Grudziądz, styczeń 2006 rok

Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu ul. Parkowa 22, 86-300 Grudziądz, tel.643-30-00, fax.643-30-01 http://www.pup.grudziadz.pl; e-mail:togr@praca.gov.pl INFORMATOR O DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W GRUDZIĄDZU W ROKU 2005 Grudziądz, styczeń 2006 rok

SPIS TREŚCI WPROWADZENIE... 4 I CHARAKTERYSTYKA ZMIAN NA RYNKU PRACY... 5 Stopa bezrobocia... 5 Liczba bezrobotnych... 6 II STRUKTURA BEZROBOTNYCH... 7 Bezrobotni według wykształcenia... 7 Bezrobotni według wieku... 9 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy... 10 Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy... 16 Bezrobotni zamieszkali na obszarach wiejskich... 19 Bezrobotni niepełnosprawni... 21 Rodziny dotknięte podwójnym bezrobociem... 22 III LOKALNY RYNEK PRACY... 23 Wskaźnik płynności lokalnego rynku pracy... 23 Podjęcia pracy... 26 Oferty pracy... 28 Informacja i poradnictwo zawodowe... 30 IV ŚRODKI FUNDUSZU PRACY W ROKU 2005... 31 1. Środki Funduszu Pracy na rok 2005... 32 2. Limit środków Funduszu Pracy... 32 3. Środki Funduszu Pracy z uwzględnieniem kwot wcześniej zaangażowanych... 35 V WIELKOŚĆ ZOBOWIĄZAŃ... 37 1. Wielkość zobowiązań przechodzących z roku 2004 na rok 2005... 37 2. Wielkość zobowiązań wynikających z przyjętego algorytmu w roku 2005... 39 VI WYDATKI NA POSZCZEGÓLNE FORMY AKTYWNE W ROKU 2005 WYNIKAJĄCE Z PODJĘTYCH W 2004 ROKU ZOBOWIĄZAŃ... 41 VII ŚRODKI POZYSKANE Z UNII EUROPEJSKIEJ... 49 VIII PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO ORAZ FUNDUSZU PRZEDAKCESYJNEGO PHARE.... 52 IX PROGRAMY FINANSOWANE Z DODATKOWYCH ŚRODKÓW FUNDUSZU PRACY... 60 IX WYDATKI FUNDUSZU PRACY WRAZ Z DODATKOWYMI ŚRODKAMI... 72 X ZESTAWIENIE WYDATKÓW W 2005 ROKU NA AKTYWNE FORMY PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU... 73 Roboty publiczne... 73 Prace interwencyjne... 73 Zatrudnienie absolwentów... 74 Organizacja staży zawodowych... 74 Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy... 75 Doposażenie i wyposażenie stanowisk pracy... 76 2

Szkolenia... 76 Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej samozatrudnienia dotacje... 77 Pozostałe wydatki poniesione na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w roku 2005... 78 Zwrot kosztów dojazdu... 78 WYBRANE DEFINICJE RYNKU PRACY... 79 SPIS TABEL... 82 AKTY PRAWNE:... 86 3

Wprowadzenie Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu obejmuje swoją działalnością dwa powiaty: grodzki i ziemski. Głównym zadaniem PUP jest poprawa sytuacji na lokalnym rynku pracy. W dniu 31 grudnia 2005 roku odnotowano spadek w stosunku do grudnia 2004 roku ogólnej liczby zarejestrowanych osób bezrobotnych na terenie funkcjonowania Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu. Efekt taki uzyskano dzięki podjęciu przez PUP szeroko płaszczyznowych działań, zmierzających m.in. do podniesienia kwalifikacji bezrobotnych poprzez szkolenia, pozyskania doświadczenia zawodowego dzięki stażom czy też przygotowaniom zawodowym. Było to możliwe m.in. poprzez pozyskanie środków z budżetu Unii Europejskiej, dzięki którym zrealizowane zostały 4 projekty na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych, pozostałe 3 są w trakcie realizacji. Utrzymująca się na poziomie 28,7 % stopa bezrobocia w mieście Grudziądzu jest wynikiem m.in. braku inwestycji na terenie miasta Grudziądza oraz powiatu grudziądzkiego oraz wysokich kosztów pracy, które w znacznym stopniu wpływają na zahamowanie wzrostu zatrudnienia. Nieznaczną poprawę tej sytuacji odnotowano w II połowie 2005 roku. Od 24 sierpnia 2004 roku wprowadzone zostały niższe składki na ubezpieczenie społeczne dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą a także zwiększona została kwota środków przyznawanych przez urzędy pracy na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej. Zmiany te przyczyniły się do zwiększenia samozatrudnienia oraz polepszenia sytuacji gospodarczej regionu. Zmianie uległa również struktura poszczególnych grup w ogólnej liczbie bezrobotnych. Zauważalne tendencje w stosunku do roku 2004: Spadek stopy bezrobocia z 30,1 % na 28,7 % w grudniu 2005 roku w mieście Grudziądzu, oraz spadek stopy bezrobocia w powiecie grudziądzkim z 33,3 % do 32,4 % w grudniu 2005 roku, Spadek ogólnej liczby bezrobotnych z 16 942 na 16 153 osoby, Spadek poziomu liczby bezrobotnych kobiet z 9 429 do 9 049 osób, Spadek poziomu podwójnego bezrobocia z 1 619 do 1 346 rodzin, Wzrost liczby wyłączeń z ewidencji w związku z podjęciem pracy z 7 755 do 8 613 osób, Wzrost liczby ofert pracy napływających do PUP z 5 159 do 6 663 ofert pracy w roku 2005. 4

I Charakterystyka zmian na rynku pracy Stopa bezrobocia Stopa bezrobocia (udział osób bezrobotnych w stosunku do osób aktywnych zawodowo) utrzymuje się wciąż na wysokim poziomie, jednakże od grudnia 2004 roku można zaobserwować nieznaczne jej zmniejszenie. Najniższa stopa bezrobocia w Grudziądzu Grodzkim wyniosła w miesiącu listopadzie i kształtowała się na poziomie 28,6 %, dla powiatu grudziądzkiego najniższa stopa bezrobocia przypadła na miesiąc październik i wyniosła 31,3 %. Tabela 1 Stopa bezrobocia w roku 2004 i 2005 Stopa bezrobocia Wyszczególnienie Polska woj. kujawskopomorskie m. Grudziądz powiat grudziądzki 2004 2005 2004 2005 2004 2005 2004 2005 Styczeń 20,6 19,4 25,3 24,1 34,0 31,4 35,7 34,3 Luty 20,6 19,4 25,3 24,1 34,0 31,4 35,3 34,4 Marzec 20,4 19,2 25,2 23,9 33,7 31,3 35,1 33,9 Kwiecień 19,9 18,7 24,5 23,3 33,0 30,8 33,7 32,8 Maj 19,5 18,2 24,0 22,8 32,2 30,3 33,4 31,7 Czerwiec 19,4 18,0 23,9 22,6 32,1 30,0 32,8 31,7 Lipiec 19,3 17,9 23,7 22,5 31,5 30,0 33,6 32,0 Sierpień 19,1 17,7 23,4 22,3 31,0 29,2 33,1 31,8 Wrzesień 18,9 17,6 23,2 22,1 30,6 29,0 33,1 31,4 Październik 18,7 17,3 23,0 21,8 30,4 28,8 32,5 31,3 Listopad 18,7 17,3 22,9 21,8 30,5 28,6 32,8 31,5 Grudzień 19,1 17,6 23,5 22,3 30,6 28,7 33,2 32,4 Źródło: Dane GUS 5

