Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy korzystaniu z urządzeń komputerowych



Podobne dokumenty
Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

ORGANIZACJA STANOWISKA PRACY Z KOMPUTEREM

3. ORGANIZACJA I METODY KSZTAŁTOWANIA BEZPIECZNYCH I HIGIENICZNYCH WARUNKÓW PRACY Z UWZGLĘDNIENIEM STANOWISK WYPOSAŻONYCH W MONITORY EKRANOWE;

WYKŁAD DLA KLASY I Technikum Informatycznego

Praca przy komputerzezasady

Bhp pracy przy i z komputerem

Podstawy urządzeń techniki komputerowej

MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIĆ STANOWISKA PRACY WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE

BHP w pracowni komputerowej

Plan wykładu. Pojęcie ergonomii Zagrożenia długotrwałej pracy z komputerem Ergonomiczne stanowisko komputerowe Ćwiczenia i przerwy

Organizacja stanowiska pracy z komputerem:

Źródła zagrożeń oraz ergonomiczne czynniki ryzyka na stanowisku wyposażonym w monitor ekranowy

Ochrona przeciwpożarowa w szkole

INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH

Wpisany przez Natalia Głowacka czwartek, 09 września :06 - Poprawiony czwartek, 23 września :10

przez odciągnięcie porażonego od urządzeń będących pod napięciem przez odizolowanie porażonego, uniemożliwiające przepływ prądu przez jego ciało.

Ochrona przeciwporażeniowa 1

Urząd Miasta Legnica ZAGROŻENIE EKOLOGICZNO-CHEMICZNE

Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach

Spis treści. Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12

Spis treści. Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12

BHP ochrona przeciwpożarowa. Pųð kø Urządzenia Techniki Komputerowej

Zasady użycia, rozmieszczenia i oznakowania podręcznego sprzętu gaśniczego Budynek Ikar SGGW Warszawa, ul. Nowoursynowska 161

SEKWENCJA ZAŁOŻEŃ TAKTYCZNYCH W RATOWNICTWIE MEDYCZNYM

Spis treści. Wstęp 9 Wykaz skrótów użytych w treści 10 Literatura 10

PODRĘCZNY SPRZĘT GAŚNICZY

OPERATOR SPRZĘTU KOMPUTEROWEGO

PROGRAM SZKOLENIA OKRESOWEGO pracowników administracyjno-biurowych

KONTROLA CZYNNOŚCI ŻYCIOWYCH. - kontrola przytomności, - kontrola drożności dróg oddechowych, - kontrola oddychania, - kontrola krążenia krwi.

Pamiętaj! także podczas pracy! Czy wiesz, jaka jest prawidłowa posta ciała podczas pracy przy komputerze

INNOWACJA PEDAGOGICZNA "ABC MAŁEGO RATOWNIKA ROZKŁAD MATERIAŁU. Klasa 2

ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJI ZAGROŻEŃ. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych 178

Przedmiot: LOGISTYKA W PROCESACH PRODUKCJI. Klasa 1 TLS. Opracował: Dariusz Troka. Kościerzyna rok szkolny 2015/2016. L.p. Moduł-dział.

GDY ZAUWAŻYMY POŻAR...

Lista kontrolna Tomasz Przymusiak ZIM ZP sem. VII. Lista Kontrolna

Odpowiednie stanowisko pracy

ZAGROŻENIA PRZY UŻYTKOWANIU URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH

SZKOLENIE OKRESOWE PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO- BIUROWYCH

...najważniejsze jest ratowanie ludzi, następnie zwierząt, a na końcu mienia.

Załącznik 3. Kwestionariusz Ergonomiczne stanowisko komputerowe

Prawidłowa postawa przy pracy

...najważniejsze jest ratowanie ludzi, następnie zwierząt, a na końcu mienia.

POSTĘPOWANIE PRZY UTRACIE PRZYTOMNOŚCI

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO na stanowisku: STARSZY INSPEKTOR D/S ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH

ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH ZAGROŻEŃ (NP. POŻARU, AWARII) Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe robotników 79

PLAN PRZEPROWADZENIA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Starostwie Powiatowym w Gryfinie

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO na stanowisku: POMOC BIUROWA

Ergonomia pracy przy komputerze. Paweł Kaczmarek, PG, WETI

Porażenie prądem elektrycznym - sieciowym, wysokiego napięcia, piorunem. Edukacja dla bezpieczeństwa. : Opracował: mgr Mirosław Chorąży

do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach. Uraz termiczny może przybrać postać oparzenia słonecznego lub przegrzania.

