Nieinwazyjna wentylacja Nonivasive ventilation (NV)
Rodzaje NV NV wentylacja objętościowa, objętościowo-zmienna (CMV) NPPV wentylacja ciśnieniowa np. CPAP, BiPAP, PSV NPV np. żelazne płuca poncho NPPV noninvasive positive pressure ventilation NPV negative pressure ventilation CPAP continuous positive airway pressure IPPV intermittent positive pressure ventilation BiPAP = CPAP + IPPV PAV proportional assist ventilation (wentylacja proporcjonalna)
Definicja NPPV Nieinwazyjna wentylacja z użyciem dodatniego ciśnienia polega na podawaniu do dróg oddechowych powietrza pod dodatnim ciśnieniem, do czego służą szczelnie przylegające do twarzy maski. Ciśnienie to może być generowane w sposób ciągły (CPAP), przerywany (IPPV) lub łączący obie te metody.
Mechanizm działania Zmniejszenie pracy oddechowej potrzebnej do rozpoczęcia przepływu w drogach oddechowych poprzez otwarcie dróg oddechowych pozwala odpocząć zmęczonym mięśniom oddechowym Poprawa wydolności oddechowej poprzez zwiększenie objętości oddechowej i wentylacji minutowej oraz zmniejszenie przestrzeni martwej i ognisk niedodmy Wspomaganie niewydolnego serca poprzez zmniejszenie obciążenia wstępnego co przyczynia się do ograniczenia obrzęku płuc i poprawy podatności Zapobiega hipowentylacji nocnej oraz zapadaniu się górnych dróg oddechowych
Wskazania 1. Ostra i przewlekła niewydolność oddychania w przebiegu deformacji klatki piersiowej mukowiscydozy POChP astmy chorób śródmiąższowych płuc chorób nerwowo-mięśniowych 2. Brak zgody na intubację przy konieczności zastosowania respiratora
Wskazania 3. Odzwyczajanie od respiratora 4. Zmiany niedodmowe, zapalne w płucach u chorych z osłabieniem siły mięśniowej 5. Ciężkie zmiany zapalne, stłuczenie płuc, itp., przebiegające ze znacznym wysiłkiem oddechowym i zmęczeniem chorego 6. Kardiogenny obrzęk płuc 7. Zaburzenia oddychania w czasie snu
Kiedy zastosować NW w ostrej niewydolności oddychania? wystąpienie przynajmniej 2 objawów: duszność spoczynkowa znaczna aktywność dodatkowych mięśni wdechowych oddech paradoksalny powyżej 25 oddechów/min kwasica oddechowa: ph<7.35, PaCO 2 > 45 i PaO 2 <45mmHg
Kiedy zastosować NW w zaostrzeniu przewlekłej niewydolności oddychania spowodowanej POChP hipoksemia pomimo tlenoterapii PaO 2 <50mmHg narastająca hiperkapnia PaCO 2 > 70mmHg kwasica oddechowa ph<7.3
Kiedy stosować przewlekle w domu Hiperkapnia > 55 mmhg lub 50 54 mmhg z SaO 2 <88% przez ponad 10% czasu pomimo stosowania tlenoterapii (pacjent powinien stosować przynajmniej 4 godz. dziennie).
Ustawienia respirator objętościowy VT - objętość oddechowa: 10 15 ml/kg/mc (większe, aby kompensować przecieki powietrza) Alarmy FiO 2 Częstość oddechów stosunek I/E optymalnie 1: 2
Ustawienia -respirator ciśnieniowy IPAP 8 11 cmho EPAP 3 5 cmho Alarmy FiO 2, nie zawsze mają czasami trzeba podłączyć do maski, pomimo hiperkapnii można zwiększyć przepływ tlenu do 5 l Częstość oddechów jeżeli z powodu hiperkapnii dochodzi do spadku il. oddechów
Zastosowanie (1) Wyjaśnić choremu zasadę leczenia Dobrać właściwy rozmiar maski Ułożyć chorego w odpowiedniej pozycji, najlepiej półsiedząca, podparta poduszką, głowa pod kątem 45 Ustawić początkowe parametry pracy, ciśnienia, przepływ tlenu Przyłożyć maskę do twarzy chorego, przytrzymując do czasu gdy oddech zsynchronizuje się z respiratorem, pod kontrolą SaO2 w niewydolności oddychania
Zastosowanie (2) Jeżeli toleruje ustawienia aparatu zapiąć uprząż maski, sprawdzić szczelność Zmodyfikować ustawienia respiratora na optymalne, pytając chorego jak toleruje Kontrolować potrzeby chorego (intensywnie w ciągu pierwszych 30-60 min), zapewnić komfort, kontrolować powikłania, ocenić odpowiedź na zastosowane leczenia
Przyczyny niepowodzenia Ciężki stan, śpiączka, dezorientacja Konieczność odsysania Złe ustawienia Zniekształcenie twarzy Niedrożny nos Jeżeli po 2 godz. brak poprawy - przerwać
Przeciwwskazania - bezwzględne zatrzymanie krążenia niestabilność krążenia: niskie ciśnienie tętnicze, zagrażające życiu zaburzenia rytmu, świeży zawał serca niedawno przebyty zabieg operacyjny twarzy, przełyku lub żołądka urazy lub oparzenia twarzoczaszki deformacje anatomiczne jamy nosowogardłowej duże ryzyko zachłyśnięcia się np. zaburzenia połykania brak współpracy ze strony pacjenta odma opłucnowa nie zdrenowana
Przeciwwskazania - względne nadmierny niepokój chorego obfite odkrztuszanie ostry zespół niewydolności oddychania ARDS konieczność stosowania wysokich stężeń tlenu FiO 2 > 40% nieudane w przeszłości próby stosowania NPPV stan po zabiegach na tkance płucnej (ryzyko barotraumy)
Powikłania Ból i dyskomfort Trudności z odkrztuszaniem Kłopoty z oddychaniem Rozdęcie brzucha Nudności i wymioty Przecieki podrażnienie spojówek, łzawienie Otarcie skóry Podrażnienie śluzówek obrzęk, suchość lub nadmierna wydzielina
Korzyści Zmniejsza liczbę pacjentów wymagających intubacji przez Złagodzenie hipoksemii, Zmniejszenie retencji CO2 Wzrost efektywności pracy mięśni oddechowych Mniej powikłań niż w inwazyjnej wentylacji Tańsza niż inwazyjna wentylacja Może być stosowana w domu 50 80% skuteczność