Dziennik Ekonomiczny. Przejściowe spowolnienie wzrostu PKB i koniec deflacji. Analizy Makroekonomiczne. 1 grudnia 2016

Transkrypt

1 Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne grudnia Przejściowe spowolnienie wzrostu PKB i koniec deflacji Temat dnia: Więcej konsumpcji, mniej inwestycji Wzrost PKB w q wyniósł,% r/r (zgodnie z szacunkiem flash, vs.,% r/r w q), przy przyspieszeniu konsumpcji i pogłębieniu spadku inwestycji (co jest głównie efektem przejściowego ograniczenia absorpcji środków z UE). Szacujemy wstępnie, że dynamika PKB w q obniży się do,-,% r/r, a w całym r. wyniesie,%. Nadal przewidujemy, że w trakcie 7 r. wzrost gospodarczy przyspieszy ponownie powyżej %. Dane nie zmieniają perspektyw polityki pieniężnej. Przegląd wydarzeń gospodarczych: POL: Inflacja CPI wzrosła w listopadzie do,% r/r (odczyt flash) vs. -,% r/r w październiku. [GUS, --] Koniec -miesięcznego okresu deflacji i oczekiwany wzrost inflacji w kolejnych miesiącach zmniejsza prawdopodobieństwo wznowienia obniżek stóp procentowych NBP. GLOBAL: Państwa OPEC osiągnęły porozumienie o ograniczeniu wydobycia ropy o, mln baryłek dziennie do, mln baryłek dziennie. [Bloomberg, --] Cena ropy wzrosła po tej informacji o ok. %. Gdyby ten wzrost okazał się trwały, to oczekiwana ścieżka krajowej inflacji CPI przesunęłaby się w górę, szczególnie przy wzroście kursu USDPLN. POL: W 7 r. absorpcja funduszy UE nabierze rozpędu, a w konsekwencji inwestycje publiczne i sektor budownictwa powrócą na ścieżkę wzrostu. (MinFin) [PAP, --] Dziś w kalendarzu: POL: 9: PMI w przemyśle w listopadzie (PKO:,9 pkt.; konsensus:, pkt. vs., pkt. poprzednio). GER: 9: PMI w przemyśle w listopadzie (konsensus:, pkt. vs., pkt. poprzednio). EMU: : PMI w przemyśle w listopadzie (konsensus:,7 pkt. vs., pkt. poprzednio). USA: : wnioski o zasiłek dla bezrobotnych (konsensus: tys. vs. tys. tydzień temu). USA: : ISM w przemyśle w listopadzie (konsensus:, pkt. vs.,9 pkt. poprzednio). Wykres dnia: Struktura wzrostu PKB - - %,pp, r/r - mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz Eksport netto Zapasy Inwestycje Konsumpcja publiczna Konsumpcja prywatna PKB Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel. Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Marcin Czaplicki Ekonomista tel. Michał Rot Ekonomista tel. Karolina Sędzimir Ekonomista tel. Emil Marinkow Stażysta tel. Realny PKB (%),9, Produkcja przemysł. (%),9, Stopa bezrobocia (%) 9,7, Inflacja CPI (%) -,9 -, Inflacja bazowa (%), -, Podaż pieniądza M (%) 9, 9, Saldo obrotów bieżących (%PKB) -, -, Deficyt fiskalny (%PKB)* -, -, Dług publiczny (%PKB)*,, Stopa referencyjna (%),, EUR-PLN,, Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); Prognozy PKO BP (BSR); *ESA.^w trakcie rewizji.

