Geografia jako nauka. Współrzędne geograficzne.
|
|
- Tadeusz Kamiński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Geografia (semestr 3 / gimnazjum) Lekcja numer 1 Temat: Geografia jako nauka. Współrzędne geograficzne. Geografia jest nauką opisującą świat, w którym żyjemy. Wyraz geographia (z języka greckiego) oznacza 'opis ziemi'. W geografii wykorzystuje się wiele metod badawczych z takich dziedzin naukowych jak: kartografia, geologia, statystyka, czy ekonomia. Geografia opisuje zróżnicowanie przyrodnicze oraz społeczno-ekonomiczne Ziemi. Dzielimy ją na: geografię fizyczną, geografię społeczno-ekonomiczną, geografię regionalną. Geografia fizyczna zajmuje się budową wnętrza Ziemi oraz czynnikami kształtującymi jej powierzchnię. Bada rozmieszczenie wód na kuli ziemskiej, procesy zachodzące w powietrzu, pozwala zrozumieć prawa fizyki rządzące światem. Geografia społeczno-ekonomiczna opisuje problemy związane z gospodarką, rozmieszczeniem ludności oraz działalnością człowieka. Geografia regionalna zajmuje się poszczególnymi kontynentami, państwami i regionami Ziemi. Czerpie ona wiadomości z geografii fizycznej (aby opisać środowisko przyrodnicze poszczególnych regionów) oraz z geografii społeczno-ekonomicznej (dostarcza danych związanych z życiem ludzi oraz ich działalnością na wybranym obszarze). ŹRÓDŁA INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ Jednym z ważniejszych źródeł informacji geograficznych jest atlas. Wiele potrzebnych informacji znajduje się w rocznikach statystycznych, które wydawane są co roku i zawierają najnowsze wiadomości z różnych dziedzin życia. Informacje przedstawione są w nich najczęściej w formie tabel zawierających dane liczbowe, dane te dotyczą najczęściej poprzedniego roku (rys.1). Cennych wiadomości dostarczają też encyklopedie, podręczniki, czasopisma geograficzne, przewodniki turystyczne. Również w Internecie znajduje się wiele różnorodnych informacji geograficznych, zdjęć, schematów, czy interaktywnych animacji. Poszukując informacji dotyczących regionu w którym mieszkamy, możemy przeprowadzać własne obserwacje terenowe oraz udać się do odpowiednich urzędów. All rights reserved 1
2 Rys.1. Przykład tabeli z danymi z rocznika statystycznego KSZTAŁT I WYMIARY ZIEMI W przeszłości wyobrażano sobie kształt Ziemi w różny sposób: w starożytności często przedstawiano świat jako wypukłą tarczę, spoczywającą na grzbietach różnych zwierząt, w średniowieczu jako dysk pływający po bezkresnym oceanie (przy czym uważano, że Słońce i gwiazdy codziennie wynurzały się z oceanu na wschodzie a zanurzały w nim na zachodzie). Pierwsze dowody na kulistość Ziemi przedstawił w IV w. p.n.e. Arystoteles (grecki filozof). Natomiast w III w. p.n.e. Eratostenes z Cyreny po raz pierwszy dokonał pomiaru wielkości Ziemi. Zmierzył on kąt padania promieni słonecznych w dwóch egipskich miastach Aleksandrii i Syene. Znając odległość pomiędzy nimi i porównując wyniki obliczeń, wyliczył on obwód Ziemi. Pomimo tego że kulistość Ziemi stwierdzono już w starożytności, aż do połowy XVI w. panował pogląd, że Ziemia znajduje się w centrum wszechświata, a pozostałe ciała niebieskie krążą wokół niej. Teorię tę obalił Mikołaj Kopernik, który stwierdził, że to Ziemia wraz z innymi planetami obiega Słońce. W XVII w. odkryto, że Ziemia nie ma kształtu idealnej kuli. Obrót wokół własnej osi sprawia bowiem, że Ziemia jest spłaszczona przy biegunach. Bryłę o takich kształtach nazywa się elipsoidą. Dzięki precyzyjnym pomiarom wykonanym w ostatnich latach stwierdzono, że różnica pomiędzy promieniem równikowym a promieniem biegunowym wynosi ok. 21 km. Ponieważ Ziemia ma kształt bardziej nieregularny niż elipsoida, jej bryle nadano nazwę geoida. All rights reserved 2
3 WSPÓŁRZĘDNE GEOGRAFICZNE Ziemia obraca się wokół niewidocznej osi, przechodzącej przez jej środek i bieguny. Jednym z jej modeli jest globus. Ponieważ jest on bardzo dużym pomniejszeniem naszej planety, nie da się na nim przedstawić spłaszczenia przy biegunach. Linie widoczne na globusie przecinające się pod kątem prostym to siatka geograficzna. Linie łączące bieguny to południki, natomiast linie przebiegające równolegle do równika to równoleżniki. Wartości południków i równoleżników przedstawiane są w miarach kątowych, czyli stopniach ( ). Cechy południków: wszystkie mają taką samą długość, mają kształt półokręgów przebiegających od jednego bieguna do drugiego. Cechy równoleżników: są różnej długości, mają kształt okręgów zmniejszających się wraz z odległością od równika. W 1884 r. na podstawie międzynarodowego porozumienia, południkowi przechodzącemu przez Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich, w Londynie, przyporządkowano wartość 0 i nazywa się go południkiem początkowym. Mierzy się od niego długość geograficzną w kierunku wschodnim i