Dziecko / uczeń z niepełnosprawnością w przedszkolu/ szkole/placówce, diagnoza, kształcenie i wsparcie Oświęcim, 24.11.2016 r. Małgorzata Spendel ROME Metis w Katowicach WSB w Dąbrowie Górniczej
Plan wykładu 1. Rozpoznawanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością diagnozowanie dzieci/uczniów w przedszkolu/szkole, poradni psychologiczno-pedagogicznej. 2. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego - wymagania formalne i merytoryczne. 3. Zaspokajanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością realizacja orzeczeń w przedszkolu/szkole, konstruowanie IPET, programu rewalidacji i programu z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, współpraca z rodzicami, z poradnią. 4. Odpowiedzi na pytania uczestników.
Dzieci i młodzież niepełnosprawni w systemie oświaty formy pomocy i wsparcia Dzieci od 0-9 lat Wczesne wspomaganie rozwoju Kształcenie specjalne Pomoc psychologicznopedagogiczna Uczniowie Kształcenie specjalne Pomoc psychologicznopedagogiczna
Dziecko niepełnosprawne od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole
Wczesne wspomaganie rozwoju Podstawy prawne: Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci Dz.U. 2013 poz. 1257
WARUNKI ORGANIZOWANIA WWRD określone w obowiązujących przepisach DLA KOGO? dla dzieci, które uzyskały opinię o potrzebie wwrd (od chwili wykrycia niepełnosprawności, do podjęcia nauki w szkole). GDZIE? w przedszkolach, szkołach podstawowych, w tym specjalnych, w innych formach wychowania przedszkolnego oraz w ośrodkach (wym. w art. 2 pkt 5 uso) a także w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym specjalistycznych
jeżeli mają one możliwość realizacji wskazań zawartych w opinii o potrzebie wwrd, w szczególności dysponują środkami dydaktycznymi i sprzętem, niezbędnymi do prowadzenia wczesnego wspomagania; mogą być prowadzone w domu rodzinnym - w szczególności z dziećmi, które nie ukończyły 3 roku życia;
KTO POWOŁUJE? Zespół wwrd powołany przez dyrektora ww. szkół i placówek lub osobę kierującą inną formą wychowania przedszkolnego. KTO W ZESPOLE? osoby posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym: pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, w szczególności: oligofrenopedagog, tyflopedagog lub surdopedagog; psycholog; logopeda; inni specjaliści - w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny.
WARUNKI ORGANIZOWANIA WWRD KTO KOORDYNUJE PRACĘ ZESPOŁU? dyrektor, osoba kierująca albo upoważniony przez ww. nauczyciel DOKUMENTOWANIE zespół szczegółowo dokumentuje działania prowadzone w ramach indywidualnego programu wczesnego wspomagania.
ORGANIZOWANIE WWRD Wiek dzieci Liczba godzin Forma zajęć Miejsce prowadzenia zajęć Do ukończenia 3. r. ż. Od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka Indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną w ww. szkołach, placówkach - ustala dyrektor, os. kierująca, w uzgodnieniu z rodzicami, szczególnie w tej grupie zajęcia mogą być prowadzone w domu rodzinnym Po ukończeniu 3. r. ż. jw. jw. i mogą być prowadzone w grupach liczących 2 i 3 dzieci, z udziałem ich rodzin jw.
Dziecko/uczeń z niepełnosprawnością
Art. 3 ust 3, pkt 3, Ustawa o SIO Dz. U. z 2011 r. Nr 139, poz. 814 Ilekroć w ustawie jest mowa bez bliższego określenia o niepełnosprawności uczniów należy przez to rozumieć potwierdzone orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego ograniczenia funkcji organizmu występujące u uczniów wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania.
Art. 3 pkt 18, Ustawa o systemie oświaty Niepełnosprawność sprzężona Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o niepełnosprawnościach sprzężonych należy przez to rozumieć występowanie u dziecka: niesłyszącego lub słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego, z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem umysłowym, albo z autyzmem, co najmniej jeszcze jednej z wymienionych niepełnosprawności.
