GEOGRAFIA FIZYCZNA ŚWIATA. Tomasz Kalicki.

GEOGRAFIA FIZYCZNA ŚWIATA Tomasz Kalicki tomaszkalicki@ymail.com http://www.ujk.edu.pl www.ujk.edu.pl/zgks/

Podstawowe: Andel T. H. van, 2010, Nowe spojrzenie na starą planetę, PWN, Warszawa. Armand D., 1980. Nauka o krajobrazie. PWN, Warszawa. Kalesnik S., 1961. Geografia fizyczna ogólna. PWN, Warszawa. Maślankiewicz K. (red.), 1977, Ziemia, WP, Warszawa. Staszewski J., Uhorczak F., 1966, Geografia fizyczna w liczbach, PWN, Warszawa Uzupełniające: Crowe P. R., 1987, Problemy klimatologii ogólnej, PWN, Warszawa. Czeppe Z., Flis J., Mochnacki R., 1966, Geografia fizyczna świata, PWN, Warszawa. Dadlez R., Jaroszewski W., 1994, Tektonika, PWN, Warszawa. Galon R., 1979, Formy powierzchni Ziemi. Zarys geomorfologii, WSiP, Warszawa. Głazowska M. A., 1981, Gleby kuli ziemskiej, PWN, Warszawa. Kornaś J., Medwecka-Kornaś A., 1986, Geografia roślin, PWN, Warszawa. Książkiewicz M., 1979. Geologia dynamiczna. PWN, Warszawa. Lindner L., red., 1992, Czwartorzęd. Osady, metody badań, stratygrafia, PAE, Warszawa. Lwowicz M. I., 1979, Zasoby wodne świata, PWN, Warszawa. Okołowicz W., 1969, Klimatologia ogólna, PWN, Warszawa. Richling A., 1992. Kompleksowa geografia fizyczna. PWN, Warszawa. Wtorow P. P., Drozdow N. N., 1981, Biogeografia kontynentów, PWN, Warszawa.

Baraniecki, Skrzypczak 2003

Obłok Oorta cienka powłoka materii kuliście otaczająca Układ Słoneczny, rezerwuar komet długookresowych PWN 1 j.a (jednostka astronomiczna) lub 1 AU (ang. astronomical unit) średnia odległość Ziemi od Słońca, czyli 149 600 000 km

PWN SŁOŃCE

PWN Baraniecki, Skrzypczak 2003

WENUS PWN

MARS PWN

Olympus Mons MARS PWN

MARS PWN Olympus Mons

KSIĘŻYC PWN

ZIEMIA PWN

Zestawienie ogólnych prawidłowo owości geograficznych (Kalesnik 1975) l. Ziemia to nie średniej wielkości ciało kosmiczne, ale swego rodzaju anomalia geochemiczna ze względu na bogactwo ciężkich pierwiastków w jej budowie.

Zmiany klimatu pliocen/plejstocen Krzywa izotopowa tlenu i promieniowania słonecznego Anderson, Anderson 2010

ochłodzenie Krzywa izotopowa tlenu z osadów oceanicznych Anderson, Anderson 2010 Zmiana cyklu 40 ka na cykl 100 ka

Główny cykl 100 ka i drobniejsze fluktuacje: 40 ka i 20 ka Krzywa izotopowa tlenu z organizmów bentonicznych Anderson, Anderson 2010

Eicher 1979

Elipsoida Kardioida (Elipsoida kardioidalna) Geoida Kalesnik 1975

Zestawienie ogólnych prawidłowo owości geograficznych (Kalesnik 1975) 3. Biegunowe spłaszczenie półkuli północnej jest mniejsze niż południowej (elipsoida kardioidalna). 4. Prędkość ruchu wirowego Ziemi na przestrzeni wieków maleje ze względu na hamujące działanie pływów. Następstwem tego jest kształt Ziemi, który ma tendencje do przejścia od elipsoidy do kuli. 21. W elipsoidzie ziemskiej działają siły deformujące, powstałe w fazie zmniejszania się biegunowego i równikowego spłaszczenia Ziemi i związane z określonymi strefowymi i południkowymi pasami.

Kalesnik 1975

Pływy PWN Grawitacja Mizerski 2006

Wiatr słoneczny PWN

Magnetosfera Oleś 2000

DYNAMO GEOMAGNETYCZNE PWN

Paleomagnetyzm PWN

Wędrówka bieguna magnetycznego Europa Afryka PWN

Eicher 1979

Oleś 2000

Aktywność Słońca Schönwiese 1997

Plamy słoneczne Anderson, Anderson 2010

Aktywność Słońca Schönwiese 1997

KOLIZJE Z OBIEKTAMI KOSMICZNYMI

Graniczny, Mizerski 2007

Zderzenia z kometami, meteorami i planetoidami Hallam 2007

Hallam 2007

Hallam 2007 PWN

Zestawienie ogólnych prawidłowo owości geograficznych (Kalesnik 1975) 2. Indywidualne właściwości Ziemi jako planety, pole magnetyczne i niejednorodność pola grawitacyjnego, zmieniają również właściwości otaczającego ją najbliższego Kosmosu.

Baraniecki, Skrzypczak 2003

Zestawienie ogólnych prawidłowo owości geograficznych (Kalesnik 1975) 5. Ziemia jako planeta składa się z koncentrycznych powłok układających się według ciężaru właściwego: atmosfera, hydrosfera, biosfera, litosfera. 6. Powierzchnię Ziemi i najbliższe jej otoczenie nazywamy powłoką geograficzną, czyli krajobrazową (epigeosferą). Jest ona odmienna niż pozostałe powłoki Ziemi. 7. Skorupa ziemska, powłoka krajobrazowa, górne warstwy atmosfery i najbliższy Kosmos tworzą tak zwaną przestrzeń geograficzną.

Zestawienie ogólnych prawidłowości geograficznych (Kalesnik 1975) 27. Przestrzenna zmiana struktury geograficznej powłoki krajobrazowej jest uwarunkowana przebiegiem jej rozwoju. Następstwem tego zjawiska jest rozczłonkowanie powłoki na geokompleksy różnej rangi taksonomicznej (prawo dyferencjacji terytorialnej).

Armand 1980

Zestawienie ogólnych prawidłowości geograficznych (Kalesnik 1975) 22. Ciągła wymiana materii i energii między komponentami warunkuje jednolitość krajobrazowej powłoki Ziemi (prawo jedności). 23. Charakterystyczną właściwością powłoki krajobrazowej jest ciągła wymiana materii i energii, co zapewnia wielokrotne powtarzanie się procesów i w sumie ich wysoką efektywność przy ogromnych ilościach materii i energii (prawo cyrkulacji).

Armand 1980

Zestawienie ogólnych prawidłowości geograficznych (Kalesnik 1975) 24. Powłokę krajobrazową cechuje periodyczna i cykliczna powtarzalność różnych procesów i zjawisk w czasie (prawo rytmiczności). 25. W cyrkulacji i rytmach zjawisk końcowa faza rytmu (cyrkulacji) nie łączy się z fazą wyjściową, gdyż między nimi istnieje zawsze przerwa, którą tworzy wektor ukierunkowanej zmiany.