiejsze wydania codziennych gazet, jakie są notowania giełdowe. Co więcej daje to moŝliwość uzyskania informacji o ostatnich wydarzeniach towarzyskich, plotkach o gwiazdach oraz pogłoskach kuluarowych. Dopiero po lekturze aktualnych informacji zawartych w serwisach internetowych, moŝna uznać dzień za rozpoczęty. W konsekwencji powyŝszej praktyki, nieodzownie pojawiło się pytanie o jurydyczną kwalifikację serwisów internetowych, będących bądź odpowiednikiem klasycznego wydania drukowanego prasy codziennej, bądź funkcjonujących na rynku wyłącznie w formie zdygitalizowanej 3. Podstawową wątpliwością było to, czy serwisy sieciowe winny być traktowane jako rodzaj prasy, czy teŝ z uwagi na specyfikę środka przekazu naleŝałoby szukać dla nich 1 pod terminem prasa internetowa w niniejszym opracowaniu rozumie się dzienniki i czasopisma ukazujące się on-line, bez rozróŝnienia na publikacje, które są odpowiednikiem prasy drukowanej oraz publikacje ukazujące się jedynie w sieci, zagadnienie to będzie jednakŝe przedmiotem dalszej analizy 2 dr Justyna Balcarczyk, LLM jest asystentem w Zakładzie Prawa Cywilnego i Prawa Prywatnego Międzynarodowego na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 3 nie naleŝy takŝe pominąć trzeciej ewentualności, na którą uwagę zwrócili J. Barta i R. Markiewicz, iŝ czasem edycja elektroniczna nie będzie się całkowicie pokrywała z edycją drukowaną, gdyŝ w wersji elektronicznej często stwarzane są czytelnikowi dodatkowe moŝliwości, które nie są dla niego dostępne w wersji tradycyjnej, jak chociaŝby moŝliwość korzystania z archiwum wcześniejszych wydań, linki, hyperlinki, itp., za: J. Barta, R. Markiewicz, Internet a prawo, Kraków 1998, str. 43 Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Opublikowane: 23 lutego 2008

definicji samoistnej. Zajęcie stanowiska odnośnie tej kwestii nie pozostaje jedynie w gestii rozwaŝań teoretycznych, lecz rodzi doniosłe konsekwencje praktyczne. Uznawszy, iŝ serwisy internetowe winny być traktowane jako prasa w rozumieniu nadanym temu terminowi przez Ustawę z dnia 26 stycznia 1984 roku Prawo prasowe 4, naleŝy uznać, iŝ serwisy internetowe winny być poddane innym wymogom ustanowionym dla prasy, jak m.in. obowiązkowi rejestracyjnemu, szczególnym reŝimom odpowiedzialności, sprostowaniom i odpowiedziom, licencjom ustawowym, itp. 5 Równocześnie warto zaznaczyć, iŝ przedmiotem analizy nie jest kwestia charakteru prawnego internetu jako sieci, zapoczątkowanej w Stanach Zjednoczonych w 1964 roku. W doktrynie wydaje się bowiem, iŝ pogląd, iŝ internet naleŝy traktować jako szczególny środek masowego przekazu, zawierający w sobie szereg róŝnorodnych sposobów komunikowania: indywidualnego (tzw. poczta elektroniczną), grupowego (w formie grup dyskusyjnych) czy teŝ masowego (przesyłane przez internet programy radiowe i telewizyjne, umieszczanie danych na powszechnie dostępnych stronach www) 6 jest powszechnie akceptowany. Wskazuje się, iŝ zgodnie z potocznym rozumieniem terminu środki masowego przekazu (mass media) naleŝy objąć nim: prasę periodyczną, radio, telewizję, film, broszury, ulotki, wystawy, plakaty, albumy, reklamy, odczyty, korespondencję czy nawet tablicę ogłoszeń. Ujmując zagadnienie tak szeroko, bez wątpienia do tak rozumianych mass mediów naleŝy zaliczyć i internet 7. W sposób stanowczy moŝna więc opowiedzieć się za zdefiniowaniem internetu jako medium, rozumiane jako termin równoznaczny z prasą sensu largo 8, bliŝszą konstytucyjnemu rozumieniu pojęcia środki społecznego przekazu, o którym stanowi art. 14 oraz art. 54 ust. 2 Konstytucji, niŝ zdefiniowaną w art. 7 ust. 2 pkt. 1) Prawa prasowego. Owe konstytucyjne środki społecznego przekazu oznaczają bowiem ogół środków adresowanych do społeczeństwa i wykorzystywanych przez społeczeństwo, z których to moŝe ono swobodnie korzystać 9. 