2 .. Więcej konsumpcji, mniej inwestycji Wzrost PKB w q wyniósł,% r/r (zgodnie z szacunkiem flash, vs.,% r/r w q) przy przyspieszeniu wzrostu konsumpcji i pogłębieniu spadku inwestycji. Po kwartałach stabilnego wzrostu o ok. % r/r, konsumpcja prywatna przyspieszyła do,9% r/r, odzwierciedlając ożywienie na rynku pracy, transfery z programu + i najlepsze w historii nastroje konsumentów (trend kontynuowany w q). Wzrost konsumpcji w q może przekroczyć % r/r, ale na początku przyszłego roku jej dynamika będzie ograniczana przez wzrost inflacji, jeżeli nominalna dynamika płac nie zwiększy się o co najmniej pp (do -7%). Spadek inwestycji pogłębił się do -7,7% r/r (vs. -,% r/r w q). O przejściowym charakterze spadku inwestycji nadal świadczą wzrost inwestycji w dużych firmach z wył. energetyki i transportu, wzrost wartości kosztorysowej noworozpoczętych inwestycji, kontynuacja spadkowego trendu bezrobocia, wysokie wykorzystanie mocy produkcyjnych oraz kontynuacja wzrostu finansowania aktywów przez leasing. Biorąc pod uwagę znaczną rewizję w górę danych za r oraz bieżące dane (m.in. produkcja przemysłu i budownictwa) szacujemy, że wzrost PKB w q osiągnie,-,% r/r, a w całym r. wyniesie,%. Dane nie zmieniają perspektyw polityki pieniężnej. Wzrost PKB w q wyniósł,% r/r (zgodnie z szacunkiem flash, vs.,% r/r w q). Wyrównana sezonowo kwartalna dynamika PKB obniżyła się do,% k/k (vs.,% k/k w q) sygnalizując osłabienie krótkoterminowego trendu wzrostowego do ok. %. Jednocześnie opublikowano zrewidowane dane za lata -. Kluczowa dla prognozy q dynamika PKB w q została zrewidowana w górę do,% r/r (z,% r/r). To, wraz z bieżącymi danymi z gospodarki (m.in. z przemysłu, budownictwa) implikuje, że dynamika PKB w q wyniosła,-,% r/r. W strukturze wzrostu popyt krajowy wzrósł o,9% r/r (vs.,% r/r w q), a wkład eksportu netto obniżył się do -,pp w q z +,pp w q. Dynamika sprzedaży krajowej (popyt krajowy bez zapasów) była względnie stabilna (,% r/r w q vs.,7% r/r w q). Po kwartałach stabilnego wzrostu (w przedziale,-,%) konsumpcja prywatna Struktura wzrostu PKB - - %,pp, r/r - mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz Eksport netto Zapasy Inwestycje Konsumpcja publiczna Konsumpcja prywatna PKB Wzrost PKB % PKB (k/k, sa, P) PKB (r/r, L) % -, wrz wrz wrz wrz wrz wrz wrz Rewizja PKB za okres -,,,,,,,,,,, mar wrz mar wrz mar wrz Dochody vs. konsumpcja %, r/r Realny wzrost płac vs. indeks napięć na rynku pracy rewizja (P) przed rewizją (L) po rewizji (L) pp, r/r - mar mar mar mar mar mar,,,,,,,,,,,,,, -, -, -, Konsumpcja (L) %, r/r %, r/r Dochody realne (proxy PKO, P) Dochody realne z + (P) % realny wzrost płac, % r/r, mma % oferty pracy k.o./bezrobotni, sa, % (P) - sty sty sty sty sty 7

3 .. przyspieszyła w q (wzrost o,9% r/r, nieznacznie powyżej oczekiwań - PKO i konsensus:,%; vs.,% r/r w q). Wyższa dynamika konsumpcji w q odzwierciedla ożywienie na rynku pracy (realny fundusz płac w sektorze przedsiębiorstw wzrósł,% r/r w q vs.,7% r/r w q) oraz transfery z programu +. Dynamika realna dochodów w q uwzględniająca transfery + wyniosła ok. % i jest spójna z dynamiką konsumpcji rzędu %, co sugeruje, że dynamika konsumpcji w q powinna się jeszcze zwiększyć, wspierana