KOBIETY NA RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Prezentacja wybranych wyników badań i prognoz przeprowadzonych w 2010 roku w ramach projektu Równościowa polityka zatrudnienia szansą kobiet na rynku pracy województwa mazowieckiego Praca zbiorowa 1
Informacja o badaniu Badania ankietowe realizowane były od marca do maja 2010 roku. Badaniem objęta została reprezentatywna próba 3000 kobiet w wieku produkcyjnym, zamieszkałych w województwie mazowieckim na obszarach miejskich i wiejskich, zarówno pracujących, jaki i pozostających bez zatrudnienia. W każdym z sześciu podregionów: ciechanowsko-płockim ostrołęcko-siedleckim radomskim miasta stołecznego Warszawy warszawskim zachodnim warszawskim wschodnim zostało przebadanych 500 kobiet. Przeprowadzane wywiady dotyczyły historii zawodowej respondentek, przejawów dyskryminacji społecznej i ekonomicznej na rynku pracy oraz zjawiska bezrobocia wśród kobiet. 2
POZIOM WYKSZTAŁCENIA KOBIET W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM
Wykształcenie kobiet (1/3) Osiągnięty poziom wykształcenia wg typów miejscowości Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe 52 47 36 31 14 5 7 8 11 6 41 42 40 26 17 (%) 17 Warszawa (N=1036) Pozostałe miasta (N=933) Miasta ogółem (N=2029) Wieś (N=971) 4
Wykształcenie kobiet (2/3) Osiągnięty poziom wykształcenia wg podregionów 21% 20% 21% 30% 29% 42% 47% 44% 52% 43% 43% Wyższe Średnie Zasadnicze zawodowe Podstawowe 24% 13% Ciechanowsko -płocki 20% 14% Ostrołęcko -siedlecki 22% 13% 36% 7% 5% 18% 10% Radomski Warszawa Warszawski wschodni 17% 12% Warszawski zachodni 5
Wykształcenie kobiet (3/3) Kobiety z wyższym wykształceniem wg podregionów Odsetki kobiet w wieku 18-59 lat deklarujących posiadanie wyższego wykształcenia CIECHANOWSKO-PŁOCKI 21% OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 20% 29% M. ST. WARSZAWA 52% ZACHODNI 30% WSCHODNI RADOMSKI 21% 6
AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA KOBIET W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM I WYBRANE PRZEJAWY ICH DYSKRYMINACJI NA RYNKU PRACY 7
Aktywność zawodowa a poziom wykształcenia Miasta ogółem Wieś Miasta ogółem Wieś Podstawowe 25% 20% 55% 28% 15% 57% Zasadnicze zawodowe 63% 7% 30% 65% 8% 26% Miasta ogółem Wieś Miasta ogółem Wieś Średnie Wyższe 64% 10% 26% 63% 11% 26% 88% 5% 8% 88% 5% 7% Pracujące Bezrobotne Bierne zawodowo
Aktywność zawodowa kobiet w różnych grupach wiekowych 18-24 lata Miasto Wieś 39% 14% 46% 37% 16% 47% 25-34 lata Miasto Wieś 80% 7% 13% 69% 11% 20% 35-44 lata Miasto Wieś 84% 6% 10% 74% 9% 17% 45-54 lata Miasto Wieś 81% 8% 11% 75% 8% 17% 55-59 lat Miasto Wieś 51% 7% 42% 43% 8% 49% Pracujące Bezrobotne Bierne zawodowo 9
Zróżnicowania dostępu do rynku pracy kobiet mieszkających w miastach 18-24 lata Warszawa Pozostałe miasta 48% 13% 38% 32% 15% 53% 25-34 lata Warszawa Pozostałe miasta 86% 2% 12% 73% 13% 13% 35-44 lata Warszawa Pozostałe miasta 89% 4% 7% 79% 7% 13% 45-54 lata Warszawa Pozostałe miasta 86% 7% 7% 76% 9% 15% 55-59 lat Warszawa Pozostałe miasta 58% 6% 36% 42% 8% 50% Pracujące Bezrobotne Bierne zawodowo 10
Kobiety na stanowiskach kierowniczych (1/3) Czy do obowiązków związanych z Pani pracą należy / należało nadzorowanie innych pracowników lub zlecanie innym pracownikom prac do wykonania? Podregion ciechanowsko-płocki (N=430) Podregion ostrołęcko-siedlecki (N=434) Podregion radomski (N=411) 89% 85% 86% 2% 9% 2% 2% 13% 2% 2% 12% 2% Podregion Warszawa (N=478) Podregion warszawski wschodni (N=449) Podregion warszawski zachodni (N=451) 68% 80% 81% 26% 6% 16% 4% 4% 15% 4% 4% Nie Tak a podlegające jej osoby nie miały swoich podwładnych Tak i podlegała jej przynajmniej jedna osoba mająca swoich podwładnych 11
Kobiety na stanowiskach kierowniczych (2/3) Deklarowany przez kobiety pracujące zawodowo udział kobiet na stanowiskach kierowniczych w stosunku do udziału kobiet wśród ogółu pracowników w ich zakładzie pracy 3% 46% 3% 48% 58% 3% 6% 34% 46% 2% 6% 46% 34% 3% 9% 54% 39% 5% 8% 49% 37% 4% 13% 46% 40% 3% 8% 48% Udział kobiet wśród osób na stanowiskach kierowniczych jest niższy niż udział kobiet wśród ogółu pracowników Udział kobiet wśród osób na stanowiskach kierowniczych jest taki sam jak udział kobiet wśród ogółu pracowników Udział kobiet wśród osób na stanowiskach kierowniczych jest wyższy niż udział kobiet wśród ogółu pracowników ciechanowsko -płocki (N=296) ostrołęcko -siedlecki (N=320) radomski (N=263) Warszawa (N=388) warszawski wschodni (N=361) warszawski zachodni (N=333) Województwo ogółem (N=2052) Brak danych 12
Kobiety na stanowiskach kierowniczych (3/3) Jakiej płci są przełożeni pracujących kobiet Czy Pani bezpośredni przełożony jest: Czy osoba zajmująca najwyższe stanowisko w Pani zakładzie pracy np. dyrektor, prezes jest: Mężczyzną Mężczyzną 36% 52% 59% 5% inna sytuacja (np. respondentka ma dwoje przełożonych - mężczyznę i kobietę) 43% 5% inna sytuacja (np. w zakładzie pracy respondentki najwyższe stanowisko zajmuje zarówno kobieta jak i mężczyzna) Kobietą Kobietą 13
Szanse na awans i dostępność stanowisk kierowniczych dla kobiet Wymiar subiektywny Jak Pani sądzi, czy w POLSCE kobieta pracująca na takim samym stanowisku jak mężczyzna i posiadająca takie same kwalifikacje jak mężczyzna, ma w porównaniu z mężczyzną: Warszawa (N=1036) Pozostałe miasta (N=993) Miasta ogółem (N=2029) Wieś (N=971) 2% 1% 3% 1% 2% 1% 4% 2% dużo lepsze szanse na awans zawodowy 24% 38% 31% 43% trochę lepsze szanse na awans zawodowy ani lepsze, ani gorsze szanse na awans zawodowy 50% 37% 44% 34% trochę gorsze szanse na awans zawodowy dużo gorsze szanse na awans zawodowy 17% 5% 12% 9% 14% 7% 8% 9% Trudno powiedzieć 14
Szanse na awans i dostępność stanowisk kierowniczych dla kobiet Wymiar obiektywny Praktyki dyskryminacyjne osobiście doznane: 16% 12% Trudniejszy awans kobiet w miejscu pracy przy takich samych kwalifikacjach i doświadczeniu jak mężczyźni 7% 3% Awans tylko do pewnego poziomu (ograniczone możliwości awansu) 13% 7% 10% 4% Warszawa N=1036 Pozostałe miasta N=933 Ogółem miasta N=2029 Wieś ogółem N=971 15
