PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE W TURYSTYCE Regionalne Forum Turystyki Bydgoszcz 3 września 2015 r.
PROGRAM WYSTĄPIENIA 1) PPP w Polsce opis zagadnienia i instytucje zajmujące się tym tematem w Polsce Dane liczbowe, sektory Działania Ministerstwa Gospodarki Działania Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju 2) PPP w turystyce Dlaczego zajmujemy się tym tematem? Kierunki rozwoju, dane liczbowe, przykłady projektów 3) Planowane działania Ministerstwa Sportu i Turystyki Zapisy Programu Rozwoju Turystyki do 2020 roku 2
1) PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE W POLSCE 3
PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE (PPP) Terminem PPP określa się projekty inwestycyjnoeksploatacyjne realizowane na podstawie umowy długoterminowej wspólnie przez władze publiczne i podmioty sektora prywatnego (podmioty rynkowe), których celem jest stworzenie niezbędnej infrastruktury rzeczowej, finansowej i organizacyjnej, umożliwiającej świadczenie usług publicznych. Raport o PPP w Polsce Fundacja Centrum PPP, Warszawa 2013 r. http://www.centrum-ppp.pl/templates/download/rap_ppp_ostateczna_wersja.pdf 4
PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE (PPP) Metoda współpracy administracji publicznej, zarówno centralnej, jak i samorządowej, z partnerami prywatnymi. PPP polega na przekazaniu podmiotowi prywatnemu realizacji zadania o charakterze publicznym. Wykonanie przez partnera prywatnego takiego zadania wiąże się np. z budową lub remontem niezbędnej infrastruktury, a następnie jej utrzymaniem i zarządzaniem. 5
REGULACJE PRAWNE DOT. PPP Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym określa zasady współpracy podmiotu publicznego i partnera prywatnego w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, którego przedmiotem jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym; Ustawa z 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi reguluje zasady i tryb zawierania umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi oraz środki ochrony prawnej; Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych określa zasady i tryb udzielania zamówień publicznych, środki ochrony prawnej, kontrolę udzielania zamówień publicznych oraz organy właściwe w sprawach uregulowanych w ustawie 6
INSTYTUCJE ZAJMUJĄCE SIĘ PPP W POLSCE Ministerstwo Gospodarki odpowiada za rozpowszechnianie i promowanie partnerstwa publiczno-prywatnego oraz dokonywanie analiz i ocen funkcjonowania partnerstwa publiczno-prywatnego oraz perspektyw finansowego zaangażowania sektora prywatnego jest gospodarzem ustawy o PPP Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju koncentruje się na kwestii połączenia PPP z wykorzystaniem funduszy UE (projekty hybrydowe) jest gospodarzem ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi Pozostałe instytucje (raporty, analizy, seminaria): PARP, Fundacja Centrum PPP, Instytut PPP 7
DZIAŁANIA MINISTERSTWA GOSPODARKI Zespół ds. Partnerstwa Publiczno-Prywatnego określa kierunki i przygotowuje rekomendacje, związane z promocją i wdrażaniem w życie PPP Opracowywanie raportów i analiz, w tym m.in. podręcznika pt. Partnerstwo publiczno-prywatne: od pomysłu do wyboru partnera prywatnego http://www.mg.gov.pl/wspieranie+przedsiebiorczosci/partnerstwo+publiczn o+prywatne dokumentu pt. Wzory klauzul regulujących prawa i obowiązki stron uczestniczących w projektach PPP http://www.mg.gov.pl/files/20141222_wzory%20klauzul.pdf Rozwój portalu internetowego pn. Baza Projektów Partnerstwa Publiczno-Prywatnego www.bazappp.gov.pl 8
DZIAŁANIA MINISTERSTWA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU Platforma PPP powołana w 2011 r. Obecnie 110 podmiotów jest członkami Platformy. www.ppp.gov.pl/ Działania Platformy: Łączenie dofinansowania UE z PPP (projekty hybrydowe) Szkolenia i promocja PPP, raporty, analizy Wsparcie projektów pilotażowych (kompleksowe wsparcie realizacji 4 typów projektów ppp drogi samorządowe, ochrona zdrowa, gospodarka odpadami, efektywność energetyczna) Dostarczenie gotowych pakietów dokumentacyjnych do wykorzystania przez instytucje zamawiające http://www.ppp.gov.pl/wspierane_projekty/strony/default.aspx 9
