Str.. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl Miesięczny Przegląd Ekonomiczny Nr 8 (), sierpień r. Sygnały Cztery powody wskazujące, że Polska może doświadczyć silnego spowolnienia... Str.. Dynamika produkcji zbliża się do zera, stagnacja w budownictwie...str. 3. Na początku 3 r. stopa bezrobocia może zbliżyć się do proc....str.. Inflacja pozostaje wysoka, ale coraz wyraźniej widać, że presja inflacyjna maleje...str. 5. Obniżki stóp procentowych są możliwe już w tym roku, rynek wycenia szybkie cięcie kosztu pieniądza... Str. 6. Niemcy blisko recesji, Grecja wyjścia ze strefy euro, EBC wchodzi do gry...str. 7. Dwie największe gospodarki świata zwalniają, ale na razie nie jest to twarde lądowanie... Str. 8. Ceny surowców wzrosły w lipcu: czy to pierwszy sygnał ożywienia, czy też coś, co owo ożywienie może zabić?... Str. 9. Podstawowe stopy procentowe NBP (od.5.r.): stopa referencyjna:,75% stopa lombardowa: 6,5% Rynek międzybankowy (3.7.r.): WIBID M:,7% WIBOR M:,9 % WIBID 3M:,9% WIBOR 3M: 5,% Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str.. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl Polska i świat Cztery powody, dla których Polska może doświadczyć silnego spowolnienia Nawet jeżeli globalna gospodarka nie doświadczy szoku na miarę 9 r., to w Polsce ścieżka wzrostu PKB może zbliżyć się do tego, co się wówczas działo. Nie powinno dojść do tak głębokiego spadku dynamiki wzrostu gospodarczego, ale lata 3- mogą być trudne. Jest kilka czynników, które obciążą polską gospodarkę. Po pierwsze, konieczność redukcji długu zmusza do cięcia wydatków i podnoszenia podatków, co w krótkim okresie ma negatywny wpływ na wzrost PKB. Polski rząd nie ma żadnego pola manewru w tej kwestii. Impuls fiskalny, w proc. (Ameco) 5 3 Po drugie, osłabienie złotego nie będzie prawdopodobnie tak silne jak przed czterema laty. Pomijając skrajne scenariusze, wątpliwe jest, żeby cena euro do złotego przekroczyła,9 zł, a zatem potencjalna skala deprecjacji nie jest wysoka. - 8/9 /3 Po trzecie, skala impulsu monetarnego nie będzie mogła być tak głęboka jak w 9 r. Wówczas stopy procentowe spadały z dość wysokiego poziomu, teraz skala cięcia stóp będzie zapewne mniejsza. Po czwarte, zmniejszy się napływ funduszy europejskich do Polski. Przed czterema laty Polska powoli wchodziła w okres szczytu napływu pieniędzy z UE, teraz powoli wchodzi w okres spadku strumienia funduszy. - -3 6 5 Osłabienie złotego od szczytu do dołka, przy założeniu, że kurs EUR/PLN nie wzrośnie powyżej,9 zł, w proc. 3 3.5.5 Cięcie głównej stopy NBP; przy założeniu, że stopa nie spadnie poniżej 3,5 proc., w pkt. proc. 8/9 /3 Wzrost napływu funduszy z UE, w proc. 6 8 6.5 8/9 /3 - - 8/9 /3 Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str. 3. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl Przemysł i budownictwo Dynamika produkcji zbliża się do zera, stagnacja w budownictwie Produkcja przemysłowa wyraźnie hamuje, choć na razie nie widać sygnałów gwałtownego załamania aktywności w tym sektorze na miarę powtórki z 9 r. Pokazujemy to na wykresie u dołu strony, na którym widać trend produkcji od szczytów zanotowanych w kwietniu r., lutym 8 r. i grudniu r. (trend to ścieżka produkcji oczyszczona z krótkookresowych wahań), czyli podczas obecnej fazy spowolnienia i dwóch poprzednich. Dość wyraźnie widać, że ścieżka spowolnienia jest ostrzejsza niż w r. i łagodniejsza niż w 9 r. W kolejnych miesiącach ścieżka ta może zbliżyć się do tego, co działo się w 9 r., ale nie powinna spaść niżej. Przynajmniej dopóki w Europie nie dojdzie do wstrząsu, jakim byłby rozpad strefy euro. W czerwcu produkcja sprzedana przemysłu była o, proc. wyższa niż przed rokiem, a już w sierpniu roczny wzrost może znaleźć się poniżej zera. Czerwcowe wyniki przemysłu były negatywnym zaskoczeniem, choć wydaje się, że oczekiwania rynkowe były nieco zawyżone po zaskakująco dobrych wynikach z maja. W lipcu dynamika produkcji będzie zapewne znacząco wyższa ze względu na bardzo niską bazę z r., jednak już w sierpniu lub we wrześniu roczna zmiana produkcji może być ujemna. Chociaż bardzo dobry lipcowy odczyt indeksu PMI, który nieoczekiwanie i wbrew globalnym trendom wzrósł do 9,7, sugeruje, że przynajmniej do końca lata silniejszy spadek produkcji nie powinien nastąpić. Bardzo negatywnym zaskoczeniem okazała się produkcja budowlana, która obniżyła się o 5, proc. rok do roku. Jest to głównie efekt zastoju w budownictwie dróg, gdzie aktywność spadła o proc. rok do roku. Czy to pierwszy efekt cięcia inwestycji publicznych? Wydaje się, że to jest w tym momencie mało prawdopodobne. Inwestycji publicznych będzie mniej w drugiej połowie roku, ale wciąż wiele projektów pozostaje do ukończenia. Bardziej prawdopodobna wydaje się interpretacja, wg której spadek produkcji jest przynajmniej częściowo wynikiem wstrzymania prac na okres Euro. Trend produkcji przemysłowej: od szczytu przez kolejne miesięcy (GUS, PBP Bank) Wzrost produkcji przemysłowej rdr, w proc. (GUS) 6.... 8. 6.... I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V surowe odsezonowane PMI dla polskiego przemysłu (Markit) 58. 56. 5. 5. 5. 8. 6... I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII Wzrost produkcji pojazdów i przyczep rdr, w proc. (GUS) 3 5 98 96 9 9 9 5 5-5 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V 88 3 5 6 7 8 9 3 kwiecieo luty8 grudzieo - -5 Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str.. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl Konsumpcja i rynek pracy Na początku 3 roku bezrobocie może sięgnąć procent Roczny wzrost liczby zarejestrowanych bezrobotnych jest najwyższy od dwóch lat. W czerwcu stopa bezrobocia wyniosła, proc., czyli o,5 pkt proc. więcej niż przed rokiem (w ujęciu BAEL czyli badań ankietowych bezrobocie wynosi obecnie proc. i jest również o,5 pkt proc. wyższa niż przed rokiem). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się w ciągu roku o 8 tys. osób, czyli,3 proc. Sytuacja na rynku pracy zatem pogarsza się i w drugiej połowie roku istnieje ryzyko dość znaczącego wzrostu stopy bezrobocia na początku 3 r. może ona zbliżyć się do 3,5- proc. Bezrobocie rejestrowane, w proc. (GUS, PBP Bank).8.6...8..3.. -. Firmy na razie nie wykazują skłonności do znacznych redukcji zatrudnienia, jednak wiele wskazuje na to, że druga połowa roku może być