zachodnim. Po przeciwnej stronie globu znajduje się południk 180. Wraz z południkiem 0 dzieli on kulę ziemską na dwie półkule: wschodnią (na wschód od południka 0 aż do południka 180 ) i zachodnią (na zachód od południka 0 aż do południka 180 ). W przeciwieństwie do południków równoleżniki mają różną długość. Najdłuższym z nich jest równik, który dzieli kulę ziemską na dwie półkule: północną (na północ od równika) i południową (na południe od równika). Im bliżej biegunów tym równoleżniki są krótsze. Południków i równoleżników jest nieskończona liczba, a na mapach i globusie pokazuje się tylko niektóre z nich. Z nieskończonej liczby równoleżników wyróżnia się dwa zwrotniki: zwrotnik Raka (23 27'N) i zwrotnik Koziorożca (23 27'S) oraz dwa koła podbiegunowe: koło podbiegunowe północne (66 33'N) i koło podbiegunowe południowe (66 33'S). Punkty oznaczające bieguny mają wartość 90 (N lub S). Symbole N, S, E, W pisane przy wartości kątowej odpowiadają kierunkom świata. Południki położone na półkuli wschodniej oznaczamy symbolem E (east), a na zachodniej W (west). Równoleżniki położone na półkuli północnej oznaczamy symbolem N (north), a na południowej S (south). Na półkuli wschodniej wartości południków rosną w kierunku wschodnim, a na półkuli zachodniej w kierunku zachodnim. Przy określaniu położenia geograficznego na Ziemi posługujemy się długością oraz szerokością geograficzną. Każdy obiekt na kuli ziemskiej ma swoje współrzędne geograficzne. Ich wartości podaje się w stopniach ( ). Każdy stopień dzieli się na 60 minut (60'), a każda minuta na 60 sekund (60 ). Jeżeli przyjmiemy, że obwód Ziemi wynosi ,5 km (średnia z obwodu równikowego i południkowego), można policzyć, że jeden 1 odpowiada odległości 111,2 km, a 1' to 1853 m ,5 km : 360 = 111,2 km 111,2 km : 60' = 1853 m All rights reserved 3
4 Długość geograficzna to kąt między półpłaszczyzną południka początkowego (0 ) a półpłaszczyzną południka przechodzącego przez dany punkt na powierzchni Ziemi. Rys.2. Długość geograficzna Szerokość geograficzna jest to kąt zawarty między płaszczyzną równika (0 ) a promieniem ziemskim przechodzącym przez dany punkt na powierzchni Ziemi. Rys.3. Szerokość geograficzna All rights reserved 4
5 PRZYKŁAD 1 Określ współrzędne geograficzne punktu A. 1. Sprawdź, co ile stopni poprowadzono południki i równoleżniki. 2. Zwróć uwagę, w którą stronę rosną wartości południków. 3. Punkt A leży pomiędzy wyznaczonymi południkami. Określ wartość południka przechodzącego przez punkt A. 4. Podaj długość geograficzną punktu A. 5. Sprawdź, w którą stronę rosną wartości równoleżników. 6. Odczytaj, na którym równoleżniku leży punkt A. 7. Podaj szerokość geograficzną punktu A. Odpowiedź: Współrzędne geograficzne punktu A wynoszą 60 N i 30 E. All rights reserved 5
6 PRZYKŁAD 2 Określ współrzędne geograficzne Krakowa. 1. Sprawdź, co ile stopni wyznaczono południki i równoleżniki na powyższej mapie. 2. Określ, w którym kierunku rosną wartości południków. 3. Odczytaj wartość południka, na którym leży Kraków, pamiętając, że 1 to 60'. 4. Sprawdź, w którą stronę rosną wartości równoleżników. 5. Podaj wartość równoleżnika, na którym leży Kraków. 6. Na podstawie powyższych odpowiedzi określ współrzędne geograficzne Krakowa. Odpowiedź: Kraków ma współrzędne 50 04'N i 19 55'E. ZADANIE DOMOWE 1. Na podstawie przykładu 1 określ współrzędne geograficzne punktów B i C (z rysunku z przykładu 1). 2. Na podstawie przykładu 2 określ współrzędne Nowego Sącza (z mapy z przykładu 2 lub z mapy w dowolnym atlasie geograficznym). 3. Określ współrzędne 3 wybranych europejskich stolic. All rights reserved 6
Istnieje wiele sposobów przedstawiania obrazów Ziemi lub jej fragmentów, należą do nich plany, mapy oraz globusy.
Współrzędne geograficzne Istnieje wiele sposobów przedstawiania obrazów Ziemi lub jej fragmentów, należą do nich plany, mapy oraz globusy. Najbardziej wiernym modelem Ziemi ukazującym ją w bardzo dużym
Bardziej szczegółowoWspółrzędne geograficzne
Współrzędne geograficzne Siatka kartograficzna jest to układ południków i równoleżników wykreślony na płaszczyźnie (mapie); jest to odwzorowanie siatki geograficznej na płaszczyźnie. Siatka geograficzna
Bardziej szczegółowoI OKREŚLANIE KIERUNKÓW NA ŚWIECIE
GEOGRAFIA I OKREŚLANIE KIERUNKÓW NA ŚWIECIE a) róża kierunków b) według przedmiotów terenowych Na samotnie rosnących drzewach gałęzie od strony południowej są dłuższe i grubsze. Słoje w pieńkach od strony
Bardziej szczegółowoRUCH OBROTOWY I OBIEGOWY ZIEMI
1. Wpisz w odpowiednich miejscach następujące nazwy: Równik, Zwrotnika Raka, Zwrotnik Koziorożca iegun Południowy, iegun Północny Koło Podbiegunowe Południowe Koło Podbiegunowe Południowe RUCH OROTOWY
Bardziej szczegółowonawigację zliczeniową, która polega na określaniu pozycji na podstawie pomiaru przebytej drogi i jej kierunku.
