Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne 25 listopada 2016 Dane z Niemiec nie zachwyciły, CBRT wsparł lirę Przegląd wydarzeń gospodarczych: GER: Wzrost PKB w 3q16 spowolnił do 1,5% r/r (konsensus: 1,5% r/r) vs. 3,1% r/r w 2q16. [Reuters, 2016-11-24] GER: Wskaźnik Ifo w listopadzie wyniósł 110,4 pkt. (konsensus: 110,6 pkt.) vs. 110,4 pkt. (po korekcie) w październiku. [Reuters, 2016-11-24] TUR: Bank centralny Turcji (CBRT) niespodziewanie podwyższył główną stopę procentową o 50 pb do 8,0% oraz stopę kredytu overnight o 25 pb do 8,5%. [PAP, 2016-11-24] To pierwsza podwyżka stóp procentowych w Turcji od niemal 3 lat. Bank centralny zareagował na rekordowe osłabienie tureckiej liry. Nie można wykluczyć, że banki centralne innych gospodarek wschodzących, których waluty są narażone na znaczne osłabienie w związku z dużą zależnością tych gospodarek od finansowania w dolarze i oczekiwaną normalizacją polityki pieniężnej Fed. POL: Kwota wolna od podatku dla najmniej zarabiających wyniesie 6,6 tys. zł, a najlepiej zarabiający mogliby nie mieć wcale kwoty wolnej. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, 2016-11- 24] POL: Moim zdaniem obecnie nie ma powodów, by łagodzić politykę pieniężną z powodu osłabienia wzrostu gospodarczego. ( ) Podobnie jak prezesowi Glapińskiemu, także i mnie wydawało się, że stopy można byłoby podnieść gdzieś w 2018 roku." (J. Osiatyński, członek RPP) [Reuters, 2016-11-24] POL: Wzrost gospodarczy w 4q16 prawdopodobnie utrzyma się na obniżonym poziomie, lecz w kolejnych kwartałach powinien przyspieszyć. Większość członków RPP ocenia, że za utrzymaniem stóp procentowych bez zmian przemawia szczególnie stopniowy wzrost dynamiki cen. W świetle dostępnych informacji najbardziej prawdopodobna jest stabilizacja stóp procentowych w kolejnych kwartałach. (minutes) [NBP, 2016-11-24] POL: Polacy deklarują, że w 2016 r. na święta Bożego Narodzenia wydadzą o 5% więcej niż przed rokiem. Średnio na rodzinę wydatki wyniosą 1121 zł. (badanie Deloitte Zakupy Świąteczne 2016 ) [PAP, 2016-11-24] POL: Transfery z budżetu UE do Polski w 2017 r. osiągną ponad 50 mld zł, a polska składka do UE w 2017 r. wyniesie ok. 18 mld zł. (Ministerstwo Rozwoju) [PAP, 2016-11-24] Dziś w kalendarzu: POL: 10:00 stopa bezrobocia rejestrowanego w październiku (PKO: 8,2%; konsensus: 8,2% r/r vs. 8,3% r/r poprzednio). Wykres dnia: Wskaźnik Ifo 114 110 106 102 pkt. Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel. 22 521 80 84 Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Marcin Czaplicki Ekonomista tel. 22 521 54 50 Michał Rot Ekonomista tel. 22 580 34 22 Karolina Sędzimir Ekonomista tel. 22 521 81 28 2015 2016 Realny PKB (%) 3,9 2,9 Produkcja przemysł. (%) 4,9 2,6 Stopa bezrobocia (%) 9,7 8,4 Inflacja CPI (%) -0,9-0,6 Inflacja bazowa (%) 0,3-0,2 Podaż pieniądza M3 (%) 9,1 9,6 Saldo obrotów bieżących (%PKB) -0,6-0,5 Deficyt fiskalny (%PKB)* -2,6-2,2 Dług publiczny (%PKB)* 51,1 54,4 Stopa referencyjna (%) 1,50 1,50 EUR-PLN 4,26 4,40 Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); Prognozy PKO BP (BSR); *ESA2010. 98 wskaźnik Ifo 1 Ifo - wskaźnik oczekiwań 94 sty 12 lip 12 sty 13 lip 13 sty 14 lip 14 sty 15 lip 15 sty 16 lip 16 Źródło: Reuters Datastream, PKO Bank Polski.
