Lp. SPIS TREŚCI Strona 1. Wstęp 3 2. Podstawy prawne opracowania 4 3. Cel opracowania 5 4. Charakterystyka ogólna budynku 6 1. Zakres przebudowy i oce

Ekspertyza techniczna zabezpieczenia przeciwpożarowego przebudowy budynku mieszkalnego wielorodzinnego w Tychach, przy ul. Przejazdowej 18 Rzeczoznawca budowlany: Opracował: Katowice, marzec 2014 r. Data wygenerowania dokumentu: 2016-12-26 12:57:14 Ochrona Przeciwpożarowa Ryszard Siata PL 40-074 Katowice, ul. Szeligiewicza 26/13 REGON: 240573520, NIP 954-113-39-12 tel. +48-601 446 454, fax +48-32 251 86 54 e-mail: rsiata@post.pl, e-mail: rsiata@poczta.fm

Lp. SPIS TREŚCI Strona 1. Wstęp 3 2. Podstawy prawne opracowania 4 3. Cel opracowania 5 4. Charakterystyka ogólna budynku 6 1. Zakres przebudowy i ocena warunków techniczno-budowlanych w oparciu, o które budynek uznano za zagrażający życiu ludzi Wymagania ochrony przeciwpożarowej 8 6.1. Powierzchnia, wysokość, liczba kondygnacji. 6.2. Odległość od obiektów sąsiadujących. 6.3. Gęstość obciążenia ogniowego. 6.4. Kategoria zagrożenia ludzi. 6.5. Podział na strefy pożarowe. 6.6. Klasa odporności pożarowej. 6.7. Warunki ewakuacji. 6.8. Instalacje użytkowe. 6.9. Wykończenie wnętrz. 6.10. Wyposażenie w gaśnice. 6.11. Urządzenia przeciwpożarowe. 6.12. Zewnętrzne zaopatrzenie wodne. 6.13. Droga dojazdowa. Warunki ochrony przeciwpożarowej, których nie można 7. spełnić zakres niezgodności z przepisami 2. Propozycje alternatywnego sposobu zapewnienia wyma8. gań ochrony przeciwpożarowej 3. Analiza wpływu rozwiązań zastępczych na poziom bezpie9. czeństwa pożarowego budynku, służąca wykazaniu niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej 4. Wnioski w kontekście niepogorszenia warunków ochrony 10. przeciwpożarowej 9 10 11 11 11 11 14 17 17 17 18 18 18 19 5. 6. 9 22 23 24 25 11. Załączniki 2 Data wygenerowania dokumentu: 2016-12-26 12:57:14

1. Wstęp Przedmiotem opracowania niniejszej ekspertyzy jest budynek mieszkalny wielorodzinny w Tychach, przy ulicy Przejazdowej 18. W ramach planowanej przebudowy nie ma możliwości spełnienia wszystkich wymagań bezpieczeństwa pożarowego, a ewentualny koszt pełnego dostosowania do obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych byłby niewspółmierny do osiągniętego efektu. W związku z powyższym, zgodnie z trybem określonym w 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690, z późn. zm.) zastosować należy rozwiązania zastępcze, wskazane przez rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych i budowlanego, które nie pogorszą warunków ochrony przeciwpożarowej budynku i zostaną uzgodnione z Komendantem Wojewódzkim PSP w Katowicach. Ekspertyzę sporządzono w oparciu o udostępnioną dokumentację budowlaną budynku oraz informacje uzyskane w trakcie przeprowadzonych wizji lokalnych. 3 Data wygenerowania dokumentu: 2016-12-26 12:57:14

2. Podstawy prawne opracowania 1) Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (j.t.: Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380, z późn. zm.). Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t.: Dz. U. z 2013, poz. 1409, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 roku w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych. (Dz. U. Nr 124, poz. 1030). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgodnienia projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137, z późn. zm.). Procedury organizacyjno-techniczne w sprawie spełnienia wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego w inny sposób niż to określono w przepisach techniczno-budowlanych, w przypadkach wskazanych w tych przepisach, oraz stosowania rozwiązań zamiennych, zapewniających niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej, w przypadkach wskazanych w przepisach przeciwpożarowych wydane przez Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej w październiku 2008 roku. 2) 3) 4) 5) 6) 7) 4 Data wygenerowania dokumentu: 2016-12-26 12:57:14