dodatkowo przez przyspieszenie wypłat z WPR (do listopada). Wzrost konsumpcji może jednak zostać ograniczony już na początku przyszłego roku, jeżeli nominalny wzrost płac nie przyspieszy (do -7%) i nie zrekompensuje wzrostu inflacji. Na razie wzrost płac nadal pozostaje relatywnie słaby, mimo m.in. rekordowo wysokiej liczby wakatów. Inwestycje w q pogłębiły spadek (do -7,7% r/r; PKO: -,% r/r; konsensus: -,% r/r, vs. -,% r/r w q). W strukturze inwestycji dużych firm największe ujemne wkłady do dynamiki inwestycji mają branże przemysł i energetyka, natomiast w inwestycjach w przemyśle największe ujemne wkłady do dynamiki ogółem w q odnotowały energetyka oraz gospodarka wodno-kanalizacyjna. Dynamika inwestycji z wyłączeniem energetyki i transportu (odzwierciedlającego wykorzystanie środków z UE na tabor szynowy) nadal rośnie i pozostaje spójna ze wskaźnikami cyklu inwestycyjnego, np. wysokim wykorzystaniem mocy produkcyjnych (por. wykres obok). Na przejściowy charakter spadku inwestycji wskazują również: kontynuacja wzrostu wartości kosztorysowej noworozpoczętych inwestycji firm w q, kontynuacja trendu spadkowego stopy bezrobocia, a także rosnące finasowanie rynku przez firmy leasingowe (por. wykres poniżej) odzwierciedlające w większym stopniu zachowanie mniejszych firm, nieobjętych w/w statystykami inwestycji. Kontrybucja eksportu netto do wzrostu obniżyła się istotnie do -,pp (vs., pp w q), przy mocniejszym obniżeniu dynamiki eksportu (do,% r/r z,% r/r w q) niż importu (7,% r/r z,% r/r w q). Dane nie zmieniają perspektyw polityki pieniężnej. Nadal uważamy, że prawdopodobieństwo wznowienia obniżek stóp procentowych NBP w tym roku jest niskie. RPP uważa spowolnienie wzrostu gospodarczego za przejściowe, a obniżenie stóp nie ożywi jej zdaniem aktywności inwestycyjnej, która jest pod wpływem przejściowego spadku wykorzystania środków unijnych oraz wzrostu niepewności regulacyjnej. Inwestycje firm wg branż pp, r/r Pozostałe Administr. i działalność wspier. - Transport Handel - Budownictwo Przemysł - Ogółem (%, r/r) mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz Inwestycje w przemyśle pp, r/r - - Gosp. wod-kan, odpady Energetyka Pozostałe górnictwo Przemysł ogółem (%, r/r) - mar wrz mar wrz mar wrz mar wrz Inwestycje firm vs. wykorzystanie mocy produkcyjnych - - Motoryzacja Wartość kosztorysowa noworozpoczętych inwestycji Pozostałe przetwórstwo Górnictw o w ęgla kamiennego %, r/r pp, r/r - mar mar mar mar mar mar Inwestycje firm (L) Inwestycje firm (z wył. energetyki i transportu, L) Wykorzystanie mocy produkcyjnych (P) Leasing: finansowanie rynku (wartość netto) vs. inwestycje %, r/r Leasing (L) Inwestycje (P) %, r/r mar 7 mar mar 9 mar mar mar mar mar mar mar Źródło: GUS, ZPL, PKO Bank Polski %, r/r %, r/r Inwestycje (L) - Wartość kosztorysowa (przed kwartałami, P) - - mar mar mar mar mar mar mar mar 7

