Beata Górecka Anna Graff Krystyna Sanetra Biblioteka Jagiellońska Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla dokumentu ikonograficznego Spotkanie pt. Katalogowanie dokumentów ikonograficznych w NUKAT Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, 8.12.2011 r.
Plan prezentacji informacje wstępne, definicja, źródła, zakres instrukcji, trudności.. jednostka opisu, dla której tworzy się rekord bibliograficzny, wewnętrzna struktura rekordu bibliograficznego, grupy pól w rekordzie bibliograficznym, powiązania między polami, etykieta rekordu, pola stałej długości, rekord analityczny i macierzysty, dobór pól zmiennej długości w zależności od typu jednostki opisu, tytuł dokumentu w 245 i ważne informacje w 500, oznaczenie odpowiedzialności, udokumentowanie w 500, podstawa reprodukcji, kopia cyfrowa, ikonograficzny dokument elektroniczny.
Włączanie do katalogów komputerowych informacji o zbiorach specjalnych, nieksiążkowych Informacja o dokumencie w katalogu komputerowym nadaje mu pełne prawa dokumentu bibliotecznego, umożliwia funkcjonowanie w bibliotece, Brak informacji w katalogu komputerowym o jakimkolwiek dokumencie, zwłaszcza w dużej bibliotece, to skazanie takiego dokumentu na niebyt. Istotnym warunkiem zaistnienia opisów w katalogach jest dostępność przepisów sporządzania opisów bibliograficznych tych dokumentów.
Dokument ikonograficzny - dwuwymiarowy, nieruchomy, nieprzeznaczony do projekcji obraz, utrwalony jakąkolwiek techniką na przenośnym podłożu - obraz głównym elementem, - tekst pełni rolę pomocniczą, - treść tekstu wtórna w stosunku do obrazu, - tekst bywa jednym z elementów kompozycyjnych przedstawienia.
Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla dokumentu ikonograficznego przedstawia zasady obejmujące: - dokumenty ikonograficzne wytworzone w jednym egzemplarzu, - dokumenty ikonograficzne zwielokrotnione, - dokumenty ikonograficzne opublikowane, - dokumenty ikonograficzne nieopublikowane, - dokumenty ikonograficzne dawne (np. stare ryciny), - dokumenty ikonograficzne współczesne, - dokumenty ikonograficzne oryginalnie cyfrowe (born digital), - kopie cyfrowe dokumentów ikonograficznych (digital counterparts).
Katalogowanie dokumentów ikonograficznych - trudności - zagadnienie opisu w MARC 21 stosunkowo nowe --> niezbyt duże doświadczenie bibliotekarzy, - różnorodność typów dokumentów, - dokumenty opublikowane, dokumenty wytworzone w jednym egzemplarzu, - różnorodność technik, - źródła danych do opisu: - mało tekstu, wydobywanie informacji ze źródeł zewnętrznych, spoza dokumentu, z kontekstu dokumentu, z jego wizualnej zawartości, - przetwarzanie na słowny opis informacji wizualnych, - częsty brak tytułu - konieczność jego ustalenia/utworzenia.
Źródła danych do opisu - podstawowe - tekst na dokumencie umieszczony przez autora rękopiśmienny lub uzyskany z matrycy graficznej, drukarskiej, negatywu, - tekst na dokumencie umieszczony przez inną osobę, - źródła spoza dokumentu inne egzemplarze, stany, wersje, źródła publikowane i niepublikowane, - obraz utrwalony na dokumencie.
