Potencjał naukowy polskich placówek badawczych w zakresie techniki ochrony roślin a potrzeby praktyki dr inż. Zbigniew Czaczyk Zakład Inżynierii Rolniczej Instytut Inżynierii Biosystemów Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Wprowadzenie Inspiracje I V Harmonogram Podsumowanie 10 Konferencji RTOR Potencjał kadrowy uczelni Potencjał kadrowy poza uczelniami Zestawienie dorobku naukowego w zakresie TOR Uwagi i sugestie w świetle innych przykładów i potrzeb praktyki Terminologia Podsumowanie
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Współodpowiedzialność za ochronę roślin, bezpieczeństwo środowiska i żywności Ministerstwa: Rolnictwa i Rozwoju Wsi Środowiska Gospodarki* Handlu (Zdrowia) (Nauki i Szkolnictwa Wyższego) *bezpieczeństwo użytkowania maszyn i ich oddziaływania na operatora i środowisko
Inspiracja I - integracja bez techniki ochrony roślin???
Inspiracja I - integracja bez techniki ochrony roślin??? Dostępne opracowania mają charakter przeglądu dostępnych rozwiązań mało użyteczna kopia fragmentów instrukcji Brak konkretnych informacji o wpływie różnych czynników i jak się zachować przy doborze parametrów pracy w zróżnicowanych warunkach
Inspiracja I - integracja bez techniki ochrony roślin??? Zaledwie kilkanaście stron, bez sposobu postępowania * ** Z techniką nieodłącznie związane są: właściwości cieczy* i warunki środowiskowe** Dobór parametrów pracy opryskiwacza z nich wynika: konieczne powiązanie merytoryczne ich wpływu w zaleceniach
Liczne ekspertyzy nie wykorzystane dla praktyki Inspiracja II Nie zawiera wymagań użytkowych
Liczne ekspertyzy niewykorzystane dla praktyki Inspiracja II
Materiały pomocnicze bez wiedzy niezbędnej operatorowi i doradcy Inspiracja III
Inspiracja IV niedobór kadry na potrzeby szkoleń hasło/obawa z podsumowania jednej z krajowych konferencji: (źródło - internet) Szkolenia są konsekwencją Dyrektywy UE W Niemczech, od stycznia 2013, fachowców ze stopniem doktora czynnych w zakresie TOR zostanie 2-3!, od marca 2007, żaden uniwersytet nie zajmuje się badaniami z TOR W komercji (w Niemczech) TOR zajmuje się 5 doktorów Troska jest słuszna, największy mankament-brak skutecznego programu szkoleń i kadry instruktorskiej na szczeblu kontaktu z operatorem Każdy doradca w produkcji roślinnej/ochronie roślin/mechanizacji powinien mieć wysokie zweryfikowane kwalifikacje w zakresie TOR
Inspiracja V Często słyszane hasło: w opryskiwaczach już wszystko wymyślono
Fundamenty teoretyczne Prof. G. A. Matthews Imperial College, Londyn, 2000 Dr W. Stahli, Dipl. -Ing. G. Kifferle, Stuttgart 2001 Dr P. Triloff Uniwersytet Hohenheim Stuttgart, 2011
Zebrane podstawy teoretyczne -polskojęzyczne Prof. A. Gajtkowski Akademia Rolnicza w Poznaniu, 2000 Prof. R. Hołownicki Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach, 2006 Prof. R. Rowiński Uniwersytet Warmińsko Mazurski, Olsztyn 2003
Kadrę i podręczniki mamy od dawna
Materiały wspomagające operatora i doradcę Bez kompleksowej wiedzy niezbędnej operatorowi i doradcy stosuj odpowiednie paramerty Dołozyc polowe i sadownicze ISK I bartkowskiego Wymagają uzupełnienia o informacje jak postępować w określonych warunkach