14 Nawigacja dla żeglarzy nawigację zliczeniową, która polega na określaniu pozycji na podstawie pomiaru przebytej drogi i jej kierunku. Rozwiązania drugiego problemu nawigacji, tj. wyznaczenia bezpiecznej
Bardziej szczegółowoZadania do testu Wszechświat i Ziemia
INSTRUKCJA DLA UCZNIA Przeczytaj uważnie czas trwania tekstu 40 min. ). W tekście, który otrzymałeś są zadania. - z luką - rozszerzonej wypowiedzi - zadania na dobieranie ). Nawet na najłatwiejsze pytania
Bardziej szczegółowoTest sprawdzający wiadomości z rozdziału I i II
Test sprawdzający wiadomości z rozdziału I i II Zadanie 1 Do poniższych poleceń dobierz najlepsze źródło informacji. Uwaga: do każdego polecenia dobierz tylko jedno źródło informacji. Polecenie Źródło
Bardziej szczegółowob. Ziemia w Układzie Słonecznym sprawdzian wiadomości
a. b. Ziemia w Układzie Słonecznym sprawdzian wiadomości 1. Cele lekcji Cel ogólny: podsumowanie wiadomości o Układzie Słonecznym i miejscu w nim Ziemi. Uczeń: i. a) Wiadomości zna planety Układu Słonecznego,
Bardziej szczegółowoNACHYLENIE OSI ZIEMSKIEJ DO PŁASZCZYZNY ORBITY. Orbita tor ciała niebieskiego lub sztucznego satelity krążącego wokół innego ciała niebieskiego.
RUCH OBIEGOWY ZIEMI NACHYLENIE OSI ZIEMSKIEJ DO PŁASZCZYZNY ORBITY Orbita tor ciała niebieskiego lub sztucznego satelity krążącego wokół innego ciała niebieskiego. OBIEG ZIEMI WOKÓŁ SŁOŃCA W czasie równonocy
Bardziej szczegółowoRuch obiegowy Ziemi. Ruch obiegowy Ziemi. Cechy ruchu obiegowego. Cechy ruchu obiegowego
Ruch obiegowy Ziemi Ruch obiegowy Ziemi Ziemia obiega Słońce po drodze zwanej orbitą ma ona kształt lekko wydłużonej elipsy Czas pełnego obiegu wynosi 365 dni 5 godzin 48 minut i 46 sekund okres ten nazywamy
Bardziej szczegółowoZapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;
Geografia listopad Liceum klasa I, poziom rozszerzony XI Ziemia we wszechświecie Zapisy podstawy programowej Uczeń: 2. 1) wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie;
Bardziej szczegółowoKartkówka powtórzeniowa nr 1
Terminarz: 3g 3 stycznia 3b 4stycznia 3e 11 stycznia 3a, 3c, 3f 12 stycznia Kartkówka powtórzeniowa nr 1 Zagadnienia: 1. Współrzędne geograficzne 2. Skala 3. Prezentacja zjawisk na mapach Ad. 1. WSPÓŁRZĘDNE
Bardziej szczegółowoŚciąga eksperta. Ruch obiegowy i obrotowy Ziemi. - filmy edukacyjne on-line. Ruch obrotowy i obiegowy Ziemi.
Ruch obiegowy i obrotowy Ziemi Ruch obrotowy i obiegowy Ziemi Ruch obiegowy W starożytności uważano, że wszystkie ciała niebieskie wraz ze Słońcem poruszają się wokół Ziemi. Jest to tzw. teoria geocentryczna.
Bardziej szczegółowo2. Kształt i rozmiary Ziemi
2. Kształt i rozmiary Ziemi Poglądy na temat kształtu ziemi zmieniały się wraz z poznawaniem przez człowieka świata oraz wraz z rozwojem wiedzy różnych nauk a także odkrywaniem czy konstruowaniem poszczególnych
Bardziej szczegółowo24 godziny 23 godziny 56 minut 4 sekundy
Ruch obrotowy Ziemi Podstawowe pojęcia Ruch obrotowy, inaczej wirowy to ruch Ziemi wokół własnej osi. Oś Ziemi jest teoretyczną linią prostą, która przechodzi przez Biegun Północny i Biegun Południowy.
Bardziej szczegółowoBADANIE WYNIKÓW KLASA 1
BADANIE WYNIKÓW KLASA 1 Zad. 1 (0-1p) Wielki Mur Chiński ma obecnie długość około 2500km. Jego długość na mapie w skali 1:200 000 000 wynosi A. 125 cm B. 12,5 cm C. 1,25 cm D. 0,125 cm Zad. 2 (0-1p) Rzeka
Bardziej szczegółowo19 października 2018
... Suma punktów STOPIEŃ I KONKURSU GEOGRAFICZNEGO dla uczniów szkół podstawowych województwa pomorskiego rok szkolny 2018/2019 19 października 2018 Temat: PALCEM PO MAPIE Instrukcja: 1. Sprawdź, czy arkusz
Bardziej szczegółowoGdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie
Gdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie Realizując ten temat wspólnie z uczniami zajęliśmy się określeniem położenia Ziemi w Kosmosie. Cele: Rozwijanie umiejętności określania kierunków geograficznych
Bardziej szczegółowoKartkówka powtórzeniowa nr 2
Terminarz: 3g 7 lutego 3b, 3e 8 lutego 3a, 3c, 3f 9 lutego Kartkówka powtórzeniowa nr 2 Zagadnienia: 1. czas słoneczny 2. ruch obrotowy i obiegowy Słońca 3. dni charakterystyczne, oświetlenie Ziemi Ad.
