Organy administracji publicznej jako podmioty zamówień publicznych

MACIEJ GUZIŃSKI Uniwersytet Wrocławski Organy administracji publicznej jako podmioty zamówień publicznych 1. Wprowadzenie Administracja publiczna pojmowana jest jako funkcja państwa i samorządu terytorialnego, polegająca na wykonywaniu zadań publicznych określonych w przepisach powszechnie obowiązujących 1. Zasadniczą jednostką składową tak rozumianej administracji publicznej w sensie podmiotowym są organy administracji publicznej. Podstawowym podziałem tych organów jest podział na organy administracji państwowej, organy administracji rządowej i na organy administracji samorządowej 2. Można więc mówić o tych organach jako podmiotach wykonujących zadania administracji publicznej określone prawnie. Wykonywanie przez nie powyższych zadań wiąże się niekiedy ze zlecaniem w drodze umowy odpłatnej wykonania robót budowlanych, usług i innych świadczeń, a także z nabywaniem rzeczy, praw czy innych dóbr, służących pośrednio lub bezpośrednio do ich realizacji. Natomiast realizacja zadań przez określone podmioty i związane z tym wydatkowanie środków finansowych następuje w pewnych sytuacjach w ramach sytemu zamówień publicznych, regulowanego przez ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 3. Istotą instytucji zamówień publicznych jest wprowadzenie szczególnej regulacji przy zawieraniu przez określone podmioty umowy odpłatnej z wykonawcą, której przedmiotem są usługi, dostawy, roboty budowane (art. 2 pkt 13) 4. 1 Zob. A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, Administracja publiczna, pod red. J. Bocia, Wrocław 2003. 2 Zob. J. Boć, Organizacja prawna administracji, [w:] Prawo administracyjne, J. Boć (red.), Wrocław 2007, s. 126 i n. 3 Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, Dz.U. 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm. dalej: Pzp lub ustawa. 4 Zob. J. Pieróg, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2004; J. Baehr, T. Czajkowski, W. Dzierżanowski, T. Kwieciński, W. Łysakowski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2004; E. Norek, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2006; W. Hartung,

Organy administracji publicznej jako podmioty zamówień publicznych 201 Powstaje więc zagadnienie, czy i w jakich sytuacjach organy administracji publicznej, zlecając w drodze umowy odpłatnej wykonanie robót budowlanych, dostaw czy usług, służących pośrednio lub bezpośrednio realizacji ich zadań, zobowiązane są do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych i jakie to rodzi skutki prawne. 2. Organy administracji publicznej jako zamawiający Wprowadzona w ustawie regulacja dotyczy podmiotów kwalifikowanych przez ustawę jako zamawiający, którymi stosownie do art. 2 pkt 12 Pzp mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, obowiązane do stosowania ustawy. Podstawową grupę tych podmiotów, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 Pzp, stanowią jednostki sektora finansów publicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych 5. Jednostkami tymi są m.in.: organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały; jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki. Powyższe rozwiązania wskazują, że do stosowania ustawy jako jednostki sektora finansów publicznych zobowiązane są organy administracji publicznej. Tym zakresem objęte są zarówno organy administracji państwowej (Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, organy Najwyższej Izby Kontroli, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji), jak i organy administracji rządowej (Rada Ministrów, poszczególni ministrowie, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie, organy terenowej administracji rządowej), a także organy administracji samorządowej (organy stanowiące i wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego) 6. Powstaje w tym miejscu zagadnienie, kto jest zamawiającym w imieniu organów administracji publicznej przy udzielaniu zamówienia publicznego. W imieniu organów administracji państwowej, rządowej działają w tym zakresie takie jednostki organizacyjne jak: Kancelaria Prezydenta, Kancelaria Premiera, ministerstwa, urzędy centralne, urzędy wojewódzkie, kwalifikowane w literaturze jako urząd organu administracji publicznej 7. Zamawiającym w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego są więc te jednostki organizacyjne. Natomiast kierownikiem tych zamawiających dla zamówień związanych z wyko- P. Laudański, W.M. Stodolak, M. Stręciwilk, M. Winiarz, Zamówienia publiczne po nowelizacji, Wrocław 2007; Prawo zamówień publicznych, A. Borkowski, M. Guziński, K. Horubski, K. Kiczka, L. Kieres, T. Kocowski, W. Miemiec, M. Szydło, Wrocław 2008. 5 Zob. art. 4 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, Dz.U. Nr 249, poz. 2104 ze zm. 6 Zob. J. Boć, op. cit., s. 141 i n.; A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, op. cit., s. 47 i n. 7 Zob. J. Boć, op. cit., s. 133.