pod tym wzgledem gorsza. W ostatnich miesiącach skala redukcji etatów była dość ograniczona w drugim kwartale ubyło ich 8 tys., czyli zaledwie,5 proc. W drugiej połowie roku jednak znacząco ograniczona zostanie aktywność w sektorze budowlanym (cięcie inwestycji publicznych), a także znacznie wolniejszy będzie wzrost produkcji przemysłowej. To może sprawić, że firmy będą szybciej redukowały zatrudnienie. Choć warto pamiętać, że produktywność w polskim przemyśle bardzo mocno wzrosła w ostatnich latach, dlatego skala zwolnień nawet przy silnym wyhamowaniu aktywności produkcyjnej nie powinna być bardzo duża. Wraz ze słabnącą sytuacją na rynku pracy, niski jest wzrost płac. Kolejny już miesiąc z rzędu pracownicy nie mają wystarczającej siły przetargowej aby zrekompensować sobie wzrost inflacji. Płace nominalne w sektorze przedsiębiorstw były w czerwcu o,3 proc. wyższe niż przed rokiem, czyli po urealnieniu nie zmieniły się. Przy tak niskim długotrwałym wzroście płac, konsumpcja będzie prawdopodobnie rosła coraz wolniej. Jej dynamika realna może obniżyć się w kolejnych kwartałach do poniżej proc..6...3.. -. -. -.3 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V bezrobocie po uwzględnieniu wahao sezonowych zmiana stopy bezrobocia rok do roku Miesięczna zmiana zatrudnienia, w proc.; po korekcie zaburzeo wynikających ze zmiany próby, (GUS, PBP Bank) I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V trend zmiana zatrudnienia mdm, w proc. -. -.3 9. 8. Płace nominalne w przedsiębiorstwach (GUS, PBP Bank) 7. 6. 5.. 3.... I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V wzrost płac, w proc. rdr trend Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str. 5. --6 --6-7-6 --6 --7 --7-7-7 --7 --8 --8-7-8 --8 --9 --9-7-9 --9 -- -- -7- -- -- -- -7- -- -- -- Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl -7- Ceny Presja inflacyjna słabnie, ale ceny żywności mogą zagrozić gospodarce Inflacja utrzymuje się na wysokim poziomie, choć coraz więcej sygnałów wskazuje, że presja inflacyjna słabnie. Wysoki wzrost cen dotyczy głównie żywności, w innych kategoriach presja cenowa jest znacznie słabsza. W czerwcu inflacja wyniosła,3 proc. rok do roku, wobec 3,6 proc. w maju, przy czym za całkowity wzrost rocznej inflacji odpowiada żywność, której roczna dynamika podskoczyła z,7 do 5, proc. Wynika to zarówno z wysokich cen zywności w czerwcu r., jak i relatywnie niskich cen w czerwcu r. Inflacja bazowa netto czyli po odjęciu żywności i energii utrzymała się w czerwcu na niezmienionym poziomie,3 proc. Kiedy spojrzymy na miesięczne zmiany cen, zauważymy, że są one coraz niższe. Już drugi miesiąc z rzędu inflacja miesięczna nie przekracza, proc., a inflacja bazowa ledwo przekracza zero. To sprawia, że im bliżej końca roku tym również inflacja roczna powinna się obniżać, choć tempo jej spadku będą ograniczały wysokie ceny żywności. Dość niepokojącym zjawiskiem z punktu widzenia inflacji jest globalny wzrost cen surowców rolnych. Wynika on m.in. z największej od pół wieku suszy w USA oraz negatywnych zjawisk pogodowych w Rosji czy Kazachstanie. Pod koniec lipca pszenica i kukurydza kosztowały na giełdzie w Chicago o