PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY CZCHÓW NA ROK 2013 CZCHÓW, MARZEC 2013
SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE II. GŁÓWNE ZAŁOZENIA PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ III. CELE PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ ORAZ KIERUNKI DZIAŁAŃ IV. ODBIORCY PROGRAMU GRUPY DOCELOWE V. SPOSÓB I METODY PRACY WYKORZYSTYWANE DO REALIZACJI PROGRAMU VI. OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ VII. CZAS TRWANIA PROGRAMU I HARMONOGRAM REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ VIII. PRZEWIDYWANE REZULTATY IX. REALIZATORZY X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTU XI. SPOSOBY MONITOROWANIA I EWALUACJI PROJEKTU
I. WPROWADZENIE Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 zatwierdzony przez Komisję Europejską przewiduje realizację projektów systemowych, obejmując w ramach Priorytetu VII Promocja integracji społecznej działania polityki integracji społecznej, których celem jest zapewnienie równego dostępu do zatrudnienia osobom zagroŝonym wykluczeniem społecznym oraz dyskryminowanym na rynku pracy, a takŝe podwyŝszenie ich statusu zawodowego i społecznego, poprzez przygotowanie ich wejścia lub powrotu na rynek pracy. Beneficjentami projektu, czyli jednostkami realizującymi projekt w Działaniu 7.1. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji w Poddziałanie 7.1.1 są gminne jednostki organizacyjne Ośrodki Pomocy Społecznej. Program Aktywności Lokalnej dla gminy Czchów jest odpowiedzią na cel, jaki został nakreślony w Strategii Lizbońskiej dotyczący spójności społecznej i realizujący się w kształtowaniu nowego aktywnego państwa socjalnego. W tym wymiarze konieczne staje się inwestowanie w kapitał ludzki oraz kapitał społeczny, czyli inwestowanie w ludzi i budowanie związków między nimi, ich wzajemne zaufanie i zaangaŝowanie w sprawy wspólnoty, a więc to co, jest na równi z kapitałem finansowym podstawą rozwoju lokalnego. Poczucie toŝsamości, przynaleŝności i zaangaŝowanie małej Ojczyzny jest podstawą świadomego obywatelstwa. 1 W realizacji Programów Aktywności Lokalnej stosuje się zestaw instrumentów o charakterze aktywizacyjnym, mających doprowadzić do przywrócenia osób wykluczonych na rynek pracy oraz do ich integracji ze społeczeństwem, poprzez przywrócenie im zdolności lub moŝliwości zatrudnienia, uzyskanie wsparcia dochodowego oraz wyeliminowanie przeszkód napotykanych przez osoby i rodziny w procesie dostępu do praw i usług społecznych, a przez to wspierających ich powrót do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. WyróŜnia się instrumenty aktywizacji zawodowej, społecznej, edukacyjnej i zdrowotnej. Zakończenie udziału w Programie Aktywności Lokalnej powinno przyczynić się dla odbiorców tych działań do wzrostu ich kompetencji Ŝyciowych i umiejętności zawodowych umoŝliwiających im powrót do Ŝycia społecznego, w tym aktywizację zawodową i powrót na rynek pracy. 1 Strategia Wspierania Rozwoju Społeczeństwa obywatelskiego na lata 2007-2013 Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
II. GŁÓWNE ZAŁOśENIA PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Program Aktywności Lokalnej dla gminy Czchów jest odpowiedzią na cel główny. Analiza decyzji, podstaw przyznawania zasiłków mieszkańcom gminy w poprzednich latach, wskazała, Ŝe wiodącymi problemami są ubóstwo, bezrobocie, a co za tym idzie bezradność Ŝyciowa w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Osoby bezrobotne charakteryzują się często niskimi kwalifikacjami zawodowymi, brakiem umiejętności poruszania się po rynku pracy, długimi okresami bierności zawodowej i przez to brakiem doświadczenia zawodowego. Grupę tę stanowią najczęściej długotrwali świadczeniobiorcy pomocy społecznej. Brak pracy, zła sytuacja finansowa rodzin powoduje zły stan emocjonalny osób, nieprawidłowe relacje pomiędzy członkami rodziny, zanikanie wspólnych więzi, itp. Długotrwałe bezrobocie odnosi nie tylko negatywne skutki ekonomiczne, ale takŝe społeczne. Zdarza się, Ŝe sytuacje takie są problemem wielopokoleniowym. Niejednokrotnie trudna sytuacja osobista, liczne problemy przekładają się na brak zaangaŝowania w lokalne Ŝycie społeczne, osoby te nie włączają się w funkcjonowanie sołectw, szkoły czy parafii. W ten sposób kluczowym wyzwaniem jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. Działania