Konferencja pn. Natura 2000 naszą szansą Plany zadań ochronnych i plany ochrony obszarów Natura 2000 w województwie mazowieckim Grażyna Zielińska RDOŚ w Warszawie Konferencja realizowana jest w ramach projektu pn. Natura 2000 naszą szansą dofinansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie
Obszary Natura 2000 - stan - w Polsce - 990 (983), tj. 845 siedliskowych i 145 obszarów specjalnej ochrony ptaków, - w województwie mazowieckim 76, tj. 60 siedliskowych (46 położonych w całości w granicach woj.maz.) i 16 obszarów specjalnej ochrony ptaków (7 położonych w całości w granicach woj.maz.) ze strony internetowej RDOŚ w Warszawie - stan na 4 maja 2011r. 2
Obszary Natura 2000 - stan - w województwie mazowieckim 65, tj. 51 obszarów siedliskowych, 13 obszarów specjalnej ochrony ptaków i 1 wspólny Puszcza Kampinoska (PLC) według strony internetowej GDOŚ 3
Obszary Natura 2000 - stan - Polska ok. 20% - województwo mazowieckie 13% - Wyspy Kanaryjskie ok. 30% 4
Obszary Natura 2000 kompetencje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska: nadzorowanie funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000 (ewidencja danych, wydawanie zaleceń i wytycznych, kontrola realizacji ustaleń planów zadań ochronnych i planów ochrony) 5
Obszary Natura 2000 kompetencje Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska: - koordynacja funkcjonowania obszarów Natura 2000 na obszarze swojego działania, - sprawowanie nadzoru nad poszczególnymi obszarami, - przygotowanie projektów planu zadań ochronnych i planów ochrony 6
Obszary Natura 2000 kompetencje Dyrektorzy parków narodowych Dyrektorzy urzędów morskich - sprawowanie nadzoru nad poszczególnymi obszarami, - przygotowanie projektów planu zadań ochronnych i planów ochrony 7
Plan zadań ochronnych i plan ochrony wspólny cel: - ustalenie działań prowadzących do zachowania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony przedmiotów ochrony 8
Zarządzanie obszarami Natura 2000 odbywa się za pomocą: - planów ochrony, - planów zadań ochronnych 9
Zarządzanie obszarami Natura 2000: Każdy obszar Natura 2000 musi posiadać plan ochrony lub plan zadań ochronnych Rola planisty regionalnego 10
Plan zadań ochronnych i plan ochrony wspólny cel: - ustalenie działań prowadzących do zachowania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony przedmiotów ochrony 11
Plan zadań ochronnych obszaru Natura 2000: - sporządzany na okres 10 lat, - zatwierdzany w formie zarządzenia Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (akt prawa miejscowego), - nie jest wymagana pełna inwentaryzacja przyrodnicza terenu 12
Plan ochrony obszaru Natura 2000: - sporządzany na okres 20 lat, - zatwierdzany w drodze rozporządzenia Ministra Środowiska, - wymaga sporządzenia pełnej dokumentacji przyrodniczej 13
Szczegółowy tryb i zakres opracowania planów określają: - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 (Dz.U. Nr 34, poz. 186 z późn.zm.), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz.U. Nr 64, poz. 401 z późn.zm.) 14
Plan zadań ochronnych obszaru Natura 2000 zawiera : - identyfikację zagrożeń dla przedmiotów ochrony, - określenie celów działań ochronnych, - określenie działań ochronnych ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację, - określenie działań w zakresie monitoringu 15
Plan zadań ochronnych obszaru Natura 2000 zawiera: - wskazania do zmian w dokumentach planistycznych (studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin,planach zagospodarowania przestrzennego), - mapę obszaru Natura 2000 i opis granic, - ewentualnie zakres dalszych badań i wskazanie potrzeby sporządzenia planu ochrony dla części lub całości obszaru 16
Sprawozdawczość Sprawujący nadzór sporządza i przekazuje Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska ocenę realizacji ochrony obszaru Natura 2000: - co 3 lata - w odniesieniu do obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO), - co 6 lat w odniesieniu do specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO) 17
Uspołecznienie procesu tworzenia projektów PZO Obowiązek zapewnienia zainteresowanym stronom (osobom i podmiotom) możliwość konsultacji na etapie przygotowania projektów planów zadań ochronnych 18
Zespół Lokalnej Współpracy (ZLW) W skład ZLW wchodzą przedstawiciele instytucji i społeczności lokalnych Organizowane są spotkania w celu omawiania projektu na kolejnych etapach 19
Udział społeczeństwa Procedura udziału społeczeństwa odbywa się na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227 z późn.zm.) 20
Udział społeczeństwa Zawiadomienie o przystąpieniu do sporządzenia projektu PZO upublicznione poprzez: - wywieszenie na tablicy ogłoszeń w siedzibie RDOŚ - przekazanie do jednostek samorządu terytorialnego - zamieszczenie na stronie internetowej RDOŚ i BIP - zamieszczenie w prasie lokalnej 21
Platforma Informacyjno- Komunikacyjna (PIK) = internetowy generator projektów planów zadań ochronnych Umożliwia przeprowadzenie ogólnodostępnych konsultacji społecznych w trakcie powstawania planów 22
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska główny beneficjent Projekt nr POIS.05.03.00-00-186/09 pn. Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski współfinansowany przez Unię Europejską - z województwa mazowieckiego 24 obszary Natura 2000 (w tym: Uroczyska Łąckie PLH140021 oraz Dolina Środkowej Wisły PLB140004) + 7 obszarów 23
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy główny beneficjent Projekt nr POIS.05.03.00-00-285/10 pn. Projekty planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na terenie województw kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego - z województwa mazowieckiego 26 obszarów Natura 2000 (w tym: Kampinoska Dolina Wisły PLH 140029, Dolina Skrwy Lewej PLH149951) 24
Budżet Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie Plany 12 obszarów Natura 2000 (w tym: Sikórz PLH140012) 25
Inne instrumenty zarządzania w obszarach Natura 2000 - system ocen oddziaływania na środowisko (dotyczy przedsięwzięć) - egzekwowanie naprawy szkód w środowisku (dotyczy zwłaszcza chronionych gatunków i siedlisk) 26
Dziękuję za uwagę 27
Dlaczego Natura 2000? Jeszcze do niedawna krajobraz i przyroda Europy szybko ubożały i nie były skutecznie chronione Zamienione w kanały rzeki w Holandii i silnie przekształcony krajobraz rolniczy w dolinie Renu Łańcuchy górskie usiane turbinami wiatrowymi - przedgórze Pirenejów w Hiszpanii 28
Dlaczego Natura 2000? Trendy pospolitych ptaków krajobrazu rolnego w starych (czerwone) i nowych (niebieskie) krajach UE Osuszone i wyrównane do linii prostych pola w krajobrazie rolnym Holandii Intensywne przekształcenie ekosystemów w Europie prowadzi do silnej utraty różnorodności biologicznej 29
Dlaczego Natura 2000? Miejsce naturalnej przyrody zajęły sztuczne plantacje Monokulturowe plantacje topolowe w prowincji Castilla Leon (Hiszpania) Trendy pospolitych ptaków leśnych w krajach Europy Wschodniej (czerwone), Zachodniej (czarne), Południowej (niebieskie) i Północnej (zielone). Sztuczna drągowina sosnowa w Puszczy Noteckiej (Polska) 30
Czy takiej Europy chcemy? Dlaczego Natura 2000? Wyasfaltowany brzeg morza w Holandii 31
Przedmiotem ochrony na obszarach są tylko wybrane siedliska przyrodnicze i gatunki 32
... Lecz w praktyce stanowią one parasol chroniący także inne komponenty przyrody i krajobrazu 33
funkcjonują jednakowe zasady ochrony sieci Natura 2000. Ich strażnikiem jest Komisja Europejska i Trybunał Sprawiedliwości. Dlatego Natura 2000 rzeczywiście działa. Od Gibraltaru do Estonii Natura 2000 nie zastępuje krajowych systemów ochrony przyrody, ale je uzupełnia i nadaje ochronie przyrody europejską skuteczność 34
Od Orkadów po bułgarskie Rezowo Sieć prawie 25.000 obszarów, obejmujących około 850 000 km2, stanowiąca ponad 20% terytorium Unii Europejskiej. Jest największą zwartą siecią obszarów chronionych na świecie Natura 2000 to narzędzie Europy służące wdrażaniu idei zrównoważonego rozwoju, Konwencji Berneńskiej, Konwencji o Różnorodności Biologicznej 27 państw Unii Europejskiej wspólnie stara się, by wdrażając sieć Natura 2000 zachować dla nas i dla przyszłych pokoleń wspólne dziedzictwo przyrodnicze 35