ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW 2013/2014 TEST ELIMINACJE SZKOLNE Numer identyfikacyjny Wypełnia Szkolna Komisja Konkursowa Imię i nazwisko... Wypełnia Szkolna Komisja Konkursowa Razem Punkty do uzyskania 72 w % Punkty uzyskane Czas trwania testu: 60 minut bez przerw 1
INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKÓW: Masz przed sobą test, który zawiera zadania otwarte i zamknięte. Pamiętaj! W pytaniach zamkniętych naleŝy podkreślić prawidłową odpowiedź. W sytuacji, gdy uznasz, Ŝe źle zaznaczyłaś/eś odpowiedź skreśl ją i podkreśl prawidłową. MoŜe być tylko jedna poprawka! Czytaj uwaŝnie kaŝde polecenie. POWODZENIA! Zadanie 1 (0 2 pkt) KaŜdy naród, aby uczcić waŝne wydarzenia ze swojej historii, obchodzi święta narodowe, które stanowią część jego toŝsamości i kultury. W Polsce obchodzimy takie święta. Wymień dwa najwaŝniejsze, napisz kiedy one przypadają, jakie wydarzenia upamiętniają, oraz w którym roku miały one miejsce.. Zadanie 2 (0 4 pkt) Uzupełnij tabelę Państwa federacyjne i unitarne, określając czy podane państwo ze względu na strukturę terytorialną i organizację systemu prawnego będzie federacyjne czy unitarne. Nazwa Państwa Struktura terytorialna CHINY ROSJA AUSTRALIA SZWECJA 2
Zadanie 3 (0 2 pkt) Wstaw literę A przy nazwisku Prezesa Rady Ministrów, który sprawował swój urząd najwcześniej oraz literę B przy nazwisku Prezesa Rady Ministrów, który sprawował swój urząd przed Donaldem Tuskiem. Leszek Miller Kazimierz Marcinkiewicz Jerzy Buzek Jarosław Kaczyński Tadeusz Mazowiecki Waldemar Pawlak........... Zadanie 4 (0 4 pkt) Przyporządkuj, za pomocą strzałek, odpowiedni opis do kaŝdego terminu: A. Szowinizm B. Rasizm C. Nacjonalizm D. Kosmopolityzm 1. Podporządkowanie praw obywateli interesom narodu 2. Uwielbienie własnego narodu i niechęć wobec innych 3. Pomijanie istotnej roli ojczyzny i narodu w Ŝyciu człowieka 4. Przeświadczenie o wrodzonej wyŝszości określonej rasy ludzkiej Zadanie 5 (0 4 pkt) Zapoznaj się z fragmentem konstytucji i odpowiedz na pytania: Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrzeszają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a takŝe tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową 3
i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa. Czy finansowanie partii politycznej moŝe być tajne? TAK NIE Czy członkostwo w partii politycznej musi być jawne? TAK NIE Czy przynaleŝność do partii politycznej moŝe być przymusowa? TAK NIE Czy partia polityczna w uzasadnionych przypadkach moŝe odwoływać się do haseł socjalistycznych oraz komunistycznych? TAK NIE Zadanie 6 (0-1 pkt) Podkreśl prawidłową odpowiedź. Z punktu widzenia naszego państwa imigrantem będzie: A. Polak, który po II wojnie światowej pozostał we Lwowie B. Wietnamczyk, który na stałe przyjechał do Warszawy i otworzył tutaj restaurację C. Irlandczyk, który wyjechał na tygodniowe wakacje do Krakowa D. polski ksiądz, który wyjechał na misję do jednego z krajów afrykańskich Zadanie 7 (0 3 pkt) Napisz, co ile lat odbywają się w Polsce: A. wybory parlamentarne. B. wybory prezydenckie.. C. wybory do Parlamentu Europejskiego. Zadanie 8 (0 4 pkt) Dokończ zdania związane z systemem rządów w poszczególnych państwach: A. System rządów Niemiec to system.. B. System rządów Szwajcarii to system... C. System rządów Stanów Zjednoczonych to system.. D. System rządów Wielkiej Brytanii to system 4