Jednostka opisu --> rekord bibliograficzny Dokumenty ikonograficzne pojedynczy, jednoczęściowy zespół dokumentów niesamoistny wydawniczo wieloczęściowy części pozostają oddzielne
Struktura rekordu bibliograficznego powiązania/zależności między polami
Etykieta i pola danych kontrolnych Etykieta rekordu 006 Dane kontrolne, dodatkowa charakterystyka dokumentu 007 Forma fizyczna dokumentu ikonograficznego 008 Dane kontrolne Numery i kody 001 Numer systemowy rekordu 003 Kod instytucji - identyfikacja numeru systemowego, 005 Data i czas ostatniej modyfikacji 035 Numer kontrolny rekordu w NUKAT i bazach lokalnych, 040 Instytucja sporządzająca/modyfikująca opis 041 Język dokumentu 044 Kraj miejsca powstania/opublikowania
Opis bibliograficzny 245 Strefa tytułu i oznaczenia odpowiedzialności 250 Strefa wydania 260 Strefa adresu wydawniczego 300 Strefa opisu fizycznego 490 Strefa serii i dokumentu ikonograficznego wieloczęściowego forma nie do wyszukiwania 5XX Strefa uwag stosowane w NUKAT: 500,501,505,507,510,520,521,530,534,536,538,540,546,586 stosowane lokalnie: 561, 563, 59X
Hasło główne, hasła dodatkowe, punkty dostępu Główne: 100 Nazwa osobowa Dodatkowe: 700 Nazwa osobowa 710 Nazwa ciała zbiorowego 711 Nazwa imprezy 730 Tytuł ujednolicony 752 Nazwa miejsca powstania/publikacji 800 Nazwa osobowa i tytuł dok. ikonograf. wieloczęściowego 830 Tytuł serii, tytuł dok. ikonograf. wieloczęściowego Punkty dostępu 246 Wariant tytułu 740 Tytuł 773 Dane dot. dokumentu macierzystego 856 Adres elektroniczny dokumentu elektronicznego
Pola stałej długości - etykieta rekordu Etykieta/07 Poziom bibliograficzny m dokument samoistny wydawniczo, pojedynczy jedna część wieloczęściowego, wieloczęściowy opisywany w całości Etykieta/06 Typ rekordu k dokument ikonograficzny a - dokument niesamoistny wydawniczo c zespół dokumentów d podzespół, grupa lub pojedynczy, część zespołu
Dokument pojedynczy Etykieta/07 poziom bibliograficzny Etykieta/06 typ rekordu
zęść wieloczęściowego Etykieta/07 poziom bibliograficzny Etykieta/06 typ rekordu
Wieloczęściowy opisany w całości Etykieta/07 poziom bibliograficzny Etykieta/06 typ rekordu
Zespół Etykieta/07 poziom bibliograficzny Etykieta/06 typ rekordu
Podzespół Etykieta/07 poziom bibliograficzny Etykieta/06 typ rekordu
Niesamoistna część dokumentu. Rekord analityczny Etykieta/07 poziom bibliograficzny 245 tytuł dokumentu niesamoistnego 773 odesłanie do rekordu macierzystego Etykieta/06 typ rekordu numer kontrolny
Rekord macierzysty numer kontrolny
Dokument niesamoistny, rekord analityczny
Niesamoistna część dokumentu. Rekord analityczny
Etykieta/19 poziom wieloczęściowości Rodzaj dokumentu wieloczęściowego: @ a b c nieokreślony/brak zastosowania zestaw część o tytule wyróżniającym część o tytule niewyróżniającym
Rodzaj dokumentu wieloczęściowego
Rodzaj dokumentu wieloczęściowego
Rodzaj dokumentu wieloczęściowego
008 informacje o rekordzie i o cechach katalogowanego dokumentu w postaci kodów Obecne w każdym rekordzie Kody wspólne dla wszystkich typów dokumentów 008/00-05 data wprowadzenia rekordu automatycznie 008/06 kod typu daty publikacji związany z 008/07-14 008/07-14 daty publikacji związany z 260 \c 008/15-17 kod kraju publikacji związany z 260 \a 008/35-37 kod języka dokumentu związany z 041 \a 008/35-37 kod zmiany formy zapisu związany z 245 \a 008/39 kod źródła opisu zewn.
