PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla studentów V roku 1. NAZWA PRZEDMIOTU : CHIRURGIA DZIECIĘCA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot: Katedra i Klinika Chirurgii, Traumatologii i Urologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: adres: ul. Szpitalna 27/33, 60-572 Poznań tel.: 61 849 15 78 fax: 61 849 52 28 strona WWW: www.sk5.am.poznan.pl e-mail: kchtiud@skp.ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: Przemysław Mańkowski 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS Przemysław Mańkowski 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS do listy studentów (koordynator przedmiotu) : dr med. Paweł Kroll tel. kontaktowy: 61 849 52 28 możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): - od poniedziałku do piątku w godzinach 8 00-10 00 - Pracownia Neurourologii i Urodynamiki (Szpital UM im. Jonschera, p. III) e-mail: pawelkroll.poczta@gmail.com osoba zastępująca: lek. Jakub Noskiewicz tel. kontaktowy: 61 849 54 75 e-mail: jnoskiewicz@op.pl
7. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: V Semestr: IX i X 8. Liczba godzin ogółem: 30 liczba pkt. ECTS: 2 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Katedra i Klinika Chirurgii, Traumatologii i Urologii Dziecięcej UM w Poznaniu Semestr zimowy liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria 6 20 C 4 Razem: 6 20 C 4 S Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Katedra i Klinika Chirurgii, Traumatologii i Urologii Dziecięcej UM w Poznaniu Semestr letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria 6 20 C 4 Razem: 6 20 C 4 S 9. Cel nauczania przedmiotu Treści kształcenia: badanie podmiotowe i przedmiotowe dziecka. Odrębności morfologiczno-fizjologiczne poszczególnych narządów i układów w wieku rozwojowym. Działania profilaktyczne w wybranych stanach chorobowych. Choroby poszczególnych narządów i układów w wieku rozwojowym. Patofizjologia okresu noworodkowego. Wady wrodzone i choroby uwarunkowane genetycznie. Symptomatologia - diagnostyka i zasady kwalifikacji chorych do leczenia operacyjnego w ostrych i przewlekłych chorobach chirurgicznych - szczególnie nowotworowych. Chirurgia wieku dziecięcego. Podstawy i problemy współczesnej transplantologii. Zasady rozpoznawania i leczenia schorzeń urologicznych. Patofizjologia -leczenie oparzeń. Chirurgiczne postępowanie ambulatoryjne. Efekt kształcenia umiejętności i kompetencje: przeprowadzania wywiadu pediatrycznego; wykonywania badania przedmiotowego; rozpoznawania, przeprowadzenia badań dodatkowych oraz leczenia schorzeń wieku dziecięcego w oparciu o znajomość symptomatologii najczęstszych schorzeń dziecięcych; chirurgicznego badania chorego; diagnostyki schorzeń chirurgicznych; rozpoznawania objawów ostrego zapalenia brzucha u dzieci; rozpoznawania wrodzonych i nabytych wad rozwojowych przewodu pokarmowego, układu moczowego oraz ośrodkowego układu nerwowego; rozpoznawania i leczenia zakażeń chirurgicznych miejscowych i ogólnych; postępowania w schorzeniach chirurgicznych - zwłaszcza w przypadkach nagłych; przygotowywania chorego do operacji oraz monitorowania po operacji.
10.SYLABUS Chirurgia urazowa i chirurgia jamy brzusznej 1. Odrębności złamań kości u dzieci. 2. Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej, złamanie kości udowej. 3. Oparzenia. 4. Krwawienia z przewodu pokarmowego. 5. Przepuklina pachwinowa. 6. Zapalenie wyrostka robaczkowego i uchyłka Meckela. 7. Urazy jamy brzusznej, klatki piersiowej i kończyn u dzieci. 8. Podstawy desmurgii. Chirurgia onkologiczna 1. Guzy nowotworowe u dzieci: diagnostyka i rola leczenia chirurgicznego. 2. Porty naczyniowe. Chirurgia noworodka 1. Wrodzone niedrożności przewodu pokarmowego (przełyk, dwunastnica, jelito cienkie i grube). 2. Przerostowe zwężenie odźwiernika. 3. Choroba Hirschsprunga. 4. Niedrożność odbytu i odbytnicy. 5. Wady wrodzone przedniej ściany brzucha. 6. Przepukliny przeponowe. 7.Spodziectwo, wierzchniactwo. 8. Stany naglące w torakochirurgii noworodka: a/ płatowa rozedma płuc noworodków, b/ ostra odma śródpiersia. Neurochirurgia dziecięca 1. Wady dysraficzne układu nerwowego. 2. Wodogłowie. 3. Nowotwory OUN u dzieci. 4. Urazy OUN: a/ okołoporodowe, b/ urazy czaszkowo - mózgowe u dzieci starszych. Urologia dziecięca 1. Wady wrodzone układu moczowego. 2. Odpływy pęcherzowo - moczowodowe. 3. Wodonercze wrodzone. 4. Moczowód olbrzymi przeszkodowy. 5. Zastawki cewki tylnej. 6. Urazy dróg moczowych. 5. Kamica dróg moczowych. 7. Zaburzenia zstępowania jąder. 8. Pęcherz neurogenny.
