PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII DLA KLAS IV VI na rok szkolny 2013/2914 Opracował zespół: Anna Bensz- Idziak Beata Kurosz Agnieszka Herbut Jolanta Wilk Ks. Sławomir Szocik System oceniania jest zgodny z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania Szkoły Podstawowej nr 18 im. A. Fiedlera w Zielonej Górze i z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562), z uzupełnieniem rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lipca 2007 r. opublikowanym w Dz.U. z 2007 r. Nr 130, poz. 906. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia z religii polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela religii poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce oraz realizowanego przez nauczyciela programu nauczania, uwzględniającego tę Podstawę.
Ocenianiu nie podlegają praktyki religijne. 1. Cel oceniania wiadomości i umiejętności ucznia z religii: - systematyczne informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz o postępach w tym zakresie; - udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu jego rozwoju; - motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce; - dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz o specjalnych uzdolnieniach ucznia; - umożliwienie nauczycielom religii doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktycznowychowawczej. 2. Sposoby informowania uczniów i rodziców o przedmiotowym systemie oceniania Nauczyciel na pierwszej lekcji religii w roku szkolnym zapoznaje uczniów z PSO z religii. Informacja dotyczy: - wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen; - kryteriów oceniania; - form i narzędzi sprawdzania wiadomości i umiejętności; - częstotliwości sprawdzania i oceniania; - minimalnej liczbie ocen z przedmiotu; - zasady wystawiania ocen semestralnych i rocznych; - zasady poprawiania ocen; - zasady dotyczące zaliczenia sprawdzianu, na którym uczeń nie był; - informacji o godzinie pedagogicznej, na której uczeń i rodzice może uzyskać pomoc ze strony nauczyciela; - warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana ocenie z danych zajęć edukacyjnych. Najistotniejsze informacje dotyczące PSO uczniowie otrzymują na piśmie i mają obowiązek wkleić je do zeszytu oraz zapoznać z nimi rodziców. Rodzice mają obowiązek podpisać się, że zapoznali się z przedmiotowym systemem oceniania. Nauczyciel odnotowuje informacje o zapoznaniu uczniów z PSO z religii w dzienniku lekcyjnym. 3. Elementy wchodzące w zakres oceny z religii - ilość i jakość prezentowanych wiadomości; - zainteresowanie przedmiotem; - stosunek do przedmiotu; - pilność i systematyczność; - umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu. Kontrola i ocena w religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także wartościowania umiejętności, postawy, zdolności twórczych, rozwoju zainteresowań, motywacji uczenia się, a głównie kształtowania cech charakteru, woli, odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, wytrwałości, pracowitości, kultury osobistej, zgodności postępowania z przyjętą wiarą. 4. Formy i metody sprawdzania wiedzy Ocenianiu podlegają następujące formy pracy ucznia: - prace kontrolne; - sprawdziany; - kartkówki; - wypowiedzi ustne; - wypowiedzi pisemne; - aktywność na lekcji;
- praca w grupach; - praca domowa; - referat; - prowadzenie zeszytu Praca kontrolna - to sprawdzenie wiedzy i umiejętności ucznia po zakończonym dziale programowym lub na koniec każdego półrocza ( semestru ), z zakresu całości przerobionego materiału. Praca kontrolna powinna być poprzedzona powtórzeniem, zapowiedziana na tydzień przed ustalonym terminem i zapisana w dzienniku. Nauczyciel zapowiadając sprawdzian podaje jednocześnie zakres obowiązującego materiału. Obowiązkiem ucznia jest przystąpienie do pracy kontrolnej z każdego przedmiotu. Uczeń, który z przyczyn przez niego niezależnych nie może przystąpić do pracy kontrolnej, zobowiązany jest do napisania jej w terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie. W szczególnych przypadkach decyzją nauczyciela danego przedmiotu zastrzega się możliwość przedłużenia terminu. Zaliczenie uczeń uzyska na godzinie pedagogicznej nauczyciela religii. Wprowadza się notę 0 w przypadku nie napisania pracy kontrolnej przez ucznia. Niezaliczenie przez ucznia pracy kontrolnej ma wpływ na ocenę śródroczną lub roczną.. Odpowiedzi będą punktowane. Przy przeliczeniu punktów na ocenę obowiązuje skala: - 0%-30% ndst - 31%-45% dop - 