Zadanie 9 (0 4 pkt) Napisz, jakich pojęć dotyczą podane definicje. Członek społeczeństwa danego kraju, posiadający określone prawa i obowiązki ustanowione przez konstytucję Ludzie cieszący się powszechnym szacunkiem, powaŝaniem z powodu osiągnięć w określonej dziedzinie, zwykle pełniący odpowiedzialne funkcje Poszanowanie cudzych poglądów, uczuć, obyczajów i zachowań choćby całkowicie róŝniły się od naszych Zorganizowana zbiorowość ludzi o wspólnych dziejach i pochodzeniu, przywiązanych do tej samej tradycji i posługujących się z reguły tym samym językiem. Zadanie 10 (0 5 pkt) Określ, które z podanych zdań jest prawdziwe lub fałszywe w odpowiednie miejsce w tabeli. wpisując literkę P lub F W Polsce prezydent jest wybierany w wyborach bezpośrednich Polski parlament liczy 460 posłów i taką samą liczbę senatorów Radę Gabinetową zwołuje Prezes Rady Ministrów Ministrów powołuje premier na wniosek prezydenta Władza wykonawcza to inaczej egzekutywa Zadanie 11 (0 3 pkt) Wpisz podane organizacje w odpowiednie miejsca tabeli: WIELKA ORKIESTRA ŚWIĄTECZNEJ POMOCY MONAR NSZZ SOLIDARNOŚĆ POLSKA AKCJA HUMANITARNA CARITAS POLSKA NIEZALEśNE ZRZESZENIE STUDENTÓW ZWIĄZEK NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO 5
FUNDACJE STOWARZYSZENIA ZWIĄZKI ZAWODOWE Zadanie 12 (0 1 pkt) Dokończ zdanie: Ustawa zasadnicza, najwaŝniejszy akt prawny w państwie to Zadanie 13 (0 1 pkt) Podkreśl prawidłową odpowiedź. Opozycja to: A. ugrupowanie, które zdobyło najwięcej miejsc w Sejmie B. stronnictwa sejmowe, posiadające odmienne programy niŝ partie rządzące C. grupa posłów, która zawsze głosuje przeciw projektom rządowym D. komisje sejmowe Zadanie 14 (0 4 pkt) W kaŝdym zdaniu skreśl jedno słowo/wyraŝenie tak, aby powstało zdanie prawdziwe. A. Podwójna struktura parlamentu (sejm i senat) ma zapobiegać podejmowaniu nieprzemyślanych decyzji/ma zmuszać senat do kontrolowania sejmu B. NiŜsza izba polskiego parlamentu - sejm/senat liczy 460 posłów C. Zgromadzenie Narodowe jest zwoływane w celu odebrania przysięgi od nowo wybranego prezydenta/uchwalenia ustawy zasadniczej D. W wyborach mogą wziąć udział osoby po ukończeniu 18 lat, nawet jeśli osiągnięcie pełnoletniości przypada na dzień wyborów/jeśli osiągnięcie pełnoletniości przypada na dzień wcześniej 6
Zadanie 15 (0 1 pkt) Podkreśl prawidłową odpowiedź. Kontrasygnata to: A. dodatkowe podpisanie aktu prawnego przez drugą osobę B. potwierdzenie przez prezydenta zawarcia umowy międzynarodowej C. uprawnienie do przedkładania władzy ustawodawczej projektów aktów prawnych D. jedna z prerogatyw prezydenta pozwalająca mu na skrócenie kadencji Sejmu i Senatu Zadanie 16 (0 1 pkt) Podkreśl prawidłową odpowiedź. Wymiar sprawiedliwości w Polsce sprawują wyłącznie: A. Sąd NajwyŜszy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe B. Sąd NajwyŜszy, sądy grodzkie, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe C. Sąd NajwyŜszy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy grodzkie D. sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe Zadanie 17 (0 3 pkt) Dopasuj, za pomocą strzałek, odpowiednie kompetencje do właściwych instytucji władzy sądowniczej. Instytucje władzy sądowniczej Kompetencje A. Sąd Apelacyjny 1. Dba o zgodność z obowiązującym prawem wyroków wydawanych przez sądy niŝszej instancji B. Sąd NajwyŜszy 2. Przed nim odpowiadają najwyŝsi urzędnicy, jeśli w trakcie pełnienia funkcji państwowych naruszyli Konstytucję C. Trybunał Stanu 3. Jest instancją odwoławczą dla sądów okręgowych 4. Rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych 7