Temat: ZASADY I SPOSOBY GASZENIA POŻARÓW

O czym należy wiedzieć i pamiętać. Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, gdyż:

Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach zagraŝających Ŝyciu

Przykładowy program szkolenia okresowego pracowników inżynieryjno-technicznych

Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, gdyż:

PODSTAWOWE ZASADY OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ ORAZ POSTĘPOWANIA W RAZIE POŻARU. Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 147

PROMIENIOWANIE SŁONECZNE

Sekwencja założeń taktycznych w ratownictwie medycznym Procedura 1. Przybycie na miejsce zdarzenia

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO na stanowisku: GŁÓWNY KSIĘGOWY

Lista 1 Lista-tematy BHP 2019/2020 po podstawowej. Imię i nazwisko

ERGONOMIA. Cz. 5 ZASADY ORGANIZACJI PRACY I STANOWISK PRACY

Zestaw ćwiczeń dla dzieci WYPROSTUJ SIĘ!

JAK ZADBAĆ O STANOWISKO PRACY UCZNIA

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO na stanowisku: STARSZY PRACOWNIK SOCJALNY

Zasady BHP dla informatyków. Pųð kø Urządzenia Techniki Komputerowej

HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie

ComfortControl 01 BLOKADA MECHANIZMU

PROGRAM SZKOLENIA OKRESOWEGO

RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA OKRESOWEGO PRACOWNIKÓW INŻYNIERYJNO-TECHNICZNYCH

medi stream 3000 ŁÓŻKO WODNE MASUJĄCE

JAK ZADBAĆ O STANOWISKO PRACY UCZNIA ODDZIAŁ EDUKACJI ZDROWOTNEJ I HIGIENY DZIECI I MŁODZIEŻY

Załącznik 6. Szczegółowe wyniki analizy ergonomicznej

ĆWICZENIA W ZAPOBIEGANIU OSTEOPOROZY

INSTRUKCJA BHP PRZY PRACACH ADMINISTRACYJNO BIUROWYCH.

Moduł 4 Projektowanie stanowiska komputerowego

Liczba interwencji w związku z tlenkiem węgla na terenie woj. mazowieckiego w latach

Nowoczesny biokominek 35 x 15 x 15 cm

POŚLADKI NA PIĄTKĘ ZESTAW 5 ĆWICZEŃ, KTÓRE SPRAWIĄ, ŻE TWOJE POŚLADKI STANĄ SIĘ SILNE, SPRĘŻYSTE I BĘDĄ WYGLĄDAŁY PIĘKNIE

PORADNIK NEUROREHABILITACJI DLA PACJENTÓW SPECJALISTYCZNEJ PRAKTYKI LEKARSKIEJ o profilu neurochirurgicznym i neurologicznym

Przykładowy zestaw ćwiczeń dla kobiet w ciąży. Główne cele ćwiczeń

ROZKŁAD MATERIAŁU EDUKACJA DLA BEZEPIECZEŃSTWA KLASA III GIMNAZJUM

Urząd Miasta Bydgoszczy Wydział Zarządzania Kryzysowego, Wydział Edukacji i Sportu 1

Zasady bezpiecznej eksploatacji urządzeń elektrycznych. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W10) Szkoły Policealnej Zawodowej.

Stanowisko pracy ucznia i przedszkolaka

Podstawowe wiadomości o zagrożeniach

Bezpieczeństwo i higiena pracy z komputerem. Higiena pracy z komputerem

Temat: SPRZĘT GAŚNICZY I ZASADY POSTĘPOWANIA W RAZIE POŻARU.

CO ROBIĆ W NAGŁYCH WYPADKACH

Wpływ pozycji siedzącej na organizm człowieka

ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE DO KONKURSU PIERWSZA POMOC DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ

ORGANIZACJA STANOWISKA PRACY CZŁOWIEKA W POZYCJI STOJĄCEJ

Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłuŝej niŝ 4 godziny, moŝe być uciąŝliwa, gdyŝ:

SEKWENCJA ZAŁOŻEŃ TAKTYCZNYCH W RATOWNICTWIE MEDYCZNYM

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY SPRZĄTACZKI

Zdrowy Kwadrans. Strona znajduje się w archiwum. Szanowni Państwo,

Wpisany przez Administrator poniedziałek, 18 października :15 - Poprawiony poniedziałek, 18 października :59

Transkrypt:

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy korzystaniu z urządzeń komputerowych Praca przy komputerze może być źródłem wielorakich problemów zdrowotnych. Jak wiadomo lepiej, taniej i szybciej jest zapobiegać tego typu problemom niż je rozwiązywać Profilaktyka chorób wywołanych przez pracę przy komputerze może odbywać się na 3 płaszczyznach: tworzeniu odpowiednich warunków pracy, dbaniu o właściwą higienę pracy oraz dbanie o swoją sprawność fizyczną. Sprawę warunków pracy przy komputerze reguluje ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973). Czynniki wpływające na bezpieczną pracę Jak wykazują badania, większość osób pracujących codziennie przy komputerze skarży się na bóle głowy, kręgosłupa, łzawienie oczu, napięcie mięśni, ogólne rozdrażnienie. Części z tych dolegliwości można uniknąć, pracując przy specjalnie zaprojektowanym stanowisku roboczym, które powinno być wyposażone w odpowiednie: meble (krzesło z regulacją wysokości oraz kąta nachylenia oparcia, duży blat pozwalający zachować właściwą odległość od monitora); oświetlenie; urządzenia zapewniające mikroklimat (temperatura 21 22 C, wilgotność powietrza 50 65%, lekki ruch powietrza). Ponadto powinno się: używać wyłącznie monitorów spełniających międzynarodowe normy bezpieczeństwa lub wyposażonych w odpowiednie filtry ochronne; zachowywać odpowiednią odległość monitora od oczu; wykonywać ćwiczenia relaksujące wzrok: stosować częste przerwy w pracy z komputerem. Czynniki szkodliwe Najważniejsze zagrożenia dla człowieka pracującego przy komputerze to oddziaływanie: pola elektrostatycznego; pola elektromagnetycznego; promieniowania cieplnego; promieniowania nadfioletowego; słabego promieniowania rentgenowskiego. Zabezpieczenie warunków zdrowotnych Po każdej godzinie pracy na komputerze należy robić 5 min przerwy. Nie należy jeść przy komputerze, gdyż grozi to zalaniem lub zabrudzeniem części zestawu komputerowego. Mogą one ulec uszkodzeniu, a w konsekwencji spowodować nawet porażenie użytkownika prądem. Oświetlenie. Światło słoneczne nie powinno padać wprost na monitor, ponieważ odbite światło jest szkodliwe dla oczu. Najlepszym rozwiązaniem jest postawienie monitora na ile okna lub zasłonięcie okna żaluzjami. Po zmierzchu należy zapalić światło i lampkę na biurku. Nie należy pracować tylko przy świetle monitora, gdyż występujący w takim przypadku duży kontrast światła powoduje bardzo szybkie zmęczenie oczu. Wymagania prawidłowego oświetlenia pomieszczeń, w którym znajdują się komputery, Klasa1 Strona 1

są określone w normie PN-EN12464. Najkorzystniejszym jest oświetlenie w przedziale od 300lx do 700lx, o równomierności oświetlenia > 0,65. Bardzo ważnym jest, aby na klawiaturze komputera średnie natężenie oświetlenia wynosiło 500 luksów. Mikroklimat pomieszczenia, temperatura - wywiera bezpośredni wpływ na samopoczucie oraz wydajność pracy pracowników. W okresie zimowym temperatura w pomieszczeniach pracy powinna wynosić od 20 do 240 C a latem od 23 do 260 C. Jest wskazanym, aby pomieszczenia posiadały klimatyzację. Przy braku klimatyzacji pomieszczenia powinny być często, co 3-4 godziny wietrzone, zwłaszcza w okresie grzewczym. W czasie wietrzenia należy unikać powstawania przeciągów. Ruch powietrza nie powinien przekraczać od 0,1 do 0,15 m/sek. Wilgotność powietrza - wilgotność powietrza w pomieszczeniu wynosząca powyżej 50% jest wilgotnością bardzo pożądaną, ponieważ zapobiega wytwarzaniu się nadmiernego natężenia pola elektrostatycznego w pobliżu komputera. W okresie zimowym w pomieszczeniach z centralnym ogrzewaniem wilgotność spada do 30% i potencjał elektrostatyczny ekranu monitora może być szczególnie wysoki. Należy zadbać o zwiększenie wilgotności powietrza w pomieszczeniach zakładając odpowiednie parowniki. Klasa1 Strona 2