Bardziej szczegółowoZiemia we Wszechświecie lekcja powtórzeniowa
Scenariusz lekcji Scenariusz lekcji powtórzeniowej do podręczników PULS ZIEMI 1 i PLANETA NOWA 1 45 min Ziemia we Wszechświecie lekcja powtórzeniowa t Hasło programowe: Ziemia we Wszechświecie/Ruchy Ziemi.
Bardziej szczegółowoKryteria ocen z geografii w gimnazjum specjalnym dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim
Kryteria ocen z geografii w gimnazjum specjalnym dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim Celem przedmiotowego systemu oceniania jest: notowanie postępów i osiągnięć ucznia, wspomaganie procesu
Bardziej szczegółowoPodstawy geodezji. dr inż. Stefan Jankowski
Podstawy geodezji dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl Systemy i układy odniesienia System odniesienia (reference system) to zbiór zaleceń, ustaleń, stałych i modeli niezbędnych do określenia
Bardziej szczegółowo3b. Zadania - ruch obiegowy (wysokość górowania Słońca)
3b. Zadania - ruch obiegowy (wysokość górowania Słońca) W dniach równonocy (21 III i 23 IX) promienie słoneczne padają prostopadle na równik. Jeżeli oddalimy się od równika o 10, to kąt padania promieni
Bardziej szczegółowoWZORY NA WYSOKOŚĆ SŁOŃCA. Wzory na wysokość Słońca
TEMAT: Obliczanie wysokości Słońca. Daty WZORY NA WYSOKOŚĆ SŁOŃCA Wzory dla półkuli północnej 21 III i 23 IX h= 90 -φ h= 90 -φ Wzory dla półkuli południowej 22 VI h= 90 -φ+ 23 27 h= 90 -φ- 23 27 22 XII
Bardziej szczegółowoTellurium szkolne [ BAP_1134000.doc ]
Tellurium szkolne [ ] Prezentacja produktu Przeznaczenie dydaktyczne. Kosmograf CONATEX ma stanowić pomoc dydaktyczną w wyjaśnianiu i demonstracji układu «ZIEMIA - KSIĘŻYC - SŁOŃCE», zjawiska nocy i dni,
Bardziej szczegółowoAstronomia poziom rozszerzony
Astronomia poziom rozszerzony Zadanie 1. (2 pkt) ś ż ś ę ł ść ę ż ł ł ść ę ż ł ł ść Ł Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 39. Zadanie 2. (1 pkt) Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 28. Do podanych niżej miejscowości dobierz
Bardziej szczegółowoDwa podstawowe układy współrzędnych: prostokątny i sferyczny
Lokalizacja ++ Dwa podstawowe układy współrzędnych: prostokątny i sferyczny r promień wodzący geocentrycznych współrzędnych prostokątnych //pl.wikipedia.org/ system geograficzny i matematyczny (w geograficznym
Bardziej szczegółowoOdległość kątowa. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe 1
Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe 1 Rok 2015 1. Wstęp teoretyczny Patrząc na niebo po zachodzie Słońca mamy wrażenie, że znajdujemy się pod rozgwieżdżoną kopułą. Kopuła ta stanowi połowę tzw.
Bardziej szczegółowoProjekcje (rzuty) Sferyczna, stereograficzna, cyklograficzna,...
Projekcje (rzuty) Sferyczna, stereograficzna, cyklograficzna,... Rzut sferyczny (projekcja sferyczna) Kryształ zastępuje się zespołem płaszczyzn i prostych równoległych do odpowiadających im płaszczyzn
Bardziej szczegółowoUkład współrzędnych dwu trój Wykład 2 "Układ współrzędnych, system i układ odniesienia"
Układ współrzędnych Układ współrzędnych ustanawia uporządkowaną zależność (relację) między fizycznymi punktami w przestrzeni a liczbami rzeczywistymi, czyli współrzędnymi, Układy współrzędnych stosowane
Bardziej szczegółowoWędrówki między układami współrzędnych
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wędrówki między układami współrzędnych Piotr A. Dybczyński Układ równikowy godzinny i układ horyzontalny zenit północny biegun świata Z punkt wschodu szerokość
Bardziej szczegółowoPRZYKŁADOWE ZADANIA Z GEOGRAFII NA KOŃCOWY SPRAWDZIAN W KLASIE III GIMNAZJUM
PRZYKŁADOWE ZADANIA Z GEOGRAFII NA KOŃCOWY SPRAWDZIAN W KLASIE III GIMNAZJUM TEMAT WIODĄCY: KLIMAT POLSKI W tabeli przedstawiono średnie miesięczne temperatury powietrza i sumy opadów atmosferycznych dla
Bardziej szczegółowoGEODEZJA OGÓLNA Wiadomości podstawowe
GEODEZJA OGÓLNA Wiadomości podstawowe mgr inż. Grzegorz Wydra Policealne Studium Budownictwa, Projektowania Architektonicznego i Geodezji w Toruniu Treść wykładu 1 Zarys historii geodezji Polska i świat
Bardziej szczegółowoWykład 1. Wprowadzenie do przedmiotu. Powierzchnia odniesienia w pomiarach inżynierskich.