Zadanie 18 (0 1 pkt) Podkreśl, prawidłową odpowiedź. A. głosowanie w wyborach powszechnych jest konstytucyjnym obowiązkiem kaŝdego obywatela RP B. głosowanie w wyborach powszechnych nie jest co prawda konstytucyjnym obowiązkiem, ale powszechnie uznaje się je za obowiązek obywatelski C. głosowanie w wyborach powszechnych jest obowiązkiem kaŝdego obywatela, za jego niespełnienie grozi kara grzywny Zadanie 19 (0 2 pkt) Wpisz literę A obok czynności charakterystycznych dla aktywnego stylu Ŝycia, a literę B obok przykładów biernego stylu Ŝycia... wspinaczka górska.. słuchanie muzyki.. czatowanie ze znajomymi.. działanie w klubie osiedlowym.. oglądanie telewizji.. sklejanie modeli samolotów Zadanie 20 (0 1 pkt) Podkreśl prawidłową odpowiedź. W Polsce moŝna głosować: A. osobiście lub listownie B. osobiście lub przez pełnomocnika C. przez pełnomocnika D. tylko osobiście 8
Zadanie 21 (0 4 pkt) Określ, które z podanych zdań jest prawdziwe lub fałszywe w odpowiednie miejsce w tabeli. wpisując literkę P lub F SPOSOBY NADAWANIA OBYWATELSTWA PRAWDA FAŁSZ Nie zostaje się polskim obywatelem na podstawie miejsca urodzenia, bez względu na pochodzenie rodziców KaŜdy moŝe zostać polskim obywatelem, bez względu na miejsce i czas urodzenia oraz pochodzenie rodziców MoŜna zostać polskim obywatelem na podstawie tego, iŝ przynajmniej jedno z rodziców posiada polskie obywatelstwo Polskim obywatelem zostaje się na podstawie zasady przyjmującej, iŝ oboje rodzice mają polskie obywatelstwo Zadanie 22 (0 4 pkt) Przytoczone niŝej artykuły Konstytucji RP określają zasady ustroju naszego państwa. Nazwij te zasady. Art. 1. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Zasada... Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Zasada... Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Zasada... Art. 10. 1. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej. 2. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Zasada... 9
Zadanie 23 (0 2 pkt) Rozpoznaj, do której z form demokracji (demokracja bezpośrednia/pośrednia) naleŝą niŝej wymienione przykłady i wpisz je w odpowiednie miejsce w tabeli: wybory do sejmu i senatu, referendum, inicjatywa ludowa, przynaleŝność do organizacji społecznych, weto ludowe, wybory prezydenta RP Demokracja bezpośrednia Demokracja pośrednia (przedstawicielska) Zadanie 24 (0 6 pkt) Podane niŝej wyraŝenia ułóŝ w odpowiedniej kolejności wpisując je w odpowiednie miejsca zgodnie z piramidą A. Maslowa: potrzeby naturalne (fizjologiczne), potrzeba uznania, potrzeba duchowa, potrzeba samorealizacji, potrzeba bezpieczeństwa, potrzeba przynaleŝności. 10
Zadanie 25 (0 3 pkt) Wyjaśnij pojęcia. A. Samorealizacja.... B. Autorytet pozorny.. C. Socjalizacja.. Zadanie 26 (0 2 pkt) Rozwiń podane niŝej skróty: NIK KRRiT.. 11