Prognozy makroekonomiczne dla Polski

Transkrypt

1 Dane aktualne na dzień: Prognozy makroekonomiczne dla Polski i najważniejsze trendy kształtujące polską gospodarkę Przegląd trendów w gospodarce Heatmapa koniunktury Fed podnosi stopy, RPP nawet nie zamierza Str. 3 Str. 4 Pierwsze symptomy ochłodzenia koniunktury Prognozy PKB Prognozy inflacji Prognozy wysokie, niektóre już są obniżane Str. 5 Str. 6 Oczekiwany spadek inflacji w dalszej części roku 1

2 PRZEGLĄD Gospodarka w pigułce Inflacja WZROST GOSPODARCZY W % STREFIE EURO W 018 WYNIESIE,4 PROC sierpień, r/r WEDŁUG KONSENSUSU EKONOMISTÓW RYNKOWYCH PKB 5,1% II kwartał, r/r Bezrobocie 5,8% sierpień Przemysł 4,9% sierpień, r/r Źródło: GUS Opinie rynkowe Wg wstępnego projektu budżetu przyjętego przez rząd deficyt budżetowy w 019 r. wyniesie 8,5 mld zł, najmniej od dekady, a deficyt całego sektora finansów publicznych ma wynieść 1,8% PKB. Pomimo kalendarza wyborczego wzrost wydatków jest umiarkowany, ze względu na ograniczenia wynikające z reguły stabilizującej. Plan dochodów wydaje się osiągalny, pomimo ambitnie wyglądających założeń dot. wpływów z VAT. BZ WBK, Komentarz ekonomiczny Inwestycje wzrosły w II kwartale jedynie o 4,5% r/r. Gdyby nie samorządy, wzrost inwestycji wyniósłby 0 (słownie - zero). mbank Research, W II kwartale dynamika wydatków majątkowych JST wyniosła 111% r/r. Implikacje: ten cykl wyborczy jest monstrualny; duża część spiętrzenia to zasługa wyborów; wkład inwestycji JST do wzrostu PKB w II kwartale to ok 0,8 pkt proc. mbank Research,

3 Źródło: GUS TRENDY Główne trendy w gospodarce Ostre spadki w PMI dla Polski i Niemiec Przemysłowy PMI negatywnie zaskakuje pokazując coraz bardziej negatywne nastroje przedsiębiorców. Choć nadal przeważa jeszcze nastawienie optymistyczne to po sierpniowym mocniejszym niż spodziewanym spadku do 51,4 punktu powstają obawy na temat przyszłej koniunktury w przemyśle. Wskaźnik osiągnął najniższą wartość od października 016, co coraz w połączeniu z innymi danymi napływającymi z gospodarki coraz mocniej wskazuje, że szczyt koniunktury mamy już za sobą i czeka nas spowolnienie gospodarcze. Czeka nas więc zarówno w Polsce jak i strefie euro względna normalizacja. Wskaźniki PMI dla przemysłu w PL i DE Niemcy PMI w przemyśle 6 Polska PMI w przemyśle Źródło: Bloomberg 46 lis 15 mar 16 lip 16 lis 16 mar 17 lip 17 lis 17 mar 18 lip 18 Stopy procentowe NBP i Fed Po 018 prognozy na podstawie forward quidance banków 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0,5,0 1,0 USA Polska Źródło: BIS, NBP, Fed 0, Stopy w górę, ale nie w Polsce We wrześniu Rezerwa Federalna po raz ósmy od 015 roku podniosła stopy procentowe. W wyniku tego ruchu poziom stóp procentowych w USA coraz bardziej zaczyna odstawiać, od wielu rynków rozwijających się w tym od polskiego. Już teraz skutkuje to odpływem kapitału, a w rezultacie osłabieniem się polskiej waluty. Wyższy koszt pieniądza oznacza również wyższe koszty kredytów dolarowych Na szczęście Polska pozostaje krajem stabilnym mamy równowagę na rachunku bieżącym, relatywnie niski deficyt budżetowy czy niską dynamikę kredytu. Zagrożeniem wydają się być niskie stopy procentowe teraz i do 00 zgodnie z doniesieniami płynącymi ze strony RPP. Zatrudnienie rośnie coraz wolniej W porównaniu z dwoma poprzednimi latami można zauważyć, że w obecnym roku mamy do czynienia z istotnie wolniejszym wzrostem zatrudnienia. Wzrost hamowany jest zarówno ze strony popytowej jak i podażowej, bo zarówno utrzymująca się wysoka presja płacowa, jak i niskie bezrobocie utrudniają pracodawcom zatrudnianie nowych osób. Ostatnie dane dotyczące dynamiki zatrudnienia w całej gospodarce negatywnie zaskoczyły ekonomistów i były niższe od prognoz (co w przypadku tego agregatu nie zdarza się za często). Brak wolnej siły roboczej może przełożyć się na wolniejsze tempo wzrostu PKB. Dynamika zatrudnienia w Polsce Styczeń danego roku = , styczeń marzec maj lipiec wrzesień listopad 101,7 101,7 100,7 3

