VII Ogólnopolska Konferencja Mostowców Konstrukcja i Wyposażenie Mostów Grzegorz BIERNACKI 1 Jarosław MAZUR 1 Radosław PIĄTEK 1 Wisła, 28-29 maja 2015 r. BUDOWA KRATOWNICOWEGO MOSTU KOLEJOWEGO PRZEZ RZEKĘ WISŁOK W MIEJSCOWOŚCI CHODACZÓW 1. Wprowadzenie W maju 2014r. Będzińskie przedsiębiorstwo Banimex złożyło najkorzystniejszą ofertę na realizację zadania pn.: Budowa mostu stalowego w km 167,561 na linii 068 Lublin Przeworsk. Zamawiający (PKP PLK S.A.) jako kryteria wyboru wskazał najniższą cenę oraz długość gwarancji uwzględniając odpowiednie wagi poszczególnych kryteriów. Następstwem wyboru złożonej przez Banimex oferty było podpisanie w połowie sierpnia 2014r. umowy realizacyjnej dla przedmiotowego zadania. Zakres Umowy obejmował wykonanie robót budowlanych w branżach: mostowej, torowej, elektrycznej i teletechnicznej oraz prace w zakresie interoperacyjności i certyfikacji podsystemów infrastruktury kolejowej. Realizacja tej inwestycji przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa ruchu kolejowego na tym odcinku, skrócenia czasu przejazdu pociągów i poprawienia warunków ochrony środowiska (dostosowanie nowobudowanego mostu do obecnie panujących normatywów pod względem parametrów użytkowych). Rys. 1. Lokalizacja obiektu 1 mgr inż., P.W. BANIMEX Sp. z o.o. 299
2. Stan istniejący Istniejący obiekt to czteroprzęsłowy stalowy most nad rz. Wisłok o konstrukcji kratowej (nitowanej) z jazdą dołem i pomostem otwartym, zlokalizowany w ciągu pierwszorzędnej linii kolejowej nr 68 Lublin - Przeworsk. Obiekt jest prosty w planie, a jego całkowita długość to ponad 190m. Rozpiętość teoretyczna każdego z przęseł to 46,60m. Podpory stanowią masywne konstrukcje kamienne i murowe posadowione bezpośrednio. Budowę mostu w takiej formie zakończono w 1899r. Rys. 2. Widok istniejącego mostu 3. Stan projektowany Celem realizacji zadania, jest budowa nowego obiektu, równolegle do istniejącego układu torowego, stanowiącego kolejną przeprawę przez rz. Wisłok (istniejący most wraz z układem torowym zostaną zachowane jako przeprawa awaryjna). Nowy obiekt zaprojektowano jako trójprzęsłowy o konstrukcji przęseł w postaci stalowych dźwigarów wzmocnionych kratownicą o stałej wysokości, posadowiony bezpośrednio na płytach fundamentowych. Zarówno przyczółki jak i filary zaprojektowano/wykonano jako konstrukcje pełnościenne. Obiekt jest prosty w planie, kąt skrzyżowania z przeszkodą to 90. Nawierzchnia z przytwierdzeniem sprężystym na podsypce tłuczniowej. Rys. 3. Przekrój poprzeczny obiektu istniejącego i budowanego [1] 300
Rys. 4. Widok z boku i rzut z góry na przęsło nurtowe [1] 3.1. Podstawowe parametry obiektu - klasa obciążenia k+2 - długość eksploatacyjna obiektu (L e ) 209,14m - długość eksploatacyjna przęseł (l e ) 69,72 + 39,70 + 69,72m - rozpiętości teoretyczne przęseł (l t ) 68,60 + 68,60 + 68,60m - szerokość całkowita przęsła (b) 7,30m - rozstaw osiowy dźwigarów 5,20m - wysokość konstrukcyjna dźwigarów 9,02m 301
