Podatek od czynnoêci cywilnoprawnych Op ata skarbowa

Podatek od czynnoêci cywilnoprawnych Op ata skarbowa

Podatek od czynnoêci cywilnoprawnych Op ata skarbowa 2009 Jan Zdanowicz 6. wydanie Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2009

Podatek od czynnoœci cywilnoprawnych. Op³ata skarbowa Stan prawny: czerwiec 2009 Redakcja merytoryczna: Adrianna Kocewiak-Górska Redaktor prowadz¹cy: Emilia Kasperowicz-Medyñska Korekta jêzykowa: SCRIPTIO Anna Marecka Projekt ok³adki i stron tytu³owych: GRAFOS Wydawnictwo C. H. Beck 2009 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00 203 Warszawa Sk³ad i ³amanie: DTP Service Druk i oprawa: ELPIL, Siedlce ISBN 978-83-255-0741-1

Spis treœci Przedmowa Spis treœci... IX Wykaz skrótów... XI Czêœæ I. Ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych. Komentarz.. 1 Wprowadzenie... 3 Ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych z dnia 9 wrzeœnia 2000 r. o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) Rozdzia³ 1. Przedmiot opodatkowania... 5 Art. 1. Zakres... 5 Art. 1a. Objaœnienie pojêæ... 34 Art. 2. Wy³¹czenia... 35 Rozdzia³ 2. Obowi¹zek podatkowy... 48 Art. 3. Powstanie obowi¹zku... 48 Art. 4. Obowi¹zek podatkowy... 52 Art. 5. Obowi¹zek zap³aty podatku... 55 Rozdzia³ 3. Podstawa opodatkowania oraz wysokoœæ podatku... 56 Art. 6. Podstawa opodatkowania... 56 Art. 7. Stawki... 69 Rozdzia³ 4. Zwolnienia od podatku... 73 Art. 8. Zwolnienia podmiotowe... 73 Art. 9. Zwolnienia przedmiotowe... 80 Rozdzia³ 5. Zap³ata, pobór i zwrot podatku... 100 Art. 10. Zap³ata... 100 Art. 11. Zwrot... 105 Rozdzia³ 6. W³aœciwoœæ organów podatkowych... 111 Art. 12. W³aœciwoœæ miejscowa... 111 Art. 13. W³aœciwoœæ miejscowa... 113 Art. 13a. W³aœciwoœæ organu podatkowego... 114 Rozdzia³ 7. Przepisy przejœciowe i koñcowe... 114 Art. 14. Zastosowanie ustawy... 114 Art. 15. Zastosowanie ustawy... 114 Art. 16. Wejœcie w ycie... 115 Odnoœnik 1... 116 V

Spis treœci Czêœæ II. Ustawa o op³acie skarbowej. Komentarz... 117 Wprowadzenie... 119 Ustawa o op³acie skarbowej z dnia 16 listopada 2006 r. o op³acie skarbowej (Dz.U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.) Rozdzia³ 1. Przedmiot op³aty skarbowej... 121 Art. 1. Zakres przedmiotowy... 121 Art. 2. Wy³¹czenia szczególne... 128 Art. 3. Wy³¹czenia ogólne... 136 Art. 4. Odes³anie do za³¹cznika... 139 Rozdzia³ 2. Obowi¹zek zap³aty op³aty skarbowej oraz podmioty zwolnione od op³aty skarbowej... 139 Art. 5. Zakres podmiotowy... 139 Art. 6. Obowi¹zek zap³aty... 142 Art. 7. Zwolnienia... 143 Rozdzia³ 3. Zap³ata i zwrot op³aty skarbowej... 150 Art. 8. Sposób zap³aty... 150 Art. 9. Zwrot... 152 Art. 10. Upowa nienie dla ministra... 154 Art. 11. Zbiorcze informacje o nieuiszczeniu op³aty... 155 Rozdzia³ 4. W³aœciwoœæ organów podatkowych... 156 Art. 12. W³aœciwoœæ organów... 156 Rozdzia³ 5. Zmiany w przepisach obowi¹zuj¹cych... 157 Art. 13.... 157 Art. 14.... 157 Art. 15.... 158 Art. 16.... 159 Art. 17.... 159 Art. 18.... 159 Rozdzia³ 6. Przepisy przejœciowe i koñcowe... 160 Art. 19. Zastosowanie ustawy... 160 Art. 20. Derogacja... 161 Art. 21. Wejœcie w ycie... 161 Za³¹cznik. Wykaz przedmiotów op³aty skarbowej oraz zwolnienia komentarz... 163 Wprowadzenie... 165 I. Dokonanie czynnoœci urzêdowej... 166 II. Wydanie zaœwiadczenia... 201 III. Wydanie zezwolenia (pozwolenia, koncesji)... 217 IV. Z³o enie dokumentu... 255 Czêœæ III. Akty prawne... 259 1. Dyrektywa Rady dotycz¹ca podatków poœrednich od gromadzenia kapita³u z dnia 12 lutego 2008 r. (2008/7/WE)... 261 2. Rozporz¹dzenie Ministra Finansów w sprawie sposobu pobierania i zwrotu podatku od czynnoœci cywilnoprawnych 16 grudnia 2008 r. (Dz.U. Nr 234, poz. 1577)... 277 VI