4 .. Przegląd wydarzeń gospodarczych GLOBAL: Państwa OPEC osiągnęły porozumienie o ograniczeniu wydobycia ropy o, mln baryłek dziennie do, mln baryłek dziennie. [Bloomberg, --] Cena ropy wzrosła po tej informacji o ok. %. Gdyby ten wzrost okazał się trwały, to oczekiwana ścieżka krajowej inflacji CPI przesunęłaby się w górę, szczególnie przy wzroście kursu USDPLN. POL: W 7 r. absorpcja funduszy UE nabierze rozpędu, a w konsekwencji inwestycje publiczne i sektor budownictwa powrócą na ścieżkę wzrostu. (MinFin) [PAP, --] POL: Prezydent A. Duda podpisał tzw. ustawę o kwocie wolnej od podatku. (M. Magierowski, Kancelaria Prezydenta) [PAP, --9] POL: Portfel walutowych kredytów mieszkaniowych nie generuje ryzyka systemowego, nawet przy założeniu dużych szoków. Wynika to przede wszystkim z korzystnej sytuacji finansowej większości kredytobiorców. (Rozwój systemu finansowego w Polsce r.) [NBP, --9] POL: Najbardziej konkretnym programem dla II i III filaru jest program Morawieckiego. (M. Zieleniecki, wiceminister rodziny i pracy) [PAP, --9] POL: Agencja ratingowa Fitch obniżyła prognozę wzrostu PKB Polski w r. do,7% r/r z,% prognozowanych we wrześniu. Obniżce uległy również szacunki dynamiki PKB na 7 r. do,% wobec,% oraz na r. do,% z,%. [PAP, --9] EMU: Oczekuje się, że gospodarka strefy euro będzie dalej stopniowo wzrastać i to nie tylko dzięki stosowanym przez EBC narzędziom polityki monetarnej. EBC zamierza utrzymać akomodację monetarną i rozważy dostępne opcje w tym zakresie na posiedzeniu w grudniu. (M. Draghi, prezes EBC) [PAP, --] POL: OECD obniża prognozę wzrostu PKB w Polsce w r. do,% z,% i w 7 do,% z,%. [PAP, --] POL: Koszt budżetowy zmian w kwocie wolnej to ok. mld zł lub trochę mniej. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, --] POL: Sytuacja na rynku pracy jest coraz lepsza i nic nie wskazuje na to, by koniec prac sezonowych miał spowodować wzrost bezrobocia. (E. Raflaska, minister rodziny i pracy) [PAP, --] Ceny ropy (USD vs. PLN) USD / baryłka USD (L) sty kwi lip paź Źródło: Reuters Datastream, PKO Bank Polski. Ceny ropy (USD vs. PLN) Źródło: Reuters Datastream, PKO Bank Polski. Stopa bezrobocia rejestrowanego PLN (P) PLN / baryłka sty sty sty sty sty sty sty % USD / baryłka USD (L) PLN (P) PLN / baryłka stopa bezrobocia rejestrowanego nsa stopa bezrobocia rejestrowanego sa sty- sty- sty- sty- sty- POL: Środki znajdujące się obecnie w akcjach będą przekazane obywatelom. To według wicepremiera, ministra rozwoju i finansów M. Morawieckiego najbardziej prawdopodobne rozwiązanie w sprawie OFE. [PAP, --] POL: Oceny zarówno bieżącej, jak i przyszłej koniunktury wśród konsumentów są w listopadzie lepsze niż były w badaniu z października. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK), syntetycznie opisujący obecne tendencje konsumpcji indywidualnej, wzrósł o, m/m i wyniósł -,. Z badania wynika, że wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK), syntetycznie opisujący oczekiwane w najbliższych miesiącach tendencje konsumpcji indywidualnej był wyższy o,9 w stosunku do października i ukształtował się na poziomie -,. [PAP, --] Wskaźniki nastrojów konsumentów vs. konsumpcja % r/r pkt. Konsumpcja (L) Bieżący wskaźnik unfności konsumenckiej (P) - Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (P) sty- sty- sty- sty- sty- sty