Przegląd wydarzeń gospodarczych POL: Kwota wolna od podatku dla najmniej zarabiających wyniesie 6,6 tys. zł, a najlepiej zarabiający mogliby nie mieć wcale kwoty wolnej. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, 2016-11-24] POL: Moim zdaniem obecnie nie ma powodów, by łagodzić politykę pieniężną z powodu osłabienia wzrostu gospodarczego. A to dlatego, że płynność firm jest bardzo duża i nie koszt kredytu hamuje dziś inwestycje. ( ) W obecnych warunkach zmiany stóp w jedną czy w drugą stronę moim zdaniem nie będą miały większego wpływu na pobudzenie inwestycji. (...) Podobnie jak prezesowi Glapińskiemu, także i mnie wydawało się, że stopy można byłoby podnieść gdzieś w 2018 roku. Punktem wyjścia tego rozumowania jest rosnąca relacja dynamiki płac do dynamiki wydajności pracy, zaś dynamika wydajności pracy zależy z kolei od dynamiki inwestycji i PKB." (J. Osiatyński, członek RPP) [Reuters, 2016-11-24] POL: Wzrost gospodarczy w 4q16 prawdopodobnie utrzyma się na obniżonym poziomie, lecz w kolejnych kwartałach powinien przyspieszyć. Większość członków RPP ocenia, że za utrzymaniem stóp procentowych bez zmian przemawia szczególnie stopniowy wzrost dynamiki cen. W świetle dostępnych informacji najbardziej prawdopodobna jest stabilizacja stóp procentowych w kolejnych kwartałach. (minutes) [NBP, 2016-11-24] POL: Polacy deklarują, że w 2016 r. na święta Bożego Narodzenia wydadzą o 5% więcej niż przed rokiem. Średnio na rodzinę wydatki wyniosą 1121 zł. (badanie Deloitte Zakupy Świąteczne 2016 ) [PAP, 2016-11-24] POL: Ministerstwo Finansów będzie prefinansować potrzeby pożyczkowe na 2017 r. w rytmie podobnym jak w poprzednich latach. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, 2016-11-24] TUR: Bank centralny Turcji niespodziewanie podwyższył benchmarkową stopę procentową o 50 pb do 8,0% oraz stopę kredytu overnight o 25 pb do 8,5%. To pierwsza podwyżka stóp procentowych w Turcji od niemal 3 lat. Bank centralny zareagował na rekordowe osłabienie tureckiej liry. [PAP, 2016-11-24] POL: Transfery z budżetu UE do Polski w 2017 r. osiągną ponad 50 mld zł, a polska składka do UE w 2017 r. wyniesie ok. 18 mld zł. (Ministerstwo Rozwoju) [PAP, 2016-11-24] POL: W następnych kwartałach możliwe jest przyspieszenie tendencji wzrostowych popytu konsumpcyjnego gospodarstw domowych. (raport NBP Sytuacja finansowa gospodarstw domowych - II kw. 2016 r.) [NBP, 2016-11-24] POL: Nie ma na razie tematu korekty założeń makroekonomicznych zapisanych w projekcie budżetu na 2017 r. W 4q16 wzrost PKB będzie zbliżony do 2,5% r/r, a w 2q17 osiągnie powyżej 3%. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, 2016-11-24] POL: 500 mln zł rocznie oszczędności przyniesie zmiana naliczania emerytur byłych funkcjonariuszy SB. (M. Błaszczak, minister spraw wewnętrznych i administracji) [PAP, 2016-11-24] USA: Podwyżka stóp w USA jest właściwa stosunkowo niedługo, dopóki dane z gospodarki nadal będą wskazywać na dalszą poprawę w kierunku realizacji celów 2