3. Cel opracowania Celem niniejszego opracowania jest dokonanie szczegółowej oceny stanu bezpieczeństwa pożarowego budynku mieszkalnego wielorodzinnego w Tychach, przy ul. Przejazdowej 18, przede wszystkim z uwzględnieniem likwidacji występujących w nim warunków zagrożenia życia ludzi oraz określenie rozwiązań technicznych eliminujących niezgodności w zakresie wymagań ochrony przeciwpożarowej, w świetle obowiązujących przepisów. W opracowaniu przedstawione zostały rozwiązania zastępcze, stanowiące rekompensatę w stosunku do tych wymagań przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, których nie można spełnić w sposób bezpośredni. Proponowane rozwiązania zastępcze, niepogarszające warunków ochrony przeciwpożarowej budynku, zostaną uzgodnione z Komendantem Wojewódzkim PSP w Katowicach. Niniejsza Ekspertyza obejmuje analizę porównawczą stanu istniejącego w kontekście planowanych rozwiązań projektowych związanych z przebudową budynku, z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, jakim powinien on odpowia dać według aktualnie obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, ze szczególnym uwzględnieniem: warunków technicznych konstrukcji, warunków ewakuacji, podziału na strefy pożarowe, warunków instalacyjnych wpływających na bezpieczeństwo pożarowe, przygotowania do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych. 5 Data wygenerowania dokumentu: 2016-12-26 12:57:14

4. Charakterystyka ogólna budynku Istniejący budynek wzniesiono w latach 30-tych XX wieku, jako mieszkalny. Zlokalizowany jest w Tychach, przy ul. Przejazdowej 18, na działce nr 224/30 i znajduje się w zasobach miasta. Posiada trzy kondygnacje nadziemne, w tym poddasze i jest podpiwniczony. W podpiwniczeniu znajdują się pomieszczenia gospodarcze, na parterze i piętrze zlokalizowano lokale mieszkalne, a na poddaszu usytuowano pomieszczenia gospodarcze (komórki lokatorskie). Wejście główne do budynku usytuowane jest od strony wschodniej. Lokalizacja budynku Wielkości charakterystyczne: powierzchnia zabudowy powierzchnia podpiwniczenia powierzchnia części nadziemnych powierzchnia użytkowa 178,50 m², 134,80 m², 399,60 m², 534,40 m². Budynek wzniesiony został w technologii murowanej. Strop nad piwnicą jest odcinkowy ceglany, a stropy kondygnacji nadziemnych drewniane belkowe z podsufitką (tynkiem na trzcinie). Pionową konstrukcję nośną stanowią ściany murowane z cegły ceramicznej pełnej, (w części piwnic murowane z kamienia na zaprawie cemento wej) o zróżnicowanej grubości w zależności od kondygnacji. Konstrukcja dachu jest drewniana dwuspadowa krokwiowo-płatwiowa, a przekrycie z papy na deskowaniu pełnym. Ścianki działowe wykonane są z cegły i płyt kartonowo-gipsowych oraz płyt pilśniowych (wewnątrz lokali mieszkalnych). W budynku schody prowadzące do piwnicy wydzielono z przestrzeni klatki schodowej ścianką pełną z desek oraz drzwiami drewnianymi, jednoskrzydłowymi zwykłymi oraz płytą żelbetową biegu schodów pro- 6 Data wygenerowania dokumentu: 2016-12-26 12:57:14

wadzących na piętro. Schody na poddasze również wydzielono z przestrzeni klatki schodowej ścianą pełną z desek i zamknięto drzwiami drewnianymi zwykłymi. Właścicielem budynku jest Gmina Miasta Tychy, a zarządcą Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych w Tychach, przy ul. Filaretów 31. Dojazd do budynku zapewniono drogą gruntową o nawierzchni utwardzonej poprowadzoną z ulicy Przejazdowej. Budynek wyposażony jest w podstawowe instalacje techniczne i użytkowe, takie jak elektryczna, gazowa, wodno-kanalizacyjna, wentylacyjna grawitacyjna, które będą sukcesywnie modernizowane i dostosowywa ne do wymogów obowiązujących przepisów. Elewacje wschodnia i północna Elewacje zachodnia i południowa Przekrój budynku przed przebudową 7 Data wygenerowania dokumentu: 2016-12-26 12:57:14

5. Zakres przebudowy i ocena warunków techniczno-budowlanych w oparciu, o które budynek uznano za zagrażający życiu ludzi W wyniku planowanej przebudowy budynek będzie przeznaczony w dalszym ciągu dla potrzeb mieszkalnych. Przewiduje się podniesienie dachu, a na poddaszu zmianę sposobu użytkowania z przeznaczeniem na cztery lokale socjalne, każdy o powierzchni około 35 m2, docieplenie elewacji budynku, roboty wykończeniowe wewnętrzne, likwidację niektórych istniejących ścianek działowych i montaż nowych oraz częściową wymianę instalacji. W podpiwniczeniu budynku zlokalizowane są komórki gospodarcze. Na kondygnacjach nadziemnych przewiduje się docelowo osiem lokali mieszkalnych (dwa na parterze, dwa na piętrze i cztery na poddaszu). Na podstawie ustaleń z wizji w zakresie wymagań ochrony przeciwpożarowej jednocześnie stwierdzono naruszenie przepisów przeciwpożarowych, które zgodnie z kryteriami określonymi w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. pozwalają uznać użytkowany budynek istniejący za zagrażający życiu ludzi, ze względu na: a) mniejszą o ponad jedną trzecią od określonej w przepisach techniczno-budowlanych szerokość spocznika między parterem, a I piętrem (dopuszczalna szerokość wynosi 1,5 m) zmierzono szerokość 0,8 m. W związku ze stwierdzeniem braku możliwości spełnienia wszystkich warunków bezpieczeństwa pożarowego zaszła konieczność opracowania niniejszej ekspertyzy technicznej. Nieprawidłowości wskazano w analizie warunków ochrony przeciwpożarowej, w kolejnym rozdziale. 8