Wykład 1 Wprowadzenie do przedmiotu. Powierzchnia odniesienia w pomiarach inżynierskich. Dr inż. Sabina Łyszkowicz Wita Studentów I Roku Inżynierii Środowiska na Pierwszym Wykładzie z Geodezji wykład 1
Bardziej szczegółowo4. Ruch obrotowy Ziemi
4. Ruch obrotowy Ziemi Jednym z pierwszych dowodów na ruch obrotowy Ziemi było doświadczenie, wykazujące ODCHYLENIE CIAŁ SWOBODNIE SPADAJĄCYCH Z WIEŻY: gdy ciało zostanie zrzucone z wysokiej wieży, to
Bardziej szczegółowoZajęcia 1. Sprawy organizacyjne Podstawowe wiadomości z geodezji Wstęp do rachunku współrzędnych
KATEDRA GEODEZJI im. Kaspra WEIGLA Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Zajęcia 1 Sprawy organizacyjne Podstawowe wiadomości z geodezji Wstęp do rachunku współrzędnych Autor: Dawid Zientek Skrypty
Bardziej szczegółowo3a. Mapa jako obraz Ziemi
3a. Mapa jako obraz Ziemi MAPA: obraz powierzchni Ziemi (ciała niebieskiego) lub jej części przedstawiony na płaszczyźnie, w ściśle określonym zmniejszeniu (skali), w odwzorowaniu kartograficznym (matematycznym
Bardziej szczegółowoNaCoBeZU geografia klasa pierwsza
NaCoBeZU geografia klasa pierwsza Zagadnienie Geografia jako nauka Wyjaśnisz znaczenie terminu: geografia, środowisko przyrodnicze i geograficzne. Wymienisz źródła wiedzy geograficznej. Wymienisz elementy
Bardziej szczegółowow zależności od powierzchni, jaka została użyta do odwzorowania siatki kartograficznej, wyróżniać będziemy 3 typy odwzorowań:
Elementy mapy mapa jest płaskim obrazem powierzchni Ziemi lub jej części przedstawionym na płaszczyźnie w odpowiednim zmniejszeniu; siatka kartograficzna będzie się zawsze różniła od siatki geograficznej;
Bardziej szczegółowoWyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Piotr A. Dybczyński Związek czasu słonecznego z gwiazdowym. Zadanie:
Bardziej szczegółowo2) oblicza odległości w terenie oraz powierzchnię na podstawie map wykonanych w różnych skalach;
Geografia wrzesień Liceum klasa I, poziom rozszerzony IX Mapa (teoria) Zapisy podstawy programowej Uczeń: 1. 1) klasyfikuje mapy ze względu na różne kryteria; 2) oblicza odległości w terenie oraz powierzchnię
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra)
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 149 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Krakowie Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 SP - w op Wymagania na poszczególne oceny konieczne (ocena dopuszczająca) podstawowe (ocena
Bardziej szczegółowoGEOGRAFIA - Wymagania programowe
GEOGRAFIA - Wymagania programowe WYMAGANIA PROGRAMOWE W KLASIE I Aby uzyskać ocenę DOPUSZCZAJĄCĄ uczeń powinien: MAPA UMIEJĘTNOŚĆ CZYTANIA, INTERPRETACJI I POSŁUGIWANIA SIĘ MAPĄ. Obliczyć odległość w terenie,
Bardziej szczegółowoSprawa otyłości Ziemi
Logo designed by Armella Leung, www.armella.fr.to Sprawa otyłości Ziemi Tomasz Kacik Zespół Szkół Handlowych w Sopocie Wstęp Poglądy o kulistości Ziemi głosili już filozofowie szkoły pitagorejskiej, a
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII
Sabina Nowakowska PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII w Gimnazjum klasa,,pierwsza 1.Tytuł i numer dopuszczenia programu:120/1/2009 Michał Dudek- Geografia. Program nauczania geografii w klasach I-III
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII W KLASIE I GIMNAZJUM TEMAT LEKCJI-OŚWIETLENIE ZIEMI W PIERWSZYCH DNIACH ASTRONOMICZNYCH PÓR ROKU
SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII W KLASIE I GIMNAZJUM TEMAT LEKCJI-OŚWIETLENIE ZIEMI W PIERWSZYCH DNIACH ASTRONOMICZNYCH PÓR ROKU CEL OGÓLNY- UŚWIADOMIENIE UCZNIOM, ŻE MIMO IŻ SŁOŃCE WYSYŁA ZAWSZE TAKĄ SAMĄ
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z przyrody KL. VI
Wymagania edukacyjne z przyrody KL. VI Wymagania na ocenę celującą: Uczeń : realizuje w sposób pełny wymagania zawarte w podstawie programowej osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych o randze powiatu
Bardziej szczegółowoXXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2
-2/1- Zadanie 8. W każdym z poniższych zdań wpisz lub podkreśl poprawną odpowiedź. XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2 A. Słońce nie znajduje się dokładnie w centrum orbity
Bardziej szczegółowoPraca domowa nr 2. Kinematyka. Dynamika. Nieinercjalne układy odniesienia.