Fed. Wielu członków Fed uważa, że ryzyka dla stabilności gospodarczej i finansowej mogą wzrosnąć z czasem, jeżeli rynek pracy ulegnie znacznemu przegrzaniu. (minutes) [PAP, 2016-11-23] POL: Wzrost PKB spowolnił i będzie słabszy niż zakładany w październikowej prognozie 3,2%. Spowolnienie ma charakter przejściowy. (L. Kąsek, Bank Światowy) [PAP, 2016-11-23] HUN: Węgierski bank centralny (MNB) pozostawił główną stopę bez zmian (0,90%), zgodnie z oczekiwaniami. Jednocześnie, MNB obniżył jednodniową stopę pożyczkową o 15 pb do 0,90%. [Reuters, 2016-11-22] MNB uznał, iż spowolnienie gospodarcze (wzrost PKB w 3q16 2,0% r/r vs. 2,8% r/r w 2q16) ma charakter przejściowy, a deflacyjne siły w gospodarce powoli wygasają, ale wykazał gotowość do dalszego łagodzenia polityki pieniężnej w przyszłości. POL: Podniesienie kwoty wolnej od podatku do 8 tys. zł, wraz z wprowadzeniem jednolitego podatku nastąpi od 2018 r. (H. Kowalczyk, szef Komitetu Stałego Rady Ministrów) [PAP/Gazeta Polska, 2016-11-22] POL: Ministerstwo Rozwoju planuje do końca 2016 r. podpisać kontrakty w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko za ok. 30 mld zł, zaś do końca 2017 r. ta wartość wzrośnie do ok. 46-57 mld zł. (W. Słowik, wiceminister rozwoju) [PAP, 2016-11-22] POL: Po trzech kwartałach br. zużycie paliw wzrosło o 10% r/r i wyniosło 21,5 mln m 3. (Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego) [PAP, 2016-11- 22] POL: Unia Europejska dofinansuje 16 inwestycji infrastrukturalnych i transportowych kwotą 8 mld zł z Instrumentu Łącząc Europę (CEF). (Ministerstwo Rozwoju) [PAP, 2016-11-22] POL: Emigrację zarobkową w ciągu najbliższego roku rozważa 12% aktywnych lub potencjalne aktywnych zawodowo Polaków. To najniższy odsetek w historii badania i o 7pp mniejsze wskazanie niż na początku br. (Work Service) [PAP, 2016-11-21] POL: Wynik finansowy netto przedsiębiorstw po trzech kwartałach br. wyniósł 88,9 mld zł i był wyższy o 21,8% r/r. [GUS, 2016-11-21] POL: Cofnięcie reformy stopniowego podnoszenia wieku emerytalnego jest negatywne dla ratingu Polski ("credit negative"), gdyż osłabia finanse publiczne, negatywnie wpływa na wzrost gospodarczy i w dalszym stopniu pogarsza wiarygodność prowadzenia polityki przez Polskę. (Moody's) [PAP, 2016-11-21] POL: Dla osób, które zarabiają więcej, nie powinno być kwoty wolnej. Degresywny system podatkowy trzeba zmieniać w kierunku progresywnego, ale biznes nie powinien się obawiać, że rząd chce go opodatkować jak pracujących na etacie. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, 2016-11-20] POL: Wicepremier M. Morawiecki zaprezentował Konstytucję dla Biznesu zawierającą m.in.: stosowanie zasad przyjaznej interpretacji przepisów i pewności prawa oraz wprowadzenie ulgi na start dla rozpoczynających działalność. [PAP, 2016-11-18] 3
Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz Piątek, 18 listopada Zatrudnienie w przedsiębiorstwach (paź.) Wynagrodzenie w przedsiębiorstwach (paź.) Poniedziałek, 21 listopada 14:00 POL 3,2% r/r 3,1% r/r 3,1% r/r 14:00 POL 3,9% r/r 4,2% r/r 3,6% r/r Produkcja przemysłowa (paź) 14:00 POL 3,2% r/r 1,1% r/r -1,3% r/r Sprzedaż detaliczna (paź., realna) 14:00 POL 6,3% r/r 5,5% r/r 4,6% r/r PPI (paź.) 14:00 POL 0,2% r/r 0,3% r/r 0,6% r/r Wtorek, 22 listopada Decyzja MNB 14:00 HUN 0,90% 0,90% 0,90% Sprzedaż domów na rynku wtórnym (paź.) Środa, 23 listopada 16:00 USA 