Spis treœci 3. Rozporz¹dzenie Ministra Finansów w sprawie op³aty skarbowej z dnia 28 wrzeœnia 2007 r. (Dz.U. Nr 187, poz. 1330)... 280 4. Ustawa o dochodach jednostek samorz¹du terytorialnego z dnia 13 listopada 2003 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. Nr 82, poz. 539 ze zm.)... 283 5. Ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym z dnia 14 grudnia 1994 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 70, poz. 474 ze zm.)... 288 6. Ustawa o systemie ubezpieczeñ spo³ecznych z dnia 13 paÿdziernika 1998 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.)... 290 7. Ustawa o Narodowym Banku Polskim z dnia 29 sierpnia 1997 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2 ze zm.)... 291 8. Ustawa o rezerwach pañstwowych z dnia 30 maja 1996 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 89, poz. 594)... 292 9. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i spo³ecznej oraz zatrudnianiu osób niepe³nosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 ze zm.)... 294 10. Ustawa o specjalnych strefach ekonomicznych z dnia 20 paÿdziernika 1994 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274 ze zm.)... 296 11. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Zielonoœwi¹tkowego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 1997 r. (Dz.U. Nr 41, poz. 254 ze zm.)... 297 12. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Starokatolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 1997 r. (Dz.U. Nr 41, poz. 253 ze zm.)... 299 13. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Katolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 1997 r. (Dz.U. Nr 41, poz. 252 ze zm.)... 301 14. Ustawa o stosunku Pañstwa do gmin wyznaniowych ydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 1997 r. (Dz.U. Nr 41, poz. 251 ze zm.)... 303 15. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 maja 1994 r. (Dz.U. Nr 73, poz. 324 ze zm.)... 304 16. Ustawa o stosunkach Pañstwa do Koœcio³a Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 czerwca 1995 r. (Dz.U. Nr 97, poz. 482 ze zm.)... 306 17. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 czerwca 1995 r. (Dz.U. Nr 97, poz. 481 ze zm.)... 308 18. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Chrzeœcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 czerwca 1995 r. (Dz.U. Nr 97, poz. 480 ze zm.)... 310 19. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 czerwca 1995 r. (Dz.U. Nr 97, poz. 479 ze zm.)... 312 VII

Spis treœci 20. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 maja 1994 r. (Dz.U. Nr 73, poz. 323 ze zm.)... 314 21. Ustawa o stosunku Pañstwa do Polskiego Autokefalicznego Koœcio³a Prawos³awnego z dnia 4 lipca 1991 r. (Dz.U. Nr 66, poz. 287 ze zm.)... 316 22. Ustawa o stosunku Pañstwa do Koœcio³a Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 maja 1989 r. (Dz.U. Nr 29, poz. 154 ze zm.)... 318 Indeks rzeczowy... 321 VIII