4 MONITORING BIEŻĄCY Heatmapa koniunktury Pierwsze symptomy końca boomu? Chociaż polska gospodarka nadal jest dość rozgrzana widoczne są już pewne (choć niewielkie) objawy słabnięcia tempa wzrostu. Najistotniejszym wskaźnikiem we wrześniu wydają się być pogarszające się indeksy koniunktury GUS oraz spadki PMI dla przemysłu. Gospodarka realna rośnie wolniej niż wcześniej - produkcja przemysłowa i budowlana słabną. Gorsza koniunktura w UE odbija się negatywnie na przemyśle poprzez osłabienie tempa wzrostu eksportu towarów. Jednak polski przemysł nawet pomimo tego rośnie dość szybko, a sierpniowy spadek do 4,9 proc. powinien być tylko przejściowy. Siłą polskiej gospodarki cały czas pozostają konsumenci sprzedaż detaliczna rośnie stabilnie w tempie ok. 7-8 proc. Inflacja natomiast od trzech miesięcy utrzymuje się na poziomie proc, wskazujące na krótkoterminową stabilizację zmian cen (pomimo koloru czerwonego na heatmapie). Miesięczne dane ekonomiczne Kluczowe wskaźniki wykorzystywane do analizy bieżącej koniunktury, kolory oznaczają odchylenia od 4-letniej średniej (szczegóły w notce metodologicznej), * - dane z Eurostatu w celu zgodności z danymi z raportu o CEE aktywność gospodarcza paź 17 lis 17 gru 17 sty 18 lut 18 mar 18 kwi 18 maj 18 cze 18 lip 18 sie 18 wrz 18 Indeks koniunktury GUS, w pkt. 6,5 7,9 9, 18,6 16,3 16,7 13, 1,8 11,4 11,3 8,5 9, Produkcja przemysłowa (SA)*, % rdr 10,0 7,0 7,5 6,5 7,1 5,1 6,3 7, 6,6 7,9 4,9 Produkcja budowlana (SA)*, % rdr 19,6 17,4 18,7 30,1 30,8 18,1 17,6 4, 3, 16,6 Eksport towarów, % rdr 15,8 15,5,6 1,1 5,9-1,6 8,9,7 9,0 9,8 Import towarów, % rdr 15,4 15,9 10,9 16,7 8,1 1,4 11,1 10, 11,6 Sprzedaż detaliczna (SA)*, % rdr 6,6 8,4 8,6 5,4 7,0 6,0 7,8 8, 7,7 7,6 ceny Inflacja CPI, % rdr,1,5,1 1,9 1,4 1,3 1,6 1,7,0,0,0 Inflacja bazowa, % rdr 0,8 0,9 0,9 1,0 0,8 0,7 0,6 0,6 0,6 Zatrudnienie, % rdr 4,4 4,5 4,6 3,8 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 3,5 3,4 rynek pracy Wynagrodzenia, % rdr 7,4 6,5 7,3 7,3 6,8 6,7 7,8 7,0 7,5 7, 6,8 Stopa bezrobocia rejestrowanego, % 6,6 6,5 6,6 6,9 6,8 6,6 6,3 6,1 5,9 5,9 5,8 kredyt Podaż pieniądza M3, % rdr 5,7 4,5 4,6 4,8 4,9 5,8 5,7 6,6 7,3 7,3 7,5 budżet Dochody z VAT, % rdr 10, 7,6 107,7-16,6 1,3 7,4,8 10,7 15,3-6,8 Pozytywne zaskoczenia Choć przez większość sierpnia nasz indeks zaskoczeń ekonomicznych znajdował się poniżej zera (odczyty gospodarcze były przeciętnie niższe od prognoz) to we wrześniu gospodarka zaskakuje nieznacznie in plus. Główna w tym zasługa wyższych odczytów inflacji i handlu zagranicznego. Najbardziej negatywnie zaskoczył wskaźnik PMI, który spadł we wrześniu do 51,4 z 5,9 chociaż analitycy oczekiwali wzrostu do 53,1. Jest to najniższa wartość tego indykatora od października 016 roku. Indeks zaskoczeń ekonomicznych SpotData 1,0 0,0 - -1,0 sie 17 lis 17 lut 18 maj 18 sie 18 4