Współodpowiedzialność za ochronę roślin, bezpieczeństwo środowiska i żywności W Niemczech -federalny JKI (rejestruje ś.o.r.), w ramach działalności statutowej, opracowuje cyklicznie: Listę opryskiwaczy zgłoszonych na rynek (zgodność) Listę rozpylaczy zgłoszonych na rynek (zgodność) Listy sprzętu z określonym potencjałem redukcji znoszenia. http://www.jki.bund.de/no_cache/de/startseite/institute/anwendungstechnik/geraetelisten.html w tym siewniki W Polsce jedyne opracowanie -PIMR z 2004 r., http://piorin.gov.pl/cms/upload/akt/skrotbadanrozpylaczy2004.pdf bez dalszego zastosowania w materiałach szkoleniowych i instrukcjach. Brak podziału kompetencji i obowiązków oraz koordynacji i współdziałaniaw procesie parametryzacji sprzętu, optymalizacji stosowania ś.o.r. i aktualizacji materiałów informacyjnych (recenzowanych), niezbędnych do szkoleń, oraz operatorom i doradcom (wymóg Dyrektywy UE*) Za doradcę uznawany jest sprzedawca ś.o.r., rozpylaczy* wymagane przeszkolenie
Współodpowiedzialność za ochronę roślin, bezpieczeństwo środowiska i żywności W Niemczech -federalny JKI (rejestruje ś.o.r.), w ramach działalności statutowej, opracowuje cyklicznie: Listę opryskiwaczy zgłoszonych na rynek (zgodność) Listę rozpylaczy zgłoszonych na rynek (zgodność) Listy sprzętu z określonym potencjałem redukcji znoszenia. http://www.jki.bund.de/no_cache/de/startseite/institute/anwendungstechnik/geraetelisten.html w tym siewniki W Polsce jedyne opracowanie -PIMR z 2004 r., http://piorin.gov.pl/cms/upload/akt/skrotbadanrozpylaczy2004.pdf bez dalszego zastosowania w materiałach szkoleniowych i instrukcjach, Proces aplikacji ś.o.r. jest dynamiczny, brak podziału kompetencji i obowiązków oraz koordynacji i współdziałaniaw procesie parametryzacji sprzętu, optymalizacji stosowania ś.o.r. i aktualizacji materiałów informacyjnych (recenzowanych), niezbędnych do szkoleń, oraz operatorom i doradcom (wymóg Dyrektywy UE*) zaniedbane potrzeby praktyki są ogromne i narastają Za doradcę uznawany jest sprzedawca ś.o.r., rozpylaczy* wymagane przeszkolenie
Współodpowiedzialność za ochronę roślin, bezpieczeństwo środowiska i żywności Ministerstwa: Rolnictwa i Rozwoju Wsi Środowiska Gospodarki Handlu (Zdrowia) (Nauki i Szkolnictwa Wyższego) Brak koordynacji + transparentności obowiązków, kompetencji i zadań w zakresie (techniki) ochrony roślin
Nr i miejsce konferencji Podsumowanie cyklu konferencji Racjonalna Technika Ochrony Roślin Liczba prac Liczba prac zagranicznych Liczba prac o TOR/KTO Liczba prac z U/IMRiRW Termin konferencji 1. Skierniewice 19 2 19/9 4/5 14/15 XI 2000 2. Skierniewice 17 4 16/5 4/4 23/24 X 2001 3. Skierniewice 20 4(5) 19/4 5/6 16/17 X 2002 4. Skierniewice 21 3(4) 18/8 4/6 15/16 X 2003 5. Poznań 21 4 16/4 8/9 13/14 X 2004 6. Skierniewice 21 4 15/3 5/5 4/5 X 2006 7. Poznań 24 (1) 12/4 3/12 2/3 X 2007 8. Skierniewice 17 2 14/3 3/6 14/15 X 2009 9. Poznań 25 2+1(skype) 9/0 5/7 12/13 X 2010 10. Poznań 21 0(1) 18/6 6/6 14/15 XI 2012 suma 206 26(30) 156/46 47/71 - KTO-kontrola techniczna opryskiwaczy, U uczelnie, IMRiRW instytuty podległe MRiRW