Liczba bezrobotnych Struktura liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w 2004 i 2005 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu została przedstawiona w tabeli poniżej. Tabela 2 Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Grudziądzu w roku 2004 i 2005 Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych Miasto Grudziądz Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca Liczba bezrobotnych Powiat grudziądzki Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca 2004 2005 2004 2005 2004 2005 2004 2005 Styczeń 13 675 12 496 X 826 5 886 5 527 X 255 Luty 13 625 12 480-50 -16 5 782 5 542-104 15 Marzec 13 491 12 423-134 -57 5 729 5 436-53 -106 Kwiecień 13 080 12 194-411 -229 5 379 5 184-350 -252 Maj 12 579 11 931-501 -263 5 324 4 931-55 -253 Czerwiec 12 547 11 764-32 -167 5 180 4 925-144 -6 Lipiec 12 209 11 781-338 17 5 379 5 006 199 81 Sierpień 11 973 11 364-236 -417 5 266 4 963-113 -43 Wrzesień 11 753 11 286-220 -78 5 258 4 878-8 -85 Październik 11 633 11 164-120 -122 5 118 4 858-140 -20 Listopad 11 669 11 031 36-133 5 193 4 901 75 43 Grudzień 11 670 11 050 1 19 5 272 5 103 79 202 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01 styczeń grudzień 2004 MGiP-01 styczeń - grudzień 2005 Liczba osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu w roku 2005 zmniejszyła się do poziomu 11 050 w mieście Grudziądzu i 5 103 w powiecie grudziądzkim ziemskim. Od początku roku 2005 liczba bezrobotnych w mieście Grudziądzu przyjęła tendencję malejącą, która utrzymała się do końca I półrocza. W II połowie 2005 roku nastąpił niewielki wzrost osób zarejestrowanych w PUP z miasta Grudziądza, który już w sierpniu znacząco zaczął się obniżać. W stosunku do roku 2004 w mieście Grudziądzu liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 1 811 osób, podobna sytuacja wystąpiła w powiecie grudziądzkim, gdzie ogół osób zarejestrowanych w urzędzie zmniejszył się o 169 osób. 6

II Struktura bezrobotnych Tabela 3 Wyszczególnienie Zarejestrowani bezrobotni według miast i gmin Liczba bezrobotnych w styczniu 2005 roku Liczba bezrobotnych w grudniu 2005 Zmiana Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Miasto Grudziądz 12 496 6 903 11 050 6 227-1 446-676 Miasto 545 306 487 270-58 -36 Łasin Obszar wiejski 808 439 740 408-68 -31 Miasto Radzyń 270 139 250 135-20 -4 Obszar wiejski Chełmiński 408 201 377 205-31 4 Gmina Grudziądz 1 379 744 1 312 755-67 11 Gmina Gruta 798 396 720 399-78 3 Gmina Rogóźno 616 314 586 295-30 -19 Świecie Gmina nad Osą Ogółem powiat grudziądzki ziemski 703 371 631 355-72 -16 5 527 2 910 5 103 2 822-424 -88 Ogółem PUP 18 023 9 813 16 153 9 049-1 870-764 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01 styczeń grudzień 2005 Wśród bezrobotnych dominują kobiety, w mieście stanowią 56,35 % ogółu bezrobotnych. Mniejszy udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych przypada w powiecie i kształtuje się on na poziomie 55,30 %. Bezrobotni według wykształcenia W gospodarce rynkowej mamy obecnie do czynienia z wyżem demograficznym. Jest to szczególnie niekorzystne dla ludzi młodych, którzy kończą szkołę i podejmują decyzję co do wyboru przyszłego życia zawodowego. Niektórzy decydują się na dalszą naukę, inni poszukują pracy. Na lokalnym rynku pracy, odnotowuje się 2 najbardziej liczne grupy wiekowe bezrobotnych tj. 25-34 lat oraz 45-54 lat. Sytuacja ta kształtuje się podobnie w mieście Grudziądzu, jak i na terenie powiatu. Analizując siły działające na rynku, jakimi są popyt i podaż na pracę, można zauważyć, iż pracodawcy poszukują wśród bezrobotnych osób posiadających wykształcenie, umiejętności, a także określony staż pracy. Są to główne czynniki wpływające na długość okresu pozostawania bez pracy. Im wyższe wykształcenie, większe umiejętności oraz staż pracy tym szanse na znalezienie pracy przez daną osobę są większe. Rosną na rynku pracy 7

nie tylko szanse, ale także skraca się długość pozostawania bez jakiegokolwiek zatrudnienia. Niewątpliwie kobiety znajdują się w trudnej sytuacji na rynku pracy. Stanowią one bowiem większość zarówno w mieście (56,35 %), jak i w powiecie grudziądzkim (55,30 %). Z największymi problemami w znalezieniu pracy borykają się kobiety z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej w wieku 45-54 lat w mieście Grudziądzu oraz w wieku 25 34 lat z powiatu grudziądzkiego. Tabela 4 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu wg wykształcenia Wyszczególnienie Stan na koniec 2004 roku Stan na koniec 2005 roku Zmiana w liczbach bezwzględnych Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Wyższe 361 228 407 271 46 43 Miasto Grudziądz 300 188 334 218 34 30 Powiat grudziądzki 61 40 73 53 12 13 Policealne i średnie zawodowe 2 904 1 904 2 706 1 757-198 -147 Miasto Grudziądz 2 202 1 435 2 043 1 312-159 -123 Powiat grudziądzki 702 469 663 445-39 -24 Średnie ogólnokształcące 1 343 979 1 336 923-7 -56 Miasto Grudziądz 1 032 752 1 021 708-11 -44 Powiat grudziądzki 311 227 315 215 4-12 Zasadnicze zawodowe 5 760 2 928 5 359 2 797-401 -131 Miasto Grudziądz 3 890 2 005 3 629 1 891-261 -114 Powiat grudziądzki 1 870 923 1 730 906-140 -17 Gimnazjalne i poniżej 6 574 3 390 6 345 3 301-229 -89 Miasto Grudziądz 4 246 2 200 4 023 2 098-223 -102 Powiat grudziądzki 2 328 1 190 2 322 1 203-6 13 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01 styczeń grudzień 2004 oraz MGiP-01 styczeń grudzień 2005 rok 8