Proces rekrutacyjny Subiektywne poczucie dyskryminacji Czy, Pani zdaniem, kobieta w POLSCE, mająca takie same kwalifikacje (wykształcenie i doświadczenie zawodowe) jak mężczyzna ma w porównaniu z mężczyzną: Warszawa (N=1036) 1% 4% Pozostałe miasta (N=993) 1% 3% Miasta ogółem (N=2029) 1% 4% Wieś (N=971) 1% 4% dużo większe szanse na znalezienie pracy trochę większe szanse na znalezienie pracy 31% 36% 34% 37% takie same szanse na znalezienie pracy 43% 36% 40% 38% trochę mniejsze szanse na znalezienie pracy 13% 7% 14% 10% 13% 8% 12% 8% dużo mniejsze szanse na znalezienie pracy Trudno powiedzieć 16
BEZROBOCIE KOBIET W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM 17
Bezrobotne według definicji bezrobocia Odsetek wśród ogółu badanych: 13 9 7 N = 378 N = 263 N = 202 subiektywnie bezrobotnych bezrobotnych ekonomicznie (według definicji BAEL) bezrobotnych zarejestrowanych tylko 53% subiektywnie bezrobotnych to kobiety spełniające kryteria bezrobocia ekonomicznego liczną grupę wśród subiektywnie bezrobotnych 44% - stanowią respondentki, które według klasyfikacji BAEL zaliczają się do grupy biernych zawodowo 18
Odsetek kobiet deklarujących, że: obecnie są bezrobotne są zarejestrowane jako bezrobotne CIECHANOWSKO-PŁOCKI 17 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 12 CIECHANOWSKO-PŁOCKI 10 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 8 M. ST. WARSZAWA 9 ZACHODNI 13 WSCHODNI 9 M. ST. WARSZAWA ZACHODNI 5 3 WSCHODNI 5 RADOMSKI 23 RADOMSKI 16 19
Deklarowany czas trwania bezrobocia Odsetek bezrobotnych: krótkoterminowo długoterminowo CIECHANOWSKO-PŁOCKI 45 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 51 CIECHANOWSKO-PŁOCKI 55 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 49 M. ST. WARSZAWA 67 ZACHODNI 58 WSCHODNI 65 M. ST. WARSZAWA ZACHODNI 42 33 WSCHODNI 35 RADOMSKI 38 RADOMSKI 62 20
Kwalifikacje i umiejętności przydatne na rynku pracy Poziom wykształcenia bezrobotnych i pracujących Bezrobotne Pracujące 50% 38% 43% 16% 14% 4% 15% 19% Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe 21
Odsetek bezrobotnych: korzystających z internetu przynajmniej raz w tygodniu potrafiących obsługiwać podstawowe programy komputerowe CIECHANOWSKO-PŁOCKI 60 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 59 CIECHANOWSKO-PŁOCKI 75 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 83 M. ST. WARSZAWA 74 ZACHODNI 70 WSCHODNI 80 M. ST. WARSZAWA ZACHODNI 82 85 WSCHODNI 87 RADOMSKI 56 RADOMSKI 67 22
Odsetek bezrobotnych: znających w stopniu komunikatywnym przynajmniej jeden język obcy z prawem jazdy kategorii B CIECHANOWSKO-PŁOCKI 50 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 50 CIECHANOWSKO-PŁOCKI 33 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 45 M. ST. WARSZAWA 63 ZACHODNI 53 WSCHODNI 66 M. ST. WARSZAWA ZACHODNI 45 50 WSCHODNI 57 RADOMSKI 46 RADOMSKI 48 23
Odsetek bezrobotnych deklarujących gotowość do dojazdów do innej miejscowości CIECHANOWSKO-PŁOCKI 65 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 82 M. ST. WARSZAWA ZACHODNI 67 44 WSCHODNI 80 RADOMSKI 70 24
Odsetek bezrobotnych gotowych podjąć każdą pracę (1/3) Czy jest Pani gotowa podjąć każdą pracę, nawet nisko płatną lub niezwiązaną z wyuczonym zawodem? Nie 29% 51% Tak Trudno powiedzieć 20% N = 200 25