proc. więcej niż pod koniec maja. Na wykresie u dołu strony pokazujemy, jak średnia cena tych dwóch towarów w przeliczeniu na złote jest skorelowana z inflacją cen żywności w Polsce. Gdyby wysokie ceny surowców rolnych utrzymały się, podobnie jak wysoka cena dolara, wówczas wzrost cen żywności będzie w Polsce wyższy to uniemożliwi głębszy spadek inflacji i przyczyni się do wolniejszego wzrostu płac realnych i tym samym konsumpcji. Inflacja rok do roku i cel inflacyjny (GUS) 6 5 3 I IV VII X I IV VII X I IV VII X I IV VII X I IV VII X I IV 7 8 9 Inflacja miesiąc do miesiąca (NBP)....8.6... I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI -. -. -.6 CPI bazowa Ceny żywności na świecie i w Polsce, zmiana w proc. rdr Inflacja cen producentów rok do roku, w proc. (GUS).8.6...9.8.7.6.5. 8 6.3. -.. -. -.6 -. -. - I IV VII X I IV VII X I IV VII X I IV VII X I IV VII X I IV 7 8 9 Zmiana średniej ceny kukurydzy i pszenicy, w przeliczeniu na złote, rok do roku w proc. - Zmiana cen żywności rok do roku Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str. 6. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl -sty 8-sty 5-sty -sty 9-sty 5-lut -lut 9-lut 6-lut -mar -mar 8-mar 5-mar -kwi 8-kwi 5-kwi -kwi 9-kwi 6-maj 3-maj -maj 7-maj 3-cze -cze 7-cze -cze -lip 8-lip 5-lip -lip 9-lip Stopy procentowe i kursy walut Rynek stopy procentowej wycenia głębsze spowolnienie w polskiej gospodarce. W Radzie Polityki Pieniężnej przybywa zwolenników szybkiego cięcia stóp procentowych. Najbardziej symptomatyczną w tej kwestii była wypowiedź Andrzeja Bratkowskiego dla Rzeczpospolitej. Powiedział on, że RPP już teraz jest prawdopodobnie spóźniona z cięciem kosztu pieniądza. Wydaje się, że obniżce sprzyja jeszcze jeden członek Rady, a dwóch może rozważać możliwość takiego ruchu jesienią. Trudno zatem nie dostrzec, że prawdopodobieństwo obniżki stóp już w tym roku rośnie, choć nie wydaje się, żeby RPP skłonna była to bardzo szybkich działań. Bez gwałtownego spadku aktywności gospodarczej a takiego scenariusza nie oczekujemy RPP trudno będzie wytłumaczyć szybką zmianę nastawienia z jastrzębiego na gołębie. Tym bardziej, że inflacja nie prędko znajdzie się blisko środka celu NBP (,5 proc. +/- proc.). Dlatego oczekiwanym przez nas terminem pierwszej obniżki jest grudzień r. Rynek finansowy już wycenił serię obniżek stóp widać to po spadku oczekiwań co do stopy WIBOR oraz gwałtownym spadku rentowności obligacji. W tym momencie rynek kontraktów terminowych wycenia spadek stopy WIBOR3M o ok.,5 pkt proc. w ciągu dziewięciu miesięcy. Spadek rentowności obligacji dwuletnich również wskazuje na rewizję oczekiwań dotyczących kosztu pieniądza. Tylko w lipcu rentowność dwulatek obniżyła się o,3 pkt proc. do,35 proc. Wysoki popyt na obligacje wynika oczywiście również z relatywnej poprawy ratingu Polski (po cięciu ratingów innych krajaów), jednak czynnik oczekiwań na zmiany stóp odgrywa istotną rolę. 5.39 5.9.99.79.59.39.9 Jakiej stawki WIBOR3M oczekuje rynek, w proc. 6. 