5 .. Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz Piątek, listopada Stopa bezrobocia (paź.) : POL,%,%,% Wtorek, 9 listopada Utrzymanie spadkowego trendu stopy bezrobocia potwierdza tymczasowy charakter spowolnienia. Niższa niż oczekiwano inflacja HICP w Inflacja HICP (lis., wst.) : GER,7% r/r,% r/r,7% r/r Niemczech, w szczególności spadek dynamiki cen usług, oznacza, że inflacja w strefie euro najpewniej pozostała stabilna, co wspiera oczekiwania na wydłużenie QE przez EBC. PKB (q, rew.) : USA,% k/k saar,% k/k saar,% k/k saar Lepszy od prognoz odczyt PKB na skutek wyższej kontrybucji konsumpcji prywatnej. Inflacja bazowa PCE (q, rew.) : USA,% k/k,% k/k,7% k/k Zyski przedsiębiorstw wzrosły po raz pierwszy od q, dając nadzieję na odbicie inwestycji w kolejnych kwartałach. Ceny mieszkań rosną w całym kraju, Indeks S&P/Case-Shiller (wrz.) : USA,% r/r,% r/r,% r/r odzwierciedlajac wysoki popyt w połączeniu z małą podażą nieruchomości. Środa, listopada PKB (q, fin.) : POL,% r/r,% r/r,% r/r Inflacja HICP (lis., wst.) : EMU,% r/r,% r/r,% r/r Inflacja CPI (lis., wst.) : POL -,% r/r,% r/r,% r/r Raport ADP (lis.) : USA 9 tys. tys. tys. Dochody osobiste (paź.) : USA,% m/m,% m/m,% m/m Wydatki osobiste (paź.) : USA,% m/m,% m/m,% m/m Inflacja bazowa PCE (paź.) : USA,% m/m,% m/m,% m/m Czwartek, grudnia Niższej dynamice PKB i spadkowi inwestycji towarzyszy przyspieszenie konsumpcji wspieranej przez wysoki realny wzrost funduszu płac oraz transfery z programu +. Przy stabilnej inflacji bazowej (,% r/r) i braku zmian dynamiki cen usług do wzrostu inflacji przyczyniło się przyspieszenie dynamiki cen żywności. Pierwszy od 9 miesięcy nieujemny odczyt CPI, do którego przyczyniły się: umocnienie USD po wyborach w USA, efekty niskiej bazy cen żywności oraz wzrost inflacji bazowej. Mocny odczyt zwiększa oczekiwania na pozytywne zaskoczenie na piątkowych danych o NFP. Odczyt październikowy został skorygowany w dół ze 7 tys. Kontynuacja wzrostu płac i konsumpcji w USA. Inflacja bazowa PCE przyspieszyła do,% r/r z,% r/r we wrześniu. Odbicie PMI dla krajowego przemysłu PMI w przemyśle (lis.) 9: POL, pkt., pkt.,9 pkt. w listopadzie sugerowane jest przez poprawę wskaźników koniunktury w Niemczech i strefie euro za ten sam okres. PMI w przemyśle (lis., fin.) 9: GER, pkt., pkt. -- Wstępne odczyty wskazują, że Niemcy nadal są siłą napędową gospodarki strefy euro, a dane z Francji też napawają ostrożnym optymizmem. PMI w przemyśle (lis., fin.) : EMU, pkt.,7 pkt. -- Wzrosły subindeksy dla zamówień eksportowych i zatrudnienia. Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych : USA tys. tys. -- Liczba wniosków o zasiłek dla bezrobotnych pozostaje na bardzo niskim poziomie, mimo nieznacznego wzrostu. ISM w przemyśle (lis.) : USA,9 pkt., pkt. -- W poprzednim miesiącu wg odczytu ISM wzrosły produkcja, zatrudnienie (wcześniej spadało) oraz eksport; zapasy zanotowały spadek. Piątek, grudnia Decyzja S&P dot. ratingu Polski -- POL Oczekujemy utrzymania ratingu bez zmian. Stopa bezrobocia (lis.) : USA,9%,9% -- Zatrudnienie w sektorze pozarolniczym (lis.) : USA tys. 7 tys. -- Dane z rynku pracy powinny upewnić Fed o słuszności podwyżki stóp procentowych (rynki finansowe już wyceniły tę podwyżkę), ponieważ gospodarka USA zbliża się do pełnego potencjału. Dobra sytuacja pracujących powinna także powodować nasilenie presji inflacyjnej. Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Reuters, PKO Bank Polski.

