Nazwa przedmiotu: Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: moduł specjalności obowiązkowy: Sieci komputerowe Rodzaj zajęć: wykład, LOKALNE i ROZLEGŁE SIECI KOMPUTEROWE Local and Wide Area Networks Forma studiów: Stacjonarne Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba godzin/tydzień: W E, L Kod przedmiotu: F6_07 Rok: III Semestr: VI Liczba punktów: 5 ECTS I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów z zagadnieniami budowy i utrzymania sieci LAN, WAN, kontroli działania wewnętrznych i zewnętrznych protokołów trasowania, stosowania polityk wyboru tras i wymiany ruchu. C. Zapoznanie studentów z działaniem następcy protokołu IPv4 - protokołu IPv6, trasowaniem w sieciach IPv6 oraz z mechanizmami współdzielenia sieci przez protokoły IPv4 i IPv6. C3. Zapoznanie studentów z działaniem bram VPN oraz z zabezpieczaniem dostępu do usług sieci prywatnych. C4. Nabycie przez studentów praktycznych w zakresie budowania sieci w oparciu o świadome stosowanie protokołów trasowania, protokołów wspomagających utrzymanie sieci i zabezpieczających dostęp do usług sieciowych. C5. Nabycie przez studentów praktyki w budowie operacyjnych sieci IPv6 i współdzielenia sieci przez protokoły IPv4 i IPv6. C6. Nabycie przez studentów pracy indywidualnej i grupowej, analizy działania protokołów sieciowych, opracowywania sprawozdań. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Podstawowa wiedza na temat LAN Ethernet, protokołów kontrolnych warstwy sieci i protokołów sieciowych stosu TCP/IP.. Podstawowa wiedza na temat adresowania IP, podziału sieci IP, trasowania w sieciach IP i właściwości dynamicznych protokołów trasowania RIP, OSPF. 3. Podstawowa wiedza na temat funkcji routerów i przełączników sieciowych. 4. Umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji w tym z instrukcji i dokumentacji technicznej. 5. Umiejętności pracy samodzielnej i w grupie. 6. Umiejętności prawidłowej interpretacji i prezentacji własnych działań. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK 1 Potrafi budować, znakować sieci VLAN, przenosić ruch VLANu pomiędzy przełącznikami, tunelować i kontrolować przesyłanie ruchu VLANu w innym VLANie, unikać zapętlenia VLANu, kontrolować topologię sieci VLAN; EK Posiada wiedzę na temat trasowania oraz protokołów trasowania, różnic między
nimi i właściwych dla nich mechanizmów sterowania wyborem tras; potrafi przeanalizować i zdiagnozować przypadki wyboru tras innych niż przewidywane; EK 3 Ma wiedzę na temat protokołu BGP, stosowania jego atrybutów do polityki trasowania oraz ich wykorzystania do ochrony komputerów wewnątrz systemu autonomicznego; EK 4 Potrafi skonfigurować protokół BGP i zastosować politykę trasowania BGP w celu wyboru tras zewnętrznych, wewnętrznych oraz ochrony sieci wewnątrz systemu autonomicznego; EK 5 Ma podstawową wiedzę na temat korzystania z protokołu IPv6, przesyłania ruchu IPv4 przez łącza IPv6 i odwrotnie, funkcjonowania usługi DNS w sieci Ipv6; EK 6 Potrafi zaprojektować rozległą oraz lokalną sieć komputerową IPv6 i umożliwić współdzielenie sieci przez protokoły IPv4 i Ipv6; EK 7 Ma wiedzę na temat architektur sieci LAN, WAN budowanych z zastosowaniem dobrych praktyk ułatwiających utrzymanie i współdziałanie sieci i potrafi ją zastosować w praktyce; EK 8 Ma wiedzę na temat aplikacyjnych rozwiązań sieci VPN, potrafi zbudować sieć VPN użytkownika na bazie internetu, jako sieci transportowej, z wykorzystaniem bezpiecznych tuneli; EK 9 Potrafi pracować samodzielnie i w zespole, przygotować sprawozdanie z przeprowadzonych ćwiczeń; TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁADY Liczba godzin W 1 Sieci wirtualne LAN (VLAN) - tworzenie, przenoszenie, tunelowanie sieci VLAN, komunikacja pomiędzy sieciami VLAN. W Utrzymanie i diagnostyka sieci VLAN, protokół STP (Spanning Tree Protocol). W 3 Polityka trasowania oparta na analizie ruchu przychodzącego policy routing. W 4 Sterowanie trasowaniem przy pomocy mechanizmów w protokole RIP (Routing Information Protocol). W 5 Sterowanie trasowaniem przy pomocy mechanizmów w protokole OSPF (Open Shor Path First). W 6 Systemy autonomiczne i publiczne zasoby internetu. W 7 Komunikacja i polityka wymiany ruchu pomiędzy systemami autonomicznymi; protokół BGP (Border Gateway Protocol), jego działanie, atrybuty i algorytm decyzyjny. W 8 Wykorzystanie mechanizmów protokołu BGP do ochrony sieci. W 9 Współdziałanie sieci z wykorzystaniem redystrybucji tras. W10 Protokół IPv6, konfiguracja sieci, podstawy trasowania. W 11 Usługa DNS (Domain Name Service) w sieci IPv6. W 1 Współistnienie sieci IPv4 I IPv6, przenoszenie ruchu IPv4 przez łącza IPv6 i odwrotnie. W 13 Korzystanie z redundantnych routerów w sieci. W 14 Bezpieczne tunele dostępu do usług sieciowych. W 15 Dostęp do sieci z wykorzystaniem prywatnych bram VPN (Virtual Private Network). Forma zajęć LABORATORIUM Liczba godzin L 1 Praca z routerem i przełącznikiem sieciowym w trybie linii komend.