5,47 mln 5,42 mln 5,60 mln Spowolnienie dynamiki płac oraz wolniejszy wzrost zatrudnienia wpłynęły na wyhamowanie realnego wzrostu funduszu płac w przedsiębiorstwach w październiku do 7,0% r/r wobec 7,8% we wrześniu i przeciętnie 8,6% r/r w 3q16 vs. 8,7% w 2q16. Negatywne efekty kalendarzowe oraz przedłużające się zacieśnienie fiskalne odbiły się na dynamice głównych wskaźników aktywności gospodarczej w październiku. Wyższa od oczekiwań dodatnia inflacja PPI (wskutek wzrostu cen w przetwórstwie i dostawie wody) sygnalizuje powrót inflacji CPI powyżej zera w końcu roku. MNB nieco złagodził politykę pieniężną wskazując na ryzyka występujące w gospodarce (niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych produkcja samochodów) oraz jeszcze słabo osadzone oczekiwania inflacyjne. Sprzedaż domów na rynku wtórnym wzrosła o 2% r/r sa, równomiernie w całym kraju. Pokazuje to niemalejący popyt, napędzany niskimi stopami procentowymi oraz rosnącymi dochodami. PMI w przemyśle (lis., wst.) 9:30 GER 55,0 pkt. 54,7 pkt. 54,4 pkt. Niemcy w tym miesiącu były głównym motorem wzrostu w strefie euro, choć francuskie PMI również pozytywnie zaskoczyło. PMI w przemyśle (lis., wst.) 10:00 EMU 53,5 pkt. 53,2 pkt. 53,7 pkt. Wzrosły zarówno zamówienia eksportowe, jak i komponent zatrudnienia. Dane wskazały też na wzrost cen dóbr i usług. Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych 14:30 USA 235 tys. 241 tys. 251 tys. PMI w przemyśle (lis., wst.) 15:45 USA 53,4 pkt. 53,4 pkt. 53,9 pkt Sprzedaż nowych domów (paź.) 16:00 USA 593 tys. 592 tys. 563 tys. Czwartek, 24 listopada PKB (3q16, fin.) 8:00 GER 3,1% r/r 1,5% r/r 1,5% r/r Indeks Ifo (lis.) 10:00 GER 110,4 pkt. 110,6 pkt. 110,4 pkt. Piątek, 24 listopada Stopa bezrobocia (paź.) 10:00 POL 8,3% 8,2% 8,2% Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Reuters, PKO Bank Polski. Wzrost z najniższeg poziomu od 1973 r. zanotowaneg w poprzednim tygodniu okazał się mocniejszy od oczekiwań, ale wynik nadal był bardzo dobry i potwierdził kontynuację poprawy sytuacji na rynku pracy w USA. Lepszy od prognoz PMI dla przemysłu oraz bardzo dobre dane o zamówieniach na dobra trwałe (dane zbierane przed wyborami) świadczą o kontynuacji ekspansji amerykańskiej gospodarki i przybliżają do podwyżki stóp procentowych Fed. Popyt na nowe domy nieco wyhamował (-1,9% m/m, najprawdopodobniej spowodowany małą podażą i wysoką ceną), jednak ich sprzedaż stanowi stosunkowo niewielką część amerykańskiego rynku nieruchomości. Wzrost PKB w Niemczech znacznie spowolnił (1,5% r/r nsa w 3q16 vs. 3,1% r/r nsa w 2q16), wspierany przez konsumpcję prywatną i publiczną Negatywny wpływ na wzrost PKB miały inwestycje oraz eksport netto. Głównym czynnikiem wzrostowym indeksu był boom budowlany oraz nieco lepsza sytuacja w handlu, co potwierdza, że nastroje przedsiębiorców nie zmieniły się po wyborach w USA. Stopa bezrobocia rejestrowanego spadnie do kolejnego najniższego w cyklu poziomu, zgodnie ze wstępnym szacunkiem MRPiPS. 4