Praca domowa nr 2. Kinematyka. Dynamika. Nieinercjalne układy odniesienia. Grupa 1. Kinematyka 1. W ciągu dwóch sekund od wystrzelenia z powierzchni ziemi pocisk przemieścił się o 40 m w poziomie i o 53
Bardziej szczegółowo4. Odwzorowania kartograficzne
4. Odwzorowania kartograficzne PRZYPOMNIJMY! SIATKA GEOGRAFICZNA układ południków i równoleżników wyznaczony na kuli ziemskiej lub na globusie. Nie występują tu zniekształcenia. SIATKA KARTOGRAFICZNA układ
Bardziej szczegółowo1.2. Geografia fizyczna ogólna
1. Zadania 17 1.2. Geografia fizyczna ogólna 1.2.1. Ziemia we Wszechświecie Zadanie 26. Na rysunku przedstawiono osiem planet Układu Słonecznego. Jedną z planet oznaczono literą A. Źródło: http://www.eszkola-wielkopolska.pl
Bardziej szczegółowoZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNYCH STOPNIACH WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO
ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNYCH STOPNIACH WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO PRZEPROWADZANEGO W GIMNAZJACH W ROKU SZK. 2014/2015 Konkurs przeznaczony jest dla uczniów gimnazjum
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Informacje ogólne
Przedmiotowy Regulamin XVI Wojewódzkiego Konkursu z Geografii dla uczniów klas trzecich gimnazjów oraz klas trzecich oddziałów gimnazjalnych prowadzonych w szkołach innego typu województwa świętokrzyskiego
Bardziej szczegółowo1.Podać przykłady zastosowania wiedzy geograficznej w życiu. 2.Podać powiązania pomiędzy elementami środowiska przyrodniczego i geograficznego.
GEOGRAFIA KL. I Dział Wymagania konieczne i podstawowe Wymagania rozszerzające Wymagania dopełniające Mapa 1.Definiować pojęcie: geografia, środowisko przyrodnicze i geograficzne. 2.Podać źródła wiedzy
Bardziej szczegółowoOcena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA 1. Kształt Ziemi. Siatka geograficzna i kartograficzna 2. Długość geograficzna 3. Szerokość geograficzna 4. Określanie położenia w praktyce podać nazwę kształtu opisać siatkę
Bardziej szczegółowowytłumaczyć, co to jest geoida. omówić znaczenie południka długości geograficznej zerowego i 180. odczytać z mapy wartości
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Dział 1. Kształt i ruchy Ziemi 1. Kształt Ziemi. Siatka geograficzna i kartograficzna podać nazwę kształtu Ziemi; opisać siatkę geograficzną i kartograficzną. wymienić dowód
Bardziej szczegółowoRozkład treści dla ucznia z niepełnosprawnością w stopniu lekkim - klasa 6
1 Rozkład treści dla ucznia z niepełnosprawnością w stopniu lekkim - klasa 6 1. Lekcja organizacyjna. Jak będziemy poznawać przyrodę w klasie 6? 2. Czym jest Wszechświat? rozpoznaje na ilustracji twórcę
Bardziej szczegółowoObliczanie czasów miejscowych słonecznych i czasów strefowych. 1h = 15 0
Obliczanie czasów miejscowych słonecznych i czasów strefowych. Kilka słów wstępnych Ziemia obraca się z zachodu na wschód. W ciągu 24 godzin obróci się o 360 0. Jeżeli podzielimy 360 0 na 24 godziny otrzymamy
Bardziej szczegółowoDyfrakcja to zdolność fali do uginania się na krawędziach przeszkód. Dyfrakcja światła stanowi dowód na to, że światło ma charakter falowy.
ZAŁĄCZNIK V. SŁOWNICZEK. Czas uniwersalny Czas uniwersalny (skróty: UT lub UTC) jest taki sam, jak Greenwich Mean Time (skrót: GMT), tzn. średni czas słoneczny na południku zerowym w Greenwich, Anglia
Bardziej szczegółowoWyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych. Piotr A. Dybczyński Związek czasu słonecznego z gwiazdowym. Zadanie:
Bardziej szczegółowoElementy astronomii w geografii
Elementy astronomii w geografii Prowadzący: Marcin Kiraga kiraga@astrouw.edu.pl Podstawowe podręczniki: Jan Mietelski, Astronomia w geografii Eugeniusz Rybka, Astronomia ogólna Podręczniki uzupełniające:
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (0-2) Podaj dzień tygodnia i godzinę, która jest w Nowym Orleanie. dzień tygodnia... godzina...