008/06 kod typu daty publikacji - zależy od daty/dat w pozycjach 008/07-14 i w polu 260 \c Typ daty: s pojedyncza, znana lub prawdopodobna Data 1: 1907 Data 2: @@@@ 245 10 \a Podwórze normandzkie \h [Dokument ikonograficzny] / \c Pankiewicz. 260 \a [S. l. : \b s. n., \c 1907]. Typ daty: m dwie daty, rozpoczęcie/zakończenie publikacji dok. wieloczęśc. Data 1: 1933 Data 2: 1934 245 10 \a Cykl drzewa polskie. \n [1-10] \h [Dokument ikonograficzny] / \c BG Krasnodębska Gardowska. 260 \a [Warszawa : \b nakł. autora], \c 1933-[19]34. Typ daty: q niepewna, dwie daty, najwcześniejsza/najpóźniejsza z możliwych Data 1: 1825 Data 2: 1855 245 10 \a [Hetman Stanisław Jabłonowski na koniu] \h [Dokument ikonograficzny] / \c [Piotr Michałowski]. 260 [\c ca 1825-1855].
008/06 kod typu daty publikacji - zależy od daty/dat w pozycjach 008/07-14 i w polu 260 \c Typ daty: r data reprodukcji, data pierwotna wydania/powstania Data 1: 1998 Data 2: 1903 245 00 \a Widok z Rynku Krosna \h [Dokument ikonograficzny]. 260 \a Krosno : \b Wydawnictwo Ruthenus, \c 1998. 534 \p Reprint pocztówki, oryg.: \c Nakł. Bernard Fischbeln, 1903. Typ daty: i dwie daty, najwcześniejsza/najpóźniejsza dokumentu z zespołu Data 1: 1963 Data 2: 1973 245 10 \a [Zespół dokumentów związanych z Oficyną Stanisława Gliwy] \h [Dokument ikonograficzny]. 260 \a London : \b Oficyna Stanisława Gliwy, \c [ca 1963-1973]. Typ daty: k dwie daty, początkowa i końcowa największej grupy zespołu Data 1: 1965 Data 2: 1972 245 10 \a [Grafiki z życzeniami świątecznymi z Zespołu dokumentów związanych z Oficyną Stanisława Gliwy] \h [Dokument ikonograficzny]. 260 \a London : \b Oficyna Stanisława Gliwy, \c [ca 1965-1972].
008/15-17 kod kraju publikacji/powstania dokumentu - związany z danymi w polu 044, 260, 752 Miejsce wydania/powstania: pl@ Polska 245 10 \a Stefan Jaracz \h [Dokument ikonograficzny] / \c [rys. z natury Zb. Pronaszki. 260 \a Kraków, \c [19]30. Miejsce wydania/powstania: it@ Włochy 245 10 \a [Saint Auxentius] \h [Dokument ikonograficzny] / \c Io Sadeler fecit et exccud. Vos in. 260 \a [Venetijs] : \b lo Sadeler excud., \c [1600]. 752 \a Włochy \d Wenecja Miejsce wydania/powstania: xx@ nieznane 245 00 \a [Karty do gry typu włosko-hiszpańskiego] \h [Dokument ikonograficzny]. 260 \a [S. l. : \b s. n., \c ca1600-1650]. Miejsce wydania/powstania: fr@ 2 miejsca wydania pole 044 044 \a fr \a xxu 260 \a Paris [etc.] : \b Goupil & Cie ; \a New-York : \b M. Knedler, \c ca1859-1861].
008/35-37 kod języka dokumentu - związany z danymi w polu 041, 546 Kod języka: ger 245 00 \a Hall in Schwaben] \h [Dokument ikonograficzny]. Kod języka: pol 041 0@ \a pol \a fre 245 00 \a Brama Grodzka \h [Dokument ikonograficzny] = \b La porte de Grod. Kod języka: pol 041 0@ \a pol \a lat 245 00 \a prawdziwy wizerunek Najświętszego Oblicza P. N. Jezusa Chrystusa \h [Dokument ikonograficzny] : \b wyrażonego na chuście św. Weroniki, które [ ] przechowuje się w Arcybazylice św. Piotra w Rzymie. 546 \a Pozwolenie na druk w jęz. łac.