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Dodanie w art. 3 pkt 18b przepisu wskazującego, że ilekroć w ustawie mowa o upośledzeniu umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym lub głębokim należy przez to rozumieć niepełnosprawność intelektualną w stopniu odpowiednio lekkim, umiarkowanym, znacznym lub głębokim. Zmiana ta pozwala na używanie określenia niepełnosprawność intelektualna zamiast upośledzenie umysłowe.
Doprecyzowanie zadań dyrektorów szkół i placówek w zakresie kształcenia specjalnego dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, niedostosowanej społecznie i zagrożonej niedostosowaniem społecznym poprzez dodanie w art. 39. ust. 1 pkt. 10 ustawy wskazującego dyrektora szkoły lub placówki jako podmiotu odpowiedzialnego za realizację zaleceń wynikających z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia.
Uzupełnienie brzmienia art. 71b ust. 1 wskazującego, że kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież niepełnosprawne, niedostosowane społecznie i zagrożone niedostosowaniem społecznym, wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Kształcenie to może być prowadzone w formie nauki odpowiednio w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych, przedszkolach i szkołach lub oddziałach integracyjnych, przedszkolach i szkołach lub oddziałach specjalnych, innych formach wychowania przedszkolnego i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy.
W art. 71b dodano ust. 1b jednoznacznie wskazujący, że uczniowi objętemu kształceniem specjalnym dostosowuje się odpowiednio program wychowania przedszkolnego i program nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia. Dostosowanie następuje na podstawie opracowanego dla ucznia indywidualnego programu edukacyjnoterapeutycznego (IPET) uwzględniającego zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.
Rozporządzenie MEN w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym Dz.U. z 2015 poz. 1113
1. Rozporządzenie określa warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży: 1. Niepełnosprawnych: niesłyszących, słabosłyszących, niewidomych, słabowidzących, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, z niepełnosprawnościami sprzężonymi, zwanych dalej uczniami niepełnosprawnymi, 2. Niedostosowanych społecznie 3. Zagrożonych niedostosowaniem społecznym wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy
Upośledzenie umysłowe - niepełnosprawność intelektualna Zaburzenia rozwoju zmysłów wzroku i słuchu Zaburzenia rozwoju ruchowego w tym afazja Niepełnosprawności sprzężone Całościowe zaburzenia rozwojowe (np. autyzm w tym zespół Aspergera) Zagrożenie i niedostosowanie społeczne SPE - orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, Zespół, IPET
2. 1. Kształcenie, wychowanie i opiekę dla uczniów niepełnosprawnych organizuje się w: 1) przedszkolach ogólnodostępnych; 2) przedszkolach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi; 3) przedszkolach integracyjnych; 4) przedszkolach ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi; 5) przedszkolach specjalnych; 6) innych formach wychowania przedszkolnego; 7) szkołach ogólnodostępnych; 8) szkołach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi; 9) szkołach integracyjnych
10) szkołach ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi; 11) szkołach specjalnych, w tym szkołach specjalnych przysposabiających do pracy; 12) młodzieżowych ośrodkach wychowawczych; 13) młodzieżowych ośrodkach socjoterapii; 14) specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych; 15) specjalnych ośrodkach wychowawczych; 16) ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki
Diagnoza dziecka rodzice nauczyciele specjaliści
Diagnoza szkolna Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści w przedszkolu, szkole i placówce prowadzą w szczególności: 1. w przedszkolu obserwację pedagogiczną zakończoną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna); 2. w szkole obserwację pedagogiczną, w trakcie bieżącej pracy z uczniami, mającą na celu rozpoznanie u uczniów: a) trudności w uczeniu się, w tym w przypadku uczniów klas I III szkoły podstawowej ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się, lub b) szczególnych uzdolnień; 3. w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej doradztwo edukacyjno-zawodowe
Specjaliści, w tym poradnia Wieloaspektowa diagnoza specjalistyczna psychologiczna, pedagogiczna, logopedyczna czasem lekarska, przeprowadzana w przez specjalistów, opinia ze szkoły opisująca funkcjonowanie dziecka w roli ucznia EFEKT orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego Jest decyzją administracyjną Wydane przez publiczną poradnię psychologicznopedagogiczną Sporządzone na wzorze Obowiązuje określony czas Określa przyczynę wystawienia - diagnoza Wskazuje formy kształcenia i usprawniania dziecka /ucznia (rewalidacja, pomoc p-p, inne formy stymulacji, terapii, usprawniania) Uzasadnia wskazaną formę kształcenia Orzeczenie dostarcza rodzic lub za jego zgodą przesyła poradnia
Efekt dostarczenia orzeczenia do przedszkola, szkoły, placówki: IPET poprzedzony diagnozą Program rewalidacji Program zajęć z zakresu ppp Program innych zajęć wsparcia dla dziecka/ucznia rodziny
Działania w przedszkolu/szkole/placówce
Otrzymanie orzeczenia zarejestrowanie daty wpływu w sekretariacie Poinformowanie dyrektora o przyjęciu orzeczenia Wydanie przez dyrektora decyzji o powołaniu zespołu, wyznaczenie koordynatora Zespołu Zwołanie przez koordynatora posiedzenia Zespołu Poinformowanie rodziców dziecka/ucznia o terminie posiedzenia Zespołu (skutecznie) Dokonanie przez zespół wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dziecka/ucznia wskazanie form pomocy i wsparcia Opracowanie przez Zespół IPET (w tym dostosowania wymagań) Przydzielenie przez dyrektora uczniowi odpowiedniego typu zajęć rewalidacyjnych oraz z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej
Sporządzenie przez dyrektora pisemnej informacji dla rodziców ucznia, zawierającej wskazane przez zespół formy, sposoby i czas udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej ich dziecku Realizacja IPET Realizacja zajęć rewalidacyjnych oraz zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej Stała wymiana informacji o uczniu pomiędzy nauczycielami, specjalistami i rodzicami Stała współpraca z rodzicami w usprawnianiu dziecka/ucznia Przeprowadzenie przez nauczycieli, specjalistów i rodziców okresowej oceny postępów ucznia
Opracowanie indywidualnego programu edukacyjnoterapeutycznego (IPET) Program opracowuje się na okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie dłuższy jednak niż etap edukacyjny. Program opracowuje się w terminie: 1) do 30 września roku szkolnego, w którym dziecko /uczeń rozpoczyna od początku roku szkolnego realizowanie wychowania przedszkolnego albo kształcenie odpowiednio w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub ośrodku, albo 2) 30 dni od dnia złożenia w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub ośrodku, orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, albo
3) 30 dni przed upływem okresu, na jaki został opracowany poprzedni program w przypadku gdy dziecko/uczeń kontynuuje wychowanie przedszkolne albo kształcenie odpowiednio w danym przedszkolu, danej innej formie wychowania przedszkolnego, danej szkole lub danym ośrodku.
Rozporządzenie 6. 3. Program opracowuje zespół, który tworzą odpowiednio nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści, prowadzący zajęcia z dzieckiem lub uczniem, zwany dalej zespołem. 4. Zespół opracowuje program po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dziecka lub ucznia oraz uwzględniając zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, we współpracy, w zależności od potrzeb, z poradnią psychologicznopedagogiczną, w tym poradnią specjalistyczną.
Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia Zespół (który tworzą odpowiednio nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści, prowadzący zajęcia z dzieckiem/uczniem), co najmniej dwa razy w roku szkolnym, dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dziecka, uwzględniając ocenę efektywności pomocy psychologicznopedagogicznej udzielanej dziecku, oraz w miarę potrzeb, dokonuje modyfikacji indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego (IPET).
Oceny poziomu funkcjonowania dziecka i modyfikacji programu dokonuje się, w zależności od potrzeb, we współpracy z poradnią psychologicznopedagogiczną, w tym poradnią specjalistyczną. Rodzice dziecka albo pełnoletni uczeń mają prawo uczestniczyć w spotkaniach zespołu, a także w opracowaniu i modyfikacji programu oraz dokonywaniu tej oceny.
IPET 6. 1. Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, o którym mowa w art. 71b ust. 1b ustawy, zwany dalej programem, określa: 1) zakres i sposób dostosowania odpowiednio programu wychowania przedszkolnego oraz wymagań edukacyjnych, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1 ustawy, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka lub ucznia, w szczególności przez zastosowanie odpowiednich metod i form pracy z dzieckiem lub uczniem;
2) zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów, prowadzących zajęcia z dzieckiem lub uczniem, w tym w przypadku: a) dziecka lub ucznia niepełnosprawnego działania o charakterze rewalidacyjnym, b) ucznia niedostosowanego społecznie działania o charakterze resocjalizacyjnym, c) ucznia zagrożonego niedostosowaniem społecznym działania o charakterze socjoterapeutycznym; 3) formy i okres udzielania dziecku lub uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy;
4) działania wspierające rodziców dziecka lub ucznia oraz, w zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży, a w przypadku przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i oddziałów, o których mowa w 2 ust. 1 pkt 1 3 i 6 9 również ze specjalnymi ośrodkami szkolno-wychowawczymi, młodzieżowymi ośrodkami wychowawczymi i młodzieżowymi ośrodkami socjoterapii;
5) zajęcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne i socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia, odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dziecka lub ucznia, o których mowa w 5 ust. 1 pkt 4, a w przypadku ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej także działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposób realizacji tych działań; 6) zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami dziecka lub ucznia w realizacji przez przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub ośrodek, o których mowa w 2 ust. 1, zadań wymienionych w 5 ust. 1.
Zajęcia rewalidacyjne - zmiany warunków organizowania kształcenia specjalnego W ramach zajęć rewalidacyjnych należy uwzględnić w szczególności: 1) naukę orientacji przestrzennej i poruszania się oraz naukę systemu Braille a lub innych alternatywnych metod komunikacji w przypadku dziecka lub ucznia niewidomego 2) naukę języka migowego lub innych alternatywnych metod komunikacji w przypadku dziecka lub ucznia niesłyszącego lub z afazją 3) zajęcia rozwijające umiejętności społeczne, w tym umiejętności komunikacyjne w przypadku dziecka lub ucznia z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera. 40
Rozporządzenie MEN w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli Dz.U. z 2015 r. poz.264 tekst jednolity 14. 1. Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach specjalnych, szkołach podstawowych specjalnych, gimnazjach specjalnych, szkołach ponadgimnazjalnych specjalnych, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych, dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, szkołach specjalnych przysposabiających do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim oraz dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację
obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, a także kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjno-wychowawczych z dziećmi i młodzieżą z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, posiada osoba, która: 1) ukończyła studia wyższe w zakresie oligofrenopedagogiki lub 2) ma kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki, określone w 2 5, a ponadto ukończyła studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny w zakresie oligofrenopedagogiki, lub 3) ukończyła zakład kształcenia nauczycieli w specjalności oligofrenopedagogika
2. Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach specjalnych, szkołach podstawowych specjalnych, gimnazjach specjalnych, szkołach ponadgimnazjalnych specjalnych, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych, dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami niewymienionymi w ust. 1, posiada osoba, która ma kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolu, danym typie szkoły lub rodzaju placówki, określone w 2 5, a ponadto ukończyła: 1) studia wyższe na kierunku pedagogika lub pedagogika specjalna w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów lub 2) zakład kształcenia nauczycieli w specjalności odpowiedniej do niepełnosprawności uczniów, lub 3) studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny w zakresie pedagogiki specjalnej odpowiedniej do niepełnosprawności uczniów.
Kadra wspierająca organizację kształcenia uczniów niepełnosprawnych Nauczyciele i specjaliści: 1. W przedszkolach ogólnodostępnych, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, do których uczęszczają dzieci z autyzmem, w tym zespołem Aspergera, z niepełnosprawnościami sprzężonymi, od 1 stycznia 2016 r. zatrudnia się dodatkowo: nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, lub specjalistów,
lub asystenta nauczyciela, o którym mowa w art. 7 ust. 1e ustawy - w przypadku klas I-III szkoły podstawowej lub pomoc nauczyciela, z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. 2.W przedszkolach ogólnodostępnych, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, do których uczęszczają dzieci z innymi niepełnosprawnościami niż autyzm, w tym zespół Aspergera lub niepełnosprawności sprzężone, za zgodą organu prowadzącego, można zatrudnić dodatkowo:
specjalistów, lub asystenta nauczyciela, o którym mowa w art. 7 ust. 1e ustawy - w przypadku klas I-III szkoły podstawowej, lub pomoc nauczyciela, z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.