Zadanie 1.(0-1) Na południe od pewnego równoleżnika Słońce codziennie wschodzi i zachodzi, zaś na północ od tego równoleżnika występuje zjawisko dni i nocy polarnych. Powyższy opis dotyczy równoleżnika:
Bardziej szczegółowoRozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53
Rozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53 Rozkład materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) przy 2 godzinach geografii w tygodniu w klasie drugiej gimnazjum. Nr lekcji
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA PROGRAMOWE PÓŁROCZNE I ROCZNE Z PRZEDMIOTU GEOGRAFIA DLA KLAS 5
WYMAGANIA PROGRAMOWE PÓŁROCZNE I ROCZNE Z PRZEDMIOTU GEOGRAFIA DLA KLAS 5 Podstawa programowa www.men.gov.pl Po I półroczu nauki w klasie piątej uczeń potrafi: Geografia jako nauka Wyjaśnia znaczenie terminu
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy I I semestr podręcznik Planeta Nowa 1
Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy I I semestr podręcznik Planeta Nowa 1 Na ocenę dostateczną uczeń powinien opanować następujące zagadnienia z działów: 1. Podstawy geografii 1.1. Czym
Bardziej szczegółowoZestaw 1. Rozmiary kątowe str. 1 / 5
Materiały edukacyjne Tranzyt Wenus 2012 Zestaw 1. Rozmiary kątowe Czy zauważyliście, że drzewo, które znajduje się daleko wydaje się być dużo mniejsze od tego co jest blisko? To zjawisko nazywane jest
Bardziej szczegółowoUkłady współrzędnych
Układy współrzędnych Układ współrzędnych matematycznie - funkcja przypisująca każdemu punktowi danej przestrzeni skończony ciąg (krotkę) liczb rzeczywistych zwanych współrzędnymi punktu. Układ współrzędnych
Bardziej szczegółowo2. Ziemia we Wszechświecie
2. Ziemia we Wszechświecie 5 4 6 3 Horyzont N O 2 1 Rysunek 2.1 Punkty orientacyjne na sferze niebieskiej z horyzontem dla obserwatora O stojącego w Krakowie 21 III w punkcie o współrzędnych geograficznych
Bardziej szczegółowoGeografia. listopad. Geografia, klasa 8. XI Geografia regionalna Afryki. Zapisy podstawy programowej Uczeń:
Geografia listopad Geografia, klasa 8 XI Geografia regionalna Afryki Zapisy podstawy programowej Uczeń: 1. opisuje i wyjaśnia cyrkulację powietrza w strefie międzyzwrotnikowej; 2. wykazuje związek między
Bardziej szczegółowoOdległość kątowa. Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 5
Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 5 Rok 2019 1. Wstęp teoretyczny Patrząc na niebo po zachodzie Słońca, mamy wrażenie, że znajdujemy się pod rozgwieżdżoną kopułą. Kopuła ta stanowi połowę
Bardziej szczegółowoZiemia jako planeta w Układzie Słonecznym
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Ziemia jako planeta w Układzie Słonecznym Data courtesy Marc Imhoff of NASA GSFC and Christopher Elvidge of NOAA NGDC. Image by Craig Mayhew and Robert
Bardziej szczegółowoPodstawy Nawigacji. Kierunki. Jednostki
Podstawy Nawigacji Kierunki Jednostki Program wykładów: Istota, cele, zadania i rodzaje nawigacji. Podstawowe pojęcia i definicje z zakresu nawigacji. Morskie jednostki miar. Kierunki na morzu, rodzaje,
Bardziej szczegółowoGeografia Wymagania edukacyjne na pierwsze półrocze dla klasy 5. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
Geografia Wymagania edukacyjne na pierwsze półrocze dla klasy 5 Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca powiedzieć, czym jest geografia; powiedzieć, co to jest
Bardziej szczegółowoObliczenia geograficzne - przykłady
bliczenia geograficzne - przykłady Zmiany temperatury wraz z wysokością Wilgotne powietrze na każde 100 metrów wysokości zmienia swoją temperaturę o 0,5, powietrze suche o 1, natomiast powietrze częściowo
Bardziej szczegółowoPrzykładowe zagadnienia.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Przykładowe zagadnienia. Piotr A. Dybczyński Z BN E N h W Nd A S BN Z t δ N S α BS zenit północny biegun świata BN miejscowy południk astronomiczny Z punkt
Bardziej szczegółowoKRYTERIA I ZASADY OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASIE I GIMNAZJUM
KRYTERIA I ZASADY OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASIE I GIMNAZJUM 1. Na każdej lekcji uczeo powinien posiadad: - atlas - zeszyt i dwiczenia - podręcznik - zielony długopis i ołówek 2. Każdy uczeo ma możliwośd
Bardziej szczegółowoWymagania z geografii w powiązaniu z podstawą programową
Wymagania z geografii w powiązaniu z podstawą programową Dział programu Materiał nauczania z podstawy programowej Treści kształcenia i wymagania szczegółowe z podstawy programowej Szczegółowe cele edukacyjne
Bardziej szczegółowoOkreślanie współrzędnych geograficznych pomoc dla uczniów klas pierwszych gimnazjum.
Określanie współrzędnych geograficznych pomoc dla uczniów klas pierwszych gimnazjum. Szerokość geograficzna jest to kąt pomiędzy płaszczyzną równika, a półprostą wychodzącą ze środka Ziemi i przechodzącą
Bardziej szczegółowoZBIÓR ZADAŃ CKE 2015 ZAKRES ROZSZERZONY
ZBIÓR ZADAŃ CKE 2015 ZAKRES ROZSZERZONY Zadanie: 026 Na rysunku przedstawiono osiem planet Układu Słonecznego. Jedną z planet oznaczono literą A. Oceń prawdziwość poniższychinformacji. Wpisz znak X w
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM OPRACOWANO NA PODSTAWIE PROGRAMU NAUCZANIA DKW 4014 305/99 WYMAGANIA OGÓLNE OCENA CELUJĄCA - wiedza na poziomie znacznie
Bardziej szczegółowoSystemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych. dr inż. Paweł Zalewski
Systemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych dr inż. Paweł Zalewski Wprowadzenie Terestryczne systemy odniesienia (terrestrial reference systems) lub systemy współrzędnych (coordinate systems)
Bardziej szczegółowoD FAŁSZ D PRAWDA ",==,./. ',<:"'''4''0''7'''' '-' '-_._-._._._._.-.-_.-...,
Obraz Ziemi. Ziemia we Wszechświecie 12. Informacje geograficzne przedstawia się na mapach za pomocą różnych metod. Zaznacz poprawne przyporządkowanie m~tody do danej mapy. A. Metoda Izolinii - mapa izobar.
Bardziej szczegółowoPrzykładowe zagadnienia.