6 .. Dane i prognozy makroekonomiczne -lip -sie -wrz -paź q q q q Sfera realna PKB (% r/r) x x x x,,,,,9, Popyt krajowy (% r/r) x x x x,,9,,9,, Spożycie indywidualne (% r/r) x x x x,,,,9,, Inwestycje w środki trwałe (% r/r) x x x x, -, -, -7,7, -,7 Sprzedaż krajowa (% r/r)* x x x x,,,7,,,7 Zapasy (pkt. proc.) x x x x,,,, -,, Eksport netto (pkt. proc.) x x x x, -,7, -,,, Produkcja przemysłowa (% r/r) -, 7,, -,,,,7,,9, Produkcja budow.-montażowa (% r/r) -, -, -, -, -, -, -,9 -,, x Sprzedaż detaliczna (realnie, % r/r), 7,,,,,,7,9,7 x PKB (mld PLN) x x x x Rynek pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego^ (%),,,, 9,7 9,9,7, 9,7, Zatrudnienie przedsiębiorstwa (% r/r),,,,,,,9,,,7 Płace przedsiębiorstwa (% r/r),,7,9,,,7,,,, Procesy inflacyjne Inflacja CPI (% r/r) -,9 -, -, -, -, -,9 -,9 -, -,9 -, Inflacja bazowa (% r/r) -, -, -, -,, -, -, -,, -, % średnia obcięta (% r/r) -, -, -,, -, -, -, -, -, x Inflacja PPI (% r/r) -, -,,, -, -, -, -, -, -, Agregaty monetarne^ Podaż pieniądza M (mld PLN),,,,,,,9,,, Podaż pieniądza M (% r/r),7, 9,,7 9, 9,, 9, 9, 9, Podaż pieniądza M realnie (% r/r),,9 9,9,9 9,,, 9,9 9,,9 Kredyty ogółem (mld PLN),9,,, 77,,,, 77,,7 Kredyty ogółem (% r/r),,,, 7,,,9, 7,, Depozyty ogółem (mld PLN),,,,7, 79,,,, 9, Depozyty ogółem (% r/r),,,, 7, 9,,, 7,,9 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących (%PKB) -, -, -,7 -, -, -, -, -, -, -, Bilans handlowy (% PKB),7,,,,,,7,,, Bezpośrednie inwestycje zagr. (%PKB),,,,9,,,,,, Polityka fiskalna Deficyt fiskalny (% PKB) x x x x x x x x -, -, Dług publiczny (% PKB) x x x x x x x x,, Polityka pieniężna^ Stopa referencyjna NBP (%),,,,,,,,,, Stopa lombardowa (%),,,,,,,,,, Stopa depozytowa (%),,,,,,,,,, WIBOR M x (%),7,7,7,7,7,7,7,7,7,7 WIBOR M x realnie (%)**,,,,,,7,,,, Kursy walutowe^x EUR-PLN,7,,,,,7,,,, USD-PLN,9,9,,9,9,7,9,,9,9 CHF-PLN,,97,9,,9,9,7,9,9,7 EUR-USD,,,,,9,,,,9, Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, x prognoza PKO BP BSR, *popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, **deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; ^wartość na koniec okresu.

7 .. Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi J. Osiatyński - Moim zdaniem obecnie nie ma powodów, by łagodzić politykę pieniężną z powodu osłabienia wzrostu gospodarczego. ( ) Podobnie jak prezesowi Glapińskiemu, także i mnie wydawało się, że stopy można byłoby podnieść gdzieś w r. (.., Reuters) G. Ancyparowicz - W tej chwili najbardziej prawdopodobna jest stabilizacja stóp, a w dość odległej przyszłości ich powolna podwyżka. ( ) W dość odległym, to znaczy pod koniec następnego roku lub nawet na początku r. ( ) Taka decyzja mogłaby zapaść wtedy, gdy +twarde+ dane pokażą, że inflacja ma charakter trwały i autonomiczny, a CPI wyraźnie zbliży się do górnej granicy celu inflacyjnego. Ale ten scenariusz wydaje się w tej chwili mało prawdopodobny. (.., PAP) E. Gatnar - Stabilizujemy stopy procentowe na najniższym w historii poziomie, co sprzyja rozwojowi, a jednocześnie nie destabilizuje sektora finansowego w Polsce. (...) Nie widzę potrzeby, aby je obniżać w celu pobudzenia wzrostu akcji kredytowej. Byłoby to nieskuteczne. (...) Niskie stopy mogą też zepsuć jakość portfela kredytowego, a także zaszkodzić małym bankom, na przykład bankom spółdzielczym i SKOK-om. (...) Poza tym mogłoby to zniechęcić ludzi do oszczędzania, a przecież to oszczędności pozwolą zbudować polski kapitał, (...) który jest nam bardzo potrzebny. (...) To wszystko każe mi myśleć o ich dalszej stabilizacji, przy czym uważam, że przed nami jest raczej perspektywa ich podwyższania. Moim zdaniem jest to perspektywa raczej r. (.., Reuters) A. Glapiński - Moją opinię państwo dobrze znacie i nie nastąpiło żadne zdarzenie, które miałoby je zmienić - osobiście nie spodziewam się zmiany stóp w przyszłym