4 dalej zwaną Prawem prasowym, zgodnie z którym: prasa oznacza publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niŝ raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieŝącym i datą, a w szczególności: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe; prasą są takŝe wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w tym takŝe rozgłośnie oraz tele- i radiowęzły zakładowe, upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania; prasa obejmuje równieŝ zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską 5 o kwestiach tych będzie mowa w następnych artykułach dotyczących prasy internetowej 6 J. Barta, R. Markiewicz, Postęp techniczny w mediach, [w:] Prawo mediów, red. J. Barta, R. Markiewicz, A. Matlak, str. 183 7 J. Maciąg, S. Stanisławska, Internet prasa prawo, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej, 1977, z. 68, str. 89 8 tzw. prasą z znaczeniu instytucjonalnym, o którym mowa poniŝej 9 K. Święcka, J. S. Święcki, Dyferencjacje prawne pojęcia media, Rocznik Nauk Prawnych, tom XVI, numer 1, 2006, str. 455 2

Przedmiotem niniejszego opracowania jest więc nie internet per se, lecz rozpowszechnione za pośrednictwem sieci informacje prasowe, nazwane w tytule prasą internetową. Swoim zakresem przedmiotowym obejmują one zarówno te publikatory, które występują wyłącznie on-line, jak i te, które są odpowiednikiem prasy drukowanej. W pierwszym przypadku internet będąc jedyna formą przekazu jest samodzielnym nośnikiem treści prasowych, natomiast w drugim uznać naleŝy go za edycję zarejestrowanego dziennika, czasopisma lub programu emitowanego przez określonego nadawcę. W przedstawionym ujęciu w doktrynie uznaje się więc internet za techniczny środek rozpowszechniania klasycznej informacji prasowej 10. Analizując definicję legalną prasy zawartą w art. 7 ust. 2 pkt. 1) Prawa prasowego naleŝy wskazać, iŝ ustawodawca prasie nadał trzy moŝliwe znaczenia. Po pierwsze prasą są publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niŝ raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieŝącym i datą, przy czym określeniu temu dodatkowo towarzyszy przykładowy katalog otwarty, zawierający wyszczególnienie rodzajów przekazów prasowych, którymi są w szczególności: dzienniki 11 i czasopisma 12, serwisy agencyjne, stałe przekazy teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe. Po drugie, pod terminem prasy Prawo prasowe rozumie wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w tym takŝe rozgłośnie oraz tele- i radiowęzły zakładowe, upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania. Po trzecie, natomiast, prasa obejmuje równieŝ zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską. Konsekwencją powyŝszego trójdziału definicji prasy są wskazywane trzy sposoby rozumienia pojęcia prasa : (a) (b) prasa w znaczeniu przedmiotowym (będąca przekazem o określonych cechach), prasa w znaczeniu instytucjonalnym (utoŝsamiana ze środkami masowego przekazu) oraz 10 E. Nowińska, Prasa drukowana, [w:] Prawo