siedziba: ul. Wieruszowska 38 98-360 Lututów tel./fax. 043 8714116 biuro: ul. Rumiankowa 43/3 54-512 Wrocław tel./fax. 071 3518837 tel kom. 0607 07 66 03 http://www.geo2000.pop.pl e-mail: geo2000@box.pop.pl DOKUMENTACJA GEOTECHNICZNA dla określenia warunków gruntowo-wodnych w podłożu projektowanej budowy na terenie ZSO nr 3 przy ul. Piotra Skargi/Oławskiej we Wrocławiu Zleceniodawca: MAJOR ARCHITEKCI ul. Kraińskiego 3/25 50-153 Wrocław Opracowanie: mgr Sławomir Fajga upr. geol. VII-1302 Wrocław, marzec 2008 r. GEOTECHNIKA GEOLOGIA INŻYNIERSKA HYDROGEOLOGIA OCHRONA ŚRODOWISKA
Spis treści: 1. Informacje ogólne 2. Środowisko geograficzne 3. Budowa geologiczna 4. Właściwości fizyczno-mechaniczne 5. Warunki hydrogeologiczne 6. Ocena warunków geotechnicznych 7. Wnioski i zalecenia Spis załączników: 1. Plan lokalizacyjny w skali 1: 10 000 2.1. Mapa geologiczna, arkusz Wrocław 1: 50 000 2.2. Objaśnienia do mapy geologicznej 3. Mapa dokumentacyjna w skali 1: 500 4. Legenda do przekrojów 5. (1-11) Karta dokumentacyjna otworów badawczych 6. (1-6) Przekroje geotechniczne 7. (1-5) Wykresy sondowań sondą lekką SL 8. (1-7) Wykresy uziarnienia gruntu 9. Wyniki badań granic konsystencji 10. Objaśnienia symboli i znaków 2
1. Informacje ogólne Prezentowane prace i badania wykonano w celu określenia parametrów fizyczno-mechanicznych gruntów i warunków wodnych panujących w podłożu przeznaczonym pod projektowaną budowę. Teren, na którym zlokalizowana zostanie inwestycja znajduje się we Wrocławiu na terenie Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 3 we Wrocławiu przy ul. Piotra Skargi/Oławskiej. Opracowanie niniejsze wykonano w oparciu o Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września 1998 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. (Dz. U. Nr 126, poz. 839) oraz wymogami normy PN-81 B-03020. W celu udokumentowania postawionego zadania wykonano: Prace geodezyjne - wytyczenie w terenie lokalizacji otworów badawczych - metodą domiarów prostokątnych do sytuacji kartometrycznej na mapie, - niwelację otworów w nawiązaniu do układu państwowego; Prace geotechniczne - 1 otwór do głębokości 12,0 m p.p.t. - 9 otwory do głębokości m p.p.t. - łącznie 6 mb otworów geotechnicznych, - ponadto w 4 punktach napotkano na przeszkody w tracie głębienia otworów i odnotowano brak postępu na głębokości ok. 2,0 m p.p.t.. - 5 sondowania sondą lekką o łącznym metrażu 31,0 m, - badania makroskopowe gruntów, po każdej zmianie stanu lub rodzaju gruntu, lecz nie rzadziej, niż co jeden metr, - pobranie próbek gruntu do badań laboratoryjnych; badania laboratoryjne - 13 analiz granulometrycznych - 1 analiza granic konsystencji z określeniem wilgotności naturalnej, prace kameralne - zestawienie w formie niniejszej dokumentacji (tekst + załączniki). 3