008/38 kod zmiany formy zapisu w stosunku do występującej na dokumencie - może być związany z polem 534 \b Zmiana zapisu @ dane nietransliterowane o dane transliterowane
008/39 kod źródła opisu Źródło opisu c program współkatalogowania NUKAT
008 kody charakterystyczne dla typu dokumentu zestaw zależny od wartości w pozycji /06 etykiety rekordu 008/18-20 kod czasu odtwarzania brak zastosowania 008/22 kod przeznaczenia dla użytkownika związany z 521 \a 008/28 kod publikacji urzędowej brak zamiaru kodowania 008/29 kod formy zapisu do określenia 008/33 kod typu dok. ikonogr. do określenia, związany z 300 008/34 kod techniki brak zastosowania
008/22 kod przeznaczenia dla użytkownika @ a b c d e f g j nieznany lub nieokreślony przedszkole klasa 1-3 szkoły podstawowej klasa 4-6 szkoły podstawowej i gimnazjum liceum dorośli odbiorca wyspecjalizowany odbiorca ogólny młodzież
008/29 kod formy zapisu dokumentu ikonograficznego @ inna niż następne r o q s wierna reprodukcja (bez zmiany nośnika i rodzaju druku, np. fotokopia) online - dokument elektroniczny o dostępie zdalnym dokument elektroniczny o dostępie lokalnym (na nośniku fizycznym) elektroniczna ogólnie, nieistotne na nośniku fizycznym (DVD, CD-ROM), czy dostępny online
008/33 kod typu dokumentu ikonograficznego a b c d g i k l n o w z dzieło oryginalne zestaw dokumentów różnego typu reprodukcja dzieła diorama gra obraz grafika rysunek techniczny schemat, tablica, tabela, wykres, plansza karty, fiszki edukacyjne zabawka inny
008/33 kod typu dokumentu ikonograficznego
007 forma fizyczna dokumentu ikonograficznego Obecne w każdym rekordzie 007/00 typ dokumentu k 007/01 postać fizyczna związany z 300 \a 007/02 zawartość nieokreślona 007/03 kolor związany z 300 \b 007/04 podłoże związany z 300 \b 007/05 materiał ochronny, oprawa związany z 500 \a, 563 \a
007/01 postać fizyczna dokumentu ikonograficznego a c d e f g h i j k l n o p q r s u v z karty do ćwiczeń, gier, zabaw kolaż rysunek obraz (dzieło malarskie) reprodukcja fotomechaniczna negatyw fotograficzny pozytyw obraz (przedstawienie graficzne) grafika plakat rysunek techniczny schemat, tablica, tabela, wykres, plansza karty, fiszki edukacyjne karta pocztowa ikona radiograf, zdjęcie rentgenowskie odbitka próbna nieokreślona fotografia (typ nieokreślony), inna (także będąca rezultatem zastosowania techniki mieszanej)
007/01 postać fizyczna dokumentu ikonograficznego
007/03 kolor dokumentu ikonograficznego a b c h m u z jednobarwny (jeden kolor, inny niż czarny) czarno-biały wielokolorowy kolorowany ręcznie mieszany nieznany inny
007/04 podłoże a płótno b brystol, karton c tektura d szkło e tworzywo sztuczne (nie tkaniny z włókien syntetycznych) f skóra zwierzęca surowa (niewyprawiona, skórka, łupina) g tkanina (z włókien syntetycznych i naturalnych, z wyj. płótna) h metal i plastik l winyl m podłoże mieszane (zespół dokumentów na różnych podłożach) n welin o papier p gips q płyta wiórowa r porcelan s kamień t drewno u podłoże nieznane v skóra zwierzęca wyprawiona (garbowana) w pergamin z inne
007/05 materiał ochronny, oprawa @ a b c d e f g h i l m n o p q r s t u v w z brak oprawy płótno brystol, karton tektura szkło tworzywo sztuczne (nie tkaniny z włókien syntetycznych) skóra zwierzęca surowa (niewyprawiona, skórka, łupina) tkanina (z włókien syntetycznych i naturalnych, z wyj. płótna) metal plastik winyl podłoże mieszane (zespół dokumentów na różnych podłożach) welin papier gips płyta wiórowa porcelan kamień drewno podłoże nieznane skóra zwierzęca wyprawiona (garbowana) pergamin inne
