Uchwała Nr /08 Rady Miejskiej w Słupsku z dnia.. 2008 roku w sprawie zatwierdzenia projektu pn. BLIŻEJ PRACY Aktywizacja społeczna i lokalna mieszkańców miasta Słupska wymagających wsparcia i wzmocnienia umiejętności społecznych, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, Nr153, poz. 1271; z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568; z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr116, poz. 1203; z 2005 r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457; z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz.1337; z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218). Rada Miejska w Słupsku uchwala, co następuje: 1. Zatwierdza się do realizacji projekt systemowy BLIŻEJ PRACY Aktywizacja społeczna i lokalna mieszkańców miasta Słupska wymagających wsparcia i wzmocnienia umiejętności społecznych opracowany przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Słupsku, współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VII Promocja integracji społecznej, Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji, Poddziałanie 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji poprzez ośrodki pomocy społecznej. 2. 1. Projekt realizowany będzie w roku 2008 przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Słupsku. 2. Wymagany wkład własny zostanie zabezpieczony z budżetu Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Słupsku. 3. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Słupska. 4. Załącznikiem do niniejszej uchwały jest opis projektu. 5. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Miejskiej w Słupsku Zdzisław Sołowin
Załącznik do uchwały Nr /08 Rady Miejskiej w Słupsku z dnia 2008 r. Opis projektu Celem projektu jest aktywizacja społeczna mieszkańców miasta Słupska, objętych wsparciem MOPR, zagrożonych wykluczeniem społecznym, już wykluczonych bądź dyskryminowanych na rynku pracy, której efektem będzie zapewnienie równego dostępu do zatrudnienia poprzez zwiększenie lub wykształcenie nowych kompetencji zawodowych i społecznych. Ponadto celem projektu jest pomoc i wsparcie rodziny w sposób umożliwiający jej objęcie opieką własnych dzieci, zabezpieczenia podstawowych potrzeb bytowych oraz emocjonalnych. Rodziny powinny otrzymać pomoc aby przezwyciężyć kryzys, w jakim się znalazły i mogły właściwie funkcjonować oraz wychowywać własne dzieci. Cele szczegółowe: Określenie predyspozycji i indywidualnej ścieżki rozwoju zawodowej, zwiększenie motywacji do zmiany i działania, podniesienie poziomu samooceny, zdobycie nowych kwalifikacji zawodowych, będących odpowiedzią na zapotrzebowanie lokalnego rynku pracy, doskonalenie umiejętności aktywnego poszukiwania pracy, uzupełnienie wykształcenia, integracja lokalnych społ. i zwiększenie lub pobudzenie aktywności społ. i edukacyjnej (głównie mieszkańców dzielnic w których znajdują się skupiska lokali socjalnych, osób niepełnosprawnych; m.in. pensjonariuszy ŚDS oraz bezdomnych przebywających w placówkach Tow. Pomocy im. Św. Br. Alberta). Wsparcie rodziny w wywiązywaniu się z obowiązków wychowawczo-opiekuńczych wobec swoich dzieci, ustalenie wieloaspektowej diagnozy przyczyn kryzysu w rodzinie, odbudowanie i utrwalanie więzi rodzinnych i stwarzanie możliwości zaspakajania potrzeb rozwojowych dzieci w ich rodzinach naturalnych, skrócenie okresu korzystania przez rodzinę z pomocy socjalnej, rozwój umiejętności otwartej komunikacji w rodzinie i zdolności do samopomocy, wzmacnianie kompetencji rodzicielskich, zmotywowanie członków rodziny do podjęcia specjalistycznego leczenia, szczególnie w przypadkach uzależnień, wspieranie aktywności społecznej, motywowanie do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, pomoc w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymaniu pracy zarobkowej, oddziaływanie terapeutyczne motywowanie do zmiany, wypracowanie poczucia sprawczości swoich działań i wiary we własne