Bezrobotni według wieku Tabela 5 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu wg wieku i płci (miasto Grudziądz) Wiek Stan na koniec 2004 Stan na koniec 2005 Zmiana w liczbach bezwzględnych Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 18 24 lat 2 573 1 395 2 246 1 219-327 -176 25 34 lat 3 092 1 769 2 842 1 639-250 -130 35 44 lat 2 624 1 556 2 442 1 410-182 -146 45 54 lat 2 954 1 700 2 977 1 748-77 48 55 59 lat 376 160 477 211 101 51 60 64 lat 51 0 66 0 15 0 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS, styczeń grudzień 2004 i MGiP, styczeń grudzień 2005 roku Tabela 6 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu wg wieku i płci (powiat grudziądzki) Wiek Stan na koniec 2004 Stan na koniec 2005 Zmiana w liczbach bezwzględnych Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 18 24 lat 1 561 810 1 370 711-191 -99 25 34 lat 1 559 847 1 501 881-58 34 35 44 lat 1 110 670 1 073 657-37 -13 45 54 lat 881 459 974 499 93 40 55 59 lat 149 63 172 74 23 11 60 64 lat 12 0 13 0 1 0 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS, styczeń grudzień 2004 oraz MGiP, styczeń grudzień 2005 roku Z danych zawartych w tabelach 5 i 6 można wywnioskować, iż największa zmiana dotyczyła osób będących w wieku od 18 do 24 lat. Zadowalający jest fakt, iż poziom bezrobotnych w tej grupie wiekowej znacznie uległ zmniejszeniu. Słabsze są prognozy 9

dla osób w wieku powyżej 55 lat w mieście Grudziądzu i powyżej 45 roku życia w powiecie grudziądzkim. Liczba tych osób w stosunku do roku poprzedniego wzrasta. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Tabela 7 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu wg czasu pozostawania bez pracy Czas pozostawania bez pracy Wyszczególnienie Do 1 m-ca 1 3 m-cy 3 6 m-cy 6 12 m- cy 12 24 m- cy Powyżej 24 m-cy Stan na koniec 2004 roku Ogółem 1 309 2 222 2 037 2 473 2 615 6 286 Miasto Grudziądz 985 1 642 1 393 1 678 1 659 4 313 Powiat grudziądzki 324 580 644 795 956 1 973 w tym kobiety Ogółem 505 947 979 1 244 1 083 4 371 Miasto Grudziądz 394 746 691 881 654 2 914 Powiat grudziądzki 111 201 288 363 429 1457 Stan na koniec 2005 Ogółem 1 307 2 356 2 102 2 666 2 388 5 334 Miasto Grudziądz 966 1 676 1 466 1 931 1 582 3 429 Powiat grudziądzki 341 680 636 735 806 1905 W tym kobiety Ogółem 516 973 1 083 1 370 1 338 3 769 Miasto Grudziądz 407 759 779 1 004 903 2 375 Powiat grudziądzki 109 214 304 366 435 1 394 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS, styczeń grudzień 2004 oraz MGiP, styczeń grudzień 2005 roku Długotrwałe bezrobocie jest jednym z najbardziej niekorzystnych zjawisk zachodzących na rynku pracy. Bezrobotni pozostający w długim okresie bez pracy, tracą wiarę we własne możliwości i chęci do poszukiwania pracy. Długotrwałe bezrobocie uzależnione jest od wielu czynników m.in. wykształcenia, wieku, stażu pracy, własnych predyspozycji oraz posiadanych umiejętności. 10

Na dzień 31 grudnia 2005 roku największą grupę długotrwale bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu stanowiły osoby w wieku 45 54 roku życia w mieście Grudziądzu oraz osoby w wieku 25 34 roku życia w powiecie grudziądzkim. Najliczniejszą grupę długotrwale bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej posiadających staż pracy od 1 do 5 lat. W tabeli 8 przedstawiono kształtowanie się bezrobotnych w 2005 roku z uwzględnieniem wieku danej grupy bezrobotnych oraz czasu pozostawania bez pracy. 11

Tabela 8 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według wieku i czasu pozostawania bez pracy Czas pozostawania bez pracy Wyszczególnienie Do 1 m-ca 1 3 m-cy 3 6 m-cy 6 12 m-cy 12 24 m-cy Powyżej 24 m-cy Miasto Grudziądz 296 542 450 371 300 287 18 24 lat Powiat grudziądzki 94 254 260 228 232 302 Ogółem 363 796 710 599 532 589 Miasto Grudziądz 300 512 376 525 420 709 25 34 lat Powiat grudziądzki 110 186 162 213 233 597 Ogółem 410 698 538 738 653 1 306 Miasto Grudziądz 192 305 304 420 347 874 35 44 lat Powiat grudziądzki 70 105 123 155 165 455 Ogółem 262 410 427 575 512 1 329 Miasto Grudziądz 159 281 275 525 435 1302 45 54 lat Powiat grudziądzki 60 122 83 120 147 442 Ogółem 219 403 358 645 582 1 744 Miasto Grudziądz 15 29 54 81 71 227 55 59 lat Powiat grudziądzki 7 11 6 18 27 103 Ogółem 22 40 60 99 98 330 Miasto Grudziądz 4 7 7 9 9 30 60 64 lat Powiat grudziądzki 0 2 2 1 2 6 Ogółem 4 9 9 10 11 36 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 12

Tabela 9 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według stażu pracy i czasu pozostawiania bez pracy (miasto Grudziądz) Okres pozostawania bez pracy w miesiącach Staż pracy do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 Powyżej 24 Razem do 1 roku 125 218 147 171 166 387 1 214 od 1 do 5 lat 261 420 363 422 383 752 2 601 od 5 do 10 143 303 235 309 234 571 3 815 od 10 do 20 171 262 255 382 339 832 2 241 od 20 do 30 105 195 172 321 247 510 1 550 od 30 i więcej 15 30 34 84 34 38 3 791 bez stażu 146 248 260 242 179 339 1 414 Razem 966 1 676 1 466 1 931 1 582 3 429 X Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 13

Tabela 10 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według stażu pracy i okresu pozostawiania bez pracy (powiat grudziądzki) Okres pozostawania bez pracy w miesiącach Staż pracy Do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 Powyżej 24 Razem Do 1 roku 31 73 87 81 99 294 665 Od 1 do 5 lat 87 187 200 211 225 503 1 413 Od 5 do 10 52 109 69 111 115 303 759 Od 10 do 20 Od 20 do 30 Od 30 i więcej 67 106 93 107 117 287 777 40 89 40 62 72 108 411 3 6 3 9 10 17 48 Bez stażu 61 110 144 154 168 393 1 030 Razem 341 680 636 735 806 1 905 X Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 Z przeprowadzonych powyżej analiz (tabela 9 i 10) wynika, iż najdłużej bez pracy (powyżej 24 miesięcy), na obszarze miasta Grudziądza, pozostają osoby posiadające staż pracy od 5 do 10 lat. Nieco mniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby ze stażem pracy 30 lat i powyżej. Podobna sytuacja przedstawia się w powiecie grudziądzkim, gdzie również najliczniejszą grupę stanowią osoby pozostające, podobnie jak w mieście Grudziądzu, powyżej 24 miesięcy bez pracy ze stażem pracy od 1 roku do 5 lat. 14

Tabela 11 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według czasu pozostawania bez pracy oraz wykształcenia Czas pozostawania bez pracy Wyszczególnienie Do 1 m-ca 1 3 m-cy 3 6 m-cy 6 12 m-cy 12 24 m-cy Powyżej 24 m-cy Miasto Grudziądz Wyższe 43 75 66 57 49 44 Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej 202 377 305 369 328 462 103 226 181 161 126 224 338 548 487 672 496 1 088 280 450 427 672 583 1 611 W tym kobiety Miasto Grudziądz Wyższe 28 45 47 39 30 29 Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej 114 199 189 218 230 362 67 129 121 108 99 184 117 214 232 326 260 742 81 172 190 313 284 1 058 Powiat grudziądzki Wyższe 8 16 15 11 13 10 Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej 56 97 106 129 111 164 21 57 69 64 46 58 121 241 215 209 272 672 135 269 231 322 364 1 001 15