Struktura rekordu bibliograficznego zależy od: - typu dokumentu, jednostki opisu - sposobu zaistnienia dokumentu wytworzony w 1 egz., opublikowany - czasu powstania/opublikowania dokumentu,
Jednostka opisu struktura rekordu bibliograficznego pole jednoczęściowy wieloczęściowy niesamoistny lub pojedyn. z zespołu 245 tytuł dok. pojedyn. tytuł wspólny prac współwydanych tytuł jednej części dok.wieloczęściow. lub tytuł całości tytuł dokumentu niesamoistnego zespół tytuł nadany zespołowi 300 jedno jedno jedno jedno lub kilka 490 tytuł serii tyt.całości dok. wielocz.- w 245 tyt. części 501 tyt.pracy wspólwyd. 505 tyt.prac wpółwyd. o wspólnym tytule --- --- --- --- --- tyt. poszczeg. części --- tyt. części zespołu 580 --- --- informacja o powiązaniu 773 --- --- dane dot. dok. macierzystego 800 autor. tytuł całości 830 tytuł serii tytuł całości --- ---
Sposób zaistnienia dokumentu struktura rekordu bibliograficznego pole wytworzony w jednym egzemplarzu opublikowany zespół 260 \c data powstania \a miejsce powstania gdy wiadome \b pomija się \c data publikacji \a miejsce publikacji lub S. l. \b nazwa wydawcy lub s. n. \c daty wydania/powstania najwcześn.-najpóźn. \a i \b jeżeli wspólne
Czas powstania/opublikowania dokumentu struktura rekordu bibliograficznego pole powstały/opublikowany przed 1801 r. 700, 710 hasło dodatkowe dla nazwy wydawcy, drukarza, oficyn podanych w \b \f w polu 260 752 \a Nazwa państwa \d nazwa miasta
Tytuł dokumentu ikonograficznego struktura rekordu bibliograficznego 245 tytuł przejmuje się ze: źródła podstawowego (tekst umieszczony na dokumencie na awersie, rewersie, oryginalnej oprawie, opakowaniu) ze źródeł spoza dokumentu lub tworzy określając zwięźle rodzaj i formę dokumentu i/lub temat obrazu utrwalonego na dokumencie, jeżeli występuje tekst - po skrócie Inc.: przytacza się pierwsze jego wyrazy.
Tytuł dokumentu ikonograficznego Na próbce 70 rekordów bibliograficznych stwierdzono: tytuł oryginalny przejęty z dokumentu 18 % tytuł ustalony na podst. źródeł zewnętrznych 26 % tytuł nadany przez katalogującego 56 %
Tytuł oryginalny przejęty z dokumentu, informacja w polu 500 gdzie umieszczony, informacja skąd oznaczenie odpowiedzialności 520 uwaga o zawartości kompozycji
Tytuł ustalony na podstawie źródeł zewnętrznych dokument opublikowany 500 informacja o źródle tytułu skąd oznaczenie odpowiedzialności 580 czy to właściwe miejsce na tę informację
Tytuł ustalony na podstawie źródeł zewnętrznych dokument niepublikowany 500 informacja o źródle tytułu brak jasnej informacji skąd oznacz. odpowiedz.
Tytuł nadany przez katalogującego 500 tytuł utworzony przez katalogującego na podst. zawartości kompozycji
Tytuł nadany przez katalogującego??? 510 podano informacje o źródle ale 500 tytuł nadany przez katalogującego gdyby tytuł był przejęty ze źródła, źródło byłoby cytowane w polu 500
Oznaczenie odpowiedzialności Konieczna uwaga skąd pochodzi 500 źródło oznaczenia odpowiedzialności
Oznaczenie odpowiedzialności Konieczna uwaga skąd pochodzi 500 brak sygn. artysty Skąd wzięto oznaczenie odpowiedzialności?
Rekord dla podstawy reprodukcji cyfrowej = dokumentu ikonograficznego pola charakterystyczne 530 856 reprodukcja cyfrowa
Grafika cyfrowa, born digital http://www.artpower.pl/test/artpower/picture/r1/647.jpg 372 516-82k - jpg
Rekord dla grafiki cyfrowej etykieta 006 007 x 2 008 245 \h 256 538 856 372 516-82k - jpg
Rekord dla grafiki cyfrowej etykieta 006 007 x 2 008 245 \h 856 372 516-82k - jpg
Dziękujemy za uwagę