Agrotechniczne i organizacyjne metody ograniczania ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony roślin

Transkrypt

1 Ogólnopolska Konferencja Upowszechnieniowo-Wdrożeniowa Nauka-Praktyce Skierniewice, 24 listopada 2017 Agrotechniczne i organizacyjne metody ograniczania ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony roślin Program Wieloletni Zadanie 2.4: Opracowanie i ocena metod ograniczania ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony roślin Grzegorz DORUCHOWSKI * Ryszard HOŁOWNICKI * Artur GODYŃ * Waldemar ŚWIECHOWSKI Zakład Agroinżynierii

2 RYZYKO dla ludzi i środowiska Sprzęt ochrony roślin sprawność techniczna efekt pracy precyzja nanoszenia straty (ZNOSZENIE)

3 CEL Zadanie 2.4 poprawa sprawności technicznej sprzętu ochrony roślin materiały instruktażowe dla diagnostów SKO inspekcja sprzętu materiały upowszechnieniowe dla użytkowników opryskiwaczy samodzielna kontrola sprzętu ograniczenie ryzyka wynikającego ze znoszenia prowadzenie i aktualizacja klasyfikacji TOZ, ocena ograniczania znoszenia metodami agrotechnicznymi

4 POPRAWA SPRAWNOŚCI SPRZĘTU Obowiązkowa inspekcja sprzętu Dyrektywa 2009/128/WE o zrównoważonym stosowaniu środków ochrony roślin Ustawa o środkach ochrony roślin Rozporządzenia MRiRW w sprawie wymagań dotyczących sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin w sprawie potwierdzania sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin Stacje Kontroli Opryskiwaczy Inspekcji podlega każdy sprzęt do profesjonalnego stosowania Ś.O.R. Ś.O.R stosuje się sprzętem sprawnym technicznie i wykalibrowanym Szczegółowe wymagania i procedury kontrolne

5 POPRAWA SPRAWNOŚCI SPRZĘTU Obowiązkowa inspekcja sprzętu Sprzęt / badany od roku (kolejne zmiany prawa) Opryskiwacze polowe x x x Opryskiwacze sadownicze x x x Kolejowe z belką (na pojazdach) x x Kolejowe - inne niż w/w x x Sprzęt agrolotniczy x x Instalacje szklarniowe (oprysk lub zamgławianie) Pozostały sprzęt (zbiornik > 30 litrów) Zaprawiarki do nasion Sprzęt do granulatu x x x x

6 POPRAWA SPRAWNOŚCI SPRZĘTU Obowiązkowa inspekcja sprzętu ZAPRAWIARKI do NASION zaprawiarki do nasion wykorzystywane na własne potrzeby lub w pomocy sąsiedzkiej (z wyłączeniem zaprawiarek przemysłowych) badanie w gospodarstwie co 5 lat

7 POPRAWA SPRAWNOŚCI SPRZĘTU Zalecana samodzielna kontrola sprzętu z powodu długich przerw miedzy badaniami obowiązkowymi przy okazji obowiązkowej kalibracji przynajmniej raz w roku

8 Sprzęt POPRAWA SPRAWNOŚCI SPRZĘTU Materiały instruktażowo-szkoleniowe UZGODNIONY HARMONOGRAM PRAC Badania obowiązkowe Samodzielna kontrola Opryskiwacze ręczne i plecakowe ND 2016 Opryskiwacze polowe /17 Opryskiwacze sadownicze /17 Zaprawiarki do nasion Opryskiwacze szklarniowe Sprzęt do stosowania ś.o.r. w formie granulatu Pozostały sprzęt do oprysku, o poj. zbiornika > 30 litrów Sprzęt agrolotniczy Opryskiwacze kolejowe z belką i inne