202 MACIEJ GUZIŃSKI nywaniem zadań urzędu są osoby, które zgodnie z obowiązującymi przepisami są uprawnione do zarządzania tymi jednostki jako zamawiającym, a więc szefowie kancelarii czy kierownicy ministerstw, urzędów. Odnośnie do administracji samorządowej, wskazać należy, że zamawiającym może być zarówno jednostka samorządu terytorialnego, jak i jej organy. W konsekwencji pod pojęciem kierownika zamawiającego należy rozumieć dla jednostek samorządu terytorialnego ich organy wykonawcze. Natomiast w przypadku zamówień dotyczących organu samorządowego, w jego imieniu jako zamawiający występuje odpowiednio: urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski. A pod pojęciem kierownika zamawiającego należy rozumieć odpowiednio: wójta (burmistrza, prezydenta), starostę powiatu, marszałka województwa 8. Wskazane podmioty poddane będą ustawie, gdy spełnione zostaną łącznie określone warunki. Po pierwsze, gdy udzielają zamówienia, którego przedmiotem są: a) roboty budowlane rozumiane jako wykonanie albo zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w znaczeniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane 9, a także rozumiane jako wykonanie robót budowlanych przez osoby trzecie, zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego (art. 2 pkt 8 Pzp); b) dostawy rozumiane jako nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu (art. 2 pkt 2 Pzp); c) usługi rozumiane jako wszelkie świadczenia, których przedmiotem nie są roboty budowlane lub dostawy, a są wskazane jako usługi w przepisach wspólnotowych (art. 2 pkt 10 Pzp). Po drugie, gdy realizacja powyższych zamówień związana jest z koniecznością zawarcia umowy odpłatnej z ich wykonawcą, a więc kiedy wykonanie określonych prac, usług, dostaw związane jest z wydatkowaniem środków finansowych. Należy wskazać, że z zamówieniem publicznym mamy do czynienia, gdy dochodzi do zawarcia umowy. Natomiast jednym z koniecznych elementów stosunku cywilnoprawnego powstałego na skutek zawarcia umowy jest występowanie co najmniej dwóch stron posiadających zdolność prawną bycia podmiotem praw i obowiązków. Niewątpliwie z takimi dwoma podmiotami nie będziemy mieli do czynienia w sytuacji na przykład występowania dwóch nieposiadających osobowości prawnej jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. W takim przypadku będziemy mieli bowiem do czynienia tylko i wyłącznie z jednym podmiotem posiadającym tę zdolność prawną, a mianowicie daną jednostką samorządu terytorialnego, która występuje przez swoje organy czy jednostki organizacyjne. W konsekwencji, w opisanej sytuacji nie wystąpi obowiązek stosowa- 8 W. Hartung, P. Laudański, W.M. Stodolak, M. Stręciwilk, M. Winiarz, op. cit., s. 47 i n.; Informator Zamówień Publicznych, maj czerwiec 2004 r. s. 7 8, www.uzp.gov.pl; J. Pieróg, op. cit., s. 29. 9 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, Dz.U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118 ze zm.