Ochrona przeciwpożarowa. Dobieranie środków gaśniczych. Ochrona przeciwpożarowa to zapobieganie pożarom i ich zwalczanie. Przyczynami powstawania pożarów mogą być: Wadliwa instalacja urządzeń elektrycznych lub nieprawidłowe używanie instalacji elektrycznych; Użytkowanie urządzeń elektrycznych niezgodnie z ich przeznaczeniem; Samowolne naprawianie urządzeń elektrycznych bez niezbędnych uprawnień; Nieostrożne posługiwanie się źródłem ognia lub otwartym ogniem wynikające z braku wyobraźni, zabawa dzieci zapałkami; Niewłaściwe przechowywanie cieczy łatwopalnych lub nieumiejętne ich stosowanie. Środki gaśnicze Do samodzielnego gaszenia pożarów w zarodku służą tzw. podręczne środki gaśnicze do których należą: woda, piasek, gaśnice, koce gaśnicze, hydronetki, agregaty gaśnicze. Najczęściej wykorzystywane są koce gaśnicze i gaśnice (ze względu na wygodę użycia, dostępność i efektywność). Posiadają one wyraźne oznaczenia literowe świadczące o tym, do gaszenia jakiego rodzaju pożaru są przeznaczone. Bardzo ważnym elementem ochrony przeciwpożarowej jest właściwy dobór środków gaśniczych do rodzaju gaszonego pożaru. Grupa pożarów Rodzaj płonącego materiału Środki gaśnicze A B Ciała stałe pochodzenia organicznego, przy spalaniu których występuje zjawisko żarzenia (drewno, papier, węgiel, tworzywa sztuczne, itp.) Ciecze palne i substancje stałe topiące się wskutek wytworzonego przy pożarze ciepła (benzyna, nafta, parafina, pak, naftalen, itp.) woda, piana, dwutlenek węgla, proszki gaśnicze; piana, dwutlenek węgla, halony, proszki gaśnicze; C Gazy (metan, aceton, propan, butan, itd.) proszki gaśnicze, halony; D Metale (magnez, sód, uran, itd.) specjalne proszki gaśnicze; E Pożary grupy A - D występujące w obrębie urządzeń elektrycznych pod napięciem dwutlenek węgla, halony, proszki gaśnicze Należy pamiętać o tym, że przy użyciu gaśnic (żadnego typu) nie można gasić płonących na ludziach ubrań ze względy na bardzo niską temperaturę środka gaśniczego (należy to robić przy użyciu koca gaśniczego), obowiązuje również całkowity zakaz gaszenia wodą lub gaśnicami pianowymi urządzeń pod napięciem (grozi to porażeniem prądem), metali oraz karbidu. Przy użyciu wody nie należy gasić również tłuszczy, paliw oraz olejów. Klasa1 Strona 3

Opis środków gaśniczych Gaśnica pianowa Jest przeznaczona do gaszenia pożarów grupy A i B. Jest wykonana z metalowego pojemnika o kształcie cylindrycznym, na którym znajduje się pyszczek do wytrysku środka gaśniczego, zbijak do uruchomienia gaśnicy, uchwyty i instrukcja jej obsługi. Wnętrze gaśnicy wypełniają środki alkaliczne w roztworze wodnym środka pianotwórczego oraz kwas w podwieszonym pojemniku. Po uruchomieniu gaśnicy, czyli po uderzeniu zbijakiem o twardy przedmiot, następuje zmieszanie obu cieczy, wydzielanie dużej ilości węgla, tworzenie się piany i podwyższenie ciśnienia, które wyrzuca pianę na zewnątrz. Gaśnica śniegowa Przeznaczona do gaszenia pożarów grupy B, C i D. Do wyrzucania środka gaśniczego służy dysza wylotowa połączona z korpusem elastycznego węża. W głównej części ma zawór i dźwignię do uruchomienia gaśnicy, a z boku uchwyt. Wnętrze gaśnicy jest wypełnione ciekłym dwutlenkiem węgla, który po otwarciu zaworu wydostaje się na zewnątrz, gwałtownie się rozpręża i przechodzi w stan gazowy. Gaśnica proszkowa Zawiera proszek gaśniczy pod stałym ciśnieniem np. azot lub gaz. Znajduje się on w dodatkowym zbiorniku. Hydronetka Przenośny pojemnik wyposażony w zbiornik, pompkę tłoczną i wężyk z prądowniczką. Zawiera ok 15 l wody Gaśnica halonowa Wypełniona cieczą o bardzo niskiej temperaturze parownia. W trakcie gaszenia wydzielają się gazy, które są szkodliwe dla zdrowia. Obecnie wycofuje się z użycia gaśnice halonowe. Koc gaśniczy Wykonany z tkaniny niepalnej o powierzchni ok. 2 m2. Kocem okrywamy źródło ognia, a obrzeża dokładnie dociskamy do podłoża, dzięki czemu ograniczamy dostęp tlenu do palącego się materiału Agregat gaśniczy Sprzęt gaśniczy mający zapas środków w ilości większej niż 20 kg ((od 25 kg do 750 kg). Są wyposażone w kółka. Dzielimy na agregaty: pianowe, halonowe, proszkowe i śniegowe. Należy pamiętać o okresowych przeglądach. Zabezpieczy to nas przed niemiłymi niespodziankami i zagwarantuje, że Sprzęt gaśniczy zadziała zawsze, kiedy zajdzie potrzeba jego użycia. Bez względu na to, jak skuteczne mamy środki gaśnicze, należy pamiętać, że lepiej, taniej, łatwiej i bezpieczniej jest chronić niż gasić. Klasa1 Strona 4

Zasady udzielania pierwszej pomocy. Pierwsza pomoc to podstawowe czynności wykonywane przed przybyciem lekarza, pogotowia ratunkowego lub innych wykwalifikowanych osób mające na celu ratowanie zdrowia bądź życia ludzi, którzy odnieśli obrażenia lub nagle zachorowali. Głównymi celami udzielania pierwszej pomocy są: ochrona ludzkiego życia ograniczanie skutków obrażeń lub choroby przygotowanie do dalszego postępowania lekarskiego. Sytuacje groźne dla życia mogą być różne, różny może też być stan poszkodowanego, ale istnieją cztery elementarne kroki - etapy udzielania pierwszej pomocy. 1. Ocena sytuacji i troska o zabezpieczenie miejsca wypadku Najpierw i przede wszystkim pomyśl o swoim bezpieczeństwie, a potem o bezpieczeństwie poszkodowanego i obecnych osób postronnych, tak, aby nie było więcej rannych. 2. Ocena stanu poszkodowanego i sprawdzanie czynności życiowych Następnie musisz sprawdzić stan ofiary (bądź ofiar). Sprawdź przede wszystkim przytomność i podstawowe czynności życiowe tj. oddech i tętno. 3. Wezwanie pomocy Jeśli stan poszkodowanego jest poważny, musisz jak najszybciej zaalarmować odpowiednie służby medyczne 4. Udzielenie pierwszej pomocy W oczekiwaniu na przyjazd wyspecjalizowanej jednostki medycznej, musisz udzielać dalej odpowiedniej pomocy. Ocena stanu poszkodowanego i sprawdzanie czynności życiowych: sprawdzanie, czy poszkodowany jest przytomny sprawdzanie, czy poszkodowany oddycha sprawdzanie, czy poszkodowany ma tętno badanie szczegółowe poszkodowanego Pozycje poszkodowanego podczas pierwszej pomocy: pozycja zastana - nie zmieniamy pozycji poszkodowanego w przypadkach podejrzenia urazów kręgosłupa; pozycja autoprzetoczeniowa - unosimy obie nogi poszkodowanego, aby poprawić krążenie mózgowe poprzez właściwy odpływ krwi z kończyn dolnych; pozycja półsiedząca - poszkodowanego w pozycji siedzącej opieramy plecami o coś stabilnego, przy niektórych urazach z lekko ugiętymi nogami w kolanach; pozycja leżąca z ugiętymi nogami w kolanach - stosujemy przy urazach jamy brzusznej i miednicy; Klasa1 Strona 5

pozycja boczna ustalona - stosujemy w celu zabezpieczenia poszkodowanego nieprzytomnego, z zachowanymi czynnościami życiowymi, np. podczas oczekiwania na przybycie lekarza; pozycja ta ułatwia oddychanie, krążenie, zapewnia drożność dróg oddechowych; pozycja przeciwwstrząsowa polega na ułożeniu poszkodowanego na wznak i uniesieniu nóg nad poziom głowy, na wysokość około 30-40cm. Reanimacja krążeniowo-oddechowa Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny i ma niewyczuwalne tętno, należy zastosować następujący schemat: 30 uciśnięć dolnej części mostka (100 uciśnięć na minutę), następnie 2 oddechy ratownicze. Czynności te należy wykonywać na zmianę do czasu powrotu prawidłowego oddechu i krążenia krwi lub do chwili przybycia lekarza. Tryb postępowania w zależności od stanu poszkodowanego: poszkodowany nieprzytomny, brak tętna i oddechu - przystąp do sztucznego oddychania i zewnętrznego masażu serca; poszkodowany nieprzytomny, brak oddechu, tętno jest wyczuwalne - wykonaj sztuczne oddychanie w tempie I oddech co 5 sekund i powtarzaj wentylację płuc; po minucie sprawdź czynności życiowe. Skutki porażenia prądem. Pierwsza pomoc w wypadku porażenia Powszechne stosowanie energii elektrycznej we wszystkich dziedzinach techniki i w życiu codziennym niesie oprócz wielu korzyści również wiele zagrożeń, zarówno dla człowieka, jak i dla jego środowiska pracy i życia. Niewłaściwie eksploatowane urządzenia elektryczne mogą powodować porażenia, awarie, pożary i wybuchy. W Polsce wskaźnik liczby wypadków śmiertelnych, spowodowanych porażeniem prądem elektrycznym w 2000 r. wyniósł 7,5, wielokrotnie zatem przewyższa wskaźniki w najbardziej uprzemysłowionych państwach Europy, które wynoszą od 1,3 do 2,0. Jest to spowodowane m.in. niedoskonałością technicznych rozwiązań instalacji elektrycznych i urządzeń w milionach mieszkań, zabudowań gospodarskich i innych obiektów budowlanych. Przyczyną jest również niedostateczna wiedza o występowaniu zagrożenia i sposobach jego ograniczania. Działanie prądu elektrycznego na organizm człowieka może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Działanie bezpośrednie (porażenie elektryczne) występuje wtedy, gdy przez ciało człowieka popłynie prąd elektryczny. Wywołuje on wiele zmian fizycznych, chemicznych i biologicznych w organizmie, zakłóca działanie układu nerwowego, co może objawiać się uczuciem bólu, kurczami mięśni, zatrzymaniem oddechu, zaburzeniami krążenia krwi, zaburzeniami wzroku, słuchu i równowagi, utratą przytomności czy migotaniem komór serca, a często kończy się nawet śmiercią. Główną przyczyną śmierci w wyniku porażenia prądem, często uważaną za jedyną, jest migotanie komór serca, lecz śmierć może nastąpić również w skutek uduszenia, lub blokady serca, przy czym należy pamiętać o tym że każdy organizm ludzki inaczej reaguje na przepływ prądu elektrycznego. Porażenie prądem może wystąpić po zetknięciu się ciała człowieka z częściami metalowymi, które normalnie nie są pod napięciem, czyli są oddzielone od obwodu elektrycznego izolacją roboczą, lub po zetknięciu z przedmiotami metalowymi nie stanowiącymi części urządzeń elektrycznych np. z instalacją wodociągową i grzewczą. Szczególne zagrożenie powoduje obsługa przyrządów ręcznych, których napięcie przekracza napięcie bezpieczne, więc najczęstszą przyczyną Klasa1 Strona 6

porażeń jest zetknięcie się z uszkodzonymi przyrządami takimi jak: wiertarki czy lampy przenośne. Skutki porażenia prądem zależą od jego rodzaju, wartości, czasu oddziaływania oraz drogi przepływu przez ciało. Działanie pośrednie prądu elektrycznego powoduje różnego rodzaju urazy, powstające bez przepływu prądu przez organizm, np. oparzenia łukiem elektrycznym czy uszkodzenia wzroku wskutek dużej jaskrawości łuku elektrycznego. Porażenia i oparzenia prądem elektrycznym mogą być spowodowane: wadliwą budową urządzeń, pojawieniem się napięcia na metalowych częściach urządzeń i konstrukcjach nie będących zwykle pod napięciem (np. w wyniku zwarć), a także nieprzestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa pracy oraz instrukcji obsługi urządzeń, lekkomyślnością, czy brakiem odpowiedniej wiedzy o zagrożeniach. W określonych warunkach urządzenia elektryczne mogą także spowodować pożar i wybuch. Pożar powstaje zwykle na skutek niewłaściwego stanu technicznego urządzeń elektrycznych, np. nadmiernego nagrzewania się, iskrzenia połączeń lub nieprawidłowego ich użytkowania. Wybuch może być spowodowany nawet przez urządzenie w pełni sprawne technicznie, którego konstrukcja nie jest jednak przystosowana do wymagań danego środowiska pracy. Prąd elektryczny jest niewątpliwie błogosławionym wynalazkiem ludzkości, ale stykając się z nim, trzeba zachować wielką ostrożność. Jak postępować przy porażeniu prądem: Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego wyłącz napięcie właściwego obwodu elektrycznego odciągnij porażonego od urządzenia pod napięciem odpowiednimi narzędziami z suchego drewna lub tworzywa sztucznego gdy wyłączenie napięcia może spowodować upadek porażonego, zabezpiecz go przed tym po wyłączeniu napięcia upewnij się o jego braku za pomocą wskaźnika napięcia Pierwsza pomoc Skutki porażenia prądem są tym groźniejsze, im większą powierzchnię ciała objęło porażenie. Gdy już dojdzie do porażenia prądem, szansę na uratowanie życia ludzkiego zależą od sprawności i szybkości osoby ratującej. Pierwszą czynnością jest natychmiastowe wyłączenie prądu i jak najszybsze przystąpienie do ratowania, ponieważ w pierwszej minucie istnieje 98% szansy na to że człowiek zostanie uratowany, gdy już po 8minutach szansa ta maleje do 5%. Następnie jeżeli jest możliwość, trzeba usunąć porażonego spod działania prądu, zabezpieczając go równocześnie przed ewentualnym upadkiem, cały czas pamiętając o tym, że ratujący musi być dobrze odizolowany w takim samym stopniu od ziemi co od porażonego. Należy zachować szczególną ostrożność przy dotykaniu gołych części przyrządów, oraz ciała porażonego. Jeśli porażony stracił przytomność natychmiast powinno zastosować się sztuczne oddychanie. Ważne jest też to, aby nie wlewać mu nic do ust, lecz okryć go ciepło i skierować go do szpitala. Do zapisania: W przypadku porażenia prądem elektrycznym należy przede wszystkim wyłączyć źródło prądu. Jeżeli nie mamy takiej możliwości, to trzeba odsunąć poszkodowanego od źródła prądu, używając dla własnego bezpieczeństwa materiałów o właściwościach izolacyjnych (drewno, gruba folia, odzież). Natychmiast należy ocenić stan poszkodowanego. W sytuacji wystąpienia zaburzeń oddychania i krążenia, powinno Klasa1 Strona 7

się podjąć akcję reanimacyjną i wezwać pogotowie ratunkowe. Podczas porażenia może dojść do wystąpienia ran ciętych bądź oparzeniowych na ciele porażonego - wówczas należy udzielić szybkiej pomocy, opatrując zranienia. Klasa1 Strona 8

Ergonomia stanowiska komputerowego. Stanowisko pracy Na jedno stanowisko pracy przy monitorze ekranowym powinno przypadać 6 m" powierzchni pokoju o wysokości co najmniej 3,3 m. Jeśli w pomieszczeniu znajduje się więcej niż jeden komputer, stanowiska pracy należy rozmieścić tak. aby minimalna odległość między sąsiednimi równoległymi monitorami wynosiła 60 cm, natomiast odległość między tyłem monitora a głową sąsiedniego użytkownika wynosiła co najmniej 80 cm. Podłoga w pomieszczeniu z komputerami powinna być gładka, bez szczelin, pokryta wykładziną antyelektrostatyczną. Stanowiska pracy muszą być tak usytuowane, aby wszyscy użytkownicy mieli swobodny dostęp do stanowiska pracy. Biurko powinno mieć blat o szerokości 80 do 90 cm a długości 120 do 160 cm. Szerokość blatu powinna być na tyle duża, by swobodnie zmieściły się na nim klawiatura. myszka, podstawka na dokumenty i monitor. Pomiędzy przednią krawędzią blatu biurka a klawiaturą musi pozostać 5 do 10 cm wolnej przestrzeni na swobodne oparcie dłoni. Wysokość biurka powinna być dopasowana do wzrostu i mieć możliwość regulacji w zakresie 65 do 75 cm. Monitory ustawiamy w takich miejscach, aby nie odbijało się w nich światło naturalne ani światło sztuczne. Monitor powinien być oddalony optymalnie 70 cm (minimalnie 45-50 cm) od oczu i optymalnie wyregulowany (kontrast obrazu, rozdzielczość). Należy również odpowiednio ustawić biurko, krzesło i klawiaturę, aby nie nadwerężać bez potrzeby mięśni. Podczas pracy nie powinno sic być bardziej nachylonym niż 15 od pionu. Prawidłowa postawa przy komputerze. Klasa1 Strona 9