9 POPRAWA SPRAWNOŚCI SPRZĘTU Materiały instruktażowo-szkoleniowe 2017

10 Strefy buforowe Dobry Środek

11 Strefy buforowe Dobry Środek strefa buforowa 15 m

12 Strefy buforowe Dobry Środek strefa buforowa 5 m

13 Klasyfikacja TOZ Rekomendacja listy Federalnego Centrum Badawczego Roślin Uprawnych (Brunszwik Niemcy) największa baza danych z pomiarów znoszenia największa liczba pozycji TOZ największe doświadczenie w różnicowaniu stref buforowych podstawa klasyfikacji TOZ w innych krajach TOZ (Austria, Belgia, Szwecja), brak przeszkód formalnych

14 Klasyfikacja TOZ Tłumaczenie listy JKI

15 Łącznie 719 pozycji Klasyfikacja TOZ Tłumaczenie listy JKI ( ) Uprawy polowe pozycji: 97% 506 rozpylacze 3% 16 opryskiwacze Uprawy sadownicze, winorośl, chmiel i inne 197 pozycji: 60% 119 rozpylacze 40% 78 opryskiwacze

16 Klasyfikacja TOZ Tłumaczenie listy JKI Nowe pozycje uprawy polowe Lechler PRE % John Deere PSLDAQ % John Deere PSLDAQ % (2,5 bar) John Deere PSLDAQ % (2,5 bar) John Deere PSLDAQ1003 John Deere PSLDAQ % (1,5 bar) 75% (1,5 bar) Lechler Dropleg 75%

17 Nowe pozycje sady, winorośl Wanner reflektorowy (NTR 20) 95% (przy zredukowanej wydajności powietrza i ciśnieniu) KWH 3R2 95% Klasyfikacja TOZ Tłumaczenie listy JKI Lochmann RPS % Lechler ITR C (75%) W pierwszych 3 rzędach strumień powietrza w stronę strefy buforowej powinien być wyłączony

18 Pomiary znoszenia Buforowe pasy zielne w uprawach polowych spełniają wymagania dot. obszarów proekologicznych w ramach programu zazieleniania rolnictwa zgodnie z wytycznymi WPR (5% gr. ornych) w rejonach podatnych na spływ powierzchniowy są przedmiotem subsydiów Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne PROW

19 Pomiary znoszenia Buforowe pasy zielne w uprawach polowych Ocena efektu pasów zielnych na ilość znoszonych środków ochrony roślin podczas opryskiwania pszenicy jarej kostrzewa trzcinowa (Festuca arundinacea) życica wielokwiatowa (Lolium multiflorum) koniczyna biała (Trifolium repens)

20 Pomiary znoszenia Buforowe pasy zielne w uprawach polowych Ocena efektu pasów zielnych na ilość znoszonych środków ochrony roślin podczas opryskiwania pszenicy jarej Układ poletek Pole Doświadczalne IO - Skierniewice

21 Pomiary znoszenia Buforowe pasy zielne w uprawach polowych Ocena efektu pasów zielnych na ilość znoszonych środków ochrony roślin podczas opryskiwania pszenicy jarej BEZ PASA Układ próbek Szalki Petriego 140 x 23 mm

22 Pomiary znoszenia Buforowe pasy zielne w uprawach polowych Ocena efektu pasów zielnych na ilość znoszonych środków ochrony roślin podczas opryskiwania pszenicy jarej Układ próbek PAS 3 m PAS 6 m

23 Pomiary znoszenia Buforowe pasy zielne w uprawach polowych Ocena efektu pasów zielnych na ilość znoszonych środków ochrony roślin podczas opryskiwania pszenicy jarej Strzelanie w źdźbło BBCH 25 (21 kwietnia) Terminy zabiegów Kłoszenie BBCH 55 (2 czerwca) Dojrzewanie BBCH 83 (5 lipca) 3 powtórzenia w każdym terminie