PPP WEDŁUG NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI Pomimo stwierdzenia istnienia nieprawidłowości - NIK pozytywnie oceniła przedsięwzięcia PPP realizowane w latach 2009-2012. Zdaniem Izby PPP stanowi dla wielu gmin szansę na zrealizowanie niezbędnych inwestycji. Najlepiej były przygotowane jednostki zaangażowane w realizację PPP w większej skali, które korzystały z fachowego doradztwa. 4P? czyli PPP + prokurator? = MIT! NIE! Kluczowe jest 5P prawidłowo przygotowane partnerstwo publiczno-prywatne! 10
PROJEKTY HYBRYDOWE SPECYFICZNY RODZAJ PROJEKTÓW PPP Projekty realizowane w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, w których wykorzystane zostały środki unijne. Środki funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności stanowią w takim modelu uzupełnienie finansowania strony prywatnego. Korzyści: Wypełnienie luki finansowej i optymalizacja kosztów; Brak wpływu na dług publicznych (przy odpowiednim podziale ryzyka) i mniejsze ryzyko opóźnień; Cena za usługi partnera prywatnego staje się dostępna dla społeczeństwa 11
2) PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE W TURYSTYCE - KIERUNKI ROZWOJU - DANE LICZBOWE - PRZYKŁADOWE PROJEKTY 12
PPP W TURYSTYCE KIERUNEK ROZWOJU? Partnerstwo publiczno-prywatne powinno być jednym z priorytetowych kierunków rozwoju turystyki w ciągu najbliższych lat. Partnerstwo publiczno-prywatne może stać się kluczowe jeśli chodzi o rozwój infrastruktury turystycznej w poszczególnych regionach. 13
PPP W TURYSTYCE FINANSE I ZADANIA Źródło finansowania i rozwoju potencjału turystycznego poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Istotne jest, aby projekty PPP realizowane w obszarze turystyki służyły realizacji zadań publicznych i zaspokajaniu potrzeb społeczeństwa. PPP to z jednej strony narzędzie wspomagające rozwój infrastruktury, z drugiej strony sposób dostarczania obywatelom określonych usług. 14
PPP W TURYSTYCE - LICZBY W latach 2009-2014 ogłoszono 342 postępowania w trybie PPP z czego zawarto 82 umowy Oznacza to, że co piąte postępowanie zakończyło się podpisaniem umowy i rozpoczęciem realizacji Na 342 postępowania: 77 dotyczyło sportu i rekreacji 25% postępowań; 19 dotyczyło turystyki ok. 5% postępowań; Na 82 umowy: 11 dotyczyło sportu i rekreacji 13% umów; 4 dotyczyło turystyki ok. 5% postępowań; 15
LICZBA ZAWARTYCH UMÓW W LATACH 2009-2014 sport i rekreacja 13% inne 4% rewitalizacja 2% gospodarka odpadami 5% turystyka 5% infrastruktura teleinformatyczna 12% gospodarka wodno-kanalizacyjna 11% ochrona zdrowa 5% energetyka 5% parkingi 5% edukacja 7% efektywność energetyczna 10% infrastruktura transportowa 9% infrastruktura komunalna 7% 16
PRZYKŁADOWE PROJEKTY PPP Z OBSZARU SPORTU, REKREACJI I TURYSTYKI Zarządzanie Podziemną Trasą Turystyczną w Kamiennej Górze; Zagospodarowanie terenów dworca PKP w Sopocie oraz sąsiadujących z nimi terenów; Koncesja na roboty budowlane pn. "Kompleks mineralnych basenów w Solcu Zdroju ; Utrzymanie infrastruktury kolejowej oraz świadczenie usług pasażerskiego turystycznego transportu kolejowego na wąskotorowej linii kolejowej Przeworsk Wąskotorowy Dynów; Pasażerska żegluga śródlądowa statkiem bocznokołowym Lubecki 17
ZARZĄDZANIE PODZIEMNĄ TRASĄ TURYSTYCZNĄ W KAMIENNEJ GÓRZE Przedmiotem koncesji jest świadczenie usługi zarządzania, udostępniania i utrzymania Podziemnej Trasy Turystycznej (umowa na 15 lat) Wynagrodzenie dla strony prywatnej: wpływy z biletów i płatność koncesjodawcy (czyli od miasta) Strona: www.arado.pl Wkład stron w projekt Strona prywatna Nakłady inwestycyjne Obowiązek zorganizowania 1 wydarzenia (imprezy) rocznie na rzecz miasta. Utrzymanie PTT wraz z animowaniem usług na rzecz turystów (ekspozycja, doposażenie obiektu). Strona publiczna Udostępnienie infrastruktury Płatność koncesjodawcy na poziomie nieprzekraczającym dwukrotności minimalnego wynagrodzenia 18
Zdjęcia: Dolnośląska Grupa Badawcza http://www.sdgb.eu/?p=175; Leszek Zdrach, http://www.panoramio.com/photo/72211977; Thor http://kamienna_gora.fotopolska.eu/317564,foto.html; 19
KONCESJA NA ROBOTY BUDOWLANE PN. "KOMPLEKS MINERALNYCH BASENÓW W SOLCU ZDROJU PROJEKT HYBRYDOWY Przedmiotem koncesji jest budowa kompleksu mineralnych basenów z zapleczem leczniczym oraz infrastrukturą i zagospodarowaniem (27 lat) Strona prywatna zobowiązała się do zaprojektowania, wybudowania i eksploatacji http://www.basenymineralne.pl/ Wynagrodzenie dla strony prywatnej: wynagrodzenie z pożytków + udział koncesjodawcy Wkład stron w projekt Strona prywatna Strona publiczna 50% finansowania (8 mln zł) Dotacje ze środków UE (8 mln zł, w tym 1,2 mln zł środki krajowe) 20
