WOJEWÓDZKI OŚRODEK MEDYCYNY PRACY W KIELCACH dr BoŜena Zawadzka mgr Monika Szymocha WOJEWÓDZKI PROGRAM PROMOCJI ZDROWIA NA LATA 2003-2007 OCHRONA NARZĄDU GŁOSU U NAUCZYCIELI 1
OPRACOWYWANIE I WDRAśANIE PROGAMÓW PROMOCJI ZDROWIA 2
Start Faza diagnostyczna Określenie stanu początkowego (określenie potrzeb zdrowotnych populacji pracujących) Faza planistyczna Określenie celów głównych i szczegółowych programu Sformułowanie zadań słuŝących realizacji poszczególnych celów Określenie osób/instytucji odpowiedzialnych za wykonanie poszczególnych zadań Opracowanie harmonogramu realizowanych zadań w procesie wdraŝania programu Harmonogram działań Sprecyzowanie źródeł finansowania Preliminarz kosztów programu Opracowanie narzędzi ewaluacji okresowej i końcowej Opracowanie dokumentu końcowego Faza wdroŝeniowa Powołanie zespołu ds. wdraŝania programu Narzędzia ewaluacji, np. karta monitoringu programu, ankieta Program Promocji Zdrowia Zorganizowanie kampanii reklamowej przedsięwzięcia Pozyskanie sojuszników programu Faza ewaluacyjna Ewaluacja: przebiegu programu, efektów programu Koniec Narzędzia ewaluacji programu, np. zbiorcza karta monitoringu programu, ankieta. Raport z ewaluacji końcowej 3
FAZA DIAGNOSTYCZNA Diagnoza stanu wyjściowego Określenie potrzeb zdrowotnych populacji pracujących FAZA DIAGNOSTYCZNA c.d. Podstawa prawna wdroŝenia programu 4
Ustawa o sluzbie medycyny pracy z dnia 27 czerwca 1997 z póz. zm. (Dz. U. Nr 96, poz. 593) - art. 17, ust.1, pkt. 6 - art. 6, ust.1, pkt. 5 - art. 6, ust.1, pkt. 6 Inicjowanie i realizacja zadań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia Narodowy Program Zdrowia na lata 1996 2005 Cel Operacyjny Nr 8 Zmniejszenie narazenia na czynniki szkodliwe w srodowisku zycia i pracy 5
Ustawa z dn. 18 lutego 2000r o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (Ochrona Zdrowia - rozdzial 8, Art. 73 dotyczacy udzielania urlopu dla poratowania zdrowia) Rozporzadzenie z dn. 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczególowych zasad postepowania w sprawach zglaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych Dz. U. Nr 132, poz. 1115, (pkt 15 wykazu chorób zawodowych ) 6
FAZA DIAGNOSTYCZNA c.d. Uzasadnienie epidemiologiczne realizacji programu Wsród chorób zawodowych w Polsce i w woj. świętokrzyskim od wielu lat na pierwszym miejscu sa choroby narzadu glosu 7
liczba 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 ogółem choroby narządu głosu 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 lata Wykres nr 1. Liczba stwierdzanych chorób zawodowych w Polsce FAZA PLANISTYCZNA Określenie celów głównych i szczegółowych programu 8
Cel glówny Ochrona narzadu glosu u nauczycieli przed chorobami zwiazanymi z nadmiernym wysilkiem glosowym Cele szczególowe 9