Odsetek bezrobotnych gotowych podjąć każdą pracę (2/3) Czy jest Pani gotowa podjąć każdą pracę, nawet nisko płatną lub niezwiązaną z wyuczonym zawodem? Odsetki odpowiedzi twierdzących Długość bezrobocia 44% Krótkotrwale 59% Długotrwale Dochód na osobę w rodzinie 69% do 500 zł 55% od 501 do 750 zł 29% od 751 do 1000 zł 50% 50% od 1001 do 1500 zł Powyżej 1500 zł 72% 74% 45% 31% 51% 36% 52% 63% 56% Wykształcenie Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Wiek 18-24 lata 25-34 35-44 45-54 55-59 26
Odsetek bezrobotnych gotowych podjąć każdą pracę (3/3) (np. nisko płatną lub niezwiązaną z wyuczonym zawodem) CIECHANOWSKO-PŁOCKI 51 OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI 61 M. ST. WARSZAWA ZACHODNI 39 40 WSCHODNI 36 RADOMSKI 68 27
Kursy i szkolenia podnoszące kwalifikacje Czy w ciągu ostatnich dwóch lat brała Pani udział w kursach lub szkoleniach podnoszących kwalifikacje? Odsetek bezrobotnych deklarujących udział w kursach lub szkoleniach w ciągu ostatnich dwóch lat pracujące bezrobotne bezrobotne od co najmniej dwóch lat 44% 56% 23% 77% 16% 84% Tak Nie CIECHANOWSKO-PŁOCKI 16 ZACHODNI OSTROŁĘCKO-SIEDLECKI M. ST. WARSZAWA 25 39 WSCHODNI RADOMSKI 18 28 6 28
Zadowolenie z życia Czy na ogół jest Pani zadowolona ze swojego życia? Zdecydowanie zadowolona Raczej zadowolona Średnio, ani zadowolona ani niezadowolona Raczej niezadowolona Zdecydowanie niezadowolona Trudno powiedzieć Pracujące N=2502 Bezrobotne N=263 Ogół badanych N=3000 24 59 15 1 1 0 19 47 30 2 2 0 24 56 17 2 % 0 1 29
SYTUACJA KOBIET NA MAZOWIECKIM RYNKU PRACY PROGNOZY 30
Metodologia System Badań i Prognoz Regionalnych REGION-STAT Metody analizy: ARIMA, ARIMAX, VAR, VEqCM Metoda prognozowania długookresowego na podstawie szeregów ultrakrótkich System bilansujących się wskaźników 6 poziomów prognozowania Zakres danych: Liczba bezrobotnych 2000 2008 Liczba pracujących 1995 2008 Liczba wolnych miejsc pracy 2005 2009 Produkt krajowy brutto 1999 2007 Nakłady inwestycyjne 1999 2008 Wynagrodzenia 2002 2008 Koszty związane z zatrudnieniem 1995 2008 Migracje w ruchu wewnętrznym 1999 2008 31
Liczba pracujących Liczba pracujących w podziale na płeć w województwie mazowieckim tys. osób 600 800 1000 1200 1400 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 lata Liczba pracujących ogółem Liczba pracujących kobiet Udział kobiet 40 45 50 55 60 % 32
Bezrobocie (1/2) tys. osób 0 100 200 300 400 0 25 50 75 100 % 2000 2010 2020 2030 2040 2050 lata Liczba bezrobotnych ogółem Liczba bezrobotnych kobiet Liczba bezrobotnych mężczyzn Udział kobiet 33
tys. tys. 140 120 100 80 60 40 20 0 100 80 60 40 20 0 Bezrobocie (2/2) 52% 51% 48% 49% 2009 2050 Kobiety Mężczyźni 41% 39% 59% 61% 2009 2050 Liczba bezrobotnych do 1 roku Liczba długotrwale bezrobotnych 34
16 Popyt na pracę Wolne miejsca pracy 14 12 10 Tysiące 8 6 4 2 0 Ogółem Kobiety Mężczyźni 2009 2050 35
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ I ZAPRASZAMY DO ZAPOZNANIA SIĘ Z PUBLIKACJAMI http://www.cbos.pl/pl/efs/kobiety_mazowsze/projekt/projekt.php 36