Organy administracji publicznej jako podmioty zamówień publicznych 203 nia regulacji ustawowej przy udzielaniu zamówienia 10. Ponadto uznaje się także, że ustawa o zamówieniach publicznych nie ma zastosowania do przypadków powierzania przez gminę utworzonej jednostce organizacyjnej użyteczności publicznej zadań, drogą aktu kreującego tę jednostkę organizacyjną 11. 3. Regulacja zachowania organów administracji publicznej przy udzielaniu zamówień publicznych Cechą instytucji zamówień publicznych, określonej ustawą, jest wprowadzenie rozwiązań polegających na ustanowieniu określonego reżimu zachowania przy zawieraniu umów odpłatnych przez wskazane podmioty, których przedmiotem są usługi, dostawy, roboty budowlane 12. W odniesieniu do wprowadzonych reguł postępowania ustawodawca przyjął zasadę, że do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców w tym postępowaniu stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny 13, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej (art. 14, 139 Pzp). Oznacza to, że przepisy prawa zamówień publicznych są przepisami szczególnymi w stosunku do przepisów kodeksu cywilnego, które mają charakter ogólny. W konsekwencji mają pierwszeństwo przed przepisami kodeksowymi i dopiero w sprawach nieuregulowanych w przepisach prawa zamówień publicznych do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców należy stosować wprost przepisy kodeksu cywilnego. Wprowadzony ustawą reżim postępowania polega na określeniu zasad, sposobu, form postępowania w całym procesie udzielania zamówienia publicznego, a więc na etapie przygotowania zamówienia, na etapie udzielania zamówienia (wyłonienia wykonawcy), na etapie realizacji zamówienia w oparciu o zawartą umowę 14. Na pierwszym etapie następuje to poprzez uregulowanie zachowań organów administracji jako zamawiających w zakresie przygotowania zamówienia od strony organizacyjnej i merytorycznej. Przystępując do udzielenia zmówienia publicznego organ administracji publicznej winien więc w pierwszej kolejności ustalić, 10 J. Baehr, T. Czajkowski; W. Dzierżanowski, T. Kwieciński, W. Łysakowski, op. cit., s. 57; Opinie Urzędu zamówień publicznych dotyczące przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień publicznych, ww.uzp.gov.pl./prawo/opinie. 11 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 sierpnia 2005 r., II GSK 105/05, ONSAiWSA 2006/2/62 12 Zob. Prawo administracyjne, J. Boć (red.), Wrocław 2007, s. 310 i n. 13 Dz.U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm. 14 Zob. Prawo zamówień publicznych, s. 47 48.

204 MACIEJ GUZIŃSKI czy sam będzie przygotowywał i przeprowadzał postępowania w tym zakresie, działając przez swego kierownika, czy też, jak przewidują przepisy ustawy, powierzy przygotowanie i przeprowadzenie udzielenia zamówień własnej wydzielanej jednostce organizacyjnej lub osobie trzeciej. Ponadto winien ustalić, czy przeprowadzenie postępowania i udzielenie zamówienia nastąpi wspólnie z innym zamawiającym, a także czy w tym postępowaniu uczestniczy i w jakim zakresie komisja przetargowa 15. Udzielenie zmówienia publicznego przez organy administracji wymaga także przygotowania od strony merytorycznej, co związane jest przede wszystkim ze sporządzeniem specyfikacji istotnych warunków zamówienia, tj. dokumentu zwierającego informacje dotyczące m.in. przedmiotu zamówienia, trybu udzielenia zamówienia, warunków i wymogów ubiegania się o zamówienie, terminu jego realizacji, sposobu sporządzenia i składania oferty, oraz kryteriów wyboru oferty. Mogą w nim być także podane istotne warunki przyszłej umowy (art. 36 ust. 1 i 2 Pzp). Dokument ten stanowi podstawę sporządzenia oferty przez wykonawców i oceny ważności złożonych ofert. Wskazać należy, że ustawa nakłada nie tylko obowiązek sporządzenia tego dokumenty, ale także reguluje zasady opracowania jego treści. Gdy idzie o wskazanie przedmiotu zamówienia, konieczne jest nie tylko jego określenie, ale powinno to być uczynione w sposób wskazany w ustawie, tj. w sposób jednoznaczny, wyczerpujący oraz przy użyciu dokładnych i zrozumiałych określeń, z uwzględnieniem wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty. Natomiast samo opisanie przedmiotu zamówienia musi nastąpić za pomocą obiektywnych cech technicznych i jakościowych przy zastosowaniu Polskich Norm przenoszących europejskie normy zharmonizowane, a w odniesieniu do robót budowlanych dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót. Nie można natomiast przedmiotu zamówienia opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, w szczególności przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia. Odstępstwo od tej zasady opisu przedmiotu zamówienia jest możliwe w przypadkach wyraźnie wskazanych w ustawie (art. 29 31 Pzp). Przystępując do udzielania zamówienia publicznego, organy administracyjne muszą wybrać jeden z przewidzianych w ustawie trybów jego udzielania: przetarg nieograniczony, przetarg ograniczony, negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny, negocjacje bez ogłoszenia, zamówienie z wolnej ręki, zapytanie o cenę, licytacja elektroniczna i w nim następnie procedować. Ich swoboda w tym zakresie jest jednak ograniczona. Ustawa wprowadza bowiem zasadę, że podstawowym trybem udzielenia zamówienia publicznego są przetarg nieograniczony oraz prze- 15 Na ten temat zob.: J. Baehr, T. Czajkowski, W. Dzierżanowski, T. Kwieciński, W. Łysakowski, op. cit., Warszawa 2004, s. 86 97; W. Hartung, P. Laudański, W.M. Stodolak, M. Stręciwilk, M. Winiarz, op. cit., s. 137 148; E. Norek, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2006, s. 63 73; K. Strzyczkowski, Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2007, s. 580 581.

Organy administracji publicznej jako podmioty zamówień publicznych 205 targ ograniczony, a jego udzielenie w innym trybie może nastąpić jedynie wyłącznie w okolicznościach określonych w przepisach ustawy (art. 10 Pzp). Przygotowanie zamówienia wiąże się także z koniecznością określenia przez zamawiającego warunków udziału wykonawców w postępowaniu oraz opisu sposobu oceny spełnienia tych warunków. Są to warunki pozytywne w zakresie posiadania, jeżeli ustawy nakładają taki obowiązek, uprawnień niezbędnych do wykonywania określonych działań lub czynności. A także warunki w zakresie: posiadania niezbędnej wiedzy i doświadczenia oraz potencjału technicznego i osób zdolnych do wykonania zamówienia; znajdowania się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia (art. 22 ust. 1 Pzp). Warunki te powinny być ustalone w sposób jednakowy dla wszystkich wykonawców oraz jednoznaczny, tak aby nie utrudniały uczciwej konkurencji. Wraz z warunkami konieczne jest wskazanie dokumentów, które mają potwierdzić ich spełnienie przez wykonawców (art. 25 26 Pzp). Ich rodzaj i zakres jest określony w rozporządzeniu 16. Określenia zachowań organów administracji publicznej jako zamawiających następuje także na etapie wyłaniania wykonawcy, przez wskazanie zachowań w zakresie: wszczęcia postępowania, oceny ważności ofert i samego postępowania, zasad i kryteriów wyboru oferty, dokumentowania postępowania. Wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego następuje przez uzewnętrznienie woli organu administracji publicznej. Występuje to w formie zmieszczenia ogłoszenia o zamówieniu publicznym w siedzibie zamawiającego, na jego stronie internetowej, a w sytuacjach zamówienia przekraczającego wskazane w ustawie wartości, także w Biuletynie Zamówień Publicznych lub w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (art. 40 Pzp). W przypadku określonych trybów postępowania (negocjacji bez ogłoszenia, zapytania o cenę, zamówienia z wolnej ręku), następuje to w formie skierowania przez zamawiającego zaproszenia do składania ofert (negocjacji) do wybranych wykonawców 17. Natomiast wykonawca zamówienia może być wybierany jedynie spośród podmiotów spełniających określone pozytywne wymagania ustawowe i ustalone przez zamawiającego oraz spośród wykonawców niepodlegających wykluczeniu z ubiegania się o zamówienie publiczne, w oparciu o złożone przez nich oferty niepodlegające odrzuceniu. W razie wystąpienia ustawowych przesłanek (art. 89 Pzp), zamawiający obowiązany jest ofertę odrzucić. Samo wyłonienie wykonawcy zamówienia odbywa się nie w drodze swobodnej oceny, ale w oparciu o jawne kryteria, na zasadzie wybory najkorzystniejszej oferty. Kryteriami wyboru może być cena albo cena i inne parametry odnoszące się do przedmiotu zamówienia. Natomiast kryteria nie mogą dotyczyć właściwości wykonawcy, a w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej (art. 91 Pzp). Najlepsza 16 Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz formy, w jakich dokumenty te mogą być składane, Dz.U. Nr 87, poz. 605. 17 Informator Zamówień Publicznych, maj czerwiec 2004, s. 6, www.uzp.gov.pl.