możliwości Diagnoza i uzasadnienie: W styczniu 2008 r. stopa bezrobocia w Słupsku wynosiła 9,2% (3.926 zarejestrowanych bezrobotnych). Od kilkunastu miesięcy systematycznie spada. W styczniu 2007 r. kształtowała się na poziomie 13,8% (5912 zarejestrowanych bezrobotnych) (statystyki WUP w Gdańsku i PUP w Słupsku). Obecnie obserwuje się sytuację, w której część pracodawców działających na lokalnym rynku pracy sygnalizuje, poważne problemy związane ze znalezieniem chętnych do pracy; w okresie od grudnia 2007 r. do lutego 2008r. PUP w Słupsku dysponował 662 ofertami pracy (średnio w skali miesiąca). Równocześnie, jak wynika ze sprawozdań MOPR, główną przyczyną udzielania pomocy mieszkańcom Słupska jest ich bezrobocie. W 2007 r. z jego powodu pomoc przyznano dla 2.376 rodzin (Sprawozdanie z działalności MOPR w Słupsku na rok 2007). Wskazuje to na fakt, istnienia dysonansu pomiędzy oczekiwaniami pracodawców, a możliwościami osób pozostając bez pracy. Z opinii pracowników socjalnych wynika, że motywacja do pracy, kwalifikacje zawodowe i indywidualne uwarunkowania psychospołecznych osób pozostających bez zatrudnienia nie są wystarczające i (lub) adekwatne do potrzeb rynku pracy. Dotychczas, ogólnie stosowane instrumenty aktywizacyjne skierowane do wszystkich bezrobotnych, w przypadku osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej okazały się mało efektywne. Na przełomie lat 2008/09
w Słupsku mają powstać 3 nowe, duże centra handlowo usługowe, które poszerzą rynek pracy i w których zatrudnienie może znaleźć ok. 1000 osób, co jest ważnym czynnikiem z punku widzenia realizacji projektu i ogólnych kierunków działań. Istotnym problemem jest również niski stopień samoorganizacji mieszkańców i ograniczona zdolność do podejmowania inicjatyw na rzecz lokalnych społ. Dalsze trwanie takiego stanu rzeczy, powoduje pogłębianie zjawiska marginalizacji społ. i generuje kolejne pokolenie osób zagrożonych wykluczeniem społ. W natłoku problemów życia codziennego osoby i rodziny dotknięte problemami natury socjalnej, emocjonalnej stale podlegają procesom wykluczenia społecznego i marginalizacji. System reintegracji ze społeczeństwem osób wykluczonych z powodów socjalnych oraz rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w trudnej sytuacji finansowej jest niewydolny. Ze względu na dziedziczny charakter ubóstwa, rodziny nie wypełniają należycie funkcji opiekuńczo wychowawczej i nie są zdolne zapewnić odpowiednich warunków materialnych dzieciom i młodzieży. Praca socjalna z rodzinami zagrożonymi wykluczeniem i wykluczonymi, aby zyskać efektywność, wymaga ciągłego doskonalenia. W szczególnie trudnej sytuacji socjalnej znajdują się rodziny z dziećmi. Aż 75% z nich nie posiada dochodów gwarantujących minimum egzystencji. Odsetek ten wzrasta do ponad 90% wśród rodzin posiadających czworo i więcej dzieci. W tej sytuacji dzieci ponoszą konsekwencje niedostatków finansowych (frustracje, ucieczki od rzeczywistości, zaniedbani przez rodziców itp.). Istotnym problemem staje się brak możliwości pracy w kierunku integracji dziecka z rodziną a co za tym idzie zaburzenia funkcjonowania rodziny. Alkoholizm i narkomania, mimo podejmowanych działań leczniczych i profilaktycznych, rozwija się szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Działania podejmowane w zakresie profilaktyki zdrowotnej i promocji zdrowego stylu życia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Jednym z podstawowych działań, które ograniczyłoby liczbę dzieci kierowanych do domów dziecka jest wczesna diagnoza oraz interwencja i skuteczniejsza kompleksowa praca z rodziną naturalną zagrożoną marginalizacją. Zgodność celu projektu z aktami prawnymi: Cel projektu wpisuje się w wytyczne zawarte m.in. w następujących aktach prawnych: - Krajowy Program Zabezpieczenie społ. i integracja społ. na lata 2006 2008 ; - Ustawa o pomocy społecznej, - Ustawa o przemocy w