na rzecz integracji mogą okazać się skuteczne jedynie w warunkach wspierania i rozwoju kapitału ludzkiego rozumianego jako zasób wiedzy, umiejętności i potencjału tkwiącego w kaŝdym człowieku oraz społeczeństwie jako całości. Z kapitałem ludzkim ściśle związany jest kapitał społeczny oznaczający zasoby umiejętności, informacji, kultury, wiedzy i kreatywności jednostek oraz związki pomiędzy ludźmi i organizacjami. Model ten zakłada określony sposób działania mający na celu aktywizowanie społeczności lokalnych, poprzez budowanie poczucia przynaleŝności do danego miejsca i lokalnej grupy oraz uruchamianie na nowo zbiorowych strategii pomagania ludziom w pomaganiu sobie samym. Pomocą objęte zostaną 22 osoby, w tym ich rodziny oraz najbliŝsze środowisko. Zakłada się realizowanie działań słuŝących rozwojowi społeczno zawodowemu uczestników, a co za tym idzie podniesienie poziomu i jakości Ŝycia. WaŜnym elementem w tym zakresie jest wspieranie samoorganizacji społeczności lokalnych oraz budowanie i wzmacnianie świadomości społecznej. Dzięki temu podmioty te są zdolne nie tylko do pracy, ale takŝe do wprowadzania zmian w otoczeniu, kreowania nowych rozwiązań we własnym Ŝyciu. Dzięki środkom finansowym, pozyskanym w ramach projektu, będziemy dąŝyć do zmniejszenia występujących problemów.
III CELE PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Celem głównym Programu Aktywności Lokalnej jest zwiększenie aktywności społecznej i zawodowej osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej na terenie gminy Czchów Cele szczegółowe 1. Zmniejszenie barier społecznych poprzez podniesienie motywacji do działania i zaufania we własne siły, zwiększenie zdolności komunikacyjnych uczestniczek i uczestników projektu. 2. Zwiększenie aktywności zawodowej poprzez podniesienie kwalifikacji zawodowych oraz nabycie indywidualnych umiejętności aktywnego i umiejętnego poszukiwania pracy. 3. Poprawa sytuacji ekonomicznej uczestników projektu poprzez udzielenie wsparcia finansowego. 4. Wzmocnienie potencjału kadrowego OPS uczestniczących w projekcie. Kierunki działań Cele programu realizowane będą poprzez podejmowanie następujących działań: 1. organizowanie poszczególnych form wsparcia dla wszystkich uczestników projektu, 2. promowanie, wspieranie i realizowanie projektów aktywizujących i integrujących społeczność lokalną, 3. promowanie i wspieranie projektów realizowanych w partnerstwie, 4. wspieranie lokalnych inicjatyw, 5. inne wynikające z aktualnych potrzeb i zgodne z celami programu.
IV. ODBIORCY PROGRAMU Program skierowany jest do osób : 1. zamieszkujących na terenie gminy Czchów, 2. bezrobotnych w tym takŝe długotrwale bezrobotnych lub nieaktywnych zawodowo, 3. w wieku aktywności zawodowej zgodnie z SZOP tj. 15-64 lat, 4. korzystających ze świadczeń pomocy społeczne trwale bądź na potrzeby projektu Działaniami w ramach Programu Aktywności Lokalnej są obejmowane w szczególności osoby i środowiska wykluczone społecznie lub zagroŝone tym zjawiskiem, niezaradne Ŝyciowo. Grupa ta została wyłoniona w drodze rekrutacji. Drugą grupę będzie stanowić otoczenie uczestników projektu, ich rodziny, sąsiedzi. Zaplanowano szeroki i zróŝnicowany zakres wsparcia, indywidualny dla kaŝdego z uczestników, dąŝący tym samym do zapewnienia wszystkich niezbędnych i koniecznych umiejętności słuŝących zniwelowaniu istniejących nierówności i polepszenia sytuacji kobiet i męŝczyzn. V. SPOSÓB I METODY PRACY WYKORZYSTYWANE DO REALIZACJI PROGRAMU W ramach programu przewiduje się stosowanie: 1. Instrumentów aktywnej integracji tj. aktywizacja: społeczna, zawodowa, edukacyjna i zdrowotna, 2. Środowiskowej pracy socjalnej, 3. Działania o charakterze środowiskowym (imprezy integracyjne, wyjazdy edukacyjne dla Uczestników Projektu oraz ich otoczenia)