6. Wymagania ochrony przeciwpożarowej Warunki ochrony przeciwpożarowej dla budynku mieszkalnego w Tychach, przy ul. Przejazdowej 18 określono zgodnie z postanowieniami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 roku, w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137 z późn. zm.). 6.1 Powierzchnia, wysokość, liczba kondygnacji Budynek posiada trzy kondygnacje nadziemne (w tym poddasze użytkowe) oraz jest podpiwniczony. Wysokość budynku mierzona od poziomu terenu przy najniżej położonym wejściu do górnej płaszczyzny stropu nad najwyższą kondygnacją użytkową, łącznie z grubością izolacji cieplnej i warstwy ją osłaniającej, wynosi 10,6 m i zgodnie z obo wiązującymi warunkami technicznymi [3], ze względu na liczbę kondygnacji mieszkalnych nakazuje zaliczyć go do grupy budynków niskich (N). Podstawowe dane charakterystyczne budynku po przebudowie: a) powierzchnia podpiwniczenia (poziom 1,33 m): 134,80 m 2, b) powierzchnia parteru (poziom 0,90 m): 133,40 m2, c) powierzchnia I piętra (poziom +3,90 m): 133,40 m2, d) powierzchnia II piętra (poziom +6,85 m): 153,20 m2, e) powierzchnia wewnętrzna ogółem: ok. 550,00 m2, f) powierzchnia zabudowy: 178,50 m2, g) kubatura: ok. 1.500,00 m3, 9

h) i) j) wysokość: szerokość: długość: 10,60 m, 12,27 m, 17,84 m. 6.2 Odległość od obiektów sąsiadujących Budynek zlokalizowany jest jako wolnostojący w Tychach, przy ul. Przejazdowej 18, na działce nr 224/30. Najbliższy budynek usytuowany jest (na tej samej działce) w odległości 5,0 m garaż blaszany, a najbliższe budynki sąsiednie zlokalizowane są w odległościach ponad 12,0 m, po stronach północnej, południowej i zachodniej. Od strony wschodniej znajduje się ul. Przejazdowa i droga dojazdowa do budynku, co obrazuje poniższy plan sytuacyjny. Od strony północnej do budynku przylega gospodarcza przybudówka przeznaczona do rozbiórki w ramach wykonywanej przebudowy. 10

6.3 Gęstość obciążenia ogniowego W budynku dominują materiały stałe palne związane z podstawową jego funkcją i wyposażeniem wnętrz, jak elementy drewnopochodne umeblowania, sprzęt kuchenny, artykuły spożywcze i gospodarstwa domowego, odzież, papier, itp. Nie przewiduje się składowania jakichkolwiek materiałów niebezpiecznych pożarowo w rozumieniu przepisów przeciwpożarowych [4]. Gęstość obciążenia ogniowego w pomieszczeniach gospodarczych nie przekracza 500 MJ/m2. Pomieszczenia te są powiązane funkcjonalnie z mieszkaniami. 6.4 Kategoria zagrożenia ludzi Zgodnie z 209 ust. 2 warunków technicznych [3], biorąc pod uwagę jego podstawową funkcję budynek zalicza się do kategorii ZL IV zagrożenia ludzi. Zgodnie z programem funkcjonalnym w budynku przebywać może: piwnica okresowo do 3 osób (brak pomieszczeń na pobyt ludzi), część mieszkalna do 25 osób. Mieszkania na poszczególnych kondygnacjach przeznaczone są dla od 1 do 5 osób. Przewidywana liczba stałych użytkowników wynosi do 25 osób. 6.5 Podział na strefy pożarowe Strefę pożarową stanowi budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego, bądź też pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych budynków. Częścią budynku, stanowiącą strefę pożarową, jest także jego kondygnacja, jeżeli klatki schodowe w tym budynku spełniają, co najmniej wymagania określone dla klatek schodowych, stanowiących odrębne strefy pożarowe. Budynek stanowi jedną strefę pożarową, o powierzchni około 550 m 2. Dopuszczalna wielkość strefy pożarowej nie została przekroczona. 6.6 Klasa odporności pożarowej Analizowany budynek niski, zaliczony do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV powinien spełniać wymagania klasy D odporności pożarowej, dla której klasa odporności ogniowej poszczególnych elementów budynku jest następująca: główna konstrukcja nośna R 30, konstrukcja dachu nie stawia się wymagań, stropy REI 30, ściany zewnętrzne EI 30 (pasy podokienno nadprożowe), ściany wewnętrzne nie stawia się wymagań, przekrycie dachu nie stawia się wymagań. Ponadto stawia się warunek, aby wszystkie elementy budynku były nierozprzestrzeniające ognia (NRO). Ściany wewnętrzne oddzielające mieszkania od dróg komunikacji ogólnej i innych mieszkań winny spełniać wymagania klasy EI 30 odporno 11