rodzinie, - Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, - Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, - Ustawa o zatrudnieniu socjalnym, - Strategia Polityki Społ. Woj. Pomorskiego do 2013 r., - Słupski Pow. Program na Rzecz Zatrudnienia i Spójności Społ., - Strategia Rozwiązywania Problemów Społ. w mieście Słupsku w latach 2002 2012 - Uchwała RM w Słupsku Nr XLIX/599/02 z dn. 25.IX.02 r. (spełniony wymóg merytoryczny), - Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Słupsku na lata 2007/08, - Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień i Przemocy w Rodzinie na 2008 r., - Miejski Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną, - Działania realizowane w ramach projektu zgodne są z horyzontalnymi kryteriami UE, tj.: równość szans (wyrównywanie szans na rynku pracy, likwidacja barier, promowanie partnerskiego wzorca podziału ról społecznych i zawodowych), - rozwój lokalny (zmniejszenie obszarów wykluczenia społ. i wzrost poziomu kompetencji zawodowych), - rozwój społ. informacyjnego i nowoczesnych technologii (doskonalenie kwalifikacji i zdobywanie nowych kompetencji, dostosowanie umiejętności do zmieniających się
potrzeb rynku pracy, kursy zawodowe pozwalające na zapoznanie się nowoczesnymi technologiami), - ochrona środowiska (projekt nie wpłynie negatywnie na środowisko, podniesiony zostanie ogólny poziom wiedzy uczestników projektu, podjęte zostaną działania zmierzające do uświadomienia uczestnikom korzyści wynikających z segregacji śmieci). Wartość dodana projektu: Wartością dodaną projektu będzie nowa jakość, polegająca na zastosowaniu instrumentów i nakładów dotąd niedostępnych w wystarczającym rozmiarze (instrumenty aktywnej integracji, programy aktywności lokalnej), uczestnicy projekt nabędą nowe kwalifikacje, będą mieli możliwość skorzystania z instrumentów: różnorodnych, rozbudowanych i dostosowanych do indywidualnych potrzeb. Nową jakością projektu będzie również zlecenie usług, m.in. z zakresu szkoleń, zapewnienia opieki nad osobami zależnymi, pozostającymi pod opieką uczestników projektu oraz poradnictwa specjalistycznego. Zlecenie tego typu usług jest niezbędne w celu zapewniania ich wysokiej jakości, ponadto ich zakres wykracza poza możliwości kadrowe i zad. statutowe MOPR. Zlecenie usług i dobór ich realizatorów nastąpi na etapie realizacji projektu. Adresaci projektu: Grupę docelową stanowią osoby bezrobotne, poszukujące pracy lub nie pozostające w zatrudnieniu, będące w wieku aktywności zawodowej i korzystające ze świadczeń pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, w tym również osoby korzystające ze świadczeń finansowanych na podstawie przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Dodatkowo szacuje się, iż uczestnikami projektu będą osoby: długotrwale bezrobotne lub/i osoby niepełnosprawnych, bezdomne, uzależnione od alkoholu lub innych środków odurzających poddających się procesowi leczenia lub będących do 1 roku od jego zakończenia, osoby nieaktywne zawodowo z uwagi na opiekę nad dziećmi, a także osoby opuszczające placówki opiekuńczowychowawcze typu socjalizacyjnego i rodziny zastępcze. Ponadto grupę docelową będą stanowić rodziny przeżywające kryzys, którego skutkiem stało się zaniedbanie i pozbawienie właściwej opieki własnych dzieci. W 2007 roku 4837 rodzin otrzymało wsparcie z MOPR. Z tego 2376 z tytułu bezrobocia (wraz z ubóstwem najczęstsza przyczyna uzasadniająca udzielenie pomocy). Największą grupę bezrobotnych klientów stanowią osoby z wykształceniem zawodowym (45%). Najczęściej są to osoby pracujące niegdyś w dużych słupskich fabrykach, które po ich likwidacji nie mogą znaleźć zatrudnienia. Kwalifikacje tych osób odbiegają od zmieniających się potrzeb rynku pracy. Około 20% gospodarstw domowych otrzymujących pomoc z MOPR w Słupsku, to osoby samotnie wychowujące dzieci. Osoby te z racji swojej szczególnej sytuacji życiowej