W tym kobiety Wyższe 6 13 11 7 10 6 Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe 32 44 67 79 82 141 12 28 46 46 32 51 27 72 93 98 133 483 Gimnazjalne i poniżej 32 57 87 136 178 713 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy Obowiązująca Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wyodrębnia 6 grup bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Zalicza się do nich bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy: Do 25 roku życia, Długotrwale bezrobotnych, Powyżej 50 roku życia, Bez kwalifikacji zawodowych, Samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia, Niepełnosprawnych. Struktura bezrobotnych znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy została przedstawiona w tabeli 12. 16

Tabela 12 Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy w styczniu i grudniu 2005 roku Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki Wyszczególnienie Styczeń 2005 Grudzień 2005 Styczeń 2005 Grudzień 2005 Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Do 25 roku życia 2 354 1 247 2 246 1 219 1 348 668 1 370 711 Długotrwale bezrobotni Powyżej 50 roku życia Bez kwalifikacji zawodowych Samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia 8 488 5 052 7 553 4 654 3 983 2 309 3 661 2 259 2 070 1 032 1 849 943 647 294 596 272 3 425 2 009 3 583 2 262 1 895 1 105 1 909 1 191 562 507 549 504 164 148 169 153 Niepełnosprawni 234 115 199 107 55 34 56 30 Razem 17 133 9 962 15 979 9 689 8 092 4 558 7 761 4 616 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 W grudniu 2005 roku liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu zmniejszyła się. W grupie bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy najwięcej jest osób długotrwale bezrobotnych zarówno w mieście 7 553 osoby, jak i powiecie grudziądzkim 3 661 osób. W tabeli 13 przedstawiono strukturę bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy z uwzględnieniem wykształcenia. 17

Tabela 13 Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Grudziądzu według wykształcenia (miasto Grudziądz) Wyszczególnienie Długotrwale bezrobotni Do 25 roku życia Powyżej 50 roku życia Bez kwalifikacji zawodowych Samotnie wychowujących dziecko do 7 roku życia Niepełnosprawni Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Wyższe 155 110 62 49 27 11 X X 9 9 2 0 Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej 1 281 909 501 285 277 146 X X 77 76 37 19 604 465 421 258 99 78 X X 52 48 20 15 2 421 1 414 606 333 537 221 X X 174 159 72 40 3 092 1 756 656 294 909 487 3 027 1 824 237 212 68 33 Ogółem 7 553 4 654 2 246 1 219 1 849 943 3 027 1 824 549 504 199 107 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 W mieście Grudziądzu przeważają wśród bezrobotnych osoby długotrwale pozostające bez pracy i posiadające wykształcenie gimnazjalne i poniżej (40,94 %). Wśród bezrobotnych w mieście Grudziądzu przeważają osoby w wieku 45 54 roku życia ze stażem pracy od 1 do 5 lat. Tabela 14 Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Grudziądzu według wykształcenia (powiat grudziądzki) Wyszczególnienie Długotrwale bezrobotni Do 25 roku życia Powyżej 50 roku życia Bez kwalifikacji zawodowych Samotnie wychowujących dziecko do 7 roku życia Niepełnosprawni Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Wyższe 31 20 16 13 3 3 X X 3 2 1 1 Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej 432 320 284 182 43 21 X X 16 15 4 2 177 134 178 105 8 8 X X 13 13 7 5 1 252 744 445 228 138 40 X X 50 45 15 11 1 769 1 041 447 183 404 200 1 766 1 077 87 78 29 11 Ogółem 3 661 2 259 1 370 711 596 272 1 766 1 077 169 153 56 30 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 18

W powiecie grudziądzkim najliczniejszą grupę bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy stanowią osoby długotrwale bezrobotne. W rejestrze osób bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu dużą grupę stanowią osoby będące w trudnej sytuacji na rynku pracy w wieku 25 34 lat z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej oraz posiadające staż pracy od 1 roku do 5 lat. Są to osoby z grupy długotrwale bezrobotnych. Bezrobotni zamieszkali na obszarach wiejskich Bezrobotni zamieszkali na obszarach wiejskich stanowią 87,82 % ogółu osób bezrobotnych z powiatu grudziądzkiego. W końcu grudnia 2005 roku było zarejestrowanych po raz pierwszy 988 osób, z czego 69,63 % stanowią kobiety. Prawo do zasiłku przysługiwało w 2005 roku 1 167 bezrobotnym, w tym 303 kobietom. Tabela 15 Liczba bezrobotnych zamieszkałych na wsi według wykształcenia stan na koniec 2005 roku Wyszczególnienie Powiat grudziądzki ziemski W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Wyższe 73 53 55 40 Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe 663 445 549 370 315 215 248 176 1 730 906 1 484 785 Gimnazjalne i 2 322 1 203 2 030 1 046 poniżej Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 W rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu duża grupa osób zamieszkałych na wsi posiada wykształcenie gimnazjalne i poniżej (46 %), nieco mniej osób (34 %) posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe. Wśród bezrobotnych na obszarze wiejskim najmniejszy udział posiadają osoby z wykształceniem wyższym. W tabeli 16 przedstawiono strukturę bezrobotnych zamieszkałych na wsi według wieku. 19

Tabela 16 Wiek Struktura bezrobotnych zamieszkałych na wsi według wieku (stan na koniec 2005 roku) Powiat grudziądzki W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 18 24 lat 1 370 711 1 193 627 25 34 lat 1 501 881 1 324 783 35 44 lat 1 073 657 906 550 45 54 lat 974 499 788 393 55 59 lat 172 74 146 64 60 64 lat 13 0 9 0 Razem 5 103 2 822 4 366 2 417 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 Wśród osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi, największą grupę stanowią osoby w wieku 25-34 lat. Stanowią one 30,35 % ogółu bezrobotnych zamieszkałych na obszarze wiejskim. Największa ilość bezrobotnych kobiet z tego obszaru jest w wieku 25 34 lat. Stanowią one 32,4 % bezrobotnych kobiet z obszaru wiejskiego. W tabeli poniżej przedstawiono strukturę bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy. Tabela 17 Struktura bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy w powiecie grudziądzkim (stan na koniec grudnia 2005 roku) Czas pozostawania bez pracy Powiat grudziądzki ziemski W tym obszar wiejski [w m-cach] Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Do 1 341 109 278 84 1 3 680 214 569 178 3 6 636 304 517 249 6 12 735 366 637 313 12 24 806 435 702 374 Powyżej 24 1 905 1 394 1 663 1 219 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 20

Wśród bezrobotnych zamieszkałych na wsi przeważają osoby pozostające powyżej 24 miesięcy bez pracy. Najmniejszą grupę stanowią bezrobotni pozostający bez pracy przez okres do 1 miesiąca. Bezrobotni niepełnosprawni W końcu roku 2005 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu było zarejestrowanych 56 niepełnosprawnych z powiatu grudziądzkiego oraz 199 osób z miasta Grudziądza. W roku 2005 pracę podjęło 166 osób, w tym 131 z obszaru miasta Grudziądza. Kobiety stanowią 53,72 % ogółu bezrobotnych niepełnosprawnych, w tym 41,96 % stanowią kobiety z obszaru miasta Grudziądza. Na obszarze wiejskim w końcu 2005 roku pozostało w rejestrze osób bezrobotnych 45 niepełnosprawnych. Wśród bezrobotnych z obszaru miasta Grudziądza z największymi problemami dotyczącymi znalezienia pracy borykają się niepełnosprawni w wieku 45 54 lat z wykształceniem zasadniczym zawodowym ze stażem pracy od 10 do 20 lat. Najmniej problemów w znalezieniu pracy posiadają osoby niepełnosprawne w wieku 60 64 lat z wykształceniem wyższym oraz ze stażem pracy powyżej 30 lat. W powiecie grudziądzkim dużą grupę bezrobotnych stanowią niepełnosprawni w wieku 25 34 lat z wykształceniem gimnazjalnym i ze stażem pracy od 1 roku do 5 lat. 21