Przedmowa Przedmowa Publikacja mniejsza poœwiêcona jest podatkowi od czynnoœci cywilnoprawnych oraz op³acie skarbowej. Podatek od czynnoœci cywilnoprawnych jest jednym z rodzajów podatków maj¹tkowych. Konstrukcja powy szego podatku jest œciœle zwi¹zana z instytucjami prawa cywilnego i prawa handlowego. Z kolei op³ata skarbowa jako jedna z postaci op³at publicznych za dzia³ania organów administracji pañstwowej jest œciœle zwi¹zana z instytucjami prawa administracyjnego. Komentarz, który przedstawiam Czytelnikom jest prób¹ prezentacji problematyki podatku od czynnoœci cywilnoprawnych oraz op³aty skarbowej z uwzglêdnieniem wskazanych wy ej norm prawnych. W konsekwencji publikacja zawiera nie tylko analizê konstrukcji podatku od czynnoœci cywilnoprawnej i op³aty skarbowej, ale równie wskazanie uregulowañ dotycz¹cych instytucji prawnych zawartych w innych ga³êziach prawa. Komentarz zosta³ wzbogacony orzecznictwem s¹dów administracyjnych i interpretacjami organów podatkowych z zakresu podatku od czynnoœci cywilnoprawnych i op³aty skarbowej. W niniejszym wydaniu uwzglêdni³em ostatnie zmiany w przepisach ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych i op³acie skarbowej dokonane w 2008 r. Bia³ystok, czerwiec 2009 r. Jan Zdanowicz Radca Prawny IX

Przedmowa Przedmowa Publikacja niniejsza poœwiêcona jest podatkowi od czynnoœci cywilnoprawnych oraz op³acie skarbowej. Podatek od czynnoœci cywilnoprawnych jest jednym z rodzajów podatków maj¹tkowych. Konstrukcja powy szego podatku jest œciœle zwi¹zana z instytucjami prawa cywilnego i prawa handlowego. Z kolei op³ata skarbowa jako jedna z postaci op³at publicznych za dzia³ania organów administracji pañstwowej jest œciœle zwi¹zana z instytucjami prawa administracyjnego. Komentarz, który przedstawiam Czytelnikom jest prób¹ prezentacji problematyki podatku od czynnoœci cywilnoprawnych oraz op³aty skarbowej z uwzglêdnieniem wskazanych wy ej norm prawnych. W konsekwencji publikacja zawiera nie tylko analizê konstrukcji podatku od czynnoœci cywilnoprawnej i op³aty skarbowej, ale równie wskazanie uregulowañ dotycz¹cych instytucji prawnych zawartych w innych ga³êziach prawa. Komentarz zosta³ wzbogacony orzecznictwem s¹dów administracyjnych i interpretacjami organów podatkowych z zakresu podatku od czynnoœci cywilnoprawnych i op³aty skarbowej. W tym wydaniu uwzglêdni³em ostatnie zmiany w przepisach ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych i op³acie skarbowej dokonane w 2008 r. Bia³ystok, czerwiec 2009 r. Jan Zdanowicz Radca Prawny IX

1. Akty Wykaz prawne skrótów FinPublU... KC... KPA... KPC... KRiO... KWU... Op³SkU... OrdPU... PCzCywU... PDOPrU... PrBank... PrDew... PrGosp... PSpDarU... VATU... 2. Inne Wykaz skrótów ustawa o finansach publicznych Kodeks cywilny Kodeks postêpowania administracyjnego Kodeks postêpowania cywilnego Kodeks rodzinny i opiekuñczy ustawa o ksiêgach wieczystych i hipotece ustawa o op³acie skarbowej Ordynacja podatkowa ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych ustawa Prawo bankowe ustawa Prawo dewizowe ustawa Prawo dzia³alnoœci gospodarczej ustawa o podatku od spadków i darowizn ustawa o podatku od towarów i us³ug Biul.Skarb.... Biuletyn Skarbowy MoPod... Monitor Podatkowy M.Prawn.... Monitor Prawniczy NBP... Narodowy Bank Polski NSA... Naczelny S¹d Administracyjny WSA... Wojewódzki S¹d Administracyjny XI