VI. OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ W ramach Programu Aktywności Lokalnej przewiduje się zastosowanie następujących działań: 1. środowiskowa praca socjalna działanie będzie realizowane przez pracownika socjalnego lub inną osobę, mające na celu pomoc osobom i rodzinom w środowisku we wzmocnieniu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi. 2. instrumenty aktywnej integracji - działanie to będzie realizowane poprzez zastosowanie zespołu instrumentów aktywizacyjnych. Przewiduje się zastosowanie instrumentów: Instrument aktywizacji społecznej- trening kompetencji społecznych, wsparcie grupowe w zakresie podniesienia kompetencji Ŝyciowych i umiejętności społeczno zawodowych. Zakres merytoryczny tego instrumentu wsparcia będzie obejmował: poznawanie siebie, zasobów jakie daje rodzina i otoczenie, ćwiczenia integrujące, przełamywanie barier, nieśmiałości, oporów, nauka umiejętności prezentacji swoich mocnych stron, przedstawienie sposobów rozwiązywania konfliktów. Instrument aktywizacji zawodowej - w ramach tego instrumentu zatrudniony zostanie doradca zawodowy to indywidualne zajęcia. Podczas zajęć z Uczestnikami Projektu zostanie przeprowadzona rozmowa nt. predyspozycji zawodowych oraz szans na rynku pracy. Ponadto w ramach tych zajęć kaŝdy nauczy się opracować własne CV, list motywacyjny oraz zostanie przygotowany do rozmowy kwalifikacyjnej, Instrument aktywizacji edukacyjnej skierowanie uczestników projektu na specjalistyczne kursy, szkolenia. Do wyboru m.in: Kurs: Opiekun osób starszych i dziecka, Obsługa kasy fiskalnej wraz z fakturowaniem, Operator wózków jezdniowych z wymianą butli gazowych, Podstawy obsługi komputera, Prawo jazdy, kategoria B, Stylizacja i zdobienie paznokci, Florystyka, Mała gastronomia, Język angielski, Język niemiecki, Operator koparko- ładowarki, Fliziarz- posadzkarz, Spawacz metodą TIG Poszczególne kursy zostaną zorganizowane przez firmy zewnętrzne bądź teŝ przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie. KaŜdy z wyŝej wymienionych kursów zostanie zorganizowany w przypadku zgłoszenia się odpowiedniej ilości chętnych w celu utworzenia grupy. Instrument aktywizacji zdrowotnej skierowanie uczestników projektu na terapię psychologiczną- zgodnie ze zgłaszanymi potrzebami.
Uczestnikami Programu Aktywności Lokalnej są osoby zamieszkujące na terenie gminy Czchów, posiadające status osoby bezrobotnej bądź nieaktywne zawodowo, będące w wieku aktywności zawodowej. Ponadto do udziału w projekcie zostały zakwalifikowane osoby opiekujące się dziećmi lub innymi osobami zaleŝnymi, oraz korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej. Uczestnikami Programu są osoby objęte wsparciem z powodu bezradności w sprawach opiekuńczowychowawczych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz z powodu niezaradności Ŝyciowej. Przewiduje się objęcie wsparciem w ramach Programu Aktywności Lokalnej 22 osób oraz ich otoczenia (rodzina, sąsiedzi i pozostali mieszkańcy danej miejscowości). Grupa docelowa projektu została zakwalifikowana do uczestnictwa w programie w drodze rekrutacji przeprowadzonej przez Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie, Kierownika Projektu oraz Pracowników Socjalnych. Poszczególne osoby na etapie rekrutacji wypełniły ankietę, natomiast po ich zakwalifikowaniu i zatwierdzeniu grupy docelowej złoŝyły deklarację uczestnictwa w projekcie oraz podpisały niezbędne dokumenty które zostały zgromadzone w teczce kaŝdego z uczestników. Z zakwalifikowanymi osobami zostały zawarte umowy, które zaakceptował Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie oraz Kierownik Projektu.
VII. CZAS TRAWANIA PROGRAMU I HARMONOGRAM REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ Program będzie realizowany w okresie od kwietnia do grudnia 2013 roku. Planowany 2 harmonogram realizacji poszczególnych form wsparcia w ramach programu przedstawia się następująco: I II Lp. Zadania/ działania Okres realizacji 2013 III Promocja projektu Rekrutacja grupy docelowej Prowadzenie środowiskowej pracy socjalnej Instrumenty aktywizacji zawodowej, społecznej, edukacyjnej VI. VI.1 VI.2 VI.3 Uczestnictwo w kursach i warsztatach Kurs- Opiekunka osób starszych i dzieci Kurs Podstawy obsługi komputera Kurs Operator wózków jezdniowych z wymianą butli gazowych VI.4 Kurs Prawo jazdy- kategoria B II III IV V VI VII VIII IX X XI XII VI.5 VI.6 VI.7 VI.8 VI.9 Kurs Obsługa kasy fiskalnej Kurs Stylizacja i przedłuŝanie paznokci Kurs Florystyka Kurs Mała gastronomia Kurs Język angielski VI.10 Kurs Język niemiecki VI.11 Kurs Operator koparko- ładowarki VI.12 Kurs Spawacz metoda TIG VI.13 Kurs Fliziarz, posadzkarz VII VIII IX. Indywidualne spotkania z doradcą zawodowym Warsztaty kompetencji społecznych Terapia psychologiczna X. Ewaluacja programu 2 Okres realizacji kursów w ciągu roku moŝe się zmienić. Podane miesiące są wstępnie zaplanowane z uczestnikami Projektu.