2. Środowisko geograficzne Wrocław jest stolicą województwa dolnośląskiego, miastem na prawach powiatu (wrocławski powiat grodzki) oraz siedzibą władz wrocławskiego powiatu ziemskiego grupującego 9 okolicznych gmin. Jest też głównym miastem aglomeracji wrocławskiej. Wrocław położony jest po obu stronach środkowej Odry, na Nizinie Śląskiej, w której skład wchodzą Równina Oleśnicka, Równina Wrocławska oraz dolina Odry. Działka, na której przeprowadzone będą badania znajduje się w rejonie doliny Odry. Teren, na którym zlokalizowana zostanie inwestycja, położony jest w centrum Wrocławia w dzielnicy Stare Miasto, przy skrzyżowaniu ul. Piotra Skargi i Oławskiej. Badana działka znajduje się na terenie Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 3. Jest to rejon silnie zurbanizowanym, w obrębie którego znajdują się bloki i kamienice mieszkalne oraz galerie handlowe. Rzędne powierzchni terenu badań mieszczą się w przedziale od ok. 118,50 m n.p.m. do ok. 120,00 m n.p.m.. 3. Budowa geologiczna Budowa geologiczna została rozpoznana 10 otworami do głębokości maksymalnej 12,0 m. W analizie budowy geologicznej wykorzystano również Mapę Geologiczną Polski w skali 1: 50 000, arkusz Wrocław. W badanej przestrzeni geologicznej stwierdzono występowanie (czwartorzęd) holoceńskich gleb i utworów nasypowych pochodzenia antropogenicznego oraz rzecznych osadów piaszczystych, a także lokalnie madowych glin piaszczystych próchnicznych. Wkładki gliny o miąższości 0,5 m, stwierdzono w otworze P6. Zalegają one na rzecznych piaskach średnich i grubych oraz głębiej na pospółkach i żwirach tarasów zalewowych 3,0 m n.p. rzeki. Poniżej piasków i pospółek znajdują się lodowcowe gliny zwałowe, których otworem do gł. 12,0 m p.p.t. nie osiągnięto. Holoceńskie grunty antropogeniczne, reprezentowane są przez nasypy zbudowane z piasku, gleby, gruzu, wymieszanych w różnych proporcjach z przewagą gruzu ceglanego. Miąższość warstwy gleby i nasypów jest zmienna i wynosi od 1,7 m w rejonie otworu P10 do 3,9 m w rejonie otworu P7. 4
W rejonie otworu P1 natrafiono na przeszkody w trakcie głębienia otworu i w 4 punktach odnotowano brak postępu. Najprawdopodobniej natrafiono na posadzki piwnic przedwojennej zabudowy lub duże kawałki gruzu ceglanego. Przeszkody te odnotowano na głębokości ok. 2,0 m p.p.t.. W pozostałych otworach nie stwierdzono ww. problemów, co nie wyklucza możliwości występowania posadzek piwnic w innych miejscach, pomiędzy otworami badawczymi. Budowę geologiczną podłoża przedstawiono na wycinku mapy geologicznej Polski (Zał. 2.) i na kartach dokumentacyjnych otworów badawczych (Zał. 5.) oraz przekrojach geotechnicznych (Zał.6.). 4. Właściwości fizyczno-mechaniczne gruntów Podziału analizowanego podłoża na warstwy geotechniczne dokonano w oparciu o badania terenowe i laboratoryjne zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wyniki badań i charakter projektowanego obiektu, a także wymogi normy PN-81/B- 03020 pozwoliły na wydzielenie sześciu warstw geotechnicznych: warstwa N powierzchniowa warstwa gleby i nasypów. Nasypy te zbudowane z piasku, gruzu, gleby wymieszanych w różnych proporcjach. Warstwę tą należy uznać za nienośna dla obiektów kubaturowych. warstwa C zbudowana jest z glin piaszczystych próchnicznych. Stopień plastyczności określony na podstawie wyników badań laboratoryjnych wynosi I L =0,20. Są to grunty plastyczne o symbolu konsolidacji gruntu C; warstwa I - zbudowana jest z pospółek i żwirów. Średnia wartość stopnia zagęszczenia określona na podstawie sondowań sondą lekką SL (DPL) wynosi I D =0,70. Są to grunty w stanie zagęszczonym - nośne. warstwa II 1 zbudowana jest z piasków średnich i piasków grubych. Średnia wartość stopnia zagęszczenia określona na podstawie sondowań sondą lekką SL (DPL) wynosi I D =0,50. Są to grunty w stanie średniozagęszczonym - nośne. warstwa II 2 zbudowana jest z piasków średnich i piasków grubych. Średnia wartość stopnia zagęszczenia określona na podstawie sondowań sondą lekką SL (DPL) wynosi I D =0,55. Są to grunty średniozagęszczone - nośne. 5
warstwa II 3 zbudowana jest z piasków średnich i piasków grubych. Średnia wartość stopnia zagęszczenia określona na podstawie sondowań sondą lekką SL (DPL) wynosi I D =0,60. Są to grunty średniozagęszczone - nośne. Pozostałe parametry wyznaczone na podstawie parametru wiodącego (I D i I L ) zgodnie z normą PN-81/B-03020 podano w tabelarycznym zestawieniu parametrów fizyczno-mechanicznych gruntów (zał.4.). 5. Warunki hydrogeologiczne Obszar badań znajduje się w odległości ok. 600 m na południowy zachód od koryta Odry Górnej oraz ok. 100 m na zachód od Fosy Miejskiej. W podłożu występuje jedna warstwa wodonośna związana z piaskami rzecznymi. Warstwa ta posiada połączenie hydrauliczne z wodą w rzece Odrze i Fosie Miejskiej. Woda gruntowa posiada swobodne zwierciadło, którego poziom nawiercony i ustabilizowany znajduje się na głębokości od 4,48 m p.p.t. w otworze P10 (rzędna 114,21 m n.p.m.) do 5,71 m p.p.t. w otworze P5 (rzędna 114,15 m n.p.m.). Woda gruntowa spływa w kierunku rzeki Odry, na północny-zachód, a jej poziom uzależniony jest od poziomu wody w Odrze i Fosie Miejskiej. Średnia wartość współczynnika filtracji dla piasków średnich i grubych wynosi: k = 11,04 m/d, a dla pospółek i żwirów k = 27,22 m/d. 6. Ocena warunków geotechnicznych Jak wynika z przeprowadzonych badań, przypowierzchniowa warstwę stanowią nasypy antropogeniczne. Ich miąższość wynosi 1,7 m w rejonie otworu P10 do 3,9 m w rejonie otworu P6. Nasypy te składają się głównie z piasku, gleby z przewagą gruzu ceglanego. Gruz stanowi pozostałość przedwojennej zabudowy, co wiąże się z możliwością występowania fundamentów i posadzek piwnic. W rejonie otworu P1 natrafiono na ww. przeszkody w trakcie głębienia otworu i w 4 punktach odnotowano brak postępu wiercenia. Najprawdopodobniej natrafiono na posadzki piwnic przedwojennej zabudowy lub duże kawałki gruzu ceglanego. Przeszkody te odnotowano na głębokości ok. 2,0 m p.p.t.. W pozostałych otworach nie stwierdzono ww. problemów, co nie wyklucza możliwości występowania posadzek piwnic w innych miejscach, pomiędzy otworami badawczymi. 6
Niżej stwierdzono grunty niespoiste: piaski średnie i grube oraz pospółki i żwiry, których stopień zagęszczenia jest średni do zagęszczonego. Grunty te są nawodnione. Głębsze podłoże (którego do głębokości 12,0 m, nie osiągnięto) stanowią gliny piaszczyste pochodzenia lodowcowego. Charakteryzują się one konsystencją twardoplastyczną, bliską półzwartej i zwartej. Są to utwory przekonsolidowane. Ich miąższość wynosi tu co najmniej 20,0 m. Woda gruntowa posiada swobodne zwierciadło, którego poziom nawiercony i ustabilizowany znajduje się na głębokości od 4,48 m p.p.t. w