POSTAWA PRZY PRACY Zachowanie prawidłowego ustawienia ciała jest kluczowym elementem wpływającym na zdrowie. Pomagają w tym dobrze zaprojektowane meble, ale wiele zależy od samych użytkowników. Prawidłowa technika pisania, właściwa prawidłowa pozycja przy pracy, prawidłowe ustawienie mebli i poprawne przyzwyczajenia pracownika są najważniejsze. PODSTAWOWE ZASADY WŁAŚCIWEJ PODSTAWY W CZASIE PRACY Trzymać głowę prosto, tak, aby szyja nie była wygięta i nie powodowało to zniekształceń odcinaka szyjnego kręgosłupa. Opierać się plecami o oparcie krzesła, co zmniejszy zmęczenia kręgosłupa w odcinku szyjnym. Ramiona powinny zwisać swobodnie. Trzymać łokcie przy sobie lub oparte na poręczach fotela gdyż nie obciąża to dodatkowo pleców. Siedzieć ergonomicznie, regulować oparcie i wysokość fotela. Klawiaturę ustawić nisko, aby nie powodować zgięcia rąk w nadgarstkach. Regulować wysokość fotela, pamiętając, aby stopy swobodnie opierały się o podłogę. Nogi powinny być zgięte w kolanach pod kątem prostym. Stopy trzymać ustawione swobodnie i płasko na podłodze lub na odpowiedniej podstawce - podnóżku. Stale przysuwać się jak najbliżej do oparcia krzesła, rozwierając jak najszerzej kolana i opierając się o podłogę cała powierzchnia stóp. Klawiatura powinna być ustawioną na nieślizgającej się powierzchni i w przypadku wysokości klawiatury większej niż 3 cm, należy wyposażyć ją w odpowiednie podkładki pod nadgarstki. Głowa prosta, mięśnie karku rozluźnione, broda lekko przygięta do klatki piersiowej. Siedzisko krzesła powinno zapewnić oparcie do połowy łopatek siedzącego oraz podpórką lędźwiową. Po każdej godzinie pracy z komputerem, jego użytkownik powinien robić przerwę, w czasie, której powinien wykonywać ćwiczenia oddechowe, masaż palców rąk, rozluźniać mięśnie tułowia oraz masować skórę głowy. Przydatne pojęcia: Promieniowanie jonizujące- w nowych monitorach jest filtrowanym przez szkło ołowiowe ekranu kineskopu. Samo szkło oraz warstwa antystatyczna redukuje niemal całkowicie pole elektryczne i ładunki statyczne ekranu. Konstrukcja odchylania i ekranowanie zamyka pole magnetyczne wewnątrz obudowy. Dzięki temu możemy śmiało spędzać znacznie więcej czasu przed ekranami monitorów, bez obawy o nasze zdrowie. Produkowane obecnie monitory, zwłaszcza LCD, posiadają oznakowanie potwierdzające spełnianie bardzo surowych wymagań bezpieczeństwa pracy z monitorami. Poniżej pokazano wzory tych oznaczeń. Umieszczenie ich na monitorze świadczy o tym, że monitor ten jest bezpiecznym dla użytkownika. RSI (Repetitive Strain Injury), Zespół Cieśni Nadgarstka. To zespół urazów wynikających z przeciążenia. Jego objawy to przewlekły ból ramion, przedramion, przegubów dłoni. Przyczyny kumulują się przez wiele lat. Ich powodem jest długotrwała praca w siedzącej pozycji powodująca statyczne obciążenie mięśni i nacisk na dyski międzykręgowe, oraz praca na nie ergonomicznej klawiaturze bez podkładki pod nadgarstki. Dochodzi do usztywnienia mięśni pleców, karku i rąk. Objawami jest występowanie drętwienia palców wskazujących, które narastająco obejmuje barki. Pogarszająca się sprawność kończyn górnych oraz zakres ruchów i słabnąca siła chwytu Klasa1 Strona 10

palców. Prowadzenie samochodu staje się niemożliwe a do rangi problemu dochodzi podniesienie słuchawki telefonu czy zjedzenie posiłku. Efektem schorzenia jest długotrwale i nieprzyjemne leczenie lub interwencja chirurgiczna i długotrwała rehabilitacja. Choroby z tego zespołu są często mylnie diagnozowane, ponieważ wielu lekarzy nie słyszało o RSI. Schorzenie to nie jest uznanym za chorobę zawodową. Zapobieganie schorzeniu jest możliwe przez wykorzystanie na prostą gimnastykę przerw w pracy. Pytania z egzaminu zawodowego z ubiegłych lat dotyczące bhp: Zad 1. d Zad 2. d Zad 3. b Zad 4. b Zad 5.b Zad 6. a Klasa1 Strona 11

Zad 7. d Zad 8. d Zad 9. c Zad 10. a Zad 11. a Zad 12. a Klasa1 Strona 12

Zad 13. d Zad 14. a Zad 15. b Zad 16. b Zad 17. a Zad 18. d Klasa1 Strona 13

Zad 19. d Zad 20. c Zad 21. d Zad 22. b Zad 23. a Klasa1 Strona 14

Zad 24. d Zad 25. a Źródło: 1. http://klub.chip.pl/lipka/praktyczne/zdrowie.htm 2. Urządzenia techniki komputerowej Tomasz Marciniuk, WSiP Klasa1 Strona 15