46%-70% dst - 71%-85% db - 86%-96% bdb - 97%-100% cel Sprawdzian - to określenie stopnia opanowania materiału z zakresu całego lub części działu programowego. Sprawdzian powinien być poprzedzony powtórzeniem, zapowiedziany na tydzień przed wyznaczonym terminem i zapisany w dzienniku. Nauczyciel zapowiadając sprawdzian podaje jednocześnie zakres obowiązującego materiału. Obowiązkiem ucznia jest przystąpienie do sprawdzianu. Wprowadza się notę 0 w przypadku nie napisania pracy kontrolnej przez ucznia.nie zaliczenie przez ucznia pracy kontrolnej ma wpływ na ocenę śródroczną lub roczną. Odpowiedzi będą punktowane i procentowo przeliczane na oceny w ten sam sposób jak przy pracy kontrolnej. Nauczyciel jest zobowiązany do oddania sprawdzonych i ocenionych prac kontrolnych, sprawdzianów i kartkówek najpóźniej dwa tygodnie po ich przeprowadzeniu. W trakcie sprawdzianów, uczeń zobowiązany jest do zachowania szczególnej dyscypliny. W przypadku kontaktowania się uczniów między sobą w czasie pisania nauczyciel ma prawo do obniżenia oceny. Kartkówka - to rodzaj pracy pisemnej sprawdzającej stopień przyswojenia materiału z ostatnich trzech lekcji lub ostatniej jednostki lekcyjnej. Stosuje się ją w zależności od potrzeb nauczyciela, bez konieczności wcześniejszej powtórki i zapowiedzi. Wprowadza się notę 0 w przypadku nie napisania kartkówki przez ucznia. Niezaliczenie przez ucznia kartkówki ma wpływ na ocenę śródroczną lub końcoworoczną. Przewiduje się maksymalnie dwie kartkówki w ciągu semestru w klasie IV i V oraz trzy kartkówki w semestrze w klasie VI. Odpowiedzi będą punktowane i procentowo przeliczane na oceny. Przy przeliczaniu punktów na oceny nauczyciel ustali skalą przybliżoną od proporcji obowiązującej przy pracach kontrolnych i sprawdzianach. W razie potrzeby nauczyciel może przeprowadzić większą liczbę kartkówek. Odpowiedź ustna - nauczyciel ma prawo do sprawdzenia wiedzy ucznia w formie ustnej z trzech ostatnich jednostek lekcyjnych. Przy odpowiedzi ustnej, ocenianiu podlegają poziom merytoryczny, poprawne stosowanie terminów i nazw oraz kultura wypowiedzi. Wystawiając ocenę za wypowiedź ustną nauczyciel dokonuje jej uzasadnienia.
Kryteria oceny wypowiedzi ustnej - zawartość merytoryczna 1-5 pkt.. - sposób prezentacji 1-3 pkt. 10-11 - ocena celująca 9 - ocena bardzo dobra 7-8 - ocena dobra 5-6 - dostateczna 4 - dopuszczająca 0-3 niedostateczna Prowadzenie zeszytu - Zeszyty przedmiotowe z religii sprawdzane są według schematu: - systematyczność prowadzenia zeszytu ( kompletność notatek, zadań domowych) 5 pkt. - estetyka 5 pkt. 10 - celujący 9 - bardzo dobry 8, 7 - dobry 6 - dostateczny 5 - dopuszczający 4-0 - niedostateczny Zeszyt ucznia podlega ocenie minimum raz w roku. Praca na lekcji nauczyciel może ocenić aktywność ucznia na lekcji. Systematyczność pracy na lekcji ucznia można oceniać znakiem plus (+), znakiem minus (-). - 3 plusy otrzymane przez ucznia to ocena bardzo dobra (za aktywność w czasie lekcji), 5 plusów celujący (wybór oceny zależy od ucznia) - trzy minusy to ocena niedostateczna Referat - jest samodzielną pracą ucznia, który korzystając z różnych źródeł informacji dokonuje opracowania danego zagadnienia, a następnie prezentuje efekty swojej pracy na forum klasy. Nauczyciel może zadać uczniowi kilka pytań z zakresu referowanego materiału. Nauczyciel zaproponuje uczniom dwa razy w semestrze pracę w formie referatu z której uczniowie mogą lecz nie muszą skorzystać. Referaty oceniane są według schematu: Zawartość merytoryczna 5 pkt. Sposób prezentacji 3 pkt. Pytanie dotyczące referowanego zagadnienia 3pkt. Różnorodność źródeł do których dotarł uczeń 3 pkt. 13-14 celujący 11-12 bardzo dobry 9-10 dobry 7-8 dostateczny 5-6 dopuszczający Zadania domowe 1. Obowiązkiem ucznia jest systematyczne odrabianie prac domowych 2. Zadając pracę domową nauczyciel określa wymagania formalne związane z jej wykonaniem 3. Uczeń ma obowiązek przestrzegać terminu i sposobu wykonywania pracy domowej. 4. Znak graficzny, tzw. parafka oznacza, że nauczyciel sprawdził wykonanie pracy, ale nie sprawdził jej zawartości merytorycznej. 5. Niewykonanie pracy domowej zostaje odnotowane przez nauczyciela za pomocą oceny niedostatecznej. 6. Uczeń ma możliwość poprawienia oceny w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. 7. Ocena uzyskana w wyniku poprawy pracy domowej wpisywana jest obok oceny niedostatecznej, co jest informacją dla nauczyciela, że uczeń nie zawsze pracuje systematycznie.