Tabela 18 Bezrobotni niepełnosprawni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według wieku i wykształcenia Wyszczególnienie Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 18 24 lat 22 14 13 7 9 2 25 34 lat 35 13 17 9 17 9 Wiek 35 44 lat 50 27 13 7 9 5 45 54 lat 67 41 9 5 7 4 55 59 lat 19 12 4 2 3 2 60 64 lat 6 0 0 0 0 0 Wyższe 2 0 1 1 1 1 Policealne i średnie zawodowe 37 19 4 2 3 1 Wykształcenie Średnie ogólnokształcące 20 15 7 5 4 3 Zasadnicze zawodowe 72 40 15 11 13 10 Gimnazjalne i poniżej 68 33 29 11 24 10 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 Wśród niepełnosprawnych zarejestrowanych w PUP w Grudziądzu z obszaru powiatu grudziądzkiego 1 osoba rozpoczęła w roku 2005 szkolenie oraz podjęła pracę w trakcie lub po ukończeniu szkolenia, na które została skierowana. W mieście Grudziądzu szkolenie rozpoczęło 13 niepełnosprawnych, w tym 8 kobiet. W roku 2005 szkolenie ukończyło 13 osób, a pracę podjęły 3 osoby niepełnosprawne, w tym 2 kobiety. Rodziny dotknięte podwójnym bezrobociem Jednym z bardzo poważnych problemów występujących na rynku pracy jest zjawisko podwójnego bezrobocia. Występuje ono wówczas, gdy oboje małżonkowie są zarejestrowani w Urzędzie Pracy jako osoby bezrobotne. Problemy z jakimi zmagają się rodziny są nie tylko natury materialnej ale również psychologicznej. Pogorszeniu ulegają ich warunki życiowe, a wydłużający się okres pozostawania bez pracy dodatkowo zmniejsza ich szanse na rynku pracy. Podwójne bezrobocie dotyka na ogół rodziny wielodzietne o niskim poziomie wykształcenia. 22

Tabela 19 Liczba rodzin dotkniętych podwójnym bezrobociem z podziałem na poszczególne gminy objęte działaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu w grudniu 2004 i 2005 roku Wyszczególnienie Stan na 31 grudnia 2004 Liczba rodzin Stan na 31 grudnia 2005 Wielkość zmiany Miasto Grudziądz 1 002 808-194 Gmina Grudziądz 163 141-22 Gmina Gruta 79 48-31 Miasto i obszar wiejski Łasin 153 137-16 Miasto i obszar wiejski Radzyń Chełmiński 79 76-3 Gmina Rogóźno 78 68-10 Gmina Świecie nad Osą 65 68 3 Razem 1 619 1 346-273 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 W roku 2005 znacznie zmniejszyło się zjawisko podwójnego bezrobocia. Głównie spadek ten miał miejsce na obszarze miasta Grudziądza, gdzie liczba rodzin objętych podwójnym bezrobociem zmniejszył się o 194. Najmniejsze zmiany w stosunku do roku poprzedniego miały miejsce w mieście i na obszarze wiejskim Radzynia Chełmińskiego (3 małżeństwa). Tylko w jednej gminie poziom podwójnego bezrobocia wzrósł tj. w gminie Świecie nad Osą o 3 rodziny. III Lokalny rynek pracy Wskaźnik płynności lokalnego rynku pracy W roku 2005 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu zarejestrowało się łącznie 17 704 bezrobotnych. Mieszkańcy miasta Grudziądza stanowili 73,98 % ogółu nowych rejestracji. Wśród nowych rejestracji w mieście Grudziądzu kobiety stanowią 46,14 %. Podobną sytuację odnotowano na terenie powiatu grudziądzkiego, gdzie kobiety stanowią 40,25 %. Liczba bezrobotnych zamieszkałych na wsi zarejestrowanych w 2005 roku wyniosła 3 754 osoby, z czego udział kobiet wyniósł 39,82 %. Sytuacja kobiet na lokalnym rynku pracy jest więc nadal trudna. Jednakże w porównaniu do roku ubiegłego 2004, ich udział w liczbie nowo rejestrujących się uległ nieznacznemu zmniejszeniu. 23

W roku 2005 wyłączono z ewidencji bezrobotnych 4 775 osób z powiatu grudziądzkiego oraz 13 718 osób z miasta Grudziądza. Powodem wyłączenia z rejestru było m.in. podjęcie pracy, niepotwierdzenie gotowości do pracy czy dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego. Wśród wyłączeń z ewidencji osób bezrobotnych kobiety stanowią w mieście Grudziądzu 46,63 %. W powiecie grudziądzkim kobiety stanowią 39,39 % wyłączeń z rejestru bezrobotnych na tym obszarze. Najmniejszy udział w wyłączeniach z ewidencji mają kobiety zamieszkałe na wsi stanowią 38,58 % ogółu bezrobotnych zamieszkałych na wsi i wyłączonych z rejestru Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu. W tabeli 20 przedstawiono kształtowanie się liczby nowych rejestracji i wyłączeń według miejsca zamieszkania. 24

Tabela 20 Napływ i odpływ bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu w 2005 roku według miejsca zamieszkania Obszar działania PUP W tym kobiety Wyszczególnienie Ogółem Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki Ogółem w tym obszar wiejski Ogółem Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki Ogółem W tym obszar wiejski Nowe rejestracje 17 704 13 098 4 606 3 754 7 898 6 044 1 854 1 495 Wyłączenia 18 493 13 718 4 775 3 888 8 278 6 397 1 881 1 500 w tym podjęcia pracy 8 613 6 072 2 541 2 064 3 574 2 715 859 663 Wskaźnik płynności 48,65 % 46,36 % 55,17 % 54,98 % 45,25 % 44,92 % 46,33 % 44,35 % rynku Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005

Największy wskaźnik płynności rynku pracy w roku 2005 wystąpił w powiecie grudziądzkim. Kształtuje się on na poziomie 55,17 %. Równie wysoki poziom tego wskaźnika zaobserwowano wśród kobiet powiatu grudziądzkiego 46,33 %. Na obszarze wiejskim wskaźnik płynności rynku pracy wynosi ponad 54 %. Wśród ogólnej liczby wyłączeń z ewidencji najwięcej wyłączono osób bezrobotnych z miasta Grudziądza 25,82 %. W stosunku do roku poprzedniego wzrosła liczba wyłączeń z ewidencji PUP w Grudziądzu liczby bezrobotnych o ponad 1 700 osób z miasta Grudziądza oraz 733 osoby z powiatu grudziądzkiego. Oznacza to, że więcej osób zostało zatrudnionych niż w stosunku do roku 2004, oraz większa liczba bezrobotnych została zaktywizowana. Wśród kobiet liczba wyłączeń wzrosła o 1 040 osoby, oraz 293 osoby z powiatu grudziądzkiego. Znacznie wzrosła także liczba odpływów z bezrobocia na terenie obszarów wiejskich o 661 osoby, w tym o 152 kobiety. Podjęcia pracy Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu bada, ze szczególnym natężeniem, zjawisko wyłączenia osób bezrobotnych z ewidencji tutejszego urzędu, z powodu podjęcia pracy. Wpływa to korzystnie nie tylko na sytuację życiową osób podejmujących pracę, ale również ma odzwierciedlenie w gospodarce lokalnej. W tabeli 21 przedstawiono podjęcia pracy przez osoby bezrobotne w roku 2005 z uwzględnieniem miejsca zamieszkania.