Czêœæ I. Ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych Komentarz

Wprowadzenie Podatek od czynnoœci cywilnoprawnych stanowi szczególn¹ formê podatku maj¹tkowego. Cech¹ wspóln¹ podatków maj¹tkowych jest opodatkowanie wartoœci nabycia okreœlonych dóbr maj¹tkowych. Do tego typu podatków w polskim systemie prawa podatkowego nale y zaliczyæ równie podatek od spadków i darowizn. Opodatkowanie praw maj¹tkowych w polskim ustawodawstwie podatkowym siêga okresu miêdzywojennego i nawi¹zuje do uregulowañ wprowadzonych w systemach podatkowych pañstw zaborczych, a w szczególnoœci ustawy z 18.6.1901 r. o nale ytoœciach od przeniesieñ maj¹tku (Dz.U. p. austr. Nr 74). Ustawa z 9.9.2000 r. o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych zawiera kompleksowe uregulowanie zasad opodatkowania czynnoœci cywilnoprawnych. Ustawa ta uchyli³a przepisy ustawy z 31.1.1989 r. o op³acie skarbowej w czêœci dotycz¹cej opodatkowania czynnoœci cywilnoprawnych. Od momentu uchwalenia ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych by³a nowelizowana kilkakrotnie. Najwa niejsze zmiany zosta³y wprowadzone przez: a) ustawê z 7.6.2002 r. o zmianie ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 121, poz. 1031), która wy³¹czy³a z zakresu opodatkowania umowy porêczenia, b) ustawê z 19.12.2003 r. o zmianie ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych (Dz.U. z 2004 r. Nr 6, poz. 42), która dostosowa³a uregulowania do przepisów dyrektyw Unii Europejskiej, c) ustawê z 16.11.2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 222, poz.1629), która wy³¹czy³a z zakresu opodatkowania umowy maj¹tkowe ma³ eñskie i ustanowienie odp³atnej renty oraz znios³a zasadê solidarnej odpowiedzialnoœci stron czynnoœci cywilnoprawnej za zap³atê podatku, d) ustawê z 7.11.2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 209 poz. 1319), która dostosowa³a uregulo- 3

Wprowadzenie wania do Dyrektywy Rady 2008/7/WE z 12.2.2008 r. dotycz¹cej podatków poœrednich od gromadzenia kapita³u opublikowana w Dz.Urz. UE Nr L46/1. Ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych nie zawiera w³asnych definicji czynnoœci cywilnoprawnych bêd¹cych przedmiotem opodatkowania (ustawa zawiera katalog 12 czynnoœci cywilnoprawnych podlegaj¹cych opodatkowaniu), dlatego konieczne jest odwo³anie siê do instytucji prawa cywilnego, a w szczególnoœci przepisów Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu spó³ek handlowych. 4

Ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych 1 z dnia 9 wrzeœnia 2000 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) (zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238, Dz.U. z 2008 r. Dz.U. Nr 209, poz. 1319, Dz.U. z 2009 r. Nr 22, poz. 120) Spis treœci PCzCywU Czêœæ Rozdzia³ I. Komentarz 1. Przedmiot opodatkowania Art. Rozdzia³ 1. Przedmiot opodatkowania... 1 2 Rozdzia³ 2. Obowi¹zek podatkowy... 3 5 Rozdzia³ 3. Podstawa opodatkowania oraz wysokoœæ podatku.... 6 7 Rozdzia³ 4. Zwolnienia od podatku... 8 9 Rozdzia³ 5. Zap³ata, pobór i zwrot podatku... 10 11 Rozdzia³ 6. W³aœciwoœæ organów podatkowych.... 12 13a Rozdzia³ 7. Przepisy przejœciowe i koñcowe.... 14 16 Odnoœnik nr 1 Art. 1. [Zakres] Rozdzia³ 1. Przedmiot opodatkowania 1. 2 Podatkowi podlegaj¹: 1) nastêpuj¹ce czynnoœci cywilnoprawne: a) umowy sprzeda y oraz zamiany rzeczy i praw maj¹tkowych, b) umowy po yczki, 1 Odnoœnik dodany ustaw¹ z 24.8.2007 r. (Dz.U. Nr 176, poz. 1238), która wesz³a w ycie 10.10.2007 r. Treœæ odnoœnika publikujemy na koñcu ustawy. 2 Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k w brzmieniu nadanym ustaw¹ z 7.11.2008 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1319), która wesz³a w ycie 1.1.2009 r. 5