24 21 kwietnia Strzelanie w źdźbło BBCH BEZ PASA Śr. ogr. znoszenia PAS 3 m PAS 6 m Odległośc od granicy pola [m] 3,1% 1,8% Wysokość roślin: pszenica 10 cm pas zielny 15 cm temperatura 8,5 C wilgotność 47,2% prędkość wiatru 5,47 m/s

25 2 czerwca Kłoszenie BBCH BEZ PASA Śr. ogr. znoszenia PAS 3 m PAS 6 m Odległość od granicy pola [m] 33,9% 44,7% Wysokość roślin: pszenica cm pas zielny cm temperatura 17,8 C wilgotność 52,3% prędkość wiatru 3,52 m/s

26 5 lipca Dojrzewanie BBCH BEZ PASA Śr. ogr. znoszenia PAS 3 m PAS 6 m Odległość od granicy pola [m] 1,6% 63,4% Wysokość roślin: pszenica cm pas zielny cm temperatura 20,7 C wilgotność 54,8% prędkość wiatru 2,95 m/s

27 Pomiary znoszenia Siatka przeciwgradowa w sadzie jabłoniowym Ocena efektu siatki przeciwgradowej na ilość znoszonych środków ochrony roślin podczas opryskiwania sadu jabłoniowego

28 Pomiary znoszenia Siatka przeciwgradowa w sadzie jabłoniowym Ocena efektu siatki przeciwgradowej na ilość znoszonych środków ochrony roślin podczas opryskiwania sadu jabłoniowego

29 Pomiary znoszenia Siatka przeciwgradowa w sadzie jabłoniowym Stanowisko Sad Pomologiczny Gala/M9 (2016) 3,5 x 1 m

30 Pomiary znoszenia Siatka przeciwgradowa w sadzie jabłoniowym Układ próbek

31 11 kwietnia Przed kwitnieniem BEZ SIATKI SIATKA Odległość od granicy siatki [m] Śr. ogr. znoszenia 7,5% BEZ SIATKI SIATKA. temperatura 8,7 C 9,0 C wilgotność 56% 52% prędkość wiatru 4,81 m/s 5,24 m/s

32 29 maja Po kwitnieniu BEZ SIATKI SIATKA Odległośc od granicy siatki [m] Śr. ogr. znoszenia 10,1% BEZ SIATKI SIATKA. temperatura 25,0 C 25,8 C wilgotność 43% 47% prędkość wiatru 1,85 m/s 2,20 m/s

33 20 lipca Wzrost owoców BEZ SIATKI SIATKA Odległośc od granicy siatki [m] Śr. ogr. znoszenia 74,2% BEZ SIATKI SIATKA. temperatura 24,3 C 27,3 C wilgotność 60% 53% prędkość wiatru 1,82 m/s 0,78 m/s

34 WNIOSKI Opracowane instrukcje mają na celu podniesienie jakości i efektywności obowiązkowych badań sprzętu w SKO, a broszury upowszechnieniowe dla użytkowników sprzętu powinny zapewnić utrzymanie jego bieżącej sprawności. Dobór TOZ z wykorzystaniem klasyfikacji pozwala na obniżenie ryzyka znoszenia środków ochrony roślin podczas zabiegów, oraz zmniejszanie szerokości stref buforowych tam gdzie pozwala na to etykieta środka ochrony roślin. Wyniki pomiarów znoszenia w pszenicy z buforowymi pasami zielnymi oraz w sadzie z siatką przeciwgradową wskazują na możliwość wykorzystania tych rozwiązań w celu ochrony obszarów wrażliwych przed zanieczyszczeniem środkami ochrony roślin.

35 Opracowanie wykonano w ramach zadania nr 2.4 Opracowanie i ocena metod ograniczania ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony roślin, Programu Wieloletniego Działania na rzecz poprawy konkurencyjności i innowacyjności sektora ogrodniczego z uwzględnieniem jakości i bezpieczeństwa żywności oraz ochrony środowiska naturalnego finansowanego przez MRiRW

36 ;-) dziękuję