6 5.8 5.6 5. obecnie za miesiąc za 3 miesiące za 6 miesięcy za 9 miesięcy 5-cze 3-lip Rentownosc polskich dziesiecioletnich obligacj skarbowych (Bloomberg) Kurs złotego jest wyjątkowo mocny jak na skalę turbulencji w Europie. Pod koniec lipca za euro płacono, zł, czyli o 7 groszy (,5 proc.) mniej niż miesiąc wcześniej. Zdrożał natomiast dolar o groszy, do 3,6 zł. Jak wyjaśnić siłę złotego w warunkach odpływu kapitału ze strefy euro? Są dwa wyjaśnienia, do pewnego stopnia ze sobą zbieżne. Po pierwsze, wciąż dość silne jest przekonanie, że spowolnienie globalnej gospodarki jest przejściowe, a kłopoty Południa Europy nie zdestabilizują światowego systemu finansowego. Po drugie, obniżenie stóp procentowych przez Europejski Bank Centralny zwiększa atrakcyjność strategii polegających na pożyczaniu i sprzedawaniu euro i inwestowaniu w aktywa w innych walutach. Osłabia to europejską walutę i umacnia inne waluty, w tym złotego. Dopóki strefa euro nie znajdzie się na granicy rozpadu, taki trend może się utrzymać, a złoty ma szanse na umocnienie do końca roku. Choć oczekujemy, że będzie to trend bardzo powolny, przerywany licznymi korektami. 5. 5.8 EUR/PLN w r. (EBC).5.9..39.3.9..9..9 Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str. 7. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl -sty 5-sty 9-sty -lut 6-lut -mar 5-mar 8-kwi -kwi 6-maj -maj 3-cze 7-cze -lip 5-lip 9-lip Świat: Europa Niemcy w recesji, EBC bliższy cięcia stóp procentowych, Europa szuka ścieżki wyjścia z kryzysu. Niemiecka lokomotywa ma coraz mniej węgla pokazują najnowsze dane. Wysokie jest prawdopodobieństwo, że Niemcy doświadczą w tym roku recesji, czyli spadku PKB przez dwa kwartały z rzędu. Wskazuje na to m.in. indeks PMI dla przemysłu, który w lipcu po raz kolejny zanotował spadek do 3,3, czyli najniższego poziomu od ponad trzech lat. Również indeks IFO inny z uważnie śledzonych indeksów koniunktury wskazuje na wyraźne osłabienie aktywności gospodarczej. W lipcu obniżył się on do 3,3 pkt, wobec 5, pkt w czerwcu. W coraz większych kłopotach jest Hiszpania w lipcu rentowności obligacji tego kraju znacząco wzrosły, przełamując wiele psychologicznych barier. Rentowność dziesięciolatek wzrosła do ponad 7,5 proc. Na rynku coraz silniejsze jest przekonanie, że kombinacja niskiego wzrostu gospodarczego, problemów sekotora bankowego i rosnącego długu publicznego zmuszą Hiszpanię do restrukturyzacji zadłużenia. Ważnym wydarzeniem, które może zdjąć nieco presję z tego kraju, byłoby powołanie wspólnego europejskiego nadzoru bankowego oraz dokapitalizowania hiszpańskich banków bezpośrednio z funduszy ratunkowych UE. Jednak prace nad tym rozwiązaniem będą trwały do jesieni i trudno powiedzieć, jak się zakończą. PMI i IFO dla Niemiec (Markit, Ifo) 68. 63. 58. 53. 8. 3. I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VI PMI IFO Kurs EUR/USD w r. (EBC).36.3.3 7. 5. 3.. 9. 7. 5. 3.. 99. 