Zestawienie prostej sieci, uzyskanie komunikacji pomiędzy stacjami roboczymi w sieci. L Konfigurowanie sieci VLAN, łącza trunk, tunelowanie VLAN-ów, komunikacja pomiędzy sieciami VLAN. L 3 Unikanie zapętleń w sieciach LAN/VLAN, konfigurowanie protokołu STP, raporty na temat topologii sieci VLAN. L 4 Trasowanie na podstawie ruchu przychodzącego policy routing, różnice w stosunku do trasowania opartego na tablicy trasowania. L 5 Analiza przypadków trasowania z wykorzystaniem protokołu RIP. L 6 Analiza przypadków trasowania z wykorzystaniem protokołu OSPF. L 7 Uruchomienie wymiany tablic trasowania pomiędzy systemami autonomicznymi i wewnątrz systemu autonomicznego, protokół ebgp i ibgp, tworzenie polityki trasowania. L 8 Wykorzystanie mechanizmów protokołu BGP do ochrony sieci. L 9 Współdziałanie sieci z wykorzystaniem redystrybucji tras. L 10 Uruchomienie sieci IPv6 na stacjach roboczych i routerach sieciowych z wykorzystaniem dynamicznych protokołów trasowania. L 11 Przenoszenie ruchu IPv4 przez sieci IPv6 i odwrotnie L 1 Uruchomienie usługi DNS w sieci IPv6. L 13 Korzystanie z redundantnych routerów w sieci z wykorzystaniem protokołu HSRP/VRRP. L 14 Dostęp do usług sieciowych z wykorzystaniem certyfikowanych tuneli. L 15 Dostęp do sieci prywatnej z wykorzystaniem bramy VPN. NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. wykład z wykorzystaniem prezentacji. opracowanie sprawozdań z realizacji przebiegu ćwiczeń 3. y dostępne na stronach producentów urządzeń sieciowych 4. instrukcje do wykonania ćwiczeń laboratoryjnych 5. sprzętowe do prowadzenia zajęć z zakresu sieci komputerowych 6. stanowiska do ćwiczeń - stacje robocze z dostępem do sieci 7. programy inżynierskie do tworzenia i owania modeli sieci SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA). ocena ćwiczeń laboratoryjnych. ocena stosowania zdobytej wiedzy podczas wykonywania ćwiczeń. ocena sprawozdań z realizacji ćwiczeń objętych programem nauczania. ocena aktywności podczas zajęć. ocena rozwiązywania postawionych problemów oraz sposobu prezentacji uzyskanych wyników zaliczenie na ocenę*. ocena opanowania u nauczania będącego wykładu egzamin. *) warunkiem uzyskania zaliczenia z jest otrzymanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń, w tym sporządzenie sprawozdania z każdego ćwiczenia.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym Godziny konsultacji z prowadzącym Egzamin Zapoznanie się ze wskazaną literaturą Przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych Wykonanie sprawozdań z realizacji ćwiczeń laboratoryjnych (czas poza zajęciami laboratoryjnymi) Przygotowanie do egzaminu Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 30W 30L 60 h 5 h 3 h 1 h 15 h 10 h 0 h Suma 15 h SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału prowadzącego Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 5 ECTS.7 ECTS. ECTS 1. Leinwald A, Pinsky B., Culpepper M. : Konfiguracja routerów Cisco, RM, 003.. Podręczniki internetowe na temat sieci komuterowych http://docwiki.cisco.com/wiki/internetworking_case_studies_-- _Using_the_Border_Gateway_Protocol_for_Interdomain_Routing#Using_the_Border_Gate way_protocol_for_interdomain_routing 3. Dooley K., Brown I.J. : Cisco Receptury, O Reilly, Helion, 007. 4. Ravi Malhotra : IP Routing, O'Reilly, 003 5. Goralski Walter J.: Juniper and Cisco Routing Policy and Protocols for Mulivendors IP Networks, Wiley, 6. Bieringer Peter: Linux IPv6 HOWTO, http://www.tldp.org/howto/linux+ipv6- HOWTO/index.html009 7. The 6NET Consortium- IPv6 Deployment-guide.pdf http://www.6net.org/book/deployment-guide.pdf 8. Serafin Marek: Sieci VPN. Zdalna praca i bezpieczeństwo danych. Wydanie II rozszerzone, Helion, 009 9. Dokumentacjafirmy Cisco na temat redystrybucji protokołów trasowania http://www.cisco.com/en/us/tech/tk365/technologies_tech_note09186a008009487e.shtml 10. Dokumentacja producentów sprzętu sieciowego, firm Juniper, Brocade, Cisco
PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. mgr Wojciech Różycki wojciech.rozycki@icis.pcz.pl MACIERZ REALIZACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia EK1 EK EK3 Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) KSK_W07 K_U1 KSK_W07 KSK_U07 KSK_W05 Cele przedmiotu C1 C1,C4 Treści programowe Narzędzia dydaktyczne W1, L1-3 1-6 W3-5 L4-6 1-6 C1 W6-8 1,3 Sposób oceny EK4 EK5 KSK_W05 KSK_U05 K_W10 C1,C4 W6-8 L7-9 1-7 C W10,11 1,3 EK6 EK7 EK8 KSK_U01 KSK_W07 KSK_U05 KSK_W05 C,C5 C1,C4 C1,C3 W10,11 L10-1 W9,13 L9,13 W14,15 L14,15 1-7 1-7 1-7
EK9 KSK_U05 K_U14 K_U1 KSK_U01 K_U01 K_U0 K_U03 C6 L1-15 II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY Efekt 1,,7,8 posiada wiedzę i praktyczne w zakresie zarządzania wirtualnymi sieciami LAN, sterowania wewnętrznymi protokołami trasowania, korzystania z bezpiecznych tuneli sieciowych i aplikacyjnych bram VPN oraz nadmiarowych routerów w sieci Na ocenę Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 nie w wystarczającym stopniu u teoretycznego i nie nabył praktycznych, ch, egzaminacyjny, ocena laboratorim nieprecyzyjnie, egzaminacyjny poprawny; nie potrafi precyzyjnie celowości wyborów; uzyskał ocenę co najmniej (dst) z poprawnie, egzaminacyjny w całości poprawny; potrafi celowość wyborów; uzyskał ocenę co najmniej (+dst) z bardzo dobrze wiedzę z zakresu u objętego programem precyzyjnie, w całości poprawny, samodzielnie poszerzył wiedzę przy użyciu różnych źródeł, poszukuje możliwości zastosowań dla poznanych protokołów; uzyskał ocenę co najmniej (db) z
Efekt 3,4,5,6 wiedzę oraz posiada praktyczne dotyczące trasowania, polityk wymiany ruchu pomiędzy systemami autonomicznymi oraz założeń dotyczących wykorzystania protokołu BGP do ochrony sieci; student teoretycznie i praktycznie podstawy działania protokołu IPv6 i trasowania w sieciach IPv6; zna znaczenie tych protokołów dla sieci internet Efekt 9 potrafi efektywnie prezentować i dyskutować wyniki własnych działań, wykonał sprawozdanie z nie w wystarczającym stopniu u teoretycznego i nie nabył praktycznych, ch, egzaminacyjny, zaliczenia laboratoriów nie opracował sprawozdania lub nie potrafi zaprezentować wyników swojego opracowania nieprecyzyjnie, egzaminacyjny poprawny; nie potrafi precyzyjnie celowości wyborów; uzyskał ocenę co najmniej (dst) z wykonał sprawozdanie z go ćwiczenia, ale nie potrafi jasno zaprezentować działania wykorzystywanyc h w ćwiczeniu mechanizmów i rozwiązań poprawnie, egzaminacyjny w całości poprawny; potrafi celowość wyborów; uzyskał ocenę co najmniej (+dst) z wykonał sprawozdanie z go ćwiczenia, potrafi prezentować wyniki swojej pracy oraz opisać działanie wykorzystywanyc h w ćwiczeniu rozwiązań bardzo dobrze wiedzę z zakresu u objętego programem precyzyjnie, w całości poprawny, samodzielnie poszerzył wiedzę przy użyciu różnych źródeł, poszukuje możliwości zastosowań dla poznanych protokołów; uzyskał ocenę co najmniej (db) z wykonał sprawozdanie z go ćwiczenia, potrafi w sposób zrozumiały prezentować, oraz dyskutować działanie zastosowanych rozwiązań, potrafi ich celowość Dopuszcza się wystawienie oceny połówkowej o ile student spełniający wszystkie efekty kształcenia wymagane do oceny pełnej spełnia niektóre efekty kształcenia odpowiadające ocenie wyższej III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE 1. Wszelkie informacje dla studentów (prezentacje do zajęć, instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych) dostępne będą na stronie internetowej http://matinf.pcz.pl/~woj/stacjonarne-st1-lrsk.. Informacja na temat konsultacji przekazywana jest studentom podczas pierwszych zajęć danego z przedmiotu.