mediów, red. J. Barta, R. Markiewicz, A. Matlak, str. 96 11 zdefiniowane w art. 7 ust. 2 pkt. 2 Prawa prasowego, zgodnie z którym dziennikiem jest ogólnoinformacyjny druk periodyczny lub przekaz za pomocą dźwięku oraz dźwięku i obrazu, ukazujący się częściej niŝ raz w tygodniu 12 zdefiniowany w art. 7 ust. 2 pkt. 3 Prawa prasowego, zgodnie z którym w czasopismem jest druk periodyczny ukazujący się nie częściej niŝ raz w tygodniu, a nie rzadziej niŝ raz w roku; przepis ten stosuje się odpowiednio do przekazu za pomocą dźwięku oraz dźwięku i obrazu innego niŝ określony w pkt 2 3

(c) prasa w znaczeniu podmiotowym (oznaczająca zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską) 13. W doktrynie, na kanwie definicji ustawowej wskazano, iŝ część z elementów definicji ustawowej naleŝy uznać za kluczowe (np. wymóg periodyczności), natomiast inne (jak chociaŝby wskazanie numeru bieŝącego publikatora, czy oznaczenie go datą) pełnią jedynie funkcję pomocniczą i w konsekwencji ich brak nie przesądza o utracie statusu prasy 14. Warto równieŝ zaznaczyć, iŝ przytoczona definicja została stworzona w czasie, gdy jeszcze stosunkowo niewiele osób było świadomych powstania oraz rozpowszechniania się nowego medium, którym jest internet. Ustawodawca, zdając sobie jednak sprawę z rozwoju techniki, której konsekwencją mogło być w przyszłości stworzenie nowych środków masowego komunikowania się, w części drugiej definicji umoŝliwił dostosowanie zmieniającej się rzeczywistości do definicji prasy. Obecnie nie ma wątpliwości, iŝ internet stał się właśnie owym wspomnianym środkiem masowego przekazywania powstałym w wyniku postępu technicznego 15. Internet moŝe być więc uznany za prasę w znaczeniu instytucjonalnym, rozpowszechniającym prasę w znaczeniu przedmiotowym po spełnieniu przez nią dodatkowej przesłanki, jaką jest periodyczność. Na marginesie niniejszych rozwaŝań warto, za prof. E. Nowińską, warto zaznaczyć róŝnicę terminologiczną pomiędzy środkiem masowego przekazywania, o którym mowa w art. 7 ust. 2 pkt. 1) Prawa prasowego, a środkiem społecznego komunikowania 16. Wydaje się bowiem, iŝ jedynie w drugim z powyŝszych przypadków moŝna mówić o interaktywności pozwalającej odbiorcy w sposób czynny brać udział w tworzeniu lub modyfikowaniu przekazywanych infomacji, o którym nie moŝe być mowy przy przekazywaniu zakładającym wyłącznie bierną postawę odbiorcy 17. 13 E. Czarny DroŜdŜejko, Dziennikarskie dochodzenie prawdy a przestępstwo zniesławienia w środkach masowego przekazywania, Kraków, 2005, str. 195, za: M. Zaremba, Prawo prasowe, ujęcie praktyczne, Warszawa, 2007, str. 26 14 tamŝe, str. 26-27 15 odmienne, osamotnione, stanowisko wyraziła A. Młynarska Sobaczewska, według której internetu nie moŝna traktować jak prasy. Internet jest, w ocenie A. Młynarskiej Sobaczewskiej, jedynie sposobem przekazywania publikacji (periodycznych i nieperiodycznych), w tym takŝe publikacji prasowych. Zob. A. Młynarska Sobaczewska, Wolność informacji w prasie, Toruń 2005, str. 52 16 E. Nowińska, Rejestracja prasy internetowej (dzienników i czasopism), za: materiały pokonferencyjne CMWP Prasa w internecie, CD 17 tamŝe 4