Elementy brane pod uwagę przy ocenie pracy domowej: - właściwa treść zadania - wykonanie i estetyka 5. Tryb i warunki poprawy oceny cząstkowej. Uczeń ma prawo do poprawy każdej oceny cząstkowej. Ocenę można poprawiać tylko jednorazowo i w terminie do 2 tygodni od jej uzyskania. Nauczyciel może wyrazić zgodę na wydłużenie terminu poprawiania oceny w przypadku choroby ucznia lub usprawiedliwionej nieobecności w szkole, nie związanej z chorobą. Uczeń dokonuje poprawy oceny na godzinie pedagogicznej lub w sposób określony przez nauczyciela. Poprawiając prace pisemne uczniowie otrzymują specjalnie przygotowane testy, które będą zawierać inne niż na pracy klasowej zadania. Ocenę z poprawy wpisuje się obok oceny poprawianej. 6. Sposób wystawiania oceny semestralnej i rocznej. Nauczyciel wstawia ocenę semestralną i roczną za pomocą średniej ważonej. Dla obliczania średniej ważonej przyjęto następujące wagi ocen: waga 3 waga 2 waga 1 Dla oceny poprawianej obowiązuje formuła podwyższająca daną wagę o 2: waga oceny 3 -> waga oceny poprawianej 5 waga oceny 2 -> waga oceny poprawianej 4 waga oceny 1 -> waga oceny poprawianej 3 Przyjęto wagi ocen cząstkowych dla poszczególnych form sprawdzających wiedzę i umiejętności: Rodzaj formy sprawdzającej Waga oceny cząstkowej Waga oceny Poprawionej sprawdzian (obejmujący większą partię materiału) prezentacja osiągnięcia w konkursach przedmiotowych 3 5 test kartkówka samodzielna wypowiedź klasowa i domowa związana z omawianym tematem lekcji szersza wypowiedź obejmująca trzy ostatnie tematy lekcji 2 4 wypowiedź związana z poznanym na danej lekcji materiałem praca w grupie przygotowanie do lekcji aktywność zadanie domowe zeszyt przedmiotowy 1 3
Przyjęto poniższe wartości ocen cząstkowych uwzględniających plusy i minusy: Ocena Wartość oceny 1 1,00 1+ 1,50 2-1,75 2 2,00 2+ 2,50 3-2,75 3 3,00 3+ 3,50 4-3,75 4 4,00 4+ 4,50 5-4,75 5 5,00 5+ 5,50 6-5,75 6 6,00 Oceny semestralne lub roczne wystawia się na podstawie średniej ważonej ocen cząstkowych zawartych w następujących przedziałach: Ocena Próg Celujący 5,51 6.00 Bardzo dobry 4,51 5,50 Dobry 3,51 4,50 Dostateczny 2,51 3,50 Dopuszczający 1,51 2,50 Niedostateczny 0,00 1,50 Pozostałe ustalenia: Ocena końcoworoczna jest średnią arytmetyczną ocen ważonych za I i II semestr. Ocena semestralna powinna być zbudowana z minimum: - 4 ocen w klasach IV i V - 6 ocen w klasach VI. 7. Tryb i warunki uzyskania oceny wyższej niż przewidywana. Na 21 dni przed posiedzeniem rady klasyfikacyjnej uczniowie i ich rodzice zostaną poinformowani na piśmie o przewidywanych ocenach dla dziecka. Rodzice uczniów, którzy zagrożeni są oceną niedostateczną z przedmiotu, poinformowani zostaną przez wychowawców o w/w ocenie 21 dni przed radą klasyfikacyjną w formie pisemnej lub w przypadku nieobecności za pośrednictwem poczty. Uczeń ma prawo poprawić przewidywaną ocenę z przedmiotu o ile zostanie zachowany tryb odwołania oraz o ile spełnia warunki zapisane w WSO rozdział 3 6. Sposoby informowania rodziców i uczniów o osiągnięciach uczniów w nauce. Formy kontaktów z rodzicami. Uczniowie uzyskują informację na temat postępów w nauce poprzez: 1. omawianie wszystkich testów, sprawdzianów, kartkówek oraz wybranych prac domowych, 2. komentarze w formie ustnej, 3.informację o zasadach oceniania z religii na początku roku szkolnego, Rodzice uzyskują informacje na temat postępów ich dziecka w nauce religii poprzez:
1. rozmowy indywidualne z nauczycielami religii w trakcie godzin pedagogicznych i na zebraniach, 2. zapisy w zeszycie przedmiotowym, 3. korespondencję listowną. 8. Wymagania na poszczególne oceny szkolne: Ocena niedostateczna: - uczeń nie opanował podstawowych pojęć religijnych; - nie posiada zeszytu lub dość często nie przynosi go na lekcję; - lekceważy przedmiot; - nieodpowiednio zachowuje się na lekcji; - wyraża lekceważący stosunek do wartości religijnych; - opuszcza lekcje religii; Ocena dopuszczająca: - uczeń opanował podstawowe pojęcia religijne, modlitwy i prawdy wiary; - dysponuje minimalną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem; - w jego wiadomościach są luki - umożliwiają mu one jednak dalszą naukę oraz utożsamianie się z chrześcijaństwem; - prezentuje mało zadawalający poziom postaw i umiejętności; - proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje przy pomocy katechety; - prowadzi zeszyt; - często opuszcza katechezę Ocena dostateczna: - uczeń zna podstawowe modlitwy i prawdy wiary; - uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny dopuszczającej; - uczeń opanował łatwe, niezbędne wiadomości, postawy i umiejętności; - w zeszycie ucznia występują sporadyczne braki notatek, prac domowych; - prezentuje przeciętną pilność, aktywność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem; - wykonuje zadania, potrafi odtworzyć wniosek z lekcji; Ocena dobra - uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej; - opanował wiedzę religijną w swoim zakresie edukacyjnym na poziomie dobrym; - opanował wiadomości i umiejętności, które pozwalają na rozumienie wielu relacji między elementami wiedzy religijnej oraz, powodują stałe postępy w życiu religijnym; - w zeszycie posiada prawie wszystkie notatki i prace domowe; - podczas lekcji posiada określone pomoce ( podręcznik, zeszyt i inne); - systematycznie uczestniczy w zajęciach religii, jest przygotowany do zajęć; - jest zainteresowany przedmiotem; - wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości; - postawa ucznia nie budzi wątpliwości; - stara się być aktywnym podczas lekcji Ocena bardzo dobra - uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej, - opanował pełny zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony poziomem nauczania religii, potrafi je samodzielnie objaśnić i powiązać w całość; - wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe;
- aktywnie uczestniczy w religii; - jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem; - posiada biegłą znajomość Małego Katechizmu; Ocena celująca: - uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej; - uczeń twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o formację religijną; - wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii własnego poziomu edukacji; - angażuje się w prace pozalekcyjne, np. gazetki religijne, montaże sceniczne, pomoce katechetyczne itp. - uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej; - wypowiada się logicznie i wyczerpująco na dany temat; - jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych zastrzeżeń; - poznane prawdy wiary stosuje w życiu; - posiada inne osiągnięcia indywidualne promujące ocenę celującą; - wyróżnia się aktywnością w grupie katechetycznej; - osiąga sukcesy w konkursach religijnych lub posiada inne porównywalne osiągnięcia Uwagi końcowe: - ocenę wystawia się w porozumieniu z uczniem, - w ciągu jednego okresu nauczyciel wystawia każdemu uczniowi co najmniej cztery oceny cząstkowe; - uczeń może być nie klasyfikowany z religii, jeżeli istnieje brak podstaw do ustalenia oceny śródrocznej lub rocznej z powodu nieobecności ucznia na tych zajęciach przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na religię w szkolnym planie nauczania; Termin egzaminu klasyfikacyjnego z religii uzgadnia się z uczniem i jego rodzicami (prawnymi opiekunami). Egzamin klasyfikacyjny z religii przeprowadza się w formie pisemnej i ustnej; - uczeń, który nie uzyskał oceny rocznej z religii lub uzyskał roczną ocenę niedostateczną powinien uzupełnić braki w następnym roku szkolnym, w formach i terminie ustalonych przez nauczyciela religii.