11.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów Wykłady - Semestr zimowy Wykład 1. Wykład 2. Wykład 3. Tematyka wykładów Nowości w dziecięcej chirurgii endokrynologicznej. Nowe techniki i możliwości w chirurgii dziecięcej. Wprowadzenie do chirurgii noworodka. Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Jerzy Harasymczuk Przemysław Mańkowski Michał Błaszczyński Ćwiczenia - Semestr zimowy Tematyka ćwiczeń Osoba odpowiedzialna Ćwiczenie 1. Ćwiczenie 2. Ćwiczenie 3. Ćwiczenie 4. Chirurgia noworodka. Chirurgia onkologiczna i jamy brzusznej u dzieci. Praktyczne umiejętności chirurgiczne. Traumatologia i chirurgia endokrynologiczna u dzieci. Podstawy desmurgii. Urologia dziecięca. Elementy urodynamiki. dr hab. Michał Błaszczyński (lek. Patrycja Sosnowska) dr hab. Przemysław Mańkowski (lek. Jakub Noskiewicz) dr hab. Jerzy Harasymczuk (lek. Jakub Noskiewicz) dr med. Paweł Kroll (lek. Patrycja Sosnowska) Tematyka ćwiczeń Ćwiczenia - Semestr letni Osoba odpowiedzialna Ćwiczenie 1. Chirurgia noworodka. Ćwiczenie 2. Ćwiczenie 3. Chirurgia onkologiczna i jamy brzusznej u dzieci. Praktyczne umiejętności chirurgiczne. Traumatologia i chirurgia endokrynologiczna u dzieci. Podstawy desmurgii. Ćwiczenie 4. Urologia dziecięca. Elementy urodynamiki. dr hab. Michał Błaszczyński (lek. Patrycja Sosnowska) dr hab. Przemysław Mańkowski (lek. Jakub Noskiewicz) dr hab. Jerzy Harasymczuk (lek. Jakub Noskiewicz) dr med. Paweł Kroll (lek. Patrycja Sosnowska) Seminaria - Semestr zimowy Tematyka seminariów Seminarium 1. Elementy chirurgii noworodka. Seminarium 2. Traumatologia dziecięca. Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Michał Błaszczyński Przemysław Mańkowski
Chirurgia onkologiczna i jamy brzusznej u dzieci. Seminarium 3. Urologia dziecięca. Seminarium 4. Studium przypadków medycznych. Jerzy Harasymczuk prof. Andrzej Jankowski dr n. med. Paweł Kroll lek. Jakub Noskiewicz lek. Patrycja Sosnowska Seminaria - Semestr letni Tematyka seminariów Seminarium 1. Elementy chirurgii noworodka. Seminarium 2. Traumatologia dziecięca. Chirurgia onkologiczna i jamy brzusznej u dzieci. Seminarium 3. Urologia dziecięca. Seminarium 4. Studium przypadków medycznych. Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Michał Błaszczyński Przemysław Mańkowski Jerzy Harasymczuk prof. Andrzej Jankowski dr n. med. Paweł Kroll lek. Jakub Noskiewicz lek. Patrycja Sosnowska 12. Organizacja zajęć: W związku z umiejscowieniem zajęć w bloku Pediatria i chirurgia dziecięca podziału grup studenckich dokonuje koordynator przedmiotu pediatria dla studentów V roku kierunku lekarskiego. Aktualny podział grupy studenckiej dostępny jest na stronie internetowej: www.sk5.am.poznan.pl lub w serwisie WISUS. REGULAMIN ZAJĘĆ: Regulamin zajęć w Katedrze i Klinice Chirurgii, Traumatologii i Urologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu dla studentów V roku Wydziału Lekarskiego I - rok akademicki 2015/2016 1. Na zajęcia z chirurgii dziecięcej składają się: wykłady, seminaria oraz ćwiczenia. 2. Ćwiczenia odbywają się w cyklach czterodniowych (poniedziałki, wtorki, czwartki i piątki) w godzinach 7.30 do 12.30, na terenie Szpitala Klinicznego im. Jonschera w Poznaniu. /UWAGA: w środę zajęcia prowadzone są w Klinice Kardiochirurgii Dziecięcej./ 3. W jednym cyklu ćwiczy jedna grupa studencka według podziału dokonanego przez Dziekanat Wydziału Lekarskiego I UMP. 4. Studenci zobowiązani są posiadać własne obuwie przeznaczone tylko na oddziały, kitle lekarskie oraz identyfikatory. Wejście na sale operacyjne możliwe jest tylko po przebraniu się w przeznaczone do tego ubiory, maski i czapki. Brak stosownego ubioru