PASAŻERSKA ŻEGLUGA ŚRÓDLĄDOWA STATKIEM BOCZNOKOŁOWYM LUBECKI Przedmiotem koncesji jest odbudowa i wykorzystanie statku Lubecki do usług transportu turystycznego, w tym usług edukacji, opieki nad zabytkami i promocji (umowa na 15 lat) Wynagrodzenie dla strony prywatnej: z przychodów z tytułu świadczenia usług na rzecz pasażerów Wkład stron w projekt Strona prywatna Strona publiczna Pokrycie w całości lub części nakładów inwestycyjnych poniesionych na statek w celu adaptacji na cele turystyczne Kadłub holownika bocznokołowego Lubecki Dokumentacja projektowa Ewentualnie udział finansowy 21
PPP W TURYSTYCE RODZAJE PRZYKŁADOWYCH PROJEKTÓW Budowa ośrodków ruchu turystycznego (tzw. centrów turystycznych) Inwestycje w infrastrukturę turystyczną (budowa, rozbudowa i modernizacja) Rozwój transportu turystycznego, w tym portów turystycznych, szlaków kolejowych Zarządzanie trasami i szlakami turystycznymi (w tym poprawa dostępu do atrakcji turystycznych dla osób niepełnosprawnych) 22
PPP W TURYSTYCE RODZAJE PRZYKŁADOWYCH PROJEKTÓW Budowa infrastruktury towarzyszącej turystyce kwalifikowanej m.in. punktów rekreacyjnych wzdłuż szlaków, parkingów przy atrakcjach turystycznych, stworzenie punktów widokowych Budowy obiektów sportowo-rekreacyjnych (parki wodne, kompleksy sportowe) Rewitalizacja obiektów zabytkowych na cele turystyczne 23
3) PLANOWANE DZIAŁANIA MINISTERSTWA SPORTU I TURYSTYKI W ZAKRESIE PPP 24
PROGRAM ROZWOJU TURYSTYKI DO 2020 ROKU Program Rozwoju Turystyki został przyjęty przez Radę Ministrów 18 sierpnia 2015 r. W Programie zaproponowano, aby Departament Turystyki MSiT pełnił funkcję Krajowego Centrum PPP w Turystyce. Zgodnie z treścią Programu: Centrum zapewni informację i szkolenia na temat warunków prawnych, instytucjonalnych, finansowych czy zarządczych dla projektów PPP w sektorze turystyki. Przygotuje ponadto przykłady dobrych praktyk i określi kryteria wsparcia tego typu projektów. Odbywać się to będzie poprzez opiniowanie, udostępnianie dobrych praktyk czy wsparcie informacyjne ( ) 25
DZIAŁANIA MSIT W OBSZARZE PPP PERSPEKTYWA DŁUGOFALOWA Dostarczanie informacji nt. warunków tworzenia projektów PPP w turystyce Identyfikacja potrzeb samorządu terytorialnego w turystyce oraz przygotowanie katalogu dobrych praktyk w obszarze turystyki Współpraca z organizacjami pozarządowymi, jednostkami samorządu terytorialnego oraz współpraca międzynarodowa Udział w działaniach Ministerstwa Gospodarki oraz Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, w tym tworzenie wspólnych działań 26
PLANOWANY WARSZTAT DOT. PPP W 2015 R. Warsztaty organizowane w ramach Konferencji Przygotowawczej Kongresu Turystyki Polskiej w dniach 21-22 października 2015 r. w Świdnicy http://www.kongresturystyki.pl/ PPP w turystyce wybór podmiotu prywatnego do realizacji projektu w PPP (Fundacja Centrum PPP) Zagadnienia m.in.: Tryby proceduralne wyboru partnera prywatnego Rola doradcy w procesie wyboru partnera prywatnego Analizy przedrealizacyjne Konstruowanie umów PPP 27
PRZYDATNE STRONY DOT. PPP Ministerstwo Gospodarki www.bazappp.gov.pl http://www.mg.gov.pl/wspieranie+przedsiebiorczosci/partnerstwo+pu bliczno+prywatne Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju www.ppp.gov.pl/ Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości www.ppp.parp.gov.pl/ Doradztwo ppp dla przedsiębiorców - od 4 sierpnia w siedzibie PARP przy ul. Pańskiej 81/83, w godz. od 10.00 do 14.00. Doradztwo będzie dostępne dla zainteresowanych przedsiębiorców co tydzień, w każdy wtorek, aż do końca grudnia 2015 r. Przedsiębiorcy zainteresowani tą formą konsultacji mogą uzyskać więcej informacji kontaktując się z Instytutem PPP pod numerem telefonu 22 435 95 02. http://www.ppp.parp.gov.pl/news/read/321?page_id=40&slug=parp-wspieraindywidualnych-przedsiebiorcow-zainteresowanych-ppp Fundacja Centrum PPP http://www.centrum-ppp.pl/ Instytut PPP http://ippp.pl/ 28
Dziękuję za uwagę Karolina Szuppe karolina.szuppe@msit.gov.pl Departament Turystyki www.msport.gov.pl 29