206 MACIEJ GUZIŃSKI opłacalna zaś oferta to ta, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia, albo oferta z najniższą ceną (art. 2 pkt 5 Pzp). Całe postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego powinno być dokumentowane w formie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia (art. 96 Pzp), prowadzonego według wzoru określonego w rozporządzeniu 18. Z wybranym oferentem może nastąpić podpisanie umowy o realizacje zamówienia publicznego, jeśli nie zachodzą ustawowe przesłanki nieważności postępowania. W takim przypadku winno nastąpić obowiązkowe unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (art. 93 Pzp). Zachowanie organu administracji publicznej jako zamawiającego jest także regulowane przez ustawę na etapie realizacji zamówienia w oparciu o umowę. Następuje to przez uregulowanie kwestii: formy umowy, czasu jej obowiązywania, zmiany, rozwiązania i nieważności. Umowa w sprawie zamówienia publicznego nie może być sporządzana w dowolnej formie, ale powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formy pisemnej (art. 139 Pzp). Może być ona zawierana, co do zasady, na czas oznaczony, na okres nie dłuższy niż cztery lata, wyjątkowo w przypadkach wskazanych w ustawie na czas nieoznaczony (art. 142 Pzp). Umowa ta jest jawna i podlega udostępnieniu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej. Ponadto treść umowy w sprawie zamówienia publicznego jest zdeterminowana zapisami zawartymi w specyfikacji oraz zawartymi w wybranej ofercie (art. 140 Pzp). W myśl art. 144 ustawy, zakazane jest dokonywanie zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji oraz określił warunki takiej zmiany. Zmiana dokonana wbrew tym ograniczeniom jest nieważna. Przepisy ustawy dają organom administracji publicznej szczególną możliwość odstąpienia od zawartej już umowy. Może to nastąpić w razie zaistnienia okoliczności powodujących, że wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym, czego nie można było przewidzieć w chwili zawierania umowy. W takim wypadku należy się wykonawcy jedynie wynagrodzenie z tytułu wykonania części umowy (art. 145 Pzp). Ustawa przewiduje także szczególne przypadki nieważności umowy (art. 146 Pzp). 4. Kontrola zachowania organów administracji publicznej jako zamawiających Przepisy ustawy nie tylko określają reżim postępowania przy udzielaniu zamówienia publicznego, ale także wprowadzają rozwiązania w zakresie kontrolowania zachowań organów administracji publicznej, co do przestrzegania ustalonych 18 Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 października 2008 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, Dz.U. Nr 188, poz. 115.