Potencjał kadrowy specjalistów TOR - uczelnie Ośrodek Stan kadry * Stan kadry(σ) Politechnika Koszalińska 1/0/0 1 Politechnika Poznańska 1/0/1 2 SGGW w Warszawie 2/?/? 2 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu 2/1(+2)/3 8 Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie 1/3/? 4 Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 3/2(+3)/1 9 Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie 0/2/? 2 Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie?/2/? 2 Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie 4/?/? 4 WSOSP w Dęblinie 1/0/0 1 Suma 15/15/5 35 * Liczba prac. samodzielnych (dr hab. i prof. tytul.) / doktorów (+obronionych) / pozostałych
Potencjał kadrowy specjalistów TOR poza uczelniami Ośrodek Podległość Stan kadry Stan kadry(σ) IBLeśnictwa w Sękocinie Starym Ministerstwo Środowiska 2/0/0 2 IHAR PIB w Radzikowie MRiRW 1/2/2 5 Inst. Naw. Szt. w Puławach Ministerstwo Gospodarki 0/2/2 4 IOR PIB w Poznaniu MRiRW 1/1/0 2 IO w Skierniewicach MRiRW 1/2/1 4 ITP w Falentach MRiRW 2/0/0 2 IUNG - PIB w Puławach MRiRW 0/0/0 0 PIORiN MRiRW 0/2/16 18 PIMR w Poznaniu Ministerstwo Gospodarki 0/0/2 2 Wojewódzkie ODR (Σ) Samorządy województw 0/0/6 6 Komercja - 0/3/12 15 Inne (GUS/SITR/Lasy) - 0/0/12 12 Suma poza uczelniami - 7/12/53 72 Suma - uczelnie - 15/15/5 35 Suma - 22/27/58 107
Tytuł Liczba publikacji naukowych z zakresu TOR Materiały Konferencji RTOR Inżynieria Rolnicza Problemy Inżynierii Rolniczej J. of Plant Protection Research J. of Research and Applic. in Ag Eng Progr. in Plant Protect./ Post.w Ochr. Rośin rok suma TOR suma TOR suma TOR suma TOR suma TOR suma TOR Tech. Rolnicza Ogrodnicza Leśna 1998 - - - - 56 0 - - - - - - - - (* Nie wszystkie dane dostępne online) 1999 - - - - 45 2 - - - - - - - - 2000 19 19 - - 50 0 - - - - - - - - 2001 17 16 215 1 55 0 - - - - 192 1 - - 2002 20 19 107* 1* 51 1 - - - - 204 1 - - 2003 21 18 186 1 50 1 48 1 - - 227 3 - - 2004 21 16 57 0 46 2 43 0 - - 253 3 - - 2005 - - 432* 1* 45 1 37 1 48 1 252 2 - - 2006 21 15 480 10 59 2 46 1 78 3 244 1 - - 2007 24 12 272 5 69 0 46 0 78 0 281 2 54 1 2008 - - 397 12 79 1 55 0 106 2 286 1 42 0 2009 17 14 238 8 70 1 72 2 111 0 355 4 57 1 2010 25 9 243 6 57 0 91 2 142 2 347 1 54 3 2011 - - 247 9 67 1 74 1 159 8 303 1 60 4 2012 21 18 - - 31 2 61 4 152 5 - - 37 0 suma 206 156 2874 54* 830 14 573 12 874 21 2944 20 304 9 % - 76-1,9-1,7-2,1-2,4-0,7-3,0 sum a TOR
Zagraniczne konferencje o tematyce związanej z TOR Aspects of Applied Biology (Wielka Brytania/Holandia) ASTM (American Society for Testing and Materials) SuProFruit TOR (migracja w ośrodkach europejskich) IUPAC światowa, ochrona roślin ICLASS światowa, rozpylanie ISO światowe spotkania - standardyzacja DIPSI Uniwersytet Bergamo rozpylanie CIGR-AgEng europejska, inżynieria rolnicza EPPO w krajach europejskich i śródziemnomorskich SPISE workshop testy aparatury (migrujący w UE) DPG warsztaty TOR - kraje niemieckojęzyczne
Prestiżowe czasopisma zagraniczne publikujące prace z TOR Annals of Applied Biology (IF ~2,179) Crop protection (IF ~1,596) Transactions of ASABE (IF ~1,033) Atomization and Sprays (IF ~0,928) Gesunde Pflanzen (IF ~0,348) Aspects of Applied Biology Journal of ASTM International (JAI) CIGR Journal EPPO Bulletin