1. Zmniejszenie o 50% zachorowalności z powodu schorzen narzadu glosu wsród nauczycieli z terenu woj. swietokrzyskiego Videostroboskopowa ocena stanu narządu głosu u nauczycieli czynnych zawodowo; Objęcie rehabilitacją grupy nauczycieli zagroŝonych patologią zawodową, - wdroŝenie fizykoterapii, - ćwiczeń dotyczących nauki emisji głosu; Objęcie czynnym poradnictwem 90% populacji nauczycieli; Merytoryczna pomoc w planowaniu ćwiczeń z emisji głosu na wydziałach nauczycielskich w wyŝszych uczelniach; 2. Doskonalenie jakosci swiadczen profilaktycznych sluzby medycyny pracy zwiazanych z ochrona narzadu glosu u nauczycieli Podnoszenie jakości diagnozowania schorzeń narządu głosu: - szkolenia lekarzy medycyny pracy, laryngologów, - upowszechnianie nowoczesnych metod diagnostycznych; WdraŜanie systemu i ustalenie standardów działań profilaktycznych przez jednostki słuŝb medycyny pracy. 10
3. Upowszechnienie dzialan sluzacych ochronie narzadu glosu wsród nauczycieli Stworzenie sieci szkól promujacych ochrone narzadu glosu nauczycieli; Tworzenie koalicji na rzecz ochrony narzadu glosu wsród nauczycieli (PIP, PIS, ZUS, Departament Zdrowia UM, NFZ., Kuratorium Oswiaty, Urząd Wojewódzki). FAZA PLANISTYCZNA c.d. Realizatorzy i jednostki współuczestniczące w projekcie 11
KOORDYNATOR PROGRAMU WOJEWÓDZKI OSRODEK MEDYCYNY PRACY W KIELCACH DZIAL PROMOCJI ZDROWIA KURATORIUM OSWIATY REALIZATOR PROGRAMU Wojewódzki Osrodek Medycyny Pracy w Kielcach Dzial Promocji Zdrowia Dzial Konsultacyjno Diagnostyczny Dział Rehabilitacji Pracownia Psychologii Pracy 12
ZESPÓL WDROZENIOWY Lekarz specjalista medycyny pracy Lekarz specjalista otolaryngolog Lekarz specjalista foniatra Specjaliści ds.promocji zdrowia Logopeda Przedstawiciel pracodawcy ZESPÓL WSPIERAJACY Sojusznicy programu Urząd Marszałkowski Departament Zdrowia i Polityki Społecznej Państwowa Inspekcja Pracy Państwowa Inspekcja Sanitarna Narodowy Fundusz Zdrowia 13
FAZA PLANISTYCZNA c.d. Sformułowanie zadań dla poszczególnych instytucji Zadania WOMP Diagnoza stanu wyjściowego (ocena narządu głosu wśród nauczycieli objętych programem) Monitoring stanu narządu głosu populacji nauczycieli objętych programem Objęcie czynnym poradnictwem nauczycieli, u których stwierdzono w narządzie głosu zmiany patologiczne Prowadzenie działalności edukacyjnej nt. ochrony narządu głosu wśród nauczycieli Rehabilitacja logopedyczna, psychologiczna i fizykoterapeutyczna Ewaluacja programu 14
Zadania szkół uczestniczących w projekcie Delegowanie nauczycieli na badania; Udział nauczycieli w szkoleniach w związku z realizacją programu; Wprowadzenie zajęć z zakresu higieny pracy i emisji głosu w szkołach; UmoŜliwienie nauczycielom rehabilitacji. FAZA WDROśENIOWA 15
FAZA WDROśENIOWA c.d. Strategia wdraŝania programu Beneficjentem programu jest populacja nauczycieli ze szkól województwa swietokrzyskiego 16
Kolejne kroki: 1. Cykl spotkań ze Swietokrzyskim Kuratorem Oswiaty w celu zawarcia porozumienia oraz uzyskania danych koniecznych do realizacji programu. 17
2. Zorganizowanie spotkania z dyrektorami szkól w celu zainteresowania ich programem i ukazanie korzysci plynacych z jego realizacji. 3. Powołanie zespołu ds. wdraŝania programu na terenie wytypowanych do programu szkół. 18
4. Przeprowadzenie cyklu spotkan warsztatowych: nt. realizowanego programu pielegniarki lekarze lekarze dyrektorzy szkół smp pjsmp laryngolodzy nauczyciele 4. Cykl spotkan warsztatowych (c.d): nt. nauki emisji glosu nauczyciele dyrektorzy szkól 19