Organy administracji publicznej jako podmioty zamówień publicznych 207 reguł, w tym przez wykonawców w formie przyznanych im środków ochrony prawnej. Wykonawcom oraz innym osobom, jeżeli ich interes prawny w uzyskaniu zamówienia doznał lub mógł doznać uszczerbku, w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, przysługują w zakresie określonym w ustawie: protest, odwołanie, skarga do sądu (art. 179 198 Pzp). Konsekwencją zastosowania tych środków może być nakazanie dokonania lub powtórzenia określonej czynności, jej unieważnienie, unieważnienie postępowania. Udzielanie zamówień publicznych przez analizowane organy poddane jest kontroli Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, tj. centralnemu organowi administracji rządowej właściwemu w sprawach zamówień publicznych (art. 152 Pzp). Jej celem jest sprawdzenie zgodności tego postępowania z przepisami ustawy (art. 161 Pzp). W wypadku ujawnienia naruszenia przepisów ustawy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego (kontrola doraźna) Prezes może: zawiadomić rzecznika dyscypliny finansów publicznych o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych; wystąpić do sądu o stwierdzenie nieważności umowy w całości lub w części (art. 168 Pzp). Prezes może dokonać także kontroli udzielanych zamówień publicznych przed zawarciem umowy (kontroli uprzedniej). W jej wyniku Prezes może wydać zalecenie pokontrolne, wskazując w nim konieczność dokonania określonej czynności przewidzianej w ustawie lub powtórzenia określonej czynności, która została dokonana z naruszeniem przepisów ustawy, lub konieczność unieważnienia postępowania (art. 171 Pzp). Dokonywanie zamówień publicznych przez organy administracji publicznej poddane jest także kontroli Najwyższej Izby Kontroli 19. Postępowanie kontrolne w odniesieniu do powyższych podmiotów ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie realizacji zamówień publicznych, rzetelnego ich udokumentowania i dokonania oceny ich działalności pod względem legalności, gospodarności i rzetelności. Zachowanie organów administracji samorządowej podlega również kontroli regionalnej izby obrachunkowej 20. Zakresem kontroli objęta jest realizacja zadania o charakterze użyteczności publicznej, jak i zadań wykraczających poza tę sferę. Izba dokonuje tej kontroli z punktu widzenia zgodności z prawem i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym. Naruszenie zasad, formy lub trybu postępowania przy udzielaniu zamówienia publicznego przez organy administracji publicznej jako jednostki sektora finansów publicznych jest traktowane jako nieprzestrzeganie dyscypliny finansów publicznych. W konsekwencji, kierownicy tych podmiotów, osoby uczestniczące w tym procesie ponoszą odpowiedzialność, na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 21. 19 Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, Dz.U. z 2007 r., Nr 231, poz. 1701. 20 Ustawa z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych, Dz.U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 ze zm. 21 Dz.U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 ze zm.

208 MACIEJ GUZIŃSKI 5. Podsumowanie Przy zlecaniu w drodze umowy odpłatnej wykonania robót budowlanych usług, czy dostaw, służących pośrednio lub bezpośrednio do realizacji zadań publicznych, organy administracji publicznej podlegają jako zamawiający reżimowi zamówień publicznych. Wyraża się to wprowadzeniem przez ustawę obowiązku podejmowania określonych działań faktycznych, a także czynności prawnych o określonej treści, determinujących wybór wykonawcy oraz w pewnym zakresie również sposób realizacji zadania. Ich niepodjęcie, czy też spełnianie niezgodne z przepisami ustawy, wywołuje skutek w postaci konieczności ich powtórzenia czy podjęcia, niekiedy nieważności całego postępowania, a w określonych sytuacjach także zawartej umowy. Reguły te służą zachowaniu w procesie udzielania zamówienia publicznego reguł dotyczących uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców, wydatkowania środków finansowych w sposób najkorzystniejszy. Stanowią równocześnie odniesienia dla działań oceniających i korygujących zachowanie zamawiających w ramach zamówień publicznych. Można więc uznać, że ustawa wprowadzając zasady, kryteria, tryby, sposoby postępowania, którymi muszą się kierować organy administracji publicznej, wydatkując środkami finansowymi w ramach zamówień publicznych, ma na względzie dobro publiczne.