Dane i prognozy makroekonomiczne 16-lip 16-sie 16-wrz 16-paź 4q15 1q16 2q16 3q16 2015 2016 Sfera realna PKB (% r/r) x x x x 4,3 3,0 3,1 2,5 3,9 2,9 Popyt krajowy (% r/r) x x x x 4,5 4,1 2,4 2,1 3,4 2,6 Spożycie indywidualne (% r/r) x x x x 3,0 3,2 3,3 3,3 3,2 3,3 Inwestycje w środki trwałe (% r/r) x x x x 4,4-1,8-4,9-5,4 6,1-4,1 Sprzedaż krajowa (% r/r)* x x x x 4,4 2,8 1,6 1,9 3,6 2,0 Zapasy (pkt. proc.) x x x x 0,1 1,3 0,5 0,2-0,2 0,6 Eksport netto (pkt. proc.) x x x x -0,1-0,9 0,8 0,3 0,6 0,3 Produkcja przemysłowa (% r/r) -3,4 7,5 3,2-1,3 6,6 3,0 5,7 2,5 4,9 2,6 Produkcja budow.-montażowa (% r/r) -18,8-20,5-15,3-20,1-1,5-11,6-13,9-18,2 2,8 x Sprzedaż detaliczna (realnie, % r/r) 4,4 7,8 6,3 4,6 4,4 4,4 5,7 5,9 3,7 x PKB (mld PLN) x x x x 508 426 446 455 1798 1855 Rynek pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego^ (%) 8,5 8,4 8,3 8,2 9,7 9,9 8,7 8,3 9,7 8,4 Zatrudnienie przedsiębiorstwa (% r/r) 3,2 3,1 3,2 3,1 1,2 2,5 2,9 3,2 1,3 2,7 Płace przedsiębiorstwa (% r/r) 4,8 4,7 3,9 3,6 3,4 3,7 4,4 4,2 3,5 4,1 Procesy inflacyjne Inflacja CPI (% r/r) -0,9-0,8-0,5-0,2-0,6-0,9-0,9-0,8-0,9-0,6 Inflacja bazowa (% r/r) -0,4-0,4-0,4-0,2 0,2-0,2-0,3-0,4 0,3-0,2 15% średnia obcięta (% r/r) -0,3-0,2-0,1 0,3-0,1-0,5-0,4-0,2-0,1 x Inflacja PPI (% r/r) -0,5-0,1 0,2 0,6-1,6-1,5-0,8-0,1-2,2-0,1 Agregaty monetarne^ Podaż pieniądza M3 (mld PLN) 1204,0 1204,6 1210,1 1218,5 1155,4 1162,6 1200,9 1210,1 1155,4 1265,8 Podaż pieniądza M3 (% r/r) 10,7 10,1 9,4 8,7 9,1 9,1 11,4 9,4 9,1 9,6 Podaż pieniądza M3 realnie (% r/r) 11,6 10,9 9,9 8,9 9,6 10,0 12,2 9,9 9,6 9,1 Kredyty ogółem (mld PLN) 1105,9 1106,0 1113,4 x 1077,3 1080,4 1105,2 1113,4 1077,3 1121,7 Kredyty ogółem (% r/r) 5,0 4,2 4,0 x 7,0 4,6 4,9 4,0 7,0 4,1 Depozyty ogółem (mld PLN) 1101,8 1111,1 1116,2 x 1046,1 1079,5 1103,8 1116,2 1046,1 1139,1 Depozyty ogółem (% r/r) 11,1 10,6 8,8 x 7,6 9,1 11,6 8,8 7,6 8,9 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących (%PKB) -0,5-0,6-0,7-0,6-0,6-0,8-0,6-0,5-0,6-0,5 Bilans handlowy (% PKB) 0,7 0,6 0,6 0,6 0,5 0,4 0,7 0,6 0,5 0,5 Bezpośrednie inwestycje zagr. (%PKB) 2,5 2,4 2,2 1,9 2,1 2,2 2,4 2,4 2,1 1,8 Polityka fiskalna Deficyt fiskalny (% PKB) x x x x x x x x -2,6-2,2 Dług publiczny (% PKB) x x x x x x x x 51,1 54,4 Polityka pieniężna^ Stopa referencyjna NBP (%) 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 Stopa lombardowa (%) 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 Stopa depozytowa (%) 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 WIBOR 3M x (%) 1,71 1,71 1,71 1,72 1,73 1,67 1,71 1,71 1,73 1,70 WIBOR 3M x realnie (%)** 2,61 2,51 2,21 2,02 2,23 2,57 2,51 2,21 2,23 1,10 Kursy walutowe^x EUR-PLN 4,37 4,36 4,31 4,33 4,26 4,27 4,43 4,31 4,26 4,40 USD-PLN 3,94 3,91 3,86 3,95 3,90 3,78 3,98 3,86 3,90 4,19 CHF-PLN 4,03 3,97 3,98 4,00 3,94 3,90 4,07 3,98 3,94 4,07 EUR-USD 1,12 1,11 1,12 1,10 1,09 1,14 1,11 1,12 1,09 1,04 Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, x prognoza PKO BP BSR, *popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, **deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; ^wartość na koniec okresu. 5
Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi J. Osiatyński - Moim zdaniem obecnie nie ma powodów, by łagodzić politykę pieniężną z powodu osłabienia wzrostu gospodarczego. ( ) Podobnie jak prezesowi Glapińskiemu, także i mnie wydawało się, że stopy można byłoby podnieść gdzieś w 2018 roku. (24.11.2016, Reuters) G. Ancyparowicz - W tej chwili najbardziej prawdopodobna jest stabilizacja stóp, a w dość odległej przyszłości ich powolna podwyżka. ( ) W dość odległym, to znaczy pod koniec następnego roku lub nawet na początku 2018 roku. ( ) Taka decyzja mogłaby zapaść wtedy, gdy +twarde+ dane pokażą, że inflacja ma charakter trwały i autonomiczny, a CPI wyraźnie zbliży się do górnej granicy celu inflacyjnego. Ale ten scenariusz wydaje się w tej chwili mało prawdopodobny. (15.11.2016, PAP) E. Gatnar - Stabilizujemy stopy procentowe na najniższym w historii poziomie, co sprzyja rozwojowi, a jednocześnie nie destabilizuje sektora finansowego w Polsce. (...) Nie widzę potrzeby, aby je obniżać w celu pobudzenia wzrostu akcji kredytowej. Byłoby to nieskuteczne. (...) Niskie stopy mogą też zepsuć jakość portfela kredytowego, a także zaszkodzić małym bankom, na przykład bankom spółdzielczym i SKOK-om. (...) Poza tym mogłoby to zniechęcić ludzi do oszczędzania, a przecież to oszczędności pozwolą zbudować polski kapitał, (...) który jest nam bardzo potrzebny. (...) To wszystko każe mi myśleć o ich dalszej stabilizacji, przy czym uważam, że przed nami jest raczej perspektywa ich podwyższania. Moim zdaniem jest to perspektywa raczej 2018 r. (26.10.2016, Reuters) A. Glapiński - Moją opinię państwo dobrze znacie i nie nastąpiło żadne zdarzenie, które miałoby je zmienić - osobiście nie spodziewam się zmiany stóp w przyszłym roku. Mnie się wydaje, że tempo wzrostu w przyszłym roku będzie dobre, bliskie tym szacunkom rządowym. Zasadniczo wyższe niż w drugiej połowie tego roku, ale nie aż tak wysokie, żeby trzeba było zmieniać poziom stóp procentowych. (...) Inflacja będzie też pozytywna na początku roku, chociaż możliwe, że w grudniu będzie pozytywna już w związku z zakupami świątecznymi i zwiększonym popytem i w styczniu znowu spadnie. Generalnie inflacja będzie koło 1 czy 1 z kawałkiem w przyszłym roku. To też nie jest takie tempo, żeby myśleć o zmianie stóp. (09.11.2016, PAP) J. Kropiwnicki - Dane o PKB w 3q16 zdecydowanie nie są powodem do zmian w polityce pieniężnej. Przede wszystkim uważam, że polityka pieniężna jest skuteczna wtedy, kiedy chodzi i hamowanie koniunktury, natomiast nie jest skuteczna, kiedy trzeba ją pobudzać. (15.11.2016, PAP) Ł. Hardt - Obniżka stóp procentowych jest bardzo mało prawdopodobna nawet po słabszych danych dot. dynamiki PKB w 3q16, ale nigdy nie mówi nigdy. Z drugiej strony, nie widzę żadnych czynników, które skłoniłyby mnie do rozważenia jakiegokolwiek zacieśniania polityki monetarnej w kolejnych kilku kwartałach. (15.11.2016, PAP/Bloomberg) K. Zubelewicz - Moim zdaniem obecna polityka pieniężna dobrze służy polskiej gospodarce. ( ) Ponieważ obserwujemy stabilny wzrost parametrów kredytowych i monetarnych, poprawę sytuacji na rynku pracy, w tym łagodny wzrost wynagrodzeń, trudno znaleźć argumenty za zmianą stóp. (24.08.2016, PAP) R. Sura - Polityka wait and see warta jest poparcia. (16.11.2016, PAP) E. Łon - Są mocne argumenty za tym, by te stopy procentowe utrzymać, ale jesteśmy elastyczni - jeżeli pojawią się jakieś niepokojące sygnały w tych czynnikach, które ja