3.2. Charakterystyka poszczególnych elementów obiektu - FUNDAMENTY: Obiekt posadowiono bezpośrednio za pomocą płyt fundamentowych wykonanych w wykopach zabezpieczonych traconymi ściankami szczelnymi. - PRZYCZÓŁKI: Podpory skrajne obiektu stanowią masywne korpusy z powieszonymi skrzydełkami. Ścianki żwirowe ukształtowano z odpowiednimi spadkami, śledzącymi spadki na płycie pomostu umożliwiając montaż dylatacji. - FILARY: Filary zostały wykonane jako pełnościenne o grubości korpusu 2,10m. - KONSTRUKCJA PRZĘSŁA: Poszczególne przęsła zostały oddylatowano od siebie, a schemat statyczny każdego z nich to belka swobodnie podparta. Ustrój nośny to w przekroju dwa stalowe dźwigary kratowe o pasach równoległych z jazdą dołem. Wysokość konstrukcyjna dźwigarów do 9,02m., a ich rozstaw to 5,20m. Pas dolny dźwigarów stanowi blachownica h=1050mm/1250mm (nad podporą/w przęśle), środnik: 16x995/16x1195mm, pas górny 30x490mm, pas dolny 25x470mm (w przęśle dodatkowo nakładka 20x370mm). Pas górny dźwigarów stanowi skrzynka stalowa o zewnętrznych wym. 490x530, środniki o gr. 20mm, pas górny o zróżnicowanej grubości: 20-35mm, pas dolny o zróżnicowanej grubości: 20-35mm. Krzyżulce mają przekrój skrzynki stalowej o wym. 480x400mm, środniki o gr. 16mm, pasy o grubości 16-25mm. Poprzecznice w postaci blachownic o wysokości 922/722mm (nad podporą/w przęśle) w rozstawie osiowym co 490cm. Stężenia w poziomie pasa górnego dźwigarów z blachownic h=500mm oraz kątowników równoramiennych L12x120mm. Płyta pomostu wykonana jako stalowa płyta ortotropowa o gr. 14mm z użebrowaniem w postaci żeberek otwartych o gr. 20mm. Górne powierzchnie płyty zostały ukształtowane ze spadkami w kierunku punktów odwodnienia (poprzecznymi i podłużnymi). - STREFY PRZEJŚCIOWE: Dla zachowania płynnej zmiany sztywności nawierzchni na stykach obiektu z nasypem kolejowym wykonano za przyczółkami amortyzatory o długości 7,0m 4. Technologia budowy Przed rozpoczęciem prac fundamentowych konieczne było zabezpieczenie podpór istniejącego obiektu poprzez wykonanie wokół nich specjalnych komór z grodzic stalowych zwieńczonych betonowych oczepem z dodatkowym zabezpieczeniem ich ścian ściągami z prętów wysokiej wytrzymałości. Nowe podpory zostały wykonane w komorach z pozostawianych w gruncie ścianek szczelnych. Sam montaż konstrukcji stalowej na etapie projektu wykonawczego został przewidziany w klasycznej technologii scalania z wykorzystaniem podpór montażowych i w ten sposób był realizowany. W 2014r. wykonawca robót Banimex w ramach programu rozwoju i rozszerzania zakresu działalności nabył wytwórnie konstrukcji stalowych umożliwiającą samodzielne wytwarzanie i montaż tego typu konstrukcji (zespół hal produkcyjnych o łącznej powierzchni ponad 1,5 ha i zdolności produkcyjnej przeszło 1000t/m-c). 302
Rys. 5. Wywarzanie i próbny montaż konstrukcji Konstrukcja stalowa została podzielona na elementy wysyłkowe dostosowane do możliwości transportu drogami kołowymi i następnie tak dostarczone elementy były scalane na placu budowy. Rys. 6. Schemat podziału konstrukcji przęsła na elementy wysyłkowe [2] Tymczasowe podpory nurtowe wykonano w postaci słupopali ze stalowych rur o średnicy 520mm. Do wykonania tymczasowych podpór dla przęseł skrajnych wykorzystano klatki wg indywidualnego projektu wykonawcy posadowione bezpośrednio, na wcześniej przygotowanych platformach. 303