ści ogniowej. Ściany wewnętrzne i stropy stanowiące obudowę klatki schodowej powinny mieć klasę odporności ogniowej jak stropy budynku, tj. REI 30, natomiast biegi i spoczniki schodów klasę R 30 odporności ogniowej. Budynek posiada ściany murowane. Drewniane stropy międzykondygnacyjne nie posiadają wymaganej klasy REI 30 odporności ogniowej. Na podstawie wykonanej odkrywki stwierdzono, że stropy posiadają następujące warstwy: tynk wapienny, podbitkę trzcinową, deski pełne 3,2 cm, belki 25 x 25 cm, pod ślepą podłogą również tynk wapienny i podbitkę trzcinową, ślepą podłogę, deski 3,2 cm, polepę 10 cm i deski podłogowe 3,2 cm. Poddasze użytkowe nie zostało oddzielone od konstrukcji i przekrycia dachu przegrodą o klasie EI 30 odporności ogniowej. Konstrukcja dachu jest drewniana dwuspadowa. Drewniane elementy dachu i jego konstrukcji nie zostały zabezpieczone do stopnia niezapalności przez pomalowanie środkiem ogniochronnym. Podpiwniczenie zostało oddzielone od części nadziemnej stropem ceramicznym, ale jego stalowe elementy nośne miejscowo pozbawione są wymaganej otuliny tynkowej zabezpieczającej strop do klasy R 60 odporności ogniowej. Przewody, rury i kable nie są zabezpieczone w przejściach przez przegrody przeciwpożarowe przepustami o klasie EI 60 odporności ogniowej. Przejścia instalacji o średnicy większej niż 4 cm w stropie podpiwniczenia należy zabezpieczyć certyfikowanymi masami ogniochronnymi, a przejścia rur z tworzyw sztucznych kołnierzami lub opaskami ogniochronnymi według rozwiązań systemowych. Konstrukcja biegów klatki schodowej jest od parteru do I piętra żelbetowa. Na poddasze prowadzą schody drewniane, niespełniające wymagań klasy R 30 odporności ogniowej. 12

Klatka schodowa została obudowana ścianami i zamknięta na poziomie parteru i I piętra drzwiami drewnianymi, nad którymi znajdują się zwykłe przeszklenia. Wejścia do podpiwniczenia i na poddasze zabudowano drewnianymi ścianami bez odporności ogniowej i zamknięto zwykłymi drzwiami. 13

Wyłaz dachowy nie posiada wymaganych wymiarów 0,8x0,8 m. 6.7 Warunki ewakuacji Z pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powinna być zapewniona możliwość ewakuacji w bezpieczne miejsce na zewnątrz budynku lub do sąsiedniej strefy pożarowej, bezpośrednio albo drogami komunikacji ogólnej zwanymi ewakuacyjnymi. Ze względu na przeznaczenie i sposób użytkowania budynek winien spełniać wymagania dla kategorii ZL IV zagrożenia ludzi. Dopuszczalna długość przejścia ewakuacyjnego (odległość w pomieszczeniu od najdalszego miejsca, w którym może przebywać człowiek, do wyjścia ewakuacyjnego na drogę ewakuacyjną lub do innej strefy pożarowej albo na zewnątrz budynku) zgodnie z warunkami technicznymi [3], dla tego typu budynku wynosi 40 m. Długości przejść w budynku nie zostały przekroczone. Przejście ewakuacyjne nie powinno prowadzić łącznie przez więcej niż trzy pomieszczenia warunek jest spełniony. Uwzględniając program funkcjonalny budynku i występujące w nim warunki ewakuacji z poszczególnych kondygnacji ewakuację z lokali mieszkalnych zapewniono bezpośrednio do klatki schodowej, a następnie drzwiami na zewnątrz. W podpiwniczeniu występują lokalne obniżenia wysokości do 1,58 m, na drogach komunikacji ogólnej. 14

