Scenariusz zajęć na seminarium 17.09. 2010 Górze śmieci mówimy nie! Treści: ekozakupy, zasada 3 R: unikanie powstawania odpadów (reduce), wielokrotne wykorzystanie produktów (reuse), odzysk surowców wtórnych (recycle), znaki ekologiczne. Cele zajęć: 1. Uświadomienie wpływu naszych działań na kształt świata w przyszłości. 2. Poznanie znaków ekologicznych. 3. Wyrabianie nawyku świadomego konsumenta. Metody pracy: podająca, problemowo-ćwiczeniowa, praktyczna, zabawa, Środki dydaktyczne: karty pracy, foliogramy, gra edukacyjna, sklerotki, arkusze białego papieru, zdjęcia, rysunki produktów, koszyczki. Formy: indywidualna zbiorowa grupowa Literatura: 1. Edukacja ekologiczna Odpady EKO-KONCEPT Edycja 2010 2. Publikacja Program Edukacyjny Dobre rady na odpady Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych 2009 Kraków 3. Razem segregujemy odpady _ publikacja Działdowskiego Centrum Edukacji Ekologicznej 4. Jak z klocków edukację budować, Regionalny Ośrodek Edukacji
Wprowadzenie: Ekologicznej Kraków 1996 Rosnąca ilość produkowanych odpadów zagraża istnieniu przyrody i człowieka. Wszyscy musimy się włączyć w rozwiązanie problemu. Chcąc ograniczyć ilość odpadów należy zacząć od siebie. Trzeba zastanowić się, co można zrobić żeby zmniejszyć masę codziennie wynoszonych na śmietnik odpadów. 1. Najprostszym rozwiązaniem problemu wciąż rosnącej góry śmieci jest zasada 3R: I. Reduce = Ograniczaj powstawanie odpadów! Uczestnicy otrzymują sklerotki na których wypisują sposoby ograniczania odpadów (kupuję produkty na wagę, a nie pakowane, biorę koszyk na zakupy, kupuję pastę do zębów bez pudełka, kupuję produkty w większych opakowaniach, kupuję baterie nadające się do ładowania, wykorzystuję kartkę dwustronnie). Sklerotki naklejamy na posterze. Jeden z uczestników głośno odczytuje zapisane sposoby, jeśli ktoś z zebranych stosuje dany sposób podnosi rękę, wówczas karteczka jest zabierana z postera. Podsumowując ćwiczenie zauważamy fakt ograniczenia odpadów w śmietniku. II. Reuse = Używaj ponownie! Uczestnicy w grupach losują kartki z propozycją ponownego wykorzystania produktu i przedstawiają scenki rodzajowe: sporządzanie przetworów w słoikach wcześniej użytkowanych, sklep z drugiej ręki, dziel się przeczytaną gazetą lub książką z sąsiadem, przyjacielem, na zakupy idę z torbą ekologiczną, III. Recycle = Odzyskuj!, Koło recyklingu Karta pracy. Uczestnicy wypełniają kartę obrazującą, co dzieje się z zapisanym zeszytem i pustą butelką po napoju? 2. Węzeł gordyjski zabawa. Zabawa rozluźniająca, budująca w grupie atmosferę zaufania, symulująca problemy środowiskowe i sposób podejścia do nich. Problemy z odpadami, które pojawiły się wraz z rozwojem cywilizacji wydają się bardzo często zawikłane i skomplikowane, że przypominać mogą Węzeł Gordyjski. Nie wiadomo w jaki sposób do nich przystąpić i jak je rozwiązać. W trakcie proponowanej zabawy udaje się stworzyć równie skomplikowany splot złożony z rąk i ciał uczestników. Uczestnicy stają w kręgu tak, aby wszyscy stykali się ramionami. Następnie, na dany znak, wszyscy zamykają oczy, wyciągają ręce przed siebie i z zamkniętymi oczami zbliżają się ośrodka kręgu. Losowo uczestnicy łapią się za ręce. Ważne przy tym jest, aby każda dłoń uchwyciła jedną inną dłoń (każda ręka jest połączona tylko z jedną inną ręką). Prowadzący daje znać aby otworzyć oczy. Po ich otwarciu można dostrzec skomplikowaną plątaninę. Zadanie polega na rozplątaniu węzełka, przy