Rys. 7. Lokalizacja podpór tymczasowych [3] Samo scalanie konstrukcji stalowej każdego z przęseł podzielono na 8 etapów: - E1: oparcie na podporach (docelowych i tymczasowych) elementów wysyłkowych dźwigarów głównych (D1) wraz z elementami pomostu (dł. 23,07m) oraz ich zabezpieczenie przed utratą stateczności poprzez zamontowanie zastrzałów, - E2: montaż kolejnych elementów wysyłkowych dźwigara dolnego (D2) wraz z ich zabezpieczeniem jak w etapie E1, - E3: montaż poprzecznic wraz z żebrami podłużnymi i płytą pomostu, - E4: dołączenie do elementów D1 kompletów krzyżulców oraz ich stabilizacja w pionie, - E5: dołączenie do elementów D2 kolejnych kompletów krzyżulców oraz ich stabilizacja, - E6: montaż elementów pasów górnych dźwigara kratowego oraz ich scalanie z krzyżulcami, - E7: montaż kolejnych elementów pasów górnych dźwigara kratowego, - E8: montaż stężeń pasów górnych oraz usunięcie zastrzałów stabilizujących dźwigary, Montaż konstrukcji wymagał m.in. przygotowania platform roboczych dla 300t żurawia w postaci półwyspu zabezpieczonego ścianami szczelnymi. Po scaleniu konstrukcję opuszczono na docelowe łożyska (soczewkowe) i przystąpiono do wykonania wierzchniej warstwy zabezpieczenia antykorozyjnego. Całość prac była wykonywana bez wyłączenia z eksploatacji istniejącego/równoległego obiektu mostowego. W maju 2015r. (publikacja artykułu) zakończono montaż konstrukcji stalowej, a ogólne zaawansowanie robót kształtuje się na poziomie 90% całości zleconych prac. Rys. 8. Montaż konstrukcji stalowej na placu budowy 304
5. Podsumowanie Utworzona w 1992r. spółka Banimex w początkowych latach działalności zajmowała się obrotem maszynami budowlanymi. W kolejnych latach istnienia firmy w jej ofercie znalazły się usługi sprzętem ciężkim, a finalnie także roboty budowlane. W 2004r. spółka została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod nazwą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Banimex Sp. z o.o., a dalszy rozwój firmy ukierunkowano na roboty w branży budowlanej. Rokrocznie zwiększała się wartość pozyskanych zleceń, a odpowiednia organizacja pracy i zarządzanie spółką pozwoliły na pozyskanie właściwego dla profilu firmy zaplecza sprzętowego i zatrudnienie wykwalifikowanego personelu dzięki czemu Banimex może realizować coraz większe i trudniejsze zadania. Literatura [1] PLUTA J., PATRUŚ P., STUDZIŃSKI A.: Projekt wykonawczy przebudowy mostu stalowego w km 167,561 na linii 068 Lublin Przeworsk. TRASAL Sp. z o.o. Rzeszów. [2] SOLARZ K., GENDEK R.: Projekt warsztatowy konstrukcji stalowej w ramach inwestycji: Przebudowa mostu stalowego w km 167,561 na linii 068 Lublin Przeworsk. AUTOSTRDA II Sp. z o.o. Katowice. [3] BĄBSKI T.: Projekt technologiczny scalania konstrukcji stalowej w ramach inwestycji: Przebudowa mostu stalowego w km 167,561 na linii 068 Lublin Przeworsk. P.W. BANIMEX Sp. z o.o. Będzin. CONSTRUCTION OF A RAILWAY TRUSS BRIDGE THROUGH THE WISŁOK RIVER IN CHODACZÓW In August 2014 Banimex began the works by implementing a project called A construction of a steel bridge located in 167,561 km on the route 068 Lublin Przeworsk. The Contractor's task was to build a new bridge, nearby over 100-years-old object, according to the utility parameters adjusted to the mandatory standards. In this place a threearch bridge with a construction of steel plate girders with truss reinforcement was designed. The spread of each arch is 68,6 m. The traffic flow on the existing object had been projected during the construction of the bridge. 305
306