W dalszej części rozwaŝań prasa internetowa będzie analizowana jedynie pod kątem jej znaczenia przedmiotowego, a więc oznaczająca przekaz o określonych cechach. Jak juŝ wskazano, aby uznać publikacje internetowe za spełniające przesłanki prasy w znaczeniu przedmiotowym publikacje te muszą być periodyczne. Owa periodyczność jest więc podstawową cechą kwalifikacyjną, umoŝliwiającą uznanie, iŝ dany przekaz, niezaleŝnie od techniki jego rozpowszechniania, moŝe być zakwalifikowany jako prasa. Przesłance tej, warunkującej moŝliwość uznania publikacji internetowych za spełniające definicję prasy, naleŝy poświęcić dalszą uwagę. Jak podkreślił L. Gardocki według słownika języka polskiego słowo periodyczny oznacza powtarzający się regularnie co pewien czas, okresowy, rytmiczny. Natomiast periodyk to czasopismo o stałej nazwie i ciągłej numeracji, wydawane o określonych odstępach czasu, pismo periodyczne 18. W efekcie, Pierwszy Prezes Sądu NajwyŜszego wyraził wątpliwość odnośnie tego, czy często uda się znaleźć w internecie witryny, które będą odpowiadały pojęciu publikacji periodycznych i do tego opatrzonych numerem bieŝącym oraz datą. Nawet te publikacje na stronach WWW jak podkreślił L. Gardocki które najbardziej przypominają drukowany na papierze dziennik, nie mają stałego wydania z określonego dnia, a przeciwnie podlegają zmianom i kształtowane są przez całą dobę, nie będą w konsekwencji podlegać prawu prasowemu 19. Podobne wątpliwości wyrazili J. Barta i R. Markiewicz, według których rzeczona periodyczność jest rozumiana jako sukcesywne, następujące w regularnych odstępach czasu ukazywanie się kolejnych, nowych nośników informacji przynaleŝnych do danego druku czy przekazu audialnego czy audiowizualnego przy czym w przypadku strony internetowych wskazali oni, iŝ wątpliwym jest, czy warunek ten moŝna uznać za spełniony w wypadku róŝnych serwisów informacyjnych, stron WWW czy portali dostępnych w Internecie, które są wprawdzie na bieŝąco aktualizowane, lecz nie ukazują się periodycznie 20. J. Barta i R. Markiewicz podkreślili bowiem, iŝ naleŝy odróŝnić aktualizację treści od periodyczności ukazywania się, przy czym tego ostatniego nie naleŝy traktować za spełnione wówczas, gdy wymieniane są tylko niektóre informacje, lecz niezbędnym jest regularne dostarczanie nowych egzemplarzy, takŝe w formie elektronicznej 21. 18 L. Gardocki, Strona www.sn.pl nie jest dziennikiem ani czasopismem, Rzeczpospolita 6.09.2007 19 tamŝe 20 J. Barta, R. Markiewicz, Rejestracja e-dzienników i czasopism, Rzeczpospolita 9.10.2007 21 tamŝe 5

Z powyŝszymi stwierdzeniami moŝna jednak spróbować podjąć polemikę. Wydaje się bowiem, iŝ z uwagi na specyfikę środka przekazu, jakim jest internet, moŝna by skłaniać się ku stwierdzeniu, iŝ w przypadku codziennego zamieszczania nowego wydania określonego periodyku oraz następnie aktualizowania na bieŝąco informacji tam zamieszczonych, taka praktyka nie powinna uniemoŝliwiać uznania go za publikację periodyczną. NaleŜy więc częściowo zgodzić się z tezą J. Barty i R. Markiewicza, iŝ bieŝąca aktualizacja nie spełnia wymogów periodyczności, z tym jednak zastrzeŝeniem, iŝ w razie, gdy towarzyszy ona okresowemu ukazywania się nowego wydania w formie elektronicznej nie powinna stać na przeszkodzie poddaniu takiej publikacji normom Prawa prasowego. Z taką praktyką mamy do czynienia na codzień. Część czasopism lub dzienników prasy drukowanej ma swoje odpowiedniki on-line, które są wprawdzie odpowiednikiem wydań drukowanych, lecz równocześnie są one poddawane bieŝącej aktualizacji, aby umoŝliwić czytelnikowi mającemu dostęp do wydania internetowego bieŝące śledzenie aktualnych wydarzeń, zmieniających się w trakcie