roku. Mnie się wydaje, że tempo wzrostu w przyszłym roku będzie dobre, bliskie tym szacunkom rządowym. Zasadniczo wyższe niż w drugiej połowie tego roku, ale nie aż tak wysokie, żeby trzeba było zmieniać poziom stóp procentowych. (...) Inflacja będzie też pozytywna na początku roku, chociaż możliwe, że w grudniu będzie pozytywna już w związku z zakupami świątecznymi i zwiększonym popytem i w styczniu znowu spadnie. Generalnie inflacja będzie koło czy z kawałkiem w przyszłym roku. To też nie jest takie tempo, żeby myśleć o zmianie stóp. (9.., PAP) J. Kropiwnicki - Dane o PKB w q zdecydowanie nie są powodem do zmian w polityce pieniężnej. Przede wszystkim uważam, że polityka pieniężna jest skuteczna wtedy, kiedy chodzi i hamowanie koniunktury, natomiast nie jest skuteczna, kiedy trzeba ją pobudzać. (.., PAP) Ł. Hardt - Obniżka stóp procentowych jest bardzo mało prawdopodobna nawet po słabszych danych dot. dynamiki PKB w q, ale nigdy nie mówi nigdy. Z drugiej strony, nie widzę żadnych czynników, które skłoniłyby mnie do rozważenia jakiegokolwiek zacieśniania polityki monetarnej w kolejnych kilku kwartałach. (.., PAP/Bloomberg) K. Zubelewicz - Moim zdaniem obecna polityka pieniężna dobrze służy polskiej gospodarce. ( ) Ponieważ obserwujemy stabilny wzrost parametrów kredytowych i monetarnych, poprawę sytuacji na rynku pracy, w tym łagodny wzrost wynagrodzeń, trudno znaleźć argumenty za zmianą stóp. (.., PAP) R. Sura - Polityka wait and see warta jest poparcia. (.., PAP) E. Łon - Są mocne argumenty za tym, by te stopy procentowe utrzymać, ale jesteśmy elastyczni - jeżeli pojawią się jakieś niepokojące sygnały w tych czynnikach, które ja obserwuję, to będziemy jako Rada elastycznie reagować. ( ) Rada wykazuje dużą elastyczność jeżeli chodzi o prognozy, ale wierzymy w to, że po słabszych danych informacje będą się poprawiać i w 7 roku jest na to duża szansa. Między innymi przez to, że są stymulacje ze strony polityki gospodarczej rządu, m.in. efekty programu + i też są zapowiadane inwestycje. (9.., PAP) J. Żyżyński - Możliwe, że te dane [dot. PKB w q - PAP] skłonią RPP do powrotu do rozmów o obniżkach stóp procentowych, nawet mimo tego, że przestrzeń na nie jest niewielka. (.., PAP/Bloomberg) *im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Z uwagi na brak wyników głosowań z udziałem członków nowej RPP uszeregowanie dokonane na podstawie subiektywnej oceny wypowiedzi członków Rady (od najbardziej do najmniej jastrzębiego). Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe M M M M M M 7M M 9M Data -lis -gru -sty -lut -mar -kwi -maj -cze -lip -sie WIBOR M/FRA,7,7,7,7,7,7,7,7,7,77 implikowana zmiana (p. b.) -,,, -,,,,,, Posiedzenie RPP 9-lis 7-gru -sty -lut -mar -kwi -maj 7-cze -lip -- prognoza PKO BP*,,,,,,,,,, wycena rynkowa*,9,,,9,,,,, WIBOR M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR M za kolejne okresy, w punktach bazowych, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP. 7

8 .. Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce,,7 % oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP %, obecnie, miesiące temu, sty- lip- sty-7 lip-7 WIBOR M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI - WIBOR deflowany inflacją CPI (t+) sty- sty- sty-7 sty-9 sty- sty- sty- Rynek pieniężny główne stopy procentowe Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) % % r/r GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa - WIBOR M POLONIA st. referencyjna NBP sty- sty- sty-7 sty-9 sty- sty- sty- - lip- lip- lip- lip- lip- lip- Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF,, - =,,,, 9 REER -letnia średnia krocząca aprecjacja 7 sty- sty- sty-7 sty-9 sty- sty- sty-, EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P), sty- sty- sty- sty- sty- sty- sty-,, Źródło: Datastream, Eurostat, obliczenia własne.