charakteryzują się długotrwałym bezrobociem oraz kwalifikacjami zawodowymi nieadekwatnymi do wymagań na lokalnym rynku pracy. Planowane działania: Aktywna integracja: Realizacja kontraktów socjalnych oraz programów aktywności lokalnej skierowanych m.in. do mieszkańców ul. Lelewela, lokali socjalnych przy ul. Przemysłowej 33, osób bezdomnych przebywających w placówkach Tow. Pomocy im. Św. Br. Alberta oraz niepełnosprawnych pensjonariuszy ŚDS, w ramach których będą podejmowane m.in. następująca działania: - porady doradcy zawodowego, - warsztaty psychologiczne m.in. z treningiem umiejętności interpersonalnych, zwiększenia motywacji do zmian, - kursy i szkolenia zawodowe, - kontynuacja nauki i uzupełnienie wykształcenia, - warsztaty aktywnego poszukiwania pracy, - organizacja opieki nad osobami zależnymi znajdującymi się pod opieka uczestników projektu,
- zorganizowanie badań profilaktycznych lub specjalistycznych w związku z możliwością podjęcia zatrudnienia, - zorganizowanie terapii psychologicznej, rodzinnej lub psychospołecznej, - skierowanie i sfinansowanie programu psychoterapii dla osób uzależnionych w zakładzie lecznictwa odwykowego, - pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia oraz na zagospodarowanie w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych, - organizacja i prowadzenie grup wsparcia m.in. dla: samotnych matek, skonfliktowanych sąsiadów, niepełnosprawnych i bezdomnych planujących powrót na rynek pracy, - organizacja i finansowanie treningów kompetencji i umiejętności społ. dla osób długotrwale bezrobotnych, - specjalistyczne poradnictwo (prawnik, mediator, terapeuta rodzinny), - organizacja i finansowanie poradnictwa specjalistycznego indywidualnego i grupowego dla osób uzależnionych i współuzależnionych, - organizacja i sfinansowanie poradnictwa i wsparcia indywidualnego i grupowego w zakresie podniesienia kompetencji życiowych i umiejętności zawodowych umożliwiających powrót do życia społecznego, w tym powrót na rynek pracy i aktywizację zawodową, - reintegracja zawodowa, - organizacja i sfinansowanie zajęć w ŚDS w ramach zdobycia nowych kompetencji i umiejętności zawodowych, Na potrzeby realizacji zadania dostosowane zostaną dwa pomieszczenia, znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie budynków, w których zamieszkuje większość uczestników, do których będą kierowane programy aktywności lokalnej. W przystosowanych pomieszczeniach odbywać będą się spotkania grup wsparcia, przeprowadzona zostanie część szkoleń i indywidualnych porad. Działania o charakterze środowiskowym: podejmowane w ramach realizacji programów aktywności lokalnej, obejmować będą m.in. organizację i przeprowadzenie integracyjnych festynów plenerowych, społ. debat mieszkańców, spotkań i konsultacji podnoszących poziom edukacji społ. oraz spotkań integracyjnych i podsumowujących podejmowane działania. Asystent rodzinny: indywidualnie dociera do osób zmarginalizowanych społecznie i udziela im pomocy w zakresie uzgodnionych wspólnie problemów i potrzeb. Pomoc ta uwzględnia zarówno ich potrzeby jak i gotowość do realnego działania. Indywidualna pomoc służy przede wszystkim rozwiązaniu konkretnych problemów podopiecznego, wzbudzeniu w nim wiary w swoje możliwości oraz motywowaniu do podejmowania działań do tej pory uznawanych przez niego za niemożliwe. Plan pomocy zakłada włączenie do życia rodziny trenera. Oznacza to, że trener wspólnie z członkami rodziny, w ich miejscu zamieszkania, planuje i pomaga zrealizować konkretne zadania dla rodziny np. remont mieszkania, podjęcie leczenia, rozmowa z nauczycielem, załatwienie spraw w urzędach, podjęcie starań o pracę, a także prowadzi mediacje między członkami rodziny w sprawach konfliktowych. Zakres pomocy trenera rodzinnego określa się także w planie pomocy rodzinie np. tygodniową liczbę godzin pracy trenera w rodzinie. Przewidywane rezultaty: Praca z wytypowaną grupą docelową jest procesem wieloetapowym, której efektem końcowym jest wejście na otwarty rynek poprzez zapewnienie równego dostępu do zatrudnienia. Rezultaty miękkie : - poprawa umiejętności komunikacyjnych, - wzrost pewności siebie i poziomu samooceny, - poprawa wizerunku i autoprezentacji, - zdobycie umiejętności napisania listu motywacyjnego i CV, - poprawa umiejętności obsługi komputera i korzystania z Internetu, - zwiększenie motywacji do zmiany,
