Możliwości wyboru odpowiedzi 1. Jaki jest Pana(i) stan cywilny? FORMATY PYTAŃ ANKIETOWYCH Wariant A pozostaję w związku małżeńskim jestem stanu wolnego jestem rozwiedziony(a) jestem wdowcem/ wdową Wariant B pozostaję w związku małżeńskim jestem stanu wolnego jestem rozwiedziony(a) jestem wdowcem/wdową Wariant C 1) pozostaję w związku małżeńskim 2) jestem stanu wolnego 3) jestem rozwiedziony(a) 4) jestem wdowcem/wdową Skale Wariant A 1) całkowicie się zgadzam 2) zgadzam się 3) ani się zgadzam, ani się nie zgadzam 4) nie zgadzam się 5) całkowicie się nie zgadzam Wariant B 1) za mało 2) prawie dobrze 3) za dużo Wariant C 1) więcej 2) tak samo 3) mniej
Pytania tabelaryczne (macierzowe) Czasem chciałbym(abym), by nauczyciele zwracali więcej uwagi na to, co myślę W naszej szkole lekcje są prowadzone ciekawie Jeśli mam problem, mogę się z tym zwrócić do nauczyciela z mojej szkoły Całkowicie Zgadzam To zależy Nie Całkowicie się zgadzam się zgadzam się się nie zgadzam Dyferencjał semantyczny Nauczyciele w naszej szkole uczą: Bardzo Dosyć Niewiele Wcale Niewiele Dosyć Bardzo Dobrze Źle Rangowanie Która z wymienionych niżej rzeczy stanowi dla Ciebie najważniejszy cel w życiu, która jest trochę mniej ważna, która zajmuje trzecie, która czwarte miejsce? Ranga Dobrobyt (wysokie zarobki) 1 2 3 4 Rodzina 1 3 3 4 Osiągnięcia i sukcesy zawodowe 1 2 3 4 Bezpieczeństwo 1 2 3 4 Szacunek i prestiż 1 2 3 4
Dla młodzieży i dorosłych PRZYKŁAD PYTAŃ DO METRYCZKI 1. Płeć: kobieta mężczyzna 2. Wiek: lat 3. Miejsce zamieszkania: wieś miasto 50 100 tys. mieszk. 4. Stan cywilny: wolna/y rozwiedziona/y 5. Poziom wykształcenia: podstawowe średnie miasto do 50 tys. mieszk. miasto powyżej 100 tys. mieszk. mężatka/żonaty wdowa/wdowiec zawodowe wyższe 6. Wykonywany zawód: Dla dzieci 1. Płeć: dziewczynka chłopiec 2. Ile masz lat: 3. Do której klasy uczęszczasz? czwartej piątej szóstej 4. Czy masz rodzeństwo? tak 5. Ile masz rodzeństwa: braci nie sióstr 6. W Twojej rodzinie jest: mama i tata tylko mama mama i ojczym nie mam rodziców tylko tata tata i macocha
PRZYKŁADY UŁOŻENIA PYTAŃ ANKIETOWYCH Strategia lejka 1. Jakie problemy Pana/Pani zdaniem trapią współczesną edukację polską? 2. Który z wymienionych wcześniej problemów uważa Pan/i za najważniejszy? 3. Skąd czerpie Pan/i wiedzę na temat tego problemu? 4. Czy czyta Pan/i czasopisma pedagogiczne? Jeśli tak, to jakie? Strategia odwróconego lejka 1. Ilu uczniów w Pana/Pani szkole doznało niepowodzenia szkolnego (np. nie przeszło do następnej klasy w ostatnim roku szkolnym)? 2. Ile czasu minęło od kiedy ukryte niepowodzenie szkolne stało się jawne? 3. Czy wobec tych uczniów stosowane były formy pomocy dydaktycznowychowawczej w ciągu roku szkolnego? Jeśli tak, to jakie? 4. Jak ocenia Pan/i skuteczność działań zapobiegających niepowodzeniom szkolnym?
Zawiłe pytania - przykład W jaki sposób odpowiedzielibyście na pytanie: Czy wydaje ci się możliwe lub niemożliwe to, że eksterminacja Żydów dokonana przez nazistów nigdy nie nastąpiła? ile razy musielibyście przeczytać to pytanie, zanim moglibyście na nie odpowiedzieć? Czy jesteście pewni, ze wasza odpowiedź rzeczywiście odzwierciedla wasze przekonania? Jeżeli pytanie to sprawiło wam kłopot, to pocieszcie się nie tylko wam. Okazuje się bowiem powołując się na artykuł zamieszczony w New York Times że na podstawie odpowiedzi na to pytanie pracownicy agencji Ropera przeprowadzającej badania sondażowe ustalili, że jedna piąta Amerykanów jest przekonana, iż holocaustu nie było. Czy wniosek ten jest prawidłowy? Prawdopodobnie nie. Zgodnie z Roperem wysiłki w celu stworzenia niestronniczego pytania dały efekt w postaci tak nieczytelnego tekstu, który okazał się niezrozumiały dla wielu respondentów i spowodował, że odpowiadali oni nie tak, jak chcieli. Instytut Gallupa, który przeprowadził drugie, niezależne badanie sprawdzające trafność wniosków Ropera stwierdził, że w sytuacji, kiedy respondentom przedstawiono prostsze pytanie, tylko mniej niż 3% Amerykanów wątpiło w istnienie holocaustu. Roper przeprowadził potem kolejne badanie, wprowadzając bardziej czytelne pytanie i publicznie przeprosił za swój błąd. (Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001, s. 267.) Instrukcja do ankiety przykład W przypadku każdego z zamieszczonych niżej pytań, zaznacz tę odpowiedź, która jest najbliższa temu, co czujesz. Nie ma dobrych czy złych odpowiedzi staraj się odpowiadać tak szczerze, jak to możliwe. Na każde pytanie odpowiadaj w takim porządku, w jakim zostało ono umieszczone w kwestionariuszu. Jeżeli chciałbyś(abyś) dodać coś więcej, czy do konkretnego pytania, czy w stosunku do całego kwestionariusza, to wykorzystaj wolne miejsce na końcu kwestionariusza. Twoje opinie są niezwykle ważne i pomogą nam zrozumieć złożony problem wolności obywatelskich serdecznie dziękujemy za współpracę! (Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001, s. 287.)