Tabela 21 Podjęcia pracy przez bezrobotnych według miejsca zamieszkania Miesiąc Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Styczeń 374 167 140 68 108 50 Luty 427 205 162 68 129 51 Marzec 403 150 167 59 128 41 Kwiecień 575 210 422 90 342 69 Maj 426 165 166 39 133 31 Czerwiec 558 230 330 100 284 75 Lipiec 432 172 200 56 168 39 Sierpień 531 243 174 74 146 63 Wrzesień 540 293 165 63 126 46 Październik 549 277 269 96 215 76 Listopad 596 315 174 75 142 63 Grudzień 661 288 172 71 143 59 Razem 6 072 2 715 2 541 859 2 064 663 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 W roku 2005 pracę podjęło 6 072 osób z miasta Grudziądza oraz 2 541 bezrobotnych z powiatu grudziądzkiego, w tym 2 064 osób zamieszkałych na wsi. Najwięcej osób podjęło pracę z obszaru miasta Grudziądza (44,26 % ogółu bezrobotnych wyłączonych z miasta Grudziądza). W tabeli 22 przedstawiono w jaki sposób kształtuje się poziom zatrudnienia w poszczególnych formach. 27

Tabela 22 Podjęcia pracy z podziałem na poszczególne formy zatrudnienia Forma zatrudnienia Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Niesubsydiowana 4 763 2 100 1 543 517 1 255 413 w tym prace sezonowe 807 376 243 88 208 76 Subsydiowana 1 309 615 998 342 809 250 Prace interwencyjne 144 88 61 35 52 29 Roboty publiczne 935 415 866 271 699 190 w tym Podjęcia działalności gospodarczej 158 70 46 21 38 19 Podjęcia pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia 72 42 25 15 20 12 Inne 0 0 0 0 0 0 Razem 6 072 2 715 2 541 859 2 064 663 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 W roku 2005 najwięcej osób, zarówno z obszaru miasta Grudziądza (78,44 %), jak i powiatu grudziądzkiego (60,72 %), zostało zatrudnionych w formie pracy niesubsydiowanej. W formie subsydiowanej najwięcej osób znalazło zatrudnienie w ramach robót publicznych. W mieście Grudziądzu w ramach tej formy zatrudnienie znalazło 935 bezrobotnych, w powiecie grudziądzkim z tej formy skorzystało 866 bezrobotnych, w tym 699 osób zamieszkałych na wsi. Kobiety najczęściej korzystały z zatrudnienia w formie niesubsydiowanej zarówno w mieście (2 100 osób), jak i powiecie grudziądzkim (517 osób). Natomiast w ramach podjęć pracy w oparciu o zatrudnienie subsydiowane najwięcej kobiet skorzystało z robót publicznych. W mieście Grudziądzu 67,47 % ogółu kobiet zatrudnionych w formie prac subsydiowanych skorzystało z zatrudnienia w formie robót publicznych, w powiecie grudziądzkim kobiety stanowiły 79,23 %. Również kobiety zamieszkałe na obszarze wiejskim skorzystały w przeważającym stopniu - 76 % z zatrudnienia w formie robót publicznych. Oferty pracy W Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu w roku 2005 zgłoszono 6 663 oferty pracy, w tym 5 670 z miasta Grudziądza. Wśród ofert pracy zgłoszonych z powiatu grudziądzkiego prace subsydiowane stanowiły 69,39 % wszystkich ofert z powiatu, prace sezonowe 25,78 %. Z sektora finansów publicznych zgłoszono do PUP 450 ofert pracy 28

i aktywizacji zawodowej z powiatu grudziądzkiego, w tym 23,11 % stanowiły staże, 29,55 % - przygotowanie zawodowe w miejscu pracy. Oferty pracy subsydiowanej w mieście Grudziądzu stanowiły 58,71 % ofert pracy zgłoszonych w mieście Grudziądzu w okresie sprawozdawczym do PUP. 1 913 ofert pracy zostało zgłoszonych z sektora publicznego, w tym 8,93 % stanowiły staże, 4,49 % przygotowanie zawodowe. Zgłoszone z miasta Grudziądza oferty pracy, dotyczyły również zatrudnienia osób niepełnosprawnych 30 ofert zgłoszonych w okresie sprawozdawczym. W tabeli 23 przedstawiono liczbę ofert pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu w roku 2005. Tabela 23 Oferty pracy zgłoszone w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu w roku 2005 Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki Razem PUP Miesiąc Liczba nowych miejsc pracy Liczba nowych miejsc pracy Liczba nowych miejsc pracy Ogółem w tym subsydiowane Ogółem w tym subsydiowane Ogółem w tym subsydiowane Styczeń 372 265 53 42 425 307 Luty 417 322 35 27 452 349 Marzec 442 246 54 32 496 278 Kwiecień 694 471 58 26 752 497 Maj 280 86 64 29 344 115 Czerwiec 729 432 105 76 834 508 Lipiec 553 335 250 205 803 540 Sierpień 510 254 130 85 640 339 Wrzesień 415 184 48 23 463 207 Październik 413 235 129 112 542 347 Listopad 387 144 44 18 431 162 Grudzień 458 355 23 14 481 369 Razem 5670 3329 993 689 6 663 4 018 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 29

Informacja i poradnictwo zawodowe Duża grupa bezrobotnych, bo 2 065 osób z miasta Grudziądza oraz 806 z powiatu grudziądzkiego skorzystało w roku 2005 z usług poradnictwa zawodowego. W porównaniu z rokiem 2004 liczba ta wzrosła w mieście Grudziądzu o 21 osoby, natomiast w powiecie zmalała o 167 bezrobotnych. Wśród bezrobotnych korzystających z usług poradnictwa zawodowego kobiety stanowią 55,79 % bezrobotnych korzystających z tych usług w mieście Grudziądzu, oraz 53,35 % bezrobotnych z powiatu grudziądzkiego. Najwięcej osób korzystało z tego rodzaju pomocy udzielanej przez Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym w mieście Grudziądzu (581 bezrobotnych) oraz zasadniczym zawodowym w powiecie grudziądzkim (210 bezrobotnych). W ramach usług świadczonych przez doradców zawodowych w PUP w Grudziądzu poradnictwa zawodowego udzielano przede wszystkim w formie porad indywidualnych, w szczególności z zakresu planowania dalszej edukacji, wyboru szkoły, zawodu, szkolenia, a także poszukiwania pracy oraz tworzenia dokumentów aplikacyjnych. Doradcy opracowywali indywidualne plany działania. Udzielanie informacji zawodowej następowało w chwili rejestracji, osobom rejestrującym się po raz pierwszy. Doradcy zawodowi w ramach promocji kształcenia przez całe życie, udzielali informacji bezrobotnym i poszukującym pracy o zawodach rynku pracy oraz możliwościach szkolenia, udzielali porad ułatwiających wybór zawodu, zmianę kwalifikacji z wykorzystaniem testów. W wyniku przeprowadzonych działań 91 bezrobotnych z powiatu grudziądzkiego i 284 bezrobotnych z miasta Grudziądza znalazło zatrudnienie tj. o 76 osób więcej niż w roku 2004. Ze szkolenia zawodowego skorzystało 470 osób, czyli o 176 osób więcej niż w roku poprzednim. W tabeli 24 przedstawiono liczbę osób korzystających z poradnictwa zawodowego według wykształcenia. 30