obserwuję, to będziemy jako Rada elastycznie reagować. ( ) Rada wykazuje dużą elastyczność jeżeli chodzi o prognozy, ale wierzymy w to, że po słabszych danych informacje będą się poprawiać i w 2017 roku jest na to duża szansa. Między innymi przez to, że są stymulacje ze strony polityki gospodarczej rządu, m.in. efekty programu 500+ i też są zapowiadane inwestycje. (09.11.2016, PAP) J. Żyżyński - Możliwe, że te dane [dot. PKB w 3q16 - PAP] skłonią RPP do powrotu do rozmów o obniżkach stóp procentowych, nawet mimo tego, że przestrzeń na nie jest niewielka. (15.11.2016, PAP/Bloomberg) *im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Z uwagi na brak wyników głosowań z udziałem członków nowej RPP uszeregowanie dokonane na podstawie subiektywnej oceny wypowiedzi członków Rady (od najbardziej do najmniej jastrzębiego). Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe 1M 2M 3M 4M 5M 6M 7M 8M 9M Data 24-lis 24-gru 24-sty 24-lut 24-mar 24-kwi 24-maj 24-cze 24-lip 24-sie WIBOR 3M/FRA 1,73 1,72 1,72 1,73 1,72 1,73 1,74 1,74 1,74 1,79 implikowana zmiana (p. b.) -0,01-0,01 0,00-0,01 0,00 0,01 0,01 0,01 0,05 Posiedzenie RPP 09-lis 07-gru 11-sty 08-lut 08-mar 05-kwi 12-maj 07-cze 05-lip -- prognoza PKO BP* 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 wycena rynkowa* 1,49 1,49 1,50 1,49 1,50 1,51 1,51 1,51 1,56 WIBOR 3M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR 3M za kolejne okresy, w punktach bazowych, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP. 6
Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce 2,00 1,75 % oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP 8 6 % 4 1,50 obecnie 2 1,25 3 miesiące temu 1,00 sty-16 lip-16 sty-17 lip-17 0 WIBOR 3M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI -2 WIBOR deflowany inflacją CPI (t+12) sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15 Rynek pieniężny główne stopy procentowe Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) 8 6 % 50 25 % r/r GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa 4 0 2-25 WIBOR 3M POLONIA st. referencyjna NBP 0 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15-50 lip-11 lip-12 lip-13 lip-14 lip-15 lip-16 Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF 125 4,6 4,5 2003-2010 = 100 115 4,4 4,0 105 4,2 3,5 95 85 REER 5-letnia średnia krocząca aprecjacja 75 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15 4,0 EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P) 3,8 sty-10 sty-11 sty-12 sty-13 sty-14 sty-15 sty-16 3,0 2,5 Źródło: Datastream, Eurostat, obliczenia własne. 7
Polska w makro-pigułce 2015 2016 Komentarz Sfera realna Wzrost PKB w 2016 r. spowolni, gdyż nad czynnikami pozytywnymi (rządowa stymulacja fiskalna, wzmocnienie pozytywnych trendów na - realny PKB (%) 3,9 2,9 rynku pracy) przeważą czynniki negatywne (osłabienie globalnego wzrostu, a w kraju słabszy impuls kredytowy i spadek wydatków infrastrukturalnych). Procesy inflacyjne Efekty niskiej bazy powinny spowodować powrót inflacji CPI powyżej zera - inflacja CPI (%) -0,9-0,6 przed końcem roku i zbliżenie do dolnego przedziału odchyleń od celu NBP w 2q17. Ryzyka w górę dla naszej prognozy wiążą się z polityką regulacyjną, a ryzyka w dół ze światowymi cenami surowców. Agregaty monetarne - podaż pieniądza M3 (%) 9,1 9,6 Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M3), przy lekkim wyhamowaniu wzrostu gotówki w obiegu i szybszym wzroście depozytów ogółem. Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących (% PKB) -0,6-0,5 Stabilizacja deficytu obrotów bieżących przy przyspieszeniu wzrostu eksportu (w szczególności motoryzacyjnego) i importu (rosnący popyt krajowy) oraz utrzymywaniu się relatywnie niskich płatności odsetkowych i wzroście transferów zarobkowych za granicę. Polityka fiskalna Ożywienie na rynku pracy i cykliczna poprawa dochodów istotnie - deficyt fiskalny (% PKB) -2,6-2,2 poprawia wynik sektora publicznego w latach 2015-2016. Mimo znacznego wzrostu wydatków (wdrożenie programu 500+), wzrostu deficytu budżetowego w 2016 r. prawdopodobnie nie będzie, gdyż nowe wydatki będą sfinansowane głównie przez jednorazowe dochody (np. aukcja LTE), a ograniczenie inwestycji na szczeblu samorządowym dodatkowo ogranicza deficyt sektora finansów publicznych. Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP (%) 1,50 1,50 Stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 2017 r., a RPP może wznowić obniżki tylko jeśli nastąpi znaczne i trwałe spowolnienie wzrostu gospodarczego w Polsce przy wyraźnej aprecjacji złotego i utrzymywaniu się deflacji. Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB (%) 2,6 1,8 - inflacja CPI (%) 0,1 1,5 2015 2016 Komentarz Strefa euro - realny PKB (%) 2,0 1,5 - inflacja HICP (%) 0,0 0,4 Chiny - realny PKB (%) 6,9 6,6 - inflacja CPI (%) 1,4 1,9 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Wzrost PKB w 3q16 przyspieszył do 2,9% k/k saar (vs. 1,4% k/k saar w 2q16). Spowolnieniu konsumpcji prywatnej towarzyszył wzrost eksportu i zapasów. Dynamika inwestycji pozostała ujemna. Wynik wyborów prezydenckich wzbudził oczekiwania na przyspieszenie wzrostu PKB, wzrost inflacji oraz zwiększenie skali podwyżek stóp procentowych Fed. Oczekujemy przyspieszenia wzrostu PKB w 2017 r. ponownie powyżej 2% oraz kontynuacji podwyżek stóp Fed (jedna w grudniu 2016 r. i dwie w trakcie 2017 r.) W 3q16 dynamika PKB strefy euro wyniosła 0,3% k/k sa i 1,6% r/r sa (bez zmian wobec 2q16). Na posiedzeniu w marcu 2016 r. EBC znacznie złagodził politykę pieniężną, obniżając główne stopy procentowe, rozszerzając QE do 80 mld EUR i wprowadzając (od czerwca) program TLTRO II z możliwością ujemnego oprocentowania pożyczek. W grudniu EBC najprawdopodobniej ogłosi przedłużenie programu QE. Gospodarka strefy euro oraz Wielkiej Brytanii na razie wykazują dużą odporność na wynik referendum ws. Brexitu. Wzrost PKB w 3q16 nie zmienił się (6,7% r/r vs. 6,7% r/r w 2q16). Dynamika przemysłu i budownictwa ustabilizowała się na poziomie 6,1% r/r. Poluzowanie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz polityka kursowa banku centralnego powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospodarczego pod kontrolą i uniknięcie twardego lądowania, ale nadmierny i narastający dług prywatny stanowi poważny czynnik ryzyka dla długoterminowego tempa wzrostu PKB. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł. 8