Dopuszczalna długość dojścia ewakuacyjnego zgodnie z warunkami technicznymi [3] wynosi przy jednym kierunku dojścia 60 m (w tym nie więcej niż 20,0 m po poziomej drodze ewakuacyjnej). Zgodnie z obowiązującymi przepisami długość dojścia ewakuacyjnego należy mierzyć od wyjścia z pomieszczenia na tę drogę do wyj ścia do innej strefy pożarowej lub na zewnątrz budynku oraz do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odporności ogniowej EI 30, wyposażonej w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu. Długość dojścia ewakuacyjnego z pomieszczeń poddasza przy jednym kierunku ewakuacji wynosi 26,0 m. Dopuszczalna długość dojścia ewakuacyjnego nie została przekroczona. Konstrukcja nośna schodów na poziomie od I piętra do poddasza nie posiada wymaganej klasy R 30 odporności ogniowej jest drewniana. Biegi klatki posiadają szerokość 1,05 do 1,1 m, a spoczniki od 1,1 do 2,4 m; spocznik między parterem, a I piętrem jest zawężony miejscowo balustradą do 0,8 m. 15

Minimalna szerokość użytkowa biegu klatki schodowej powinna wynosić 1,2 m a spoczników 1,5 m. Wymaganie to nie jest spełnione. Z pomieszczeń w podpiwniczeniu ewakuacja prowadzi schodami kamiennymi o szerokości biegu 1,0 m. Wymagana szerokość jest zachowana. Na parterze ewakuacja z klatki poprowadzona jest bezpośrednio na zewnątrz, poprzez drzwi jednoskrzydłowe o szerokości 1,0 m. 16

Łączną szerokość drzwi w świetle, stanowiących wyjścia ewakuacyjne z pomieszczenia, należy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać w nim równocześnie, przyjmując co najmniej 0,6 m szerokości na 100 osób, przy czym najmniejsza szerokość drzwi w świetle ościeżnicy powinna wynosić 0,9 m, a w przypadku drzwi do ewakuacji maksymalnie 3 osób - 0,8 m. Wymaganie nie jest spełnione, występują drzwi o szerokości 0,8 m, 0,7 m i 0,6 m do części sanitarnych. Opisane powyżej warunki ewakuacji są nieodpowiednie, nie spełniają wszystkich parametrów określonych w przepisach. 6.8 Instalacje użytkowe Budynek zasilany jest w energię elektryczną poprzez złącze kablowe usytuowanego na zewnątrz. Budynek nie posiada instalacji odgromowej. Przewody wentylacyjne wykonane z materiałów niepalnych (nierozprzestrzeniających ognia). Przepusty instalacyjne w stropie podpiwniczenia posiadać będą klasę odporności ogniowej (EI) wymaganą dla tych elementów. Przepusty takie nie są wymagane dla pojedynczych rur instalacji wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowadzanych przez przegrody do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Przepusty instalacyjne o średnicy powyżej 4 cm w przegrodach, które nie pełnią funkcji oddzielenia przeciwpożarowego, a dla których jest wymagana klasa odporności ogniowej co najmniej EI 60 lub REI 60, będą także posiadać klasę odporności ogniowej EI 60, a przejścia rur z tworzyw sztucznych zostaną zabezpieczone kołnierzami lub opaskami ogniochronnymi, według rozwiązań systemowych. Przepusty instalacyjne obecnie nie spełniają powyższych wymogów. Ogrzewanie budynku będzie realizowane z kotłów gazowych (8 szt., po jednym w każdym mieszkaniu), każdy o mocy 22 kw. Przewidziano kotły dwufunkcyjne z zamkniętą komorą spalania, (czerpanie powietrza do spalania niezależnymi kanałami powietrzno-spalinowymi znad dachu budynku). Kurek główny instalacji gazowej jest zlokalizowany na zewnątrz budynku. 6.9 Wykończenie wnętrz Na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacji, stosowanie materiałów łatwo zapalnych jest również zabronione. Okładziny sufitów oraz sufity podwieszone należy wykonywać z materiałów niepalnych lub niezapalnych, niekapiących i nieodpadających pod wpływem ognia. Wymagania w zakresie wystroju wnętrz w budynku nie są spełnione. W obrębie dróg ewakuacyjnych (klatka schodowa) znajduje się wykładzina PCV. 6.10 Wyposażenie w gaśnice Zgodnie z obowiązującymi przepisami, budynek nie musi być wyposażony w gaśnice przenośne. 17