Tabela 24 Osoby bezrobotne korzystające z poradnictwa zawodowego według wykształcenia Wykształcenie Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Wyższe 119 88 18 14 Policealne i średnie zawodowe 581 350 189 129 Średnie ogólnokształcące 382 250 131 88 Zasadnicze zawodowe 437 178 210 73 Gimnazjalne i poniżej 225 85 160 68 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MGiP-01, styczeń grudzień 2005 Po skorzystaniu z usług poradnictwa zawodowego najwięcej osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym podjęło pracę w powiecie grudziądzkim (39 bezrobotnych) oraz z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (108 bezrobotnych) z miasta Grudziądza. IV ŚRODKI FUNDUSZU PRACY W ROKU 2005 Istotny wpływ na ograniczenie bezrobocia w danym regionie ma sposób wykorzystania środków finansowych z Funduszu Pracy. Racjonalność wykorzystania tego funduszu niewątpliwie może w sposób znaczący kształtować lokalną gospodarkę obszaru. Dyrekcja Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu w celu ograniczenia bezrobocia w mieście i powiecie grudziądzkim, a tym samym poprawy sytuacji na lokalnym rynku pracy, nie tylko wykorzystuje racjonalnie środki przeznaczone z algorytmu ale również pozyskuje dodatkowe środki finansowe, w tym pochodzące z budżetu Unii Europejskiej. Dzięki tym staraniom pobudzono sytuację lokalnej gospodarki, zwiększono liczbę nowych miejsc pracy, oraz ułatwiono osobom bezrobotnym podjęcie działalności gospodarczej. Efektem tych inicjatyw, jak i podjętych działań był w roku 2005 spadek stopy bezrobocia w powiecie i mieście Grudziądzu w stosunku do roku poprzedniego. Wymiernym świadectwem poprawy sytuacji na lokalnym rynku pracy jest ilość osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu w stosunku do lat poprzednich. Niewątpliwie zmniejszenie liczby bezrobotnych oraz zwiększenie samozatrudnienia świadczy o korzystnym wpływie działań podjętych przez Prezydenta Miasta na ożywienie gospodarcze regionu grudziądzkiego. 31

Wzrost gospodarczy w długim okresie czasu jest uzależniony zarówno od czynników makroekonomicznych jak również mikroekonomicznych. Ważne jest także dążenie do stworzenia jak najkorzystniejszych warunków dla osób, które chciałyby prowadzić działalność gospodarczą na terenie miasta i powiatu grudziądzkiego. Do takich działań można zaliczyć m.in. zwiększone nakłady na dotacje dla bezrobotnych, którzy rozpoczynają własną działalność gospodarczą. Z zatrudnienia w ramach poszczególnych form subsydiowanych z uwzględnieniem środków pochodzących z ustalonego wcześniej algorytmu skorzystało 1 635 bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu. 1. Środki Funduszu Pracy na rok 2005 Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie, Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu w roku 2005 miał do dyspozycji 7.681.200,00 zł. Dostępne środki zostały przeznaczone na realizację usług i instrumentów rynku pracy. Dodatkowo w ciągu roku pozyskano środki z rezerwy Ministra Gospodarki i Pracy oraz środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej. Wszystkie środki zostały przeznaczone na realizację zadań wynikających z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 2. Limit środków Funduszu Pracy Limit środków, który otrzymał Powiatowy Urząd Pracy wg algorytmu w roku 2005 wynosił 7.681.200,00 zł. W ramach przyznanego limitu dokonano podziału środków zgodnie z planem wydatków na realizację projektów współfinansowanych z programu Phare, oraz projektów współfinansowanych przez Europejski Fundusz Społeczny w ramach Działań 1.2, 1.3 oraz 1.5 Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwoju Zasobów Ludzkich. Niezbędna kwota z Funduszu Pracy stanowiła 1.047.578,73 zł. Pozostała wielkość środków w wysokości 6.633.621,27 zł została rozdysponowana pomiędzy poszczególne formy przeciwdziałania bezrobociu. W tabeli 25 przedstawiono podział przyznanych środków wg algorytmu w roku 2005. 32

Tabela 25 Podział środków przyznawanych wg algorytmu w roku 2005 LIMIT 2005 Algorytm 7 681 200,00 PHARE 111 123,63 Działanie 1.2 i 1.3 919 345,10 Działanie 1.5 17 110,00 Suma pomniejszająca limit 2005 1 047 578,73 LIMIT 2005 DO WYKORZYSTANIA 6 633 621,27 Kwota limitu przyznanych środków na rok 2005 została rozdysponowana pomiędzy poszczególne instrumenty rynku pracy realizowane w danym roku. Szczegółowy podział przyznanych środków wraz z uwzględnieniem instrumentów rynku pracy oraz ich procentowy udział przedstawia tabela 26. 33

Tabela 26 Limit środków Funduszu Pracy w 2005 roku z podziałem na formy - algorytm Instrument Kwota limitu % limitu 2005 Roboty publiczne 2 878 001,62 43,39 Prace interwencyjne 534 286,98 8,05 Zatrudnienie absolwentów 11 192,90 0,17 Staże absolwenckie 1 715 324,39 25,86 Przygotowanie zawodowe 566 956,23 8,55 Szkolenia 66 862,79 1,01 Dodatki szkoleniowe 4 870,86 0,07 Stypendia szkoleniowe 8 646,66 0,13 Pożyczki szkoleniowe 6 895,00 0,10 Doposażenie i wyposażenie 170 518,28 2,57 Dotacje 200 600,00 3,02 Zwrot kosztów dojazdu 14 184,08 0,21 Wynagrodzenia młodocianych 454 532,14 6,85 Refundacja składek ZUS absolwentom 749,34 0,01 Źródło: Obliczenia własne PUP Grudziądz 6 633 621,27 100,00 Największy udział w aktywnych formach miały roboty publiczne, które stanowiły prawie połowę wydatków Funduszu Pracy wg algorytmu w 2005 roku. Również wysoki udział w wydatkach bo aż 25,86 %, miały staże absolwenckie. W tabeli 27 przedstawiono limity środków Funduszu Pracy w 2005 roku z podziałem na poszczególne gminy według algorytmu. 34