lub zachowanie niegodne studenta kierunku lekarskiego może skutkować niezaliczeniem ćwiczeń. 5. W tygodniu seminaryjnym (ostatni tydzień cyklu) zajęcia rozpoczynają się o godzinie 7:30 w sali 1A (parter). 6. Ćwiczenia odbywają się w wyznaczonych podgrupach w godzinach 8:45 12:30. Potwierdzeniem zaliczenia dnia jest pieczątka i podpis prowadzącego ćwiczenia asystenta złożone w karcie ćwiczeń. 7. Udział w seminariach i ćwiczeniach jest obowiązkowy i konieczny do uzyskania końcowego zaliczenia z przedmiotu. 8. Końcowe zaliczenie zajęć z chirurgii dziecięcej odbywa się w ostatni piątek bloku zajęć pediatrycznych. 9. Kolokwium końcowe można zdawać po zaliczeniu całości ćwiczeń ostatniego dnia w piątek lub w ramach sesji ciągłej u wyznaczonego asystenta. 10. Za nieobecność usprawiedliwioną uznaje się: - chorobę udokumentowaną zwolnieniem lekarskim, - sytuację losową w stosowny sposób udokumentowaną, - wyjazd na konferencję naukową po uzyskaniu zgody przez opiekuna naukowego, - reprezentowanie Uczelni na zawodach sportowych, udział w pracach organów statutowych Uczelni. 11. Zasady zaliczania nieobecności: a/ jedna nieobecność usprawiedliwiona nie wymaga zaliczenia dnia nieobecności, dwie nieobecności usprawiedliwione wymagają zaliczenia opuszczonych seminariów i ćwiczeń u asystenta, b/ jedna nieobecność nieusprawiedliwiona wymaga zaliczenia seminarium do końca trwania ćwiczeń, c/ dwa spóźnienia powyżej 15 min. wymagają zaliczenia seminariów lub ćwiczeń u prowadzącego asystenta, d/ ponad dwa spóźnienia i dwie nieobecności nieusprawiedliwione lub trzy usprawiedliwione wymagają odrobienia bloku ćwiczeń w całości. 12. Zaliczenie całości zajęć uzyskuje się po zaliczeniu wszystkich ćwiczeń i seminariów oraz uzyskaniu pozytywnego wyniku z kolokwium końcowego. 13. Sytuacje sporne rozstrzyga Kierownik Katedry Chirurgii Dziecięcej lub asystent przez Niego upoważniony. Zasady zaliczania ćwiczeń dla V roku Wydziału Lekarskiego I w Katedrze i Klinice Chirurgii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w roku akademickim 2015/2016 1. Warunkiem dopuszczenia do kolokwium końcowego jest zaliczenie ćwiczeń i seminariów w całości. 2. Kolokwium pisemne zdają studenci ostatniego dnia ćwiczeń w piątek lub innego dnia uzgodnionego z asystentem, do końca sesji ciągłej. 3. Na kolokwium obowiązuje materiał z podręcznika Zarys chirurgii dziecięcej oraz materiał i wiedza przekazane podczas seminariów i ćwiczeń. 4. Niezdane kolokwium można powtarzać dwukrotnie w formie testowej, ostatni raz w formie ustnej u Kierownika Katedry i Kliniki Chirurgii, Traumatologii i Urologii Dziecięcej lub wyznaczonego przez Niego asystenta. 5. Podstawą do formalnego zaliczenia zajęć jest wpis z pieczątką asystenta do karty ćwiczeń w każdym dniu ćwiczeń (osobno dla seminariów i ćwiczeń) oraz podpis ze
stopniem uzyskanym ze sprawdzianu końcowego. Wypełnioną kartę ćwiczeń należy przekazać asystentowi przeprowadzającemu kolokwium końcowe. Zaliczenie ćwiczeń: test jednokrotnego wyboru (20 pyt.) punkty i oceny: 20-18 bdb (5.0) 17-15 db (4.0) 14-12 dst (3.0) 11-0 ndst (2.0) Każdy niezdany sprawdzian końcowy musi być poprawiony u wykładowcy, który w danym dniu przeprowadzał zaliczenie. W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku z testu poprawkowego, oceną końcową jest średnia z ocen uzyskanych podczas wszystkich zaliczeń, do których się podchodziło przy czym nie może być ona niższa od oceny dostatecznej (3.0). PROGRAM ZAJĘĆ: 1. SEMINARIA (7 30 8 15 ) w sali 1A /zawsze w trzecim tygodniu bloku zajęć: Pediatria i chirurgia dziecięca / poniedziałek: wtorek: środa: czwartek: piątek: Elementy chirurgii noworodka. Traumatologia dziecięca. Chirurgia onkologiczna i jamy brzusznej. zajęcia prowadzi Klinika Kardiochirurgii Dziecięcej. Urologia dziecięca. Studium przypadków medycznych. 