- zwiększenie świadomości w zakresie uzależnienia od alkoholu, - rozbudzenie motywacji do podjęcia terapii odwykowej, - poprawa relacji międzysąsiedzkich, - poprawa poziomu samoorganizacji społeczności lokalnych, - zapewnienie odpowiedniej opieki dzieciom w rodzinach niezaradnych wychowawczo z trudnościami opiekuńczo-wychowawczymi, - poprawa więzi emocjonalnych oraz relacji między członkami rodziny, Monitoring i ewaluacja projektu: Monitoring będzie procesem ciągłym. Prowadzone będą m.in. cykliczne kontrole w miejscach realizacji projektu, rozmowy z uczestnikami, sprawdzanie przebiegu realizacji kontraktów socjalnych i określonej jakości stosowanych instrumentów. Ewaluacja projektu umożliwi m.in. ustalanie, czy są osiągane zakładane cele działań oraz zbadanie długoterminowych efektów projektu. Ze względu na mnogość działań w projekcie oraz długi czas jego realizacji, ewaluacja prowadzona będzie równocześnie z projektem (on-going). Poza tym monitoring i ewaluacja pozwolą: zorientować się, czy działania są poprawnie realizowane, przewidzieć pojawiające się problemy, dostrzec jakie zmiany zachodzą w środowisku uczestników, usprawnić zarządzanie projektem, optymalnie wykorzystywać zasoby.
Uzasadnienie. 1. Przedstawienie istniejącego stanu w dziedzinie, która ma być normowana. Wprowadzana uchwała dotyczy regulacji dokonywanych po raz pierwszy. 2. Wyjaśnienie celu i potrzeb podjęcia uchwały. Podjęcie uchwały umożliwi wsparcie osób będących klientami pomocy społecznej, dla których udzielana pomoc była niewystarczająca. Wsparcie obejmie zastosowanie instrumentów aktywnej integracji na które dotychczas brakowało środków finansowych. Będą to m.in.: - porady doradcy zawodowego, - kursy i szkolenia zawodowe, - kontynuacja nauki i uzupełnienie wykształcenia, - specjalistyczne poradnictwo (prawnik, mediator, terapeuta rodzinny), - badania profilaktyczne, - grupy wsparcia dla samotnych matek, skonfliktowanych sąsiadów, niepełnosprawnych i bezdomnych planujących powrót na rynek pracy. Powodem bezrobocia dla większości z 2376 rodzin bezrobotnych objętych pomocą MOPR w 2007 roku są osobiste lub grupowe przeszkody w aktywizacji zawodowej, edukacyjnej, zdrowotnej i społecznej. Pomoc w pokonywaniu tych przeszkód realizowana w oparciu o kontrakty indywidualne lub grupowe (lokalne), poprawi szansę klientów pomocy społecznej w rywalizacji o pracę na rynku pracy oraz umożliwi wyjście poza krąg ludzi odsuniętych lub wykluczonych z głównego nurtu życia społecznego. 3. Wykazanie różnic między dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym. Realizacja projektu systemowego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Priorytet VII, Działanie 7.1, Poddziałanie 7.1.1 wykonywana będzie na terenie miasta po raz pierwszy. 4. Charakterystyka przewidywanych skutków społecznych i gospodarczych. Rezultatem projektu będzie zwiększenie kompetencji społecznych i wzrost zatrudnienia części klientów pomocy społecznej, a także umiejętność korzystania z oferty specjalistów w zakresie aktywizacji zawodowej, edukacyjnej, zdrowotnej i społecznej. 5. Skutki finansowe związane z wejściem w życie uchwały. Wymagany wkład własny został określony na poziomie 9,75% kwalifikowanych kosztów projektu. Udział środków z budżetu MOPR wyniesie ok. 110 000 zł. Wkład własny zostanie zabezpieczony w postaci zasiłków dla uczestników projektu. 6. Źródła finansowania. Europejski Fundusz Społeczny, budżet państwa, budżet MOPR.