VIII. PRZEWIDYWANE REZULTATY Rezultaty twarde: 1) Program Aktywności Lokalnej ukończą 22 osoby -co zostanie potwierdzone wydaniem zaświadczenia przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie, 2) Zorganizowane zostanie 38 godzin indywidualnych spotkań z doradcą zawodowym, 3) Zorganizowanie 30 godzin terapii psychologicznej, 4) Zorganizowane zostanie 40 godzin warsztatów kompetencji społecznych, 5) Zorganizowane zostanie 80 godzin kursu Opiekunka osób starszych i dzieci, 6) Zorganizowane zostanie 40 godzin Podstawy obsługi komputera, 7) Zorganizowanie zostanie 67 godziny kursu Operator wózków jezdniowych z wymianą butli gazowych, 8) Zorganizowane zostanie 25 godzin kursu Obsługa kasy fiskalnej, 9) Zorganizowane zostanie 40 godzin kursu Stylizacja i przedłuŝanie paznokci 10) Zorganizowane zostanie 60 godzin kursu Florystyka 11) Zorganizowane zostanie 60 godzin kursu Mała gastronomia 12) Zorganizowane zostanie 40 godzin kursu Język angielski 13) Zorganizowane zostanie 40 godzin kursu Język niemiecki 14) Zorganizowane zostanie 110 godzin kursu Fliziarz, posadzkarz 15) Zorganizowane zostanie 176 godzin kursu Operator koparko- ładowarki 16) Zorganizowanie zostanie 100 godzin kursu Spawacz metodą TIG Uczestnicy Projektu otrzymują zaświadczenie MEN potwierdzające ukończenie danego kursu. Miękkie rezultaty: 1) w obszarze zdolności motywacyjnych (zwiększenie motywacji, większe zaufanie we własne moŝliwości, podniesienie poziomu samooceny), 2) w obszarze kluczowych umiejętności pracowniczych (nabycie umiejętności pracy w zespole lub pracy indywidualnej, nabycie umiejętności komunikacyjnych kontakty interpersonalne), 3) w obszarze umiejętności praktycznych (umiejętność wypełniania formularzy, sporządzania dokumentów CV, nabycie umiejętności poruszania się po rynku pracy wzrost wiedzy na temat lokalnego rynku pracy), 4) w obszarze osobistych predyspozycji (poprawia autoprezentacji, poprawa samopoczucia,
zwiększenie zaangaŝowania w wykonywane zadania, nabycie umiejętności radzenia sobie ze stresem, wzrost poczucia odpowiedzialności za wykonywane zadania), 5) odrodzenie się więzi międzyludzkich, nawiązywanie nowych kontaktów/ znajomości, 6) Zintegrowanie społeczności lokalnej. IX. REALIZATORZY Realizatorem zadań jest: 1. Gmina Czchów, 2. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie, 3. Media lokalne. X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTU 1. Środki pochodzące z gminy Czchów wkład własny, 2. Środki pochodzące z funduszy Unii Europejskiej dofinansowanie XI. SPOSOBY MONITOROWANIA I EWALUACJI PROJEKTU Monitoring i ewaluacja będą prowadzone na bieŝąco poprzez wypełnienie przez uczestników ankiety ewaluacyjnej na początku przystąpienia do projektu, oraz na koniec półrocza i koniec roku, a takŝe poprzez wypełnianie ankiet przed rozpoczęciem i po zakończeniu poszczególnych form wsparcia. Na podsumowanie kaŝdego kwartału powstanie raport łączący w sobie informacje o przebiegu projektu z analizą wyników przeprowadzonych ankiet. Celem bieŝącego monitoringu będzie obserwacja zmian ilościowych i jakościowych, jakie pojawiają się podczas realizacji działań. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek rozbieŝności między załoŝeniami a rezultatami na bieŝąco będą dokonywane zmiany w przyjętych załoŝeniach lub metodach pracy.