Materiały konferencyjne
TOR ma ponad 100 lat Wytyczne FAO
??? 1. Brak zaangażowania (się)? Czy brak włączania uczelni przez MRiRW? 2. Naukowcy uczelni nie są punktowani za działalność na rzecz praktyki
Terminologia obowiązują standardy Kalibracja regulacja, dobór parametrów pracy Inspekcja/atestacja kontrola/badanie stanu technicznego Dysza rozpylacz, (wirowy, szczelinowy, uderzeniowy), końcówka rozpylająca, końcówka do nawozów ciekłych Rozpylacz inżektorowy eżektorowy, dwuczynnikowy, indukujący powietrzem, nie zawsze napowietrza i nie każdą ciecz Rozstawa (ten) rozstaw Papierki wodnoczułe wodoczułe Wielkość/wymiar rozpylacza (czego wielkość/rozmiar)??? wydatek rozpylacza (powierzchnia przekroju otworu wylotowego) Krople czy kropelki? ang.: droplets, rzadziej drops definicja: swobodna cząstka/objętość płynu (woda 50 100 µl)
Terminologia obowiązują standardy
stosuj właściwe parametry Puste hasło używane w zaleceniach bez należnego poparcia działaniami służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo środowiska, ludzi i żywności To nie jest sprawa wyłącznie producenta i operatora Taki stan tworzy: Eldorado dla nieuczciwych (brak kontroli rynku) Ryzyko dla niedoinformowanych z braku źródeł wiedzy Większe koszty produkcji, obciążenie środowiska Warunki do zwyżki pozostałości ś.o.r. w żywności.
WŁAŚCIWE/ODPOWIEDNIE PARAMETRY Jakie to są??? Szczególnie dla warunków trudnych, skrajnych? Kto je ma ustalić??? Materiały zawierają informacje jaki sprzęt jest dostępny, nie zawierają informacji jak go właściwie użytkować w konkretnych sytuacjach (optymalnych i skrajnych) Wysokie ciśnienie -nie jest potrzebne do ochrony roślin wysokich, potrzebny PSP o właściwej charakterystyce Są to pilne zadania dla specjalistów z zakresu techniki ochrony roślin
Podsumowanie Cykl Konferencji RTOR jest jedynym tematycznym forum dyskusyjnym i przydatnym, lecz może i powinien być lepiej wykorzystany Potencjał kadr w zakresie TOR jest w Polsce wysoki, nowoczesna aktywność w różnych zakresach związanych z aplikacją s.b.a. Brak koordynacji międzyinstytucjonalnej nie pozwala (dotychczas) na wykorzystanie tego potencjału i pozyskanie niezbędnej wiedzy Bez względu na wymagania Dyrektyw UE, niezbędne jest wykorzystaniepotencjału, do poprawy złej sytuacji operatora i doradcy (efektywność i forma szkoleń, szkolenie i weryfikacja instruktorów) Wszyscy jesteśmy konsumentami -zmobilizujmy się do stworzenia operatorowi i doradcy warunków (dostarczenia wiedzy) do: rzetelnej, wydajnej i bezpiecznej pracy (produkcji zdrowej żywności). Taki potencjał umożliwia uzyskanie danych o sprzęcie, opracowanie procedur dostępnych w internecie, na mobilnych urządzeniach i w autonomicznych układach sterujących opryskiwaczem, i archiwizację.
Potencjał naukowy polskich placówek badawczych w zakresie techniki ochrony roślin a potrzeby praktyki Dziękuję za uwagę dr inż. Zbigniew Czaczyk Zakład Inżynierii Rolniczej Instytut Inżynierii Biosystemów Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu