FUNKCJE KOŚCI Układ kostny jest strukturą żywą, zdolną do: wzrostu adaptacji naprawy
FUNKCJE KOŚCI Podstawowym elementem składowym układu kostnego jest tkanka kostna.
FUNKCJE KOŚCI Układ kostny składa się ze: szkieletu chrząstek więzadeł tkanki łącznej (stabilizacja/łączenie)
FUNKCJE KOŚCI Podpieranie kościec stanowi wewnętrzną podporę organizmu Produkcja krwi szpik kostny produkuje nową krew Ochrona otacza delikatne organy Dźwignia mięśnie poruszają kośdmi aby wywoład ruchy ciała Zapasy minerałów sole wapnia 98% fosfor 85%
RODZAJE TKANKI KOSTNEJ tkanka kostna gąbczasta tkanka kostna zbita okostna kośd śródkostna
STRUKTURA KOŚCI GĄBCZASTEJ beleczki kostne przestrzenie wypełnione szpikiem kostnym
STRUKTURA KOŚCI GĄBCZASTEJ przecięte beleczki kostne żółty szpik kostny (tkanka tłuszczowa)
STRUKTURA KOŚCI ZBITEJ Szlif kostny ukazujący osteony osteon kanał Haversa
STRUKTURA KOŚCI ZBITEJ Szlif kostny ukazujący strukturę osteonu kanał Haversa blaszki międzysystemowe jamki kostne
SKŁAD TKANKI KOSTNEJ Kośd składa się z: substancji mineralnych (hydroksyapatyt) do 50% organicznych białek (kolagen)
KOLAGEN Kolagen jest odpowiedzialny za elastyczność i wytrzymałość.
NIEORGANICZNE SKŁADNIKI KOŚCI: 2 sole: fosfat wapnia i wodorotlenek wapnia małe ilości magnezu, fluoru, sodu Minerały są odpowiedzialne za twardość i zdolność do wytrzymywania nacisku.
ROZWÓJ KOŚCI przed 8 tyg. życia płodowego szkielet płodu złożony jest z błon włóknistych i chrząstki szklistej po 8 tyg. tkanka kostna zaczyna zastępowad błony włókniste i chrząstkę szklistą. Miejsce, od którego rozpoczyna się proces kostnienia nazywane jest punktem kostnienia
WZROST KOŚCI NA DŁUGOŚD Częśd chrząstki nasadowej znajdująca się bliżej nasady dzieli się, tworząc więcej tkanki chrzęstnej, natomiast częśd znajdująca się bliżej trzonu jest przekształcana w kośd. W ten sposób zwiększana jest długośd trzonu. chrząstka nasadowa
WZROST KOŚCI NA DŁUGOŚD Częśd chrząstki nasadowej znajdująca się bliżej nasady dzieli się, tworząc więcej tkanki chrzęstnej, natomiast częśd znajdująca się bliżej trzonu jest przekształcana w kośd. W ten sposób zwiększana jest długośd trzonu. nowe komórki chrząstki nasadowej skostniała chrząstka nasadowa
WZROST KOŚCI NA DŁUGOŚD w okolicy pokwitania intensywnośd wzrostu kości gwałtownie się zwiększa w wyniku połączonego wpływu hormonu wzrostu, hormony tarczycy i hormonów płciowych powoduje to wzrost tempa tworzenia kości w stosunku do prędkości tworzenia nowej chrząstki w obrębie chrząstki nasadowej. W ten sposób dochodzi do zaniku chrząstki nasadowej.
WZROST KOŚCI NA GRUBOŚD za proces odpowiadają komórki kościotwórcze (osteoblasty) znajdujące się na przylegającej do kości warstwie okostnej i komórki kościogubne (osteoklasty) zlokalizowane na przylegającej do kości warstwie śródkostnej okostna kośd śródkostna
WZROST KOŚCI NA GRUBOŚD nowe komórki kości osteoblasty znajdujące się pod okostną odkładają kostną strukturę międzykomórkową na zewnętrznej powierzchni kości. powoduje to pogrubienie trzonu kości w tym samym czasie osteoklasty znajdujące się wewnątrz trzonu (w śródkostnej - endosteum) niszczą kośd i powiększają jamę szpikową. zanik komórek kości
WZROST KOŚCI NA GRUBOŚD w rezultacie powiększa się średnica kości, mimo, że warstwa kości tworząca trzon pozostaje w zasadzie bez zmian
CZĘŚCI SZKIELETU Szkielet kranialny (czaszka) Szkielet postkranialny (pozaczaszkowy)
CZĘŚCI SZKIELETU Szkielet osiowy Szkielet kooczyn
TYPY KOŚCI kości długie
TYPY KOŚCI kości długie nasada powierzchnia stawowa przynasada jama szpikowa trzon jama szpikowa nasada przynasada powierzchnia stawowa
TYPY KOŚCI kości płaskie
TYPY KOŚCI kości płaskie tkanka zbita tkanka gąbczasta śródkoście/diploë tkanka zbita
TYPY KOŚCI kości krótkie (zaliczane czasem do kości długich)
TYPY KOŚCI kości różnokształtne
PŁASZCZYZNY I OSIE CIAŁA Osie ciała: pionowe (w tym główna) poprzeczne/poziome strzałkowe Płaszczyzny ciała: strzałkowe (w tym pośrodkowa) czołowe poprzeczne/poziome
PŁASZCZYZNY I OSIE CIAŁA strzałkowa (tu: pośrodkowa) oś pionowa (tu: główna) oś poprzeczna /pozioma poprzeczna /pozioma oś strzałkowa czołowa
KIERUNKI CIAŁA boczny grzbietowy przyśrodkowy boczny dłoniowy górny bliższy dalszy dolny bliższy grzbietowy dalszy podeszwowy
PŁASZCZYZNY ZĘBÓW