PCzCywU Art. 1 Czêœæ I. Komentarz c) (uchylona) d) umowy darowizny w czêœci dotycz¹cej przejêcia przez obdarowanego d³ugów i ciê arów albo zobowi¹zañ darczyñcy, e) umowy do ywocia, f) umowy o dzia³ spadku oraz umowy o zniesienie wspó³w³asnoœci w czêœci dotycz¹cej sp³at lub dop³at, g) (uchylona) h) ustanowienie hipoteki, i) ustanowienie odp³atnego u ytkowania, w tym nieprawid³owego, oraz odp³atnej s³u ebnoœci, j) umowy depozytu nieprawid³owego, k) umowy spó³ki; 2) zmiany umów wymienionych w pkt 1, je eli powoduj¹ one podwy - szenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynnoœci cywilnoprawnych, z zastrze eniem ust. 3 pkt 4; 3) orzeczenia s¹dów, w tym równie polubownych, oraz ugody, je eli wywo³uj¹ one takie same skutki prawne, jak czynnoœci cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2. 2. 1 Przepisy ustawy o: 1) umowie spó³ki i jej zmianie stosuje siê odpowiednio do aktów za³o ycielskich spó³ek, statutów spó³ek i ich zmiany; 2) czynnoœciach cywilnoprawnych stosuje siê odpowiednio do przedmiotów opodatkowania okreœlonych w ust. 1 pkt2i3. 3. 2 W przypadku umowy spó³ki za zmianê umowy uwa a siê: 1) przy spó³ce osobowej wniesienie lub podwy szenie wk³adu, którego wartoœæ powoduje zwiêkszenie maj¹tku spó³ki albo podwy szenie kapita³u zak³adowego, po yczkê udzielon¹ spó³ce przez wspólnika, dop³aty oraz oddanie przez wspólnika spó³ce rzeczy lub praw maj¹tkowych do nieodp³atnego u ywania; 2) przy spó³ce kapita³owej podwy szenie kapita³u zak³adowego z wk³adów lub ze œrodków spó³ki oraz dop³aty; 3) przekszta³cenie lub ³¹czenie spó³ek, je eli ich wynikiem jest zwiêkszenie maj¹tku spó³ki osobowej lub podwy szenie kapita³u zak³adowego; 4) przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium pañstwa niebêd¹cego pañstwem cz³onkowskim: 1 Art. 1 ust. 2 w brzmieniu nadanym ustaw¹ z 7.11.2008 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1319), która wesz³a w ycie 1.1.2009 r. 2 Art. 1 ust. 3 w brzmieniu nadanym ustaw¹ z 7.11.2008 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1319), która wesz³a w ycie 1.1.2009 r. 6

Rozdzia³ 1. Przedmiot opodatkowania a) rzeczywistego oœrodka zarz¹dzania spó³ki kapita³owej, je eli jej siedziba nie znajduje siê na terytorium pañstwa cz³onkowskiego, b) siedziby spó³ki kapita³owej, je eli jej rzeczywisty oœrodek zarz¹dzania nie znajduje siê na terytorium pañstwa cz³onkowskiego tak e wtedy, gdy czynnoœæ ta nie powoduje podwy szenia kapita³u zak³adowego. 4. Czynnoœci cywilnoprawne podlegaj¹ podatkowi, z zastrze eniem ust. 5, je eli ich przedmiotem s¹: 1) rzeczy znajduj¹ce siê na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa maj¹tkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 2) rzeczy znajduj¹ce siê za granic¹ lub prawa maj¹tkowe wykonywane za granic¹, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibê na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynnoœæ cywilnoprawna zosta³a dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 5. 1 Umowa spó³ki oraz jej zmiana podlega podatkowi, je eli w chwili dokonania czynnoœci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje siê: 1) w przypadku spó³ki osobowej siedziba tej spó³ki; 2) w przypadku spó³ki kapita³owej: a) rzeczywisty oœrodek zarz¹dzania albo b) siedziba tej spó³ki je eli jej rzeczywisty oœrodek zarz¹dzania nie znajduje siê na terytorium innego pañstwa cz³onkowskiego. 6. (uchylony) 7. (uchylony) 8. (uchylony) Art. 1 PCzCywU 1. Artyku³ 1 PCzCywU okreœla zakres przedmiotowy i terytorialny podatku od czynnoœci cywilnoprawnych. Niniejsza ustawa w odró nieniu od poprzednio obowi¹zuj¹cej ustawy z 31.1.1989 r. o op³acie skarbowej (Dz.U. Nr 4, poz. 23 ze zm.) ma charakter jednorodny i odnosi siê wy³¹cznie do opodatkowania czynnoœci cywilnoprawnych. Zagadnienie ustalania i poboru op³aty skarbowej w sprawach z zakresu administracji publicznej i dokumentów reguluj¹ przepisy ustawy z 16.11.2006 r. o op³acie skarbowej (Dz.U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.). 1 Art. 1 ust. 5 pkt 2 lit. b w brzmieniu nadanym ustaw¹ z 7.11.2008 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1319), która wesz³a w ycie 1.1.2009 r. 7