dnia. L. Gardocki, podobnie jak J. Barta i R. Markiewicz, nazywając ową przesłankę stałym wydaniem sprzeciwił się uznaniu takiego publikatora za prasę w znaczeniu przedmiotowym. Wydaje się, iŝ temu stanowisku moŝna takŝe przeciwstawić argumenty wskazane powyŝej. Fakt, iŝ wydania on-line nie są statyczne, lecz podlegają zmianom w trakcie całego dnia, z zastrzeŝeniem oczywiście, iŝ towarzyszą im wydania zmieniane periodycznie, nie powinien stać na przeszkodzie uznaniu ich za prasę w znaczeniu przedmiotowym. W literaturze moŝna takŝe znaleŝć stanowiska bardziej liberalne, uznające, iŝ wymóg periodyczności jest spełniony takŝe wówczas, gdy strona www jest aktualizowana, umoŝliwiając tym samym szybkie zamieszczanie informacji 22. Periodyczność nie jest bowiem terminem zdefiniowanym ustawowo. Wydaje się więc, iŝ z racji specyfiki internetu jako nowego medium naleŝy opowiedzieć się za odmienną od dotychczasowej wykładnią tego terminu, zgodnie z którą periodyczność powinna być rozumiana jako czasowa regularność działalności prasowej z równoczesną stałością owej działalności, przy czym czasowa aktualizacja regularnie emitowanych wydań on-line nie powinna owej periodyczności przeczyć 23. 22 S. Wikariak, O statusie strony internetowej decyduje prowadzący, Rzeczpospolita 19.09.2007 23 odmiennie: M. OŜóg, [w:] Prawo reklamy i promocji, red. E. Traple, Kraków 2007, str. 428-429 6

Gdyby jednak uznać, iŝ dla uznania prasy internetowej za prasę w znaczeniu nadanym temu terminowi przez Prawo prasowe wystarczy jedynie wykazać, iŝ jest to publikacja periodyczna, stwierdzenie takie nie odzwierciedlałoby całości definicji zawartej w art. 7 ust. 2 pkt. 1). Dodatkowym warunkiem musi być bowiem opatrzenie publikacji elektronicznej stałym tytułem albo nazwą, numerem bieŝącym i datą. Wprawdzie w doktrynie wskazuje się, iŝ jest to wymóg o charakterze pomocniczym 24, jednakŝe uznać naleŝy, iŝ wymogi te w przypadku publikacji on-line mogą być swobodnie spełnione. Nazwy publikatorów elektronicznych są przecieŝ powszechnie umieszczane na witrynie, poszczególne wydania są oznaczone datą oraz numerem. Co więcej, publikatory internetowe mogą uzyskać numer ISSN 25. Na tle powyŝszego naleŝy takŝe poddać analizie charakter jurydyczny tzw. newsletterów oraz blogów, albowiem oba te rodzaje przekazu danych mogą w świetle przytoczonych uwag spełniać przesłanki warunkujące uznanie ich za prasę w znaczeniu przedmiotowym. Odnośnie drugiej ze wskazanych kategorii w doktrynie wskazuje się, iŝ cechą odróŝniającą blogi od prasy w znaczeniu ustowowym jest, oprócz braku periodyczności jednorodność ich treści 26, natomiast w przypadku newsletterów nie kierowanych do ściśle oznaczonego grona wyselekcjonowanych przez wydawcę osób, będą one spełniały przesłanki warunkujące uznanie ich za prasę 27. Sądy, rozpoznając zagadnienie moŝliwości uznania publikacji elektronicznych za prasę głównie w trybie postępowania rejestracyjnego 28, do analizowanego zagadnienia nie podchodziły jednolicie. W części przypadków uznawszy, iŝ prasa internetowa nie moŝe być przedmiotem wpisu do rejestru dzienników i czasopism, sądy wniosek taki oddalały 29. W części przypadków wnioski były jednak rozpoznawane pozytywnie 30. Dokładna analiza powołanych orzeczeń będzie przedmiotem następnego artykułu dotyczącego rejestracji prasy internetowej. Dla potrzeb 24 vide: M. Zaremba, Prawo prasowe, ujęcie praktyczne, Warszawa, 2007, str. 26-27 25 