5. Przebadanie przez specjalistę otolaryngologa z WOMP populacji nauczycieli objętych programem. 6. Objęcie czynnym poradnictwem nauczycieli ze stwierdzonymi zmianami patologicznymi narządu głosu. 20
7. Rehabilitacja wytypowanych osób (logopedyczna, psychologiczna, fizykoterapeutyczna) na podstawie przeprowadzonego badania. 8. Ewaluacja działań i procesu roczna i sumaryczna. 21
FAZA EWALUACYJNA Ewaluacja przebiegu i efektów programu FAZA EWALUACYJNA c.d. Monitoring i ewaluacja programu 22
Ewaluacja bedzie obejmowac: monitorowanie polegajace na ciaglym sledzeniu postepu w realizacji programu; opiniowanie polegajace na ocenie procesu bedacego czescia zadan; ocene przebiegu polegajaca na ocenie procesu i kierunku w jakim zmierza program; ewaluacje sumaryczna badajaca wynik ostateczny i dajaca wglad w to, co zostalo zrobione i w sens dokonan w swietle celów programu. Diagram działań Chcesz chronic swój narzad glosu? Jest na to sposób!!!! KURATORIUM OŚWIATY SZKOLA NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA SŁUśBA ZDROWIA SŁUśBA MEDYCYNY PRACY PJSMP Program Ochrona Narządu Głosu u Nauczycieli WOMP Przyjmie Cie przyjaznie i profesjonalnie, pomoze Ci zadbac o Twój glos Rejestracja ogólna (parter) -dla osób z podejrzeniem choroby zawodowej -dla objętych czynnym poradnictwem chorób zawodowych narządu głosu Rejestracja p.38/p.40 - dla objetych czynnym poradnictwem chorób parazawodowych - dla nauczycieli skierowanych na badania profilaktyczne - dla nauczycieli skierowanych przez sluzbe zdrowia/dyrektora szkoły LARYNGOLOG p.71 23
Diagram działań c.d. FONIATRA p.71 -badanie videostroboskopowe Nie ma zaburzen Stwierdzona patologia WOMP rehabilitacja LOGOPEDA p.2 NFZ leczenie, rehabilitacja R - rehabilitacja P - profilaktyka PSYCHOLOG p.59 - psychoterapia SAMODZIALANIE przestrzeganie higieny pracy wspólpraca ze specjalistami WOMP samodzielne cwiczenia zwiazane z emisja glosu wskazane przez logopede Diagram działań c.d. BADANIA KONTROLNE W WOMP laryngolog, logopeda, foniatra CHOROBA ZAWODOWA POWRÓT T DO PRACY 24
PIERWSZE EFEKTY REALIZACJI PROGRAMU Pierwsze efekty realizacji programu c.d. Programem zostało objętych 33 szkół z terenu województwa świętokrzyskiego co stanowi populację 1075 nauczycieli; 25
Pierwsze efekty realizacji programu c.d. Deklarację partnerstwa i współpracy w ramach Programu Ochrona Narządu Głosu u Nauczycieli podpisało 31 szkół z terenu województwa świętokrzyskiego Pierwsze efekty realizacji programu c.d. W ramach programu w 31 szkołach na terenie województwa świętokrzyskiego odbyły się warsztaty edukacyjne z udziałem logopedy dla 1021 nauczycieli 26
Pierwsze efekty realizacji programu c.d. Opieką logopedyczną zostało objętych 237 osób Pierwsze efekty realizacji programu c.d. W ramach programu udzielono nauczycielom 627 rehabilitacji logopedycznych w WOMP 27
Pierwsze efekty realizacji programu c.d. Stale rośnie zainteresowanie Programem Ochrona Narządu Głosu u Nauczycieli co moŝna wnioskować ze spontanicznej zgłaszalności i przystępowania nowych szkół oraz liczby zgłaszających się do WOMP nauczycieli DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ 28