Dokumentacja Orzeczenie (data wpływu) Decyzja dyrektora o wyznaczeniu koordynatora Decyzja dyrektora/koordynatora o powołaniu zespołu Powiadomienie rodziców o terminie posiedzenia zespołu Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania dziecka/ucznia Opracowane IPET (zakresy obowiązków i odpowiedzialności nauczycieli i specjalistów) Programy zajęć rewalidacyjnych z zakresu ppp i innych (dzienniki) Okresowa wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania dziecka/ucznia
Dziecko chore nauczanie indywidualne orzeczenie
Rozporządzenie MEN w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologicznopedagogicznych Dz.U. nr 173 z 18 września 2008 r, 2.1. W publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradniach specjalistycznych, zwanych dalej poradniami, są organizowane i działają na zasadach określonych w rozporządzeniu zespoły orzekające, z zastrzeżeniem ust. 2, ktore wydają: 1) orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz niedostosowanej społecznie, wymagającej stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy,
2) orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, zwanego dalej indywidualnym przygotowaniem przedszkolnym, dla dzieci, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej, zwanego dalej przedszkolem, 3) orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania dla dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, 4) orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim
6.3. Jeżeli do wydania orzeczenia albo opinii jest niezbędna informacja o stanie zdrowia dziecka, wnioskodawca dołącza do wniosku wydane przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka, z zastrzeżeniem ust. 4. 4. Jeżeli wniosek dotyczy wydania orzeczenia o potrzebie indywidualnego przygotowania przedszkolnego albo orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania, wnioskodawca dołącza do wniosku zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka, w którym lekarz określa: 1) okres - nie krótszy jednak niż 30 dni - w którym stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub szkoły;
2) rozpoznanie choroby lub innej przyczyny powodującej, że stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub szkoły; 3) zakres, w jakim dziecko, któremu stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola, może brać udział w zajęciach, w których realizowana jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego, organizowanych z grupą wychowawczą lub indywidualnie w odrębnym pomieszczeniu w przedszkolu; 4) zakres, w jakim uczeń, któremu stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, może brać udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, organizowanych z oddziałem w szkole lub indywidualnie w odrębnym pomieszczeniu w szkole.
Rozporządzenie MEN w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży z dnia 28 sierpnia 2014 r. 2. Indywidualne przygotowanie przedszkolne oraz indywidualne nauczanie organizuje się na czas określony, wskazany w orzeczeniu o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub orzeczeniu o potrzebie indywidualnego nauczania, zwanych dalej orzeczeniem. 8.1.Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego przygotowania przedszkolnego realizowanych z dzieckiem wynosi od 4 do 6 godzin. 2. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego przygotowania przedszkolnego, o którym mowa w ust. 1, realizuje się w ciągu co najmniej 2 dni.
9.1.Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualne-go nauczania realizowanych z uczniem wynosi: 1) dla uczniów klas I III szkoły podstawowej od 6 do 8 godzin; 2) dla uczniów klas IV VI szkoły podstawowej od 8 do 10 godzin; 3) dla uczniów gimnazjum od 10 do 12 godzin; 4) dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych od 12 do 16 godzin. 2. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego nauczania dla uczniów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, realizuje się w ciągu co najmniej 2 dni, a dla uczniów, o których mowa w ust. 1 pkt 2 4 w ciągu co najmniej 3 dni
10. 1. Dzieciom i młodzieży objętym indywidualnym przygotowaniem przedszkolnym lub indywidualnym nauczaniem, których stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub szkoły, w celu ich integracji ze środowiskiem i zapewnienia im pełnego osobowego rozwoju, dyrektor, w miarę posiadanych możliwości, z uwzględnieniem zaleceń zawartych w orzeczeniu oraz aktualnego stanu zdrowia dziecka lub ucznia, organizuje różne formy uczestniczenia dziecka lub ucznia w życiu przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub szkoły. Dyrektor w szczególności umożliwia udział w zajęciach rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, uroczystościach i imprezach przedszkolnych lub szkolnych.