97. Jednocześnie rośnie ryzyko rychłego wyjścia Grecji ze strefy euro. Z przecieków medialnych wynika, że UE, EBC i MFW nie akceptują tempa reform dokonywanych przez Aten i mogą nie udzielić Grecji kolejnych pożyczek. To zaś oznaczałoby, że już w tym roku strefa euro może utracić jednego z członków..3.8.6.. Ciężar ratowania Europy od silniejszego kryzysu finansowego coraz bardziej przejmuje na siebie Europejski Bank Centralny. W lipcu obniżył on stopy procentowe do najniższego w historii poziomu stopa referencyjna EBC wynosi,75 proc. Prawdopodobne są kolejne obniżki kosztu pieniądza jeszcze tego lata. Co ważne, na zerowym poziomie znalazła się stopa depozytowa, czyli oprocentowanie rezerw obowiązkowych i ponadobowiązkowych banków komercyjnych w banku centralnym. To jest jeden z czynników, który może przyczynić się do osłabienia euro w najbliższych tygodniach i miesiącach. Kolejnym ważnym ruchem EBC była zapowiedź prezesa banku, Mario Draghiego, dotycząca skupu obligacji państw strefy euro. Draghi powiedział, że EBC zrobi wszystko, by uratować strefę i że skup obligacji należy do instrumentów, które bank może wykorzystać. Dla rynków to był jasny sygnał, że EBC jest coraz bliżej szerszego programu skupu obligacji, podobnego do tego, jaki przeprowadzała Rezerwa Federalna USA.. Stopy procentowe w strefie euro.8.6...8.6.. I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII stopa referencyjna EBC EURIBOR3M Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str. 8. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl Świat: USA i Chiny Dwie największe gospodarki świata zwalniają, ale na razie nie jest to twarde lądowanie. Gospodarka USA zwalnia, ale do recesji wciąż jeszcze daleko. W II kwartale PKB Stanów Zjednoczonych zwiększył się o niecałe, proc. kwartał do kwartału (,5 proc. w ujęciu zannualizowanym) i,5 proc. rok do roku. To mniej niż oczekiwano jeszcze kilka miesięcy temu zamiast umocnienia, wzrost gospodarczy osłabia się. Wolniej rośnie konsumpcja, przyspieszył również import (efekt umocnienia dolara), co osłabia wzrost, choć może być dobrym sygnałem na przyszłość. Wysokie pozostaje bezrobocie, które utknęło na poziomie 8, proc. Wiele wskazuje na to, że na amerykańskiej gospodarce już teraz ciąży perspektywa silnych podwyżek podatków od stycznia r. Kongres zaś nie zajmie się tym problemem do listopada, co zwiększa niepewność wśród konsumentów i firm. Historia pokazuje, że gdy wzrost PKB znajduje się poniżej proc. w ujęciu rok do roku, z bardzo wysokim prawdopodobieństwiem może dojść do recesji. Jednak w ostatnich latach wzrost gospodarczy jest generalnie średnio niższy niż w poprzednich dekadach i ta prędkość przeciążenia może znajdować się niżej. W tym momencie wydaje się, że podobnie jak w i r. po letnim osłabieniu jesień może przynieść przyspieszenie wzrostu. Fed będzie prawdopodobnie luzował politykę pieniężną, rosną szanse na kolejną rundę dodruku dolarów w programie tzw. luzowania ilościowego. Liczba zwolenników dodruku pienądza (de facto zwiększania rezerw systemu bankowego) w Fed rośnie. Prezes Ben Bernanke wielokrotnie zapowiadał, że jeżeli gospodarka nie zacznie generować więcej nowych miejsc pracy, wówczas podjęte zostaną dodatkowe kroki. W tym momencie Fed ma do dyspozycji zasadniczo dwa główne instrumenty: obniżenie do zera oprocentowania rezerw banków w banku centralnym lub trzecią rundę skupu aktywów za dodrukowany pieniądz. Użycie któregokolwiek z nich miałoby prawdopodobnie bardzo pozytywny wpływ na rynki finansowe. Chiński PKB rósł w II kwartale najwolniej od trzech lat. Większość obserwatorów oczekuje