6.11 Urządzenia przeciwpożarowe Budynek został wyposażony w przeciwpożarowy wyłącznik prądu, zlokalizowany na zewnątrz (na ścianie północnej). 6.12 Zewnętrzne zaopatrzenie wodne Zgodnie z rozporządzeniem [5] w celu zapewnienia zewnętrznego zaopatrzenia w wodę na wypadek pożaru należy zapewnić niezbędną wydajność wodociągu zewnętrznego wynoszącą 10 dm3/s. Hydrant DN 80 należy zlokalizować w odległości 5 do 75 m od elewacji budynku. Miejsce lokalizacji hydrantu należy oznakować zgodnie z Polską Normą. Przeciwpożarowe zaopatrzenie w wodę zapewniają istniejące hydranty zewnętrzne DN 80 zainstalowane na miejskiej sieci wodociągowej, zlokalizowane pierwszy w odległości 45 m od strony północno-wschodniej budynku, a drugi 100 m po stronie południowo-wschodniej. Lokalizację bliższego hydrantu pokazano na załączonym planie zagospodarowania. 6.13 Droga dojazdowa W myśl obowiązującego rozporządzenia [5] drogi pożarowe o odpowiednio utwardzonej i wytrzymałej nawierzchni umożliwiającej dojazd o każdej porze roku, powinny być doprowadzone m. in. do budynków średniowysokich zawierających strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV. W związku z powyższym do budynku nie jest wymagana droga pożarowa. 18

7. Warunki ochrony przeciwpożarowej, których nie można spełnić zakres niezgodności z przepisami Istniejące uwarunkowania oraz specyfika użytkowania powodują, że nie ma możliwości dostosowania budynku do wszystkich wymagań określonych w przepisach, przede wszystkim ze względów architektoniczno konstrukcyjnych. 7.1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Wszystkie niezgodności występujące w budynku w stosunku do wymagań przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych. Brak wymaganej szerokości spoczników międzypiętrowych w klatce schodowej stanowiącej drogę ewakuacyjną. Szerokość spocznika między parterem, a I piętrem jest mniejsza o ponad jedną trzecią od określonej w przepisach tech niczno-budowlanych (zmierzono 0,8 m przewężenie przy balustradzie). Istniejący od strony północnej budynek garażowy jest usytuowany w odległości poniżej 8,0 m od przybudówki przylegającej do przedmiotowego budynku. Drewniane stropy pomiędzy kondygnacjami nadziemnymi nie posiadają wymaganej klasy REI 30. Elementy drewniane konstrukcji dachu nie zostały zabezpieczone do stopnia niezapalności. Pomieszczenia na poddaszu nie zostały oddzielone od konstrukcji i przekrycia dachu przegrodami o klasy EI 30 odporności ogniowej. Stalowe elementy nośne stropu nad podpiwniczeniem miejscowo nie posiadają otuliny tynkowej zabezpieczającej do klasy R 60 odporności ogniowej. Brak zabezpieczenia przewodów, rur i kabli w stropie podpiwniczenia przepustami o wymaganej klasie EI 60 odporności ogniowej. Drewniana konstrukcja, biegi i spoczniki klatki od poziomu I piętra na poddasze nie posiadają klasy R 30 odporności ogniowej. Przeszklenia nad drzwiami, w obrębie klatki schodowej nie posiadają wymaganej klasy EI 30 odporności ogniowej. Wejścia do podpiwniczenia i na poddasze zabudowano drewnianymi ścianami bez odporności ogniowej, zamknięte zwykłymi drzwiami. Wyłaz dachowy prowadzący na dach budynku nie posiada wymaganych wymiarów 0,8x0,8 m. W piwnicy ciąg komunikacyjny posiada lokalne obniżenie do wysokości 1,58 m. Brak wymaganej szerokości biegów w klatce schodowej. Drzwi ewakuacyjne prowadzące na zewnątrz z klatki schodowej nie posiadają wymaganej szerokości 1,2 m. Nie wszystkie drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z pomieszczeń oraz na drogach ewakuacyjnych posiadają skrzydło o szerokości minimum 0,9 m, a w przypadku drzwi służących do ewakuacji do 3 osób 0,8 m. Na biegach klatki schodowej są wykładziny podłogowe łatwo zapalne. 19