Pomoc i wsparcie w przedszkolu, szkole, placówce Rozporządzenie MEN w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U. 2013 poz. 532
Działania w szkole 1. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości i potrzeb ucznia zasady, metody, formy i środki na podstawie rozpoznania n-la 2. Udzielanie pomocy psychologicznopedagogicznej formy i sposoby dostosowane do potrzeb ucznia 3. Współpraca z rodzicami ucznia; omówienie wyników diagnozy szkolnej propozycja form pomocy rodzice wyrażają (lub nie) zgodę stała współpraca z rodzicami w realizacji pomocy i wsparcia
Kto? Prowadzący zajęcia z uczniem nauczyciele wychowawcy grup wychowawczych specjaliści wykonujący w przedszkolu, szkole i placówce zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni, zwani dalej specjalistami
we współpracy z: rodzicami uczniów poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi placówkami doskonalenia nauczycieli innymi przedszkolami, szkołami i placówkami organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży
Formy pomocy psychologicznopedagogicznej
W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz w formie: klas terapeutycznych zajęć rozwijających uzdolnienia zajęć dydaktyczno-wyrównawczych zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych o charakterze terapeutycznym zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej warsztatów porad i konsultacji
W przedszkolu i placówce W przedszkolu i placówce pomoc psychologicznopedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz w formie: 1) zajęć rozwijających uzdolnienia; 2) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyj-nych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; 3) porad i konsultacji
W szkołach dla dorosłych pomoc psychologicznopedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej pracy ze słuchaczem oraz w formie: 1) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej; 2) porad i konsultacji; 3) warsztatów i szkoleń.
Dla rodziców uczniów i nauczycieli: porady i konsultacje warsztaty i szkolenia
Rodzaje zajęć 1. Zajęcia rozwijające uzdolnienia organizuje się dla uczniów szczególnie uzdolnionych przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Liczba uczestników zajęć wynosi do 8 uczniów. 2. Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze organizuje się dla uczniów mających trudności w nauce, w szczególności w spełnianiu wymagań edukacyjnych określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego. Liczba uczestników zajęć wynosi do 8 uczniów.
3. Zajęcia specjalistyczne: zajęcia korekcyjno-kompensacyjne dla uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Liczba uczestników - do 5 uczniów zajęcia logopedyczne dla uczniów z zaburzeniami mowy, liczba uczestników - do 4 uczniów zajęcia socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym organizuje dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne. Liczba uczestników - do 10 uczniów
Kto prowadzi zajęcia? Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści Zajęcia rozwijające uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze oraz zajęcia specjalistyczne prowadzą nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie dla rodzaju prowadzonych zajęć
Czas trwania zajęć Godzina zajęć rozwijających uzdolnienia i zajęć dydaktyczno-wyrównawczych trwa 45 minut, a godzina zajęć specjalistycznych trwa 60 minut. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie godzin zajęć specjalistycznych w czasie krótszym niż 60 minut, zachowując łączny czas zajęć ustalony dla danego ucznia.
Okres udzielania pomocy Nauka ucznia w klasie terapeutycznej oraz udział ucznia w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych i zajęciach specjalistycznych trwa do czasu zlikwidowania opóźnień w uzyskaniu osiągnięć edukacyjnych wynikających z podstawy programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego lub złagodzenia albo wyeliminowania zaburzeń stanowiących powód objęcia ucznia daną formą pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
O potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologicznopedagogiczną informuje się rodziców ucznia albo pełnoletniego ucznia. O ustalonych dla ucznia formach, okresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiarze godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane, dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki, o której mowa w art. 2 pkt 5 ustawy, niezwłocznie informuje pisemnie, w sposób przyjęty w danym przedszkolu, szkole lub placówce, rodziców ucznia albo pełnoletniego ucznia.
Wsparcie merytoryczne dla nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów udzielających pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce zapewniają poradnie oraz placówki doskonalenia nauczycieli.