9 .. Polska w makro-pigułce Komentarz Sfera realna Wzrost PKB w r. spowolni, gdyż nad czynnikami pozytywnymi (rządowa stymulacja fiskalna, wzmocnienie pozytywnych trendów na - realny PKB (%),9, rynku pracy) przeważą czynniki negatywne (osłabienie globalnego wzrostu, a w kraju słabszy impuls kredytowy i spadek wydatków infrastrukturalnych). Procesy inflacyjne Efekty niskiej bazy powinny spowodować powrót inflacji CPI powyżej zera - inflacja CPI (%) -,9 -, przed końcem roku i zbliżenie do dolnego przedziału odchyleń od celu NBP w q7. Ryzyka w górę dla naszej prognozy wiążą się z polityką regulacyjną, a ryzyka w dół ze światowymi cenami surowców. Agregaty monetarne - podaż pieniądza M (%) 9, 9, Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M), przy lekkim wyhamowaniu wzrostu gotówki w obiegu i szybszym wzroście depozytów ogółem. Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących (% PKB) -, -, Stabilizacja deficytu obrotów bieżących przy przyspieszeniu wzrostu eksportu (w szczególności motoryzacyjnego) i importu (rosnący popyt krajowy) oraz utrzymywaniu się relatywnie niskich płatności odsetkowych i wzroście transferów zarobkowych za granicę. Polityka fiskalna Ożywienie na rynku pracy i cykliczna poprawa dochodów istotnie - deficyt fiskalny (% PKB) -, -, poprawia wynik sektora publicznego w latach -. Mimo znacznego wzrostu wydatków (wdrożenie programu +), wzrostu deficytu budżetowego w r. prawdopodobnie nie będzie, gdyż nowe wydatki będą sfinansowane głównie przez jednorazowe dochody (np. aukcja LTE), a ograniczenie inwestycji na szczeblu samorządowym dodatkowo ogranicza deficyt sektora finansów publicznych. Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP (%),, Stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 7 r., a RPP może wznowić obniżki tylko jeśli nastąpi znaczne i trwałe spowolnienie wzrostu gospodarczego w Polsce przy wyraźnej aprecjacji złotego i utrzymywaniu się deflacji. Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB (%),, - inflacja CPI (%),, Komentarz Strefa euro - realny PKB (%),, - inflacja HICP (%),, Chiny - realny PKB (%),9, - inflacja CPI (%),,9 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Wzrost PKB w q przyspieszył do,% k/k saar (vs.,% k/k saar w q). Spowolnieniu konsumpcji prywatnej towarzyszył wzrost eksportu i zapasów. Dynamika inwestycji pozostała ujemna, ale wzrosły zyski przedsiębiorstw. Wynik wyborów prezydenckich wzbudził oczekiwania na przyspieszenie wzrostu PKB, wzrost inflacji oraz zwiększenie skali podwyżek stóp procentowych Fed. Oczekujemy przyspieszenia wzrostu PKB w 7 r. ponownie powyżej % oraz kontynuacji podwyżek stóp Fed (jedna w grudniu r. i dwie w trakcie 7 r.) W q dynamika PKB strefy euro wyniosła,% k/k sa i,% r/r sa (bez zmian wobec q). Na posiedzeniu w marcu r. EBC znacznie złagodził politykę pieniężną, obniżając główne stopy procentowe, rozszerzając QE do mld EUR i wprowadzając (od czerwca) program TLTRO II z możliwością ujemnego oprocentowania pożyczek. W grudniu EBC najprawdopodobniej zapowie przedłużenie programu QE. Gospodarka strefy euro oraz Wielkiej Brytanii na razie wykazują dużą odporność na wynik referendum ws. Brexitu. Wzrost PKB w q nie zmienił się (,7% r/r vs.,7% r/r w q). Dynamika przemysłu i budownictwa ustabilizowała się na poziomie,% r/r. Poluzowanie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz polityka kursowa banku centralnego powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospodarczego pod kontrolą i uniknięcie twardego lądowania, ale nadmierny i narastający dług prywatny stanowi poważny czynnik ryzyka dla długoterminowego tempa wzrostu PKB. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia kwietnia 9 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS ; NIP: REGON: 9; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) zł. 9