Tabela 27 Limit środków Funduszu Pracy w roku 2005 z podziałem na poszczególne gminy według algorytmu Wyszczególnienie Limit środków w 2005 roku % limitu środków Miasto Grudziądz 3 718 340,17 56,05 Gmina Grudziądz 622 976,71 9,39 Miasto i Gmina Łasin 667 134,42 10,06 Gmina Gruta 446 575,11 6,73 Miasto i Gmina Radzyń Chełmiński 418 846,00 6,31 Gmina Rogóźno 281 051,10 4,24 Gmina Świecie nad Osą 478 697,76 7,22 Powiat Grudziądzki 2 915 281,10 43,95 Źródło: Obliczenia własne PUP ogółem 6 633 621,27 100,00 Przy podziale środków z Funduszu Pracy w roku 2005 największe nakłady finansowe w powiecie grudziądzkim przyznano miastu i gminie Łasin oraz gminie Grudziądz powyżej 9 %. Podział limitu środków jest uzależniony m.in. od skali bezrobocia występującego na danym obszarze. Najmniejszy limit środków Funduszu Pracy przyznano gminie Rogóźno. 3. Środki Funduszu Pracy z uwzględnieniem kwot wcześniej zaangażowanych Pozyskane środki z Funduszu Pracy zostały pomniejszone o wielkość zobowiązań zaciągniętych w roku 2004 koniecznych do pokrycia w roku 2005 wkładu własnego przeznaczonego na realizację projektów współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej. W tabeli 28 przedstawiono wielkość wydatków z podziałem na instrumenty i usługi rynku pracy uwzględniając wielkość zobowiązań z roku 2004 oraz środki własne zaangażowane w realizację projektów współfinansowanych z budżetu UE. 35

Tabela 28 Wydatki na poszczególne instrumenty rynku pracy wynikające z zaciągniętych zobowiązań w roku 2004 Instrument Kwota limitu Zobowiązania 2004 Roboty publiczne 2 878 001,62 zł 379 842,34 zł Prace interwencyjne 534 286,98 zł 209 802,49 zł Zatrudnienie absolwentów 11 192,90 zł 11 192,90 zł Staże absolwenckie 1 715 324,39 zł 697 800,39 zł Przygotowanie zawodowe 566 956,23 zł 150 429,39 zł Szkolenia 66 862,79 zł - zł Dodatki szkoleniowe 4 870,86 zł - zł Stypendia szkoleniowe 8 646,66 zł - zł Pożyczki szkoleniowe 6 895,00 zł - zł Doposażenie i wyposażenie 170 518,28 zł 48 707,40 zł Dotacje 200 600,00 zł - zł Zwrot kosztów dojazdu 14 184,08 zł 189,98 zł Wynagrodzenia młodocianych 454 532,14 zł 454 532,14 zł Refundacja składek ZUS absolwentom 749,34 zł 749,34 zł Źródło: Opracowanie własne PUP Grudziądz 6 633 621,27 zł 1 953 246,37 zł Pozostałą kwotę 4.680.374,90 zł, którą dysponował PUP po odjęciu zobowiązań zaciągniętych w roku 2004 przeznaczył na dalszą realizację usług i instrumentów rynku pracy w 2005 roku. 36

V Wielkość zobowiązań 1. Wielkość zobowiązań przechodzących z roku 2004 na rok 2005 W roku 2004 rozpoczęto realizację zadań, których płatność w części nastąpiła w roku 2004, a pozostała część w roku 2005. Poniżej przedstawiono poziom zobowiązań z roku 2004, których spłata nastąpiła w roku 2005. Tabela 29 Poziom zobowiązań z roku 2004 Wyszczególnienie Zobowiązania z roku 2004 % zobowiązań Roboty publiczne 379 842,34 zł 19,45 Prace interwencyjne 209 802,49 zł 10,75 Zatrudnienie absolwentów 11 192,90 zł 0,57 Staże absolwenckie 697 800,39 zł 35,72 Przygotowanie zawodowe 150 429,39 zł 7,70 Doposażenie i wyposażenie 48 707,40 zł 2,49 Zwrot kosztów dojazdu 189,98 zł 0,01 Wynagrodzenia młodocianych 454 532,14 zł 23,27 Refundacja składek ZUS absolwentom 749,34 zł 0,04 Źródło: Obliczenia własne Razem 1 953 246,37 zł 100,00 Wielkość zobowiązań z roku 2004, która przeszła na rok 2005 ukształtowała się na poziomie 1.953.246,37 zł. Największą kwotę stanowiły zobowiązania z tytułu staży absolwenckich tj. 35,72 %. Kształtowanie się wydatków Funduszu Pracy powstałych w wyniku zobowiązań z roku 2004 z podziałem na instrumenty i usługi rynku pracy oraz gminy objęte działaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu według algorytmu przedstawia tabela 30. 37

Tabela 30 Wydatki Funduszu Pracy poniesione w 2005 roku w wyniku powstałych zobowiązań w roku 2004 z podziałem na instrumenty rynku pracy i gminy objęte obszarem działania PUP w Grudziądzu wg algorytmu Wyszczególnienie Roboty publiczne Prace interwencyjne Zatrudnienie absolwentów Staże zawodowe Przygotowanie zawodowe Doposażenie i wyposażenie Zwrot kosztów dojazdu Wynagrodzenia młodocianych Refundacja składek ZUS absolwentom Razem Miasto Grudziądz 96 260,54 108 405,66 6 567,92 552 599,04 118 407,13 24 937,18-321 027,57 749,34 1 228 954,38 Gmina Grudziądz 27 235,38 41 545,54-82 561,83 4 733,96 - - 34 767,02-190 843,73 Miasto i Gmina Łasin 89 692,83 3 750,88 1 541,66 10 656,91 9 221,22 23 770,22-33 284,60-171 918,32 Gmina Gruta 36 936,59 8 167,66 1 541,66 27 464,50 7 673,01-13,98 20 081,83-101 879,23 Miasto i Gmina Radzyń Chełmiński 38 924,81 34 353,00-6 326,89 5 182,62 - - 14 658,63-99 445,95 Gmina Rogóźno 42 892,24 2 307,50 1 541,66 6 367,74 5 211,45-176,00 18 140,85-76 637,44 Gmina Świecie n/osą 47 899,95 11 272,25-11 823,48 - - - 12 571,64-83 567,32 Suma 379 842,34 209 802,49 11 192,90 697 800,39 150 429,39 48 707,40 189,98 454 532,14 749,34 1 953 246,37 Źródło: Obliczenia własne

2. Wielkość zobowiązań wynikających z przyjętego algorytmu w roku 2005 Podział pozostałej kwoty wynikającej z algorytmu tj. 4.680.374,90 zł dokonano zgodnie z przyjętymi założeniami w rozbiciu na poszczególne instrumenty i usługi rynku pracy. Wielkość poszczególnych kwot obrazuje tabela 31. Tabela 31 Wielkość zobowiązań podjętych w 2005 roku Wyszczególnienie Zobowiązania z roku 2005 Roboty publiczne Prace interwencyjne Zatrudnienie absolwentów Staże absolwenckie Przygotowanie zawodowe Szkolenia Dodatki szkoleniowe Stypendia szkoleniowe Pożyczki szkoleniowe Doposażenie i wyposażenie Dotacje Zwrot kosztów dojazdu Wynagrodzenia młodocianych Refundacja składek ZUS absolwentom Razem Źródło: Obliczenia własne 2 498 159,28 zł 324 484,49 zł - zł 1 017 524,00 zł 416 526,84 zł 66 862,79 zł 4 870,86 zł 8 646,66 zł 6 895,00 zł 121 810,88 zł 200 600,00 zł 13 994,10 zł - zł - zł 4 680 374,90 zł