2. PRZERWA (8 15 8 45 ) 3. ĆWICZENIA (8 45 12 30 ) w salach i pracowniach KiKChTiUD poniedziałek: wtorek: środa: czwartek: piątek: Chirurgia noworodka. Chirurgia onkologiczna i jamy brzusznej u dzieci. Praktyczne umiejętności chirurgiczne. zajęcia prowadzi Klinika Kardiochirurgii Dziecięcej. Traumatologia i chirurgia endokrynologiczna u dzieci. Podstawy desmurgii. Urologia dziecięca. Elementy urodynamiki. 4. ZALICZENIE w ostatni piątek bloku, w godzinach 11 00 12 30 Tego dnia ćwiczenia kończą się o godzinie 11 00. PROGRAM NAUCZANIA Wymagania wstępne: - uzyskanie zaliczenia z zajęć z chirurgii oraz pediatrii na IV roku studiów, - znajomość anatomii człowieka z uwzględnieniem odrębności anatomicznych dziecka,
- znajomość przyczyn, przebiegu oraz metod terapeutycznych w przypadku najczęstszych chorób wieku dziecięcego, - znajomość patofizjologii procesu zapalnego oraz mechanizmów reakcji wstrząsowych, - znajomość zasad resuscytacji krążeniowo-oddechowej dzieci oraz zasad płynoterapii w przypadku oparzeń. Przygotowanie do zajęć: - podręczniki (literatura podana poniżej), - wiadomości przekazane podczas wykładów, - materiały seminaryjne. Wymagania końcowe: - znajomość przyczyn, przebiegu oraz leczenia najczęstszych schorzeń chirurgicznych u dzieci, - umiejętność postępowania z dzieckiem chirurgicznym w warunkach SOR-u lub gabinetu pomocy doraźnej, - aktywny udział oraz uzyskanie zaliczeń ze wszystkich seminariów i ćwiczeń, - zdanie kolokwium końcowego (zgodnie z kryteriami zaliczenia). 13.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Egzamin teoretyczny kryterium zaliczenia: forma egzaminu (ustny, pisemny, testowy): wiedza z zakresu chirurgii dziecięcej obowiązuje na teoretycznych egzaminach testowych z przedmiotów Pediatria (V rok studiów) oraz Chirurgia (VI rok studiów). Egzamin praktyczny kryterium zaliczenia: na V roku studiów po uzyskaniu zaliczenia z chirurgii dziecięcej oraz pediatrii, w ramach egzaminu w przedmiotu Pediatria. Zaliczenie kryterium zaliczenia: zaliczenie zajęć otrzyma student, który uzyska zaliczenia z wszystkich ćwiczeń oraz seminariów (potwierdzone wpisem na karcie ćwiczeń), a także zda kolokwium końcowe. Szczegółowe kryteria zaliczenia zajęć opisane zostały w Regulaminie zajęć oraz Zasadach zaliczania ćwiczeń. 14.Literatura: 1. Piśmiennictwo podstawowe: Jankowski A [red.]: Zarys chirurgii dziecięcej, Wydawnictwo Naukowe UMP, 2008 2. Piśmiennictwo uzupełniające: Czernik J [red]: Chirurgia dziecięca, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005 Czernik J [red]: Chirurgia dziecięca: podręcznik dla studentów, AM Wrocław, 2008 Grochowski [red]: Wybrane zagadnienia z chirurgii dziecięcej, FoZD, 1999
Holcomb GW [red]: Ashcraft's Pediatric Surgery, Elsevier, 2014 Kaliciński P [red]: Chirurgia noworodka, Invest-Druk, 2004 Puri P [red]: Newborn Surgery, Butterworth Heinemann, 1996 15.Studenckie koło naukowe SKN Chirurgii Dziecięcej opiekun koła: lek. Patrycja Sosnowska, tematyka: chirurgia, traumatologia i urologia dziecięca, miejsce spotkań: Szpital Kliniczny im. Jonschera UM w Poznaniu: - spotkania teoretyczne: sala 1A [parter] (co najmniej raz w miesiącu), - zajęcia praktyczne: Klinika Chirurgii, Traumatologii i Urologii Dziecięcej UMP [piętro III i IV]. 16. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora 17. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku przedmiotów koordynowanych)