7.2. Niezgodności występujące w budynku w stosunku do wymagań przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, które zostaną doprowadzone do stanu zgodnego z przepisami. 1. 2. Istniejąca od strony północnej przybudówka przy budynku zostanie rozebrana. Stropy drewniane zostaną doprowadzone do klasy REI 30 (przez pomalowanie certyfikowanym środkiem ogniochronnym (np. Fobos M4 lub Ogniochron) do stopnia niezapalności i naprawę w jednym pomieszczeniu spękanego tynku na siatce). Stropów tych nie można dociążać zgodnie z opinią konstruktora. Wszystkie drewniane elementy dachu wraz z konstrukcją zostaną zabezpieczone przez pomalowanie certyfikowanym środkiem ogniochronnym (np. Fobos M4 lub Ogniochron) do stopnia niezapalności. Pomieszczenia na poddaszu zostaną oddzielone od przekrycia dachu przegrodą z płyt gipsowo kartonowych GKF, o klasie EI 30 odporności ogniowej, we dług rozwiązania systemowego. Fragmenty gołej (nieosłoniętej) konstrukcji głównej stalowej stropu nad piwnicą zostaną zabezpieczone do wymaganej klasy R 60 odporności ogniowej. Przewody, kable i rury zostaną zabezpieczone w stropie podpiwniczenia przepustami o klasie EI 60 odporności ogniowej. Drewniana konstrukcja, biegów i spoczników klatki od poziomu I piętra na poddasze zostanie wykonana jako żelbetowa o klasie R 30 odporności ogniowej. Przeszklenia nad drzwiami, w obrębie klatki schodowej będą posiadać wymaganą klasę EI 30 odporności ogniowej lub otwory zostaną zamurowane. Ściana wydzielająca podpiwniczenie od parteru będzie wykonana w klasie odporności ogniowej REI 60, a ściana drewniana zabudowana na spoczniku klatki prowadząca na poddasze zostanie zlikwidowana. W klatce na poddaszu zostanie zamontowana klapa dymowa z funkcją wyłazu dachowego. Drzwi stanowiące wyjścia z mieszkań na klatkę zostaną wymienione na posiadające skrzydła o szerokości minimum 0,9 m, a w przypadku drzwi służących do ewakuacji do 3 osób o szerokości 0,8 m. Zastosowane na biegach klatki schodowej wykładziny podłogowe z materiałów łatwo zapalnych zostaną usunięte. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 7.3. Niezgodności występujące w budynku w stosunku do wymagań przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, które nie zostaną doprowadzone do stanu zgodnego z przepisami. 1. Brak wymaganej szerokości spoczników międzypiętrowych klatki schodowej, po usunięciu istniejących balustrad będą wynosić 1,1 m do 1,3 m ( 68 ust. 1). Brak wymaganej szerokości biegów klatki schodowej ( 68 ust. 1). W podpiwniczeniu ciąg komunikacyjny posiada lokalne obniżenie do wysokości 1,58 m ( 242 ust. 3). 2. 3. 20

4. Drzwi ewakuacyjne prowadzące na zewnątrz z klatki schodowej nie posiadają wymaganej szerokości 1,2 m ( 239 ust. 4). W związku z powyższym w dalszej części opracowania zaproponowano inny sposób spełnienia obowiązujących wymagań, rekompensujący występujące w stosunku do wymagań przepisów techniczno-budowlanych nieprawidłowości, a jednocześnie zapewniający bezpieczeństwo osób w budynku na odpowiednim akceptowalnym poziomie. 21

8. Propozycje alternatywnego sposobu zapewnienia wymagań ochrony przeciwpożarowej W ocenie inwestora - użytkownika oraz autora ekspertyzy wyeliminowanie wymienionych w rozdziale 7 nieprawidłowości jest technicznie i ekonomicznie nieuzasadnione, a ingerencja w konstrukcję budynku spowodowałaby niewspółmierne do uzyskanych korzyści nakłady finansowe oraz utratę jego zabytkowego charakteru. W związku z powyższym proponuje się wykonanie następujących rozwiązań technicznych, niewynikających bezpośrednio z obowiązującego stanu prawnego, których realizacja zrekompensuje w sposób odpowiedni wymagania przepisów techniczno-budowlanych, których spełnienie w budynku nie jest możliwe: 1. Strop nad podpiwniczeniem zostanie doprowadzony do wymagań klasy REI 60 odporności ogniowej (w tym celu otynkowane zostaną na siatce jego stalowe elementy konstrukcyjne), a drzwi do podpiwniczenia zastosowane będą o klasie EI 30 z samozamykaczem. 2. Klatka schodowa na poddaszu zostanie wydzielona względem mieszkań ścianami o klasie EI 30 odporności ogniowej i zamknięta drzwiami EI30. 3. Klatka schodowa zostanie wyposażona w urządzenia służące do usuwania dymu, czynna powierzchnia oddymiania klapy będzie wynosić co najmniej 5% poziomego rzutu klatki. Na spocznikach parteru i ostatniej kondygnacji usytuowane zostaną przyciski ręcznego zdalnego otwierania klapy. 4. Zostanie zapewnione odpowiednie napowietrzenie klatki schodowej, geometryczna powierzchnia otworu dopływu powietrza będzie wynosić 130% powierzchni geometrycznej oddymiania. W tym celu drzwi z klatki prowadzące na zewnątrz budynku będą wyposażone w blokadę mechaniczną zapadkę przypodłogową. 5. Klatka schodowa zostanie wyposażona w oświetlenie awaryjne, spełniające wymagania normy PN-EN 1838 i PN-EN 50172, z zastosowaniem opraw z funkcją autotestu. 22