odbicia wzrostu w drugiej połowie roku, ale te nadzieje mogą okazać się płonne. Wzrost PKB w okresie kwiecieńczerwiec wyniósł 7,6 proc. rok do roku. To już szósty kwartał z rzędu obniżania się dynamiki PKB jest ona najniższa od I kwartału 9 r. Rośnie ryzyko, że trzeci kwartał wcale nie będzie lepszy. Indeksy koniunktury, takie jak PMI, nie wskazują na ożywienie aktywności gospodarczej w lipcu, a pogłębiająca się recesja w strefie euro może być również silnym obciążeniem dla Chin. Z Ludowego Banku Chin dobiegają głosy, że w III kwartale wzrost PKB może być jeszcze niższy. Wzrost PKB USA, w proc. (BEA).5 3.5 3.5.5.5 I II III IV I II III IV I II kwartał do kwartału, zannualizowany rok do roku Prognoza Fedu wzrostu PKB rdr na IV kwartał każdego roku (Fed) 3 7 8 9 3 - - -3 - prognoza z kwietnia obecna prognoza Wzrost PKB Chin, w proc. rok do roku 3 9 8 7 6 I II III IV I II III IV I II Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str. 9. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl sty sty sty mar mar mar maj maj maj lip lip lip wrz wrz wrz lis lis lis sty sty sty mar mar mar maj maj maj lip lip lip wrz wrz wrz lis lis lis sty sty sty mar mar mar maj maj maj lip lip lip Świat: surowce Ceny surowców znacząco wzrosły w lipcu czy to sygnał wiary w ożywienie, czy też coś, co owo ożywienie może ostatecznie zabić? Ceny większości surowców zanotowały w lipcu wzrosty. Indeks CRB Thomson Reuters, grupujący 9 surowców rolnych i energetycznych wzrósł w ostatnim miesiącu niemal o proc. Złożyły się na to gwałtowne wzrosty cen zbóż o czym piszemy niżej oraz wzrost cen ropy. Ważne pytanie brzmi, czy są to wzrosty tylko wywołane czynnikami podażowymi, czy też w jakimś stopniu odzwierciedlają one rosnące nadzieje na poprawę globalnej koniunktury? Pierwsza interpretacja oznaczałaby, że globalna gospodarka dostanie silny cios w plecy szok podażowy (czyli wzrost cen wynikający z problemów z podażą) uderzy w realną siłę nabywczą konsumentów i zwiększy skalę spowolnienia gospodarczego. Druga interpretacja byłaby bardziej korzystna, bowiem w tym przypadku wzrost cen byłby przejawem pozytywnych trendów. Wydaje się, że większe prawdopodobieństwo należy niestety przypisać pierwszej możliwości. Cena ropy Brent w dolarach za baryłkę, od początku r. (Bloomberg) 3 9 8 7 6 Ceny pszenicy i kukurydzy gwałtownie rosną w reakcji na największą od pół wieku suszę w USA i negatywne zjawiska pogodowe w rejonie Morza Czarnego. Cena pszenicy na giełdzie w Chicago wzrosła w lipcu o kolejne proc., po procentowym wzroście w czerwcu. Podobny skok zanotowała cena kukurydzy i soi. Przyczyny leżą w pogodzie, choć różne regiony odpowiadają za zmiany cen różnych zbóż. Susza w USA wpływa głównie na ceny kukurydzy, zaś prognozy gorszych zbiorów w regionie Morza Czarnego wpływają na ceny pszenicy. Wraz ze wzrostem cen zbóż wzrosnąć może również presja na ceny mięs, gdyż pasza w której duży udział mają kukurydza czy soja będzie droższa. Nie wydaje się jednak, żeby świat stał w obliczu kryzysu żywnościowego na miarę tego z 7 r., kiedy wzrost cen żywności był wyjątkowo gwałtowny i doprowadził do napięć politycznych w wielu regionach świata. Od tamtego