5 PROGNOZY 5 proc. pobite ponownie! Według pierwszych odczytów GUSu realny wzrost PKB w II kwartale 018 roku nadal wynosi powyżej 5 proc. aż 5,1 proc. Przyczyniły się do tego zdaniem ekonomistów wszystkie segmenty w największym stopniu jednak konsumpcja. Inwestycje wzrosły tylko o 4,5 proc. r/r, jednak te ze strony przedsiębiorstw prywatnych praktycznie ani drgnęły. Biorąc pod uwagę przyspieszenie inwestycji samorządów (wzrosty o ponad 110 proc. r/r) i dużych firm sugeruje to, że w przypadku mniejszych firm mamy wręcz do czynienia z zapaścią inwestycyjną. Ważnym motorem wzrostu, poza popytem krajowym, jest sektor budowlany. Prognozy PKB Dynamika PKB r/r ceny stałe roku poprzedniego wrz 10 mar 1 wrz 13 mar 15 wrz 16 mar 18 5,1 Konsensus prognoz PKB na koniec 018 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 zasięg min-max,5 gru 17 lut 18 kwi 18 cze 18 sie 18 4,7 Ryzyka dla wysokich prognoz Pod koniec sierpnia aż dwa z ankietowanych przez nas banków oczekiwały, że rok 018 zakończy się wzrostem równym 5 proc. Głównym argumentem za takim scenariuszem pozostają silny rynek wewnętrzny, odporność polskiego przemysłu na osłabienie w strefie euro oraz boom w budowlance i inwestycjach samorządowych. Przesuwane są też oczekiwania odnośnie szczytu cyklu inwestycyjnego na II połowę roku. Widać też, że coraz więcej ekonomistów bankowych zauważa ryzyka dla realizacji tak wysokiej dynamiki wzrostu. Stąd też wynika np. rewizja prognoz w dół przez Credit Agricole z 5 do 4,8 proc. czy banku Millenium z 4,8 do 4,7 proc. Konsensusy prognoz na kolejne lata zmienna PKB, rdr w cenach stałych 3,8 3,0 4,6 4,8 3,9 konsumpcja prywatna, rdr w cenach stałych 3,1 3,9 4,8 4,8 3,9 inwestycje, rdr, w cenach stałych 6,1-8, 3,4 6,8 4,8 Prognozy 5

6 PROGNOZY Prognozy inflacji i bezrobocia Od trzech miesięcy proc. Inflacja mierzona indeksem CPI wyniosła w sierpniu % rok do roku. Od trzech miesięcy roczna zmiana cen wynosi dokładnie tyle samo. Jest to jednak wartość cały czas niższa od celu inflacyjnego. Obecnie najważniejsze są dwa kanały zmian cen: rosnące ceny ropy naftowej i słabszy niż rok temu złoty sprzyjają drożeniu paliw, które w sierpniu były aż o 15,3 proc. wyższe niż przed rokiem. Obniża się z kolei dynamika cen żywności osiągając w sierpniu,1 proc. Od sierpnia podwyższone zostały też taryfy za gaz przeciętnie rachunki mają być wyższe o 3,6 proc r/r. Dynamika inflacji r/r 3,0,5,0 1,0 0,0 - -1,0 - -,0 sie 14 sie 15 sie 16 sie 17 sie 18 Konsensus prognoz inflacji na koniec 018 3,5 1 zasięg min-max 0 lis 17 sty 18 mar 18 maj 18 lip 18 1,7 Stabilne prognozy inflacji Według konsensu prognoz rynkowych inflacja na koniec 018 roku wyniesie 1,7%. Wpływ na spadek tempa inflacji mają mieć trzy kluczowe czynniki. Pierwszym z nich jest wysoka baza w listopadzie 017 inflacja wyniosła aż,5 proc. rr/r. Analitycy przewidują również spadek dynamiki wzrostu cen paliw po części też efekt bazy. Kolejnym czynnikiem ma być spadek cen żywności. Ma być on jednak niższy od wcześniejszych oczekiwań ze względu na suszę. Najprawdopodobniej wzrosną ceny pieczywa, warzyw i owoców a spadną ceny mięsa z uwagi na zwiększony ubój zwierząt, dla których zabraknie paszy. Konsensus prognoz na kolejne lata zmienna inflacja CPI, średnioroczna -0,9-0,6,0 1,7,3 stopa bezrobocia rejestrowanego, koniec okresu przeciętne wynagrodzenie, rdr, nominalnie w sektorze przedsiębiorstw 9,7 8, 6,6 5,9 5,6 3,5 3,8 5,9 7,3 7,5 Prognozy 6

7 AUTORZY Kamil Pastor SpotData Ignacy Morawski dyrektor SpotData Łukasz Below SpotData Ignacy Morawski SpotData jest platformą wizualizacji i analizy danych ekonomicznych, działającą na styku Dyrektor mediów i analiz, SpotData będącą częścią Bonnier Business Polska - wydawcy Pulsu Biznesu i Bankier.pl. Analitycy SpotData zajmują się dostarczaniem firmom dedykowanych danych branżowych i ogólnogospodarczych, a także przygotowywaniem raportów specjalnych. 7