czym uczestnicy muszą się cały czas trzymać. Przy dobrej woli wszystkich zaangażowanych i chęci współpracy można stopniowo rozwiązać problem. 3. Ekozakupy. Prowadzący przygotowuje zestaw zdjęć, lub rysunków produktów spożywczych i gospodarstwa domowego (np.: jogurt w małym i dużym opakowaniu, proszek do prania w małym i dużym opakowaniu, butelka zwrotna i bezzwrotna), następnie umieszcza je na stole. Uczestników zajęć dzieli na dwie grupy konsumentów: przyjaznych środowisku i nie. Każda osoba z grupy po kolei i na zmianę wybiera produkt i wkłada do właściwego koszyka (I koszyk zakupy ekologiczne, II koszyk - zakupy nieekologiczne). Po wykonanym zadaniu uczestnicy odpowiadają na pytania prowadzącego: Czy trudno jest robić ekologiczne zakupy?, Czy częściej decydujemy się na zakup towaru jednorazowego, czy wielokrotnego użytku?, Czy na zakupy bierzemy ze sobą torbę, koszyk?, Czy odmawiam w sklepach przyjmowania plastikowych torebek, reklamówek jednorazowego użytku?, Czy zwracamy uwagę na zbędne opakowanie produktu, które stanie się za chwilę śmieciem? 4. Znaki ekologiczne. Ekologiczne znaki, czyli ekoznaki, informują kupujących, jakie towary i produkty są mniej szkodliwe dla środowiska naturalnego, czy nadają się do recyklingu i ponownego przetwórstwa, z jakiego materiału wykonane jest opakowanie i w jaki sposób należy z nim postępować. Prowadzący pokazuje i omawia znaki ekologiczne na opakowaniach, które pozwalają być przyjaznym dla środowiska konsumentem. Foliogramy Ekologiczne znaki. Uczestnicy wypełniają kartę pracy. 5. Każdy z nas decyduje o ilości odpadów poprzez swój wybór w sklepie. Możemy uniknąć góry śmieci, stosując w naszym życiu zasady świadomego konsumenta. Świadomy konsument kupuje napoje w butelkach zwrotnych, pakuje zakupy we własną torbę lnianą lub koszyk, kupuje produkty w większych opakowaniach, unika zakupu produktów, które posiadają zbędne opakowania, konsekwentnie odmawia w sklepach przyjmowania plastikowych toreb jednorazowego użytku i reklamówek, dzieli się przeczytanymi gazetami i magazynami ze swoim sąsiadem i przyjacielem, kupuje baterie nadające się do ładowania, zamiast jednorazowych, kupuje produkty w opakowaniach, które łatwo można poddać
recyklingowi, kupuje trwałe produkty, aby służyły jak najdłużej, kupuje rzeczy, które są niezbędne. Prowadzący zapoznaje uczestników z zasadami świadomego konsumenta, następnie dzieli ich na grupy 2 3 osobowe i poleca wykonanie plakatu na temat wylosowanej zasady. Opracowały: Regina Merchelska, Małgorzata Russek
sporządzanie przetworów w słoikach wcześniej użytkowanych, sklep z drugiej ręki, dziel się przeczytaną gazetą lub książką z sąsiadem, przyjacielem, na zakupy idę z torbą ekologiczną, kupuje napoje w butelkach zwrotnych, pakuje zakupy we własną torbę lnianą lub koszyk, kupuje produkty w większych opakowaniach, unika zakupu produktów, które posiadają zbędne opakowania, konsekwentnie odmawia w sklepach przyjmowania plastikowych toreb jednorazowego użytku i reklamówek, dzieli się przeczytanymi gazetami i magazynami ze swoim sąsiadem i przyjacielem, kupuje baterie nadające się do ładowania, zamiast jednorazowych, kupuje produkty w opakowaniach, które łatwo można poddać recyklingowi, kupuje trwałe produkty, aby służyły jak najdłużej, kupuje rzeczy, które są niezbędne.