otworze P10 (rzędna 114,21 m n.p.m.) do 5,71 m p.p.t. w otworze P5 (rzędna 114,15 m n.p.m.). W poniższej tabeli zestawiono główne poziomy stwierdzone w otworach badawczych. Nr otworu P1 Data wiercenia Rzędna terenu przy otworze [m n.p.m.] 118,82 Głębokość otworu [m p.p.t.] 12,0 Miąższość nasypów [m] 2,7 Ustabilizowany poziom wody gruntowej [m p.p.t.] 4,63 Rzędna zwierciadła wody gruntowej [m n.p.m.] 114,19 P2 119,17 2,4 5,04 114,13 P3 119,57 2,3 5,40 114,17 P4 119,38 2,2 5,20 114,18 P5 119,86 3,6 5,71 114,15 P6 119,82 3,4 5,66 114,16 P7 119,65 3,9 5,37 114,28 P8 118,94 3,0 4,64 114,30 P9 118,87 2,0 4,62 114,25 P10 118,69 1,7 4,48 114,21 Charakter inwestycji wskazuje, że nie będzie ona miała znaczącego wpływu na istniejące środowisko. Zabudowa terenu spowoduje, zmniejszenie infiltracji wód opadowych w głąb podłoża. Należy również pamiętać, że inwestycja ta pozwoli na zagospodarowanie terenu, który dotychczas (przynajmniej częściowo) nie był wykorzystywany. 7. Wnioski i zalecenia 7.1. Dla zrealizowania zadania wykonano 9 otworów badawczych do głębokości m p.p.t. oraz 1 do głębokości maksymalnej 12,0 m p.p.t. o łącznym metrażu 66 mb (zał. 5.1 5.11). Lokalizację otworów badawczych przedstawiono na mapie dokumentacyjnej (zał. 3). 7
7.2. Badania makroskopowe oraz analizy laboratoryjne pobranych z otworów badawczych prób gruntów pozwoliły na wydzielenie na obszarze planowanej inwestycji sześciu warstw geotechnicznych. 7.3. Grunty warstwy geotechnicznej N reprezentowane przez gleby i nasypy należy traktować jako nienośne. 7.4. Grunty warstwy C należy chronić przed wodą gruntową i opadową oraz przed przemarzaniem. 7.5. W rejonie otworu P1 natrafiono na przeszkody w trakcie głębienia otworu i w 4 punktach odnotowano brak postępu. Najprawdopodobniej natrafiono na posadzki piwnic przedwojennej zabudowy lub duże kawałki gruzu ceglanego. Przeszkody te odnotowano na głębokości ok. 2,0 m p.p.t. 7.6. W pozostałych otworach nie stwierdzono ww. problemów, co nie wyklucza możliwości występowania posadzek piwnic w innych miejscach, pomiędzy otworami badawczymi. 7.7. Na obszarze badań stwierdzono występowanie wód w postaci jednej warstwy wodonośnej związanej z holoceńskimi utworami piaszczystymi. 7.8. Woda gruntowa posiada swobodne zwierciadło, którego poziom nawiercony i ustabilizowany znajduje się na głębokości od 4,48 m p.p.t. w otworze P10 (rzędna 114,21 m n.p.m.) do 5,71 m p.p.t. w otworze P5 (rzędna 114,15 m n.p.m.). 7.9. Poziom posadowienia obiektu powinien znajdować się poniżej strefy przemarzania, która dla terenu badań wynosi 0,8 m p.p.t.. 7.10. Sposób i głębokość posadowienia obiektu dobierze projektant konstruktor, stosownie do panujących w podłożu warunków geotechnicznych i przewidywanych obciążeń. 7.11. Prezentowane prace i badania rozwiązują postawione zadanie geotechniczne. 7.12. Warunki gruntowo wodne, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami należy uznać za proste. 7.13. Rodzaj opracowania jest zgodny z wymogami Prawa Budowlanego (Ustawa z dn. 7 lipca 1994 r., Dz. u. Nr 89, poz. 414 ) oraz Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 24 września 1998 r. (Dz. u. Nr 126, poz. 839). 8