PCzCywU Art. 1 2. Ustawa nie zawiera legalnej definicji pojêcia czynnoœæ cywilnoprawna. Pojêcia tego nie definiuj¹ równie przepisy prawa cywilnego. Zdefiniowanie go pozostawiono nauce prawa cywilnego. W doktrynie prawa pod pojêciem czynnoœci cywilnoprawnej najczêœciej rozumie siê takie zdarzenie prawne, które polega na œwiadomym d¹ eniu cz³owieka (osoby prawnej) do osi¹gniêcia okreœlonego skutku prawnego (por. A. Wolter, Prawo cywilne. Zarys czêœci ogólnej, s. 276). Czynnoœæ prawn¹ stanowi¹ wy³¹cznie takie dzia³ania, w których wystêpuje jako konieczny element oœwiadczenia woli (tak: M. Safjan, Kodeks Cywilny. Komentarz. Teza 2 do art. 56 KC dostêpny w Systemie Informacji Prawnej Legalis). Niekiedy niezbêdnym elementem do wywo³ania skutku prawnego czynnoœci cywilnoprawnej mo e byæ, poza z³o eniem oœwiadczenia woli przez strony, równie dokonanie czynnoœci faktycznych (np. wydania przy czynnoœciach prawnych realnych) lub dokonanie wpisu we w³aœciwym rejestrze przez s¹d np. przy ustanowieniu hipoteki albo wpisie do rejestru przedsiêbiorców. 3. Opodatkowaniu podlegaj¹ wy³¹cznie czynnoœci cywilnoprawne, które s¹ wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 komentowanej ustawy. Przes¹dza o tym u ycie w treœci tego przepisu terminu nastêpuj¹ce, wyraÿnie odwo³uj¹cego siê do tych czynnoœci cywilnoprawnych, które zosta³y w nim wymienione. Nie podlegaj¹ opodatkowaniu umowy nienazwane, tj. umowy nieuregulowane przepisami prawa cywilnego lub prawa gospodarczego. Pogl¹d o zamkniêtym katalogu czynnoœci cywilnoprawnych podlegaj¹cych opodatkowaniu, wykszta³cony w trakcie obowi¹zywania ustawy z 1989 r. o op³acie skarbowej zosta³ równie zaakceptowany na gruncie ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych. Znajduje on równie potwierdzenie w orzecznictwie s¹dów administracyjnych i interpretacjach organów podatkowych. W wyroku WSA w Warszawie z 6.10.2006 r., sygn. akt III SA/Wa 2215/06 (publ. Legalis) podkreœlono, e: Podatkiem od czynnoœci cywilnoprawnych objête s¹ wy³¹cznie czynnoœci cywilnoprawne wymienione w art. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych. S¹ to czynnoœci prawne nazwane, regulowane przepisami polskiego prawa cywilnego. Powy szy pogl¹d aprobowany jest równie przez organy podatkowe. W wydawanych interpretacjach podatkowych do czynnoœci nieskutkuj¹cych powstaniem obowi¹zku podatkowego w podatku od czynnoœci cywilnoprawnych zalicza siê zarówno przekazanie œrodków pieniê nych zleceniobiorcy, jak i przeniesienie w³asnoœci nieruchomoœci na zleceniodawcê w ramach realizacji umowy zlecenia powierniczego (tak: interpretacja indywidualna Ministra Finansów, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 5.8.2008 r., znak: ITPB2/436 71/08/RS, zamieszczona 8 Czêœæ I. Komentarz