STANDARDY I PROCEDURY opieki nad uczniem posiadającym orzeczenie lub opinię w szkole ogólnodostępnej
STANDARDY kształcenia i opieki dla uczniów z SPE PROCEDURY ogólne PROCEDURY szczegółowe
Procedury ogólne Otrzymanie orzeczenia lub opinii zarejestrowanie daty wpływu w sekretariacie Zgłoszenie dyrektorowi informacji o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologicznopedagogiczną na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach Wydanie przez dyrektora decyzji o powołaniu Zespołu (IPET, opracowanie dostosowania wymagań) Wyznaczenie przez dyrektora koordynatora Zespołu (w formie pisemnej) Zwołanie przez koordynatora posiedzenia Zespołu (w formie pisemnej)
Poinformowanie przez koordynatora rodziców ucznia o terminie posiedzenia Zespołu (skutecznie w formie pisemnej lub ustnej) Ustalenie przez Zespół ram IPETU oraz zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej dostosowanych do możliwości i potrzeb ucznia; określenie form, sposobów i czasu jej udzielania Sporządzenie przez dyrektora pisemnej informacji dla rodziców ucznia, zawierającej wskazane przez Zespół formy, sposoby i czas udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej ich dziecku
Szczegółowe orzeczenie (kształcenie specjalne) dokonanie przez zespół wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia przydzielenie przez dyrektora uczniowi odpowiedniego typu zajęć rewalidacyjnych oraz z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej opracowanie przez Zespół Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego dla ucznia ( w tym dostosowania wymagań) realizacja IPET opracowanie i realizacja programu zajęć rewalidacyjnych oraz programu zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej
stała wymiana informacji o uczniu pomiędzy nauczycielami, specjalistami i rodzicami przeprowadzenie przez nauczycieli i specjalistów okresowej oceny postępów ucznia stała współpraca z rodzicami ucznia
Współpraca z rodzicami Diagnoza ucznia Udział rodziców w zespole Praca nad IPET (rodzice mają prawo otrzymać kopię IPET-u) Poinformowanie o przydzielonej ppp Współpraca w udzielaniu pomocy i wsparcia Wspólna ocena postępów ucznia ew. modyfikacja IPET
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ1) z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji z późn. Zm. Poz. 1170 13. 1. Przedszkole, szkoła i placówka prowadzą dzienniki innych zajęć niż zajęcia wpisywane odpowiednio do dziennika zajęć przedszkola, dziennika lekcyjnego, dziennika zajęć w świetlicy oraz dziennika zajęć, o którym mowa w 12, jeżeli jest to uzasadnione koniecznością dokumentowania przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej, w szczególności zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela.
3. Do dziennika innych zajęć wpisuje się w porządku alfabetycznym nazwiska i imiona odpowiednio dzieci, uczniów, słuchaczy lub wychowanków oraz oddział, do którego uczęszczają, adresy poczty elektronicznej rodziców i numery ich telefonów, jeżeli je posiadają, indywidualny program pracy z dzieckiem, uczniem, słuchaczem lub wychowankiem, a w przypadku zajęć grupowych program pracy grupy, tygodniowy plan zajęć, daty i czas trwania oraz tematy przeprowadzonych zajęć, ocenę postępów i wnioski dotyczące dalszej pracy z dzieckiem, uczniem, słuchaczem lub wychowankiem oraz odnotowuje się obecność dzieci, uczniów, słuchaczy lub wychowanków na zajęciach. Przeprowadzenie zajęć nauczyciel potwierdza podpisem, z zastrzeżeniem 22 ust. 5.
Teczka ucznia: rozporządzenie o dokumentowaniu 20. Przedszkole, szkoła i placówka gromadzi, w indywidualnej teczce, dla każdego dziecka, ucznia, słuchacza lub wychowanka objętego pomocą psychologiczno-pedagogiczną dokumentację badań i czynności uzupełniających prowadzonych w szczególności przez pedagoga, psychologa, logopedę, doradcę zawodowego, terapeutę pedagogicznego, lekarza oraz innego specjalistę, a także inną dokumentację związaną z udzielaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Pomoc i wsparcie Planowanie Dyrektor Rada Pedagogiczna we Koordynowanie Dyrektor lub wskazana osoba współpracy Udzielanie pomocy nauczyciele, wychowawcy specjaliści z rodzicami
Regulacje prawne Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.2) Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Dz. U. z 2015, poz. 357
Rozporządzenia MEN w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym Dz.U. z 2015 poz. 1113 w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U. 2013 poz. 532 w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży Dz.U. z 2014 r. poz. 1157
w sprawie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, z dnia Dz.U. z 2015 r. Poz. 843 w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych Dz.U. 2012 nr 0 poz. 204 z późn. zm. w sprawie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji Dz.U. 2014 nr 0 poz. 1170 z późn. zm. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych Dz.U. 2013 poz. 199
Dziękuję za uwagę