czasu powierzchnia pól uprawnych wzrosła, co sprawia, że nawet mimo suszy zbóż nie powinno światu zabraknąć. Cena miedzi w dolarach za tonę od początku r. (Bloomberg) 5 95 9 85 8 75 7 65 6 Ceny ropy wzrosły w lipcu o ok. 5 proc. Wynika to m.in. ze zwiększonego popytu po zakończeniu okresu prac remontowych w rafineriach pisaliśmy o tym przed dwoma miesiącami. Między drugim i trzecim kwartałem r. wzrost popyt na ropę sięgnie ok. proc. to dużo, jak na ten rynek. Jednak wraz z słabnącym globalnym wzrostem gospodarczym pole do dalszego wzrostu cen ropy wydaje się w tym momencie ograniczone. Tym bardziej, że ograniczenia podażowe wydają się ustępować. Cena pszenicy w centach za buszel od początku r. (Bloomberg) 9 8 7 6 5 Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Str.. Miesięczny Przegląd Ekonomiczny, nr 8 (), sierpień r. www.pbp-bank.pl Załącznik statystyczny DANE MIESIĘCZNE XI XII I II III IV V VI Produkcja przemysłowa a 8.7 7.7 9.6.7.9.7. Indeks PMI 9.5 8,8 5, 5 5. 9. 8.9 8 Sprzedaż detaliczna a.6 8.6.3 3.7.7 5.5 7.7 6.5 Wskaźnik ufności kons. (bieżący) -.5-8.6-6.8-9.8-3.3-3.3-9.3-8.5 Inflacja CPI YoY b.8.6..3 3.9 3.6.3 Inflacja CPI MoM b.7..7..5.6.. Inflacja PPI YoY b 9. 8. 8 6..3 5.3. Wynagrodzenia w a.. 8..3 3.8 3. 3.8.3 przedsiębiorstwach Bezrobocie b..5 3. 3.5 3.3.9.6. rejestrowane Eksport a,c, dane miesięczne NBP Import a,c, dane miesięczne NBP Eksport wg GUS a,c, dane kumulowane 8..7 7.7 6. 3.8. -. - 5. 9.5 7. 3-3.7 -. - - - 7.6 3.7..6. - - kraje rozwinięte - - 5.6. -.6 -.3 -.6 - - kraje UE - - 6.. - - kraje rozwijające się - - 9.9 6 8. 6. - - kraje Europy Śr. - Wsch. Rachunek obrotów bieżących w mln euro Bezpośrednie inwestycje zagraniczne, w mln euro - - 33.6 3.6..8 - -73-685 -979-668 -67-73 -85-95 -6-33 -35 8-56 95 - Kurs euro, w zł.6..37.8.6.6.39.6 Kurs USD, w zł 3.35 3.5 3.39 3.6 3. 3.6 3.55 3.39 WIBOR 3M a, średnia miesięczna.95.98.99.97.9.9 5. 5. Główna stopa NBP b.5.5.5.5.5.5.75.75 DANE KWARTALNE III kwartał IV kwartał I kwartał PKB, w% YoY..3 3.5 Konsumpcja, w% YoY 3.. Inwestycje, w% YoY 8. 9.7 6.7 Bezrobocie BAEL, w% 9.3 9.7.5 Ul. Domaniewska 39A, -67 Warszawa Tel: (+) 8 653 9 77, Fax: (+8) 653 5
Miesięczny Przegląd Ekonomiczny Nr 8 (), sierpień r. Kontakt: Ignacy Morawski Główny Ekonomista Polski Bank Przedsiębiorczości Tel.: +8 653 77 Tel.: +8 53 867 83 E-mail: ignacy.morawski@pbp-bank.pl Miesięczny Przegląd Ekonomiczny to publikacja przygotowana dla klientów Polskiego Banku Przedsiębiorczości w celach informacyjnych, nie ma jednak charakteru porady, rekomendacji, doradztwa inwestycyjnego, czy też jakiejkolwiek zachęty do podejmowania decyzji o kupnie lub sprzedaży instrumentów finansowych. Opinie zawarte w tej publikacji są efektem rzetelnej analizy wiarygodnych źródeł informacji, nie istnieje jednak gwarancja, że w pełni odzwierciedlają one stan faktyczny, nie istnieje również żadna gwarancja, że ceny instrumentów finansowych opisanych w tej publikacji będą kształtowały się w przewidywany sposób. Bank nie ponosi żadnej odpowiedzialności za decyzje podjęte na podstawie informacji zawartych w tej publikacji, pełną odpowiedzialnośd za takie decyzje ponoszą osoby je podejmujące.