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Przykładowe zagadnienia. Piotr A. Dybczyński Z BN E N h W Nd A S BN Z δ N t S α BS zenit północny biegun świata BN miejscowy południk astronomiczny Z punkt
Bardziej szczegółowoZIEMIA W UKŁADZIE SŁONECZNYM TEST SKŁADA SIĘ Z 16 ZADAŃ, NA JEGO ROZWIĄZANIE MASZ 90 MINUT. 1. Poniżej przedstawiono informacje dotyczące jednej doby
ZIEMIA W UKŁADZIE SŁONECZNYM TEST SKŁADA SIĘ Z 16 ZADAŃ, NA JEGO ROZWIĄZANIE MASZ 90 MINUT. Powodzenia 1. Poniżej przedstawiono informacje dotyczące jednej doby roku. (0-6p.) wsch. 7.21 zach. 15.28 LISTOPAD
Bardziej szczegółowoW KTÓRYM MIEJSCU ZIEMI SIĘ ZNAJDUJESZ? Scenariusz zajęć na 60 min.
W KTÓRYM MIEJSCU ZIEMI SIĘ ZNAJDUJESZ? Scenariusz zajęć na 60 min. www.esero.kopernik.org.pl W którym miejscu Ziemi się znajdujesz? Patrząc w gwiazdy Etap edukacyjny: gimnazjum W którym miejscu Ziemi się
Bardziej szczegółowoI: Geografia jako nauka II: Podstawy kartografii
I: Geografia jako nauka II: Podstawy kartografii 1. Wymień 5 źródeł informacji geograficznych. 1.... 2.... 3.... 4.... 5.... 2. Przyporządkuj wymienionym odkrywcom i podróżnikom ich osiągnięcia, wpisując
Bardziej szczegółowoFizyka i Chemia Ziemi
Fizyka i Chemia Ziemi Temat 5: Zjawiska w układzie Ziemia - Księżyc T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM 2012-01-26 T.J.Jopek, Fizyka i chemia Ziemi 1 Ruch orbitalny Księżyca Obserwowane tarcze Księżyca
Bardziej szczegółowoUkłady współrzędnych równikowych
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Układy współrzędnych równikowych Piotr A. Dybczyński Taki układ wydaje się prosty. Sytuacja komplikuje się gdy musimy narysować i używać dwóch lub trzech
Bardziej szczegółowoGeografia - klasa 1. Dział I
Geografia - klasa 1 Dział I 1. Czym zajmuje się geografia? - wyjaśniam znaczenie terminu geografia - wymieniam źródła informacji geograficznej - podaję wymiary Ziemi oraz główne cechy jej kształtu - wyjaśniam
Bardziej szczegółowo1. * Wyjaśnij, dlaczego w kalendarzu gregoriańskim wprowadzono lata przestępne na zasadach opisanych powyŝej...
Zadania oznaczone * - zakres rozszerzony Zadania 1i 2 wykonaj po przeczytaniu poniŝszego tekstu. Od 1582 r. powszechnie w świecie jest uŝywany kalendarz gregoriański. Przyjęto w nim załoŝenie, tak jak
Bardziej szczegółowoUkłady współrzędnych równikowych
Wykład udostępniam na licencji Creative Commons: Układy współrzędnych równikowych Piotr A. Dybczyński 15 października 2013 Układ współrzędnych sferycznych Taki układ wydaje się prosty. Sytuacja komplikuje
Bardziej szczegółowoZBIÓR ZADAŃ CKE 2015 ZAKRES ROZSZERZONY
ZBIÓR ZADAŃ CKE 2015 ZAKRES ROZSZERZONY Zadanie: 026 Na rysunku przedstawiono osiem planet Układu Słonecznego. Jedną z planet oznaczono literą A. Oceń prawdziwość poniższych informacji. Wpisz znak X w
Bardziej szczegółowoCykl Metona. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 1
Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 1 Rok 2017 1. Wstęp teoretyczny Od czasów prehistorycznych życie człowieka regulują trzy regularnie powtarzające się cykle astronomiczne. Pierwszy z nich
Bardziej szczegółowoOcena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca. Uczeń potrafi: Dział 1. Mapa
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA 1. Geograficzny punkt widzenia 2. Orientacja na mapie i globusie powiedzieć, czym jest geografia; powiedzieć, co to jest środowisko przyrodnicze i geograficzne; wymienić sfery
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY VII ROK SZKOLNY 2017/2018
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY VII ROK SZKOLNY 2017/2018 Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Dział 1 (dodatkowy) Podstawy
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B kod ucznia... Zadanie 1. (1,5 pkt) Uzupełnij tabelę. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy
Bardziej szczegółowoParametry techniczne geodezyjnych układów odniesienia, układów wysokościowych i układów współrzędnych
Załącznik nr 1 Parametry techniczne geodezyjnych układów odniesienia, układów wysokościowych i układów Tabela 1. Parametry techniczne geodezyjnego układu odniesienia PL-ETRF2000 Parametry techniczne geodezyjnego
Bardziej szczegółowoKlasa I Część wspólna Klasa II Kształtowane dyspozycja Temat tygodniowy Temat dnia Mikołaj Kopernik. Mikołaj Kopernik.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ W KLASACH ŁĄCZONYCH I i II Klasa I Część wspólna Klasa II Kształtowane dyspozycja Temat Znani Polacy. Znani Polacy. tygodniowy Temat dnia Mikołaj Kopernik. Mikołaj Kopernik. Zagadnienia
Bardziej szczegółowoFizyka Pogody i Klimatu, zima 2017 Dynamika: wykład 1
Fizyka Pogody i Klimatu, zima 2017 Dynamika: wykład 1 Szymon Malinowski Metody opisu ruchu płynu, skale ruchu. Siły działające na cząstkę (elementarną objętość) powietrza. Równanie ruchu, analiza skali,
Bardziej szczegółowo