9. Analiza wpływu rozwiązań zastępczych na poziom bezpieczeństwa pożarowego budynku, służąca wykazaniu niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej Opracowując pakiet rozwiązań zamiennych zapewniających akceptowalny poziom bezpieczeństwa pożarowego budynku wzięto pod uwagę ewentualne scenariusze rozwoju zdarzeń w trakcie pożaru. Powstanie obecnie pożaru w budynku spowoduje szybkie rozprzestrzenianie się dymu po całym jego wnętrzu, co w konsekwencji utrudni lub uniemożliwi przepro wadzenie skutecznej ewakuacji ludzi. W takiej sytuacji koniecznym jest ustalenie priorytetu zadań, których realizacja ograniczy możliwość rozprzestrzeniania się dymu. Zasadniczym celem stało się ograniczenie możliwości swobodnego rozprze-trzeniania się dymu i produktow spalania w budynku. W związku z tym klatka schodowa będzie wyposażona w urządzenia zapewniające usuwanie dymu automatycznie i ręcznie, co pozwoli ją traktować jako strefę bezpieczną, zapewniającą możliwość przeprowadzenia sprawnej i szybkiej ewakuacji ludzi w przypadku pożaru. Warunki ewakuacji zasadniczo poprawi oświetlenie awaryjne klatki schodowej. Wymiana drewnianych schodów na żelbetowe ograniczy możliwość rozprzestrzeniania się ewentualnego pożaru na wyższe kondygnacje. Podkreślić należy, że żaden z pozostałych warunków, których w budynku nie da się spełnić w sposób bezpośrednio wynikający z przepisów nie będzie powodował występowania stanu zagrożenia życia ludzi. Najbliższa jednostka Państwowej Straży Pożarnej jest usytuowana w odległości 4,0 km od budynku, a szacowany czas dojazdu wynosi do 5 minut. 23

Zaproponowane w niniejszym opracowaniu rozwiązania zastępcze nie pogorszą, a wręcz zdecydowanie poprawią warunki prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych w budynku. 10. Wnioski w kontekście niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej Wykonanie wymienionych w pkt 8 zadań zrekompensuje istniejące niezgodności z wymaganiami obowiązujących przepisów i zapewni wymagany poziom bezpieczeństwa pożarowego, a przede wszystkim wyeliminuje występujący w budynku obecnie stan zagrożenia życia ludzi. Przyjmując takie rozwiązania wzięto pod uwagę także wyposażenie klatki schodowej w urządzenie oddymiające, uruchamiane samoczynnie automatycznie w momencie wykrycia pożaru przez czujkę dymu i zdalnie ręcznie oraz wyposażenie klatki w oprawy oświetlenia awaryjnego. Biorąc pod uwagę powyższe rozwiązania oraz fakt, że wszystkie pozostałe wymagania zostaną spełnione w sposób bezpośrednio wynikający z przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, w budynku zapewniony zostanie akceptowalny poziom bezpieczeństwa dla jego użytkowników jak i ekip ratowniczych. Projekt przebudowy - dostosowania budynku do warunków określonych w niniejszym opracowaniu oraz wykonawczy instalacji oświetlenia awaryjnego, uzgodniony zostanie pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej. Przedstawiony alternatywny sposób spełnienia niektórych wymagań bezpieczeństwa pożarowego w budynku zapewnia w ocenie autorów możliwość przeprowadzenia bezpiecznej ewakuacji ludzi w przypadku powstania pożaru, a szczególnie zrekompensuje wszystkie niespełnione wymagania. Ponadto realizacja wniosków spowoduje zasadniczą poprawę bezpieczeństwa osób przebywających w budynku. Biorąc pod uwagę układ komunikacyjny w budynku, który po realizacji wszystkich wskazanych w ramach przyjętej koncepcji zadań zapewni możliwość ewakuacji ludzi ze wszystkich pomieszczeń do klatki schodowej, nie ma potrzeby w tym przypadku potwierdzenia przyjętej koncepcji ochrony symulacjami komputerowymi rozprzestrzeniania się dymu i rozkładu temperatury. Stanowisko takie nie narusza wymagań zawartych w Procedurach organizacyjno-technicznych w sprawie spełnienia wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego w inny sposób niż to określono w przepisach techniczno-budowlanych, w przypadkach wskazanych w tych przepisach, oraz stosowania rozwiązań zamiennych, zapewniających niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej. Niniejsza ekspertyza przedłożona zostanie do uzgodnienia Komendantowi Wojewódzkiemu PSP w Katowicach, w trybie określonym w 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690, z późn. zm.). 24

11. Załączniki 1. 2. 3. 4. 5. 6. Zagospodarowania terenu Rzut piwnicy Rzut parteru Rzut I piętra Rzut poddasza Przekrój A-A - stan istniejący, - stan projektowany, - stan projektowany, - stan projektowany, - stan projektowany, - stan projektowany. 25 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)