numer ISSN jest międzynarodowym znormalizowanym numerem wydawnictw ciągłych, nadawanym zasobom ciągłym (czasopismom, gazetom, seriom numerowanym, rocznikom, itp.) ukazującym się na róznych nośnikach, słuŝącym do jednoznacznej identyfikacji danego tytułu wprowadzając go do światowego systemu informacji, za: materiały pokonferencyjne CMWP Prasa w internecie, CD 26 tamŝe, str. 27 27 E. Czarny DroŜdŜejko, Dziennikarskie dochodzenie prawdy a przestępstwo zniesławienia w środkach masowego przekazywania, Kraków, 2005, str. 203, za: M. Zaremba, Prawo prasowe, ujęcie praktyczne, Warszawa, 2007, str. 28 28 zagadnieniu rejestracji prasy internetowej poświęcony będzie następny artykuł z tej serii 29 vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie, I Wydziału Cywilnego z dnia 25 maja 2005 roku, sygn. akt I ACa 277/05, zamieszczone w materiałach pokonferencyjnych CMWP Prasa w internecie, CD, postanowienie Sądu Okręgowego w Krośnie, Wydziału I Cywilnego Sekcja Rejestrowa z dnia 17 marca 2005 roku, sygn. akt I Ns.Rej.Pr. 3/5, zamieszczone w materiałach pokonferencyjnych CMWP Prasa w internecie, CD 30 vide: postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu, I Wydziału Cywilnego z dnia 30 czerwca 2005 roku, sygn. akt I Ns.Rej.Pr 75/05, zamieszczone w materiałach pokonferencyjnych CMWP Prasa w internecie, CD, postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie, VII Wydziału Cywilnego, Rejestrowego z dnia 17 lutego 2005 roku, sygn. akt VII Ns.Rej.Pr. 69/05, zamieszczone w materiałach pokonferencyjnych CMWP Prasa w internecie, CD 7

niniejszych rozwaŝań nie sposób jednak pominąć milczeniem orzeczenia Sądu NajwyŜszego z dnia 26 lipca 2007 roku 31, w którym NajwyŜsza Instancja Sądownicza, rozpatrując wprawdzie zagadnienie penalizacji nie dopełnienia wymogów z art. 27 ust. 1 Prawa prasowego w odniesieniu do czasopisma wydawanego w formie drukowanej oraz internetowej, uwagę poświęciła takŝe prasie internetowej. Sąd NajwyŜszy, przywołując definicję prasy zawartą w art. 7 ust. 2 pkt. 1) in fine Prawa prasowego uznał, iŝ objęcie definicją takŝe wszelkich istniejących i powstających w wyniku postępu technicznego środków masowego przekazywania (...) upowszechniających publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania oznacza, Ŝe jest rzeczą bezsporną, Ŝe dzienniki i czasopisma przez to, Ŝe ukazują się w formie przekazu Internetowego nie tracą znamion tytułu prasowego, i to zarówno wówczas gdy przekaz internetowy towarzyszy utrwalonemu na papierze, drukowanemu, stanowiąc inną, elektroniczną jego postać w systemie on line jak i wówczas, gdy przekaz istnieje tylko w formie elektronicznej w Internecie, ale ukazuje się tylko periodycznie spełniając wymogi, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt. 2) Prawa prasowego 32. W konsekwencji Sąd NajwyŜszy wyraził to, co było dość mocno ugruntowanym poglądem doktryny w przypadku publikacji, którym moŝna przypisać przymiot periodyczności, ich rozpowszechnienie za pomocą Internetu winno być traktowane analogicznie, jak w przypadku rozpowszechnienia za pomoca ryzy papieru z tą jedynie róŝnicą, iŝ Internet jest emanacją środka masowego przekazywania powstałego w wyniku postępu technicznego, który twórcy Prawa prasowego przewidzieli, lecz precyzyjnie nie wyartykułowali. 31 postanowienie Sądu NajwyŜszego z dnia 26 lipca 2007 roku, sygn. akt IV KK 174/07, opublikowane na stronie www.sn.pl 32 tamŝe 8